Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Bài 1 - Tiết 1: Đọc hiểu văn bản : Cổng trường mở ra (Tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 ***************************************************************************. TuÇn 1 Ngµy so¹n :. Bµi 1 - TiÕt 1. Ngµy gi¶ng :. §äc hiÓu v¨n b¶n :. CæNG TR¦êNG Më RA _ Theo Lý Lan _ I - Mục tiêu cần đạt : - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng , đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người . II - ChuÈn bÞ: - GV : §äc tµi liÖu tham kh¶o GV nghiªn cøu so¹n bµi: - HS: Đọc trước bài III TiÕn tr×nh lªn líp 1 - ổn định tổ chức : :2 - KiÓm tra : ? ở lớp 6 các em đã được học những văn bản nhật dụng nào? (§éng Phong Nha, CÇu Long Biªn- Chøng nh©n lÞch sö ...) 3 - Bµi míi : Ngày khai trường hàng năm đã trở thành ngày hội của toàn dân. Bởi ngày đó bắt đầu một năm học mới với bao mơ ước, bao điều mong đợi trước mắt các em. Không khí ngày khai trường thật náo nức với tuổi thơ của chúng ta. Còn các bậc làm cha làm mẹ thì sao ? Họ có những tâm trạng gì trong ngày ấy ? Bài Cổng trường mở ra mà chúng ta học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu được điều đó. Hoạt động của Thầy - Trò Hoạt động 1: Tìm hiểu chung. Néi dung kiÕn thøc. I . Giíi thiÖu chung. ? §äc phÇn chó thÝch dÊu (*). Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** 1.T¸c gi¶ ? Em h·y nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n Cæng. 2.V¨n b¶n. trường mở ra ?. - Lµ v¨n b¶n nhËt dông viÕt vÒ nhµ trường. - §©y lµ bµi kÝ cña tg Lý Lan trÝch tõ b¸o “Yªu trÎ sè 166 Thµnh phè Hå ChÝ Minh". GV : Hướng dẫn đọc : Giọng nhỏ nhẹ, 1.9.200 3 §äc. thiÕt tha, chËm r·i. GV đọc văn bản - HS đọc- GV nhận xét.. ? Trong 10 chó thÝch, cã tõ nµo lµ tõ HV 4 Chó thÝch ?Từ đó được giải nghĩa như thế nào ? ( can đảm: có tinh thần mạnh mẽ, không sợ gian khæ, nguy hiÓm, khã kh¨n ) GV: Hướng dẫn tóm tắt văn bản : Em hãy tóm tắt nội dung của văn bản Cổng trường më ra b»ng 1 vµi c©u ng¾n gän ? (v¨n b¶n viÕt vÒ c¸i g× ? viÖc g× ? ) ? TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo ? Ai lµ - Tãm t¾t : Bµi v¨n viÕt vÒ t©m tr¹ng cña nhân vật chính ? ( người mẹ và đứa con- người mẹ trong đêm không ngủ trước người mẹ là nhân vật chính ) –Vì sao ?. ngày khai trường lần đầu tiên của con. ? Em cã thÓ chia v¨n b¶n nµy thµnh mÊy 5 Bè côc phần ? Mỗi phàn từ đâu đến đâu ? ý của - Bố cục: 2 phần tõng phÇn ? + Từ đầu -> bước vào : Nỗi lòng của mẹ Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản. +Cßn l¹i : C¶m nghÜ cña mÑ vÒ Gi¸o dôc.. ? HS đọc đoạn 1. Đoạn văn em vừa đọc II Tìm hiểu văn bản : diÔn t¶ ®iÒu g× ? 1/ Nçi lßng cña mÑ: ? Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n, em thÊy người mẹ nghĩ đến con trong thời điểm nµo ?. - Đêm trước ngày con vào lớp 1.. ? Đêm trước ngày khai trường tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau ? * Tâm trạng của mẹ : Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** Điều đó được biểu hiện bằng những chi tiÕt nµo trong bµi ? (Con thanh th¶n, nhÑ. - MÑ kh«ng ngñ ®­îc. nhµng, v« t­ : §ªm nay con còng cã niÒm - H«m nay mÑ kh«ng tËp trung ®­îc vµo vui háo hức. Giấc ngủ đến với con dễ dàng việc gì cả. như uống 1 li sữa, ăn 1 cái kẹo.