Giáo án môn học Ngữ văn lớp 6 - Trường THCS Quỳnh Yên

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn. TiÕt 1: v¨n b¶n: con rång, ch¸u tiªn (TruyÒn thuyÕt). A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: Hiểu sơ bộ định nghĩa về truyền thuyết. HiÓu ®­îc néi dung, ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt CRCT. ChØ ra vµ hiÓu ®­îc ý nghÜa của từng chi tiết tưởng tượng, kỳ ảo của truyện. HS kÓ l¹i ®­îc truyÖn.. B. Tiến trình các hoạt động dạy - học. 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra: S¸ch vë, bµi so¹n cña häc sinh. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS. - GV hướng dẫn hs đọc. Chú ý cách đọc: rõ ràng rµnh m¹ch. NhÊn giäng ë nh÷ng chi tiÕt kú ¶o, hoang ®­êng. - GV đọc mẫu một vài ®o¹n. - Gọi hs đọc tiếp. - HS đọc. - HS kh¸c nhËn xÐt c¸ch đọc của bạn. ? TruyÖn gåm nh÷ng sù - C¸c sù viÖc chÝnh: viÖc chÝnh nµo? 1, Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬. Sù gÆp gì kú l¹ cña hä. 2, LLQ vµ ¢u C¬ nªn vî, nªn chång. 3, Sù sinh në kú l¹ cña ¢u C¬: bäc tr¨m trøng. 4, Cuéc chia tay gi÷a LLQ vµ ¢u C¬. 5, Sự ra đời của nhà 1. Hå ThÞ L©m Lop6.net. Ghi b¶ng I. T×m hiÓu chung v¨n b¶n. 1. §äc - kÓ..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn nước Văn Lang và triều đại Vua Hùng. ? Tõ viÖc n¾m ®­îc c¸c sù kiÖn c¬ b¶n cña truyÖn, em h·y kÓ l¹i c©u chuyÖn ? GV kÕt luËn: §ã lµ c©u chuyÖn truyÒn thuyÕt vÒ đời Vua Hùng. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ truyÒn thuyÕt?. - HS kÓ. - HS kh¸c nhËn xÐt.. - TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c nv vµ sự kiện có liên quan đến lÞch sö thêi qu¸ khø, thường có yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo. TT thể hiện cách đánh giá của nd đối với các sự kiện vµ nv lÞch sö ®­îc kÓ.. GV: CRCT lµ TT vÒ thời Vua Hùng, thời đại më ®Çu lÞch sö VN g¾n víi nguån gèc d©n téc vµ c«ng cuéc dùng nước, giữ nước dưới thời Vua Hïng. §©y lµ những thần thoại đã ®­îc lÞch sö ho¸. ? VB cã thÓ chia lµm - Tõ ®Çu -> “Long mÊy phÇn? Nªu néi Trang”: Giíi thiÖu nv LLQ vµ AC. dung tõng phÇn? - tiÕp theo -> “lªn ®­êng”: KÕt qu¶ k× l¹ cña viÖc kÕt duyªn gi÷a LLQ vµ AC. - Cßn l¹i: Gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc. ? Xác định PTBĐ chính - Tự sự + Miêu tả. 2. Hå ThÞ L©m Lop6.net. 2. T×m hiÓu chó thÝch. - TruyÒn thuyÕt (SGK).. 3. Bè côc. - Ba phÇn.. 4. Phương thức biểu đạt. - Tù sù + Miªu t¶..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn cña VB? KÕt hîp pt nµo n÷a?. - Gọi HS đọc đoạn 1. - HS đọc. ? TruyÖn kÓ vÒ ai? Hä cã nguån gèc ntn? - Nguồn gốc kì lạ: đều lµ thÇn. ? Trong trí tưởng tượng - Lạc Long Quân: con của người xưa, LLQ trai thần Long Nữ, mình hiện lên với những đặc rồng, sức khoẻ vô địch. điểm phi thường nào về Thần có tài năng phi nòi giống và sức mạnh? thường: diệt trừ Ngư Tinh, Hå Tinh, Méc Tinh. D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i, c¸ch ¨n ë. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt trªn? - LLQ mang vẻ đẹp cao quÝ cña bËc anh hïng. ? AC hiÖn lªn víi nh÷ng đặc điểm đáng quí nào - Âu Cơ: Thuộc dòng về giống nòi, nhan sắc, thần Nông, xinh đẹp đức hạnh? tuyÖt trÇn, yªu thiªn nhiªn c©y cá. ? Những điểm đáng quí đó ở AC là biểu hiện - Vẻ đẹp cao quí của người phụ nữ. của 1 vẻ đẹp ntn? ? NhËn xÐt chung g× vÒ nguån gèc, hình - Kỳ lạ, đẹp đẽ, lớn lao. d¸ng...cña 2 nv trªn? GV: Cả 2 vị thần đều là nh÷ng vÞ anh hïng kiÕn t¹o nÒn v¨n minh ¢u L¹c. TruyÖn hÊp dÉn người đọc với những chi tiết Rồng ở dưới nước và Tiªn trªn non gÆp nhau, yêu thương nhau và kết 3. Hå ThÞ L©m Lop6.net. II. T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n. 1. H×nh ¶nh L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬. - Nguån gèc: thÇn. + LLQ mang vẻ đẹp của bËc anh hïng.. + Âu Cơ mang vẻ đẹp cao quí của người phụ nữ. -> Kỳ lạ, đẹp đẽ, lớn lao..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn duyªn vî chång, ph¶n ánh thời kỳ gia đình của người Việt cổ. - GV gọi HS đọc phần 2. ? LLQ vµ ¢u C¬ kÕt duyªn, chuyÖn ¢u C¬ sinh në cã g× kú l¹? GV: LLQ tượng trưng cho nước, Âu Cơ tượng trưng cho đất. Cả 2 thần tượng trưng cho đất nước, núi sông giữa cha kú diÖu, mÑ thiªng liªng t¹o nªn Tæ Quèc VN. ? ý nghÜa cña chi tiÕt kú l¹ trªn?. 2. ¢u C¬ sinh në vµ ý nghÜa cña viÖc chia con.. - HS đọc. - Sinh ra bäc tr¨m trøng, nở ra 100 người con trai.. - Sinh ra bäc tr¨m trøng, nở ra 100 người con trai khỏe đẹp.. - Bäc tr¨m trøng biÓu tượng cho sức mạnh cộng đồng của người GV liên hệ với từ “đồng Việt. bµo” trong c©u nãi cña B¸c Hå. ? Khi t¶ 100 con trai cña Âu Cơ, người xưa nhấn - Con nào con ấy hồng hào, đẹp lạ thường. m¹nh vµo chi tiÕt nµo? ? Quan s¸t bøc tranh. Tranh minh ho¹ c¶nh g×? §äc lêi cña LLQ. ? LLQ và Âu Cơ chia - 50 người con theo cha xuống biển, 50 người con ntn và để làm gì? con theo mẹ lên núi để cai quản các phương: kẻ trên cạn, người dưới nước. ? Theo em, chi tiÕt trªn nh»m gi¶i thÝch ®iÒu g× - Lý gi¶i sù ph©n bè d©n cư ở nước ta. vÒ lÞch sö? ? B»ng sù hiÓu biÕt cua rem vÒ ls chèng ngo¹i - HS th¶o luËn vµ t×m 4. Hå ThÞ L©m Lop6.net. - 50 người con theo cha xuống biển, 50 người con theo mẹ lên núi để cai quản các phương. -> Ph¸t triÓn d©n téc, đoàn kết, giúp đỡ nhau..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn xâm và công cuộc dựng dẫn chứng để chứng xây đất nước của dân minh. téc, em thÊy lêi c¨n dÆn cña LLQ sau nµy cã ®­îc con ch¸u thÇn thùc hiªn kh«ng? - GV gọi HS đọc phần cuèi truyÖn. - HS đọc. ? TruyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc nµo? ? Chi tiết người con trưởng lên làm vua - Việc thành lập nhà nhằm giải thích điều gì? nước đầu tiên trong lịch sö. ? Theo em, cèt lâi ls trong truyÖn lµ g×? - Ph¶n ¸nh mèi quan hÖ vµ thèng nhÊt cña c¸c c­ dân người Việt thời xưa. GV: Sù kÕt hîp gi÷a bé l¹c L¹c ViÖt vµ ¢u ViÖt vµ nguån gèc chung cña c¸c c­ d©n B¸ch viÖt lµ cã thËt. ChiÕn tranh vÒ tù vÖ ngµy cµng trë nªn ác liệt đòi hỏi phải huy động sức mạnh của cả cộng đồng ở thời đại Hïng vu¬ng vµ c«ng cuộc chống lũ lụt để xây dựng đời sống nông nghiệp định cư, bảo vệ địa bàn cư trú thời ấy còng lµ cã thËt. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ chi - Chi tiÕt kh«ng cã thËt tiết tưởng tượng, kỳ ảo? được dg sáng tạo. Vai trß: T« ®Ëm tÝnh Vai trß? chất kỳ lạ, lớn lao, đẹp đẽ của các nv, sự kiện. ThÇn kú ho¸, tin yªu , 5. Hå ThÞ L©m Lop6.net. 3. Sù h×nh thµnh triÒu đại Hùng Vương. - Con trưởng lên làm vua -> V¨n Lang. -> Thành lập nhà nước ®Çu tiªn trong ls d©n téc..