Bài 11. Độ cao của âm

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.78 MB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Bài 11 - Tiết 12

Tuần11 ĐỘ CAO CỦA ÂM
I/ MỤC TIÊU:

1/ Kiến thức:

- HS nhận biết được âm cao (âm bổng) có tần số lớn, âm thấp (âm trầm) có
tần số nhỏ.

- HS nêu được ví dụ về âm trầm, bổng là do tần số dao động của vật.
2/ Kĩ năng:

HS có kĩ năng nghe âm thanh và so sánh tần số khi 2 âm phát ra.
3/ Thái độ:

- Tích hợp giáo dục môi trường ở phần kết luận về mối quan hệ giữa dao
động nhanh chậm và độ cao của âm.

- Liên hệ thực tế về âm trầm, âm bổng. Tích hợp GDBĐKH và PCTT về độ
cao của âm.

-Tích hợp GDHN: Hứng thú tìm hiểu các ngành nghề nghệ thuật sân khấu
ca hát liên quan đến âm thanh.

II/ NỘI DUNG HỌC TẬP: Mối quan hệ dao động và tần số và độ cao của 
âm.

III/ CHUẨN BỊ :
1/ Giáo viên:

- Đối với cả lớp: Giá đở thí nghiệm; 1 con lắc đơn dài 20cm; 1 con lắc đơn
dài 40cm; 1 đĩa quay; 4 chiếc pin; 1 tấm bìa mỏng.

- Đối với mỗi nhóm HS: Thước thép đàn hồi; hộp gỗ rỗng.
2/ Học sinh: Thước kẻ nhựa mỏng.

IV/TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:

1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện: (1’)GV điểm danh; kiểm tra sự chuẩn bị 
của HS.

2/ Kiểm tra miệng: (5’)

Câu 1: Trình bày đặc điểm chung của nguồn âm. Cho ví dụ minh họa.(10 đ)
*Đáp án: - Nguồn âm là vật phát ra âm.( 2đ)

- Các vật phát ra âm đều dao động hoặc rung động.(2đ)

- Sự rung động ( chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của sợi dây
cao su, thành cốc,…gọi là dao động. (2đ)

- Ví dụ: Tiếng hát học sinh, tiếng trống trường,…(4đ)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- Mọi vật dao động phát ra âm khơng giống nhau vì có thể tùy thuộc vào
mức độ dao động của vật.(5đ)
3/ Tiến trình bài học: (34’)

Hoạt động giáo viên và học sinh Nội dung bài học



Hoạt động 1: (2’) Vào bài 
- HS: Đọc thông tin SGK.

- GV: Yêu cầu 1 HS nam và 1 HS nữ
hát 1 đoạn bài hát tự chọn và yêu cầu
cả lớp nhận xét.

- GV: Bạn nào hát giọng cao?
Bạn nào hát giọng thấp?
Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cùng
nghiên cứu bài mới.

Hoạt động 2: (15’) Quan sát dao 
động nhanh chậm và nghiên cứu
khái niệm tần số.(15’)

- Mối liên hệ giữa dao động nhanh
chậm với tần số.

- HS: Đọc thông tin SGK.

- GV: Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm
H. 11. 1 / SGK.

- HS: Làm thí nghiệm theo nhóm,
ghi kết quả vào bảng nhóm của câu
hỏi C1/ SGK.

- GV: Nhận xét kết quả thí nghiệm

và rút ra khái niệm về tần số + đơn
vị tần số. Tai người nghe được âm có
tần số bao nhiêu?

(20Hz→20.000Hz)

- So sánh tần số của một số vật phát
ra âm.

Tiết 12: ĐỘ CAO CỦA ÂM
1/ Dao động nhanh chậm-Tần số:
 a/ Thí nghiệm 1: ( H. 11. 1/ SGK)

*C1: a/ Dao động chậm hơn.
b/ Dao động nhanh hơn.

- Tần số là số dao động trong 1 giây.
- Đơn vị: Héc (Hz).

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- GV: Yêu cầu HS trả lời câu C2/
SGK.