- Mẹ thao - Mẹ lên giường trằn trọc. - Mẹ tin đứa con của mẹ lớn rồi.. thøc, håi hép, suy nghÜ triÒn miªn : ... ) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t©m tr¹ng cña 2 mÑ con ? (Đây là tâm trạng khác thường không gièng nhau) ? §Ó diÔn t¶ ®­îc t©m tr¹ng cña 2 mÑ con, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt. ->Tự sự kết hợp với miêu tả để biểu cảm -. nµo ?. lµm næi râ t©m tr¹ng thao thøc, håi hép, ? Theo em vì sao người mẹ lại trằn trọc suy nghĩ triền miên của người mẹ. kh«ng ngñ ®­îc ? ( Võa tr¨n trë suy nghÜ vÒ con , võa b©ng khuâng nhớ về ngày khai trường năm xưa cña m×nh . ? Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường năm xưa đã để lại ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn người mẹ ? ( DÊu Ên s©u ®Ëm : Cø nh¾m m¾t l¹i lµ dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bæng : ‘‘H»ng n¨m cø vµo cuèi thu ... MÑ t«i ©u yÕm n¾m tay t«i dÉn ®i trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp ” ) ? Trong đêm không ngủ, người mẹ đã làm * Những việc làm của mẹ : g× cho con ?. - §¾p mÒn, bu«ng mïng, Ðm ch¨n cÈn thận, Lượm đồ chơi, nhìn con ngủ,xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con.. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ? Qua những việc làm đó em cảm nhận ->Yêu thương con, hết lòng vì con. được điều gì về người mẹ ? GV: Người mẹ nào mà chẳng yêu con,. quªn m×nh v× con, chØ mong con kh«n lín . thành đạt. Đó là đức hi sinh, là vẻ đẹp giản dÞ mµ lín lao cña t×nh mÉu tö trong c¸ch sống của người mẹ Việt Nam. ? Trong đêm không ngủ người mẹ đã sống l¹i nh÷ng kØ niÖm qu¸ khø nµo ?. * KØ niÖm qu¸ khø :. (ngày đầu tiên bà ngoại đưa mẹ đến trường) ? T×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ kØ niÖm qu¸ khứ đó ? - Nhí sù n«n nao, håi hép khi cïng bµ ngoại đi tới trường và nỗi chơi vơi hốt hoảng, khi cổng trường đóng lại. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña -> Sö dông mét lo¹t tõ l¸y gîi c¶m xóc. tác giả ? Tác dụng của cách dùng từ đó ?. ? Những tình cảm quá khứ ấy đã nói lên vừa phức tạp, vừa vui sướng, vừa lo sợ . ®­îc t×nh c¶m s©u nÆng nµo cña lßng mÑ ? ( Nhớ thương bà ngoại và nhớ mái trường x­a ) ? Trong đêm không ngủ, người mẹ đã ch¨m sãc giÊc ngñ cña con, nhí tíi nh÷ng kỷ niệm thân thương về bà ngoại và mái trường xưa. Tất cả những điều đó đã cho em hình dung về một người mẹ như thế => Là người mẹ biết yêu thương người. nµo ? Th¶o luËn :. thân, biết ơn trường học, tin tưởng ở. ? Có phải người mẹ đang nói trực tiếp với tương lai của con . con không ? hay người mẹ đang tâm sự với Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ai ? ( §ang nãi víi chÝnh m×nh ) – C¸ch -> Dùng ngôn ngữ độc thoại.. viÕt nµy cã t¸c dông g× ?. Gv : Qua tâm trạng của người mẹ trong bài Làm nổi bật tâm trạng, tình cảm và những văn chúng ta hiểu rằng người mẹ ấy nhớ điều sâu thẳm khó nói bằng những lời những kỷ niệm xưa, không chỉ để sống lại trực tiếp. tuổi thơ đẹp đẽ của mình mà còn muốn ghi vào lòng con những kỷ niệm đẹp ấy. Để rồi bất cứ 1 ngày nào đó trong đời, khi nhớ l¹i, lßng con l¹i r¹o rùc nh÷ng c¶m gi¸c b©ng khu©ng, xao xuyÕn cña ngµy ®Çu tiªn cắp sách tới trường . ? Ngoµi nh÷ng c¶m xóc t©m tr¹ng Êy, trong đêm không ngủ người mẹ còn nghĩ đến điều gì ?. 