Đề kiểm tra 1 tiết môn ngữ văn lớp 8 tiết 63

<span class='text_page_counter'>(1)</span>- Trường THCS Trần Phú. HỌC KÌ II. Tuần 20 :. Giáo án Ngữ Văn 8. - -. Ngày soạn: 8/1/20111 Ngày dạy : 10/1/2011. Tiết : 73+ 74 NHỚ RỪNG (Thế Lữ) A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS 1. Kiến thức: - Sơ giản về phong trào thơ mới. - Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ tri thức Tây học chán ghét thực tại, vươn tới cuộc sống tự do. - Hình tựng nghệ thuật độc đáo, có ý nghĩa của bài thơ Nhớ Rừng 2. Kĩ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. - Phân tích được chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. 3. Thái độ: - Giáo dục lòng yêu nước qua bài thơ ''Nhớ rừng'', yêu tự do. B. Chuẩn bị. 1. - Giáo viên: ảnh chân dung Thế Lữ, tập thơ mới. 2. - Học sinh: tìm hiểu bài thơ. C. Tiến trình dạy và học 1. Ổn định lớp : 2. Bài cũ : - Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS 3. Bài mới : Hoạt động 1: Khởi động: Giới thiệu : Sơ lược về thơ mới và phong trào thơ mới; Thế Lữ là nhà thơ có công đầu đem lại chiến thắng cho thơ mới lúc ra quân; “ Nhớ rừng ” là lời con hổ trong vườn bách thú – tác giả mượn lời con hổ…bài thơ có được sự đồng cảm rộng lớn, có tiếng vang lớn. Hoạt động của thầy * HĐ 2: Hình thành kiến thức mới GV giới thiệu vài nét về khái niệm “ thơ mới” và vài nét về tác giả Thế Lữ GV cùng hs đọc ( yêu cầu khi đọc chú ý đến giọng điệu phải phù hợp với nội dung cảm xúc của mỗi đoạn thơ ) Giải thích từ khó Bố cục chia làm mấy phần ? a.Tâm trạng con hổ trong vườn bách thú (?) Khi mượn lời con hổ ở vườn bách thú, nhà thơ muốn ta liên tưởng điều gì về con người ? (?) Nếu thế phương thức biểu đạt của vb này là gì ? ( bc) (?)Ở đây, năm đoạn thơ diễn tả dòng tâm sự tập trung vào mấy ý và nêu nội dung của từng ý ? (?) Hãy quan sát bài thơ nhớ rừng chỉ ra những điểm mới của hình thức bài thơ này so với các bài thơ đã học , Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. Hoạt động của trò Lắng nghe – ghi kh/n Hs đọc Tìm hiểu 1 số từ khó. TL: Liên tưởng đến tâm sự con người Biểu cảm. - Nỗi khổ không được hoạt động , trong một không gian tù hãm thời gian kéo dài ( ta nằm dài … dần qua) - Nỗi nhục bị biến thành trò chơi cho thiên hạ tầm thường – Lop8.net. Nội dung I, Tìm hiểu về tác giả – tác phẩm: Sgk 1. Đọc văn bản –chú thích: 2 . Bố cục : 3 phần + Phần 1 : Khổ thơ 1,4: tâm trạng của con hổ trong vườn bách thú + Phần 2: Khổ thơ 2& 3: 3 Nỗi nhớ thời oanh liệt + Phần 3: - Khổ 5 : Khao khát giấc mộng ngàn II . Phân tích văn bản: 1. Tâm trạng con hổ trong vườn bách thú : a, Nằm trong cũi sắt:. Năm học : 2010 – 2011-. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Trường THCS Trần Phú chẳng hạn thơ Đường luật ? Gọi hs đọc đoạn 1 (?) Hổ cảm nhận những nổi khổ nào trong khi bị nhốt trong cũi sắt ở vườn bách thú ? (?) Trong đó, nỗi khổ nào có sức biến thành khối căm hờn ? Vì sao ? - Vì hổ là chúa tể của muôn loài , đang tung hoành chốn nước non hùng vĩ, nay lại bị nhốt trong cũi sắt (?)Khối căm hờn ấy biểu hiện thái độ sống như thế nào Gọi hs đọc khổ 4 trong đoạn 1 (?) Cảnh vườn bách thú được diễn tả qua những chi tiết nào ? (?) Em có nhận xét gì về từ ngữ , giọng điệu của 2 khổ thơ này ? (?) Qua các chi tiết đó cho ta thấy cảnh vườn bách thú hiện ra dưới cái nhìn của chúa sơn lâm ntn? (?) Từ hai đoạn thơ vừa phân tích , em hiểu gì về tâm sự của con hổ ở vườn bách thú, từ đó là tâm sự của con người ? b. Nỗi nhớ thời oanh liệt Gọi hs đọc đoạn 2 (?) Cảnh sơn lâm được gợi tả qua những chi tiết nào ? (?) Nhận xét về cách dùng từ trong những lời thơ này ? (?) Hình ảnh chúa tể của muôn loài hiện lên như thế nào giữ không gian ấy ? (?) Có gì đặc sắc trong từ ngữ, nhịp điệu của những lời thơ miêu tả chúa tể của muôn loài ? (?) Từ đó hình ảnh chúa tể của muôn loài được khắc hoạ mang vẻ đẹp ntn? (Đọc đoạn thơ tả cảnh rừng, nơi con hổ đã từng sống thời oanh liệt ) (?) Cảnh rừng ở đây là cảnh của thời điểm nào? (?) Cảnh sắc trong mỗi thời điểm có gì nổi bật ? (?) Từ “đâu” thể hiện điều gì? - Đêm vàng, ngày mưa chuyển bốn phương ngàn, bình minh cây xanh nắng gội, những chiều lênh láng máu sau rừng (?) Từ đó, thiên nhiên hiện lên như thế 3Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. - Nỗi bất bình vì bị ở chung cùng với bọn thấp kém. =>Nỗi khổ thứ nhất. - Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng cây trồng – Dải nước giả suối – mô gò thấp kém. => Rút kết luận Gọi hs đọc đoạn 2. - Tìm các chi tiết gọi tả cảnh sơn lâm - Nhận xét cách dùng từ. Điệp từ với, các động từ (gào, thét) - chân bước: dõng dạc, đường – Lượn thân như sóng cuộn – Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc – mắt … quắc mọi vật im hơi TL: Các từ ngữ gợi tả hình dáng, tính cách hổ. Nhịp thơ ngắn, thay đổi. => Những đêm, những ngày mưa, những bình minh, những chiều =>Điệp từ “Những” thể hiện số nhiều và là quá khứ => đâu thể hiện sự tiếc nuối. – Lop8.net. Giáo án Ngữ Văn 8 - Biến thành trò chơi cho thiên hạ tầm thường - Ở chung cùng bọn thấp kém => Hổ vô cùng căm uất, ngao ngán - Từ ngữ liệt kê, ngắt nhịp dồn dập, giọng điệu giễu nhại, chán chường, khinh miệt b, Nhìn cảnh vườn bách thú: - Từ ngữ liệt kê, ngắt nhịp dồn dập, giọng điệu giễu nhại, chán chường, khinh miệt. - Tất cả chỉ là giả dối, đơn điệu, tỉa tót của con người chứ không phải là thế giới của tự nhiên to lớn, bí hiểm  Chán ghét thực tại tù túng, tầm thường, giả dối. Khao khát được sống tự do 2. Nỗi nhớ thời oanh liệt - Bóng cả, cây già, gió ngàn, nguồn hét núi, thét khúch trường ca dữ dội. - Con hổ hiện ra với vẻ đẹp oai phong lẫm liệt, dũng mãnh vừa mềm mại vừa uyển chuyển - Thể hiện khí phách ngang tàng mang dáng dấp một đế vương. - Diễn tả thấm thía nỗi nhớ tiếc khôn nguôi của con hổ đối với những cảnh không bao giờ còn thấy được nữa. Năm học : 2010 – 2011-. - -.