Tải bản đầy đủ (.docx) (24 trang)

Bài 4. Từ tượng hình, từ tượng thanh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (231.46 KB, 24 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

TIẾT PPCT 73 Ngày soạn: 06/01/2018
TUẦN 20 Lớp dạy:8a4
TIẾT 73 NHỚ RỪNG (t1) Thế Lữ


<b>1. Mục tiêu cần đạt </b>
<b>1.1. Kiến thức</b>


- Sơ giản về phong trào phong trào Thơ mới. Tìm hiểu chung về tác giả tác phẩm
- Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp
nghệ thuật được thể hiện trong bài thơ.


- Hình tượng con hổ trong vườn bách thú(tâm trạng căm hờn, phẫn uất khi bị giam
cầm).


<b>1.2. Kỹ năng</b>


- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn.
- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.
<b>1.3. Thái độ </b>


- Lòng yêu quê hương, yêu nước mãnh liệt.


- Giáo dục học sinh tình yêu nước, yêu tự do và trân trọng những gì tốt đẹp của lịch
sử.


<b>2. CHUẨN BỊ</b>


<b> 2.1. Giáo viên: Đọc SGK,SGV,sách chuẩn KTKN, soạn giáo án, bảng phụ</b>
<b> 2.2. Học sinh: Đọc bài và soạn bài theo hệ thống câu hỏi </b>


<b> 3 . TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: (45P)</b>



<b> 3. 1. Ổn định tổ chức (5P) Kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh.</b>
3.2.Bài cũ: kiểm tra việc soạn bài của học sinh


<b> 3.3.Bài mới:</b>


Giai đoạn 30-45 là giai đoạn đánh dấu bước phát triển rực rỡ nhất của phong trào thơ
mới, với sự góp mặt của một thế hệ nhà thơ trẻ đầy phong cách. Tiêu biểu trong số
đó là nhà thơ Thế Lữ.


HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
Trình bày hiểu biết của em về tác giả Thế Lữ?


Gv bổ sung thêm: Từ 1932 ông làm thơ, viết văn.
Đối với phong trào thơ mới, ơng được đánh giá rất
cao, nhà phê bình Hồi Thanh viết: “ Độ ấy thơ
mới vừa ra đời, Thế Lữ như vầng sao hiện ánh
sáng chói khắp cả trời thơ VN” . Nhà thơ chọn bút
danh Thế Lữ, ngoài việc chơi chữ cịn có ngụ ý:
Ơng tự nhận là người lữ khách trên trần thế, chỉ
biết đi tìm cái đẹp.


<b>I.Tìm hiểu chung</b>
<b>1.Tác giả</b>


-Tên thật Nguyễn Thứ Lễ
(1907- 1989)


-Là một trong những nhà thơ
lớp đầu tiên của phong trào


Thơ mới.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Chú ý đọc chính xác, giọng điệu phù hợp với nội
dung cảm xúc của mỗi đoạn thơ .


- GV đọc mẫu 1 đoạn


– Gọi HS đọc và nhận xét cách đọc .


GV giới thiệu sơ lược về hoàn cảnh ra đời của bài
thơ.


-Bài thơ được sáng tác theo thể thơ nào?


-Gv bổ sung thêm: <i>Đây là sự sáng tạo của thơ</i>
<i>mới, trên cơ sở kế thừa thơ tám chữ truyền thống.</i>
<i>3. Thể lọai </i>: Thơ mới ( Thể thơ tám chữ )


* <i>Thơ mới</i>: một phong trào có tính chất lãng mạn
của tầng lớp trí thức trẻ (32<sub></sub>45). Số tiếng, số câu,
vần, nhịp trong bài tự do, phóng khóang khơng bị
gị bó theo niêm luật chặt chẽ, chỉ theo cảm xúc
của người viết.( 8 chữ, 5 chữ, 7 chữ)


Bài thơ chia làm mấy đoạn?


Nêu nội dung chính của mỗi đoan?


HS xác định nội dung chính của mỗi đoạn.



- GV bổ sung:Tuy bài thơ chia 5 đoạn nhưng thực
chất cảm xúc trung tâm của nhân vật trữ tình được
đặt ra trong thế đối lập – tương phản giữa hiện tại
và quá khứ của con hổ ở vườn bách thú. Đó cũng
là nét đặc sắc về bố cục của bài thơ.


? Phương thức biểu đạt của vb này là gì ?


Học sinh đọc đoạn 1.


<b>2.Tác phẩm</b>
<i><b>a.Xuất xứ</b></i>


<i><b>-sáng tác năm 1934, in trong</b></i>
<i><b>Mấy vần thơ.</b></i>


<b>-Nhớ rừng là bài thơ tiêu biểu</b>
<b>đánh dấu sự phát triển của</b>
<b>Thơ mới.</b>


<i><b>b.</b></i>


<i><b> Thể lọai </b><b> : Thơ mới (Thể thơ</b></i>
<i><b>tám chữ )</b></i>


<i><b>c.Bố cục:Gồm 3 phần </b></i>


<b> - Phần 1 : </b>Đoạn 1-4: <b>Hình</b>
<b>ảnh con hổ trong vườn bách</b>
<b>thú </b>



<b> - Phần 2 : Đoạn 2 -3 : Nỗi</b>
<b>nhớ thời oanh liệt</b>


<b> - Phần 3 : Đoạn 5 : Khao</b>
<b>khát giấc mộng ngàn </b>


<i><b>d. Phương thức biểu đạt.</b></i>
<b> Biểu cảm gián tiếp</b>
<b>II. Phân tích</b>


<b>1.</b>


<b> Hình ảnh con hổ trong</b>
<b>vườn bách thú </b>


<i><b>Đoạn 1:</b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

?Con hổ đang ở trong hoàn cảnh như thế nào?
Hoàn cảnh:Bị giam cầm.


?Tâm trạng của con hổ được diển tả qua những
câu thơ nào?


Hs xác định 2 câu thơ đầu:


?Hai câu thơ có gì đặt biệt về âm điệu?


?Tìm các chi tiết diễn tả tâm trạng của con hổ?
Hs tb quan sát khổ thơ 1 trả lời:



Gậm 1 khối căm hờn,
nằm dài….


?-Em hiểu gì về từ “gậm, khối” trong “ khối căm
hờn” ?


HS- Gậm: động từ, dùng răng, miệng mà ăn dần,
cắn dần từng chút một cách chậm chạp.


- “Khối căm hờn” gợi cảm giác như trơng thấy sự
căm hờn có hình khối rõ ràng khơng dễ tan biến.
?Câu thơ thứ 2 “ tư thế nằm dài” nói lên tình thế gì
của con hổ?


HS:Khắc họa chân dung tư thế nhằm miêu tả tâm
trạng của con hổ:Nằm dài buông xuôi ,bất lực
?- Đại từ nhân xưng “ta” có ý nghĩa gì?


Hs khá, giỏi trả lời, hs tb theo dõi câu trả lời:
-Kiêu hãnh, quyền uy giống như một vị anh hùng
chiến bại.


