Nghiên cứu phát triển du lịch kết hợp với hoạt động thiện nguyện tại thành phố hồ chí minh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

TRẦN CÔNG DANH

NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DU LỊCH
KẾT HỢP VỚI HOẠT ĐỘNG THIỆN NGUYỆN
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Hà Nội, 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

TRẦN CÔNG DANH

NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DU LỊCH
KẾT HỢP VỚI HOẠT ĐỘNG THIỆN NGUYỆN
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chun ngành Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Lê Anh Tuấn

Hà Nội, 2015

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn “Nghiên
cứu phát triển du lịch kết hợp với hoạt động thiện nguyện tại thành phố Hồ Chí
Minh” là trung thực, là kết quả nghiên cứu của riêng tôi.
Các tài liệu, số liệu sử dụng trong luận văn do cá nhân tôi thu thập khảo sát từ
các báo cáo tổng hợp hoạt động du lịch của các doanh nghiệp và cơ quan quản lý du
lịch tại Thành phố Hồ Chí Minh, các kết quả nghiên cứu có liên quan đế n đề tài đã
đƣơ ̣c công bố , và các số liệu do học viên tự khảo sát, điều tra... Các trích dẫn trong
luâ ̣n văn đề u đã đƣơ ̣c chỉ rõ nguồ n gố c .
Ngày 2 tháng 1 năm 2015
Học viên thực hiện

Trần Công Danh

i


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài: “Nghiên cứu phát triển du lịch kết hợp với
hoạt động thiện nguyện tại thành phố Hồ Chí Minh”, tơi đã nhận đƣợc sự hƣớng
dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin đƣợc bày tỏ sự cảm ơn
sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập
và nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của Giảng viên hƣớng dẫn
PGS.TS. Lê Anh Tuấn, các nhà khoa học, các thầy, cô giáo trong Trƣờng Đa ̣i ho ̣c
Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội.
Trong q trình thực hiện đề tài, tơi cịn đƣợc sự giúp đỡ và cộng tác của các
đồng nghiệp tại địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các doanh nghiệp du

lịch và các cán bộ công tác tại Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh.
Tơi xin cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và gia đình đã giúp tơi thực
hiện luận văn này.
Tơi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.
TP Hồ Chí Minh, ngày 2 tháng 1 năm 2015
Học viên thực hiện

Trần Công Danh

ii


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT

CHỮ VIẾT TẮT

NGUYÊN NGHĨA

1

CLB

Câu lạc bộ

2

GDP

Tổng sản phẩm Quốc nội

3

DLTN

Du lịch thiện nguyên

4

DLTT

Du lịch thuần túy

5

DNLH

Doanh nghiệp lữ hành

6

Sở DL

Sở Du lịch

7

TP. HCM

Thành phố Hồ Chí Minh

8

UNESCO

Tổ chức Giáo dục – Khoa học và Văn hóa
Liên Hiệp Quốc

9

UNWTO

Tổ chức Du lịch thế giới

10

VH – TT - DL

Văn hóa – Thể thao – Du lịch

iii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................................... iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................................. iii
MỤC LỤC ................................................................................................................................. iv
DANH MỤC BẢNG................................................................................................................ vii

MỞ ĐẦU ..................................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................................... 1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ...................................... Error! Bookmark not defined.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ...................................... Error! Bookmark not defined.
4. Lịch sử nghiên cứu vấn đề .................................................. Error! Bookmark not defined.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................... Error! Bookmark not defined.
6. Cấu trúc của luận văn: ......................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LOẠI HÌNH DU LỊCH KẾT HỢP HOẠT
ĐỘNG THIỆN NGUYỆN.................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Loại hình du lịch kết hợp hoạt động thiện nguyện... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Khái niệm .............................................................. Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Đặc điểm và nội dung của loại hình du lịch thiện nguyệnError! Bookmark not defined.
1.1.3. Các bước thực hiện hoạt động du lịch thiện nguyệnError! Bookmark not defined.
1.1.4. Khách du lịch thiện nguyện ................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.5. Vai trò của du lịch thiện nguyện ........................... Error! Bookmark not defined.
1.1.6. Chủ thể hưởng lợi từ hoạt động du lịch thiện nguyệnError! Bookmark not defined.
1.2. So sánh giữa hoạt động du lịch thuần túy và hoạt động du lịch kết hợp với hoạt
động thiện nguyện ........................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển hoạt động du lịch kết hợp với hoạt động thiện
nguyện ............................................................................. Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Yếu tố bên ngoài .................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.2. Yếu tố bên trong .................................................... Error! Bookmark not defined.
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1.................................................. Error! Bookmark not defined.

