Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------Ngµy so¹n : 15/8/2010 Ngµy d¹y : 16/8/2010 TiÕt 1 Văn bản: Cổng trường mở ra lÝ lan A. Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng, đẹp đẽ của cha, mẹ đối với con cái. Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người. 2. KÜ n¨ng: §äc- hiÓu vµ ph©n tÝch v¨n b¶n 3. Thái độ: Học sinh biết yêu thương cha, me thầy cô B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn : So¹n GA, nghiªn cøu SGK vµ nh÷ng t­ liÖu cã liªn quan, giíi thiệu tập truyện “ Những tấm lòng cao cả ” của nhà văn ý ét - môn - đơ A mi - xi. 2. Häc sinh : So¹n bµi C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra vë so¹n 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi Mấy tháng nghỉ hè của chúng ta trôi qua như một giấc mộng. Hôm nay đã là ngày khai trường. Những hồi trống khai trường như vang dội, đánh thức những cảm xúc bồi hồi của ngày đầu cắp sách tới trường. Em hãy bộc lộ cïng c¶ líp c¶m xóc ban ®Çu ngät ngµo Êy cña m×nh. D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Hoạt động của giáo viên - học sinh Hoạt động 1: - GV đọc mẫu, gọi HS đọc diễn cảm tiếp theo. Giọng đọc đầm ấm, sâu lắng thể hiện tâm trạng của một người mẹ trong một đêm chuẩn bị cho con bước vào ngày khai trường đầu tiên. - GV hướng dẫn HS giải thích một số từ khã (SGK). - Nhắc lại khái niệm văn bản nhật dụng đã häc ë líp 6. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. §äc. 2. Chó thÝch (SGK, 8). 3. V¨n b¶n nhËt dông (cã néi dung liªn quan đến vấn đề người mẹ và nhà trường) - Tãm t¾t néi dung cña v¨n b¶n “ Cæng 4. Néi dung : V¨n b¶n viÕt vÒ t©m tr¹ng trường mở ra ” bằng một vài câu ngắn gọn của người mẹ trong đêm không ngủ 1 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------(t¸c gi¶ viÕt vÒ c¸i g×? vÒ viÖc g×?). trước ngày khai trường lần đầu tiên của con. II. T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n Hoạt động 2 : ? Trong đêm trước ngày khai trường, tâm 1. Tâm trạng của người mẹ - Thao thøc kh«ng ngñ, phÊp pháng trạng của người mẹ ntn ? suy nghÜ triÒn miªn. - Người mẹ : - Nôn nao nghĩ về ngày khai trường + Kh«ng ngñ ®­îc + ChuÈn bÞ quÇn ¸o míi, cÆp s¸ch míi,... n¨m x­a cña chÝnh m×nh. + §¾p mÒm, bu«ng mïng cho con,…  T©m tr¹ng thao thøc vµ håi hép, phÊp pháng suy nghÜ triÒn miªn.  T©m tr¹ng h¸o høc nh­ng v« t­, trÎ ? Tâm trạng của người con ra sao ? - Người con : Ngủ dễ dàng như uống một con. ly s÷a, ¨n mét c¸i kÑo, trong lßng kh«ng cã mèi bËn t©m nµo ngoµi chuyÖn ngµy mai thøc dËy cho kÞp giê, h¸o høc dän dÑp đồ chơi giúp mẹ từ chiều. ? Hai tâm trạng đó được thể hiện qua =>Hai tâm trạng khác nhau hoàn toàn nh÷ng chi tiÕt nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ mÑ th× lo l¾ng con th× v« t­ thanh th¶n t©m tr¹ng cña mÑ vµ con? ? Theo em, tại sao người mẹ lại không + Lo lắng, chuẩn bị cho con. + PhÇn v× n«n nao nghÜ vÒ ngµy khai ngñ ®­îc? trường của năm xưa của chính mình : - HS thảo luận, trao đổi cứ nhắm mắt lại là mẹ dường như nghe tiếng đọc bài trầm bổng : “ Hằng năm, cø vµo cuèi thu” MÑ t«i ©u yÕm n¾m tay t«i dÉn ®i trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp ”. - Người mẹ không trực tiếp nói với con ? Trong bài văn, có phải người mẹ đang hoặc nói với ai cả. Người mẹ nhìn con nãi trùc tiÕp víi con kh«ng? Theo em ngñ, nh­ t©m sù víi con, nh­ng thùc ra người mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết là đang nói với chính mình, đang tự ôn nµy cã t¸c dông g×? l¹i kû niÖm cña riªng m×nh. GV:Người mẹ nhìn con ngủ,như tâm sự - Tác dụng : Làm nổi bật tâm trạng, víi con nh­ng thùc ra ®ang t©m sù víi kh¾c ho¹ ®­îc t©m t­ t×nh c¶m, nh÷ng chÝnh m×nh ®iÒu thÇm kÝn khã nãi b»ng lêi trùc tiÕp. ? Trong đêm không ngủ, người mẹ đã - Một lòng vì con. Lấy giấc ngủ của ch¨m sãc giÊc ngñ cña con, nhí tíi nh÷ng con lµm niÒm vui cho mÑ  §øc hy kỷ niệm thân thương về bà ngoại và mái sinh thầm lặng của người mẹ. trường xưa. - Yêu thương người thân : Nhớ thương Tất cả cho em hình dung về một người 2 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------mÑ nh­ thÕ nµo? ? Người mẹ nghĩ về vai trò của toàn xã hội đối với giáo dục thế hệ trẻ. Em thử suy nghÜ xem c©u v¨n nµo trong bµi nãi lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thÕ hÖ trÎ?. bµ ngo¹i. - Nhớ thương, yêu quý mái trường xưa. - Tin tưởng ở tương lai của con cái. - Vai trò của nhà trường đối với cuộc sống, đối với mỗi con người : “ Mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến c¶ mét thÕ hÖ mai sau, vµ sai lÇm mét li cã thÓ ®­a thÕ hÖ Êy ®i chÖch c¶ hµng dÆm sau nµy ”. - Thế giới kỳ diệu đó là : + TG tri thøc + TG t×nh c¶m + TG t×nh b¹n + TG t×nh thÇy – trß + TG của đạo đức – lí tưởng. ? Cái thế giới mà người mẹ đã bước vào sau cánh cổng trường được nhắc lại ở cuối bài “ Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra ”. Em đã học qua lớp 1, bây giờ em hiểu thế giíi kú diÖu Êy lµ g×? (th¶o luËn) ? Như những dòng nhật ký tâm tình, nhỏ - Tình mẫu tử cao đẹp nhẹ và sâu lắng, em cảm nhận được gì qua - Vai trò to lớn của gia đình, nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con bµi viÕt nµy? người. ? Những kỷ niệm sâu sắc nào thức dậy - Nhớ về thời thơ ấu đến trường trong em khi đọc văn bản “ Cổng trường - Nhớ lớp học, bạn bề, cô giáo - Nhí sù ch¨m sãc ©n cÇn cña mÑ,... më ra ”? - ThÓ hiÖn : §øc hy sinh thÇm lÆng cña mẹ vì sự tiến bộ của con cái, tin tưởng ở tương lai của con. 2. C¶m nghÜ cña mÑ vÒ gi¸o dôc trong nhà trường ? C©u v¨n nµo sau ®©y thÓ hiÖn râ nhÊt tầm quan trọng to lớn của nhà trường đối - HS thảo luận víi thÕ hÖ trÎ ? a)Mẹ nghe nói ở nhật,ngày khai trường là ngày lễ của toàn xã hội. Người lớn nghĩ việc để đưa trẻ con đén trường,đường phố được dọn quang đảng và không khí tươi vui b)Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự lể khai giảng ở khắp các trườnh học lín nhá c)C¸c quan chøc kh«ng chØ ngåi trªn 3 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------hµng ghÕ danh dù mµ nh©n dÞp nµy cßn xem xét môi trường gặp gỡ ban giám hiệu, thÇy .c« gi¸o vµ phô huynh häc sinh…. d)Thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở - Nhà trường là môi trường giáo dục con người toàn diện, phù hợp với yêu ra. Em hiểu thế giới kì diệu đó là gì? cÇu cña x· héi. III. Tæng kÕt (SGK, tr9) Ghi nhí: SGK Hoạt động 3 =>Bµi v¨n gióp ta hiÓu thªm tÊm lßng Qua đây em rút ra dược bài học gì sâu sắc thương yêu,tình cảm sâu nặng của mẹ đối với người con và vai trò to lớn của nhất khi nghĩ về người mẹ của mình ? nhà trường đối với con người. E. DÆn dß - Bµi tËp vÒ nhµ : BT2 (SGK, 9) - Đọc thêm bài “ Trường học ” - So¹n bµi “ MÑ t«i ”. 4 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------Ngµy so¹n : 17/8/2010 Ngµy d¹y : 18/8/2010 TiÕt 2. V¨n b¶n. : MÑ t«i. ét - môn - đô A - mi - xi. A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : 1. Kiến thức: Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng, đẹp đẽ của cha, mẹ đối với con cái. 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m nhËn t¸c phÈm 3. Thái độ: Giáo dục tình cảm kính yêu của con cái đối với cha mẹ. B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn : So¹n GA, giíi thiÖu tËp truyÖn “ Nh÷ng tÊm lßng cao c¶ ” 2. Häc sinh : So¹n bµi C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò : ? Bµi viÕt chñ yÕu tËp trung vµo t©m tr¹ng thao thøc tr»n träc kh«ng ngñ được của người mẹ. Theo em, tại sao người mẹ lại không ngủ được? 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi Một nhà văn Nga đã nói : Có một người mà cả cuộc đời ta thiếu nợ. Đó là người mẹ. Câu nói là một sự tổng kết đúng đắn, sâu sắc. Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng và cao cả. Nhưng không phải lúc nào ta cũng ý thức hết điều đó. Chỉ đến khi mắc lỗi lÇm, ta míi nhËn ra tÊt c¶. Bµi v¨n “ MÑ t«i ” sÏ cho ta mét bµi häc nh­ thÕ. D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Hoạt động của giáo viên - học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu chung I. T×m hiÓu chung - GV đọc và hướng dẫn cách đọc : Đọc chậm 1. Đọc r·i, râ rµng. Giäng tha thiÕt nh­ng nghiªm nghÞ. 2. Chó thÝch - HS quan s¸t phÇn * trong chó thÝch vµ giíi T¸c gi¶ (1846 – 1908) - Nhµ v¨n I – ta – li –a thiệu đôi nét về nhà văn A – mi - xi - GV hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích (SGK, 11) 3. §¹i ý ? Em hãy nêu đại ý của văn bản Mẹ tôi? Đại ý : Là một bức thư của người bố gửi cho con để giáo dục con lòng yêu thương mẹ II. T×m hiÓu chi tiÕt Hoạt động 2 : Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết 1. Thái độ của người bố đối với 5 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------En-ri-c« ? Nguyên nhân nào khiến người bố viết thư cho - En-ri-cô phạm lỗi vô lễ với mẹ khi cô giáo đến thăm, bố đã viết En-ri-c«? thư để bộc lộ thái độ của mình - Mượn hình thức bức thư để hình ? V× sao v¨n b¶n l¹i cã tªn “MÑ t«i”? ảnh người mẹ hiện lên một cách tự nhiên, người viết dễ dàng bộc lé t×nh c¶m cña m×nh víi mÑ Enri-c« ? Thái độ của người bố đối với En - ri - cô qua - Thái độ buồn bã, tức giận, nghiªm kh¾c v× mét lêi nãi thiÕu bức