Giáo án kì 2 môn Ngữ văn lớp 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Văn 8 Kì II ND: 13 /1/2010 Tiết 73. ND:14/1/2010 NHỚ RỪNG ( Thế Lữ ). A. Mục tiêu : Giúp h/s 1. Kiến thức: Cảm nhận được niềm khát khao tự do mãnh liệt, nỗi chán ghét sâu sắc cái thực tại tù túng, tầm thường, giả dối được thể hiện trong bài thơ qua lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. Thấy được bút pháp lãng mạn đầy truyền cảm của bài thơ. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng phân tích, cảm thụ thơ trữ tình 3. Thái độ: G/D h/s lòng yêu nước, yêu tự do, căm ghét tù tội B. Phương pháp: Đọc, phân tích, đàm thoại, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị: 1) G/V: Soạn bài, nghiên cứu bài dạy 2) H/S: Soạn bài theo hướng dẫn (sgk- 7) D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1') II. Kiểm tra bài cũ (không) III. Bài mới (38) 1) Đặt vấn đề: (1') Khoảng sau 1930, một loạt thi sĩ trẻ xuất thân "Tây học" lên án thơ cũ (chủ yếu là thơ Đường luật) là khuôn sáo , trói buộc. Họ đòi đổi mới thơ ca và đã sáng tác những bài thơ tự do, số chữ trong câu, số câu trong bài không hạn định gọi là thơ mới (thơ mới dùng để gọi tên một thể thơ: thơ tự do). Nhưng rồi "thơ mới" không chỉ để gọi thể thơ tự do mà chủ yếu dùng để gọi một phong trào thơ có tính chất lãng mạn tiểu tư sản , bột phát từ 1932 - 1945 gắn liền với tên tuổi nhiều tác giả: Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mạc Tử, Chế Lan Viên, Nguyễn Bính...Thế Lữ được xem là nhà thơ đem lại chiến thắng cho thơ mới với nhiều bài thơ hay. 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (5') I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm, thể thơ - H/S đọc chú thích * 1) Tác giả: Thế Lữ (Nguyễn Thứ Lễ) ? Nêu những cảm nhận khái quát của em về tác giả (1907 - 1989), quê ở Bắc Ninh 2) Tác phẩm Nhớ rừng là tác phẩm và tác phẩm tiểu biểu nhất của Thế Lữ ? Bài thơ được sáng tác theo thể thơ gì? 3) Thể thơ: Thơ mới 8 chữ Hoạt động 2 (7') II. Đọc - Tìm hiểu chú thích Là bài thơ viết theo thể thơ tự do, rất linh động. Khi 1) Đoc đọc cần chú ý làm nỗi bật tâm trạng con hổ đó cũng chính là tâm trạng của tác giả, tiêu biểu cho người dân VN trong XH đương thời - G/V đọc mẫu - gọi h/s đọc - Nhận xét cách đọc G/V kiểm tra một vài từ 2) Tìm hiểu chú thích Lưu ý những từ Hán Việt và từ cổ Hoạt động 3 (25') III. Tìm hiểu văn bản ? Bố cục bài thơ có mấy phần, đó là những phần 1) Bố cục: 5 khổ -> 3 ý nào? ý mỗi phần ? - Ý1: khổ 1,4:Tâm trạng uất hận, ngao ngán của con Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> hổ trong cảnh tù hãm. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Ý2: khổ 2,3: Hình ảnh giang sơn hùng vĩ thời oanh liệt của hổ qua nỗi nhớ da diết của nó - Ý3: khổ 5: Niềm ngao ngán trước thực tại và lời nhắn gữi tha thiết của con hổ - H/S đọc khổ 1, 4 ? Tìm các chi tiết thể hiện tâm trạng của hổ trong củi sắt. - Gậm một khối căm hờn trong củi sắt Ta nằm dài trong ngày tháng dần qua ? Trong củi sắt tâm trạng của hổ như thế nào? ? Tâm trạng ấy khiến thái độ của hổ đối với xung quanh như thế nào? ? Ở đoạn 4, cảnh vườn bách thú hiện lên dưới cái nhìn của chúa sơn lâm như thế nào? Được thể hiện qua những từ ngữ nào? - Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng Dải nước đen giả suối, chẳng thông dòng => Đều chỉ là nhân tạo, do bàn tay con người sửa sang, tỉa tót-> Trở nên tầm thường, giả dối ? Em có nhận xét gì về giọng điệu và cách dùng từ bgữ, ngắt nhịp của đoạn thơ này? Tiết 2 - H/S đọc khổ 2, 3 (30’) ? Cảnh núi non hùng vĩ và thời oanh liệt của chúa sơn lâm được tác giả giới thiệu qua những chi tiết nào? - bóng cả, cây già - Gío gào ngàn, nguồn hét núi - thét khúc trường ca dữ dội - chốn ngàn năm cao cả âm u ? Em có nhận xét gì về cách dùng từ ngữ ở đây ? Trước cảnh núi rừng hùng vĩ ấy, hình ảnh con hổ hiện lên như thế nào? Qua những từ ngữ nào? - Ta bước chân lên dõng dạc, đường hoàng - Lượn tấm thân như sang cuộn nhịp nhàng - Vờn bang âm thầm , lá gai cỏ sắc ? Có ý kiến cho rằng "Đoạn 3 là một bức tranh tứ bình đẹp lộng lẫy"? Em hãy phân tích. - H/S thảo luận nhóm 4' - Đại diện nhóm trình bày - Lớp nhận xét bổ sung + Bức tranh có 4 cảnh thật đẹp , cảnh nào cũng có Lop8.net. 2) Phân tích a) Cảnh con hổ ở vườn bách thú. - Tâm trạng vô cùng căm uất, ngao ngán, chán chường - Thái độ: coi thường, khinh bỉ. - Cảnh vườn bách thú đáng chán, đáng khinh, đáng ghét-> Tất cả chỉ là đơn điệu, tầm thường và giả dối - Giọng giễu nhại, một loạt từ ngữ liệt kê, cách ngắt nhịp ngắn, dồn dập, thể hiện tâm trạng chán chường, uất hận khinh miệt của con hổ b) Cảnh con hổ trong chốn giang sơn hùng vĩ qua nỗi nhớ da diết của nó - Cảnh núi rừng đại ngàn cái gì cũng lớn lao, cũng phi thường - Dùng từ ngữ phong phú - Hổ hiện lên oai phong, lẫm lệt, những câu thơ sống động, giàu chất tạo hình-> Diễn tả chính xác vẻ đẹp vừa uy nghi , dũng mãnh vừa mềm mại uyển chuyển.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> rừng núi hùng vĩ tráng lệ với con hổ uy nghi làm chúa tể - " Đêm vàng bên bờ suối" - hình ảnh con hổ" say mồi đứng uống ánh trăng tan" -> Hổ như một nhà thi sĩ đầy lãng mạn - " Cảnh mưa chuyển 4 phương ngàn"- " Ta lặng ngắm giang ...mới"-> Hổ như một nhà hiền triết - Cảnh" Bình minh cây xanh nắng gội"- " Tiếng chim ca...tưng bừng"-> Con hổ mang dáng dấp một đế vương - Cảnh " Những chiều lênh láng...gay gắt"-> Thật dữ dội với con hổ ? Em có nhận xét gì về hình ảnh con hổ trong cảnh núi rừng hùng vĩ đó?. - Con hổ nổi bật với tư thế lẫm liệt, kiêu hùng-> một chúa sơn lâm đầy uy lực - T/G sử dụng liên tiếp những câu hỏi tu từ: Nào đâu..? Đâu?