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Trường THCS Trần Phú nào ? (?) Giữa thiên nhiên ấy, chúa tể của muôn loài sống 1 cuộc sống ra sao ? (?) Đại từ ta lặp lại trong các lời thơ trên có ý nghĩa gì ? (?) Trong đoạn thơ này , điệp từ ( đâu ) kết hợp với thán( than ôi……nay còn đâu ? ) có ý nghĩa gì ? (?) Đoạn thơ này xuất hiện những câu thơ thất mới lạ . Em thích nhất câu thơ nào ? Vì sao ?. Giáo án Ngữ Văn 8 - - Rực rỡ, huy hoàng, náo động, hùng vĩ, bí ẩn -Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng  Làm nổi bật sự tương phản, Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt đối lập gay gắt hai cảnh tượng, hai thế giới, nhà thơ thể hiện =>Nào đâu những đêm vàng bên suối Ta say mồi đứng uống ánh nỗi bất hoà đối với thực tại và trăng tan ? niềm khát khao tự do mãnh liệt Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng c. Khao khát giấc mộng ngàn: 3. Khao khát giấc mộng ngàn Gọi hs đọc khổ thơ cuối Đọc khổ thơ cuối (?) Giấc mộng ngàn của con hổ hướng - Oai linh, hùng vĩ, thênh - Khao khát cuộc sống chân về một không gian ntn? thang. Nhưng đó là không gian thực cuộc sống của chính (?) Câu thơ cảm thán mở đầu có ý trong mộng mình, trong xứ sở của chính - Bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nhớ nghĩa gì ? mình (?) Từ đó giấc mộng ngàn của con hổ cuộc sống tự do - Mãnh liệt, to lớn, nhưng đau - Đó là khát khao giải phóng, là giấc mộng ntn? khát vọng tự do (?) Nỗi đau từ giấc mộng ngàn to lớn xót, bất lực * Tâm sự con hổ – Tâm sự con ấy phản ánh khát vọng mãnh liệt nào người của con hổ ở vườn bách thú cũng là của con người ? - Bất hoà với thực tại (?) tâm sự nhớ rừng của con hổ ở => Thảo luận nhóm. - Khao khát tự do mãnh liệt vườn bách thú, em hiểu những điểm III . Tổng kết: * NT: Những nét đặc sắc về sâu sắc nào trong tâm sự của con nghệ thuật người ? H Đ 4: Hướng dẫn tổng kết. - Sử dụng bút pháp lãng mạn, Để thành công tác phẩm tác giả đã sử với nhiều biện pháp nghệ thuật dụng thành công những biện pháp => Rút kết luận. như nhân hoá, đối lập, phóng nghệ thuật nào? đại, sử dụng từ ngữ gợi hình, Nội dun, ý nghĩa bài thơ? giầu sức biểu cảm. - Xây dựnh hình tượng nghệ thuật có nhiều tầng ý nghĩa - Có âm điệu thơ biến hoá qua mỗi đoạn thơ nhưng thống nhất ở giọng điệu giữ dội, bi tráng trong toàn bộ tác phẩm . * ND, ý nghĩa: Mượn lời con hổ trong vườn bách thú, tác giả kín đáo bộc lộ tình cảm yêu nước, niềm khát khao thoát khỏi kiếp đời nô lệ . Ghi nhớ : Sgk D. Củng cố: Nhắc lại nội dung bài học, chốt lại phần Ý nghĩa văn bản . E. Dặn dò : Hoïc Ghi nhớ : Sgk. Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-. 4.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Trường THCS Trần Phú. -. Tiết : 75. Giáo án Ngữ Văn 8 Ngày soạn: 05/01/2011 Ngày dạy : 10/01/2011. CAÂU NGHI VAÁN A. Mục tiêu bài học: Giúp HS 1. Kiến thức: - Hiểu được đặc điểm hình thức của câu nghi vấn, phân biệt câu nghi vấn với các kiểu câu khác - Nắm vững chức năng của câu nghi vấn : dùng để hỏi. 2.Tư tưởng: Bước đầu ý thức sử dụng câu nghi vẫn trong giao tiếp. 3. Kĩ năng : Rèn kĩ năng sử dụng câu nghi vấn B. Chuẩn bị - Thầy : soạn giáo án, bảng phụ - Trò : bị bài C. Tiến trình dạy và học 1. Kiểm tra bài cũ: Chuẩn bị bài 2. Bài mới : trong tiếng việt cũng như nhiều ngôn ngữ khác trên thế giới, mỗi kiểu câu có một số đặc điểm, hình thức nhất định. Những đặc điểm hình thức tương ứng với một chức năng khác. Hôm nay chúng ta cùng nhau tìm hiểu về câu nghi vấn. Hoạt động của thầy và trò Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1 : I. Đặc điểm hình thức và chức năng chính đọc VD và câu hỏi (SGK) Hs đọc câu hỏi : VD và câu 1. Ví dụ (SGK) hỏi (SGK) 2. Nhận xét Bài tập nhanh : Đặt câu nghi - Trao đổi nhóm hai bạn : 5 a. Câu nghi vấn vấn phút - Sáng nay người ta đấm u có đau lắm không? Hai - học sinh lên bảng, - Thế làm sao u cứ khóc mãi mà không ăn khoai? - nhận xét, sửa chữa - Hay u thương chúng con đói quá? - Đặc điểm : + Đấu chấm hỏi + Câu có những từ nghi vấn : có…không, làm (sao), hay (là) b. Câu nghi vấn dùng để hỏi - Hình thức : có từ ngữ nghi vấn Em hãy nêu đặc điểm hình - Trao đổi nhóm hai bạn : 5 Khi viết, kết thúc bằng dấu chấm hỏi thức và chức năng chính của phút= > rút kết luận - Chức năng : Dùng để hỏi Đọc phần ghi nhớ (SGK) câu nghi vấn? 3. Ghi nhớ (SGK) Hoạt động 2 : II. Luyện tập Bài 1 a. Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải Hs làm việc nhóm 4 bạn - Trao đổi nhóm 4 bạn không? Xác định câu nghi vấn d. Chú mình muốn cùng tớ đùa vui Nêu đặc điểm hình thức Hs làm câu a, d không? + Trò đùa gì? Bài 2 + Cái gì thế? Hs làm việc cá nhân vào vở - làm việc cá nhân vào vở. + Chị cối béo xù đứng trước cửa nhà ta BT : Chữa bài – nhận xét đấy hả? a. Căn cứ vào từ ngữ - dấu câu Bài 3 - Trao đổi nhóm hai bạn b. Không thể thay, nếu thay từ hay trong Học sinh làm vở câu a, b câu nghi vấn bằng từ hoặc thì câu trở nên (SGK) sai ngữ pháp hoặc biến thành câu thuộc kiểu câu trần thuật và có ý nghĩa khác hẳn. 5Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-. - -.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Trường THCS Trần Phú Bài 4 Trao đổi nhóm hai bạn Phân biệt hình thức và ý nghĩa của hai câu? Bài 6 Xác định câu đúng? sai? Giải - Cá nhân phát biểu thích? D. Củng cố. - Gọi HS đọc lại các ghi nhớ. -Lưu ý lại cho HS nắm bắt kĩ hơn nội dung của bài tập 4 và 6. E. .Dặn dò. - Học thuộc phần ghi nhớ - Làm bài tập còn lại - Chuẩn bị bài : Viết đoạn trong văn bản thuyết minh. Giáo án Ngữ Văn 8 - a, b : Không vì đó không phải là câu nghi vấn - Câu 2 : Có giả định – người được hỏi trước có vấn đề về sức khoẻ - Câu 1 : Không có như vậy - Câu 1 : Đúng - Câu 2 : Sai.   Ngày soạn: 05/01/2011 Ngày dạy : 10/01/2011 Tiết 76 : VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH A. Mục tiêu bài học. 1.Kiến thức: - Giúp học sinh biết cách sắp xếp ý trong đoạn văn thuyết minh cho hợp lý. 2.Tư tưởng: - Nhận dạng được đoạn văn thuyết minh và sữa các lỗi thường gặp. 3. Kĩ năng: Có kĩ năng xây dựng đoạn văn thuyết minh B. Chuẩn bị - Thầy : Soạn giáo án, bảng phụ - Trò : Chuẩn bị bài C. Tiến trình dạy và học - Kiểm tra : Chuẩn bị bài - Bài mới : Để hoàn thành một văn bản thuyết minh, đoạn văn đóng một vai trò quan trọng. Viết tốt đoạn văn là điều kiện để làm tốt bài văn. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. Đoạn văn trong văn bản thuyết minh - H/s đọc 2 đoạn văn tìm hiểu theo câu + Nhận diện đoạn văn hỏi SGk Đoạn a : câu chủ đề câu1 - Thảo luận nhóm đôi 3 phút + Các câu sau :câu 2 cung cấp thông tin lượng nước ngọt ít ỏi – câu3 lượng nước ấy bị ô nhiễm – câu 4sự cần thiết nước ở các nước thế giới thứ 3 – câu 5 dự báo đến năm 2005 thì 2/3 dân số thế giới thiếu nước H/s nhận xét và sửa lại đoạn a + Các câu sau bổ sung thông tin làm rõ câu chủ đề. Đoạn a - Bước 1 : h/s đọc đoạn văn là đoạn văn diễn dịch + Đoạn văn thuyết minh vấn đề gì? Đoạn + Đoan b từ ngữ chủ đề: Phạm Văn Đồng – các câu tiếp văn mắc những lỗi gì ? cung cấp thông tin về Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê các hoạt động đã làm. Đoạn b là đoạn văn song hành. - Bước 2: + Nếu giới thiệu cây bút bi thì nên giới Sửa các đoạn văn thuyết minh Vấn đề thuyết minh: bút bi thiệu như thế nào? + Đoạn văn nên tách đoạn và mỗi đoạn nê Đoạn văn mắc lỗi: không làm rõ chủ đề, chưa có ý công viết như thế nào? dụng, các ý còn sắp xếp lộn xộn thiếu mạch lạc Tham khảo sách thiết kế Giới thiệu cây bút bi: cấu tạo công dụng, cách sử dụng H/s nhận xét đoạn b Tách làm 3 đoạn: theo 3 ý:cấu tạo , công dụng , sử dụng. + Bước 1 yêu cầu nêu nhược điểm + Bước 2 cách sửa viết lại- giới thiệu đèn Nhược điểm: đoạn văn viết về đèn bàn nhưng ý lộn xộ, rắc Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-. 