thư là thái độ như thế nào? lễ độ của En - ri - cô với mẹ khi - Thái độ buồn bã, tức giận. cô giáo đến thăm, vì người cha hết lòng yêu thương con. ? Dựa vào đâu mà em biết được? Lý do gì đã khiến ông có thái độ ấy? - C¨n cø : - Lý do : + ViÖc nh­ thÕ con kh«ng ®­îc t¸i ph¹m n÷a. + Sù hçn l¸o cña con nh­ mét nh¸t dao ®©m vµo + V× En – ri – c« v« lÔ víi mÑ. + Vì người cha hết lòng yêu tim bè vËy. + Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà thương con. + Người cha có tình cảm yêu đạp lên tình yêu thương đó. + Con phải xin lỗi mẹ, cầu xin mẹ hôn con để ghét rõ ràng. cho chiÕc h«n Êy xo¸ ®i c¸i dÊu vÕt vong ©n béi nghÜa. + Bố rất yêu con.. trong một thời gian con đừng hôn bố. Bố sẽ không thể vui lòng đáp lại cái hôn cña con ®­îc. - ¤ng kh«ng ngê En-ri-c« l¹i cã ? T¹i sao Bè cña En-ri-c« l¹i tøc giËn ? thái độ đó với mẹ ? Qua bøc th­, em thÊy mÑ cña En – ri – c« lµ - HÕt lßng v× con người như thế nào? Tìm những chi tiết trong - Dịu dàng và hiền hậu - Lµ chç dùa t×nh c¶m ngay c¶ truyện thể hiện điều đó? khi con trưởng thành, khôn lớn. - Hết lòng yêu thương con : + Việc làm : mẹ đã thức suốt đêm.. khóc nức nở  Một người mẹ tuyệt vời đáng để chúng ta kính trọng, tôn thờ. khi ngÜ r»ng cã thÓ mÊt con. + Sẵn sàng bỏ cả một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn,… đi ăn xin để nuôi con,… hi sinh tính mạng để cứu sống con. + DÞu dµng vµ hiÒn hËu + Người mẹ là chỗ dựa tình cảm ngay cả khi 6 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------con trưởng thành, khôn lớn.  Một người mẹ tuyệt vời đáng để chúng ta kÝnh träng, t«n thê. ? Qua nh÷ng ®iÒu bè nãi trong th­ «ng mong - Mong con hiÓu ®­îc c«ng lao, sù hi sinh v« bê bÕn cña mÑ muèn ®iÒu g× ë con? 2. Lời khuyên nhủ của bố đối với En-ri-c« ? Trước tấm lòng yêu thương, hi sinh của mẹ - Không bao giờ được thốt ra lời nãi nÆng víi mÑ dành cho En-ri-cô, bố đã khuyên con điều gì? - Thµnh khÈn xin lçi mÑ ? Em hiÓu ®­îc ®iÒu g× qua lêi khuyªn nhñ cña - Lêi khuyªn nhñ ch©n t×nh, s©u s¾c bè? Hoạt động 3 : Hướng dẫn tìm hiểu ý nghĩa III. Tổng kết v¨n b¶n ?Tõ v¨n b¶n “ MÑ t«i ”, em c¶m nhËn nh÷ng điều sâu sắc nào của tình cảm con người? - Ghi nhí - HS đọc ghi nhớ (SGK) IV. LuyÖn tËp Hoạt động 4 : Hướng dẫn luyện tập ? Em biÕt nh÷ng c©u ca dao nµo, nh÷ng bµi h¸t - C«ng cha nh­ nói th¸i s¬n nào ngợi ca tấm lòng cha mẹ dành cho con cái, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn ch¶y ra.. con c¸i dµnh cho cha mÑ? NÕu cã thÓ h·y h¸t mét bµi vÒ mÑ mµ em thÝch - C«ng cha nh­ nói ngÊt trêi Nghĩa mẹ như nước ngời ngời nhÊt. biển đông - HS tù béc lé E.Cñng cè. DÆn dß - Bài văn nói về vấn đề gì? - §äc: Th­ göi mÑ. - §äc kü v¨n b¶n. N¾m v÷ng phÇn ghi nhí SGK. - ChuÈn bÞ bµi: Tõ ghÐp. - Ph©n tÝch c©u ca dao: “¥n cha nÆng l¾m ai ¬i NghÜa mÑ b»ng trêi chÝn th¸ng c­u mang”.. 7 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------Ngµy so¹n : 20/8/2010 Ngµy d¹y : 21/8/2010. TiÕt 3 Tõ ghÐp A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc : N¾m ®­îc cÊu t¹o cña hai lo¹i tõ ghÐp : Tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghép đẳng lập. Hiểu được nghĩa của các loại từ ghép. 2. KÜ n¨ng: Ph¸t hiÖn vµ sö dông linh ho¹t hai lo¹i tõ ghÐp trong khi nãi vµ viÕt 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng từ ghép khi nói và viết B. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn : So¹n GA 2. Häc sinh : So¹n bµi, xem l¹i bµi tõ ghÐp ë líp 6. C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. Bµi cò: KiÓm tra chuÈn bÞ bµi cña häc sinh 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Trong hệ thống từ tiếng Việt, từ ghép có một vị trí khá quan trọng với số lượng lớn, diễn tả được tâm lí, miêu tả được đặc điểm của sự vật, sự việc một cách sâu sắc. Vậy từ ghép có đặc điểm như thế nào bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Hoạt động của giáo viên - học sinh Hoạt động 1 : Hướng dẫn nhận diện cách cấu t¹o vµ ý nghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô - Quan s¸t phÇn I (SGK, 13) vµ vd mµ GV ®­a thªm, tõ “ cµ chua ” ? Trong ba tõ ghÐp trªn, tiÕng nµo lµ tiÕng chÝnh, tiÕng nµo lµ tiÕng phô? Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña hai tiÕng chÝnh vµ phô trong tõ? TiÕng chÝnh + TiÕng phô - bµ ngo¹i  bµ + ngo¹i - th¬m phøc  th¬m + phøc - cµ chua  cµ + chua   nghÜa chung ph©n lo¹i nhá chØ lo¹i lín nghÜa lín + TiÕng chÝnh + TiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh + Vị trí : Tiếng chính đứng trước tiếng phụ. ? C¸c tiÕng cã hai tõ ghÐp : quÇn ¸o, trÇm bæng, cã ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô kh«ng?. Nội dung cần đạt I. C¸c lo¹i tõ ghÐp * VÝ dô : TGCP  TiÕng chÝnh + tiÕng phô - bµ ngo¹i  bµ + ngo¹i - th¬m phøc  th¬m + phøc - cµ chua  cµ + chua   nghÜa ph©n chung lo¹i chØ nhá lo¹i nghÜa lín lín. + Không – ghép đẳng lập 8. Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------? Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp? ThÕ nµo lµ TG chÝnh Cã hai lo¹i tõ ghÐp : - TG chÝnh phô phụ – TG đẳng lập? - TG đẳng lập * Ghi nhí (SGK) + HS đọc to ghi nhớ trong SGK II. NghÜa cña tõ ghÐp Hoạt động 2 : 1. Tõ ghÐp chÝnh phô ? So s¸nh nghÜa cña tõ “ bµ ngo¹i ” víi nghÜa - NghÜa cña tõ “ bµ ngo¹i ” hÑp cña tõ “ bµ ”, nghÜa cña tõ “ th¬m phøc ” víi h¬n nghÜa cña tõ “ bµ ”. nghĩa của từ “ thơm ”, nghĩa của từ “ cà chua ” (+ bà: Người sinh ra cha mẹ. + bà ngoại: Người sinh ra mẹ. víi nghÜa cña tõ “ cµ ”. + thơm: Mùi như hương của hoa, dÔ chÞu, thÝch ngöi. + th¬m phøc: Mïi th¬m bèc m¹nh, hÊp dÉn. -> NghÜa c¸c tõ: bµ ngo¹i, th¬m phøc hÑp h¬n nghÜa cña tõ: bµ, th¬m). - TiÕng chÝnh cã nghÜa chØ lo¹i ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÜa cña TGCP? * GV l­u ý : Kh«ng nªn tõ nghÜa cña tiÕng phô lín, kh¸i qu¸t. để suy luận một cách máy móc và hiểu sai - Tiếng phụ phân loại nghĩa của tiÕng chÝnh thµnh nghÜa nhá h¬n. nghĩa đích thực của TGCP. - NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh. ? C¸c tiÕng trong ba tõ “ quÇn ¸o ”, “ trÇm - 3 tõ kh«ng ph©n ra tiÕng chÝnh, bổng ”, “ sắt son ” có phân ra tiếng chính, tiếng tiếng phụ, các tiếng bình đẳng về mÆt ng÷ ph¸p. phô kh«ng? - QuÇn ¸o  quÇn + ¸o - TrÇm bæng  trÇm + bæng - S¾t son  S¾t + son ? Em hiểu thế nào là qhệ bình đẳng về mặt ngữ - Không có tiếng chính, tiếng phô. ph¸p? (HS giái) - C¸c tiÕng cã thÓ t¸ch ra thµnh những từ độc lập. ? So s¸nh nghÜa cña tõ “ quÇn ¸o ” víi nghÜa - QuÇn : lo¹i trang phôc cã hai của từ “ quần ”, “ áo ”; nghĩa của từ “ trầm ống dùng để che phần dưới cơ thÓ. bæng” víi nghÜa cña tõ “ trÇm ” vµ “ bæng ”? - áo : loại trang phục dùng để che phÇn trªn cña c¬ thÓ.  QuÇn ¸o : ChØ trang phôc nãi chung của con người. 9 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------? Từ đó, em rút ra nhận xét gì về nghĩa của -Nghĩa của TGĐL có tính hợp nghÜa, kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña TG§L? c¸c tiÕng t¹o nªn nã. - “ S¾t son ” : t×nh c¶m, ý chÝ ? Em hiÓu nghÜa cña tõ “ s¾t son ” ntn? trước sau như một.  GV l­u ý cho HS : - C¸c tiÕng trong TG§L hoÆc đồng nghĩa, hoặc trái nghĩa hoặc cïng chØ nh÷ng sù vËt, hiÖn tượng gần gũi. - NghÜa cña tõ “ s¾t son ” ®­îc chuyển từ trường nghĩa chỉ sự vật sang trường nghĩa chỉ tính chất (gang thép, mực tước, gương mÉu,...) * Ghi nhí (SGK) III. LuyÖn tËp Bµi tËp 1: - Từ ghép chính phụ: Lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, cời nụ - Từ ghép đẳng lập: Suy nghĩ, chài lới, cây cỏ, ẩm ớt Bµi tËp 2: HD häc sinh lµm: bót (m¸y, mùc, bi, ch×, l«ng) Bµi tËp 3: HD häc sinh lµm: VÝ dô: nói: + rõng + non Bµi tËp 4: Cã thÓ nãi 1 cuèn s¸ch, 1 cuèn vë v× s¸ch vë lµ nh÷ng danh tõ chØ sự vật tồn tại dới dạng cá thể có thể đếm đợc. Còn "sách vở" là từ ghép đẳng lËp cã nghÜa tæng hîp chØ chung c¶ lo¹i nªn kh«ng thÓ nãi 1 cuèn s¸ch vë Bµi t©p 5: a. Hoa hång: víi t­ c¸ch tõ ghÐp lµ tªn mét loµi hoa. Kh«ng ph¶i bÊt cø thø hoa mµu hång nµo còng ®­îc gäi lµ hoa hång (b,c,® gi¶i thÝch tương tự) Bµi tËp 6: M¸t tay: - M¸t: chØ tr¹ng th¸i vËt lý - Tay: bé phËn c¬ thÓ m¸t tay: chØ mét phÈm chÊt nghÒ nghiÖp cã tay nghÒ giái dÔ thµnh c«ng trong c«ng viÖc (thÇy thuèc m¸t tay) E.Cñng cè, dÆn dß: 1. Củng cố: gọi 1 HS đọc lại nội dung bài học 2. DÆn dß: - Häc thuéc ND bµi häc. - N¾m v÷ng ghi nhí. - Lµm bµi tËp 1,2 SBT - ChuÈn bÞ bµi Tõ l¸y + Tr¶ lêi c¸c c©u hái. + Tìm một số từ láy tương tự. 10 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------Ngµy so¹n : 20/8/2010 Ngµy d¹y : 21/8/2010. TiÕt 4 Liªn kÕt trong v¨n b¶n A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: HS n¾m ®­îc kh¸Ý niÖm tÝnh liªn kÕt, ph©n biÖt ®­îc liªn kÕt h×nh thøc vµ liªn kÕt néi dung. 2. Kỹ năng: Bước đầu xây dựng được những văn bản có tính liên kết. 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng tính liên kết trong văn bản. B. ChuÈn bÞ 1.Gi¸o viªn : So¹n GA, tµi liÖu tham kh¶o. B¶ng phô + PhiÕu häc tËp. 2.Häc sinh : §äc t×m hiÓu VD( ®o¹n v¨n) trong SGK. C. Khởi động 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra chuÈn bÞ bµi cña häc sinh. 