Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1 - Bài 1: Tập hợp Q và các số hữu tỉ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>CHƯƠNG I: SỐ HỮU TỈ – SỐ THỰC Tuaàn:1 – Tieát :1. § 1: TẬP HỢP Q VAØ CÁC SỐ HỮU TỈ A. Muïc Tieâu  HS hiểu được khái niệm số hữu tỉ, cách biểu diễn số hữu tỉ trên trục số và so sánh các số hữu tỉ. Bước đầu nhận biết được các mối quan hệ giữa các tập hợp số: N  Z  Q.  HS biết biểu diễn số hữu tỉ trên trục số, biết so sánh hai số hữu tỉ. B. Chuaån Bò Cuûa Giaùo Vieân Vaø Hoïc Sinh:  GV: Đèn chiếu và các phim giấy trong (hoặc bảng phụ) ghi sơ đồ quan hệ giữa 3 tập hợp số: N, Z, Q và các bài tập.  Thước thẳng có chia khoảng, phấn màu.  HS: Ôn tập các kiết thức: phân số bằng nhau, tính chất cơ bản của phân số, quy đồng mẫu các phân số, so sánh số nguyên, so sánh phân số, bieåu dieãn soá nguyeân treân truïc soá.  Dụng cụ: giấy trong, bút dạ, thước thẳng có chia khoảng. C. Tieán Trình Daïy Hoïc: Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Oån định lớp : Lớp trưởng báo cáo sĩ số lớp . 2. Kieåm tra baøi cuõ : 3.Vaøo baøi : - GV giới thiệu chương trình Đại số lớp 7 (4 chương) - GV nêu các yêu cầu sách, vỡ, dụng cụ học tập, ý thức và phương pháp học tập bộ môn Toán - GV giới thiệu sơ lược về chương I: Số hữu tỉ – Số thực Hoạt động 1. Số Hữu Tỉ Giả sử ta có các số: 5 2 3 ; -0,5 ; 0 ; ; 2 . 7 3 Em haõy vieát moãi soá treân thaønh ba phaân HS: 3  3  6   9  ... 1 2 3 soá baèng noù. 1 1  2  0,5     ... 2 2 4. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 0 0 0 0    ... 1 1 2 2 2 4 4     ... 3 3 6 6 5 19  19 38 2     ...  7 14 7 7 - Coù theå vieát moãi soá treân thaønh bao - HS: Coù theå vieát moãi soá treân thaønh voâ nhieâu phaân soá baèng noù. soá phaân baèng noù. (Sau đó GV bổ sung vào cuối các dãy soá daáu…) - GV: Ở lớp 6 ta đã biết: Các phân số baèng nhau laø caùc caùch vieát khaùc nhau của cùng một số, số đó được gọi là số hữu tỉ. 5 2 Vaäy caùc soá treân: 3 ; -0,5 ; 0 ; ; 2 7 3 đều là số hữu tỉ. Vậy thế nào là số hữu tỉ? GV: giới thiệu: tập hợp các số hữu tỉ HS: Số hữu tỉ là số được viết dưới a dạng phân số với a, b  Z; b  0 được ký hiệu là Q b - GV yeâu caàu HS laøm ?1 . 6 3 HS: 0,6 =  10 5 1  125  5 Vì sao caùc soá 0,6 ; -1,25 ; 1 laø caùc soá  1,25   3 100 4 1 4 hữu tỉ? 1  3 3 Các số trên là số hữu tỉ (theo định nghóa). - GV yeâu caàu HS laøm ?2 Số nguyên a có là số hữu tỉ không ? Vì HS: Với a  Z a sao? Thì a=  a  Q 1 Số tự nhiên n có là số hữu tỉ không ? Vì Với n  Z sao? n Thì n =  n  Q 1 - HS: n  Z - Vaäy em coù nhaän xeùt gì veà moái quan Z Q hệ giữa các tập hợp số: N , Z , Q ? - HS qua sát sơ đồ: - GV giới thiệu sơ đồ biểu thị mối quan hệ giữa ba tập hợp số (trong khung Q Z trang 4 SGK) N. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - GV yeâu caàu HS laøm baøi 1 (trang 7 SGK) Baøi 1 (trang 7 SGK) -3  N ; -3  Z ; -3  Q; 2 2  Z;  Q; 3 3 N Z Q Hoạt Động 2. Biểu Diễn Số Hữu Tỉ Trên Trục Số - GV: Veõ truïc soá Haõy bieåu dieãn caùc soá nguyeân –2 ; -1 ; 2 treân truïc soá -2. -1. 0. 1. 2. Tương tự như đối với số nguyên, ta có thể biểu diễn mọi số hữu tỉ trên trục số. 5 Ví dụ 1: biểu diễn số hữu tỉ trên trục 4 soá. GV: yêu cầu HS đọc VD1 SGK, sau khi HS đọc xong, GV thực hành trên baûng, yeâu caàu HS laøm theo (Chú ý: Chia đoạn thẳng đơn vị theo maãu soá; xaùc ñònh ñieåm bieåu dieãn soá hữu tỉ theo tử số). 2 Ví dụ 2: Biểu diễn số hữu tỉ treân 3 truïc soá 2 - Vieát dưới dạng phân số có mẫu 3 döông - Chia đoạn thẳng đơn vị thành mấy phaàn? 2 - Điểm biểu diễn số hữu tỉ xaùc 3 ñònh nhö theá naøo? GV goïi 1 HS leân baûng bieåu dieãn GV: Treân truïc soá, ñieåm bieåu dieãn soá hữu tỉ x được gọi là điểm x GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp 2 (trang 7. Lop7.net. - HS đọc SGK cách biểu diễn số hữu tỉ 5 treân truïc soá 5 4 4 1M. 0. - HS:. 2. 2 2  3 3. - HS: Chia đoạn thẳng đơn vị thành 3 phaàn baèng nhau - Lấy vế bên trái điểm O một đoạn bằng hai đơn vị mới. N 1 -1  2 0 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> SGK) Baøi 2 (trang 7 SGK)  15 24  27 a) ; ; 20  32 36. b). 3 3  4 4. GV goïi 2 HS leân baûng laøm moãi em laø 1 -1  3 0 moät phaàn. 4 Hoạt Động 3: So Sánh Hai Số Hữu Tỉ  2 10 4  4 12 - GV:?4 So saùnh hai phaân soá HS:  ;   3 15  5 5 15 2 4 vaø Vì - 10  -12  10  12 3 5   15 Muoán so saùnh hai phaân soá ta laøm theá vaø 15  0  15 2 4 naøo? hay  3 5 - Ví dụ:a) So sánh hai số hữu tỉ: 1 0,6 vaø  3 2 Để so sánh hai số hữu tỉ ta làm thế - HS: để so sánh hai số hữu tỉ ta viết naøo? chúng dưới dạng phân số rồi so sánh 1 hai phân số đó. Haõy so saùnh –0,6 vaø 2 6 1 5  0,6  ;  10  2 10 Vì - 6  -5  6  5   vaø 10  0  10 10 (HS phaùt bieåu ghi laïi treân baûng) 1 hay  0,6  2 - HS tự làm vào vở. Moät HS leân baûng laøm 1 b) So sánh hai số hữu tỉ: 0 và  3 2 HS: Để so sánh hai số hữu tỉ ta cần GV: Qua hai ví dụ, em hãy cho biết để làm: so sánh hai số hữu tỉ ta cần làm như thế + Viết hai số hữu tỉ có dạng hai phân naøo? soá coù cuøng maãu döông. GV: Giới thiệu về số hữu tỉ dương, số + So sánh hai tử số, số hữu tỉ nào có tử hữu tỉ âm, số 0 lớn hơn thì lớn hơn. 2 3 - Cho HS laøm ?5 ?5 : Số hữu tỉ dương: ; 3 5 3 1 Số hữu tỉ âm: ; ;4 7 5 a - GV rút ra nhận xét:  0 nếu a, b Số hữu tỉ không dương cũng không b 0 a aâm: cuøng daáu;  0 neáu a, b khaùc daáu. 2 b. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động 4: Luyện Tập Củng Cố - Thế nào là số hữu tỉ? Cho ví dụ. - HS trả lời câu hỏi - Để so sánh hai số hữu tỉ ta làm thế naøo? - GV cho HS Hoạt động nhóm HS Hoạt động nhóm Đề bài: Cho hai số hữu tỉ: - HS trả lời câu hỏi. 5  3  9 5 20 -0,75 vaø a) –0,75=  ;  3 4 12 3 12  9 20 5 a) So sánh hai số đó   Hay  0,75  12 12 3 (Coù theå so saùnh baéc caàu qua soá 0). 