6.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Trường THCS Trần Phú bàn bằng phương pháp nào? Nên tách thành mấy đoạn - H/s tập làm dàn ý vàp vở bài tập – - Hãy cho biết cách viết đoạn văn trong văn thuyết minh ? H/s suy nghĩ trả lời H/s đọc to phần ghi nhớ Hoạt động 2 Bài tập 1:h/s đọc bài -Làm việc cá nhân -Viết đoạn giới thiệu trường em -Mở bài, kết bài khoảng 1 đến 2 câu Bài 2: Chủ đề Hồ Chí Minh Bước 1: Tìm ý Bước 2: viết đoạn D. Củng cố. - Nhắc lại cách viết đoạn văn thuyết minh. - Đọc lại Ghi nhớ. E. Hướng dẫn học ở nhà - Làm bài tập còn lại SGK - Soạn bài : Quê hương ********************************* NS: 10/01/11. Giáo án Ngữ Văn 8 rối, phức tạp. Câu 1 vả câu sau gắn kết gựơng Phương pháp: đinh nghĩa so sánh phân loại Ba đoạn câu tạo, công dụng , sử dụng 3.Viết đoạn văn thuyết minh Xácđịnh các ý lớn mỗi ý viết thành 1 đoạn Trình bày rõ ý của chủ đề Các ý sắp xếp theo thứ tự : cấu tạo, nhân thức, diến biến, chính phụ. 4. Ghi nhớ :SGK II. Luyện tập Mở bài: mời bạn đén thăm trường tôi. Đó là một ngôi trường nhỏ đẹp nằm vạnh đường Nguyễn Văn Cừ Kết bài : Trường tôi như thế đó: giản dị, khiêm nhường và siết bao gắn bó. Chúng tôi yêu quý ngôi trường như ngôi nhà của mình. Chắc chắn những kỉ niệm về mái trưòng sẽ đi cùng chúng tôi trong suốt cuộc đời Tìm ý: + Năm sinh, năm mất, quê quán, gia đình + Đôi nét về quá trình hoạt động và sự nghiệp cách mạng +Vai trò và cống hiến to lướn đối với dân tộc và thời đại. ND : 12/01/11. TiÕt 77 :. Quê hương TÕ Hanh I.Môc tiªu bµi häc 1.KiÕn thøc. - Cảm nhận được vẻ đẹp tươi sáng, giàu sức sống của một làng quê miền biển được miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hương đằm thắm của tác giả. -Thấy được những nét đặc sắc NT của bài thơ. 2.KÜ n¨ng: -Rèn kĩ năng phân tích và đọc diễn cảm thơ. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ . - Phân tích được những chi tiết miêu tả , biểu cảm đặc sắc của bài thơ . 3 .Tư tưởng . -Thêm yêu lao động và yêu quê hương đất nước. II.ChuÈn bÞ. GV : Gi¸o ¸n ,SGK ,SGV HS : so¹n bµi III. TiÕn tr×nh d¹y vµ häc 1.KiÓm tra bµi cò : - §äc thuéc bµi th¬ “ Nhí Rõng”. Nªu néi dung chÝnh cña bµi th¬. 7Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-. - -.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Trường THCS Trần Phú 2.Bµi míi . Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 : - Giíi thiÖu nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶?. -. - Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ th¬ g×? (8 ch÷) - Bè côc cña bµi th¬? Hoạt động 2 : - Lµng quª cña t¸c gi¶ ®­îc giíi thiÖu ë hai c©u më đầu có gì đặc biệt? (b×nh dÞ, tù nhiªn, giíi thiÖu chung vÒ lµng quª cña m×nh, chØ cã ý nghÜa th«ng tin) - §oµn thuyÒn ra kh¬i trong khung c¶nh ntn? (bÇu trêi cao réng, trong trÎo, nhuèm n¾ng hång b×nh minh  phï hîp víi t©m tr¹ng phÊn chÊn). - H×nh ¶nh chiÕc thuyÒn ®­îc miªu t¶ b»ng BPNT gì? Tác dụng của BPNT đó? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ tõ ng÷ ®­îc sö dông? - Chi tiết nào đặc tả con thuyền? (cánh buồm). Có gì độc đáo trong chi tiết này? (so sánh ẩn dụ)  hình ảnh giàu ý nghĩa và đẹp  bút pháp lãng m¹n. Hoạt động 3 : - Cảnh dân chài đón thuyền trở về được miêu tả ntn? - Người dân chài được miêu tả ntn? Cảm nhận của em về người dân chài qua những chi tiết đó? - Khi miªu t¶ chiÕc thuyÒn, t¸c gi¶ sö dông BPNT gì? Tác dụng của BPNT đó? Từ đó em cảm nhận được vẻ đẹp nào trong tâm hồn tác giả? (sù nh¹y c¶m, tÊm lßng g¾n bã s©u nÆng víi quª hương) Hoạt động 4 : - Trong xa c¸ch, lßng t¸c gi¶ nhí tíi nh÷ng ®iÒu g× n¬i quª nhµ? - Giäng th¬ ë khæ kÕt ntn? (gi¶n dÞ, tù nhiªn) - H·y nhËn xÐt vÒ t×nh c¶m cña t¸c gi¶? - Bài thơ có những nét đặc sắc NT gì nổi bật? - Theo em bài thơ được viết theo phương thức nào? (là thơ trữ tình, phương thức biểu cảm) - Qua bµi th¬, em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× vÒ cuéc sống người dân làng chài và nhà thơ? Hoạt động 5 :. Giáo án Ngữ Văn 8. - -. Néi dung I.T×m hiÓu chung 1 .T¸c gi¶ (SGK) 2 .T¸c phÈm Nguồn cảm hứng lớn là nỗi nhớ quê hương miền Nam và niÒm khao kh¸t tæ quèc thèng nhÊt Trong tËp “ NghÑn ngµo ” (1939) 3.Bè côc : 3 phÇn II.Ph©n tÝch 1 C¶nh ra kh¬i. - Hai câu thơ đầu tác giả giới thiệu về nghề nghiệp và vị trí của làng . - Hình ảnh so sánh, động từ mạnh  diễn tả khí thế dũng mãnh của con thuyền toát lên sức sống mạnh mẽ, vẻ đẹp hïng tr¸ng. - H×nh ¶nh c¸nh buåm trë nªn lín lao, thiªng liªng vµ th¬ mộng. Đó chính là biểu tượng của làng chài. 2. C¶nh thuyÒn vÒ bÕn - Cảnh sống lao động náo nhiệt đầy niềm vui. - Hình ảnh người dân chài vừa chân thực vừa lãng mạn, có tầm vóc phi thường. - Con thuyền gắn bó mật thiết với sự sống con người  t©m hån tinh tÕ cña t¸c gi¶. 3. Nỗi nhớ quê hương -. Nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt, kh«n ngu«i của người con khi xa quê hương . Qua đó cho ta thấy hình ảnh quê hương luôn sống trong tâm trí nhà thơ với sức ám ảnh mảnh liệt .. III. Tæng kÕt 1. NT : Sù s¸ng t¹o h×nh ¶nh th¬ : võa ch©n thùc, võa bay bæng, l·ng m¹n. 1. Ý nghĩa: Bài thơ là bày tỏ của tác giả về một tình yêu tha thiết đối với quê hương làng biển . - ND : Ghi nhí (SGK). IV. LuyÖn tËp - §äc diÔn c¶m 4. Củng cố: Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-. 8.