GV: Ta có thể thấy ngay ở khổ thơ đầu tâm trạng
của con hổ khi bị giam cầm cũng được thể hiện
hết sức tinh tế qua từ “Gậm” “Gậm một khối căm
hờn trong cũi sắt” . “ Gậm” diễn tả hoạt động,
nhưng cái để gậm ở đây lại là khối căm hờn, phải
chăng sự dồn nén âm ỉ nỗi căm hờn đã khiến sự
chán ghét của hổ kết tinh thành một khối, sự căm


ghét lên tới đỉnh điểm.Tác giả khắc hoạ chân
dung, tư thế nhằm miêu tả tâm trạng của đối tượng
biểu cảm (con hổ), ta như hình dung ra cảnh hổ


vườn bách thú.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

nằm dài sóng sồi liên miên thở dài thườn thượt,
chán chường, giễu cợt chính kẻ chiến thắng mình
?Qua 2 câu thơ đầu giúp ta hiểu gì về tâm trạng
của con hổ?


?Vì sao hổ uất ức ,căm hờn và bất lực như thế?
Vì đường đường là 1 vị chúa tể sơn lâm nay bị
nhốt trong cũi sắt...


? Hổ cảm nhận những nỗi khổ nào khi bị nhốt
trong cũi sắt ở vườn bách thú?


-Hs tb tìm cách chi tiết trong bài thơ, hs khá giỏi
khái quát lại nội dung:


+Nỗi khổ sống trong một không gian tù hãm, thời
gian kéo dài (cũi sắt, nằm dài, ngày tháng dần
qua).


+Nỗi nhục bị biến thành trò chơi cho thiên hạ
(giương mắt bé giễu, làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi).
+Nỗi bất bình khi phải ở chung cùng bọn thấp
kém (bọn gấu dở hơi, cặp báo vô tư lự)



- Từ “ khinh” khơng chỉ là tiếng cười ngạo mạn
mà nó cịn là thái độ tự mãn. Không, hổ chẳng hề
bị khuất phục, nó là kẻ thắng cuộc bởi ý chí kiên
cường, bất chấp hoàn cảnh. Lũ người “ mắt bé”
hàng ngày cứ trêu chọc hổ không tài nào hiểu
được tâm sự của nó. “ bé” ở đây cịn có nghĩa chỉ
về tầm nhìn, hiểu biết, nếu hiểu thêm nghĩa bóng.
Mãnh hổ vốn là lồi thú hùng mạnh nhất, mỗi khi
về đêm mắt sáng quắc, khiến mọi loại phải run sợ.
Vậy mà nay “Oai linh rừng thẳm” lại phải chịu
ngang bầy cùng bọn gấu, báo dở hơi, suốt ngày chỉ
ra vào ăn ngủ. Hổ không muốn chấp nhận sự sắp
đặt của số phận , không chấp nhận bị lơi ra làm trị
đùa vui nên mới căm hờn ...


-Hs tb quan sát khổ thơ 4


?-Cảnh ở vườn bách thú dưới cái nhìn của chúa
sơn lâm như thế nào?


HS- Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng.


biệt,kết hợp giọng thơ u uất=>
Tâm trạng hổ vô cùng uất ức
uất, ngao ngán,buông xi,bất
lực


-Vì từ chổ là chúa tể của mn
lồi nay bị nhốt trong cũi sắt
trở thành thứ đồ chơi của đám


người nhỏ bé,chịu ngang bầy
với bọn gấu ,báo dở hơi vô tư
lự.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Dải nước đen giả suối, chẳng thơng dịng.
- Len dưới nách những mơ gị thấp kém.
HS- Vừng lá khơng bí hiểm.


?Nhận xét về giọng điệu,cách dùng từ,cách ngắt
nhịp của các câu thơ trên?


?-Hổ có cảm nhận như thế nào về cảnh đó?


(gv khuyến khích hs tb trả lời) Hs tb, khá trả lời:
giả tạo, tẻ nhạt


- Cảnh vườn bách thú hiện ra dưới cái nhìn của
chúa sơn lâm là đơn điệu, nhàm tẻ, do bàn tay sửa
sang, tỉa tót của con người nên rất “tầm thường”,
giả dối chứ không phải là thế giới tự nhiên to lớn
mạnh mẽ, bí hiểm.


? Cảnh tượng ấy đó gây nên phản ứng nào với con
hổ?


-hs tb trả lời: - “niềm uất hận ngàn thâu”


? Em hiểu “niềm uất hận ngàn thâu” như thế nào?
Hs : Đó là trạng thái bực bội, u uất kéo dài vì phải
sống chung với mọi sự tầm thường giả dối .Con


hổ ngao ngán chán ghét cao độ cảnh vườn bách
thú.


-Cảnh vườn bách thú tù túng dưới mắt con hổ
chính là thực tại xã hội đương thời được cảm nhận
bởi tâm hồn lãng mạn. Tâm sự của con hổ ở vườn
bách thú cũng chính là tâm sự của con người thời
bấy giờ.


? Vậy theo em đó là tâm sự gì?


(gv gợi ý hs dựa vào hồn cảnh đất nước thời kì
(1930 – 1935)


- -Hs khá, giỏi trả lời: Chán ghét sâu sắc thực tại
tù túng, tầm thường giả dối. Khao khát cuộc sống
tự do, chân thật.


NT: Sử dụng một loạt từ ngữ
liệt kê liên tiếp, với cách ngắt
nhịp dồn dập ở 2 câu đầu,
giọng điệu giễu nhại, chán
chường, khinh miệt.


->Tất cả chỉ là đơn điệu, tầm
thường,giả dối.


=>Con hổ ngao ngán chán ghét
cao độ cảnh vườn bách thú.



</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

4. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP (5P)
4.1. Tổng kết -Gv khái quát lại nội dung của bài học
4.2. Hướng dẫn học tập


-Học thuộc lòng bài thơ.


-Phân tích cảnh núi rừng hùng vĩ, nơi con hổ ngự trị


-Phân tích sự đối lập cảnh trong vườn bách thú nơi con hổ bị nhốt và cảnh núi rừng
nơi con hổ ngự trị (chỉ ra tính chất đối lập, sự đối lập đó có ý nghĩa gì trong việc
diễn tả trạng thái tinh thần của con hổ)


-Hs khỏ, gii lm cõu 4 SGK


Phơng pháp Nội dung


GV nờu hng dn c


Nêu những hiểu biết của em về tác
giả?


Tại sao nhà thơ lại chọn bút danh
là Thế Lữ?


-Ngoài việc chơi chữ (nói lái) còn
ngụ ý: «ng tù nhËn là ngời lữ
khách trên trần thế,chỉ biết đi tìm
cái Đẹp:


Tụi l ngi b hnh phiờu lãng


Đờng trần gian xuôi ngợc để vui
chơi


Tuy tuyên bố nh vậy nhng Thế Lữ
vẫn còn mang nặng tâm sự thời
thế đất nớc.


Bài thơ ra đời trong tình hình lịch
sử đất nớc và tình hình diễn biến
văn học nh th no?


Từ "cả" có nghĩa là gì?


Tỡm t ng nghĩa với từ "hổ"?
Tìm từ đồng nghĩa với từ "rừng"?


Bài thơ đợc làm theo thể thơ nào?
Hãy chỉ ra những điểm mới của
bài thơ này so với những bài thơ
đã học chẳng hạn thơ ng lut?