3 5 b) 4. 3. b) Biểu diễn các số đó trên trục số. -1 0 1 2 Nêu nhận xét về giá trị của hai số đó đối với nhau, đối với 0. 3 5 GV: như vậy với hai số hữu tỉ x và y: ở bên trái treân truïc soá naém 4 3 neáu x<y thì treân truïc soá naèm ngang ngang điểm x ở bên trái điểm y (nhận xét này  3 ở bên trái điểm 0 cuõng gioáng nhö hai soá nguyeân). 4 5 ở bên phải điểm 0 3. Hoạt động 5: Hướng Dẫn Về Nhà - Nắm vững định nghĩa số hữu tỉ, cách biểu diễn số hữu tỉ trên trục số, so sánh hai số hữu tỉ. - baøi taäp veà nhaø soá 3, 4, 5 (trang 8 SGK) vaø soá 1, 3, 4, 8 (trang 3,4 SBT) - Ôn tập quy tắc cộng, trừ phân số; quy tắc “dấu ngoặc”, quy tắc chuyển vế (Toán 6). -------------------------------Ngaøy . . . thaùng . . . naêm . .. Duyeät cuûa TBM. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Tuaàn:1 – Tieát :2. § 2: CỘNG, TRỪ SỐ HỮU TỈ A. Muïc Tieâu:  HS nắm vững các quy tắc cộn g trừ số hữu tỉ, biết quy tắc “chuyển vế” trong tập hợp số hữu tỉ.  Có kỷ năng làm các phép cộng, trừ số hữu tỉ nhanh và đúng. B. Chuaån Bò Cuûa Giaùo Vieân Vaø Hoïc Sinh:  GV: Đèn chiếu sáng và các phim giấy trong ghi: Công thức cộng, trừ số hữu tỉ (trang 8 SGK) Quy taéc “chuyeån veá” (trang 9 SGK) vaø caùc baøi taäp.  HS: Ôn tập quy tắc cộng trừ phân số, quy tắc “chuyển vế” và quy tắc dấu ngoặc (Toán 6).Giấy trong, bút dạ. Bảng phụ Hoạt động nhóm C. Tieán Trình Daïy Hoïc: Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Oån định lớp : Lớp trưởng báo cáo sĩ số lớp . 2. Kieåm tra baøi cuõ : HS1: Thế nào là số hữu tỉ ? Cho ví dụ 3 số hữu tỉ (dương, âm, 0) Chữa bài tập 3 (Tr8 – SGK) a b HS2: Chữa bài tập 5 (Tr8 SGK) Giả sử x  ; y  (a, b, m  Z ; m  0) m m ab Và x<y. Hãy chứng tỏ nếu chọn: Z  thì x  z  y 2m 3.Vaøo baøi : Như vậy trên trục số, giữa hai điểm hữu tỉ khác nhau bất kỳ bao giờ cũng có ít nhất một điểm hữu tỉ nữa. Vậy trong tập hợp số hữu tỉ, giữa hai số phân biệt bất kỳ có vô số số hữu tỉ. Đây là sự khác nhau căn bản của tập Z và Q Hoạt động 1) Cộng, Trừ Hai Số Hữu Tỉ GV: Ta đã biết mọi số hữu tỉ đều viết a được dưới dạng phân số với a, b  b Z, b  0 Vậy để cộng hay trừ hai số hữu tỉ ta HS: Để cộng hay trừ số hữu tỉ ta viết coù theå laøm nhö theá naøo? chúng dưới dạng phân số rồi áp dụng quy tắc cộng, trừ phân số. GV: Neâu quy taéc coäng hai phaân soá -HS: Phaùt bieåu caùc quy taéc trong SGK cuøng maãu, coäng hai phaân soá khaùc maãu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - GV: Yêu cầu HS làm tiếp bài 6 HS toàn lớp làm vào vở, hai HS lên (Tr.10 SGK) baûng laøm. HS1 laøm caâu a,b HS2 laøm caâu c.d Hoạt Động 2) Quy Tắc Chuyển Vế Xeùt baøi taäp sau: HS: Tìm soá nguyeân x bieát: x + 5 = 17 x + 5 = 17 x = 17 – 5 GV: Nhaéc laïi quy taéc chuyeån veá trong x = 12 Z HS nhaéc laïi quy taéc: Khi chuyeån moät soá hạng từ vế này sang vế kia của một GV: Tương tự, trong