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi “ V¨n b¶n lµ c¸c t¸c phÈm v¨n häc vµ v¨n kiÖn ghi b»ng giÊy tê cã v¨n b¶n h¼n hoi ” (Tõ ®iÓn H¸n ViÖt – Phan V¨n C¸c ). TÝnh chÊt v¨n b¶n : VB lµ mét thÓ thèng nhÊt vµ trän vÑn vÒ néi dung ý nghÜa, hoµn chØnh vÒ h×nh thøc. Trong quá trình tạo lập văn bản nhiều khi ta dùng từ đặt câu, dựng đoạn một cách hợp lí đúng ngữ pháp, nhưng khi đọc văn bản thì thấy rời rạc, không có sự thống nhất, vì sao xảy ra điều đó bài học hôm nay chúng ta cùng t×m hiÓu. D. Tiến trình các hoạt động dạy và học. Nội dung cần đạt I. Liên kết và phương tiện liên kÕt trong v¨n b¶n 1. TÝnh liªn kÕt cña v¨n b¶n a. VÝ dô 1a (SGK) * Gọi một HS đọc phần 1a (SGK, 17) ? Theo em, nÕu bè cña En – ri – c« chØ viÕt - ViÕt nh­ thÕ th× En-ri-c« cã 1 mấy câu đó thì En – ri – cô có thể hiểu điều số ý chưa hiểu được ý bố vì giữa c¸c c©u cßn ch­a cã sù liªn kÕt bè nãi ch­a? ? NÕu En – ri – c« ch­a hiÓu bè th× h·y cho biết lý do nào trong các lý do kể dưới đây : a. Vì có câu văn viết chưa đúng ngữ pháp. b. V× cã c©u v¨n néi dung ch­a thËt râ rµng. c. V× gi÷a c¸c c©u ch­a cã sù liªn kÕt.  §¸p ¸n : c ? VËy muèn cho ®o¹n v¨n cã thÓ hiÓu ®­îc th× nã ph¶i cã tÝnh chÊt g×? 11 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Hoạt động của giáo viên – học sinh Hoạt động 1. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Ngữ văn 7 ------------------------------------------- GV : liªn kÕt nghÜa lµ g¾n liÒn víi nhau, g¾n chÆt víi nhau. GV diÔn gi¶ng: Nªó chØ cã c©u v¨n chÝnh x¸c, rõ ràng, đúng ngữ pháp-> chưa đảm bảo làm nên văn bản. Cũng như chỉ có trăm đốt tre đẹp> chưa làm nên cây tre. Muốn có cây tre trăm đốt thì trăm đốt tre đó phải được nối liền. Tương tự như thế, không thể có văn bản nếu c¸c c©u, c¸c ®o¹n v¨n kh«ng ®­îc nèi liÒn(liªn kÕt) víi nhau).. - §o¹n v¨n ph¶i cã tÝnh liªn kÕt vÒ néi dung ý nghÜa vµ h×nh thøc nghÖt thuËt. - C©u v¨n chÝnh x¸c, râ rµng, đúng ngữ pháp.. ? VËy em hiÓu tÝnh liªn kÕt v¨n b¶n cã tÇm quan b. Ghi nhí: - LK lµ mét trong nh÷ng tÝnh träng nh thÕ nµo? chÊt quan träng nhÊt cña VB, lµm cho VB trë nªn cã ý nghÜa, dÔ hiÓu. Hoạt động 2 ? Đọc đoạn văn và chỉ ra sự thiếu liên kết của 2. Phương tiện LK trong VB - Liªn kÕt vÒ ND, YN chóng Cho hs đọc lại phần văn bản "Mẹ tôi" từ "Trước + Các ý + DiÔn biÕn, t×nh tiÕt mÆt c« gi¸o  cøu sèng con... Tõ nay  con + C¸c nh©n vËt ®­îc... + Kh«ng gian, thêi gian, t©m ? Hãy sửa lại để thành một đoạn văn có nghĩa? tr¹ng. Từ "đứa trẻ"  của con - Thªm phÇn gi¶i thÝch: "Vµo §o¹n v¨n 1a thiÕu sù liªn kÕt vÒ ND. đêm trước ngày khai trường của * LK vÒ mÆt ND, YN : con mÑ kh«ng ngñ ®­îc "Cßn GV : - C¸c ý víi nhau, c¸c ý víi cña VB ph¶i b©y giê" g¾n liÒn víi nhau. - C¸c diÔn biÕn, t×nh tiÕt cña c©u chuyÖn ph¶i g¾n liÒn víi cèt truyÖn - C¸c nh©n vËt. - Kh«ng gian, thêi gian vµ t©m tr¹ng nh©n vËt. ? §äc ®o¹n v¨n vµ cho biÕt sù thiÕu liªn kÕt giữa các câu văn? (Đối chiếu VB “ Cổng trường - Không rõ ràng về mặt thời gian. - Nhầm chữ con thành chữ đứa më ra ”) trÎ. GV : Sù LK tõ, c©u, ®o¹n v¨n trong VB gäi lµ sù  §o¹n v¨n rêi r¹c. LK vÒ h×nh thøc NT. ? §Ó v¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt ph¶I lµm nh­ thÕ Ghi nhí - §Ó v¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt nµo? người viết (người nói) phải làm - Dùng từ ngữ để LK : cho néi dung cña c¸c c©u, c¸c + Trình tự, phương diện, sự bổ sung. 12 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------+ ý tæng kÕt, kh¸i qu¸t sù viÖc. + ý tương phản, đối lập. + Sự thay thế (các đại từ) - Dùng câu để LK : * Gọi HS đọc ghi nhớ (SGK) Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập * BT1 * BT2. ®o¹n thèng nhÊt víi nhau chÆt chẽ, đồng thời phải biết kết nối các câu, các đoạn đó bằng những phương tiện ngôn ngữ (từ, câu) thÝch hîp * Ghi nhí (SGK) II. LuyÖn tËp - Gîi ý : 1 - 4 - 2- 5 - 3 - VÒ h×nh thøc ®o¹n v¨n, c¸c c©u v¨n nµy cã vÎ rÊt LK. - Nh­ng xÐt vÒ ND, YN th× kh«ng cã sù LK Bëi v× mçi c©u v¨n cã mét ý kh¸c nhau kh«ng liªn quan, g¾n chÆt víi nhau.. E.Cñng cè, dÆn dß: 1. Củng cố: gọi hs đọc lại ghi nhớ 2. DÆn dß: - Häc thuéc ghi nhí - N¾m néi dung bµi. - ChuÈn bÞ bµi Bè côc trong v¨n b¶n + Tr¶ lêi c©u hái 1;2 phÇn I + Đọc trước phần luyện tập.. 13 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------Ngµy so¹n : 23/8/2010 Ngµy d¹y : 24/8/2010. TiÕt. 5 Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª. Kh¸nh Hoµi. A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: ThÊy ®­îc nh÷ng t×nh c¶m anh em s©u nÆng, c¶m nhËn ®­îc nỗi đau đớn xót xa`của những người bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. 