I. Đọc - tìm hiểu chú thích
1. Đọc


2. Chú thích
a. Tác giả


- Nguyn Th L ( 1907- 1989)quờ
Phự đổng, Từ Sơn, Hà bắc



- Thế Lữ đã góp phần đổi mới thơ
ca và đem lại chiến thắng cho thơ
mới. Thế Lữ không bàn về Thơ
mới,không bênh vực, không bút
chiến, không diễn thuyết. Thế Lữ
chỉ lặng lẽ, điềm nhiên, bớc những
bớc vững vàng mà trong khoảnh
khắc cả hàng ngũ thơ xa phải tan
vỡ. Bởi vì khơng có gì khiến ngời
ta tin ở Thơ mới hơn là đọc những
bài Thơ mới hay


b.Bµi thơ
* Xuất xứ:


- Đất nớc Việt Nam dới ách thống
trị của thực dân Pháp


- Phong tro đấu tranh giữa Thơ
mới và thơ cũ đang diễn ra gay gắt
*. Giải nghĩa từ:


- C¶: lín


- Hỉ: hùm, hầm, cọp,ông ba mơi,
chúa sơn lâm, ông kễnh...


- Rừng: ngàn, lâm


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

- Không hạn định lợng câu, ch,


on


- Mỗi dòng thờng 8 chữ


- Nhp th thay i tơngđối tự do
theo mạch cảm xúc: 5/3, 3/5,
3/3/2, 3/2/3, 4/2/2,4/4.


- Vần thơ không cố định: vần chân,
vần liền.


- Giọng thơ ào ạt phóng khống
Bài thơ có thể đợc chia làm mấy
đoạn? Nội dung chính từng đoạn?


Tuy bài thơ tự nó chia làm 5 đoạn
nhng thực chất cảm xúc và tâm
trạngcủa nhân vật trữ tình đợc dặt
trong thế đối lập nào?


GV gọi HS đọc 8 câu thơ đầu


Tâm trạng của con hổ đợc diễn tả
qua những câu thơ nào?


Hai câu thơ đầu có gì đặc bit v
õmiu?


- Câu thơ đầu 8 tiếng thì 5 tiếng là
thanh trắc tạo âm hëng giËn d÷,


uÊt hËn


- Còn ở câu thứ hai thì có 7 tiếng là
thanh b»ng nh mét tiếng thở dài
ngao ngán, bất lực.


Ngh thuật dùng từ đợc thể hiện rõ
ở những từ ngữ no?


Em hiểu "gậm" là gì?


( " gm" ngha l dùng răng miệng
mà ăn dần, cắn dần từng chút,
một cách chậm chạp kiên trì. Động
từ này đã diễn tả một hành động
bứt phá của con hổ.)


Qua động từ "gậm"em hiểu đợc tâm
trạng nh thế nào của con hổ bị
nhốt ở vờn bách thỳ?


4. Bốcục: 5 đoạn


a. Đoạn 1: Tâm trạng của con hổ
trong cũi sắt ở vờn bách thú.


b. Đoạn 2+ 3: Nỗi nhớ da diết của
con hỉ vỊ qu¸ khø oai hïng n¬i
røng thẳm.



c. Đoạn 4: Trở vỊ thùc t¹i càng
chán chờng uất hận.


d. on 5: S khao khỏt đợc trở về
giấc mộng ngàn.


Thực tại ở chốn rừng xanh và
quá khứ ở vờn bách thú.


II.Đọc- hiểu văn bản


1.Cảnh con hỉ ë vên b¸ch thó
* Khỉ 1:


GËm mét khối căm hờn trong cũi
sắt


Ta nằm dài trông ngày tháng dần
qua


NT:


- Thanh điệu:


+ câu1: 5/8 tiếng là thanh T tạo âm
hởng giận dữ, uất hận


+ câu2:7/8 tiếng là thanh B nh
mét tiÕng thở dài ngao ngán.



- Dùng từ:


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Trong cũi sắt, nỗi hờn căm của
con hổ thành " khối căm hờn". Tại
sao tác giả không dùng "mối " căm
hờn mà lại dùng là "khối" căm hờn?
T thế "nằm dài" đã nói lên tình thế
gì của con hổ?


Ng«i xng "ta" thể hiện tâm trạng gì
của con hổ?


? Hai câu thơ đầu giúp ta hiểu gì
về tâm tr¹ng cđa con hỉ nơi vờn
bách thú?


Vỡ sao con hổ lại uất ức và căm
hờn đến nh vậy?


Gọi HS đọc đoạn 4


Từ trên đỉnh cao huy hoàng của sự
hồi tởng, hổ đã sực tỉnh cái thân
tù. Cảnh vờn bách thú hiện lên trớc
mắt hổ nh thế no?


Em có nhận xét gì về giọng điệu,
cách dïng tõ vµ cách ngắt nhịp
của các câu thơ trên?



Cảnh vật vờn b¸ch thó qua cảm
nhận của con hổ nh thế nào?


T ú em hiu gì về tâm trạng của
con hổ nơi vờn bách thú?


+ Khối căm hờn: nỗi căm giận
chồng chất đã kết tụ lại thành từng
khối từng tảng.


+ Nằm dài: sự buông xuôi bất lực
- Ngôi nhân xng "ta " thể hiện sự
kiêu hãnh tự hào vềgiá trị ớch
thc ca mỡnh.


Hai câu thơ đầu là tâm trạng uất
ức, bất lực cđa con hỉ nơi vờn
bách thú.


Vỡ t ch là chúa tể cả mn lồi
đang mặc sức tung hoành chốn
sơn lâm nay bị nhốt chặt trong cũi
sắt trở thành thứ đồ chơi của đám
ngời nhỏ bé mà ngạo mạn; ngang
bầy với bọn gấu dở hơi, báo vơ t
lự.


* Khỉ 4:


- Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây


trồng


Giải nớc đen giả suối chẳng thông
dòng


Len dới nách những mô gò thấp
kém


Dăm vừng là hiền lành không bí
hiểm


Cng học đòi bắt chớc vẻ hoang vu
Của chốn ngàn năm cao cả âm u
Giọng giễu nhại của những câu
thơ trên với một loạt các từ ngữ
liệt kê liên tiếp,cách ngắt nhịp
ngắn dồn dập ở 2 câu đầu , giọng
kéo dài chán chờng ở những câu
tiếp theo.


Đó là cảnh tầm thờng, giả dối, tù
hãm. Đây không phải là thiên
nhiên tự nhiên mà là thiên nhiên
nhân tạo, thu nhỏ đợc sắp xếp bởi
bàn taycủa con ngời.


Con hổ ngao ngán, chán ghét
cao độ cảnh vờn bách thú


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Gäi HS học thuộc lòng bài thơ và soạn bài tiếp



H: nờu quan điểm của em về vấn đề bảo tồn đông vât hoang dã hiện nay?
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
* HOẠT ĐỘNG 1: <i>Tìm hiểu chung tác giả,</i>


<i>tác phẩm, thể loại. (5P)</i>


? Em hy nĩi vi nt về tác giả , tác phẩm ? (sgk)
? Hãy cho biết thể loại.