2 / C¶m nghÜ cña mÑ: - Bước qua cánh cổng trường là một thế. ? C©u v¨n nµo trong bµi nãi lªn tÇm quan giíi k× diÖu sÏ më ra. trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ? ( ‘‘Ai còng biÕt r»ng mçi sai lÇm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả 1 thế hệ mai sau vµ sai lÇm 1 li cã thÓ ®­a thÕ hÖ Êy ®i chÖch c¶ hµng dÆm sau nµy.” ) ? C©u v¨n nµy cã ý nghÜa g× ? V× sao ? ( Không được phép sai lầm trong giáo dục. =>Khẳng định vai trò to lớn của giáo dục Vì giáo dục quyết định tương lai của đất và tin tưởng ở sự nghiệp giáo dục của nước ). nước nhà. Th¶o luËn:. ?Trong đoạn kết người mẹ đã nói với con : ‘‘Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là 1 thÕ giíi k× diÖu sÏ më ra.’’ Em hiÓu thÕ giới kì diệu đó là gì ? Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ( Tri thức, tình cảm, tư tưởng, đạo lí, tình b¹n, t×nh thÇy trß ) ? C©u nãi nµy cã ý nghÜa g× ? GV: Một thế giới kì diệu mà nhà trường đã më ra cho chóng ta lµ bao ®iÒu míi mÎ réng lín vÒ tri thøc v¨n ho¸, tri thøc cuéc sống, dạy dỗ bồi đắp cho chúng ta những tư tưởng, Tình cảm đẹp về đạo lí làm người, về tình bạn, tình thầy trò, về tấm lòng yêu thương con người để không ngừng vươn lên, để phát triển thể lực, phẩm chất toàn diện của con người, chuẩn bÞ cho ngµy mai lËp nghiÖp. Hoạt động 3: Tổng kết luyện tập. III: Tæng kÕt. ? Văn bản Cổng trường mở ra được biểu. 1. NghÖ thuËt:. đạt bằng những phương thức nào? Kết hợp hài hoà giữa tự sự, miêu tả và ?Phương thức nào là chính ? – Sự kết hợp biểu cảm làm nổi bật vẻ đẹp trong sáng, nµy cã t¸c dông g× ?. đôn hậu trong tâm hồn người mẹ .. ? NghÖ thuËt miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng - Miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt víi nhân vật có gì đáng chú ý ?. nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau : miªu t¶ trùc tiÕp, miªu t¶ qua so s¸nh, miªu t¶ håi øc, sử dụng ngôn ngữ độc thoại bộc lộ chất tr÷ t×nh.. ? Bài văn cho em hiểu thêm gì về người 2. Nội dung: mẹ và nhà trường ?. V¨n b¶n cho ta thÊy nh÷ng t×nh c¶m thiêng liêng ,đẹp đẽ của cha mẹ đối với. ? Văn bản này đã cho em bài học gì ?. con c¸i. Vai trò lớn lao của nhà trừng đối với cuộc đời mỗi con người.. ? Học sinh đọc ghi nhớ. * Ghi nhí : sgk-9. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ? Quan s¸t tranh ( SGK ) - Bøc tranh minh IV: LuyÖn tËp: họa cảnh gì ? Em hãy miêu tả lại cảnh đó ? ? H·y nhí vµ viÕt thµnh ®o¹n v¨n vÒ kØ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của mình ? 4 Cñng cè: §äc diÔn c¶m mét ®o¹n v¨n 5 DÆn dß: Häc bµi ChuÈn bÞ bµi sau  Rót kinh nghiÖm:. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 ***************************************************************************. TuÇn 1 Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : Bµi 1 - TiÕt 2. §äc hiÓu v¨n b¶n. :. MÑ T«i _ Et- môn-đô-đơ A-mi-xi _ I- Môc tiªu bµi häc: - Cảm nhận được tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. Không được chà đạp lên tình cảm đó . - Giáo dục tình cảm yêu thương và kính trọng cha mẹ . II- ChuÈn bÞ: 1 GV: §äc tµi liÖu tham kh¶o 2 HS: Đọc trước bài III - TiÕn tr×nh tæ chøc : 1 - ổn định tổ chức 2- KiÓm tra: ? Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra từ văn bản Cổng trường mở ra là gì ? 3 - Bµi míi: Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng và cao cả . Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức hết được điều đó. Chỉ đến khi mắc những lỗi lÇm, ta míi nhËn ra tÊt c¶. Bµi MÑ t«i sÏ cho ta mét bµi häc nh­ thÕ. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** Hoạt động của thầy - trò Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1: Tìm hiểu chung. I . Giíi thiÖu chung :. ? §äc chó thÝch. 1 . T¸c gi¶: ( 1846- 1908 ). ? Em h·y giíi thiÖu 1 vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ ?. - Lµ nhµ v¨n ý.. ? Tác giả thường viết về đề tài. - Thường viết về đề tài thiếu nhi và nhà trường về những tấm lòng nhân hậu.. ? Em h·y nªu xuÊt xuÊt xø cña v¨n b¶n MÑ t«i. 2 / T¸c phÈm: - Là văn bản nhật dụng viết về người mẹ - In trong tËp truyÖn : Nh÷ng tÊm lßng cao c¶. GV: Hướng dẫn đọc : Nhẹ nhàng, tha thiết, 3.Đọc : thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng t©m t­ t×nh c¶m buån khổ của người cha trước lỗi lầm của con và sự trân trọng của ông với vợ mình. Khi đọc lêi khuyªn: Døt kho¸t, m¹nh mÏ thÓ hiÖn thái độ nghiêm khắc . GV đọc - HS đọc - Nhận xét . GV gọi hs đọc chú thích. ? Trong 10 ®iÒu chó thÝch, tõ nµo lµ tõ l¸y, 4. Chó thÝch : tõ nµo lµ tõ H¸n ViÖt ? ( Tõ l¸y:3,4-Tõ HV: nh÷ng tõ cßn l¹i ) . ? Ta cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy phÇn ? Mỗi phần từ đâu đến đâu ? ý nghĩa của từng phÇn ?. 5.Bè côc : 2 phÇn Th¶o luËn :. + §o¹n ®Çu : LÝ do bè viÕt th­. - Văn bản là 1 bức thư của người bố gửi cho +Còn lại : Nội dung bức thư con nhưng tại sao tác giả lại lấy nhan đề “Mẹ tôi” ? ( Nhan đề là của tác giả đặt cho đoạn trích . Tuy người mẹ không xuất hiện trùc tiÕp trong c©u chuyÖn, nh­ng l¹i lµ tiªu Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** điểm mà các nhân vật và chi tiết đều hướng tới để làm sáng tỏ ). Hoạt động 2:Đọc hiểu văn bản. II.T×m hiÓu v¨n b¶n. ? Theo dâi phÇn ®Çu v¨n b¶n , em thÊy En 1 / Lçi lÇm cña En ri c« : ri cô đã mắc lỗi gì ?. - Vô lễ với mẹ trước mặt cô giáo. ? Em cã suy nghÜ g× vÒ lçi lÇm cña En ri => §©y lµ viÖc lµm sai tr¸i, xóc ph¹m tíi mÑ. c«?. 