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn t«n kÝnh tæ tiªn d©n téc m×nh. T¨ng søc hÊp dÉn cho truyÖn GV më réng: Chi tiÕt tưởng tượng, kỳ ảo trong truyÖn cæ d©n gian g¾n liÒn víi quan niÖm, tÝn ngưỡng của người xưa vÒ thÕ giíi. VD: Quan niÖm vÒ c¸c thÕ giíi nh­ trÇn gian ©m phñ, thuû phñ. VÒ sù ®an xen gi÷a tg thÇn vµ tg người. Quan niệm vạn vật đều có linh hồn. ? ý nghÜa cña truyÖn?. ? Em biÕt nh÷ng truyÖn nµo cña c¸c d©n téc kh¸c ë VN còng gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc nh­ truyÖn: con Rång...? ? Sù gièng nhau Êy khẳng định điều gì?. - Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc cao quý cña d©n téc VN vµ biÓu hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt cña nd ta ë mọi miền đất nước. - Mường: quả trứng to nở ra người. - Kh¬ Me: qu¶ bÇu mÑ. - Sù gÇn gòi vÒ céi nguån vµ sù giao l­u v¨n ho¸ gi÷a c¸c d©n téc trên nước ta. - HS béc lé.. ? TruyÒn thuyÕt CRCT bồi đắp cho em những t/c g×? 4. Cñng cè. - Truyện có những yếu tố kỳ lạ, tưởng tượng nào? - Người dân có t/c ntn đối với nv trong truyện? 5. Hướng dẫn về nhà. 6. Hå ThÞ L©m Lop6.net. III. Tæng kÕt. (Ghi nhí - SGK)..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn - KÓ ®­îc truyÖn - N¾m v÷ng ghi nhí - So¹n bµi: B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. D. Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ......................................................... TiÕt 2 v¨n b¶n: b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy (Tự học có hướng dẫn) A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng, kỳ ảo trong truyện. - ChØ ra vµ hiÓu ®­îc ý nghÜa cña c¸c chi tiÕt trong truyÖn. - KÓ ®­îc truyÖn. B. Tiến trình các hoạt động dạy - học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra: KÓ l¹i truyÒn thuyÕt “Con Rång, ch¸u Tiªn” . Nªu ý nghÜa s©u xa cña chi tiÕt c¸i bäc tr¨m trøng. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. - GV hướng dẫn cách đọc: chậm rãi, tình cảm. - Gọi 2 đến 3 hs đọc. - HS kh¸c nhËn xÐt. ? TruyÖn gåm nh÷ng sù - C¸c sv chÝnh: 1, Nh©n lóc vÒ giµ, Vua viÖc chÝnh nµo? Hïng thø 7 trong ngµy lễ Tiên Vương có ý định chọn người nối ngôi. 2, C¸c lang cè ý lµm võa lßng Vua b»ng nh÷ng m©m cç thËt hËu. 7. Hå ThÞ L©m Lop6.net. Ghi b¶ng I. T×m hiÓu chung v¨n b¶n. 1. §äc - kÓ..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn 3, Riªng Lang Liªu ®­îc thÇn m¸ch b¶o dïng 2 lo¹i b¸nh d©ng lÔ Tiên Vương. 4, Vua Hïng chän b¸nh để lễ Tiên Vương và tế trời đất nhường ngôi báu cho chµng. 5, Từ đời Vua Hùng thứ bảy, nước ta có tập tục lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giầy để đón Tết. - GV yªu cÇu hs kÓ - HS kÓ, nhËn xÐt. truyÖn. 