iv


CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH KẾT HỢP HOẠT ĐỘNG
THIỆN NGUYỆN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Error! Bookmark not defined.
2.1 Hoạt động du lịch ở thành phố Hồ Chí Minh............ Error! Bookmark not defined.

2.1.1 Tình hình doanh nghiệp hoạt động trong ngành du lịch tại địa bàn thành phốError! Bookmark
2.1.2. Nguồn khách du lịch trên địa bàn thành phố ........ Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Doanh thu từ du lịch ............................................. Error! Bookmark not defined.
2.2. Thực trạng về phát triển hoạt động du lịch thiện nguyện tại Thành phố Hồ Chí
Minh ................................................................................ Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Đánh giá về điều kiện để phát triển du lịch kết hợp thiện nguyện tại Thành phố
Hồ Chí Minh .................................................................... Error! Bookmark not defined.

2.2.2. Hoạt động du lịch kết hợp hoạt động thiện nguyện tại thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmar

2. 3. Đánh giá về hoạt động du lịch kết hợp thiện nguyện tại Thành phố Hồ Chí MinhError! Bookma
2.3.1. Đánh giá của cơ quan quản lý nhà nước .............. Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Đánh giá của khách du lịch .................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Đánh giá của các doanh nghiệp lữ hành .............. Error! Bookmark not defined.

2.4. Đánh giá chung về hoạt động du lịch thiện nguyện tại thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmark
2.4.1. Những điểm mạnh ................................................. Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân ............................ Error! Bookmark not defined.
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2.................................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ .. Error! Bookmark not defined.
3.1 Mục tiêu và định hƣớng phát triển của DLTN tại Thành phố Hồ Chí Minh từ nay
đến năm 2020. ................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.1.1 Mục tiêu phát triển chung của DL thành phố ........ Error! Bookmark not defined.
3.1.2 Định hướng phát triển chung của du lịch Thành phốError! Bookmark not defined.
3.1.3 Mục tiêu phát triển DLTN tại Thành phố đến năm 2020Error! Bookmark not defined.

3.2. Một số giải pháp để phát triển DLTN tại Thành phố Hồ Chí MinhError! Bookmark not de

3.2.1. Khai thác triệt để các điều kiện phát triển du lịch chung của Thành phốError! Bookmar

3.2.2. Giải pháp đa dạng hóa sản phẩm DLTN .............. Error! Bookmark not defined.
3.2.3 Giải pháp phát triển thị trường .............................. Error! Bookmark not defined.

3.2.4 Giải pháp thu hút doanh nghiệp lữ hành tham gia triển khai DLTNError! Bookmark not

v


3.2.5 Giải pháp đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến sản phẩm DLTNError! Bookmark not defined.
3.2.6. Tăng cường liên kết giữa các DNLH với các tổ chức từ thiện trong và ngoài
nước ................................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.2.7. Giải pháp về tăng cường quản lý và đào tạo nhân lựcError! Bookmark not defined.
3.2.8. Đảm bảo môi trường du lịch ................................. Error! Bookmark not defined.
3.3. Kiến nghị .................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Kiến nghị đối với Sở DL Thành phố Hồ Chí Minh Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Kiến nghị với các doanh nghiệp lữ hành .............. Error! Bookmark not defined.
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3.................................................. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................................ Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................................... 2
PHỤ LỤC................................................................................ Error! Bookmark not defined.