Q ta có quy tắc đẳng thức ta phải đổi dấu số hạng đó. 1 HS đọc quy tắc “Chuyển vế” SGK chuyeån veá. Gọi HS đọc quy tắc (9 SGK) HS toàn lớp làm vào vở GV ghi: với mọi x, y, z  Q 1 HS leân baûng laøm 1 3 x + y = z x = z – y x  3 7 7 9 Ví duï: Tìm x bieát: x  21 21 3 1 x 16 7 3 x 21 ?2 Hai HS leân baûng laøm Keát quaû: 1 29 a) x  ; b) x  6 28 GV: yeâu caàu HS laøm ?2 Một HS đọc “chú ý” (Tr9 SGK) Tìm x bieát: 1 2 2 3 a) x   ; x 2 3 7 4 1 HS leân baûng ghi tieáp: GV: Cho HS đọc ghi chú (SGK) a b ab GV: Như vậy, với hai số hữu tỉ bất kỳ x  y    m m m ta đều có thể viết chúng dưới dạng a b a b hai phaân soá coù cuøng moät maãu döông x  y  m  m  m rồi áp dụng quy tắc cộng,trừ phân số HS phát biểu các tính chất phép cộng cuøng maãu.  7 4  49 12 a)     a b 3 7 21 21 Với x  ; y  (a, b, m  Z , m  0) m m  49  12  37   Hãy hoàn thành công thức: 21 21  3   12 3 x+y= b) (3)       4 4  4. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>  12  3  9 x–y=   4 4 GV: Em haõy nhaéc laïi caùc tính chaát HS noùi caùch laøm pheùp coäng phaân soá. HS cả lớp làm bài vào vở, hai HS lên 7 4 Ví duï: a)  baûng laøm 3 7 2 1   3 a) 0,6  b)  (0,4) b) (3)    3 3  4  3  2 1 2 Gọi HS đứng tại chỗ nói cách làm, =  =  5 3 3 5 GV ghi laïi, boå sung vaø nhaán maïnh caùc 9  10 5 6 = =   bước làm 15 15 15 15 - Yeâu caàu HS laøm ?1 1 11 = = 2 1 15 15 Tính a) 0,6  b)  (0,4) 3 3 Hoạt động3: Luyện Tập Củng Cố 30  175  42  187 47 Baøi 8: (a,c) (Tr10 SGK) a) = = 2    70 70 70 70 70 3   5  3 Tính: a)        4 2 7 7  2   5 c) =   5 7 10 4  2 7 c)      56 20 49 27 =    5  7  10 70 70 70 70 (Mở rộng: cộng, trừ nhiều số hữu tỉ) HS tìm theâm ví duï: Baøi 7 (a) (Tr10 SGK ). Ta coù theå vieát  5  1  (4)  1  1    5 16 16 16 4 số hữu tỉ dưới dạng sau: 6 HS Hoạt động theo nhóm:  5 1  3 Ví duï:   Baøi 9 – Keát quaû: 16 8 6 5 4 a) x  ; c) x  Em haõy tìm theâm moät ví duï 12 21 Baøi 10 (Tr1- SGK) - GV yêu cầu HS Hoạt động nhóm Cách 1: laøm baøi taäp 9 (a, c) vaø laøm baøi 10 36  4  3 30  10  9 18  14  15 A=   (Tr10 SGK) 6 6 6 35  31  19  15  5 1 A=    2 6 6 2 2 Caùch 2: 2 1 5 3 7 5 A = 6  5  3  3 2 3 2 3 2 GV: Kieåm tra baøi cuûa moät vaøi nhoùm. 2 5 7 1 3 5 = (6  5  3)           (Coù theå cho ñieåm)  3 3 3  2 2 2 GV: Muốn cộng, trừ các số hữu tỉ ta 1 1 =  2  0   2 laøm theá naøo? Phaùt bieåu quy taéc 2 2 chuyeån veá trong Q. HS: Nhaéc laïi caùc quy taéc. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động 4: Hướng Dẫn Về Nhà Học thuộc quy tắc và công thức tổng quát. Bài tập về nhà: bài 1 (b); bài 8 (b,d); baøi 9 (b,d) (Tr10 SGK); baøi 12,13 (Tr5 SBT). OÂn taäp quy taéc nhaân, chia phaân soá ; caùc tính chaát cuûa pheùp nhaân trong Z, pheùp nhaân phaân soá.. -------------------------------Ngaøy . . . thaùng . . . naêm . .. Duyeät cuûa TBM. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tuaàn:2 – Tieát :3. § 3. NHÂN, CHIA SỐ HỮU TỈ A. Muïc Tieâu  HS nắm vững các quy tắc nhân, chia số hữu tỉ.  Có kỹ năng nhân , chia số hữu tỉ nhanh và đúng. B. Chuaån Bò Cuûa Giaùo Vieân Vaø Hoïc Sinh  GV: Đèn chiếu và các phim giấy trong ghi: công thức tổng quát nhân hai số hữu tỉ, chia hai số hữu tỉ, các tính chất của phép nhân số hữu tỉ, định nghĩa tỉ số của hai số, bài tập. Hai bảng phụ ghi bài tập 14 (Tr12 SGK) để tổ chức “trò chơi”.  HS: OÂn taäp quy taéc nhaân phaân soá, chia phaân soá, tính chaát cô baûn cuûa phép nhân phân số, định nghĩa tỉ số (lớp 6).  Giaáy trong, buùt daï. C. Tieán Trình Daïy Hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Oån định lớp : Lớp trưởng báo cáo sĩ số lớp . 2. Kieåm tra baøi cuõ : HS1: Muốn cộng, trừ hai số x,y ta làm thế nào? Viết công thức tổng quaùt. Chữa bài tập số 8(d) (Tr10 SGk) HS2: Phát biểu quy tắc chuyển vế? Viết công thức. Chữa bài tập 9(d) (Tr10 SGK) 3.Vaøo baøi : Hoạt động 1) Nhân Hai Số Hữu Tỉ - GV đặt vấn đề: Trong tập Q các số hữu tỉ, cũng có phép tính nhân, chia 3 hai số hữu tỉ. Ví dụ:  0,2. 4 HS: Ta có thể viết các số hữu tỉ dưới Theo em sẽ thực hiện như thế nào? daïng phaân soá, roài aùp duïng quy taéc nhaân phaân soá. Haõy phaùt bieåu quy taéc nhaân phaân soá? 3  1 3  13  0,2.  .  AÙp duïng: 4 5 4 20 - GV: Moät caùch toång quaùt HS ghi baøi. Với a c x  ; y  (b, d  0) b d Moät HS leân baûng laøm: a c a.c  3 1  3 5  15 x. y  .  .2  .  b d b.d 4 2 4 2 8. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 3 1 .2 4 2 GV: Phép nhân phân số có những tính chaát gì? GV: Phép nhân số hữu tỉ cũng có tính chaát nhö vaäy. GV đưa “ Tính chất phép nhân số hữu tæ”leân maøn hình - Với x, y, z  Q  x.y = y.x. - Laøm ví duï:. HS: Pheùp nhaân phaân soá coù caùc tính chaát: giao hoán, kết hợp, nhân với 1, tính phân phối của phép nhân đối với phép cộng, các số khác 0 đều có số nghịch đảo. HS ghi “Tính chất phép nhân số hữu tỉ” vào vở.. (x.y).z = x.(y.z)  x.1 = 1.x = x 1 x.  1 (với x  0)  x(y+z) = xy – xz x - Yeâu caàu HS laøm baøi taäp soá 11 (Tr12 SGK) phaàn a, b, c. HS cả lớp làm bài tập vào vở  2 21 Tính: a) . 3 HS leân baûng laøm 7 8 3 Keát quaû: a)  15  7 b) 0,24. ; c) (2).   4 4  2 9 7 1 b) ; c)  1 10 6 6 Hoạt động 2) Chia Hai Số Hữu Tỉ a c GV: Với x  ; y  ( y  0) b d AÙp duïng quy taéc chia phaân soá, haõy Moät HS leân baûng vieát viết công thức x chia cho y a c a d a.d x: y  :  .  a c b d b c bc x ;y ( y  0) b d a c a d a.d x: y  :  .  b d b c bc  2 Ví duï:  0,4 :     3 - Hãy viết –0,4 dưới dạng phân số rồi Hoïc sinh noùi, GV ghi laïi: thực hiện phép tính 3  2  2 3  0,4 :     .  - Laøm ? SGK trang 11 5 2 5  3 2 5  Tính: a) 3,5.  1  ; b) : (2) HS cả lớp làm bài tập, 2 HS lên bảng 5 23  - GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp 12 laøm 9 5 (Tr12 SGK). Ta có thể viết số hữu tỉ Kết quả: a)  4 ; b) 10 46 5 dưới các dạng sau: 16. a) Tích của hai số hữu tỉ. HS tìm theâm caùc caùch vieát khaùc.