2. T×m hiÓu tõ ng÷ khã. - Hướng dẫn tìm hiểu 1 sè tõ ng÷ khã. - 3 phÇn: - GV hướng dẫn HS tìm + Từ đầu -> “chứng hiÓu bè côc, ptb® cña gi¸m”. truyÖn. + tiÕp theo -> “h×nh trßn”. + Cßn l¹i.. - Gọi hs đọc từ đầu -> có Tiên Vương chứng gi¸m. ? Vua Hùng chọn người - Giặc ngoài đã dẹp yên, nối ngôi trong hoàn đất nước có thể tập c¶nh ntn? trung vµo c«ng cuéc ch¨m lo cho d©n ®­îc no ấm, vua đã già muốn truyÒn ng«i. ? ý định chọn người nối - Chọn người làm vừa ý ng«i cña vua Hïng ntn? vua trong lÔ Tiªn Vương; người nối ngôi 8. Hå ThÞ L©m Lop6.net. 3. Bè côc.. 4. Phương thức biểu đạt. - Tù sù. II. T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n. 1. Hùng Vương chọn người nối ngôi. - Hoµn c¶nh: giÆc ngoµi đã dẹp yên, vua cha già yÕu.. - ý nguyện: người nối ng«i ph¶i nèi ®­îc chÝ vua..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn ph¶i nèi chÝ vua. ? Qua cách chọn người - Là ông vua tài trí, sáng nối ngôi đã giúp em suốt, công minh. Luôn -> Tµi trÝ, s¸ng suèt, c«ng minh. hiểu điều gì về vị vua đề cao cảnh giác thù nµy? trong giÆc ngoµi. §ång thêi ngÇm nh¾c nhë 20 «ng Lang vÒ truyÒn thống dựng nước, giữ nước. GV: Vua Hïng ®­a ra hình thức để chọn người nèi ng«i....Thêi gian tr«i đi, ngày lễ Tiên Vương sắp đến. Ai sẽ là người lµm võa ý vua? chóng ta theo dâi phÇn tiÕp theo cña truyÖn. 2. Cuéc ®ua tµi giµnh ng«i b¸u. §äc ®o¹n: C¸c lang....lÔ Tiên Vương. ? §o¹n truyÖn kÓ vÒ sù - Thi tµi: c¸c lang lµm cç viÖc g×? ? Trong ®o¹n truyÖn - Chi tiÕt thi tµi: Hä chØ thËt hËu, thËt ngon lÔ Tiên Vương. trªn chi tiÕt nµo em biÕt ®ua nhau lµm cç thường gặp trong các thật hậu, thật ngon đem về lễ Tiên Vương. truyÖn cæ d©n gian? GV: §©y lµ chi tiÕt nghÖ thuËt tiªu biÓu cho truyÖn d©n gian. Trong c¸c truyÖn dg kh¸c, ta còng thÊy sù cã mÆt cña c¸c chi tiÕt trªn. ? Em h·y kÓ 1 vµi chi - TruyÖn TÊm C¸m : thi tiÕt trong c¸c truyÖn dg b¾t tÐp. - TruyÖn Em bÐ th«ng kh¸c ? minh: thi gi¶i c¸c c©u đố oái oăm. ? Theo em, chi tiÕt trªn - T¹o ra t×nh huèng có giá trị ntn với truyện truyện để các nv bộc lộ phÈm chÊt, tµi n¨ng. dg? 9. Hå ThÞ L©m Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn Gãp phÇn t¹o sù håi hộp, hứng thú cho người nghe. GV: Lễ Tiên Vương đã trë thµnh cuéc ®ua tµi giữa 20 người con trai cña Vua. Trong cuéc đua tài đó LL là người chÞu nhiÒu thiÖt thßi nhÊt. ? Trong lóc Êy, ®iÒu kú - GÆp thÇn trong m¬. diệu nào đã đến vơí LL? ? V× sao chØ cã LL ®­îc - V× LL må c«i cha mÑ vµ thiÖt thßi nhÊt. Chµng thần giúp đỡ? chăm lo việc đồng áng, tù tay trång lóa, trång khoai. Chµng hiÓu ®­îc gi¸ trÞ h¹t g¹o, cña c¶i do m×nh lµm ra. ? Trong giÊc méng, thÇn - H¹t g¹o lµ quý.... đã cho LL biết điều gì? ? T¹i sao thÇn kh«ng chØ - ThÇn muèn thö th¸ch dẫn cụ thể cho LL cách để LL bộc lộ được trí tuÖ, tµi n¨ng cña m×nh, lµm b¸nh? để chứng tỏ việc kế vị ngôi vua là xứng đấng ? LL có hiểu ý thần - LL đã suy nghĩ thấu đáo lời thần và sáng tạo kh«ng? ra 2 lo¹i b¸nh: b¸nh ch­ng h×nh vu«ng, b¸nh giÇy h×nh trßn. GV: LL đã hiểu giá trị lao động của nghề nông: nhê g¹o mµ d©n Êm no, nước hùng mạnh, đủ sức chèng giÆc, gi÷ yªn bê câi. ? Qua việc LL làm ra 2 - Là người tài trí, hiền thø b¸nh, em cã c¶m lµnh... 10. Hå ThÞ L©m Lop6.net. - Lang Liªu: gÆp thÇn trong m¬ -> lÊy g¹o lµm ra 2 thø b¸nh: b¸nh ch­ng vµ b¸nh giÇy.. 3. Lang Liªu ®­îc nèi ng«i. - Lang Liªu lµm võa ý vua cha -> nèi ng«i..