Bài 9. Đời sống của người nguyên thuỷ trên đất nước ta

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (116.08 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tuần 9 Ngày soạn: 12.10.2015
Tiết 9

BÀI 9 :

ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY TRÊN ĐẤT NƯỚCTA

I MỤC TIÊU BÀI HỌC .

1.Kiến thức:

Giúp học sinh thấy được:

- Sự phát triển của người tinh khôn so với người tối cổ
2.Tư tưởng:

- Xác định được các địa điểm khảo cổ và dấu tích con người trên đất nước ta
- Khai thác các kênh hình

- Lập bảng so sánh hay trình bày miệng về công cụ lao động, nghề nghiệp, tổ chức lao động…
3.Kỹ năng:

- Phân biệt và hiểu được giai đoạn phát triển của người nguyên thủy trên đất nước ta
- Bồi dưỡng cho HS về Lịch sử lâu đời của đất nước ta; về lao động sản xuất

II . CHUẨN BỊ CỦA GV -HS

* Gv:Giáo án, sgk, tài liệu tham khảo

- Bản đồ Việt Nam – lược đồ một số di tích khảo cổ VN.
- Tranh vẽ công cụ đá. Cổ vật phục chế.

* Hs: sgk, vở ghi, vở soạn, đồ dùng học tập
III. HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC.

1/ Ổn định:

2/Kiểm tra bài cũ.

- Dựa vào đâu để khẳng định Việt Nam là quê hương loài người

- Nêu những giai đoạn phát triển của thời nguyên thuỷ trên đất nước ta ?
3/Bài mới:

a. Giới thiệu bài:

Ở bài 8 các em đã học thời nguyên thủy trên đất nước ta các em đã biết những dấu tích của người
ngun thủy được tìm thấy ở cả 3 miền trên đất nước ta điều đó chứng tỏ được người nguyên
thủy sống ở khắp nơi. Những dấu tích được tìm thấy cũng có nhiều loại đặc biệt ở giai đoạn phát
triển của người tinh khơn cơng cụ có rất nhiều loại và được cải tiến dần dần dẫn đến lao động có
hiệu quả hơn, tìm được nhiều thức ăn hơn và họ khơng cịn sống phụ thuộc vào nhiên nhiên như
trước kia. Cuộc sống của con người ngày càng phát triển đòi hỏi họ càng phải chú ý đến cách cải
tiến mới . Vậy đời sống vật chất của người ngun thủy Hồ Bình, Bắc Sơn, Hạ Long có gì mới
-> bài hơm nay.

b. Dạy bài mới

Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức cần đạt
Hoạt động 1 :

Giáo viên nhắc lại kiến thức

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

của người nguyên thủy như thế nào ta vào mục 1.
? Nói đến đời sống vật chất là nói đến những yếu
tố : Ăn, mặc, ở, đi lại.

=> Nhưng ở bài này chúng ta tìm hiểu về các công
cụ , đồ dùng và nơi ở của người nguyên thủy.

Trong quá trình sinh sống, người nguyên thủy thời
Sơn Vi, Hịa Bình, Bắc Sơn thường xun tìm cách
cải tiến công cụ lao động.

? Em hãy cho biết người thời Sơn Vi đã biết làm
công cụ lao động gì.?

? Đến thời Hồ Bình – Bắc Sơn, Hạ Long họ đã
biết làm những công cụ nào?

* Giáo viên giới thiệu kênh hình Sgk trang 27
?Nhận xét của em về cải tiến công cụ lao động
thời Sơn Vi với Hịa Bình- Bắc Sơn?

Có nhiều cơng cụ mới hơn, cơng cụ quan trọng như
rìu mài lưỡi, chày, cuốc đá...

? Ngồi chế tạo cơng cụ lao động người Hịa Bình
– Bắc Sơn cịn biết làm gì nữa?

