ĐÊM NAY bác KHONG NGỦ

TRƯỜNG THCS TRẦN
HƯNG ĐẠO

TRƯỜNG THCS
TRẦN HƯNG ĐẠO


1/Hãy kể tóm tắt lại truyện “Buổi học cuối
cùng”.
Truyện kể về buổi học tiếng Pháp cuối
cùng ở một lớp học vùng An-dát bị quân Phổ
chiếm đóng. Đây là buổi học cuối cùng mà thầy
Ha-men và học trị của mình được dạy và học
tiếng pháp, tiếng mẹ đẻ của họ. Bởi vì sau buổi
học đó, các trường học ở vùng này đều phải
dạy bằng tiếng Đức. Chính trong tình huống và
thời điểm đặc biệt ấy, chú bé Phrăng và mọi
người mới thấm thía điều hết sức quan trọng và
thiêng liêng là phải biết u quý ngơn ngữ của
dân tộc mình.


2/ Nêu nội dung, nghệ thuật truyện “Buổi học
cuối cùng”.
ND: Qua câu chuyện buổi học cuối cùng
bằng tiếng Pháp ở vùng An-dát bị quân Phổ
chiếm đóng và hỡnh ảnh đầy cảm động của
thy Ha-men, truyện đà thể hiện lòng yêu
nc trong một biểu hiện cụ thể là tỡnh yêu
tiếng nói của dân tộc và nêu chân lí : Khi
một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào

họ còn gi vng tiếng nói của mỡnh thỡ
chẳng khác gỡ nắm đợc chỡa khoá chốn lao tù

NT: Truyện đà xây dựng thành công nhân



TUẦN 26
TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ
(Minh Huệ)

(MINH HUỆ)


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG
NGỦ
- MINH HUỆI. Sơ lược tác giả- tác phẩm :
1. Tác giả:
- Minh Huệ (1927-2003),
tên thật là Nguyễn Thái,
quê ở Nghệ An.

2. Tác phẩm:
Bài thơ sáng tác trong
thời gian Bác tham gia
chiến dịch Biên Gii
Thu- ụng 1950

- Bài thơ:
êm
nay giới
Bác
Em hÃy
không
ngủ
thiệu đôi
sáng tác nm
nét
về
Bi
th sỏng
tỏc trong thi
1951,
kể
về
gian Bỏc i Chin dch
hoàn
một
Biờn giiđêm
cuicảnh
1950.
không

của
ra
đờingủ
của
Em hÃy giới thiệu
Bác
trên
đ
vn
bản
đôi nét về tác giả
ng đi chiến


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ
- MINH HUỆI. Sơ lược tác giả- tác phẩm
Chú
ý một
số
từ như:
Phần
1:
9
khổ
thơ đầu
1. Tác giả:

-Đội viên : ở đây là chiến sĩ
2. Tác phẩm:
1. Đọc
2. Chú thích:
3. Bố cục: 3 phần
4. Thể thơ: Ngũ ngơn

Anh đội viên thức
qn đội
dậy lần
thứcó1.dáng vẻ lặng
-Trầm
ngâm:
2: về
6 khổ
thơgì đó.
lẽ,-Phần
suy nghĩ
một điều
tiếp dịch: tồn bộ cuộc
- Chiến
kháng
chiến
chiến
trường
Anh
độitrên
viên
thức
trong

dậy một
lần thời
3. gian, được tổ
chức
theo3:kếkhổ
hoạch….
-phần
thơ cuối
- Dân cơng: người dân được
-> tình cảm của tác giả
huy động đi làm nghĩa vụ
lao
độngnêu
cơngbố
ích,
ở đây
? Hãy
cục
vănlà
phục vụ mặt trận.

bản.


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ

- MINH HUỆ-

I. Sơ lược tác giả- tác phẩm: Anh đội viên thức dậy
Thấy trời khuya lắm rồi
II. Đọc – Hiểu văn bản:
Mà sao Bác vẫn ngồi
III. Tìm hiểu văn bản:
1/ Anh đội viên thức dậy lần Đêm nay Bác không ngủ.
thứ nhất:
Lặng yên bên bếp lửa
a/ Hình tượng Bác Hồ:
Vẻ mặt Bác trầm ngâm
Ngoài trời mưa lâm thâm
Mái lều tranh xơ xác.

? Trong bài thơ, hình ảnh Bác Hồ hiện lên ở không
gian, thời gian nào?


? Tìm những chi tiết miêu tả hình ảnh Bác trong khung
cảnh tĩnh mịch đó (dáng vẻ, cử chỉ, hành động) của Bác đối
với các chiến sĩ?
Rồi Bác đi dém chăn
Anh đội viên thức dậy
Từng người, từng người một
Thấy trời khuya lắm rồi
Sợ cháu mình giật thột
Mà sao Bác vẫn ngồi
Bác nhón chân nhẹ nhàng.
Đêm nay Bác khơng ngủ.

Lặng n bên bếp lửa
Vẻ mặt Bác trầm ngâm
Ngoài trời mưa lâm thâm
Mái lều tranh xơ xác.
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm.

Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng.
-Hình dáng: Vẻ mặt trầm ngâm,
mái tóc bạc, cao lồng lộng.
- Hành động: đốt lửa, nhón
chân, dém chăn


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ
- MINH HUỆ-

I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/ Anh đội viên thức dậy lần thứ nhất:
a/ Hình tượng Bác Hồ:

-Hình dáng: Vẻ mặt trầm ngâm, mái tóc bạc, cao lồng lộng.
- Hành động: Đốt lửa, dém chăn, nhón chân nhẹ nhàng


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ

- MINH HUỆ-

- Lời nói: Chú cứ việc ngủ
ngon
- Ngày mai đi đánh giặc

Thổn thức cả nỗi lịng
Thầm thì anh hỏi nhỏ:
-Bác ơi! Bác chưa ngủ
Bác có lạnh lắm khơng?
Chú cứ việc ngủ ngon
Ngày mai đi đánh giặc
Vâng lời anh nhắm mắt
Nhưng bụng vẫn bồn chồn.

? Bác đã có những lời nói và tâm tư gì với anh đội
viên trong đêm khơng ngủ? Chi tiết nào gợi cho em
nhiều cảm xúc nhất?

TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ

I. Sơ lược tác giả- tác phẩm:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/ Anh đội viên thức dậy lần
thứ nhất:
a/ Hình tượng Bác Hồ:
-Hình dáng: Vẻ mặt trầm
ngâm, mái tóc bạc, cao lồng
lộng.

- MINH HUỆ-

-Hành động: Đốt lửa, dém
chăn, nhón chân nhẹ nhàng.
-Lời nói: Chú cứ việc ngủ
ngon
 từ láy, so sánh, ẩn dụ
Tấm lịng u thương, sự
chăm sóc ân cần chu đáo
của Bác dành cho các anh
bộ đội.

? Trong 9 khổ thơ đầu, tác giả đã sử dụng nghệ thuật
? để
Cảm

nhận
của em
thếNghệ
nào về
Báccóqua
chi
gì
miêu
tả hình
ảnhnhư
Bác?
thuật
táccác
dụng
tiết miêu tả trên?


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ

I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1/ Anh đội viên thức dậy lần
thứ nhất:
a/ Hình tượng Bác Hồ:
b/ Tâm trạng của anh đội viên:

- MINH HUỆ-


Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm.

Chú cứ việc ngủ ngon
Ngày mai đi đánh giặc
Vâng lời anh nhắm mắt
Nhưng bụng vẫn bồn chồn.

Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng.

Khơng biết nói gì hơn
Anh nằm lo Bác ốm
Lịng anh cứ bề bộn
Vì Bác vẫn thức hồi.

Thổn thức cả nỗi lịng
Thầm thì anh hỏi nhỏ:
-Bác ơi! Bác chưa ngủ
Bác có lạnh lắm khơng.

Chiến dịch hãy cịn dài
Rừng lắm dốc, lắm ụ

Đêm nay Bác khơng ngủ
Lấy sức đâu mà đi.

? Tìm những chi tiết nói lên tâm trạng của anh đội
viên ở lần thức dậy thứ nhất ?


TUẦN 26-TIẾT 101

VĂN BẢN

ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ

I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:

II. Đọc – Hiểu văn bản:

- MINH HUỆ-

Từ láy =>Ngạc nhiên,
băn khoăn, lo lắng.
Thương yêu kính trọng
Bác.

1/ Anh đội viên thức dậy lần
thứ nhất:
a/ Hình tượng Bác Hồ:
b/ Tâm trạng của anh đội viên: ? Những từ: thổn thức,

- Càng nhìn lại càng thương
- Thổn thức ... bụng vẫn bồn
chồn ... lòng cứ bề bộn...

bồn chồn, bề bộn nghĩa
là gì? Có tác dụng gì
trong việc thể hiện tâm
trạng anh đội viên?


Thảo luận: 3’
Tìm những từ láy trong 9 khổ thơ đầu và cho
biết giá trị biểu cảm của chúng?
Vẻ mặt Bác trầm ngâm
Trời thì mưa lâm thâm
Bác nhón chân nhẹ nhàng
Bóng Bác cao lồng lộng
Nhưng bụng vẫn bồn chồn.
Lịng anh cứ bề bộn

Các từ láy làm tăng giá trị biểu cảm, diễn tả
cụ thể các trạng thái tình cảm và cảm xúc.


CỦNG CỐ
1. Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” là của tác giả
nào ?
A. Tơ Hồi B. Minh
MinhHuệ
Huệ C. Đồn Giỏi

2. Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” được sáng tác
vào năm nào?
A. 1950 B. 1951
1951
C. 1952


CỦNG CỐ
3. Bài thơ đó được viết dựa trên sự việc có
thực nào?
A. Bác mới về nước lãnh đạo cách mạng.
B. Khi Bác ở nước ngoài hoạt động.
C. Bác
Bác Hồ
Hồ trực
trực tiếp
tiếp ra
ra mặt
mặt trận
trận theo
theo dõi
dõi và
và chỉ
chỉ
C.
huy
huychiến
chiếndịch
dịchBiên
Biêngiới

giới1950.
1950.


CỦNG CỐ
4. Tâm trạng của anh đội viên ở lần thức dậy
thứ nhất là gì?

Anh ngạc nhiên, băn khoăn, lo lắng.
5. Qua cảm nhận của anh đội viên, chúng ta
thấy được tình cảm nào của Bác Hồ?

Tấm lịng u thương, sự chăm sóc
ân cần chu đáo dành cho các anh bộ
đội.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ.

- Tập đọc diễn cảm bài thơ;
- Học thuộc lòng 5 khổ thơ đầu trong bài
thơ;

-Chuẩn bị phần cịn lại: + Tìm hiểu diễn
biến tâm trạng anh đội viên thức dậy lần 3
và hình tượng của Bác.
- Nhận xét cảm xúc của tác giả (khổ thơ
cuối).