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn nhËn g× vÒ nv nµy? => Là người tài trí, hiền ? Theo em, v× sao vua lµnh, ch¨m chØ. l¹i chän b¸nh cña LL? - 2 thø b¸nh cã ý nghÜa sâu sa tượng trưng cho trời đất, muôn loài, có ý nghÜa thùc tÕ quý h¹t gạo. Chàng là người làm vừa ý vua đã đoán được ý vua. §ã lµ biÓu hiÖn cña ãc th«ng minh, trÝ GV: §ã còng chÝnh lµ tuÖ. chÆng ®­êng thö th¸ch, cô thÓ lµ thö th¸ch vÒ mÆt trÝ tuÖ mµ nv trong truyÖn dg tr¶i qua. Qua đó thể hiện tài năng của nv. 4. ý nghÜa cña vb. ? Nh©n d©n ta s¸ng t¸c truyÖn nµy nh»m gi¶i - Gi¶i thÝch nguån gèc Ghi nhí (SGK). sù v©t: b¸nh ch­ng, thÝch ®iÒu g×? b¸nh giÇy vµ phong tôc ngµy TÕt Nguyªn §¸n lµm 2 lo¹i b¸nh cña nd ? TruyÖn cã ý nghÜa ca ta. ngîi ai? §Ò cao ®iÒu g×? - Ca ngîi thêi c¸c vua Hùng dựng nước. Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính trời, đất và tæ tiªn cña nd ta. Ph¶n ¸nh thµnh qu¶ cña «ng cha ta x­a trong ? Nªu ý nghÜa cña viÖc xd nÒn vh d©n téc. phong tôc lµm b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy trong - HS th¶o luËn. ngµy TÕt cña nd ta? ? Trong truyÖn, em thÝch nhÊt chi nµo? V× sao? - GV hướng dẫn hs phần đọc thêm. 11. Hå ThÞ L©m Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn 4. Cñng cè. Ai là người được vua cha chọn nối ngôi? Việc chọn 2 thứ bánh đó có ý nghĩa gì? 5. Hướng dẫn về nhà. - KÓ ®­îc truyÖn - N¾m v÷ng ghi nhí - So¹n bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt. D. Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ........................................................................... TiÕt 3:. tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng viÖt. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu thế nào là từ và đặc điểm cấu tạo từ Tiếng Việt. - Khái niệm về từ, đơn vị cấu tạo từ, các kiểu cấu tạo từ. B. Tiến trình các hoạt động dạy - học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra bµi cò: - Phân biệt từ đơn, từ phức. Ví dụ minh họa. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi b¶ng I. Tõ lµ g×? 1. VÝ dô: GV gọi HS đọc ngữ liệu HS đọc. ThÇn d¹y d©n c¸ch trång trong SGK. trät, ch¨n nu«i vµ c¸ch VD trªn®­îc trÝch dÉn tõ HS tr¶ lêi. ¨n ë. vb nµo? Nãi vÒ ai? vÒ ®iÒu g×? GV: Mỗi từ đã được phân c¸ch b»ng dÊu g¹ch chÐo. ? Em hãy xác định số - 12 tiÕng, 9 tõ. tiÕng vµ sè tõ trong vd? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè - Cã tõ cÊu t¹o lµ 1 tiÕng trong mçi vd trªn? tiÕng, cã tõ cÊu t¹o lµ 2 tiÕng. ? C¸c em cã gÆp nh÷ng tõ - 3 tiÕng: Hîp t¸c x·. cã sè tiÕng h¬n 2 kh«ng? 4 tiÕng: nhÝ nha nhÝ 12. Hå ThÞ L©m Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn VD? ? §¬n vÞ cÊu t¹o tõ TV lµ g×? ? 9 tõ trong vd trªn khi kÕt hîp víi nhau cã t¸c dông g×? ? Khi nµo 1 tiÕng cã thÓ coi lµ 1 tõ? ? Tõ c¸c vd trªn, em hiÓu tõ lµ g×? - TÝch hîp TLV: Trong cuéc sèng hµng ngày, để diễn đạt điều m×nh muèn nãi, muèn viết cần lựa chọn từ để s¾p xÕp thµnh c©u, diÔn đạt cho phù hợp với MĐ giao tiếp để người tiếp nhËn hiÓu ®­îc ý m×nh. ? Xác định từ và tiếng trong vd sau?. GV gọi HS đọc VD. ? Dựa vào kiến thức đã học về từ đơn và từ phức ë cÊp TiÓu häc, em h·y xác định từ đơn và từ phøc trong vd ? ? Từ đơn và từ phức khác nhau ntn vÒ cÊu t¹o? ? Từ đó, em hiểu thế nào là từ đơn? thế nào là từ phøc? ? XÐt c¸c tõ: ch¨n nu«i, b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. C¸c tõ nµy ®­îc t¹o ra. nh¶nh, chñ nghÜa x· héi… - §¬n vÞ cÊu t¹o tõ TV lµ tiÕng. - T¹o ra 1 c©u trän vÑn, diễn đạt 1 ý.. - Tiếng dùng để tạo từ. - Từ là đơn vị tạo nên c©u.. - Khi 1 tiÕng cã thÓ dïng t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh tõ. 2. Ghi nhí: (SGK). - L¹c Long Qu©n/ gióp/ d©n/ diÖt trõ/ Ng­ Tinh/ Hå Tinh/ Méc Tinh.. HS đọc. VD: Từ/ đấy/nước/ ta/ ch¨m / nghÒ/ trång trät/ ch¨n nu«i/ vµ/ cã/ tôc/ ngµy / TÕt/ lµm/ b¸nh ch­ng/ b¸nh giÇy. - Từ đơn chỉ có 1 tiếng. - Tõ phøc cã tõ 2 tiÕng trë lªn.. - GhÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ 13. Hå ThÞ L©m Lop6.net. II. Từ đơn, từ phức: 1. VÝ dô:. - Tõ cã 1 tiÕng -> Tõ đơn. - Tõ cã 2 tiÕng trë lªn -> Tõ phøc. + Tõ ghÐp: c¸c tiÕng cã qh víi nhau vÒ nghÜa..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn b»ng c¸ch nµo? §ã lµ tõ ghÐp. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ghÐp? ? Tõ phøc: trång trät ®­îc t¹o nªn cã g× kh¸c víi tõ ghÐp trªn? ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ l¸y? T×nh huèng th¶o luËn: Cã b¹n cho r»ng: ch¨n nu«i lµ tõ phøc, b¹n kh¸c cho lµ tõ ghÐp. ý kiÕn cña em ntn? ? Bµi häc h«m nay, em cÇn ghi nhí nh÷ng néi dung c¬ b¶n nµo? Gäi HS tr×nh bµy. Gọi HS đọc, xđ yêu cầu BT.. nghÜa.. - Do cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng.. + Tõ l¸y: cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng.. HS th¶o luËn, tr×nh bµy.. HS vẽ sơ đồ cấu tạo từ.. HS đọc, trả lời. a, Nguån gèc, con ch¸u lµ tõ ghÐp. b, HuyÕt thèng, tæ tiªn, gèc g¸c, céi nguån... c, Con ch¸u, tæ tiªn, «ng bµ, cha mÑ, vî chång, anh em, c« chó. - Theo giíi tÝnh: «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ… - Theo bËc: b¸c ch¸u, «ng ch¸u, cha con… - Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh nướng, bánh chưng, b¸nh tr¸ng, b¸nh hÊp... - ChÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh sắn, bánh đạu xanh… 14. Hå ThÞ L©m Lop6.net. 2. Ghi nhí: SGK. III. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1. Bµi tËp 2:. Bµi tËp 3:.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång… - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh tai heo, b¸nh tai v¹t… BT 4,5 h×nh thøc thi t×m tõ l¸y. Bµi tËp 4, 5. - Tõ “thót thÝt” miªu t¶ tiÕng khãc. - Nøc në, sôt sïi, r­ng røc, hu hu…. 4. Hướng dẫn về nhà: - N¾m v÷ng néi dung bµi häc. - Hoµn thµnh c¸c bt cßn l¹i. - Soạn bài: Giao tiếp, vb và phương thức biểu đạt. D. Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ........................................................................... TiÕt 4:. giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Huy động kiến thức HS ở những loại VB mà hs đã biết. - Hình thành sơ bộ kn: VB, mục đích giao tiếp và phương thức biểu đạt. B. Tiến trình các hoạt động dạy - học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra: GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. ? Trong đời sống, khi em cã 1 suy nghÜ, 1 nguyÖn 15. Hå ThÞ L©m Lop6.net. Ghi b¶ng I. T×m hiÓu chung vÒ văn bản và phương thức biểu đạt. 1. Văn bản và mục đích giao tiÕp..