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 5 5 1 (Mỗi câu có thể có có nhiều đáp số)  . 16 2 8  5  5 1 5 1 5 1 a)  .  .  . .... b) Thương của hai số hữu tỉ 16 4 4 4 4 8 2 Với mỗi câu hãy tìm thêm một ví dụ. b) (baøi taäp naøy coù taùc duïng reøn tö duy  5   5 : 4  5 : (4)  5 : (4)  5 : (2)... 16 4 4 8 8 ngược cho HS) Hoạt động3: Chú Yù GV gọi 1 HS đọc phần “Chú ý” HS đọc SGK trang 11 SGK Ghi: với x, y  Q ; y  0. Ví duï:. Tæ soá cuûa x vaø y ta kí hieäu laø: x hay x: y y. HS leân baûng vieát 1 1 3 Ví duï:  3,5 : ; 2 : 2 3 4 8,75 0 ; ... 2 1,3 5 Hoạt động 5: Luyện Tập – Củng Cố Baøi taäp 12 (Tr12 SGK) Tính:  3 12  25   3 12  25  a) a) . .   . .   4 5  6  4 5  6  Thực hiện chung toàn lớp phần a, mở = (3).12.(25) 4.(5).6 rộng từ nhân hai số ra nhân nhiều số. Cho HS laøm tieáp roài 3 HS leân baûng =  3.1.5   15  7 1 2.1.1 2 2 laøm phaàn b,c,d Ba HS laøm. Keát quaû: 19 3  38  3  b) 2 b) (2). .   8 8 21  8  4  11 33  3 c) c)  : . 15  12 16  5 7   8 15  7  23 7  8  45  d) = .   . d) .     23  6 6  23 6 23  6  18  7 1 =  1 6 6 Phần c,d: Yêu cầu HS nhắc lại thứ Cho HS chơi “Trò chơi” 1 tự phép toán 4 =  32 Troø chôi Baøi 14 (Tr12 SGK)  Điền các số hữu tỉ thích hợp vào ô : Haõy laáy ví duï veà tæ soá cuûa hai soá hữu tỉ Tỉ số của hai số hữu tỉ ta sẽ được hoïc sau. Lop7.net. 1 8. :.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> 1 troáng. -8 : = 16 2 Luật chơi: Tổ chức hai đội, mỗi = = đội 5 người, chuyền tay nhau một bút = 1 1 x -2 = (hoặc 1 viên phấn), mỗi người làm 256 128 một phép tính trong bảng. Đội nào (Hai đội làm trên bảng phụ) làm đúng và nhanh là thắng GV nhaän xeùt: cho ñieåm khuyeán HS nhận xét bài làm của hai đội khích đội thắng cuộc Hoạt động 6: Hướng Dẫn Về Nhà Nắm vững quy tắc nhân chia số hữu tỉ. Ôn tập giá trị tuyệt đối của số nguyeân. Baøi taäp veà nhaø soá 15,16 (Tr13 SGK); soá 10, 11, 14, 15 (Tr4,5 SBT). Hướng dẫn bài 15(a) (Tr13 - SGK); Các số ở lá: 10; -2; 4; -25 Số ở bông hoa: -105. “Nối các số ở những chiếc lá bằng dấu các phép tính cộng, trừ, nhân, chia và dấu ngoặc để được một biểu thức có giá trị đúng bằng ở số bông hoa. 4.(-25) + 10: (-2) = -100 + (-5) = -105 (đưa đề bài 15 (a) và hướng dẫn lên màn hình). -------------------------------Ngaøy . . . thaùng . . . naêm . .. Duyeät cuûa TBM. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Tuaàn:2 – Tieát :4. § 4: GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI CỦA MỘT SỐ HỮU TỈ CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA SỐ THẬP PHÂN A. Muïc Tieâu  HS hiểu giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.  Xác định được giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ. Có kỹ năng cộng, trừ, nhaân, chia soá thaäp phaân.  