2 / Thái độ của bố:. ? Tìm những chi tiết nói về thái độ của người bố đối với En ri cô ? - Sù hçn l¸o cña con nh­ mét nh¸t dao ®©m vµo tim bè vËy !. -… Bố không nén được cơn tức giận đối víi con . - Con mà xúc phạm đến mẹ con ư ? Để diễn tả được tâm trạng của người bố, -> Phương thức biểu cảm được diễn đạt tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào bằng các kiểu câu cảm thán, nghi vấn ? Phương thức biểu cảm được diễn đạt làm cho lời văn trở nên linh hoạt, sinh th«ng qua nh÷ng kiÓu c©u nµo. động, dễ đi vào lòng người .. ? T¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt đó? ? Những chi tiết trên đã thể hiện được thái =>Thể hiện thái độ buồn bã, đau đớn và độ gì của người bố ?. tøc giËn .. ? Em có đồng tình với người bố không ?( hstù béc lé ) ? Trong thư người bố đã gợi lại những việc lµm, nh÷ng t×nh c¶m cña mÑ dµnh cho En ri cô. Em hãy tìm những chi tiết, hình ảnh nói 3/ Hình ảnh người mẹ: về người mẹ ? - Mẹ đã phải thức suốt đêm ... , quằn quại vì nçi lo sî, khãc nøc në khi nghÜ r»ng cã thÓ mÊt con. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** - Người mẹ sẵn sàng bỏ một năm hạnh phúc để tránh cho con 1 giờ đau đớn, người mẹ có thể đi xin ăn để nuôi con, có thể hi sinh tính mạng để cứu sống con ? Khi nói về hình ảnh người mẹ tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào? Phương =>Phương thức tự sự kết hợp với miêu tả. thức đó có tác dụng gì ?. ? Qua lời kể của người cha, em cảm nhận làm nổi bật tình cảm của người mẹ. được điều gì về người mẹ ?. .=> Là người mẹ hết lòng yêu thương. GV : Người mẹ của En ri cô cũng như bao con, sẵn sàng quên mình vì con. người mẹ khác trên thế gian này đã yêu thương, chăm sóc nuôi dạy con cái bằng tất c¶ tÊm lßng, søc lùc, s½n sµng hi sinh tÊt c¶ h¹nh phóc vµ cuéc sèng cña m×nh cho con cái. Tình mẫu tử của con người thật thiêng liªng, cao c¶. ? Tiếp sau những lời ngợi ca về người mẹ, tác giả đã phân tích mối quan hệ ruột thịt, g¾n bã s©u nÆng gi÷a 2 mÑ con En ri c« (hs đọc đoạn văn 3,4-sgk-10 ). ? Người bố đã khuyên En ri cô những gì ?. 4 / Lêi khuyªn cña bè:. - Kh«ng bao giê ®­îc thèt ra nh÷ng lêi nãi nÆng víi mÑ. Con ph¶i xin lçi mÑ,... - Con hãy cầu xin mẹ hôn con, để cho chiếc h«n Êy xo¸ ®i c¸i dÊu vÕt vong ©n béi nghÜa trªn tr¸n con . ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông c©u v¨n ë ®o¹n nµy ? T¸c dông cña c¸ch dïng -> Sö dông c©u cÇu khiÕn lµm cho lêi đó ?. v¨n trë nªn râ rµng, døt kho¸t .. ? Qua bức thư , em thấy bố của En ri cô là =>Là người bố nghiêm khắc nhưng đầy người như thế nào ?. tình thương yêu sâu sắc .. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ? Tại sao người cha không nói trực tiếp với con mµ l¹i viÕt th­ ? ( t×nh c¶m s©u s¾c thường tế nhị và kín đáo, nhiều khi không nãi trùc tiÕp ®­îc. ViÕt th­ tøc lµ chØ nãi riêng cho người mắc lỗi biết, vừa giữ được kín đáo, vừa không làm người mắc lỗi mất lßng tù träng. §©y chÝnh lµ bµi häc vÒ c¸ch øng xử trong gia đình, ở trường và ngoài xã hội . Hoạt động 3: Tổng kết, luyện tập. III: Tæng kÕt. ?Văn bản này được biểu đạt bằng những 1 Nghệ thuật: phương thức nào ?. - Viết thư để biểu cảm ( tự sự- miêu tả-. Phương thức nào là chính ?. biÓu c¶m ). ? Em có nhận xét gì về cách diễn