2. Kü n¨ng: RÌn kü n¨ng kÓ truyÖn ë ng«i thø nhÊt, kü n¨ng miªu t¶ vµ ph©n tÝch nh©n vËt. 3. Thái độ:Biết cảm thông và chia sẻ với những người bạn bất hạnh. B. ChuÈn bÞ 1. GV : So¹n GA, tµi liÖu tham kh¶o. 2. HS : So¹n bµi. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò: - Häc xong v¨n b¶n “MÑ t«i” em cã suy nghÜ g×? 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi Trẻ em thì được nâng niu “như búp trên cành”. Thế nhưng vẫn có không ít các bạn nhỏ rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Nhưng điều đáng quí ở đây là giữa nỗi đau đó họ vẫn biết chia xẻ, yêu thương nhau và giành cho nhau những tình cảm tốt đẹp. Văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” sẽ cho ta thấm thía hơn về điều đó. D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Hoạt động của giáo viên – học sinh Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu chung * GV đọc + HS đọc liên tiếp đến hết tác phÈm Yªu cÇu HS tãm t¾t ng¾n gän ND (kho¶ng 5, 7 c©u). Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. §äc vµ tãm t¾t - Thµnh vµ Thñy lµ hai anh em hÕt mùc yêu thương nhau nhưnh lại phải chia tay nhau vì bố mẹ họ ly dị. Trước khi chia tay, hai anh em chia đồ chơi cho nhau. Thành nhường hết đồ chơi cho em. Hai anh em còn đến trường để Thñy chia tay víi c« gi¸o vµ b¹n bÌ. C« gi¸o tÆng Thñy mét quyÓn sæ vµ mét chiÕc bót m¸y n¾p vµng nh­ng em không dám nhận vì “ Mẹ đã bảo sắm 14. Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------cho em một thúng hoa quả để ra chợ ngåi b¸n ” 2. Chó thÝch. Hướng dẫn HS tìm hiểu chú thích. ? V¨n b¶n thuéc kiÓu v¨n b¶n g×? ThÓ lo¹i? ? Có ba sự việc được lần lượt kể trong cuéc chia tay nµy : Chia tay bóp bª Chia tay líp häc Chia tay anh em Hãy xác định các đoạn văn tương ứng? ? VB lµ mét truyÖn ng¾n. TruyÖn kÓ vÒ viÖc g×? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? V× sao em biÕt? ? Văn bản được viết theo phương thức biểu đạt nào mà em đã học? Hoạt động 2 : Hướng dẫn tìm hiểu chi tiÕt v¨n b¶n ? C©u chuyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? ViÖc lùa chän ng«I kÓ nµy cã t¸c dông g×?. ? Tại sao tên truyện lại là” Cuộc chia tay của những con búp bê”? Tên truyện có liên quan gì đến ý nghĩa truyện? Gợi ý:Những con búp bê gợi cho em suy nghĩ gì? Trong truyện chúng có chia tay thật không? Chúng đã mắc lỗi gì? Vì sao chúng phải chia tay?. 3. ThÓ lo¹i V¨n b¶n nhËt dông ThÓ lo¹i truyÖn ng¾n 4. Bè côc - Đoạn 1 : Từ đầu đến “ nước mắt ứa ra ” - Đoạn 2 : Tiếp theo đến “ nắng vẫn vµng ­¬m trïm lªn c¶nh vËt ” - Đoạn 3 : Tiếp theo đến hết. 5. §¹i ý - TruyÖn viÕt vÒ cuéc chia tay ®Çy xãt xa, cảm động của hai anh em Thủy và Thµnh khi bè mÑ li h«n - Tù sù xen miªu t¶, biÓu c¶m II. T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n 1. ý nghĩa nhan đề - Kể theo ngôi thứ nhất, người xưng tôi là Thành. Ngôi kể này giúp tác giả thể hiện một cách sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm và tâm trạng nhân vật; Làm tăng tính chân thật,sức thuyết phục Những con búp bê vốn là những đồ chơi của tuổi nhỏ ngộ nghĩnh, trong sáng, ngây thơ, vô tội. Cũng như 2 anh em Thủy và Thành không có tội lỗi gì thế mà phải chia tay vì cha mẹ chúng li hôn. Như vậy tên truyện đã gợi ra một tình huống buộc người đọc phải theo dõi và góp phần thể hiện được ý đồ tư tưởng mà người viết muốn thể hiện. E/ DÆn dß: - §äc diÔn c¶m mét ®o¹n mµ em thÝch nhÊt. - So¹n : ChuÈn bÞ tiÕt 2 15 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------Ngµy so¹n : 27/8/2010 Ngµy d¹y : 28/8/2010. TiÕt 6. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª. Kh¸nh Hoµi A. Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức: Cảm nhận được nỗi đau đớn xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Thấy được cái hay của truyện là cách kể truyện chân thật và cảm động. 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m nhËn t¸c phÈm 3. Thái độ: Giáo dục lòng cảm thông, chia sẻ B. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hãy nêu đại ý văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” 3. Bµi míi: Giíi thiÖu bµi - GV tóm tắt nội dung tiết trước và chuyển ý sang tiết 2 D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Hoạt động giáo viên-học sinh. ? Bè mÑ ly h«n, Thµnh vµ Thñy ph¶i chia tay nhau. C©u chuyÖn diÔn t¶ s©u s¾c t×nh c¶m trong s¸ng cña hai anh em trước cuộc chia tay. Em hãy tìm các chi tiết trong truyện để thấy hai anh em Thµnh vµ Thñy rÊt mùc yêu thương, gần gũi, chia sẻ và quan t©m tíi nhau. ? Hai anh em rất thương nhau nhưng kh«ng ®­îc ë gÇn nhau v× sao? ? Khi thÊy anh chia hai con bóp bª vÖ sĩ và em nhỏ ra hai bên Thủy đã nói và hành động như thế nào?. Nội dung cần đạt II. T×m hiÓu chi tiÕt 1. ý nghĩa nhan đề 2. Cuéc chia tay cña hai anh em - Thủy mang kim chỉ ra tận sân vận động vá ¸o cho anh. - Thµnh gióp em m×nh häc. - Chiều nào Thành cũng đón em đi học về, võa ®i võa nãi chuyÖn. - Thành nhường hết đồ chơi cho em, nhưng Thủy lại nhường cho anh con vệ sĩ. - V× bè mÑ li h«n - Thñy rÊt giËn d÷ kh«ng muèn chia rÏ hai con bóp bª. Em tru trÐo lªn : “ Sao anh ¸c thế ”. Sau lại thương anh, Thủy sợ đêm kh«ng cã con vÖ sÜ canh giÊc ngñ cho anh. 16. Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------? Khi thành đặt hai con búp bê lại với nhau Thủy đã nói ntn? ? Lời nói và hành động của Thủy khi thÊy anh chia hai con bóp bª vÖ sÜ vµ em nhá ra hai bªn cã g× m©u thuÉn? ? Theo em có cách gì để giải quyết ®­îc m©u thuÉn? ? Kết thúc truyện, Thủy đã lựa chọn c¸ch gi¶i quyÕt ntn? Chi tiÕt nµy gîi lªn trong em nh÷ng suy nghÜ vµ t×nh c¶m g×?. - Thủy nói: Nhưng như vậy lấy ai gác đêm cho anh… - Vừa giận dữ vừa thương anh nên bối rối sau khi tru trÐo - Muèn gi¶i quyÕt m©u thuÉn, chØ cßn c¸ch gia đình Thủy – Thành phải đoàn tụ, hai anh em kh«ng ph¶i chia tay. - Thủy để con em nhỏ lại bên con vệ sĩ để chóng kh«ng bao giê xa nhau. - Thủy rất giàu lòng vị tha, rất thương anh, thương những con búp bê, thà mình chịu chia lìa chứ không để búp bê phải chia tay, thà mình chịu thiệt thòi để anh luôn có con vÖ sÜ canh giÊc ngñ ®­îc ngon lµnh. - Nhắc nhở những người làm cha làm mẹ : Cuéc chia tay cña c¸c em nhá lµ v« lý, lµ không nên có, không nên để nó xảy ra. - ThÓ hiÖn kh¸t khao ch¸y báng cña tuæi th¬: tuæi th¬ ph¶i ®­îc h¹nh phóc. 3. Cuéc chia tay cña Thñy víi líp häc - Thñy nãi : “ MÑ b¶o sÏ s¾m cho em mét thúng hoa quả để ra chợ bán ”. - C« gi¸o bµng hoµng, chua xãt. Thñy thËt đáng thương. Bố mẹ Thủy thật vô tình.. ? Sau khi chia đồ chơi, Thành dẫn em đến trường để Thủy chia tay với c« gi¸o vµ c¸c b¹n. Chi tiÕt nµo trong cuéc chia tay cña Thñy víi líp häc khiÕn c« gi¸o ph¶i bµng hoµng? ? Chi tiết trên, văn bản đề cập đến - Nói lên một sự thật trong đời sống xã hội, ®iÒu g× vÒ quyÒn trÎ em? có ý nghĩa giáo dục không chỉ cho những bậc cha mẹ mà còn đề cập đến quyền lợi của trẻ em là phải được nuôi dạy, yêu thương và ? Thành dắt em ra khỏi cổng trường đến trường. và “ kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi - Trong khi mọi việc đều diễn ra bỡnh lại bình thường và nắng vẫn vàng thường,cảnh vật rất đẹp cuộc đời vẫn bỡnh yên,… ấy thế mà Thành và Thủy lại phải ­¬m trïm lªn c¶nh vËt ” Em h·y gi¶i thÝch t¹i sao Thµnh l¹i chịu đựng sự mất mát đổ vỡ quá lớn. Nói cách khác Thành thấy kinh ngạc vì trong cã t©m tr¹ng nh­ vËy?  GV : §©y lµ t×nh huèng trí trªu, hồn mình đang nổi dông bão mà bên ngoài đối chọi giữa nội tâm và ngoại cảnh. đất trời, mọi người vẫn ở trạng thỏi “bỡnh Còng lµ diÔn biÕn t©m lÝ ®­îc t¸c gi¶ thường”. miªu t¶ rÊt hµi hoµ. NT miªu t¶ thiªn nhiên, tạo vật đẹp đẽ, vô tư, bình thản 17 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------trước cảnh ngộ bất hạnh của con người làm tăng thêm nỗi buồn sâu th¼m, tr¹ng th¸i thÊt väng, b¬ v¬, l¹c lâng cña nh©n vËt trong truyÖn vµ như một lời nhắc khẽ : mỗi người hãy lắng nghe và chú ý đến những gì đang diễn ra quanh ta, để san sẻ nỗi đau cùng đồng loại. Không nên sống döng d­ng, v« t×nh.. III.Tæng kÕt (SGK, 27) ? Qua câu chuyện này, theo em thì - Tình cảm của gia đình, hạnh phúc của gia t¸c gi¶ muèn nh¾n nhñ ®iÒu g×? đình vô cùng quý giá và quan trọng. Mọi người hãy cố gắng bảo vệ và giữ gìn, không nên vì bất cứ lý do nào để làm tổn hại đến nh÷ng t×nh c¶m tù nhiªn, trong s¸ng Êy, lµm tan vỡ hạnh phúc gia đình. ? Để thực hiện được lời nhắn nhủ - Ngôi kể thứ nhất : người xưng “ tôi ” là trên, tác giả đã sử dụng những hình Thành, là người chứng kiến các việc xảy ra. thøc NT nµo?  