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Trường THCS Trần Phú -Gọi HS đọc diễn cảm bài thơ. -Gọi HS đọc lại nội dung phần ghi nhớ. 5. Dặn dò : - Häc thuéc - Tập phân tích các hình ảnh đặc sắc; Soạn : Khi con tu hú ****************************************************. Giáo án Ngữ Văn 8. - -. Tuaàn ; Ngày soạn: Tieát 78 Ngaøy daïy: KHI CON TU HUÙ A.Mục tiêu cần đạt: * Giuùp hs : - Cảm nhận được lòng yêu sự sống ,niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đang bị giam cầm trong tù ngục được thể hiện bằng những hình ảnh gợi cảm và thể thơ lục bát giản bgò maø tha thieát B.Chuaån bò : 1.GV: Dự kiến khả năng tích hợp : Phần Tiếng việt qua bài Câu nghi vấn ; tập làm văn qua bài Thuyết minh veà moät phöông phaùp ( Caùch laøm ) - Một số bài thơ có liên quan : Từ ấy( Tố Hữu ) , Người bạn tù thổi sao ( HCM) 2. HS: Đọc, tìm hiểu và soạn bài C.Tiến trình lên lớp : 1, ổn định tổ chức 2, Kiểm tra bài cũ : Đọc thuộc lòng – diễn cảm bài thơ Quê hương của Tế Hanh . Đây là bài thơ tả caûnh hay taû tình ? Vì sao ? - Hình ảnh nào trong bài thơ gây cho em ấn tượng và xúc động nhất ? Vì sao ? 3, Bài mới : H Đ 2: I. Tìm hiểu chung : - Gọi hs đọc phần chú thích dấu sao 1. T¸c gi¶ (?) Em hãy nêu vài nét về thân thế sự nghiệp của tác giả ? - Lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng (sgk) vµ kh¸ng chiÕn. II, Đọc , Tìm hiểu văn bản 2 . T¸c phÈm 1, Đọc , tìm hiểu chú thích: Gv cùng hs đọc ( yêu cầu Chú ý thay đổi - S¸ng t¸c trong nhµ lao Thõa Phñ giọng đọc . Đoạn đầu với gịng vui , náo nức , phấn chấn , đoạn sau với - Nhan đề : là vế phụ của một câu giọng bực bội và các từ ngự cảm thán ..) trän ý. Giải thích từ khó (?) Khi con tu hú được viết trong hoàn cảnh đặc biệt nào ? - Được viết trong nhà lao thừa phủ ( Huế ) khi tác giả đang hoạt động 3, Đọc , tìm hiểu chú thích cách mạng , mới bị bắt sgk (?) Nên hiêu nhan đề của bài thơ ntn? Hãy viết một đoạn văn có bốn chữ đầu là “ Khi con tu hú” để tóm tắt nội dung bài thơ ? - Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến , người tù cách mạng ( nhân vật trữ tình ) càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội , càng thèm khát cháy bỏng cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài . Tên bài thơ đã gợi mở cảm xúc của toàn bài 9Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Trường THCS Trần Phú (?) Bài thơ này được viết theo thể thơ gì ? Hình thức thơ ấy có diễn tả caûm xuùc ntn? - Theå thô luïc baùt . Dieãn taû caûm xuùc tha thieát , noàng haäu cuûa taâm hoàn 2, Bố cục: (?) Bài thơ này chia làm mấy đoạn ? Nêu nội dung từng phần ? Đoạn 1 : Cảnh mùa hè Đoạn 2 : tâm trạng người tù (?) Hãy xác định phương thức biểu đạtt chính của mỗi đoạn và của toàn baøi ? +Đoạn 1 : Chủ yếu là miêu tả +Đoạn 2 : Biểu cảm +Toàn bài : kết hợp miêu tả và biểu cảm H Đ 3: a, Cảnh mùa hè :Gọi hs đọc đoạn 1 (?) Thời gian mùa hè được gợi tả bằng những âm thanh nào ? + Tieáng tu huù / tieáng ve saâu (?) Trong bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt cũng có tiếng chim tu hú : Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà Kêu chi hoài trên những cảnh đồng xa. Theo em , có gì giống nhau và khác nhau trong cảm nhận tiếng chim tu hú ở hai nhà thơ Tâố Hữu và Bằng Việt ? - Giống nhau : Tiếng tu hú đều gợi không gian đồng quê gần giũ , thân thuộc . Đều là âm thanh được đón nhận bởi tình thương mến - Khaùch nhau : + Trong thơ BV , tiếng tu hú gợi nhớ về những kỉ niệm thân thương của tình baø chaùu nôi queâ nhaø + Trong thơ TH , tiếng chim tu hú là âm thanh báo hiệu mùa hè sôi động được cảm nhận từ tâm hồn yêu sống , khát khao tự do của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh ngộ tù đày (?) Mùa hè còn được gợi tả qua dấu hiệu điển hình nào của không gian . Không gian ấy nhuốm những màu sắc nào ? + Vaøng ( Baép raây vaøng haït ) + Hồng ( đầy sân nắng đào) + Xanh ( TrờiXanh càng rộng càng sao ) (?) Những sản vật điển hình nào của mùa hè được gợi nhắc ? + Luùa chim ñang chín + Traùi caây ngoït daàn + Baép daây vaøng haït (?) Một sự sống như thế nào được gợi lên từ những âm thanh , màu sắc , sản vật đó? - Một sự sống tưng bừng rộn rã , thanh bình , Tràn trề nhựa sống (?) Bầu trời hạ cao xanh , nơi những tiếng sáo diều vạng trong lời thơ : “Trời xanh càng rộng càng cao – Đôi con diều sáo lộn nhào từng không “ gợi lên một không gian như thế nào ? ( phong khoáng , tự do ) (?) Tác giả đã cảm nhận rõ nát cảnh tượng đó của mùa hè từ trong nhà tù Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Giáo án Ngữ Văn 8. - -. 4, Bố cục : 2 đoạn. 3, Phân tích: a, Caûnh muøa heø + Aâm thanh : Tieáng tu huù / tieáng ve saàu. + Maøu saéc : - Vaøng ( Baép raây vaøng haït ) - Hồng ( đầy sân nắng đào) - Xanh ( Trời Xanh càng rộng càng cao) + Saûn vaät : - Luùa chieâm ñang chín - Traùi caây ngoït daàn - Baép daây vaøng haït  Một sự sống tưng bừng rộn rã , thanh bình , Tràn trề nhựa sống . Qua Năm học : 2010 – 2011- 11.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Trường THCS Trần Phú . Điều đó cho thấy năng lực tâm hồn nào của nhà thơ ntn? + Noàng naøn tình yeâu cuoäc soáng + Tha thiết với cuộc sống tự do + Nhạy cảm với mọi biến cố của cuộc đời (?) Năng lực yêu quí tự do còn được Tố Hữ thể hiện trong những vần thơ naøo khaùc maø em bieát ? Coâ ñôn thay laø caûnh thaân tuø Tai mở rộng và , lòng nghe rạo rực Tôi lắng nghe tiếng đời lăn náo nức Ở ngoài kia vui sướng biết bao nhiêu b, Tâm trạng của nguời tù : Gọi hs đọc đoạn cuối (?) Khi nhà thơ viết : Ta nghe hè dậy bên lòng , em hiểu nhà thơ đã đón nhận cảnh tươi đẹp của mùa hè bằng thính giác hay bằng sức mạnh của taâm hoàn ? + Bằng sức mạnh tâm hồn , bằng tấm lòng (?) Từ đó có thể hình dung trạng thái tâm hồn tác giả ntn? + Nồng nhiệt với tình yêu cuộc sống tự do (?) Con người muốn đạp tan phòng giam hãm khi nghe hè dậy bên lòng coøn vì lí do gì khaùc ? - Cảm giác bực bội, u uất trong nhà giam chật chội thiếu sinh khí (?) Nhận xét về cách diễn đạt lời thơ này , Ý nghĩa của cách diễn đạt naøy ? - Bộc lộ thẳng thắn ,trực tiếp cảm xúc của lòng mình - Dùng câu cảm thán liên tiếp, dùng một loạt động từ , cách ngắt nhịp đổi khác thường cho thấy trạng thái căng thẳng cao độ đang diễn ra trong tâm hồn người tù mất tự do (?) Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú kêu , nhưng tâm trạng người tù khi nghe tiếng tu hú kêu thể hiện ở câu đầu và câu cuối khaùc nhau ntn? Vì sao ? ( HSTLN) - Tiếng chim tu hú mở đầu bài thơ gợi ra bức tranh mùa hè trong tưởng tượng với tâm trạng náo nức bồn chồn của nhà thơ - Tiếng chim tu hú ở câu kết gợi cảm xúc khác hẳn : u uất , nôn nóng , khắc khoải – Tâm trạng của kẻ bị cưỡng đoạt tự do , bị tách rời cuộc sống - Vì : Vì 2 tâm trạng được khơi dậy từ hai không gian hoàn toàn khác nhau : tự do và mất tự do (?) Em cảm nhận điều mãnh liệt nào diễn ra trong tâm hồn con người từ những lời cuối cùng của bài thơ khi con tu hú ? - Thèm khát cao độ cuộc sống tự do - Tâm hồn đang cháy lên khát vọng yêu sống , yêu tự do (?) Hai đoạn thơ , một thiên về tả cảnh , một thiên về tả tình nhưng đều là tiếng nói của một tâm hồn . Em cảm nhận được những điều cao đẹp nào từ tâm hồn ấy ? - Lòng yêu sống , niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy 12. – Lop8.net. Giáo án Ngữ Văn 8 - đó ta thấy được một thế giới tự do , phóng khoáng ). b, Tâm trạng của nguời tù - Cảm giác bực bội, u uất trong nhà giam chaät choäi thieáu sinh khí - Bộc lộ thẳng thắn ,trực tiếp cảm xuùc cuûa loøng mình - Duøng caâu caûm thaùn lieân tieáp, duøng một loạt động từ , cách ngắt nhịp đổi khác thường cho thấy trạng thái căng thẳng cao độ đang diễn ra trong tâm hồn người tù mất tự do. * Sù kh¸c nhau cña tiÕng tu hó kªu: - Lóc ®Çu: t©m tr¹ng hoµ hîp víi søc sèng mïa hÌ, thÓ hiÖn lßng say mª cuéc sèng. - Lóc cuèi: t©m tr¹ng u uÊt, kh¾c khoải của người bị mất tự do, bị tách rêi cuéc sèng. - LÝ do: t©m tr¹ng ®­îc kh¬i dËy tõ hai kh«ng gian hoµn toµn kh¸c nhau vµ tiếng chim tu hú đều là tiếng gọi tha thiÕt cña thÕ giíi tù do.  Thèm khát cao độ cuộc sống tự do .Taâm hoàn ñang chaùy leân khaùt voïng yêu sống , yêu tự do, yêu cách mạng muốn sớm trở về với đồng bào , đồng chí .. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Trường THCS Trần Phú III. Tổng kết (?) Theo em , những tác dụng của thơ lục bát đem lại cho baøi thô naøy laø gì ? ( HSTLN) - Coù öu theá dieãn taû caûm xuùc tha thieát , noàng chaùy cuûa taâm hoàn - Giaøu nhaïc ñieäu - Dễ đọc , dễ thuộc , dễ nhớ (?) Tình yêu cuộc sống và khát vọng tự do là cảm xúc thường gặp trong thơ từ của nhiều chiến sĩ cách mạng . Trong vốn thơ của mình , em còn biết những vần thơ nào như thế ? ( HS tự bộc lộ ). Giáo án Ngữ Văn 8. - -. III. Toång keát: 1. Nghệ thuật: Viết theo thể thơ lục bát giàu nhạc điệu , mượt mà , uyển chuyển . - Lựa chọn lời thơ đầy ấn tượng để biểu lộ cảm xúc thiết tha , khi lại sôi nổi mạnh mẽ . 2. Ý nghĩa : Bài thơ thể hiện lòng yêu đời , yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù .. 4. Củng cố: : học thuộc bài thơ và phần ghi nhớ - Viết một đoạn văn ngắn tả cảnh mùa hè nơi em ở 5. Dặn dò: - Chép và đọc thêm một số bài thơ của TH - Soạn bài “ Tức cảnh Pác Bó” ****************************************************************** Tuaàn: 22 Ngày soạn:16/01/11 Tieát 79 Ngaøy daïy: 18/01/11 CAÂU NGHI VAÁN (TIEÁP) A.Mục tiêu cần đạt : 1. Kiến thức: Các câu nghi vấn dùng với các chức năng khác ngoài chức năng chính . 2. Kĩ năng: Vận dụng kiến thức đã học về câu nghi vấn để đọc - hiểu và tạo lập văn bản . B.Chuaån bò : 1.GV: Dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua 2 vb Quê hương , Khi con t hú ; Tập làm văn qua bài Thuyeát minh veà moät phöông phaùp ( caùch laøm). Baûng phuï 2. HS: Đọc, tìm hiểu và soạn bài C.Tiến trình lên lớp : 1, ổn định tổ chức 2, Kiểm tra bài cũ : Thêù nào là câu nghi vấn ? Câu nghi vấn dùng để làm gì ? 3, Bài mới : Câu văn cũng như cuộc đời , cuộc đời luôn luôn thay đổi thì câu văn cũng luôn luôn đổi thay để thực hiện chức năng diễn đạt chính xác tới mức tinh tế những cảm xúc , những tâm trạng vô cùng phong phú , đa dạng và phức tạp của con người . Vìthế , các em có thể gặp nhiều câu văn có hình thức giống như một câu nghi vấn , nhưng trên thực tế , nó lại không phải là một câu nghi vấn địch thực . Vậy câu nghi vấn còn chức năng nào khác . Tiết học này sẽ trả lời cho câu hỏi đó . I, Những chức năng khác: Gọi hs đọc vd sgk I, Những chức năng khác a, Những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu bao giờ ? (?) Hãy tìm những câu có từ nghi vấn trong những ví  Boäc loä caûm xuùc duï treân ? b, Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? a, Những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu bao giờ ?  Đe doạ b, Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011- 13.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Trường THCS Trần Phú Giáo án Ngữ Văn 8 - c, Có biết không ? ; Lính đâu? ; Sao bay giám để nó c, Có biết không ? ; Lính đâu? ; Sao bay giám để nó chaïy xoàng xoäc vaøo ñaây nhö vaäy ? ;Khoâng caàn pheùp chaïy xoàng xoäc vaøo ñaây nhö vaäy ? ;Khoâng caàn pheùp tắc gì nữa à? tắc gì nữa à? d, Cả đoạn trích là câu nghi vấn  đe doạ e, Con gái tôi vẽ đấy ư? Chả lẽ lại đúng là nó , cái con d, Cả đoạn trích là câu nghi vấn  Khaúng ñònh meøo hay luïc loïi aáy ? (?) Hãy xác định chức năng của câu nghi vấn trong e, Con gái tôi vẽ đấy ư? Chả lẽ lại đúng là nó , cái con đoạn trích ? ( HSTLN) meøo hay luïc loïi aáy ? a, Boäc loä caûm xuùc  Boäc loä caûm xuùc b, Đe doạ * Nhaän xeùt veà daáu keát thuùc : Khoâng phaûi taát caû caùc c, Cả 4 câu đều dùng để đe doạ câu nghi vấn đều kết thúc bằng dấu chấm hỏi , có d, Khaúng ñònh trường hợp câu nghi vấn kết thúc bằng dấu chấm , dấu e, Boäc loä caûm xuùc chấm than hoặc dấu chấm lững (?) Nhận xét về dấu kết thúc những câu nghi vấn trên ? - Không phải tất cả các câu nghi vấn đều kết thúc bằng dấu chấm hỏi . Câu nghi vấn thứ 2 ở (e) kết thúc bằng dấu chấm than , chức không phải là dấu chấm hỏi II, Kết luận: Ghi nhớ : sgk (?) Qua phân tích các vd trên , hãy khái quát chức năng của câu nghi vấn và II, Kết luận: Ghi nhớ : sgk dùng dấu cuối câu ? ( ghi nhớ sgk) III, Luyeän taäp Bài tập 1 : Tìm câu nghi vấn và công dụng của những câu nghi vấn đó a, Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư để có ăn ư ? ( Bộc lộ cảm xúc ) b, Trong khoå thö chæ rieâng “ Than oâi!” khoâng phaûi laø caâu nghi vaán * Phuû ñònh ; boäc loä caûm xuùc c, Sao ta không ngắm sự biệt li theo tâm hồn một chiếc lá nhẹ nhàng rơi ? Caàu khieán ; boäc loä caûm xuùc d, Oâi, neáu theá thì coøn ñaâu laø quaû boùng bay? ( phuû ñònh , boäc loä caûm xuùc ) Baøi taäp 2 a, Sao cụ lo xa quá thế ? ; Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại ? ; Aên mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì maø lo lieätu * Caâu 1 phuû ñònh ; caâu 2 : khaúng ñònh ; caâu 3 : phuû ñònh b, Cả đàn bò giao cho thằng bé không ra người , không ra ngợm ấy , chăn dắt làm sao? * Boäc loä suï baên khoaên ngaàn ngaïi c, Ai bảo thảo một tự nhiên không có tình mẫu tử ? (Khẳng định )d, Thằng bé kia , mày có việc gì ? ; Sao lại đến đây mà khóc ? ( dùng để hỏi)  Trong những câu nghi vấn đó , câu c1thể thay thế được bằng một câu không phải là câu nghi vấn có ý nghĩa tương tự a, Sao cụ phải lo xa quá thế . ; không nên nhịn đói mà tiền để lại . ; Aên hết thì lúc chết lấy gì mà lo liệu . b, Không biết chắc là thằng bé có thể chăn dắt được đàn bò hay không . c, Thảo mộc tự nhiên có tình mẫu tử . Bài tập 3 : Đặt câu nghi vấn không dùng để hỏi Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy 14. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Trường THCS Trần Phú Giáo án Ngữ Văn 8 - a, Bạn có thể kể cho mình nghe nội dung của bộ phim “ cánh đồng hoang được không ? b, ( Lão Hạc ơi!) Sao đời lão khốn cùng đến thế Bài tẫp : Trong nhiều trường hợp giao tiếp , những câu như vậy dùng để cào . Người nghe không nhất thiết phải trả lời , có thể đáp lại bằng một lời chào khác 4. Hướng dẫn về nhà: Học thuộc lòng ghi nhớ - Hoàn thành hết bài tập còn lại - Soạn bài tiếp theo :Câu cầu khiến 5. Ruùt kinh nghieäm:. ***********************************************************************. Tuaàn : Tieát 80. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. THUYEÁT MINH VEÀ MOÄT PHÖÔNG PHAÙP (CAÙCH LAØM) A.Mục tiêu cần đạt : * Giuùp hs : - HS biết cách thuyết minh về một phương pháp , một thí nghiệm , một món ăn thông thường , một đồ duïng hoïc taäp ñôn giaûn B.Chuaån bò : 1.GV: Dự kiến khả năng tích hợp : Phần văn qua 2 vb Quê hương và Khi con tu hú , Phần tiếng việt qua bài câu nghi vấn ( tiếp theo) , với thực tế đời sống ở cách làm món ăn đồ dùng học tập , trồng cây , trò chôi - Thầy và trò cùng sưu tầm một số tạp chí , báo : khoa học và đời sống , Aên uống 2.HS: Đọc, tìm hiểu và soạn bài C.Tiến trình tổ chức: 1, Oån định tổ chức 2, Kiểm tra bài cũ : Khi làm bài văn thuyết minh cần xác định được điều gì ? Khi viết đoạn văn cần trình bày ntn? Các ý của đoạn văn được sắp xếp ra sao ? 3, Bài mới : GV giới thiệu bài mới. HÑ cuûa Thaày & Troø Ghi baûng. Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011- 15.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Trường THCS Trần Phú I.Giới thiệu một phương pháp ( cách làm) a. Cách làm đồ chơi “Em bé đá bóng” bằng qủa khô: Văn bản thuết minh hướng dẫn đồ chơi gì ? (?) Caùc phaàn chuû yeáu cuûa vaên baûn thuyeát minh moät phöông phaùp laøm laø gì ? Phaàn naøo laø quan troïng nhaát ? Vì sao ? - Vb thuyết minh kiểu loại này gồm 3 phần chủ yếu : 1, Nguyeân lieäu 2, Caùch laøm 3, yeâu caàu thaønh phaàn (?) Phần nguyên liệu nêu ra để làm gì , có cần thiết không ? (không thể thiếu nếu không thuyết minh , giới thiệu đầy đủ các nguyên liệu thì không có điều kiện vâät chất để tiến hành chế tác sản phẩm . Nếu chỉ nêu phương pháp , cách thức làm thì sẽ không tránh khỏi trừu tượng ) (?) Phần cách làm được trình bày như thế nào ? Theo trình tự naøo ? - Bao giờ cách làm cũng quan trọng nhất vì nội dung phần này giới thiệu đầy đủ và tỉ mỉ cách chế tác hoặc cách chơi , cách tiến hành để người đọc cũng có thể làm theo . Cách trình bày phần này cần cụ thể , tỉ mỉ , dễ hiểu để người đọc cứ theo đó mà làm . - đồ chơi em bé đá bóng bằng quả thông , phần dạy cách làm có 5 bước : cách tạo thân , đầu , làm mũ , cách làm bàn tay , chân , cách làm quả bóng , gắn hình người lên sân cỏ (?) Phaàn yeâu caàu thaønh phaåm thieát khoâng ? Vì sao -Phần này cũng rất cần để giúp người làm so sánh và điều chỉnh , sửa chửa thành phần của mình b.Cách nấu canh rau ngọt với thịt lợn nạc: Gọi hs đọc mục b (?) Văn bản thuyết minh hướng dẫn cách nấu món ăn gì ? ( Canh rau ngót nấu với thịt lợn nạc) (?) Phần nguyên liệu được giới thiệu có gì khác với cách làm đồ chơi “ em bé đá bóng” ? Vì sao ? - Cần nguyên liệu , ngoài ra còn thêm phần định lượng bao nhieâu cuû , qua ,bao nhieâu gam , ki loâ gam tuyø theo soá baùt , ñóa , số người ăn , mâm (?) Phần cách làm có gì khác với cách làm ở mục a? Vì sao? - Đặc biệt chú ý đến trình tự trước sau , đến thời gian của mỗi bước ( không được phép thay đổi tuỳ tiện nếu không muốn thành phẩm kém chất lượng ) (?) Phần yêu cầu thành phẩm được giới thiệu có gì khác với a ? Vì sao? - Chuù yù 3 maët : traïng thaùi , maøu saéc , muøi vò (?) Nhận xét về lời văn của avà b ? - Lời văn cần ngắn gọn , chuẩn xác II, Ghi nhớ (?) Vậy để Giới thiệu được một phương pháp ( cách Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy 16. – Lop8.net. Giáo án Ngữ Văn 8 - I.Giới thiệu một phương pháp ( caùch laøm) a. Cách làm đồ chơi “Em bé đá boùng” baèng quûa khoâ: - Vb thuyết minh kiểu loại này goàm 3 phaàn chuû yeáu : 1, Nguyeân lieäu 2, Caùch laøm 3, yeâu caàu thaønh phaàn. b.Cách nấu canh rau ngọt với thịt lợn nạc + Phaàn nguyeân lieäu : theâm phaàn định lượng bao nhiêu củ , quả , bao nhieâu gam , ki loâ gam tuyø theo số bát , đĩa , số người ăn , mâm +Cách làm : Đặc biệt chú ý đến trình tự trước sau , đến thời gian của mỗi bước ( không được phép thay đổi tuỳ tiện nếu không muốn thành phẩm kém chất lượng + Yeâu caàu thaønh phaåm : Chuù yù 3 maët : traïng thaùi , maøu saéc , muøi vò II, Ghi nhớ : sgk. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> - Trường THCS Trần Phú làm nào đó đòi hỏi người viết phải ntn? Khi thuyết minh cần trình bày theo mấy phần và lời văn phải ntn? ( Ghi nhớ sgk ). Giáo án Ngữ Văn 8. - -. III, Luyeän taäp Baøi taäp 1 : Mb : Giới thiệu khái quát trò chơi TB : Số người chơi , dụng cụ chơi - Caùch chôi ( luaät chôi) theá naøo laø thaéng , theá naøo laø thua , theá naøo thì phaïm luaät - Yêu cầu đối với trò chơi KB : Nêu cảm nhận của mình về trò chơi đó Baøi taäp 2 : * Cách đặt vấn đề : Bài viết đưa ra số liệu trang in hàng năm trên thế giới để từ đó thấy được mức độ khổng lồ của núi tư liệu mà con người cần phải nghiên cứu , tìm hiểu - Giới thiệu những cách đọc chủ yếu : Từ đầu đến được vấn đề - Tiếp theo cho đến có ý chí : Giới thiệu những cách đọc chủ yếu hiện nay . Hai cách đọc thầm theo dòng và theo ý . Những yêu cầu và hiệu quả của phương pháp đọc nhanh - Phần còn lại : Những số liệu , dẫn chứng về kết quả đọc nhanh * Bài viết giới thiêu cách đoạ nhanh nhất : Không đọc theo hàng ngang mà mắt luôn chuyển động theo đường dọc từ trên xuống dưới . Cách đọc này giúp ta nhìn toàn bộ thông tin chứa trong trang sách . Đọc toàn bộ bài viết và tiếp thu toàn bộ nội dung + YÙ 2,3 laø noäi dung thuyeát minh chuû yeáu , quan troïng nhaát cuûa vb thuyeát veà phöông phaùp naøy . Caùc con số trong bài có ý nghĩa rất lớn , nhằm chứng minh cho sự cần thiết , yêu cầu cách ù thức , khả năng tác dụng của phương pháp đọc nhanh là hoàn toàn có cơ sở và hoàn toàn có thể học tập . 4. Hướng dẫn về nhà: : Học thuộc ghi nhớ sgk . Hoàn thành bài tập còn lại - Soạn bài “ Thuyết minh về một danh làm thắng cảnh 5. Ruùt kinh nghieäm: Tuaàn : Ngày soạn: Tieát 81 Ngaøy daïy: TỨC CẢNH PÁC BÓ (Hoà Chí Minh) A.Mục tiêu cần đạt : * Giuùp hs : Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011- 17.