đạt câu - Diễn đạt bằng nhiều kiểu câu linh hoạt: v¨n cña t¸c gi¶ ? c©u trÇn thuËt, c©u nghi vÊn, c©u c¶m th¸n, c©u cÇu khiÕn lµm cho lêi v¨n trë nªn trë nªn linh ho¹t, dÔ ®i vµo lßng người . ? Nhà văn đã gửi tới chúng ta thông điệp 2 Nội dung: g× ? * Ghi nhí : sgk-12. ? §äc phÇn ghi nhí. IV: LuyÖn tËp:. ? Văn bản này đã cho ta hiểu thêm gì về tác gi¶ ? ? Sau khi häc xong v¨n b¶n nµy, em rót ra ®­îc bµi häc g× ? Liªn hÖ víi b¶n th©n xem em đã có lần nào lỡ gây chuyện gì đó khiến bè mÑ buån phiÒn. NÕu cã th× bµi v¨n nµy gîi cho em ®iÒu g× ? 4 Cñng cè: GV Kh¸I qu¸t néi dung chÝnh: 5. dÆn dß: ChuÈn bÞ bµi sau: VÒ häc bµi vµ lµm bµi tËp Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** *- Rót kinh nghiÖm. TuÇn 1 Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : Bµi 1 - TiÕt 3. Tõ ghÐp I- Môc tiªu bµi häc : - Nắm được cấu tạo của 2 loại từ ghép : Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập . - HiÓu ®­îc ý nghÜa cña c¸c lo¹i tõ ghÐp . II ChuÈn bÞ : - GV: B¶ng phô . - HS: Đọc trước bài III - TiÕn tr×nh tæ chøc : 1 - ổn định tổ chức : 2 - KiÓm tra : Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng, sách vở của HS 3 - Bµi míi : ? Tìm 3 từ đơn và 3 từ phức? Từ phức được phân loại như thế nào ? Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ( Hoa, l¸, qu¶; hoa hång, hoa qu¶, xanh xanh. Tõ phøc ®­îc ph©n thµnh hai lo¹i : Tõ ghÐp vµ tõ l¸y ) Bµi häc h«m nay sÏ gióp chóng ta hiÓu râ h¬n vÒ tõ ghÐp . Hoạt động của thầy trò. Néi dung kiÕn thøc. Hoạt động 1: Hình thành kiến thức I- Các loại từ ghép: míi. 1 VÝ dô1:. §äc VD1. Bµ ngo¹i. ? Chó ý c¸c tõ : Bµ ngo¹i, th¬m phøc .. Th¬m phøc. Nhãm 1. t.chÝnh ? Trong 2 từ đó, tiếng nào là tiếng chÝnh, tiÕng nµo lµ tiÕng phô bæ sung ý 2 NhËn xÐt: nghÜa cho tiÕng chÝnh ?. TiÕng phô bæi sung nghÜa cho tiÕng chÝnh. ? 2 tõ nµy cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ => quan hÖ chÝnh phô => Tõ ghÐp chÝnh phô nµo ? ? Em có nhận xét gì về trật tự của -Tiếng chính đứng trước nh÷ng tiÕng chÝnh trong nh÷ng tõ Êy ?. - Cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô, tiÕng phô bæ. ? Theo em tõ ghÐp chÝnh phô cã cÊu sung nghÜa cho tiÕng chÝnh . t¹o nh­ thÕ nµo ? ? T×m tõ ghÐp chÝnh phô cã tiÕng chÝnh Bµ, th¬m ? ( Bµ c«, bµ b¸c, bµ d×; th¬m lõng, th¬m ng¸t ) ? HS đọc Ví dụ 2 - Chú ý các từ trầm *Ví dụ2 : bæng, quÇn ¸o .. TrÇm bæng QuÇn ¸o. Nhãm2. ? C¸c tiÕng trong 2 tõ ghÐp trªn cã ph©n ra thµnh tiÕng chÝnh, tiÕng phô kh«ng ? VËy 2 tiÕng nµy cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo ? ( quan hệ bình đẳng về mặt ngữ pháp ). - 2 tiÕng ngang b»ng nhau-> quan hÖ b×nh. ? Khi đảo vị trí của các tiếng thì nghĩa đẳng => Từ ghép đẳng lập của từ có thay đổi không ? Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ? Từ ghép đẳng lập có cấu tạo như thế nµo?. - Có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp (kh«ng ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô ). ? Tìm một vài từ ghép đẳng lập chỉ các sù vËt xung quanh chóng ta ? ( Bµn ghÕ, s¸ch vë, mò nãn ... ) ? So s¸nh tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghÐp đẳng lập, chúng giống và khác nhau ở ®iÓm nµo ? * So s¸nh tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghÐp đẳng lập: - Gièng : §Òu cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa - Kh¸c : +Tõ ghÐp chÝnh phô: cã quan hÖ chÝnh phô +Từ ghép đẳng lập: có quan hệ bình đẳng. 3. Ghi nhí 1: SGK ( 14 ). ? §äc ghi nhí II - NghÜa cña tõ ghÐp : Tõ ghÐp ®­îc ph©n lo¹i nh­ thÕ nµo ? - 1. NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô : ThÕ nµo lµ tõ ghÐp chÝnh phô, thÕ nµo - VÝ dô : là từ ghép đẳng lập ?. - NhËn xÐt: + Bà : chỉ người phụ nữ cao tuổi ->nghĩa réng . Bà ngoại : chỉ người phụ nữ cao tuổi đẻ ra. ? So s¸nh nghÜa cña tõ bµ ngo¹i víi mÑ -> nghÜa hÑp nghÜa cña tõ bµ? + Thơm : có mùi như hương của hoa, dễ chịu ? NghÜa cña tõ th¬m phøc víi nghÜa -> nghÜa réng . cña tiÕng th¬m ? Th¬m phøc : cã mïi bèc lªn m¹nh, hÊp dÉn -> nghÜa hÑp - HÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh vµ cã tÝnh Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ? Tõ ghÐp chÝnh phô cã nghÜa nh­ thÕ chÊt ph©n nghÜa . nµo ?. 2 - Nghĩa của từ ghép đẳng lập : - VÝ dô: - NhËn xÐt: + QuÇn ¸o : chØ quÇn ¸o nãi chung -> hîp. ? So s¸nh nghÜa cña tõ quÇn ¸o víi nghÜa, cã nghÜa kh¸i qu¸t h¬n. nghÜa cña mçi tiÕng quÇn vµ ¸o ?. QuÇn, ¸o : chØ riªng tõng lo¹i . + TrÇm bæng : Miªu t¶ ©m thanh lóc thÊp,. ? TrÇm bæng víi trÇm vµ bæng ?. lóc cao nghe rÊt ªm tai => nghÜa chung, kh¸i qu¸t.. ? Từ ghép đẳng lập có nghĩa như thế Trầm, bổng : chỉ âm thanh riêng từng loại . nµo ?. - Cã tÝnh chÊt hîp nghÜa vµ cã nghÜa kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña tiÕng t¹o nªn nã .. Hs đọc ghi nhớ 2 .. * Ghi nhí 2 : SGK (14 ). Hoạt động 2: Luyện tập. III - LuyÖn tËp : * Bµi 1( 15 ) :. GV : Gäi 2 hs lªn b¶ng lµm bt. - Từ ghép đẳng lập : Suy nghĩ, chài lưới, cây. ? Phân loại từ ghép đẳng lập, chính phụ cỏ, ẩm ướt, đầu đuôi . ?. - Tõ ghÐp chÝnh phô: Xanh ng¾t,nhµ m¸y, nhà ăn, nụ cười .. ? V× sao em l¹i xÕp nh­ vËy ?. * Bµi 2 ( 15 ):. GV treo b¶ng phô - hs lªn ®iÒn tõ. - Bót mùc ( bi, m¸y, ch× ). ? Điền thêm tiếng để tạo từ ghép chính - Thước kẻ (vẽ, may, đo độ ) phô ? GV treo b¶ng phô - hs lªn ®iÒn tõ. * Bµi 3: ( 15 ). ? Điền thêm tiếng để tạo từ ghép đẳng - Núi rừng ( sông, đồi ) lËp ? - MÆt mòi ( mµy,… ) *Bµi 5 : ( 15 ) Gäi hs tr¶ lêi. - Kh«ng ph¶i v× :. ? Tr¶ lêi t¹i sao ?. Hoa hång lµ mét loµi hoa nh­ : Hoa huÖ, hoa cóc…. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** -> Cã nhiÒu lo¹i hoa mÇu hång nh­ng kh«ng ph¶i lµ hoa hång nh­ : Hoa giÊy, hoa chuèi… 4 Cñng cè: Thế nào là từ ghép đẳng lập từ ghép chính phụ? 5 DÆn dß: Häc bµi, chuÈn bÞ bµi sau * - Rót kinh nghiÖm :. TuÇn 1: Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : Bµi 1 - TiÕt 4 LI£N KÕT TRONG V¡N B¶N. I - Môc tiªu bµi häc - Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì văn bản phải có tính liên kết. Sự liên kết ấy cần ®­îc thÓ hiÖn trªn c¶ 2 mÆt : H×nh thøc ng«n ng÷ vµ néi dung ý