HS : Suy nghĩ, trả lời.
GV : Nhận xét, đánh giá.


Yêu cầu hs đọc phần chú thích sgk


GV giới thiệu vài nét về khái niệm “ thơ mới”
? Hãy quan sát bài thơ nhớ rừng chỉ ra những
điểm mới của hình thức bi thơ này so với các
bài thơ đã học, chẳng hạn thơ Đường luật ?


* HOẠT ĐỘNG 2<i>: Đọc và tìm hiểu văn bản</i>
<i>(25P)</i>


GV cùng hs đọc ( yêu cầu khi đọc chú ý đến
giọng điệu phải phù hợp với nội dung cảm
xúc của mỗi đoạn thơ )


<i>Giải thích từ khó</i>


? Ở đây, năm đoạn thơ diễn tả dòng tâm sự tập


trung vào mấy ý nêu nội dung của từng ý ?
GV: Gợi dẫn cụ thể


HS: Thảo luận nhóm 2p, trả lời.


? Phương thức biểu đạt của vb này là gì ? ( bc)
? Khi mượn lời con hổ ở vườn bách thú, nhà
thơ muốn ta liên tưởng điều gì về con người ?
=> Liên tưởng đến tâm sự con người


I. GIỚI THIỆU CHUNG


<i>1. Tác giả:</i>


- Thế Lữ (1907-1989) một trong những
nhà thơ lớn đầu tiên trong phong trào Thơ
mới.


- Tác phẩm chính / SGK,6


<i>2</i>.<i> Tác phẩm</i>:<i> </i> <i>Nhớ rừng</i> là một trong
những bài thơ tiêu biểu nhất của Thế Lữ, in
trong tập Mấy vần thơ.


<i>3. Thể lọai </i>: Thơ mới ( Thể thơ tám chữ )
* <i>Thơ mới</i>: một phong trào có tính chất
lãng mạn của tầng lớp trí thức trẻ (32<sub></sub>45).
Số tiếng, số câu, vần, nhịp trong bài tự do,
phóng khóang khơng bị gị bó theo niêm
luật chặt chẽ, chỉ theo cảm xúc của người


viết.( 8 chữ, 5 chữ, 7 chữ)


II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN


<i>1. Đọc và tìm hiểu từ khó.</i> / SGK


<i>2. Tìm hiểu văn bản</i>.
a. Bố cục: Gồm 3 phần


- Phần 1 : <i>Đoạn 1-4</i>: Tâm trạng của con
hổ trong vườn bách thú


- Phần 2 : <i>Đoạn 2 -3</i> : Nỗi nhớ thời oanh
liệt


- Phần 3 : <i>Đoạn 5</i> : Khao khát giấc mộng
ngàn


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<i>Gọi hs đọc đoạn 1 </i>


? Câu thơ đầu tiên có những từ nào đáng chú
ý? Vì sao?


? Hổ cảm nhận những nỗi khổ nào khi bị
nhốt trong cũi sắt ở vườn bách thú?


? Trong đó, nỗi khổ nào có sức biến thành
khối căm hờn? Vì sao ?


GV: Gợi dẫn cụ thể


HS: Phát hiện, trả lời.


? Khối căm hờn ấy biểu hiện thái độ sống như
thế nào ?


* <i>Gọi hs đọc khổ 4 trong đoạn 1 </i>


? Cảnh vườn bách thú được diễn tả qua những
chi tiết nào?


? Qua các chi tiết đó cho ta thấy cảnh vườn
bách thú hiện ra dưới ci nhìn của cha sơn lâm
ntn?


GV: Hướng dẫn, gợi.
HS: Suy nghĩ, trả lời.


? Em có nhận xét gì về từ ngữ, giọng điệu của
2 khổ thơ này ?


? Từ hai đoạn thơ vừa phân tích, em hiểu gì về
tâm sự của con hổ ở vườn bách thú


- Từ đó là tâm sự của con người ?


<i>* Gọi học sinh đọc đoạn 2</i>


? Cảnh sơn lâm được gợi tả qua những chi tiết
nào ?



? Nhận xét về cách dùng từ trong những lời
thơ này ?


- Điệp từ với, các động từ ( gào , thét )


? Hình ảnh cha tể của muơn lồi hiện ln như
thế nào giữa không gian ấy ?


GV: Giảng .Ta bước chân lên ….im hơi


? Cĩ gì đặc sắc trong từ ngữ, nhịp điệu của
những lời thơ miêu tả chúa tể của mn lồi?
? Cảnh rừng ở đây là cảnh của thời điểm nào?
? Cảnh sắc trong mỗi thời điểm có gì nổi bật ?


Nỗi u uất, chán chường của con hổ khi bị
nhốt ở vườn bách thú, kín đáo thể hiện
niềm khát khao tự do mãnh liệt về tâm sự
yêu nước của tầng lớp tri thức trẻ qua bút
pháp lãng mạn truyền cảm.


d.Phân tích:


<i>d1, Tâm trạng con hổ trong vườn bách thú</i>


“ <i>Gậm …khối căm hờn</i>”


- Động từ, danh từ diễn tả khối căm hờn
khơng sao hóa giải được, nỗi khổ khi bị
mất tự do.



- Nhục nhã vì biến thành trị chơi cho thiên
hạ tầm thường.


- Bất bình vì là chúa tể mà phải ở chung
cùng loài thú thấp kém, lại ở trong cũi sắt
- Nằm dài ….buông xuôi, bất lực


=> Hổ vô cùng căm uất, ngao ngán


- Tất cả chỉ là đơn điệu, đều chỉ là nhân
tạo, do bàn tay sửa sang, tỉa tót của con
người chứ khơng phải là thế giới của tự
nhiên to lớn, mạnh mẽ, bí hiểm


=> Chán ghét thực tại tù túng, tầm thường,
giả dối. Khao khát được sống tự do.


=> NT: Sử dụng một loạt từ ngữ liệt kê liên
tiếp, với cách ngắt nhịp dồn dập ở 2 câu
đầu, giọng điệu giễu nhại, chán chường,
khinh miệt. Biểu lộ lòng yêu nước thầm kín
của người dân mất nước.


<i>d2, Nỗi nhớ thời oanh liệt </i>


- Bóng cả, cây già, gió ngàn, nguồn hét núi
, thét khúc trường ca dữ dội ( động từ, danh
từ, tính từ…)



- Con hổ hiện ra với vẻ đẹp oai phong lẫm
liệt, dũng mnh vừa mềm mại vừa uyển
chuyển.


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

? Từ đó, thiên nhiên hiện lên như thế nào ?
? Vì sao được coi là bộ tranh tứ bình?


-> Rực rỡ, huy hồng, náo động, hùng vĩ, bí
ẩn


? Giữa thin nhin ấy , cha tể của muơn lồi sống
cuộc sống ra sao ?


<i>Ta say…gay gắt </i>


? Đại từ ta lặp lại trong các lời thơ trên có ý
nghĩa gì ?


? Trong đoạn thơ này, điệp từ ( đâu ) kết hợp
với thán( than ôi…nay cịn đâu ? ) có ý nghĩa
gì?