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn vọng mà cần biểu đạt cho mọi người biết, em làm - Em sÏ nãi hoÆc viÕt. ntn? ? Em hãy biểu đạt suy nghÜ cña em vÒ ­íc m¬ - T«i m¬ ­íc trë thµnh b¸c sü. cho người bạn biết? GVKL: Sự biểu đạt ấy chÝnh lµ qu¸ tr×nh tiÕp xúc giữa em với người kh¸c. ? Giao tiÕp lµ g×? - Là hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng phương tiÖn ng«n ng÷. ? Khi muốn biểu đạt tư - Ph¶i nãi, viÕt cã ®Çu, tưởng, tình cảm ấy một cách trọn vẹn, đầy đủ cho có cuối mạch lạc. người khác hiểu, em làm ntn? GV: nãi c¸ch kh¸c lµ ph¶i t¹o lËp mét VB. - Gọi hs đọc câu ca dao 1. Ai ¬i gi÷ chÝ cho bÒn Dù ai xoay hướng đổi nÒn mÆc ai. ? C©u ca dao ®­îc s¸ng t¸c nh»m M§ g×? - M§gt: nªu ra 1 lêi ? Vấn đề mà câu ca dao khuyªn. đề cập đến là gì? - Chủ đề: Khuyên con người ta cần giữ chí cho ? 2 c©u 6 vµ 8 liªn kÕt víi bÒn. nhau ntn? (vÒ luËt th¬ vµ - Liªn kÕt: vÒ vÇn vµ vÒ vÒ ý?) ý. C©u sau lµm râ ý ? Câu ca dao đã biểu đạt thêm cho câu trước. trän vÑn 1 ý ch­a? GVKL: C©u ca dao trªn chÝnh lµ 1 VB. ? Em hiÓu VB lµ g×? GV yªu cÇu HS quan s¸t vµo b¶ng SGK, lÊy VD 16. Hå ThÞ L©m Lop6.net. - Khi em cã 1 suy nghÜ, 1 nguyÖn väng mµ cÇn biểu đạt cho mọi người biÕt -> nãi hoÆc viÕt (ng«n tõ).. - C©u ca dao cã m®gt, chủ đề, giữa các câu có sự liên kết và biểu đạt trän vÑn 1 ý -> v¨n b¶n. 2. KiÓu v¨n b¶n vµ phương thức biểu đạt. Tù sù Miªu t¶.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn phï hîp víi tõng kiÓu VB HS thùc hiÖn. vµ PTB§. - GV ®­a ra c¸c t×nh huèng: 1/ Hai đội bóng đá muốn xin phÐp sö dông s©n vËn động TP. 2/ Tường thuật diễn biến trận đấu bóng đá. 3/ T¶ nh÷ng pha bãng đẹp. 4/ Giíi thiÖu qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ thµnh tÝch thi đấu của đội. 5/ Bµy tá lßng yªu mÕn môn bóng đá. 6/ B¸c bá ý kiÕn cho r»ng bóng đá là môn thể thao tốn kém ảnh hưởng không tốt đến học tập. ? Em h·y lùa chän kiÓu vb và phương thức biểu đạt phù hợp cho các tình huèng cho trªn?. BiÓu c¶m NghÞ luËn ThuyÕt minh Hµnh chÝnh, c«ng vô.. - Hµnh chÝnh - Tù sù - Miªu t¶ - ThuyÕt minh - BiÓu c¶m. - NghÞ luËn.. ? Tìm phương thức biểu đạt của những đoạn trích? a. Tự sự b. Miªu t¶ c. NghÞ luËn. d. BiÓu c¶m e. ThuyÕt minh. ? TruyÒn thuyÕt: Con Rång....thuéc kiÓu VB - Lµ VB tù sù. nµo? V× sao? TruyÖn kÓ vÒ viÖc, người theo một diễn biến nhất định. 4. Hướng dẫn về nhà: - Lµm bt 3, 4, 5 s¸ch bµi tËp. 17. Hå ThÞ L©m Lop6.net. II. LuyÖn tËp. Bµi 1:. Bµi 2:.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn - So¹n VB: Th¸nh Giãng D. Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ........................................................................... TiÕt 5, 6:. v¨n b¶n: th¸nh giãng. A. Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: N¾m ®­îc ý nghÜa vµ mét sè nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn Th¸nh Giãng. KÓ l¹i ®­îc truyÖn nµy. B. Tiến trình các hoạt động dạy học: 1. ổn định lớp. 2. KiÓm tra: - Nªu ý nghÜa truyÖn “B¸nh ch­ng, b¸nh giÇy”? - C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Lang Liªu ? 