-> Diễn tả thấm thía nỗi nhớ tiếc khôn nguôi của con hổ. ? Em có suy nghĩ gì về những sáng tạo nghệ thuật độc đáo ở các đoạn thơ này? - Sự nuối tiếc ấy gắn liền với tâm trạng tuyệt vọng qua lời than: "Than ôi! Thời oanh ...đâu?" ? Việc mượn lời con hổ có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện nội dung cảm xúc của bài thơ? - Nhà thơ thể hiện nổi bất hoà sâu sắc đối với thực tại và niềm khát khao tự do mãnh liệt của nhân vật trữ tình. Đó là tâm trạng của nhà thơ lãng mạn, đồng thời cũng là tâm trạng chung của người dân VN mất nước lúc bấy giờ ? Nêu những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ? c) Đặc sắc nghệ thuật: - Cảm hứng lãng mạn - Hình tượng con hổ là biểu tượng đẹp thích hợp thể hiện chủ đề bài thơ - Hình ảnh giàu chất tạo hình - Ngôn ngữ và nhạc điệu phong phú ? Qua phân tích trên, em hãy nêu cảm nhận khái 3) Ghi nhớ ( sgk - 7) quát về nội dung và nghệ thuật của bài thơ? - H/S đọc ghi nhớ IV. Củng cố: (3') Đọc khổ thơ em thích nhất và giải thích vì sao? V. Dặn dò: (3') Nắm nội dung đã tìm hiểu, đọc thuộc lòng bài thơ Chuẩn bị bài: Câu nghi vấn: Đặc điểm hình thức và chức năng Đọc các bài tập và suy nghĩ * Bổ sung: ........................................................................................................................................................ NS: 17/1/2010 ND: 18,19/1/2010 Tiết 75: CÂU NGHI VẤN A. Mục tiêu: Giúp h/s 1. Kiến thức: Hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu nghi vấn. Phân biệt câu nghi vấn với các kiểu câu khác. Nắm được chức năng của câu nghi vấn: dùng để hỏi Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng nhận biết và sử dụng câu nghi vấn 3. Thái độ: G/D h/s ý thức nghiêm túc tự giác trong giờ học B. Phương pháp: Vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị: 1) G/V: Soạn bài, bảng phụ 2) H/S: Học bài, chuẩn bị bài đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1') II. Kiểm tra bài cũ (5’) ( Chiếu trên màn hình)) III. Bài mới (33) 1) Đặt vấn đề (1') H/S nhắc lại các kiểu câu phân loại theo mục đích nói. Ta sẽ tìm hiểu câu nghi vấn. 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (17') I. Đặc điểm h/ thức và chức năng chính - H/S đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi 1) Ví dụ ? Trong đoạn trích trên, câu nào là câu nghi vấn? - Sáng ngày người ta ... không? - Thế làm sao ... không ăn khoai? - Hay là ... đói quá? ? Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu * Đặc điểm hình thức - Có từ nghi vấn: có ...không, làm sao, nghi vấn? hay là - H/S xác định, g/v gạch trên màn hình - Khi viết kết thúc câu bằng dấu chấm hỏi ? Những câu nghi vấn trong đoạn trích trên dùng để * Chức năng - Dùng để hỏi ( bao gồm cả tự hỏi) làm gì? -Ví dụ: Trong Truyện Kiều (Nguyễn Du), có câu: " Người đâu gặp gỡ làm chi Trăm năm biết có duyên gì hay không?" H/S lấy ví dụ: - Bạn đã làm bài tập chưa? - Chiều nay bạn có đi học không? 2) Ghi nhớ: (sgk - 11) ? Qua phân tích ví dụ trên, em hãy cho biết câu nghi vấn có những đặc điểm và chức năng gì? - H/S đọc ghi nhớ * Lưu ý: (Lấy câu (b, c) bài tập 3 làm ví dụ minh hoạ, chiếu trên màn hình) II. Luyện tập Hoạt động 2 (15') Bài1: Câu nghi vấn, đặc điểm hình 1? Xác định câu ghi vấn trong những đoạn trích thức sau. Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là a) Chị khất ... phải không? câu nghi vấn? b) Tại sao con người ... như thế? - H/S nêu yêu cầu của bài tập, lên bảng giải 2? Căn cứ vào đâu để xác định câu nghi vấn? Bài 2: Căn cứ để xác định câu nghi vấn - H/S nêu yêu cầu của bài tập, lên bảng giải - có từ hay ? Trong các câu đó, có thể thay từ hay bằng từ hoặc - Không thể thay từ hay bằng từ hoặc Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> được không? Vì sao? - Lưu ý: Từ hay cũng có thể xuất hiện trong các kiểu câu khác, nhưng riêng trong câu nghi vấn từ hay không thay thế bằng từ hoặc được 5? Thảo luận nhóm (4’) ( nhóm 4 em) Hãy cho biết sự khác nhau về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau: a) Bao giờ anh đi Hà Nội? b) Anh đi Hà Nội bao giờ? - Đại diện nhóm trình bày, lớp nhận xét, bổ sung. được. Vì thay thì câu sẽ sai ngữ pháp hoặc chuyển sang kiểu câu khác, ý nghĩa sẽ thay đổi Bài 5: + Khác biệt về hình thức giữa hai câu thể hiện ở trật tự từ. - Trong câu (a) bao giờ đứng đầu câu. - Trong câu (b) bao giờ đứng cuối câu. + Khác biệt về ý nghĩa: - Câu (a) hỏi về thời điểm của một hành động diễn ra trong tương lai. - Câu (b) hỏi về thời điểm của một hành động diễn ra trong quá khứ. IV. Củng cố: (3') - H/S nhắc lại nội dung bài học ? Câu nghi vấn có đặc điểm hình thức và chức năng gì? V. Dặn dò: (3') Về nhà học bài, nắm nội dung đã tìm hiểu Vận dụng làm tiếp các bài tập còn lại Chuẩn bị bài mới: Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh: - Nhận dạng các đoạn văn thuyết minh. - Sửa lại các đoạn văn thuyết minh chưa chuẩn và làm 3 bài tập phần luyện tập * Bổ sung: ........................................................................................................................................................ NS: 17/1/2010 ND: 18,19/1/2010 Tiết 76: VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH A. Mục tiêu: Giúp h/s 1. Kiến thức: Biết cách sắp xếp ý trong đoạn văn thuyết minh cho hợp lí, biết cách nhận dạng đoạn văn thuyết minh, xác định được mối quan hệ giữa các câu trong một đoạn văn 2. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng sắp xếp , diễn đạt ý 3. Thái độ: G/D h/s ý thức tốt trong khi viết đoạn văn và sự yêu thích văn học. B. Phương pháp: Nêu vấn đề, đàm thoại , thảo luận nhóm C. Chuẩn bị: 1) G/V: Soạn bài, bảng phụ , máy đa năng 2) H/S: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1') II. Kiểm tra bài cũ (không) III. Bài mới (38’) 1) Đặt vấn đề (1') Giờ học hôm nay, chúng ta sẽ nhận dạng các đoạn văn thuyết và phát hiện chỗ sai trong các đoạn văn thuyết minh. 2) Triển khai bài mới Hoạt động1 (22') I. Đoạn văn trong văn bản thuyết minh - Gọi h/s đọc đoạn văn a 1) Nhận dạng các đoạn văn th/minh ? Nội dung đoạn văn đề cập đến vấn đề gì? ( Nói về a) Ví dụ a: - Câu chủ đề: (câu 1):Thế giới đang tình trạng thế nước sạch trên thế giới) Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ?Trong đoạn văn a có mấy câu? ( 5 câu) ? Câu nào là câu chủ đề? (Câu 1) ? Những câu còn lại có nhiệm vụ gì? - Câu2: cung cấp thông tin về lượng nước sạch ít ỏi - Câu3: Cho biết lượng nước bị ô nhiễm - Câu4: Nêu sự thiếu nước ở các nước thứ 3 - Câu5: Nêu dự báo đến 2025 thì 2/3 dân sẽ số thiếu nước. ? Các câu trên có quan hệ như thế nào với câu chủ đề? ? Đoạn văn được trình bày theo cách nào? - H/S đọc đoạn văn b ? Nội dung đoạn văn đề cập đến vấn đề gì? ? Tìm từ ngữ chủ đề trong đoạn văn (H/S tìm) ? Các câu sau có vai trò gì trong đoạn văn? ? Khi viết đoạn văn chúng ta cần phải làm gì? (Xác định các ý lớn, mỗi ý viết thành một đoạn văn). đứng trước nguy cơ thiếu nước sạch nghiêm trọng.. - Các câu sau bổ sung thông tin làm rõ ý cho câu chủ đề. Câu nào cũng nói về nước. => Đoạn văn t/ bày theo cách diễn dịch b) Ví dụ b: G/T về Phạm Văn Đồng nhà cách mạng - nhà văn hoá lớn. - Từ ngữ chủ đề: Phạm Văn Đồng - Các câu tiếp theo cung cấp thông tin về Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê các hoạt động đã làm của ông. 2) Sửa lại các đoạn văn thuyết minh chưa chuẩn.. - Gọi h/s đọc đoạn văn a ? Đối tượng thuyết minh trong đoạn văn là gì? (G/T một dụng cụ học tập - một đồ vật thông dụng: Cây bút bi) ? Yêu cầu thuyết minh về cây bút bi theo trình tự nào? ( Cấu tạo, công dụng, cách sử dụng) ?Theo yêu cầu trên, nhược điểm của đoạn văn là gì? ? Nên sửa lại như thế nào? - H/S thảo luận nhóm (4’) (nhóm 4) - Đại diện nhóm trình bày, lớp nhận xét, bổ sung. Lop8.net. a) Đoạn văn a: Viết về cây bút bi. + Nhược điểm: Các ý lộn xộn, thiếu mạc lạc, chưa có ý cách sử dụng + Sửa lại thành 2 đoạn rạch ròi: - Đoạn1: Cấu tạo của bút bi gồm nhiều bộ phận, được chia làm 2 phần: Ruột bút ( phần quan trọng nhất) gồm đầu bút và ống mực. Vỏ bút gồm một ống nhựa ( hoặc kim loại) để bảo vệ ruột bút bi và làm cán bút viết. Có nhiều loại bút bi, có loại dùng nắp đậy, có loại lò xo và nút bấm. Bút bi có nhiều loại: loại dùng nắp đậy có thể móc vào túi áo. Loại không có nặp đậy thì có lò xo và nút bấm. Khi viết ấn đầu cán bút cho ngòi bút trồi ra, khi thôi viết ấn nút bấm cho ngòi bút thụt vào. - Đoạn 2: Công dụng, cách sử dụng:.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Bút bi khác bút mực là do nó có hòn bi ở đầu ngòi bút, khi viết hòn bi lăn làm mực trong ống chảy ra ghi thành chữ. Dùng bút bi nhẹ nhàng, tiện lợi. b) Đoạn văn b: Viết về chiếc đèn bàn H/S đọc đoạn văn b ? Nêu nhược điểm của đoạn văn b. - Trình bày lôn xộn ? Nêu hướng sửa chữa của em? ( G/V hướng dẫn) - Nên chia làm 3 đoạn + Phần đèn:có bóng đèn, đui đèn, dây điện, công tắc + Phần chao đèn + Phần đế đèn - H/S lập dàn bài vào vở bài tập, g/v kiểm tra sau đó hướng dẫn và viết lại ? Qua tìm hiểu trên, em hãy rút ra kết luận gì khi viết một đoạn văn thuyết minh? - H/S đọc ghi nhớ Hoạt động 2 (15’) 1? Bài tập yêu cầu gì? - H/S viết đoạn văn mở bài và kết bài - Gọi h/s trình bày bài viết của mình, lớp nhận xét, bổ sung - G/V đọc bài viết mẫu. 3) Ghi nhớ: ( Sgk - 15) II. Luyện tập 1) Bài tập 1: Đề: Giới thiệu trường em + Mở bài: Mời bạn đến thăm trường tôi, trường THCS Khoá Bảo. Ngôi trường mang tên người sĩ phu yêu nước: Khoá Bảo, nằm sát con đường xuyên á. Ngôi trường thân yêu - ngôi nhà chung của chúng tôi. + Kết bài: Trường tôi như thế đó: giản dị, khiêm nhường mà xiết bao gắn bó. Chúng tôi yêu quí vô cùng ngôi trường thân yêu như ngôi nhà của mình. Chắc chắn những kỉ niệm về trường sẽ theo suốt cuộc đời tôi.. IV. Củng cố: (3’) H/S nhắc lại nội dung bài học ? Khi làm bài văn thuyết minh cần chú ý đến điều gì? V. Dặn dò : (3’) Về nhà học bài, nắm nội dung bài học Làm bài tập 2, 3 (sgk - 15) Chuẩn bị bài : Quê hương, theo những câu hỏi hướng dẫn học (Sgk - 18) * Bổ sung: ........................................................................................................................................................ NS: 19/1/2009 ND: 21/1/2010 Tiết 77: Văn bản: QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh) A. Mục tiêu: Giúp h/s: 1. Kiến thức: Cảm nhận được vẻ đẹp tươi sáng, giàu sức sống của một làng quê miền biển được miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hương đằm thắm của tác giả. Thấy được những nét đặc sắc nghệ thuật của bài thơ. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng đọc diễn cảm thơ tám chữ, phân tích các hình ảnh nhân hoá , so sánh đặc sắc 3. Thái độ: G/D h/s lòng yêu quê hương đất nước. B. Phương pháp: Đàm thoại, phân tích, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị 1) G/V: Soạn bài, nghiên cứu bài dạy 2) H/S: Học bài và chuẩn bị bài đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn đinhị lớp (1’) II. Kiểm tra bài cũ (5’) ? Đọc thuộc lòng bài thơ Nhơ rừng . Nêu nội dung và nghệ thuật đặc sắc của bài thơ? III. Bài mới (33’) 1) Đặt vấn đề (1’) Lời bài ca Quê hương làm ta nhớ đến một quê làng biển miền Trung Trung Bộ từ hơn nửa thế kỉ nay đã in dấu ấn trong thơ Tế Hanh và trong lòng chúng ta. Để cảm nhận được tình cảm quê hương sâu đậm đó của nhà thơ, ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay. 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (5’) I. Tác giả, tác phẩm , thể loại - H/S đọc chú thích * 1) Tác giả: Tế Hanh(1921)- Quê ở ? Nêu những cảm nhận khái quát về Tế Hanh và tác Quảng Ngãi 2) Tác phẩm : Rút trong tập thơ phẩm của ông. - Quê hương là nguồn cảm hứng thơ lớn trong cuộc Nghẹn ngào (1939) đời Tế Hanh mà mở đầu là bài Quê hương ? Bài thơ được viết theo thể thơ gì? 3) Thể thơ: Thơ mới 8 chữ Hoạt động 2 (6’) II. Đọc -Tìm hiểu chú thích - Nêu yêu cầu đọc: Đọc to, rõ ràng, ngắt đúng nhịp, 1) Đọc nhấn giọng ở những động từ mạnh. - H/S đọc các chú thích sgk 2) Tìm hiểu chú thích Hoạt động 3 (21’) III. Tìm hiểu văn bản ? Bố cục bài thơ chia làm mấy đoạn. Hãy nêu nội 1) Bố cục: 3 đoạn dung của mỗi đoạn. - 8 câu thơ đầu: Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá - 8 câu thơ tiếp theo: Cảnh đoàn thuyền cá về bến - 4 câu thơ cuối: Nỗi nhớ làng quê của tác giả 2) Phân tích - H/S đọc 8 câu thơ đầu a) Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá ? Hai câu thơ đầu tác giả giới thiệu điều gì? - Giới thiệu về nghề nghiệp, vị trí của làng ? Làng quê ấy với hình ảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá được tác giả miêu tả như thế nào? (6 câu thơ tiếp) - Không gian, thời gian + Bầu trời cao rộng, trong trẻo, nhuốm nắng bình minh-> Thời tiết rất tốt, rất thuận Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Hình ảnh con người. + Trai tráng , khoẻ mạnh, đầy sức sống. - Hình ảnh con thuyền Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt Trường giang Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng Rướn thân trắng bao la thâu góp gió ? Em có nhận xét gì về cách sử dụng từ ngữ và nghệ thuật so sánh của tác giả. - Bốn câu thơ vừa là phong cảnh thiên nhiên tươi sáng, vừa là bức tranh lao động đầy hứng khởi và dạt dào sức sống ? Em có cảm nhận gì về 2 câu thơ: Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng Rướn thân trắng bao la thâu góp gió - Hình ảnh cánh buồm trắng căng phồng, no gió ra khơi được so sánh với mảnh hồn làng trở nên lớn lao, thiêng liêng và rất thơ mộng-> Đó chính là biểu tượng của linh hồn làng chài. Nhà thơ vừa vẻ ra chính xác cái hình, vừa cảm nhận được cái hồn của sự vật, so sánh giữa cái cụ thể với cái trừu tượng -> gợi vẻ đẹp bay bổng, mang ý nghĩa lớn lao - H/S đọc 8 câu thơ tiếp ? Hình ảnh những con thuyền cá về bến được miêu tả qua những chi tiết nào? - Ngày hôm sau ồn ào trên bến đổ Khắp dân làng tấp nập đón ghe về ? Không khí trên bến được thể hiện như thế nào qua 2 câu thơ đó? - H/S thảo luận nhóm 3’- Đại diện nhóm trả lời - Lớp nhận xét, bổ sung ? Hình ảnh dân chài và con thuyền ở đây được tác giả miêu tả như thế nào ? (4 câu thơ tiếp) - Câu đầu là tả thực - Câu sau là sáng tạo độc đáo, gợi cảm, thú vị: người lao động làng chài , những đứa con của biển khơi với nước da ngăm nhuốm nắng, gió, thân hình vạm vỡ, thấm đậm vị mặn mòi nồng toả của biển khơi - Hai câu cuối: với sự sáng tạo nghệ thuật độc đáo, tác giả không chỉ diễn tả con thuyền nằm im trên bến đỗ mà còn cảm nhận được sự mệt mỏi, say sưa của nó và cảm thấy như nó đang lắng nghe chất muối thấm dần trong từng lớp vỏ của mình. - H/S đọc 4 câu cuối. + Hình ảnh so sánh, nhiều động từ mạnh-> Diễn tả khí thế băng tới dũng mãnh, toát lên 1 sức sống mạnh mẽ, vẻ đẹp hùng tráng của con thuyền ra khơi. Lop8.net. + Hình ảnh so sánh độc đáo, trở nên lớn lao, thiêng liêng-> là biểu tượng của linh hồn làng chài. b) Cảnh thuyền cá về bến. - Một bức tranh lao động náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống - Hình ảnh người dân chài được miêu tả vừa chân thực vừa lãng mạn , trở nên có tầm vóc lớn lao, phi thường. - NT: Sử dụng phép nhân hoá. c) Nỗi nhớ làng quê biển - Nhớ mùi vị đặc trưng của quê hương..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ? Nhớ làng , tác giả nhớ những gì? Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá! ? Em hãy tìm những nét dặc sặc về nghệ thuật của bài thơ?. Một nỗi nhớ chân thành , tha thiết d) Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ - Là bài thơ trữ tình-> Phương thức biểu đạt: biểu cảm - Sử dụng sáng tạo hình ảnh thơ - Hình ảnh so sánh, phép nhân hoá độc đáo. 3) Ghi nhớ (Sgk - 18). ? Qua phân tích bài thơ, em hãy nêu một vài nét về nội dung và nghệ thuật của bài thơ? - H/S đọc ghi nhớ IV. Củng cố: (3’) H/S nhắc lại nội dung bài học ? Tình cảm của tác giả đối với làng quê biển của mình như thế nào? ? Học xong bài thơ , em thích nhất câu thơ nào hoặc đoạn thơ nào nhất? Vì sao. V. Dặn dò: (3’) Về nhà học bài, nắm nội dung đã tìm hiểu Đọc thuộc lòng diễn cảm bài thơ Sưu tầm , chép lại một số câu thơ, đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em yêu thích nhất Tìm đọc những bài thơ về quê hương của tác giả Chuẩn bị bài mới: Khi con tu hú: - Tìm hiểu về Tố Hữu và sự nghiệp sáng tác của ông - Soạn theo những câu hỏi hướng dẫn học (sgk- 20) * Bổ sung: NS: 23/1/2010 Tiết 78:. Văn bản:. ND: 25, 26/1/2010 KHI CON TU HÚ ( Tố Hữu). A. Mục tiêu: Giúp h/s: 1. Kiến thưc: Cảm nhận được lòng yêu sự sống, niềm khát khao tự do cháy bổng của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đang bị giam cầm trong tù ngục được thể hiện bằng những hình ảnh gợi cảm và thể thơ lục bát giản dị mà thiết tha. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng đọc sáng tạo thơ lục bát, phân tích hình ảnh lãng mạn bay bổng trong bài thơ, sức sáng tạo nghệ thuật của những câu hỏi tu từ. 3. Thái độ: G/D h/s lòng yêu quê hương đất nước, yêu tự do hoà bình. B. Phương pháp: Phân tích, đàm thoại, thảo luận nhóm. C. Chuẩn bị 1) G/V: Soạn bài, nghiên cứu tài liệu 2) H/S: Học bài và chuẩn bị bài đầy đủ. D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1’) II. Kiểm tra bài cũ (5’) Đọc thuộc lòng diễn cảm bài thơ Quê hương của Tế Hanh, cho biết nội dung và nghệ thuật của bài thơ. III. Bài mới (33’) Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 1) Đặt vấn đề (1’) Tố Hữu ( 1920 - 2002) là nhà thơ , tiêu biểu của nền văn học cách mạng đương đại. Lớn lên giữa lúc cao trào Mặt trận dân chủ do ĐCS Đông dương lãnh đạo đang sôi nổi. Tố Hữu đã nhanh chóng tiếp thu lí tưởng cách mạng và say sưa hoạt động trong đoàn thanh niên dân chủ- Tháng 4/1939 Tố Hữu bị bắt giam. Bài thơ Khi con tu hú được sáng tác tháng 7/1939 tại nhà lao Thừa phủ (Huế) 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (5’) I. Tác giả, tác phẩm, thể loại - H/S đọc chú thích * 1) Tác giả:Tố Hữu (1920 - 2002), tên ? Nêu vài nét về tác giả và tác phẩm. khai sinh là Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên - Huế. 2)Tác phẩm: Bài thơ được sáng tác tại nhà lao Thừa phủ 1939 ? Bài thơ được viết theo thể thơ gì? 3) Thể thơ: Thơ lục bát Hoạt động 2 ( 5’) II. Đọc - Tìm hiểu chú thích - Khổ 1 đọc giọng vui tươi hồ hởi thể hiện được 1) Đọc bức tranh mùa hè tươi sáng. - Khổ sau thể hiện tâm trạng ngột ngạt, u uất, đọc giọng nghẹn ngào căm tức, nhấn giọng ở những động từ, thán từ. - G/V đọc 1 lần, gọi h/s đọc - Nhận xét cách đọc - H/S đọc các chú thích sgk 2) Tìm hiểu chú thích Hoạt động 3 ( 22’) III. Tìm hiểu văn bản ? Nên hiểu nhan đề của bài thơ như thế nào? 1) Tìm hiểu chung về bài thơ ? Hãy viết một câu văn có 4 chữ đầu là khi con tu Nhan đề: Một vế phụ của 1 câu trọn ý hú để tóm tắt nội dung của bài thơ. - Khi tiếng chim tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến người tù cách mạng (nhân vật trữ tình) càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội, càng khao khát cháy bỏng tự do bên ngoài. Tên bài thơ đã gợi mở mạch cảm xúc cho toàn bài. ? Vì sao tiếng tu hú lại tác động mạnh mẽ đến tâm hồn nhà thơ như vậy. - Tác giả (nhà thơ) bị giam ở nhà lao Thừa phủ - Tiếng chim tu hú là tín hiệu của mùa hè rực rỡ, sự sống tưng bừng của trời cao lồng lộng tự do. Tiếng chim đã tác động mạnh mẽ đến người tù - Người yêu tự do, có cuộc sống tâm hồn phong phú ? Bài thơ được chia làm mấy đoạn , nội dung của 2) Bố cục: 2 đoạn mỗi đoạn nói gì? - 6 câu thơ đầu: Cảnh trời đất vào hè trong tâm tưởng của người tù cách mạng. - 4 câu cuối: Tâm trạng người tù 3) Phân tích - H/S đọc 6 câu thơ đầu a) Cảnh trời đất vào hè trong tâm tưởng ? Khi tiếng chim tu hú kêu làm thức dậy trong tâm của người tù cách mạng. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> hồn tác giả một khung cảnh trời đất như thế nào? - Màu sắc: Màu vàng của lúa chín, màu đỏ của trái cây chín - Âm thanh: Tiếng ve râm ran, tiếng tu hú gọi bầy - Bầu trời: Trời xanh, cao rộng hơn lên ? Em có nhận xét gì về bức tranh thiên nhiên đó. - Nhiều hình ảnh tiêu biểu của mùa hè được đưa vào bài thơ: ve kêu râm ran, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, bầu trời cao xanh lồng lộng với cánh diều bay lượn, trái cây đang chín ngọt. Tiếng chim tu hú đã thức dậy, mở ra và bắt nhịp cho tất cả. Mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào hương vị giữa bầu trời khoáng đạt, tự do ? Trong khung cảnh vào hè đặc biệt này, em thấy tác giả là người như thế nào? - H/S đọc 4 câu thơ cuối ? Tâm trạng của tác giả được thể hiện qua những chi tiết nào? - Đạp tan phòng… - Ngột, chết, uất… - Ôi, sao, thôi ? Các chi tiết đó thể hiện tâm trạng của tác giả như thế nào? - Tác giả khao khát ra ngoài để tiếp tục sự nghiệp cách mạng còn dang dở của mình Cô đơn thay cảnh thân tù Tai mở rộng mà lòng tôi rạo rực Tôi lắng nghe tiếng đời lăn náo nức Ở ngoài kia vui sướng biết bao nhiêu. ? Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng tu hú kêu, nhưng tâm trạng của người tù khi nghe tiếng tu hú kêu thể hiện ở đoạn đầu và đoạn cuối khác nhau, vì sao? - Câu đầu: Tiếng tu hú kêu đã gợi ra cảnh tượng trời đất bao la tưng bừng sự sống lúc vào hè. - Câu cuối: Tiếng chim ấy khiến cho người chiến sĩ đang bị giam cầm cảm thấy hết sức đau khổ, ngột nhạt, uất ức. ? Cái hay của bài thơ thể hiện ở những điểm nào? - H/S thảo luận nhóm 3’ - Đại diện nhóm trả lời - Lớp nhận xét, bổ sung. Lop8.net. - Màu sắc tươi thắm-> màu của ấm no hạnh phúc - Âm thanh rộn rã, vui nhộn - Không gian cao rộng, thoáng đãng -> Một thế giới rộn ràng tràn trề nhựa sống. - Tác giả một tâm hồn trẻ trung yêu đời nhưng mất tự do và khát khao tự do đến cháy ruột cháy lòng. b) Tâm trạng người tù. - Sự uất ức, đau khổ, ngột ngạt-> Niềm khao khát tự do cháy bỏng. c) Đặt sắc nghệ thuật của bài thơ - Tiếng tu hú khơi nguồn cảm hứng. - Tạo ra 2 không gian đối lập - Diễn tả sâu sắc niềm khát khao tự do cháy bỏng của người tù - Thể thơ lục bát uyển chuyển, mềm mại.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ? Qua phân tích trên, em hãy rút ra vài nét về nội 4) Ghi nhớ (Sgk – 20) dung và nghệ thuật của bài thơ. - H/S đọc ghi nhớ IV. Củng cố: (3’) H/S nhắc lại nội dung bài học Đọc diễn cảm bài thơ? Cảm xúc chủ đạo của bài thơ là gì? ? Nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ Khi con tu hú V. Dặn dò: (3’) Về nhà học bài, nắm nội dung đã tìm hiểu Học thuộc lòng bài thơ Chuẩn bị bài mới: Câu nghi vấn ( tiếp theo) - Để hiểu được ngoài chức năng chính dùng để hỏi, câu nghi vấn còn có những chức năng nào nữa. * Bổ sung: .............................................................................................................................................. NS:23/1/2010 ND:25, 26/1/2010 Tiết:79 CÂU NGHI VẤN (Tiếp theo) A. Mục tiêu: Giúp h/s 1. Kiến thức: Hiểu rõ câu nghi vấn không chỉ dùng để hỏi mà còn dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ tình cảm, cảm xúc. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng xác định và sử dụng câu nghi vấn đúng mục đích. 3. Thái độ: G/D h/s ý thức nghiêm túc trong việc vận dụng các kiểu câu trong cuộc sống của mình một cách thành thạo, đúng mục đích. B. Phương pháp: Đàm thoại, phân tích, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị 1) G/V: Soạn bài, bảng phụ 2) H/S: Học và chuẩn bị bài đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1’) II. Kiểm tra bài cũ (5’) Nêu đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn? - 1 h/s khác lên giải bài tập 4 III. Bài mới (33’) 1) Đặt vấn đề (1’) Câu nghi vấn ngoài chức năng chính dùng để hỏi còn có những chức năng khác. Để hiểu rõ về chức năng khác là gì, chúng ta tìm hiểu bài học. 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (17’) III. Những chức năng khác - G/V ghi bảng phụ, gọi h/s đọc và trả lời câu hỏi 1) Ví dụ ? Trong các đoạn trích trên, câu nào là câu nghi vấn a) Những người muôn năm cũ a) Bộc lộ tình cảm, cảm xúc (tâm trạng Hồn ở đâu bây giờ nuối tiếc - câu cảm thán) b) Mày định nói ... đấy à? b) Dùng với hàm ý đe doạ c) Có 4 câu: Có biết không?... c) đe doạ d) Một người ... văn chương là gì? d) Dùng để khẳng định e) Con gái tôi vẽ đấy ư? Chả lẽ ... lục lọi ấy? e) Dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc (sự ngạc nhiên) ? Em có nhận xét gì về dấu kêt thúc các câu nghi - Câu nghi vấn cũng có thể kết thúc vấn trên không? bằng dấu chấm than và các chức năng Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ? Qua tìm hiểu, em hãy cho biết người chức năng dùng để hỏi câu nghi vấn còn có những chức năng nào nữa? - H/S đọc ghi nhớ Hoạt động 2 (15’) 1? H/S xác định câu nghi vấn và chức năng của mỗi câu. a) Con người đáng kính ... ăn ư? ( sự ngạc nhiên b) Cả khổ thơ ( trừ 2 từ than ôi!) c) Sao ta không ... d) “Ôi” nếu thì .... nhẹ nhàng rơi? bóng bay?. 3) H/D h/s đặt câu. khác : bộc lộ tình cảm cảm xúc, đe doạ, khẳng định, phủ định. 2) Ghi nhớ: (SGK - 22). IV. Luyện tập 1) Tìm các câu nghi vấn trong đoạn trích trên và xác định chức năng a) Dùng bộc lộ tình cảm cảm xúc b) Dùng để phủ định, bộc lộ tình cảm,cảm xúc c) Cầu khiến, bộc lộ tình cảm, cảm xúc d) Phủ định, bộc lộ tình cảm,cảm xúc 3) Đặt 2 câu nghi vấn không dùng để hỏi a) Bạn có thể kể cho mình nghe nội dung cuốn sách bạn vừa đọc được không? b) Sao cuộc đời chị Dậu lại khốn khổ thế? 4) Các câu nghi vấn trong giao tiếp - Anh ăn cơm chưa? - Cậu đọc sách đấy à? - Em đi đâu đấy? -> Dùng để chào hỏi, mối quan hệ giữa người nói và ngừi nghe thân mật. 4) Trong giao tiếp, nhiều khi những câu nghi vấn như “ Anh ăn cơm chưa?”, “ Em đi đâu đấy?”, “Cậu đọc sách đấy à?” không nhằm để hỏi. Vậy trong những trường hợp đó, câu nghi vân dùng để làm gì? Mối quan hệ giữa người nói và người nghe ở đây như thế nào? IV. Củng cố: (3’) H/S nhắc lại nội dung bài học ? Ngoài dùng dể hỏi, câu nghi vấn còn có chức năng nào nữa? V. Dặn dò: (3’) Về nhà học bài, nắm nội dung vừa tìm hiểu, vận dụng làm bài tập2(sgk - 23) Chuẩn bị bài: Thuyết minh về một phương pháp (cách làm): Theo những câu hỏi hướng dẫn học (sgk - 24, 25) * Bổ sung: .