? Đoạn thơ này xuất hiện những câu thơ thật
mới lạ . Em thích nhất câu thơ nào ? Vì sao ?
GV: Giảng


<i>* Tìm hiểu khao kht giấc mộng ngàn của hổ </i>
<i>Gọi hs đọc khổ thơ cuối </i>


? Giấc mộng ngàn của con hổ hướng về một


khơng gian ntn?


-> Oai linh, hình vĩ, thênh thang. Nhưng đó là
khơng gian trong mộng


? Câu thơ cảm thán mở đầu có ý nghĩa gì ?
-Bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nhớ cuộc sống tự do
? Từ đó giấc mộng ngn của con hổ l giấc
mộng ntn?


Mnh liệt, to lớ , nhưng đau xót, bất lực


* HOẠT ĐỘNG 3: <i>Hướng dẫn học sinh tổng</i>
<i>kết.(5P)</i>


? tâm sự nhớ rừng của con hổ ở vườn bách
thú, em hiểu những điểm sâu sắc nào trong
tâm sự của con người ?


- Diễn tả thấm thía nỗi nhớ tiếc khôn nguôi
của con hổ đối với những cảnh không bao
giờ cịn thấy được nữa.


=> Làm nổi bật sự tương phản, đối lập gay
gắt hai cảnh tượng, hai thế giới, nhà thơ thể
hiện nỗi bất hoà đối với thực tại và niềm
khát khao tự do mnh liệt. So snh như bộ
tranh tứ bình dữ dội m vẫn đầy lng mạn


<i>d3, Khao khát giấc mộng ngàn </i>



- Khao khát cuộc sống chân thực của chính
mình, trong xứ sở của chính mình


- Đó là khát khao giải phóng, khát vọng tự
do


<i>3.Tổng kết. </i>


* <i>Nghệ thuật.</i>


- Bút pháp lãng mạn, với nhiều biện pháp
nghệ thuật như nhân hóa, phóng đại, sử
dụng từ ngữ gợi hình, giu sức biểu cảm.
- Xây dựng hình tượng nghệ thuật có
nhiều tầng ý nghĩa


- Có âm điệu biến hóa qua mỗi đoạn thơ
nhưng thống nhất giọng dữ dội, bi tráng
trong toàn bộ tác phẩm.


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Mượn lời con hổ trong vườn bách thú tác
giả kín đáo bộc lộ tình cảm u nước, khát
khao thốt khỏi kiếp đời nơ lệ.


<i> * Ghi nhớ sgk</i>


4. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP (5P)
4.1. Tổng kết



H: nêu quan điểm của em về vấn đề bảo tồn đông vât hoang dã hiện nay?
4.2. Hướng dẫn học tập


<b>* Bài học :</b>


<b> Đọc và học thuộc lịng bài thơ, tìm thêm chi tiết biểu cảm trong bài thơ.</b>
<b> * Bài soạn</b><i><b> :</b><b> </b></i>


<b> Soạn bài tiếp theo. “ Ông đồ ”</b>
<b> </b>


<b>2.Chuẩn bị</b>
<b>2.1.Giáo viên:</b>
<b>2.1:Học sinh:</b>


<b>3. Tiến trình lên lớp</b>
<b>3.1.Ổn định lớp</b>


Ngày soạn: 03/01/2015
Ngày dạy: 05/01/2015


TIẾT 74: NHỚ RỪNG (t2) Thế Lữ
I. Mục tiêu cần đạt


<i><b>1. Kiến thức</b></i>


- Phân tích nỗi nhớ tiếc quá khứ hào hùng và niềm khát khao tự do được trở về chốn
sơn lâm ngự trị của con hổ.


- Tâm sự và khát khao của thế hệ tri thức yêu nước được gửi gắm qua hình tượng


con hổ.


<i><b>2. Kỹ năng</b></i>


- Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn.
- Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm.
<i><b>3. Thái độ </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

- Giáo dục học sinh tình yêu nước, yêu tự do và trân trọng những gì tốt đẹp của lịch
sử.


<i><b>4.Kĩ năng sống</b></i>


<b>- Kĩ năng giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ về nỗi chán ghét thực tại tầm</b>
thường, tù túng; Trân trọng niềm khao khát tự do của nhân vật trữ tình trong bài thơ.
- Kĩ năng suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận về giá trị nội dung và nghệ thuật
của bài thơ.


- Kĩ năng tự quản bản thân: quý trọng cuộc sống, sống có ý nghĩa.
<b>II. Tiến trình dạy và học</b>


<b>1. Ổn định tổ chức : </b>


<b>2. Kiểm tra bài cũ: </b><i>Phân tích tâm trạng của con hổ trong vườn bách thú?</i>


<b>3. Bài mới: </b>


<i>Nằm trong cũi sắt, chúa sơn lâm sống mãi trong tình thương nỗi nhớ về chốn giang</i>
<i>sơn hùng vĩ về một thời oanh liệt trong giang sơn của mình.</i>



HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT


<b>II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN</b>
-Gv yêu cầu hs đọc khổ 2,3


<b>Hoạt động nhóm</b>


-Nhóm 1,2: <i>Trong nỗi nhớ của</i>
<i>con hổ cảnh núi rừng được miêu</i>
<i>tả như thế nào?</i>


-Nhóm 3,4: <i>Hình ảnh chúa sơn</i>
<i>lâm hiện lên như thế nào giữa</i>
<i>không gian ấy ?</i>


Gv hướng dẫn hs làm nhóm và
nhận xét


-<i>Qua bài tập nhóm, em có nhận</i>
<i>xét gì về cảnh sắc thiên nhiên ở</i>
<i>đây</i> ?


<i>- Em có nhận xét gì về cách dùng</i>
<i>từ ngữ của tác giả trong đoạn thơ</i>
<i>trên ?</i>


<i>- Việc dùng từ ngữ như thế đã tạo</i>
<i>hiệu quả nghệ thuật gì trong việc</i>
<i>miêu tả chốn rừng núi ?</i>



-Hs đọc văn bản


- Nhóm 1,2: <i>Sơn lâm, bóng</i>
<i>cả, cây già, tiếng gió gào</i>
<i>ngàn, giọng nguồn</i>


-Hs khá,giỏi trả lời, hs trung
bình quan sát đoạn thơ:
-<i>Cảnh núi rừng đại ngàn</i>
<i>hùng vĩ, hoang vu và đầy bí</i>
<i>mật</i>


-Hs khá,giỏi trả lời, hs trung
bình quan sát đoạn thơ:


<i> ĐT mạnh: Gào, hét, thét </i>
<i>-sử dụng hình ảnh hùng</i>
<i>tráng: “ Tiếng gió gào</i>
<i>ngàn, giọng nguồn hét núi,</i>


2.Nỗi nhớ thời
oanh liệt


Cảnh rừng đại
ngàn hùng vĩ
tráng lệ


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

- GV bổ sung thêm: Việc sử
dụng hình ảnh tương phản giữa
nơi giam cầm tù túng ở trên với


cảnh núi rừng đại ngàn làm cho
vùng rừng núi càng trở nên linh
thiêng, bí ẩn hơn. Cái gì cũng lớn
lao, phi thường, mãnh liệt, dữ dội
trước khi để chúa sơn lâm hiện
ra. Một nền cảnh thật xứng với
chúa sơn lâm.