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Trường THCS Trần Phú Giáo án Ngữ Văn 8 - - Cảm nhận được niềm thích thú thật sự của HCM trong những ngày gian khổ ở Pác Bó ; qua đó , thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Bác vừa là 1 chiến sĩ say mê cách mạng , vừa như một “ khách lâm tuyền” ung dung sống hoà nhịp với thiên nhiên - Hiểu được giá trị nghệ thuật độc đáo của bài thơ B.Chuaån bò : 1.GV: Dự kiến khảnăng tích hợp : Với phần Tiếng Việt qua vb Câu cầu khiến , với TLV ở vb Thuyết minh một danh lam thắng cảnh , với Lịch Sử ở thời kì 1941 – BH mới về nước hoạt động , với các bài thơ của Bác ( Rằm tháng Giêng , cảnh khuya, lớp 7) và sắp học bài ( Ngắm trăng , đi đường) 2.HS: Thầy và trò cùng sưu tầm bản sao bức tranh vẽ BH đang ngồi bên bàn đá chông chêng ở Pác Bó dịch sử Đảng C.Tiến trình lên lớp : 1, ổn định tổ chức 2, Kiểm tra bài cũ : Vì sao bài thơ lại đặc nhan đề là Khi con tu hú ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thô . - Aâm thanh của tiếng chim tu hú mở đầu và kết thúc đoạn 2 có vai trò gì ? Tâm trạng của nhà thơ trong 2 đoạn ấy có được thể hiện bằng 1 cách không ? Vì sao? 3, Bài mới : Ở lớp 7 , các em đã được học 2 bài thơ rất hay của Bác . Hãy nhớ lại tên , hoàn cảnh sáng tác và thể loại của 2 bài thơ này ? Đó là những bài thơ nổi tiếng của CTHCM viết hồi đầu kháng chiến chống pháp ở Việt Bắc .Con hôm nay, Chúng ta lại một lần nữa được gặp Người ở suối LêNin , hang Pác Bo ( huyện Hà Quảng , Tỉnh Cao Bằng)vào mùa xuân năm 1941 qua bài thơ tứ tuyệt Tức cảnh Pác Bó . I, Giới thiệu vài nét về tác giả , tác phẩm: I, Giới thiệu vài nét về tác giả , tác Gọi hs đọc chú thích dấu sao sgk phaåm : Sgk (?) Haõy neâu vaøi neùt veà taùc giaû , taùc phaåm? ( Sgk) II, Đọc, Tìm hiểu vb II, Đọc, Tìm hiểu vb 1 Đọc – tìm hiểu chú thích : GV cùng hs đọc ( yêu cầu 1 Đọc – tìm hiểu chú thích giọng đọc vui , pha chút hóm hỉnh , nhẹ nhàng , thanh thoát , thoải mái , sảng khoái ; rõ nhịp thơ 4/3 hoặc 2/2/3) Giải thích từ khó (?) Người làm thơ , khi nhân một sự việc , một cảnh tượng nào đó mà cảm hứng thì thơ ấy thường được gọi là tức cảnh . Từ đó có thể hiểu tên bài thơ Tức cảnh Pác Bó ntn? - Cảnh Pác Bó , nơi diễn ra sinh hoạt và làm việc của Bác trong những ngày cách mạng gian khổ đã gợi cảm xúc vui thích , thoải mái để người cao hứng làm thơ Tức cảnh Pác Bó (?) Bài thơ được viết theo thể thơ gì ? ( TN TT) (?) Em nhận ra phương thức biểu đạt nào được kết hợp trong vb ? Trong đó phương thức nào là chủ đạo ? - Kết hợp tự sự và biểu cảm , trong đó biểu cảm là chủ đạo 2, Boá cuïc : 2 phaàn 2, Boá cuïc (?) Theo doõi noäi dung , coù theå taùch baøi thô naøy thành mấy ý lớn ? Nêu nội dung của mỗi ý ? -3 câu đầu – Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó -1 caâu cuoái – caûm nghó cuûa Baùc 3, Phaân tích 3, Phaân tích a, Cảnh sinh hoạt và làm việc của Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy 18. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Trường THCS Trần Phú a, Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó Gọi hs đọc 3 câu đầu (?) Caáu taïo cuûa caâu 1 coù gì ñaëc bieät ? Chæ ra caáu taïo ñaëc bieät đó ? - Dùng phép đối : Sáng ra bờ suối /tối vào hang - Đối thời gian : sáng , tối ; Đối không gian: suối ,hang - Đối hoạt động : ra, vào (?) Theo em, phép đối này có sức diễn tả sự việc và con người ntn? ( Diễn tả hoạt động đều đặn , nhịp nhàng của con người . Diễn tả quan hệ gắn bó hoà hợp giữa con người và thiên nhieân Paùc Boù ) (?) Từ câu thơ đó ta hiểu gì về cuộc sống của Bác khi ở Pác Bó?) (Cuộc sống hài hoà , thư thái và có ý nghĩa của người cách mạng luôn làm củ hoàn cảnh (?) Dựa vào chú thích trong sgk , hãy giải nghĩa lời thơ Cháo beï rau maêng vaãn saún saøng ? (?) Câu thơ kể về những thứ hết sức đơn giản như chaó bẹ rau măng , lại có sức gợi suy tư về con người cách mạng và thiên nhiên ở Pác Bó . Cảm nghĩ của em ntn? - Bữa ăn đơn giản nhưng chan chứa tình cảm , bởi đó là những thứ do thiên nhiên ban tặng và con người cung cấp (?) Em có nhận xét gì về giọng điệu của 2 câu thơ đầu ? - Giọng điệu êm ái , thoải mái , nhẹ nhàng (?) Qua đó, phản ánh trạng thái tâm hồn ntn của người làm thô ? - Trong gian khoå vaãn thö thaùi vui töôi , say meâ cuoäc soáng , cách mạng , hoà hợp với thiên nhiên và con người Pác Bó (?) Trong câu thơ Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng . Được sử dụng nghệ thuật gì ? Đối á ý và đối thanh : - Đối ý : điều kiện làm việc tạm bợ / nội dung công việc quan troïng , trang nghieâm ; - Đối thanh : bằng ( chông chênh ) / Trắc ( dịch sử Đảng) - Laùy “ choâng cheânh (?) Hãy giải thích từ chông chênh ? - Chông chênh nó không chỉ miêu tả cái bàn đá tự tạo mà còn phần nào gợi ra cái ý nghĩa tượng trưng cho thế lưc cách mạng nước ta đang trong thời kì khó khăn (?) Dịch sử Đảng là làm việc gì , mục ích ? - BH dịch sử Đảng Cộng sản Liên Xô làm tài liệu huấn luyện cán bộ , đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN (?) Hình ảnh Bác ngồi bên bàn đá Chông chênh dịch sử Đảng có ý nghĩa ntn? - Đó là hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ chân thực Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Giáo án Ngữ Văn 8 Bác ở Pác Bó + Sáng ra bờ suối /tối vào hang. - -. - Dùng phép đối , cho thấy cuộc sống hài hoà , thư thái và có ý nghĩa của người cách mạng luôn làm chủ hoàn caûnh. + Chaùo beï rau maêng vaãn saún saøng - Bữa ăn đơn giản nhưng chan chứa tình cảm , bởi đó là những thứ do thiên nhiên ban tặng và con người cung cấp  Cả 2 câu thơ thể hiện được Giọng điệu êm ái ,thoải mái , nhẹ nhàng . Qua đó thể hiện được dù - Trong gian khoå vaãn thö thaùi vui töôi , say meâ cuộc sống , cách mạng , hoà hợp với thiên nhiên và con người Pác Bó. + Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng - Đối ý và đối thanh , Láy, cho ta thấy hình tượng người chiến sĩ được khắc hoạ chân thực vừa có tầm vóc lớn lao , trong tư thế uy nghi , giống như bức tượng đài vị lãnh tụ cách mạng. b, Caûm nghó cuûa Baùc Năm học : 2010 – 2011- 19.