vi


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. So sánh du lịch thuần túy và du lịch thiện nguyệnError! Bookmark not defined.
Bảng 2.1. Tổng hợp doanh nghiệp lữ hành trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn
2006 - 2013 .............................................................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.2. Thực trạng nguồn du khách quốc tế trên địa bàn TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2006 2013 ..................................................................................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.3. Tổng hợp doanh thu ngành du lịch TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2006 - 2013Error! Bookm
Bảng 2.4. Tổng hợp cơ sở lƣu trú du lịch trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn
2006-2013 ................................................................................ Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.5. Tỷ lệ trình độ chun mơn của nhân lực lữ hành Thành phố giai đoạn 2010-2013Error! Bookm

Bảng 2.6. Số lƣợng hƣớng dẫn viên quốc tế giai đoạn 2010 - 2013)Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.7. Số lƣợng hƣớng dẫn viên nội địa .......................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.8. Danh sách một số sơ sở từ thiện, tình thƣơng tại Thành phốError! Bookmark not define
Bảng 2.9. Một số loại hình du lịch thiện nguyện điển hình của TP Hồ Chí MinhError! Bookmark
Bảng 2.10. Số lƣợng du khách thiện nguyện tại TP Hồ Chí MinhError! Bookmark not defined.

Bảng 2.11. Số lƣợng doanh nghiệp phục vụ sản phẩm du lịch thiện nguyệnError! Bookmark not d
Bảng 2.12. Doanh thu từ hoạt động du lịch thiện nguyện .... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.13. Một số hoạt động xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch nổi bật của thành phốError! Bookma
Bảng 2.14. Đánh giá của cơ quan quản lý nhà nƣớc ............. Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.15. Đặc điểm nhân khẩu học của khách hàng tham gia khảo sátError! Bookmark not defin
Bảng 2.16. Lựa chọn của du khách khi tham gia hoạt động DLTNError! Bookmark not defined.
Bảng 2.17. Đánh giá của du khách về hoạt động DLTN nói chungError! Bookmark not defined.
Bảng 2.18. Đánh giá của du khách về chƣơng trình DLTN . Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.19. Đánh giá của doanh nghiệp lữ hành .................... Error! Bookmark not defined.

vii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

Ngày nay sự phát triển ngày càng cao của nền kinh tế và khoa học kĩ thuật
cùng với xu thế hội nhập quốc tế, chúng ta đã, đang và sẽ đạt đƣợc nhiều thành tựu
hơn nữa về tất cả các lĩnh vực trong xã hội. Đời sống con ngƣời cũng không ngừng
đƣợc nâng cao, thời gian rảnh rỗi nhiều hơn và nhu cầu của con ngƣời cũng ngày
càng đa dạng hơn. Trong đó, du lịch là một trong những nhu cầu quan trọng, ngày
càng đƣợc quan tâm đầy đủ hơn. Việc đi du lịch nhiều hay ít của ngƣời dân cũng đã
trở thành một trong những tiêu chí đánh giá mức sống xã hội của một quốc gia cao
hay thấp.
Có thể nói, du lịch là một nhu cầu không thể thiếu của con ngƣời trong xã hội
hiện nay. Du lịch đã đáp ứng đƣợc nhu cầu phục hồi sức lao động, vui chơi giải trí,
tham quan, học hỏi, nâng cao sự hiểu biết, kinh nghiệm sống cũng nhƣ làm phong
phú thêm đời sống tinh thần của con ngƣời. Xu hƣớng của du lịch hiện đại khơng
chỉ khám phá những vùng đất mới, tìm hiểu các nền văn hóa khác nhau hay đơn
thuần là nghỉ ngơi, hƣởng thụ mà du khách muốn đƣợc trải nghiệm và đóng góp
một phần nào đó cho những nơi mình đến. Vì vậy, có rất nhiều loại hình và khái
niệm du lịch mới đƣợc ra đời nhƣ: Du lịch sinh thái, Du lịch xanh, Du lịch có trách
nhiệm, Du lịch thiện nguyện (viết tắt là - DLTN)… Các loại hình này ngày càng trở
thành một xu thế tất yếu mà tồn cầu đang hƣớng đến. Thơng qua hoạt động du lịch
nhằm nâng cao ý thức và trách nhiệm của du khách, giúp khách du lịch có đƣợc kì
nghỉ thêm ý nghĩa hơn.
Du lịch đƣợc nhiều nƣớc chọn làm ngành kinh tế quan trọng, phát triển du
lịch cũng là góp phần phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia. Theo dự báo “Tầm
nhìn du lịch thế giới 2020” của Tổ chức du lịch thế giới (UNWTO): Khách du lịch
thế giới sẽ tăng 4, 3% mỗi năm trong hai thập niên tới, sẽ mang tới doanh thu 6 7% mỗi năm. Đối với du lịch nội địa dự báo khách du lịch sẽ tăng lên gấp 10 lần và
doanh thu sẽ tăng lên 4 lần.
Du lịch đã đƣợc xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của
Việt Nam. Với nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, lợi thế bờ biển trải dài cả nƣớc, nền
1