- <i>Qua những chi tiết đó, em thấy</i>
<i>chúa sơn lâm mang vẻ đẹp như</i>
<i>thế nào ?</i>


<i>- Khổ thơ thứ 3 nói về con hổ nhớ</i>
<i>lại những kỉ niệm gì về chốn rừng</i>
<i>xưa. </i>


<i><b>Hoạt động nhóm:</b></i>


<i>-</i>Nhóm 1: <i>những kỉ niệm đó được</i>
<i>miêu tả ở những thời khắc nào? </i>
<i>-</i>Nhóm 2: <i>Cảnh sắc thiên nhiên có</i>
<i>gì nổi bật?</i>


<i>-</i>Nhóm 3: <i>Giữa cảnh thiên nhiên</i>
<i>ấy, chúa tể của mn lồi đã sống</i>
<i>một cuộc sống như thế nào?</i>


<i>-</i>Nhóm 4: <i>Nghệ thuật đặc sắc của</i>
<i>đoạn thơ?</i>



Gv tổ chức hs thảo luận nhóm,
các nhóm trình bày kết quả, gv
nhận xét bổ sung.


-Sau khi nhận xét nhóm 2, gv hỏi:


<i>-Em có cảm nhận gì bức tranh</i>
<i>thiên nhiên đó?</i>


<i>-</i>Đây đươc coi là bức tranh tứ
bình đẹp lộng lẫy. Bốn cảnh, cảnh


<i>thét khúc trường ca dữ dội .</i>


-Nhóm 3,4: <i>Dõng dạc,</i>
<i>đường hoàng, lượn tấm</i>
<i>thân, vờn bóng, mắt thần</i>
<i>quắc…</i>


<i>-</i>Hs khá, giỏi: Vẻ đẹp oai
phong lẫm liệt


-Hs thảo luận nhóm trình
bày kết quả.


-Nhận xét bài làm các nhóm
cịn lại


-Nhóm 1: <i>đêm, ngày mưa,</i>
<i>bình minh, chiều</i>



-Nhóm 2: <i>đêm vàng bên bờ</i>
<i>suối, mưa chuyển bốn</i>
<i>phương ngàn, cây xanh</i>
<i>nắng rọi, tiếng chim ca,</i>
<i>lênh láng máu, mặt trời gay</i>
<i>gắt.</i>


-Hs khá, giỏi trả lời, hs tb
quan sát đoạn văn:


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

nào cũng có núi rừng hùng vĩ,
tráng lệ.


-<i>Em có nhận xét gì về cuộc sống</i>
<i>của chúa sơn lâm?</i>


<i>-Đại từ “ta” lặp lại trong các lời</i>
<i>thơ trên có ý nghĩa gì?</i>


<i>-Trong đoạn thơ, điệp từ “nào</i>
<i>đâu” kết hợp câu hỏi tu từ có ý</i>
<i>nghĩa gì?</i>


-Đến đây ta sẽ thấy hai cảnh trái
ngược nhau: cảnh vườn bách thú
nơi con hổ bị nhốt và cảnh núi
rừng nơi con hổ từng ngự trị.
-<i>Hãy chỉ ra tính chất đối lập của</i>
<i>hai cảnh tượng này? (</i>gv khuyến


khích hs tb trình bày ý kiến)


-<i>Theo em, sự đối lập này có ý</i>
<i>nghĩa gì trong việc diễn đạt trạng</i>
<i>thái tinh thần của con hổ và từ đó</i>
<i>là tâm trạng của con người?</i>


-Nhóm 3: <i>say mồi đứng</i>
<i>uống ánh trăng tan, lặng</i>
<i>ngắm giang san, đợi chết</i>
<i>mảnh mặt trời gay gắt,</i>
<i>chiếm phần riêng bí mật</i>
<i>-</i>Hs khá, giỏi trả lời, hs tb
theo dõi đoạn thơ:


-<i>Ngang tàng, lẫm liệt, làm</i>
<i>chủ thiên nhiên, núi rừng</i>


-Nhóm 4: điệp ngữ “nào
đâu”, liệt kê, câu hỏi tu từ
- Hs khá, giỏi trả lời, hs tb
theo dõi đoạn thơ:


-<i>Thể hiện khí phách ngang</i>
<i>tàng, làm chủ. Tạo nhạc</i>
<i>điệu rắn rỏi, hào hùng.</i>
<i>-</i> Hs khá, giỏi trả lời, hs tb
theo dõi đoạn thơ:


-<i>Nhấn mạnh và bộc lộ trực</i>


<i>tiếp sự nối tiếc cuộc sống</i>
<i>độc lập tự do của mình.</i>


<i>- Đối lập một bên là cảnh</i>
<i>tầm thường giả dối một bên</i>
<i>là cuộc sống chân thật,</i>
<i>phóng khống, sơi nổi.</i>
<i>-Diễn tả sự căm ghét cuộc</i>
<i>sống tầm thường giả dối.</i>
<i>Khát vọng mãnh liệt về</i>
<i>cuộc sống tự do, chân thật.</i>


-Giấc mộng ngàn của hổ hướng
về khơng gian như thế nào?


-Đó là giấc mộng như thế nào?
-Các câu thơ mở đầu cảm thán và


-hs tb trả lời: <i>oai linh, hùng</i>
<i>vĩ, thênh thang</i>


<i>-Mãnh liệt, to lớn nhưng bất</i>
<i>lực</i>


3. Khao khát giấc
mộng ngàn


</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

kết đoạn có ý nghĩa gì?


-nỗi đau giấc mộng ngàn to lớn ấy


phản ảnh khát vọng mãnh liệt nào
của con hổ vườn bách thú, cũng là
con người


<i>-</i>Hs khá, giỏi trả lời: <i>Bộc lộ</i>
<i>trực tiếp nỗi nhớ tiếc cuộc</i>
<i>sống tự do</i>


cuộc sống của
mình, trong xứ sở
của chính mình.
Đó là khát vọng
giải phóng, khát
vọng tự do.


<b>III. TỔNG KẾT</b>
<b>-Tìm những nét đặc sắc về</b>


nghệ thuật của bài thơ. (gv
hướng dẫn hs tổng kết
những nét đặc sắc về nghệ
thuật, khuyến khích hs tb
trả lời)


-từ tâm sự nhớ rừng của
con hổ ở vườn bách thú,
em hiểu những điều sâu
sắc nào trong tâm sự của
con người



<b>-hs dựa vào sự</b>
hướng dẫn của gv
để tổng kết


<b>1. Nghệ thuật</b>


-Sử dụng bút pháp lãng mạn, với
biện pháp nghệ thuật như nhân hóa,
đối lập, phóng đại, sử dụng từ ngữ
giàu chất gợi hình, biểu cảm.


-xây dựng hình tượng nghệ thuật có
nhiều tầng nghĩa.


-Ngơn ngữ và nhạc điệu phong phú.
<b>2. Nội dung</b>


Mượn lời của con hổ trong vườn
bách thú, tác giả kín đáo bộc lộ tình
yêu nước, niềm khao khát thốt
khỏi kiếp đời nơ lệ.