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - Trường THCS Trần Phú Giáo án Ngữ Văn 8 - vừa có tầm vóc lớn lao , trong tư thế uy nghi , giống như bức Cuộc đời cách mạng thật là sang tượng đài vị lãnh tụ cách mạng - ở đây là sự sang trọng , giàu có về (?) Từ 3 câu thơ đầu em thấy con người cách mạng hiện lên mặt tinh thần của những cuộc đời làm ntn? ( yeâu thieân nhieân , yeâu coâng vieäc caùch maïng . Luoân tìm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm thấy niềm vui hoà hợp giữa tâm hồn với cách mạng , với thế leõ soáng , khoâng heà bò khoù khaên, gian giới tạo vật , Luôn làm chủ cuộc sống trong bất kì hoàn cảnh khổ thiếu thốn khuất phục naøo - Coøn laø caùi sang troïng giaøu coù cuûa b, Cảm nghĩ của Bác : Gọi hs đọc câu thơ cuối một nhà thơ luôn tìm thấy sự hài hoà (?) Từ nào có ý nghĩa quan trọng nhất của câu thơ ? Vì sao ? tự nhiên , thư thái trong sạch với thiên - Từ sang ; Sang : sang trọng , giàu sang nhiên đất trời - ở đây là sự sang trọng , giàu có về mặt tinh thần của những  Lạc quan , tin tưởng vào sự nghiệp cuộc đời làm cách mạng lấy lí tưởng cứu nước làm lẽ sống , cách mạng mà Người theo đuổi khoâng heà bò khoù khaên, gian khoå thieáu thoán khuaát phuïc - Coøn laø caùi sang troïng giaøu coù cuûa moät nhaø thô luoân tìm III, Tổng kết: Ghi nhớ : sgk thấy sự hài hoà tự nhiên , thư thaío trong sạch với thiên nhiên đất trời (?) Trong thơ, Bác hay nói cái sang của người làm cách mạng , kể cả khi chịu cảnh tù đày . Em còn biết những câu thô naøo nhö theá ? - Hoâm nay xieàng xích thay daây troùi Mỗi bước leng keng tiếng ngọc rung - Tuy bò tình nghi laø giaùn ñieäp Mà như khanh tướng vẻ ung dung (?) Niềm vui trước cái sang của một cuộc sống đầy gian khổ cho ta hiểu thêm vẻ đẹp nào trong cách sống của Bác ? III, Tổng kết: Ghi nhớ : sgk (?) Bài thơ Tức cảnh Pác Bó nói với chúng ta điều gì về những ngày Bác sống và làm việc ở Pác Bó? ( Ghi nhớ ) 4. Hướng dẫn về nhà: : Học thuộc bài thơ , phần ghi nhớ . Soạn bài “ Vọng nguyệt” 5. Ruùt kinh nghieäm:. Tuaàn : Tieát 82: CAÂU CAÀU KHIEÁN Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy 20. Ngày soạn: Ngaøy daïy :. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - Trường THCS Trần Phú Giáo án Ngữ Văn 8 - A.Mục tiêu cần đạt : * Giuùp hs : - Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu cầu khiến . Phân biệt câu cầu khiến với các kiểu câu khác - Nắm vững chức năng của câu cầu khiến . Biết sử dụng câu cầu khiến phù hợp với tình huống giao tiếp B.Chuaån bò : 1.GV: Dự kiến khả năng tích hợp : Phần Văn qua vb Tức cảnh Pác Bó , phần TLV qua vb Thuyết minh veà moät danh lam thaéng caûnh . Baûng phuï 2.HS: Đọc, tìm hiểu và soạn bài C.Tiến trình lên lớp : 1, ổn định tổ chức 2, Kieåm tra baøi cuõ : - Theá naøo laø caâu nghi vaán ? - Nêu những chức vụ của câu nghi vấn ? Cho vd minh hoạ 3, Bài mới : I. Đặc điểm hình thức và chức năng : I. Đặc điểm hình thức và chức năng : a, đặc điểm hình thức : Gọi hs đọc vd a, đặc điểm hình thức - Là câu có những từ cầu khiến như : (?) Trong 2 đoạn trích trên , có những câu nào là câu cầu hãy , đừng , chớ .. đi , thôi , nào … hay khieán ? ngữ điệu cầu khiến + Thôi đừng lo lắng + Cứ về đi - Câu cầu khiến thường kết thúc bằng + Ñi thoâi daáu chaám than (?) Đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu cầu khiến ? ( có những từ cầu khiến : đừng , đi , thôi ) b, Chức năng : b, Chức năng : - Dùng để ra lệnh , yêu cầu , đề nghị , (?) Câu cầu khiến trong 2 đoạn trích dùng để làm gì ? khuyeân baûo + Thôi đừng lo lắng ( khuyên bảo) + Cứ về đi ( yêu cầu ) + Ñi thoâi( yeâu caàu) * GV yêu cầu hs đọc to những câu mẫu trong sgk . Chú ý aâm ñieäu , gioïng ñieåu phaùt aâm caâu noùi : (?) Cách đọc câu “ Mở cửa .” trong câu a có gì khác với cách đọc câu “ Mở cửa !” trong câu b không? “ Mở cửa.”là câu trần thuật và “ Mở cửa !” là câu cầu khiến : Câu thứ hai phát âm với giọng điệu nhấn mạnh hôn (?) Câu “ Mở cửa !” trong vd b dùng để làm gì , khác với câu “ Mở cửa .” trong vd a ở chổ nào ? - câu b dùng để đề nghị , ra lênh , còn vd a dùng để trả lời II. Kết luận: Ghi nhớ (SGK/ ) caâu hoûi (?) Qua đó , hãy nêu đặc điểm hình thức và chức năng của câu cầu khiến ? ( ghi nhớ sgk ) (?) Hãy tìm một vài vd để minh hoạ ? II, Luyeän taäp Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy. – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011- 21.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Trường THCS Trần Phú Giáo án Ngữ Văn 8 - Bài tập 1 : Xác định câu cầu khiến thông quan đặc điểm hình thức của nó a Haõy ; b, ñi c, đừng * Nhận xét về chủ ngữ trong 3 câu trên : a, vắng chủ ngữ : chủ ngữ chắc chắn chỉ là người đối thoại , nhưng phải dựa vào ngữ cảnh của những câu trước đó người đọc mới biết được người đối thoại đó là ai: Lang Liêu b, Chủ ngữ là ông giáo, ngôi thứ 2 số nhiều c, Chủ ngữ là chúng ta , ngôi thứ nhất số nhiều * Thêm , bớt chủ ngữ : a, Con hãy lấy gạo làm bánh mà lễ Tiên Vương .( không thay đổi ý nghĩa mà chỉ làm cho đối tượng tiếp nhận được thể hiện rõ hơn và lời yêu cầu nhẹ nhàng hơn , tình cảm hơn) b, Hút trước đi . ( ý nghĩa cầu khiến dường như mạnh hơn , câu nói kém lịch sự hơn) c, Nay các anh đừng làm gì nữa , thử xem lão Miệng có sống được không . ( ý nghĩa câu bị thay đổi ; chúng ta bao gồm cả người nói và người nghe , các anh : chỉ có người nghe) Baøi taäp 2 : A, Thoâi, im caùi ñieäu haùt möa daàm suøi suït aáy ñi .( vaéng CN) B, Các em đừng khóc ( có CN , ngôi thứ 2 số nhiều ) C, Đưa tay cho tôi mau ; cầm lấy tay tôi này ( không có từ cầu khiến , chỉ có ngữ điệu cầu khiến) * Có , trong tình huống cấp bách , gấp gáp , đòi những người có liên quan phải có hành động nhanh và khịp thời , câu cầu khiến phải ngắn gọn , vì vậy CN chỉ người tiếp nhận thường vắng mặt * Chú ý : Độ dài của câu cầu khiến thường tỉ lệ nghịch với sự nhấn mạnh ý nghĩa cầu khiến , câu càng ngaén thì yù nghóa caàu khieán caøng maïnh Baøi taäp 3 : - Câu a vắng chủ ngữ - Câu b có CN , ngôi thứ 2 số ít . Nhờ có CN ở câu b ý câu cầu khiến nhẹ hơn , thể hiện rõ hơn tình cảm của người nói đối với người nghe Baøi taäp 4 : - DC nói với DM ( mục đích cầu khiến ) - DC tự coi mình là vai dưới so với DM và lại là người yếu đuối , nhút nhát vì vậy ngôn từ của DC thường khiêm nhường , có sự rào trước đón sau Trong lời DC yêu cầu DM tác giả không dùng câu cầu khiến ( mà dùng câu nghi vấn ) : có hay là , không thể thay bằng hoặc là , làm cho ý câu cầu khiến nhẹ hơn , ít rõ ràng hơn . Cách dùng lời cầu khiến như thế rất phù hợp với tính cách DC và vị thế của DC so với DM 4. Hướng dẫn về nhà: Học phần ghi nhớ . Hoàn thành bài tập Soạn bài “ Câu cảm thán” 2. Ruùt kinh nghieäm:. Tuaàn 21 Tieát 83 Giáo viên: Nguyễn Thị Thùy 22. Ngày soạn : Ngaøy daïy : – Lop8.net. Năm học : 2010 – 2011-.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>