Có ý thức vận dụng tính chất các phép toán về số hữu tỉ để tính toán hợp lí. B. Chuaån Bò Cuûa Giaùo Vieân Vaø Hoïc Sinh  GV: Đèn chiếu và các phim giấy trong ghi bài tập, giải thích cách cộng, trừ, nhân, chia số thập phân thông qua phân số thập phân. Hình vẽ trục số để ôn lại giá trị tuyệt đối của số nguyên a.  HS: Ôn tập giá trị tuyệt đối của một số nguyên, quy tắc cộng trừ, nhân, chia số thập phân, cách viết số thập phân dưới dạng số thập phân và ngược lại (lớp 5 và lớp 6). Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số.  Giaáy trong, buùt daï. Baûng phuï nhoùm. C. Tieán Trình Daïy Hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Oån định lớp : Lớp trưởng báo cáo sĩ số lớp . 2. Kieåm tra baøi cuõ : HS1: Giá trị tuyệt đối của một số nguyên a là gì? Tìm: 15 ;  3 ; 0 ; Tìm x bieát: x = 2 1 HS2: Vẽ trục số, biễu diễn trên trục số các số hữu tỉ: 3,5 ; ;  2 2 3.Vaøo baøi : Hoạt động 1) Giá Trị Tuyệt Đối Của Một Số Hữu Tỉ GV: Tương tự giá trị tuyệt đối của một số nguyên giá trị tuyệt đối của HS nhaéc laïi ñònh nghóa giaù trò tuyeät một số hữu tỉ x là khoảng cách từ đối của một số hữu tỉ x. ñieåm x toái öu treân truïc soá. Kí hieäu: x 3,5 = 3,5 HS: - Dựa vào định nghĩa trên hãy tìm: 1 1 1  3,5 ; ;0;2 2 2 2 0 0 GV ghi chỉ vào trục số HS2 đã biểu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> diễn các số hữu tỉ trên và lưu ý HS: khoảng cách không có giá trị âm. - Cho HS laøm ?1 phaàn b (sgk) Ñieàn vaøo choå troáng (…). 2 2. HS điền để được kết luận: Neáu x  0 thì x  x Neáu x  0 thì x  0.  x neáu x  0 - GV neâu: x    x neáu x  0. Neáu x  0 thì x   x. Công thức xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ cũng tương tự như đối với số nguyên.. Yeâu caàu HS laøm caùc ví duï vaø ?2 (Trang 14 SGK) GV Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 17 (Tr 15 SGK). GV đưa lên màn đèn chiếu “bài giải sau đúng hay sai”? a) x  0 với mọi x  Q b) x  x với mọi x  Q c) x  2  x  2 d)c x    x e) x   x  x  0 GV nhaán maïnh nhaän xeùt (14 SGK). Ví duï: 2 2 2   vì  0  3 3 3   5,75  (5,75)  5,75 vì 5,75  0 HS laøm ?2, 2 HS leân baûng. Baøi taäp 17 (15 SGk) 1) Câu a và c đúng, câu b sai 1 1 2) a) x   x   5 5 b) x  0,37  x  0,37 c) x  0  x  0 2 2 d) x  1  x  1 3 3 HS trả lời bài tập “Đúng, Sai). Đúng Đúng Sai x  2  x khoâng coù giaù trò naøo Sai x   x. Đúng Hoạt động 2) Cộng, Trừ, Nhân, Chia Số Thập Phân Ví duï: HS phaùt bieåu, GV ghi laïi: (-1,13) + (-0,264) a) (-1,13) + (-0,264)  113  264  1130  (264) Hãy viết các số thập phân trên dưới = =  100 1000 1000 daïng phaân soá thaäp phaân roài aùp duïng  1394 quy taéc coäng hai phaân soá. =  1.394 1000 GV: Quan saùt caùc soá haïng vaø toång, HS neâu caùch laøm: cho bieát coù theå laøm caùch naøo nhanh (-1,13) + (-0,264)=-(1,13+ 0,264). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> hôn khoâng? GV: Trong thực hành khi cộng hai soá thaäp phaân ta aùp duïng quy taéc töông tự như đối vối số nguyên. Ví duï: b) 0,245-2,134 c) (-5,2).3,14 GV: Làm thế nào để thực hiện pheùp tính treân? GV: Ñöa baøi giaûi saün leân maøn hình 245 2134 b) 0,245-2,134=  1000 1000 245  2134  1889 = =  1,889 1000 1000  52 314 c) (-5,2).3,14= . 10 100  16328 =  16,328 1000 Tương tự như với câu a, có cách naøo laøm nhanh hôn khoâng? GV: Vậy khi cộng, trừ, nhân, chia hai soá thaäp phaân ta aùp duïng quy taéc veà giá trị tuyệt đối và về dấu tương tự như với số nguyên d) (-0,408):(-0,34) GV: Neâu quy taéc chia hai soá thaäp phaân: Thöông cuûa hai soá thaäp phaân x và y là thương của x và y với dấu. =-1,394 HS: Viết các số thập phân dưới dạng phân số thập phân rồi thực phép tính. HS quan saùt baøi giaûng saün treân maønhình. HS leân baûng laøm: b) 0,245 – 2,134=0,245 +(– 2,134) =-( 2,134 - 0,245 )= -1,889. (-5,2).3.14=-(5,2.3,14)=-16,328 HS nhaéc laïi quy taéc. (-0,408): (-0,34) = +(0,048:0,34) = 1,2 (-0,408): (+0,34) = -(0,048:0,34) = -1,2 HS cả lớp làm vào vở, 2 HS lên baûng a) =-(3,116 – 0,263) = - 2,853 b) = + (3,7. 2,16) = 7,992 “+” đằng trước nếu x và y cùng dấu Baøi taäp 18 (Tr 15 SGK) vaø daáu “-” neáu x vaø y khaùc daáu. Keát quaû: Haõy aùp duïng vaøo baøi taäp d) a) – 5,693 ; b) – 0,32 Thay đổi dấu của số chia (cho HS c) 16,027 ; d) – 2,16 sử dụng máy tính) - Yeâu caàu HS laøm ?3. Tính: a) -3,116 + 0,263) b) (-3,7).(-2,16) - HS laøm baøi taäp 18 (15 SGK) Hoạt động 3: Luyện Tập Củng Cố - GV: Yêu cầu học sinh nêu công thức HS: xác định giá trị tuyệt đối của một số. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>  x neáu x  0 x   - x neáu x  0 HS giaûi thích: - GV đưa bài tập 19 (Tr 15 SGK) lên a) Bạn Hùng đã cộng các số âm với maøn hình nhau được (-4,5) rồi cộng tiếp với số 41,5 để được kết quả là 37 - Bạn Liên đã nhóm từng cặp các số hạng có tổng là số nguyên được (-3) và 40 rồi cộng hai số này được 37 b) Hai cách đều áp dụng tính chất giao hoán và kết hợp của phép cộng để tính hợp lý, nhưng cách làm của bạn Liên nhanh hôn, neân laøm theo caùch cuûa baïn Lieân. Baøi 20 (Tr 15 SGK). Tính nhanh. 2 HS lên bảng làm, cả lớp làm vào vở a) 6,3 + (-3,7) + 2,4 + (-0,3) a) = (6,3 + 2,4) + [(-3,7) + (-0,3)] = 8,7 + (-4) = 4,7 b) (-4,9) + 5,5 + 4,9 + (-5,5) b) [(-4,9) + 4,9] + [5,5 + (-5,5)] =0+0=0 c) 2,9 + 3,7 + (-4,2) + (-2,9) + 4,2 c) =3,7 d) (-6,5).2,8 + 2,8.(-3,5) d) = 2,8.[(-6,5) + (-3,5)] = 2,8.(-10) = -28 Hoạt động 4: Hướng Dẫn Về Nhà - Học thuộc định nghĩa và công thức xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ, ôn so sánh số hữu tỉ. - Baøi taäp 21, 22, 24 (Tr 15, 16 SGK) 24, 25, 27 (Tr 7,8 SBT) - Tieát sau luyeän taäp, mang maùy tính boû tuùi.. hữu tỉ.. -------------------------------Ngaøy . . . thaùng . . . naêm . .. Duyeät cuûa TBM. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span>