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... NS: 24/1/2010 ND: 28/1/2010 Tiết 80: THUYẾT MINH VỀ MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM) A. Mục tiêu: Giúp h/s: 1. Kiến thức: Biết cách thuyết minh về một phương pháp, một thí nghiệm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng trình bày một cách thức , một phương pháp làm việc với mục đích nhất định. 3. Thái độ: G/D h/s ý thức tìm tòi các phương pháp làm đồ vật. B. Phương pháp: Qui nạp, đàm thoại, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị 1) G/V: Soạn bài. bảng phụ 2) H/S: Học bài và chuẩn bị bài đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1’) II. Kiểm tra bài cũ (5’) ? Khi viết đoạn văn thuyết minh cần đảm bảo yêu cầu gì? III. Bài mới (33’) 1) Đặt vấn đề (1’) Chúng ta h/d bạn làm bài tập, bày cho bạn nấu một món ăn, cách cắm hoa ...Đặt nó vào văn bản, đó là thuyết minh về một phương pháp. 2) Triển khai bài mới Hoạt động1 (17’) I. Giới thiệu một phương pháp (cách làm) - H/S đọc bài (a) 1) Ví dụ: ? Bài thuyết minh có những mục nào? - Nguyên liệu - Cách làm - Yêu cầu thành phẩm - H/S đọc bài (b) ? Bài thuyết minh gồm những mục nào? - Nguyên liệu - Cách làm - Yêu cầu thành phẩm - Muốn làm một cái gì thì phải có ? Cả 2 bài có những mục chung nào? Vì sao lại như nguyên vật liệu, có cách làm, có yêu cầu thành phẩm (tức sản phẩm làm ra thế? chất lượng) - Cần trình bày rõ điều kiện, cách thức, trình tự ... làm ra sản phẩm và yêu cầu ? Khi thuyết minh cách làm một đồ vật( hay cách nấu món ăn, may áo quần) được trình bày theo thứ chất lượng đối với sản phẩm đó - Lời văn ngắn gọn, rõ ràng tự nào? ? Em có nhận xét gì về lời văn trong 2 ví dụ trên? - Phải tìm hiểu, nắm chắc phương pháp ? Muốn giới thiệu về một phương pháp người viết đó. 2) Ghi nhớ (sgk - 26) phải làm gì? - H/S đọc phần ghi nhớ II. Luyện tập Hoạt động 2 ( 15’) 1) Thuyết minh một trò chơi thông 1) H/S tự chọn một trò chơi dụng của trẻ em: Tìm người chỉ huy - Yêu cầu: + Nhiều người tham gia. Sân bãi rộng. + Nội dung trò chơi - Cả lớp đứng thành vòng tròn, cự li cực hẹp - Người quản trò chơi: chỉ ra một bạn để tìm người chỉ huy - Người chỉ huy làm gì, cả lớp phải làm theo không được để đối phương phát hiện, người chỉ huy Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> đổi thao tác liên tục - Nếu đối phương tìm ra người chỉ huy là thắng, người bị tìm làm đối thủ bắt người chỉ huy + ý nghĩa: quan sát nhanh, vui vẻ 2) Ngoài cách đọc thông thường, còn 2) Cho h/s đọc bài: phương pháp đọc nhanh có cách đọc nhanh. Muốn đọc nhanhchỉ - Phần mở bài, thân bài, kết bài chủ yếu là dùng có đọc thầm để nắm bắt thông tin nhanh, chính xác. phương pháp thuyết minh nêu số liệu, nêu ví dụ IV. Củng cố: (3’) - H/S nhắc lại nội dung thuyết minh một phương pháp - Gọi h/s đọc lại ghi nhớ V. Dặn dò: (3’) - Về nhà học bài, nắm nội dung vừa tìm hiểu , vận dụng thuyết minh một thí nghiệm vật lí mà em yêu thích. Soạn bài: Tức cảnh Pác Bó - Theo những câu hỏi h/d học (sgk - 29, 30) * Bổ sung: .............................................................................................................................. ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... NS: 29/1/2010 ND: 1, 2/2/2010 Tiết 81 Văn bản: TỨC CẢNH PÁC BÓ ( Hồ Chí Minh) A. Mục tiêu: Giúp h/s 1. Kiến thức: Cảm nhận được niềm thích thú của Hồ Chí Minh trong những ngày gian khổ ở Pác Bó. Thấy được vẻ đẹp tâm hồn của Bác vừa là một chiến sĩ cách mạng vừa như một “ khách lâm tuyền” ung dung hoà nhịp với thiên nhiên. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng đọc, phân tích, cảm thụ thơ tứ tuyệt của Bác. 3. Thái độ: G/D h/s tình yêu thiên nhiên, lòng kính yêu Bác Hồ. B. Phương pháp: Đàm thoại, phân tích, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị 1) G/V: Soạn bài, tranh ảnh 2) H/S: Học bài và chuẩn bị bài đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1’) II. Kiểm tra bài cũ (5’) ? Đọc thuộc lòng bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu. Hãy nêu khái quát về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. III. Bài mới (33’) 1) Đặt vấn đề (1’) Cảm hứng trữ tình của Bác Hồ chủ yếu nhằm tuyên truyền vận động cách mạng như bài: Nguyên tiêu, Cảnh khuya (lớp7), sau 30 năm bôn ba khắp năm châu bốn biển để hoạt động cách mạng. Tháng 2/1941 Nguyễn Aí Quốc đã bí mật về nước để trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Người sống ở hang Pác Bó (cốc bó) đầu nguồn điều kiện sinh hoạt rất gian khổ, Bác sốt rét luôn, thức ăn cũng rất thiếu thốn, có khi phải ăn cháo bẹ rau măng hàng tháng. Nhưng ở bất cứ hoàn cảnh nào Bác Hồ cũng thích nghi một cách tự nhiên và rất lạc quan yêu đời. 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (5’) I. Tác giả, tác phẩm, thể loại - H/S đọc chú thích*sgk 1) Tác giả: Hồ Chí Minh ( 19/5/1890? Trong quá trình hoạt động cách mạng, Bác bôn ba 1969), tên khai sinh là Nguyễn Tất Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> khắp năm châu bốn biển với nhiều tên gọi khác nhau - Bác Hồ sáng tác nhiều, chủ yếu là để hoạt động cách mạng. Người lãnh tụ kính yêu của dân tộc VN ? Bài thơ được sáng tác bằng thể thơ gì? Hãy thuyết minh về thể thơ đó - 4 câu/bài, 7 tiếng(chữ)/ câu. Cấu trúc của bài thơ: khai, thừa, chuyển, hợp - 2 câu đầu tả cảnh, 2 câu sau thể hiện tâm trạng ? Phát biểu cảm nhận chung về bài thơ. - Bài thơ có 4 câu bình dị, tự nhiên, bao trùm một cảm giác vui thích, sảng khoái Hoạt động 2 (5’) - Ngắt nhịp 4/3 - Giọng điệu thoải mái, sảng khoái - G/V đọc một lần - gọi h/s đọc - Nhận xét cách đọc - Ngoài 2 chú thích sgk, g/v giải thích thêm từ chông chênh: từ láy tượng hình, không vững dễ nghiêng đỗ Hoạt đông 3 ( 22’) - H/S đọc lại bài thơ ? Em hiểu như thế nào về thú lâm tuyền. ( Niềm vui thích được sống với núi rừng, với suối) ? Trong bài thơ “ thú lâm tuyền” được thể hiện qua những câu thơ nào? Hãy phân tích các câu thơ đó. Sáng ra bờ suối, tối vào hang, Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng. Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng, - Ba câu thơ diễn tả sinh hoạt của Bác: ngồi trong hang đá, làm việc trên bàn đá, bên bờ suối, bữa ăn hằng ngày là cháo bẹ rau măng ? Em có nhận xét về cách ngắt nhịp, giọng điệu chung và nội của 3 câu thơ trên.. + Liên hệ với bài thơ: Cảnh rừng Việt Bắc (1947) của Bác Hồ, cũng diễn tả niềm vui thích, sảng khoái đặc biệt của Người trong cuộc sống ở núi rừng nhiều gian khổ những ngày đầu kháng chiến chống Pháp: Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay Vượn hót chim kêu suốt cả ngày Non xanh nước biếc tha hồ dạo Lop8.net. Thành, quê ở Nghệ An - Người lãnh tụ vĩ đại của dân tộc VN 2) Tác phẩm: Bài thơ s/t tháng 2/1941 3) Thể loại: Thất ngôn tứ tuyệt.. II. Đọc - Tìm hiểu chú thích 1) Đọc. 2) Tìm hiểu chú thích III. Tìm hiểu văn bản 1) Tìm hiểu “thú lâm tuyền” của Bác Hồ thể hiện trong bài thơ. - Nhịp 3/4 nhịp nhàng, nề nếp - Giọng điệu thoải mái pha chút vui đùa - 3 câu thơ thuật tả cảnh sinh hoạt của Bác, đều toát lên cảm giác thích thú bằng lòng.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Rượu ngọt chè tươi mặc sức say... -H/S đọc câu cuối. 2) Phân tích cái “sang” của cuộc đời cách mạng.. ? Vì sao Bác lại cảm thấy cuộc sống gian khổ đó “thật là sang”? - H/S thảo luận nhóm4’- Đại diện nhóm trả lời - Lớp nhận xét, bổ sung + Niềm vui lớn nhất của Bác Hồ không phải là thú lâm tuyền như các ẩn sĩ xưa mà trước hết là vì sau 30 năm xa nước bây giờ được trở về sống trên đất nước để làm nhiệm vụ cao cả là cứu nước, cứu dân - Vui vì thời cơ giải phóng đang đến gần - So với niềm vui lớn đó thì gian khổ, vất vả trong cuộc sống sinh hoạt có nghĩa lí gì. Thậm chí, tất cả những hang tối, cháo bẹ, rau măng, bàn đá chông chênh ... kia không phải là gian khổ mà đều trở thành sang trọng, vì đó là cuộc đời cách mạng. ? Tâm trạng đó của Bác Hồ thể hiện điều gì ?. - Sang vì được hoạt động cách mạng - Chữ “sang” kết thúc bài thơ có thể coi là chữ thần, là “ nhãn tự” đã kết tinh, toả sáng tinh thần toàn bài - Phong thái ung dung, lạc quan cách mạng. ? “Thú lầm tuyền” ở Nguyễn Trãi có gì giống và khác “thú lâm tuyền” ở Bác Hồ? - Người xưa tìm đến thú lâm tuyền vì bất lực trước thực tế xã hội muốn “lánh đục về trong” tự an ủi bằng “an bần lạc đạo” - Bác Hồ: cuộc sống lâm tuyền đó là một biểu hiện của cuộc đời cách mạng của Người ? Qua tìm hiểu, em hãy trình bày cảm nhận của em 3) Ghi nhớ (Sgk - 30) về bài thơ? -H/S đọc ghi nhớ IV. Củng cố: (3’) H/S nhắc lại nội dung bài học Đọc một ssó bài thơ về thiên nhiên của Bác Hồ. V. Dặn dò: (3’) Về nhà học bài, nắm nội dung bài vừa tìm hiể Học thuộc lòng bài thơ. Chuẩn bị bài: Câu cầu khiến theo nội dung câu hỏi hướng dẫn học (sgk - 30, 32) * Bổ sung: ............................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... NS: 29/2/2010. ND: 1,2/2/2010 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Tiết 82: CÂU CẦU KHIẾN A. Mục tiêu: Giúp h/s: 1. Kiến thức: Hiểu rõ đặc điểm hình thức và chức năng của câu cầu khiến. Phân biệt câu cầu khiến với các kiểu câu khác. Nắm vững chức năng của câu cầu khiến. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng nhận diện và sử dụng câu cầu khiến trong nói, viết phù hợp với tình huống giao tiếp. 3. Thái độ: G/D h/s ý thức tự giác nghiêm túc trong khi vận dụng kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống của mình. B. Phương pháp: Quy nạp, đàm thoại, thảo luận nhóm C. Chuẩn bị 1) G/V: Soạn bài, bảng phụ 2) H/S: Học bài và chuẩn bị bài đầy đủ D. Tiến trình lên lớp I. Ổn định lớp (1’) II. Kiểm tra bài cũ (5’) ? Ngoài chức năng chính dùng để hỏi câu nghi vấn còn có những chức năng nào nữa? Gọi 1 h/s khác lên giải bài tập 2. III. Bài mới (33’) 1) Đặt vấn đề (1’) Trong cuộc sống hằng ngày, câu cầu khiến thường được dùng trong tình huống nào? Với mục đích gì? Ta tìm hiểu bài học. 2) Triển khai bài mới Hoạt động 1 (15’) I. Đặc điểm hình thức và chức năng - H/S đọc ví dụ ( sgk - 30) 1) Ví dụ1 1? Trong những đoạn trích trên câu nào là câu cầu khiến? a) Thôi đừng lo lắng. -> Khuyên bảo Cứ về đi. -> Yêu cầu b) Đi thôi em. -> Yêu cầu ? Dựa vào đặc điểm hình thức nào mà em nhận biết - Có các từ ngữ cầu khiến: đừng, đi, đó là câu cầu khiến? thôi ? Các câu cầu khiến trên có chức năng gì? - Khuyên bảo, yêu cầu 2) H/S đọc to ví dụ ( sgk- 30, 31) 2) Ví dụ 2 ? Cách đọc câu “ Mở cửa!” trong (b) có khác gì cách đọc câu “Mở cửa.” trong câu (a) không? + “ Mở cửa.” trong câu(a) -> câu trần thuật + “Mở cửa!” trong câu (b) -> câu cầu khiến, giọng đọc nhấn mạnh hơn ? Câu “ Mở cửa!” trong (b) dùng để làm gì, khác với a) “Mở cửa.”-> Trả lời câu hỏi b) “ Mở cửa!” -> Đề nghị, ra lệnh câu “ Mở cửa.” Trong (a) ở chỗ nào? ? Câu cầu khiến có đặc điểm và chức năng gì? 3) Ghi nhớ: (Sgk - 31) - H/S đọc ghi nhớ Hoạt động 2 (17’) II. Luyện tập 1) Xét các câu ( sgk- 31) và trả lời câu hỏi? Đặc điểm 1) Đặc điểm hình thức nhận biết câu hình thức nào cho biết những câu trên là câu cầu cầu khiến a) Hãy khiến? b) đi Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>