<b>4. Củng cố</b>


<i>Câu 1:Chọn dòng thể hiện sự đối lập của cảnh vường bách thú và cảnh rừng núi nơi</i>
<i>hổ làm chúa tể:</i>


a. Cảnh tù túng chật hẹp, cảnh tự do, phóng khống
b. Cảnh buồn chán, tẻ nhạt



c. Cảnh hùng vĩ, sơi nổi phóng khống


<i>Câu 2: Trong những ý sau, ý nào đúng nhất với nhận xét “mượn lời con hổ nhốt ở</i>
<i>vườn bách thú, nhà thơ muốn nói lên tâm sự của con người”?</i>


a. Chán ghét thực tại tù túng, giả dối
b. Nhớ tiếc quá khứ


c. Khao khát cuộc sống tự do
d. Lịng u nước thầm kín
<b>5. dặn dị</b>


<b>-Học thuộc lòng bài thơ.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

-Hs khá giỏi: Phân tích nỗi nhớ rừng của con hổ trong đoạn 2,3 của bài thơ
- chuẩn bị bài <i>Câu nghi vấn</i>


Ngày soạn: 04/01/2015
Ngày dạy: 07/01/2015


TIẾT 75: CÂU NGHI VẤN
<b>I. Mục tiêu cần đạt</b>


<i><b>1.Kiến thức:</b></i>


- Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn.
- Chức năng chính của câu nghi vấn.
<i><b>2. Kĩ năng:</b></i>


- Nhận biết và hiểu được tác dụng của câu nghi vấn trong văn cảnh. Phân biệt câu


nghi vấn với một số kiểu câu khác.


<i><b>3. Thái độ: Có ý sử dụng trong giao tiếp nói, viết phù hợp.</b></i>
4. Kĩ năng sống:


- Ra quyết định: nhận ra và biết sử dụng câu nghi vấn theo mục đích giao tiếp cụ
thể.


- Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về đặc điểm, cách sử dụng câu nghi
vấn.


<b>II.Tiến trình lên lớp</b>
<b>1. Ổn định lớp: </b>


<b>2. Kiểm tra bài cũ: không</b>
<b>3. Bài mới: </b>


Trong tiếng Việt, mỗi kiểu câu có một đặc điểm hình thức nhất định. Những đặc
điểm hình thức này thường gắn với một chức năng chính. Vậy cức năng của câu
nghi vấn là gì tiết học hơm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu.


HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG CẦN ĐẠT


I.ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG CHÍNH
-GV treo bảng phụ, yêu cầu


hs quan sát và trả lời câu hỏi
-<i>Trong đoạn trích trên, câu</i>
<i>nào là câu nghi vấn?</i>



<i>- Những đặc điểm hình thức</i>
<i>nào cho biết đó là câu nghi</i>
<i>vấn? </i>


-Hs quan sát bảng phụ và
trả lời câu hỏi


-Hs tb trả lời: <i>Câu 2, câu 5,</i>
<i>câu 6 </i>


<i>-</i>Hs tb quan sát ngữ liệu trả
lời: <i>Dấu chấm hỏi, từ nghi</i>
<i>vấn </i>không, làm sao, hay.


<i>-</i>hs tb: dùng để hỏi


<i><b>1. Ngữ liệu</b></i>
- <i>Sáng …không ?</i>
<i>- Thế làm sao … không</i>
<i>ăn khoai? </i>


<i> - Hay … quá?</i>
<i>-> Là câu nghi vấn</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<i>- Những câu nghi vấn trên </i>
<i>dùng để làm gì? </i>


<i>-Hãy đặt các câu nghi vấn</i>
<i>Vậy câu nghi vấn có đặc </i>
<i>điểm và chức năng gì ?</i>



-Hs đặt câu
-Hs tb trả lời


câu có chứa từ nghi
vấn: khơng, làm sao,
hay.


+ Chức năng chính :
Dùng để hỏi


<i><b>2. Ghi nhớ (sgk)</b></i>
<b>II.LUYỆN TẬP</b>


-GV hướng dẫn hs
làm bài tập nhóm
Nhóm 1: câu a
Nhóm 2: câu b
Nhóm 3: câuc
Nhóm 4: câu d


-Gv hướng dẫn hs
làm bài tập 2, hs làm
theo cá nhân


- HS thảo luận
nhóm(3 phút):


<b>-hs làm bài tập </b>
nhóm



Nhận xét bài làm
của các nhóm


-Hs làm bài tập 2


Hs thảo luận. Cử
đại diện trả lời .
-> Nhóm khác
nhận xét, bổ sung


<b>1. Bài tập 1</b>


a/ Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải
không ?


b/ Tại sao con người lại phải khiêm tốn
như thế ?


c/ Văn là gì ? Chương là gì ?


d/ Chú mình muốn cùng tớ đùa vui
khơng? Đùa trị gì? Cái gì thế? Chị Cốc
béo xù đứng trước cửa nhà ta đấy hả?
- Những từ nghi vấn và dấu chấm hỏi ở
cuối câu


<b>* Bài tập 2 </b>


- Căn cứ để xác định câu nghi vấn: Có


từ “hay”.


- Khơng thể thay thế từ “ hay” bằng từ
“hoặc” được vì nếu thay thì câu trở nên
sai ngữ pháp hoặc biến thành 1 câu
khác thuộc kiểu câu trần thuật và có ý
nghĩa khác.


<b>* Bài tập 3 </b>


<b>- Khơng, vì đó khơng phải là những câu</b>
nghi vấn


<b>4. Củng cố</b>


<i>Câu 1: câu nghi vấn có chức năng chính là:</i>


a. Dùng để cầu khiến
b. Dùng để hỏi


c. Dùng để cầu khiến


</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<i>a.</i> Các từ cảm thán


<i>b.</i> Các từ như <i>đã, đang, sẽ…</i>


<i>c.</i> Các từ nghi vấn <i>không, nào, bao giờ…</i>


<b>5. Dặn dò</b>



-Làm bài tập 4,5 sgk


</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Ngày soạn: 4/01/2015
Ngày dạy: 08/01/2014


TIẾT 76: VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
<b>I.Mục tiêu cần đạt</b>


<i><b>1.Kiến thức:</b></i>


- Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh.
- Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh.


<i><b>2. Kĩ năng:</b></i>


- Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh .
- Diễn đạt rõ ràng, chính xác


- Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ
<i><b>3. Thái độ: Học tập nghiêm túc</b></i>


4. Kĩ năng sống: Kỹ năng giao tiếp, nhận thức, giải quyết vấn đề.
II. Tiến trình lên lớp


<i>1. Ổn định lớp: </i>


<i>2. Kiểm tra bài cũ: Nhắc lại khái niệm thuyết minh?</i>
<i>3. </i>Bài mới:


<i>HOẠT ĐỘNG CỦA GV</i> <i>HOẠT ĐỘNG CỦA HS</i> <i>NỘI DUNG CẦN ĐẠT</i>



<i><b>I.ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH</b></i>


<i>- <b>Hoạt động nhóm:</b></i>


<i>Nhóm 1, 2: đoạn văn a</i>
<i>Nhóm 3,4 : đoạn văn b</i>


-Nhóm 1,2 trình bày, gv
bổ sung thêm:


<i>- Còn các câu sau có</i>
<i>nhiệm vụ gì ? </i>


-Nhóm 3,4 trình bày gv bổ
sung thêm:


<i>-Các câu sau có nhiệm vụ</i>
<i>gì?</i>


<i>Nhận</i> <i>xét và sửa lại đoạn</i>
<i>văn ( a) thuyết minh bút</i>


Hs hoạt động nhóm, cử đại diện
trình bày và nhận xét bài làm
các nhóm khác.