? Trong số cơng cụ này, công cụ và đồ dùng nào
quan trọng nhất ? vì sao?

- Rìu mài lưỡi và đồ gốm. Vì cơng cụ sắc hơn, đa
dạng hơn, thể hiện bước tiến mới về kĩ thuật chế tạo
công cụ.

- Chia 4 học sinh 1 nhóm thảo luận :

? Theo em việc làm đồ gốm có gì khác so với cơng
cụ đá, xương .

- Làm bằng đất sét, không mài, đẽo được, khi làm
phải dùng đất ướt để nặn thành hình -> đốt lửa nung
cứng

- Đất sét không sản xuất được công cụ mà chỉ sản
xuất để làm đồ đựng…) Như vậy, về cơng cụ sản
xuất thời Hịa bình – Bắc Sơn có những điểm mới :
nhiều cơng cụ mới, đồ dùng mới.

?Bên cạnh những cái mới trong cơng cụ, đồ dùng
thời Hịa Bình – Bắc Sơn người ngun thủy cịn
biết làm gì để phục vụ cho cuộc sống của mình?
* 2 học sinh trao đổi :

? Họ trồng những cây nào? Ni con gì.
=> đây là phát minh quan trọng.

1. Đời sống vật chất

a. Công cụ - đồ dùng :
* Công cụ:

- Thời Sơn Vi: con người ghè đẽo những
hịn cuội thành rìu.

- Thời Hồ Bình – Bắc Sơn : họ dùng
nhiều loại đá khác nhau để mài thành cơng
cụ như rìu, bơn, chày.

* Đồ dùng :

- Họ biết dùng tre, gỗ, xương, sừng làm
công cụ, làm đồ gốm

b. Chăn nuôi – trồng trọt :

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

? Việc trồng trọt, chăn nuôi ra đời có ý nghĩa gì ?
Tăng thêm thức ăn, bớt phụ thuộc vào thiên nhiên,
cuộc sống của họ no đủ hơn, nơi ở của họ cũng ổn
định và định cư lâu dài ở một nơi.

Các em đã học ở bài 3 và chúng ta thấy người
nguyên thủy họ sống theo từng bầy, đàn , cuộc sống
của họ ăn lông, ở lỗ chủ yếu sống phụ thuộc vào
thiên nhiên, trong q trình phát triển họ dần dần cải
tiến cơng cụ sản xuất và nơi ở của họ. Vậy tổ chức
xã hội thời kì này như thế nào ta sang mục 2.

Hoạt động 2

* Gv gọi học sinh đọc mục 2 trang 28

? Người ngun thủy Hồ Bình – Bắc Sơn sống
như thế nào?

- Thành từng nhóm ở vùng thuận tiện, định cư lâu
dài ở một số nơi.

? Vì sao ta biết được người nguyên thủy thời đó
định cư lâu dài ở một số nơi?.

- Ta phát hiện được trong hang thấy những lớp vỏ
sò dày 3 -4m, chứa nhiều công cụ xương ,thú .

? Quan hệ xã hội của người Hồ Bình – Bắc Sơn
giai đoạn này như thế nào?

* Do sống định cư lâu dài một nơi nhất định, số
người tăng nhanh gồm già – trẻ – trai – gái. Quan hệ
người và người cần thiết phải có người chỉ huy cơng
việc.

? Vậy có nhiều người sinh sống như vậy thì phải
có người đứng lên làm chủ, ai là người làm chủ
gia đình?

? Thị tộc mẫu hệ là gì ?

( Những người có cùng huyết thống sống chung với
nhau và tôn người mẹ lên làm chủ)

- Giáo viên treo bảng phụ có ghi bài tập: Khoanh
tròn vào câu đúng:

a. Những người cùng đi săn bắt sống chung với
nhau.

b. Những người cùng hái lượm sống chung với
nhau.

c. Những người cùng huyết thống sống chung với
nhau và tôn người mẹ lớn tuổi nhất lên làm chủ.
d. Những người cùng chung tín ngưỡng sống chung
với nhau.