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt
1. Lê Huy Bá, ThS. Thái Lê Nguyên (2006), “Du lịch sinh thái”, NXB Khoa học
và kỹ thuật.
2. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (2011), Báo cáo đề án chiến lƣợc phát triển du
lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, Hà Nội.
3. Nguyễn Thị Cành (2004), Phương pháp và phương pháp luận nghiên cứu khoa
học kinh tế, Nhà xuất bản đại học Quốc gia TP HCM.
4. Phạm Hồng Chƣơng (2000), “Giáo trình quản trị kinh doanh lữ hành”, Nhà xuất
bản Thống kê, Hà Nội.
5. Phan Thị Dung (2009), Tâm lý du khách, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà
Nội.
6. Nguyễn Văn Đính và Trần Thị Minh Hòa (2005), Giáo trình “Kinh tế du lịch”,
NXB Lao động.
7. Nguyễn Đình Huê, Vũ Văn Hiếu (2001), Du lịch bền vững, Nxb Đại học Quốc
gia Hà Nội, Hà Nội.
8. Nguyễn Văn Mạnh; Phạm Hồng Chƣơng; Nguyễn Văn Đính; Ngô Đức
Anh(2009), Giáo trình “ Quản trị kinh doanh lữ hành”, Nhà xuất bản Đại học
kinh tế Quốc Dân.
9. Trần Thị Thúy Lan và Nguyễn Đình Quang (2005), Giáo trình “Tổng quan du
lịch” NXB Hà Nội.
10. Luật Du lịch (2005), Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia.
11. Phạm Trung Lƣơng (2002), Những vấn đề lý luận và thực tiễn phát triển Du lịch
sinh thái ở Việt Nam, NXB Giáo dục, Hà Nội.
12. Trần Ngọc Nam (2005), “Marketing du lịch”. NXB Lao động.
13. Nghị định số 27/2001/NĐ-CP về “Kinh doanh lữ hành và hƣớng dẫn du lịch ở
Việt Nam” ban hành ngày 5 tháng 06 năm 2001.
14. Bùi Tiến Quý (2000), Phát triển và quản lý nhà nước về kinh tế dịch vụ, Nhà
xuất bản Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội.

2


15. Tổng cục Du lịch, Hội đồng biên soạn giáo trình cơ sở ngành, Giáo trình
marketing du lịch, Nxb Lao động xã hội.
16. Trần Đức Thanh (2005), “Đào tạo du lịch học tại trƣờng Đại học Khoa học Xã
hội và Nhân văn”. Tạp chí du lịch Việt Nam.
17. Trần Văn Thông (2002), “Tổng quan du lịch”, NXB Giáo dục.
18. Nguyễn Thu Thuỷ - Nguyễn Vân Dung, Du lịch tình nguyện, Báo Du lịch

Việt Nam - số 10/ 2009.
19. Nguyễn Minh Tuệ (2013), “Địa lý du lịch Việt Nam”, NXB Quốc gia.
Tài liệu tiếng Anh.
20. I.I. Pirogionic (1985) Tourism and The Environment: A Sustainable
Relationship, Routledge.
21. Josep Stander (1992) Tourism and Sustainability: New Tourism in the Third
World, Routledge, Lodon.
22. Michael Coltman (1989), “Educating the educators in tourism: A manual of
tourism and hospitality education”, Canada.
Website.
23. />24. />25. />26. />27. />
3