Giáo án môn Ngữ văn khối 8 Tiết 52: Chương trình địa phương (phần văn)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tiết 52. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8 – NĂM HỌC 2010 – 2011 Ngày soạn: 13/11/2010. CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG ( Phần Văn) NGẪU NHIÊN CẢM HỨNG LÀM THƠ (Ngẫu Hứng) (Nguyễn Xuân Ôn). Tự học có hướng dẫn: ĐỀ HÀ NỘI TỈNH THI. (Hồ Sỹ Tạo) A. Mục tiêu cần đạt: 1. Kiến thức - Nắm được nội dung và nghệ thuật của văn bản "Ngẫu nhiên cảm hứng làm thơ" (Ngẫu hứng) của Nguyễn Xuân Ôn và "Đề Hà Nội tỉnh thi" của Hồ Sỹ Tạo. 2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng cảm thụ các tác phẩm thơ thất ngôn bát cú đường luật. - Có ý thức tìm hiểu, sưu tầm, giữ gìn và trân trọng những tác phẩm văn học viết về địa phương. - Qua giới thiệu các nhà thơ văn ở địa phương (tỉnh huyện) chọn chép 1 số bài thơ hay đặc sắc, giáo dục cho các em tư duy. B. Chuẩn bị: 1. GV: Soạn giáo án, đọc thêm về tác giả, tác phẩm của Nguyễn Xuân Ôn, Hồ Sỹ Tạo. 2. HS: Chuẩn bị SGK ngữ văn Nghệ An, soạn bài mới. C. Tiến trình lên lớp: I. ổn định: II. Bài cũ: Kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà. 1’ III. Bài mới: Hoạt động 1: Tìm hiểu văn bản:"Ngẫu hứng" T/g Hoạt động của thày - trò Nội dung HS chú thích ở SGK. 1.Tìm hiểu chung văn bản: ? Nêu những hiểu biết của em về tác a. Vài nét về tác giả, tác phẩm - Nguyễn Xuân Ôn(1825-1889) hiệu là giả, tác phẩm. Ngọc Đường. Quê Xã Diễn Thái, huyện Diễn ChâuNghệ An. - Ông đậu tiến sỹ khoa Tân mùi(1871), từng làm quan dưới thời Tự Đức và thuộc phe chủ chiến, sau đó cáo quan về tham gia phong trào Cần Vương. 10 Tác phẩm có"Ngọc Đường thi văn tập" Trường THCS Nghĩa Đức Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8 – NĂM HỌC 2010 – 2011 GV đọc mẫu, gọi 2-3HS đọc lại, nhận - Bài thơ "Ngẫu hứng" rút từ tập "Ngọc xét và đưa ra cách đọc phù hợp cho Đường thi văn tập" văn bản thơ thất ngôn bát cú Đường b. Đọc luật. ?Bài thơ được sáng tác theo thể thơ c.Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật. nào. d. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm. 2. Tìm hiểu chi tiết văn bản: a. Hai câu đề: ?Em hiểu như thế nào về hai câu thơ - gió thu thấu gối...chăn thô đầu.(Việc dùng từ, hình ảnh có gì đặc - Về khuya...thẫn thờ / 20 sắc) Nỗi buồn thấm vào cảnh vật. b. Bốn câu thực luận: *Hai câu thực: ?Em hãy chỉ ra nghệ thuật có trong 2 - Có đối tương hỗ, nhấn mạnh nỗi câu thực và cho biết tác dụng. buồn(cùng lý tưởng với Nguyễn Công Trứ) *Hai câu luận: ?Em có nhận xét gì về hai câu luận. -Có đối thanh đối từ, đối hình ảnh. - hai câu thực luận đối ý. => Nuối tiếc xót xa bởi ước muốn lớn lao mà chưa làm được gì. =>Mượn hình ảnh thiên nhiên để gửi ?Em cảm nhân được gì qua 2 câu thơ gắm tâm trạng. c. Hai câu kết: này. Dịch chưa sát so với nguyên văn. ?Nêu suy nghĩ của em em về hai câu =>Nỗi buồn nuối tiếc - tấm lòng yêu kết. nước của tác giả. Quốc bộ vị bình nhân dĩ lão 3. Tổng kết Bán sinh đồ tự kế phân âm *Ghi nhớ(SGK) (Vận nước chưa yên mà người đã Bài thơ nói về chí làm trai. Qua đó tác già yếu rồi giả thể hiện lòng yêu nước, bổn phận Nửa đời luống uổng công tính từng của mình đối với non sông. 3. Luyện tập: chút bóng(thời gian) - Vận nước chưa yên đầu đã bạc - Tìm một số bài thơ khác nói về chí Nửa đời công uổng tính từng giờ. làm trai. - Cảm nghĩ của em về bài thơ. Hoạt động 2: Hướng dẫn học bài thơ" Đề Hà Nội tỉnh thi" T/g Hoạt động của thày - trò Nội dung 1. Giới thiệu về tác giả, tác phẩm (SGK) 2. Tìm hiểu bài thơ; Trường THCS Nghĩa Đức Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 12. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8 – NĂM HỌC 2010 – 2011 - Hai câu đề: - Kỷ độ phong trần thử độ kinh Nỗi buồn xót xa về sự thay đổi tàn tạ. Nhất triêu hồi thủ bất thăng tình ( Mấy độ gió bụi, lần này qua đây Một sớm nhìn lại, không khỏi ngậm ngùi xao xuyến) Gió bụi nhiều, nay tới cố kinh Sớm ra nhìn lại xót xa tình - Cá hồ xao động ba triều biến - Bốn câu thực luận: Nỗi buồn: Hà Nội Long Đỗ trơ vơ mấy dặm thành trơ trọi, xơ xác, hỗn độn =>hoàn cảnh Bảng lảng, núi Nùng mây phủ kín đất nước. Khóc than, dòng Nhị nước trôi nhanh - Cầm hồ, đoạt sáo nhân hà lại - Hai câu kết: dịch chưa sát Thùy vị giang sơn tẩy bất bình hoài niệm với chiến công oanh liệt ( Những người “cướp giáo giặc, bắt xưa. Quay về hiện tại thì buồn hơn. rợ Hồ” nay đâu cả Hỏi có ai vì non sông mà rửa nỗi bất Hỏi: mong tha thiết có ai đó giúp đỡ. bình) Anh hùng hào kiệt đi đâu cả Ai giúp non sông rửa bất bình *Ghi nhớ ?Bài thơ thể hiện cảm xúc gì? Bài thơ thể hiện cảm hứng hoài niệm trước những dâu bể của Hà Nội ( và đất nước nói chung), qua đó bộc lộ lòng yêu nước của tác giả. Biểu cảm gián tiếp: Qua tả cảnh - tình cảm, lòng yêu nước. D. Củng cố và dặn dò: (1’) Nhắc lại kiến thức trọng tâm của hai văn bản. E. Hướng dẫn về nhà:(1') - Tiếp tục tìm hiểu và sưu tầm các sáng tác, những nhà văn nhà thơ tiêu biểu ở Nghệ An - Soạn bài: ''Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác''. Trường THCS Nghĩa Đức Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>