? Liên hệ xã hội nước ta hiện nay có cịn tồn tại
vấn đề này khơng.?

- Cịn ở một số dân tộc thiểu số con cái mang họ
mẹ, người phụ nữ làm chủ gia đình.

Nguồn thức ăn tăng, cuộc sống được nâng
cao.

2.Tổ chức xã hội

- Sống thành từng nhóm, ở trong hang
động, những vùng thuận tiện, định cư lâu
dài ở một nơi (Hịa Bình, Bắc Sơn)

- Những người có cùng huyết thống, sống

chung với nhau thành nhóm riêng gọi là
thị tộc.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Ở Lâm Đồng hiện nay vẫn còn chế độ thị tộc mẫu
hệ, người phụ nữ làm chủ gia đình, con cái theo họ
mẹ và con gái đi bắt chồng, quyền của phụ nữ ở
trong gia đình rất cao.

Có thể nói đây là xã hội có tổ chức đầu tiên. Hàng
ngàn năm trơi qua, nhiều thị tộc có quan hệ với
nhau và sống hòa hợp trên một vùng đất chung.
* Chế độ thị tộc mẫu hệ ra đời cũng là thời kì con
người biết quan tâm đến đời sống tinh thần. Vậy đời
sống tinh thần của họ như thế nào ?- > phần 3

Hoạt động 3

- Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát hình 26, 27
Sgk trang 28 , 29.

? Ngoài lao động sản xuất, người Hồ Bình – Bắc
Sơn cịn biết làm gì ?

? Đồ trang sức được làm bằng gì .?

- Những vỏ ốc được xuyên lỗ, vòng đeo tay bằng
đá, vòng đeo tai bằng đá, chuỗi hạt bằng đất nung.
? Theo em , sự xuất hiện những đồ trang sức của
người nguyên thuỷ có ý nghĩa gì ?

- Cuộc sống của người nguyên thủy ngày càng ổn
định, cuộc sống tinh thần phong phú hơn, họ có nhu
cầu làm đẹp .

- Xã hội ngày càng phát triển thì phụ nữ càng ngày
càng làm đẹp nhiều hơn, thời nguyên thủy đồ trang
sức chỉ bằng đá, qua thời gian các đồ trang sức cũng
ngày càng đa dạng ngày nay như : Vàng, bạc, đồng,
kim cương, bạch kim...

?Ngoài việc biết làm đồ trang sức người ngun
thủy cịn biết làm gì nữa?

?Người ngun thủy thời kì này họ có phong tục,
tập qn gì?

? Theo em việc chơn cơng cụ lao động theo người
chết nói lên điều gì.?

Khơng chỉ biết chơn người chết người ngun thủy
cịn biết chơn theo cơng cụ lao động vì họ nghĩ rằng
chết là chuyển sang một thế giới khác mà còn người
ở đó vẫn phải lao động

=> cuộc sống tinh thần của mình phong phú hơn, xã
hội đã phân biệt giàu nghèo.đây là bước tiến đáng
kể trong sự phát triển của loài người.

3. Đời sống tinh thần

- Biết chế tác và sử dụng đồ trang sức : vỏ
ốc có lỗ, vịng đá, chuỗi hạt….

- Biết vẽ hình mơ tả cuộc sống tinh thần
của mình.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

4/ Củng cố.

* Bài tập: Giáo viên phát phiếu học tập cho học sinh làm.

Những điểm mới về đời sống của người ngun thủy Hồ Bình – Bắc Sơn – Hạ Long
Đời sống vật chất

Đời sống xã hội
Đời sống tinh thần
5/ Dặn dị:

về nhà ơn tập những kiến thức theo đề cương để tiết sau kiểm tra 1 tiết.
- Chuẩn bị bài 10: Dọc và cho biết

</div>