- GV: Từ TN trên, HS rút ra nhận xét
chung cho TN.

Hoạt động 3: (15’) Nghiên cứu 
mối liên hệ giữa dao động nhanh
chậm và độ cao của âm.(15’)

- GV: Đọc thông tin SGK.

Nêu dụng cụ có trong hình vẽ.
- GV: Hướng dẫn HS làm TN theo
nhóm và trả lời câu C3/ SGK.
- HS: Làm TN và ghi kết quả vào
bảng nhóm.

- GV: Nhận xét và trả lời mối quan
hệ giữa dao động nhanh chậm.

- HS: Đọc thông tin TN, trả lời câu
C4/ SGK.

- GV: Làm TN cho cả lớp quan sát
và rút ra nhận xét chung cho TN.
- Qua 2 thí nghiệm, HS rút ra kết
luận về dao động nhanh chậm.
* Tích hợp GDMT: Dơi phát ra 
siêu âm để săn tìm muỗi , muỗi rất 
sợ siêu âm do dơi phát ra . Vì vậy 
có thể chế tạo máy phát siêu âm bắt

b/ Nhận xét:
(1) : nhanh
(2) : lớn

2/ Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm 
trầm):

a/ Thí nghiệm 2: ( H. 11.2 / SGK)

*C3:( 1): chậm
( 2): thấp
( 3): nhanh
(4): cao

b/ Thí nghiệm 3:(H.11.3;11.4/SGK).

*C4:( 1): chậm 
( 2): thấp
( 3): nhanh
( 4): cao
c/ Kết luận:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

chước tần số siêu âm của dơi.
- Liên hệ thực tế.

*Hoạt động 4: Vận dụng (2’)
- HS đọc ghi nhớ SGK.

- HS trả lời câu C5/ SGK.

* Tích hợp GDHN: Liên hệ với 
ngành sân khấu nghệ thuật với 
công việc sử dụng các nhạc cụ của 
người nhạc công, luyện thanh của 
người ca sĩ, hịa âm phối khí trong 
biểu diễn. Với một số yêu cầu nghề 
nghiệp như trên nếu em nào có 
giọng hát hay phù hợp với phong 
cách biểu diễn nghệ thuật thì có thể

tham gia ngành nghệ thuật sân 
khấu sau này như (ca sĩ, nghệ 
sĩ...), thực hiện và rèn luyện kĩ 
năng hoàn thành 1 nghề hoàn 
thiện trong tương lai.

3/ Vận dụng:

* Ghi nhớ (SGK)
*C5:

- Vật có 70 Hz: Dao động nhanh hơn
- Vật có 50 Hz : Phát ra âm thấp hơn.

4/ Tổng kết: (3’)
- Sơ đồ tư duy:

- HS trả lời câu C6, C7/SGK kết hợp hình 11.3/SGK.
*C6: - Vặn dây đàn căng ít: âm phát ra thấp, tần số nhỏ.
- Vặn dây đàn căng nhiều: âm phát ra cao, tần số lớn.

*C7: Khi chạm góc miếng bìa vào hàng lỗ ở gần vành đĩa: Âm phát ra cao 
hơn.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

- Học bài dựa vào ghi nhớ SGK+ tập ghi bài.
- Đọc: “ Có thể em chưa biết”.

- Làm BT : 11.1→ 11.10/ SBT trang 26, 27.
- Liên hệ thực tế về âm cao, âm thấp.

- HD: BT 11.1: Chọn câu đúng nhất.
BT 11.2: Điền từ thích hợp.
* Đối với bài học ở tiết học tiếp theo:

- Soạn bài: “ Độ to của âm”.
+ Đọc trước bài.

+ Trả lời câu C1→C7/ SGK.

? Mối quan hệ âm to, âm nhỏ với biên độ dao động?
? Đơn vị độ to của âm?

V/ PHỤ LỤC: Các slide trình chiếu.

………
………
………
………
………
………

DUYỆT CỦA TỔ TRƯỞNG

</div>