T¸c dông : gióp t¸c gi¶ thÓ hiÖn s©u s¾c t×nh c¶m, t©m tr¹ng cña nhan vËt, nhÊt lµ nçi lòng của người kể, mang tính chân thực và thuyÕt phôc cao. - H×nh ¶nh Èn dô “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con búp bê ”. Những con búp bê vốn là đồ chơi của tuổi nhỏ thường gợi lên TG trẻ em víi sù ngé nghÜnh, trong s¸ng, ng©y th¬, v« tội. Tên truyện gợi ra tình huống buộc người đọc phải theo dõi và góp phần thể hiện ý đồ tư tưởng của người viết. - C¸ch kÓ b»ng sù miªu t¶ c¶nh vËt xung quanh vµ c¸ch kÓ b»ng NT miªu t¶ t©m lý nh©n vËt ( nh©n vËt Thµnh). Lêi kÓ ch©n thµnh, gi¶n dÞ, phï hîp t©m tr¹ng nh©n vËt nªn cã søc truyÒn c¶m. D. Cñng cè, dÆn dß - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc bµi häc - Nắm được nội dung, ý nghĩa của văn bản. - Đọc phần đọc thêm *Bài mới: Chuẩn bị cho bài: Bố cục trong văn bản. + Đọc, trả lời các câu hỏi. +Hiểu thế nào là bố cục trong văn bản. 18 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------+Yêu cầu về bố cục trong văn bản. Ngµy so¹n: 27/08/2010 Ngµy d¹y : 28/08/2010. TiÕt 7. Bè côc v¨n b¶n. A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc : TÇm quan träng cña bè côc trong v¨n b¶n (VB), cã ý thøc x©y dùng bè côc khi t¹o lËp VB. ThÕ nµo lµ bè côc rµnh m¹ch, hîp lÝ. Tính phổ biến và sự hợp lí của dạng bố cục ba phần, nhiệm vụ mỗi phần trong bố cục. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng tạo lập văn bản có 3 phần Mở bài, Thân bài, Kết bài đúng hướng hơn, đạt kết quả tốt hơn. 3/ Thái độ: Có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản. B. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn : So¹n gi¸o ¸n - Häc sinh : §äc kü bµi ë nhµ C. Khởi động 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra bµi cò: ? Thế nào là liên kết trong văn bản? Có những phương tiện liên kết nào? 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi T¹i sao c¸c thÇy c« gi¸o l¹i ph¶i xÕp chç ngåi cho c¸c HS trong líp? NÕu không sắp xếp như vậy thì dẫn đến hậu quả gì? Khi XDVB cũng như sắp xếp mét líp häc cÇn ph¶i cã bè côc râ rµng. D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Nội dung cần đạt Hoạt động của giáo viên – học sinh Hoạt động 1 : Hướng dẫn tìm hiểu I. Bố cục và những yêu cầu của bố kh¸i niÖm côc trong VB 1. Bè côc cña VB lµ g×? a.VÝ dô ? Em phải làm đơn xin gia nhập đội, hãy - Đơn gửi ai?Tờn tuổi, địa chỉ, nghề cho biết trong lá đơn đó em viết những nghiệp của người viết đơn, nờu yờu g×? cầu, nguyện vọng ,lời hứa ? Những nội dung trên được sắp xếp - Nội dung trong đơn cần được sắp xếp theo trật tự như thế nào? theo một trật tự trước sau một cách hợp lí, rõ ràng.Không thể tuỳ tiện muốn ghi nội dung nào trước cũng được ? Có thể tùy thích ghi nội dung nào - Không được, như thế sẽ gây khó hiểu. trước cũng được không?Vì sao? ? Đó chính là bố cục, thế nào là bố cục - Bố cục là sự bố trí,sắp xếp các phần,các đoạn theo một trình tự,một hệ văn bản? thống rành mạch và hợp lí. 19 Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Ngữ văn 7 -------------------------------------------* Gọị HS đọc ghi nhớ. ? Bản kể sách NV6 với bản kể trong VD này bản kể nào dễ tiếp nhận hơn? Vì sao? ? Các câu trong mỗi đoạn có tập trung quanh một ý thống nhất không? Vì sao? ? Theo em, nªn s¾p xÕp bè côc cña c©u chuyÖn trªn ntn? ? Vậy điều kiện để bố cục được rành m¹ch, hîp lý lµ g×?. ? H·y nªu nhiÖm vô cña ba phÇn MB< TB, KB trong VB miªu t¶ vµ trong VBTS.. ? Cã cÇn ph©n biÖt râ rµng nhiÖm vô cña mçi phµn kh«ng? V× sao? ? Cã b¹n nãi r»ng phÇn MB chØ lµ sù tãm t¾t, rót gän cña phÇn TB, cßn KB ch¼ng qua chØ lµ sù lÆp l¹i lÇn n÷a cña MB. Nói hư vậy có đúng không? Vì sao? (?) B¹n kh¸c l¹i cho r»ng ND chÝnh cña viÖc miªu t¶, tù sù ®­îc dån c¶ vµo phÇn TB nªn MB vµ KB lµ nh÷ng phÇn kh«ng cần cần thiết lắm. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Hoạt động 2 : Hướng dẫn luyện tập. b. Ghi nhí 1 (SGK, 30) 2.Nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong VB. a. VD - Mçi b¶n kÓ trong VD gåm 2 ®o¹n v¨n - Bản kể trong sách NV6,vì cách kể mạch lạc dễ tiếp nhận. - XÐt VB 1: + C¸c c©u v¨n trong mçi ®o¹n liªn hÖ víi nhau thiÕu chÆt chÏ  ch­a tËp trung thể hiện được chủ đề : Sự thiếu hiÓu biÕt cña Õch. TÝnh huªnh hoang, kiªu ng¹o coi trêi b»ng vung nªn nhËn hËu qu¶ xÊu. + ý cña ®o¹n v¨n 1 vµ ®o¹n v¨n 2 ch­a ph©n biÖt víi nhau. - Có thể nhớ lại truyện “ ếch ngồi đáy giếng ” đã học ở lớp 6. - ND c¸c phÇn, c¸c ®o¹n trong VB ph¶i thống nhất chặt chẽ với nhau, đồng thời gi÷a chóng l¹i cã sù ph©n biÖt r¹ch rßi. - Trình tự xếp đặt các phần, các đoạn phải giúp cho người viết dễ dàng đạt được mục đích giao tiếp đã đặt ra. b. Ghi nhí 2 (SGK, 30) 3. C¸c phÇn cña bè côc - Bè côc 3 phÇn : + MB : Giíi thiÖu t×nh huèng, sù viÖc, cảnh người,… định tả. + TB : TriÓn khai, ph¸t triÓn ý cña MB.  TS : T×nh tiÕt, diÔn biÕn cña SV  MT : Kh¸i qu¸t  cô thÓ - Cã. V× t¹o cho VB mét sù rµnh m¹ch, hîp lý. - Không đúng. Vì MB có nhiệm vụ dẫn dắt người đọc còn KB lại nâng cao hơn ND cña phÇn TB. - Không đồng ý - Kh«ng ph¶i VB nµo còng ph¶i b¾t buéc cã bè côc 3 phÇn. Nh­ng ngay trong phần TB của Vb đã chứa đựng phÇn MB hay KB. 20. Giáo viên: Nguyễn Thị Quyên Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>