3. Bµi míi: Hoạt động của GV GV nªu yªu cÇu: Giäng ng¹c nhiªn, håi hép ë đoạn Gióng ra đời. Lêi Giãng tr¶ lêi sø gi¶ đĩnh đạc, nghiêm trang. §o¹n c¶ lµng nu«i Giãng đọc giọng háo hức, phấn khëi. Đoạn Gióng đánh giặc giọng khẩn trương, mạnh mÏ. §o¹n cuèi giäng chËm, nhÑ. ? TruyÖn gåm nh÷ng sù viÖc chÝnh nµo?. Hoạt động của HS. HS đọc. HS kh¸c nhËn xÐt.. HS kÓ. 1. Sự ra đời kỳ lạ của Giãng. 2. Giãng gÆp sø gi¶, c¶ lµng nu«i Giãng. 18. Hå ThÞ L©m Lop6.net. Ghi b¶ng I. T×m hiÓu chung v¨n b¶n. 1. §äc - kÓ..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn 3. Giãng cïng nd chiÕn đáu và chiến thắng giặc ¢n. 4. Giãng bay vÒ trêi. GV kiÓm tra mét sè tõ.. HS tr¶ lêi.. 2. Tõ khã.. ? VB chia lµm mÊy phÇn? ? X§ ptb® chÝnh? ? NV trung t©m cña truyÒn thuyÕt nµy lµ NV nµo? Gọi HS đọc: từ đầu...giết giặc cứư nước. ? PhÇn ®Çu kÓ vÒ sù viÖc g×? ? Sự ra đời của Gióng ®­îc tg d©n gian giíi thiÖu ntn?. - NV Th¸nh Giãng. - HS đọc.. - Bµ mÑ ­ím vµo vÕt ch©n to vÒ thô thai. Bµ mÑ mang thai 12 th¸ng. Lªn 3 kh«ng biÕt nãi, biết cười. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ -> Chi tiÕt kú ¶o, ®­îc c¸c chi tiÕt trªn? sáng tác bằng trí tưởng tượng của nd ta. ? Theo em, nh÷ng chi tiÕt - Chi tiÕt cuèn hót, t¹o tưởng tượng, kỳ ảo có ý sù tß mß, hÊp dÉn víi nghÜa g×? (§äc chi tiÕt người đọc. đó, em có thích thú, có muèn theo dâi kh«ng?). GV dÉn d¾t: Sù kiÖn giÆc ¢n sang x©m chiÕm bê câi. Vua cho sø gi¶ ®i t×m người tài giỏi cứư nước. ? Khi nghe lêi rao cña sø - Giãng cÊt tiÕng nãi. giả, Gióng có sự thay đổi - HS đọc câu nói của kú l¹ ntn? Giãng. 19. Hå ThÞ L©m Lop6.net. 3. Bè côc. - 4 phÇn. 4. PTB§. - Tù sù + Miªu t¶. II. T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n. 1. Hình tượng nhân vật Th¸nh Giãng. * Nguồn gốc ra đời: -> K× l¹.. * C©u nãi ®Çu tiªn: -> ý thức đ/v đất nước được đặt lên đầu tiên của.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ng÷ v¨n 6---THCS Quúnh Yªn ? Câu nói đó với ai? Trong hoµn c¶nh nµo? ? ý nghĩa cảu lời nói đó?. GV: “Kh«ng nãi nh­ng khi nãi th× nãi ®iÒu quan träng. §ã lµ nãi lêi yªu nước, cứu nước”. ý thức đ/v đất nước được đặt lên đầu tiên với người anh hïng. Gọi HS đọc: càng lạ hơn...giết giặc cứư nước. ? Nªu chi tiÕt kú l¹ trong ®o¹n VB trªn? GV cung cÊp thªm 1 sè dÞ b¶n kh¸c. D©n gian kÓ r»ng khi Giãng lín ¨m nh÷ng 3 nong c¬m víi 3 nong cµ, uèng mét h¬i nước cạn đà khúc sông. ? Theo em, chi tiÕt: Giãng lín nhanh...bµ con vui lßng...cã ý nghÜa ntn?. GV: Giãng lµ con cña mu«n bµ mÑ, cña nd. Người anh hùng từ dân mµ ra, søc m¹nh c¶u d©n téc tËp trung thÓ hiÖn trong søc m¹nh cña Giãng. ? Em h·y kÓ 1 chi tiÕt miªu t¶ vÞ thÇn trong truyÖn thÇn tho¹i mµ em đã đọc? ? NV Giãng cã g× kh¸c. người anh hùng. - §ã lµ lêi yªu cÇu cøu nước, là niềm tin sẽ chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m. - Giãng lín nhanh nh­ thæi.. - Giãng lín lªn b»ng những thưc ăn, đồ mặc - Cả làng, cả nước nuôi của nd. Sức mạnh dũng nấng, giúp đỡ Gióng sÜ cña Giãng ®­îc nu«i chuÈn bÞ ra trËn. dưỡng từ những cái bình thường nhất, bằng tinh thÇn ®oµn kÕt cña nd.. - Miªu t¶ thÇn trô trêi.. 20. Hå ThÞ L©m Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>