-Hs khá trả lời : <i>Giải thích, bổ</i>
<i>sung: Câu 2 cung cấp thơng tin</i>
<i>về lượng nước ngọt ít ỏi. Câu 3</i>


<i>cho biết lượng nước ấy bị ô</i>
<i>nhiễm. Câu 4 nêu sự thiếu nước</i>
<i>ở các nước trên thế giới thứ ba.</i>
<i>Câu 5 nêu dự báo đến năm</i>
<i>2025 thì 2/ 3 dân số thế giới</i>
<i>thiếu nước</i>


<i>-</i> Hs khá trả lời : <i>các câu tiếp</i>
<i>theo cung cấp thông tin về</i>
<i>Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê</i>
<i>các hoạt động đã làm. </i>


<i>-</i>Hs khá, giỏi trả lời, hs tb quan
sát đoạn văn a: <i>Đoạn văn không</i>


<b>1.Nhận dạng các</b>
<b>đoạn văn thuyết</b>
<b>minh</b>


a/ Câu chủ đề: “Thế
giới đang đứng trước
nguy cơ thiếu nước
sạch trầm trọng”->
đứng ở đầu đoạn.
Các câu sau giải
thích, bổ sung


b/ Từ ngữ chủ đề :
“ Phạm Văn Đồng”
các câu tiếp theo cung


cấp thông tin theo lối
liệt kê.


</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<i>bi.</i>


- <i>HS đọc đoạn văn (a) em</i>
<i>có nhận xét gì về đoạn</i>
<i>văn?</i>


- <i>Nếu giới thiệu cây bút bi</i>
<i>thì nên giới thiệu thế nào?</i>
<i>- Đoạn văn trên nên tách</i>
<i>đoạn và mỗi đoạn viết lại</i>
<i>thế nào ?</i>


Gv chia 2 nhóm lớn mỗi
nhóm viết một đoạn


-Gv minh họa đoạn văn
Cấu tạo 1 chiếc bút bi gồm
2 phần: Trước hết là ruột
bút bi


- Đó là 1 ống nhựa dài,
trong đó chứa mực có thể
màu xanh, đen hay đỏ
-những màu thường gặp ở
bút bi. Phía dưới ống mực
đó là đầu bút bi. Có 1 hịn
bi trắng nhỏ ở đầu ngòi


bút khi viết hòn bi lăn làm
mực trong ống nhựa chảy
ra, ghi thành chữ .


Ngồi ruột bút, chiếc bút
bi cịn có vỏ bên ngồi.
Phần vỏ là 1 ống nhựa
hoặc sắt để bọc ruột bút và
làm cán viết. Nó gồm ống
và nắp bút hoặc có lò xo
(bút bi bấm) hoặc khơng
có (bút bi nắp đậy).


<i>* Nhận xét và sửa lại đoạn</i>
<i>văn ( b ) viết về đèn bàn.</i>


- <i>HS đọc đoạn văn ( b )</i>
<i>đoạn văn này có nhược</i>
<i>điểm gì ? </i>


<i>có câu chủ đề, các ý lộn xộn,</i>
<i>thiếu mạch lạc</i>


- Hs khá, giỏi trả lời, hs tb quan
sát đoạn văn a: <i>Cấu tạo, công</i>
<i>dụng, cách sử dụng</i>


<i>-</i>Hs tb trả lời: <i>Nên tách làm hai</i>
<i>đoạn: một đoạn giới thiệu cấu</i>
<i>tạo trong, đoạn còn lại nêu cấu</i>


<i>tạo ngoài</i>


- HS viết thành đoạn văn ra
phiếu học tập của mình


- HS đọc bài làm của mình .
-Hs khác nhận xét bổ sung


- Hs tb trả lời, <i>các ý lộn xộn,</i>
<i>rắc rối</i>


<i>-</i>hs khá trả lời: <i>đế đèn, cơng</i>


Ví dụ a


Các ý sắp xếp lộn xộn
- Giới thiệu thành các
phần: Ruột bút, vỏ
bút, các loại bút bi :
+ Phần ruột bút bi:
Gồm đầu bút bi và
ống mực.


+ Phần vỏ: Gồm ống
nhựa hoặc sắt để bọc
ruột bút bi và làm cán
viết. Phần này gồm
ống, nắp bút có lị xo


Ví dụ b



- Đoạn văn có bố cục
chưa hợp lí.


</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

<i>- Theo em, nên giới thiệu</i>
<i>chiếc đèn bàn theo thứ tự</i>
<i>như thế nào?</i>


<i>- Nên giới thiệu đèn bàn</i>
<i>bằng phương pháp nào ?</i>


- HS viết đoạn văn ra
phiếu học tập của mình
-> GV ghi điểm những
bài làm tốt


- <i>Theo em, khi viết đoạn</i>
<i>văn trong văn bản thuyết</i>
<i>minh cần chú ý những gì ?</i>


<i>tắc, thân đèn, đui đèn, bóng</i>
<i>đèn, chao đèn, dây điện .</i>


<i>-</i>Hs tb : <i>phương pháp thuyết</i>
<i>minh</i>


-Hs tb trả lời


đui đèn, bóng đèn,
chao đèn, dây điện .



<b>3.Ghi nhớ</b>


<b>II.LUYỆN TẬP</b>
Gv chia hai nhóm; mỗi


nhóm thực hiện một bài
tập


? <i>Viết đoạn mở bài và kết</i>
<i>bài cho đề văn : « Giới</i>
<i>thiệu trường em ».</i>


- GV gợi ý: Với đề tài này
có thể viết theo những ý
sau:


+ Giới thiệu về cuộc đời
hoạt động CM của Bác.
+ Tình cảm của Bác
dành cho nhân dân cho Tổ
quốc.


+ Tình cảm của ND đối
với chủ tịch HCM.


<b>1. Bài tập 1 </b>


<i>Giới thiệu trường em </i>



- Mở bài :


Trường em ở trên một khu đất khá bằng phẳng, là một
ngôi trường xinh xắn. Nơi đây đã gắn bó và ni
dưỡng em trưởng thành.


- Kết bài : Trong những năm tháng của cuộc đời học
sinh ngơi trường đã gắn bó với em biết bao kỷ niệm.
Dù có đi xa nơi đâu, hình ảnh ngơi trường khơng bao
giờ phai nhạt trong tâm trí em .


<b>2. Bài tập 2 : Viết đoạn văn</b>


<i>Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam</i>


<b>4. Củng cố: Khắc sâu kiến thức, giúp học sinh học và làm bài tốt hơn.</b>
<b>5. Hướng dẫn về nhà:</b>


- Học nắm được nội dung bài.
- Làm bài tập 3 / sgk .


</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23></div>

<!--links-->

×