nghÜa. - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu XD được những văn bản có tính liên kÕt . II - ChuÈn bÞ : GV: B¶ng phô HS : Đọc trước bài . III. TiÕn tr×nh lªn líp 1 - ổn định tổ chức : 2 - KiÓm tra : 3 - Bµi míi : Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** - Văn bản là gì ? ( Là chuỗi những lời nói miệng hay bài viết có chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc, v/dụng phương thức biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích g/tiếp ) - TÝnh chÊt cña v¨n b¶n lµ g× ? ( thèng nhÊt, m¹ch l¹c ) Chóng ta sÏ kh«ng hiÓu ®­îc mét c¸ch cô thÓ vÒ v¨n b¶n, còng nh­ khã cã thÓ t¹o lËp ®­îc nh÷ng v¨n b¶n tèt, nÕu chóng ta kh«ng t×m hiÓu kÜ 1 trong nh÷ng tÝnh chÊt quan träng nhÊt cña nã lµ liªn kÕt. Hoạt động của Thầy-Trò. Néi dung khiÕn thøc. Hoạt động 1: Hình thành kiến thức mới. I / Liên kết và phương tiện liên kết trong v¨n b¶n :. GV : Gọi hs đọc 2 đoạn văn ( đoạn văn. 1 / TÝnh liªn kÕt cña v¨n b¶n :. trong V¨n b¶n : MÑ t«i-sgk-10 vµ ®o¹n v¨n - VÝ dô : sgk-17 ) ? So s¸nh 2 ®o¹n v¨n, ®o¹n nµo cã thÓ hiÓu rõ hơn người bố muốn nói gì ? ? NÕu En Ri C« ch­a hiÓu ý bè th× h·y cho biÕt v× sao ? ( v× gi÷a c¸c c©u cßn ch­a cã sù liªn kÕt ). - §o¹n v¨n khã hiÓu v× gi÷a c¸c c©u v¨n. ? GV: liªn : liÒn; kÕt : nèi, buéc; liªn kÕt: kh«ng cã mèi quan hÖ g× víi nhau nèi liÒn nhau g¾n bã víi nhau ? Muèn cho ®o¹n v¨n cã thÓ hiÓu ®­îc th× nã ph¶i cã tÝnh chÊt g× ? ( liªn kÕt ) -ThÕ nµo lµ liªn kÕt ? - Liªn kÕt: lµ sù nèi kÕt c¸c c©u, c¸c ®o¹n ? GV : liªn kÕt lµ 1 trong nh÷ng tÝnh chÊt trong v¨n b¶n 1 c¸ch tù nhiªn, hîp lÝ, lµm quan träng nhÊt cña v¨n b¶n. cho v¨n b¶n trë nªn cã nghÜa, dÔ hiÓu. * BT1 : Tôi đến trường. Em Thu bị ngã . ? ë ®©y nªu mÊy th«ng tin ? Nh÷ng th«ng tin nµy nh­ thÕ nµo víi nhau ? ( 2 th«ng tin ? kh«ng liªn quan víi nhau ) ? Em hãy sửa lại câu văn để 2 thông tin Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** nµy g¾n kÕt víi nhau ? ( Trªn ®­êng tíi trường, tôi thấy em Thu bị ngã . ) HS đọc VD ( sgk - 18 ). 2 - Phương tiện liên kết trong văn bản :. Sù s¾p xÕp ý gi÷a c©u 1 vµ c©u 2 cã g× bÊt - VÝ dô : hîp lÝ ? V× sao ? ( ch­a cã sù nèi kÕt víi nhau - v× ch­a cã tÝnh liªn kÕt ) ? Làm thế nào để xoá bỏ được sự bất hợp lí đó ?. - Thªm côm tõ : cßn b©y giê. ? Gi÷a c©u 1,2,3 cã sù liªn kÕt víi nhau ch­a ? V× sao ?. - Tõ : §øa trÎ ph¶i thay b¨ng tõ : con. ? GV : Nh÷ng tõ : cßn b©y giê, con lµ nh÷ng tõ, tæ hîp tõ ®­îc sö dông lµm phương tiện liên kết trong đoạn văn ? So sánh đoạn văn khi chưa dùng phương tiện liên kết và khi dùng phương tiện liên kết ? ch­a dïng : c©u v¨n rêi r¹c, khã hiÓu. Khi dïng: c©u v¨n râ rµng, m¹ch l¹c, dÔ hiÓu ? Một văn bản muốn có tính liên kết trước hÕt ph¶i cã ®iÒu kiÖn g× ? Cïng víi ®iÒu kiÖn Êy, c¸c c©u trong v¨n b¶n ph¶i sö. Muèn t¹o ®­îc tÝnh liªn kÕt trong v¨n. dụng các phương tiện gì ?. bản cần phải sử dụng những phương tiện liªn kÕt vÒ h×nh thøc vµ néi dung.. ? HS đọc ghi nhớ .. *Ghi nhí : SGK ( 18 ). Hoạt động 2: Luyện tập. II - LuyÖn tËp :. ? §äc ®o¹n v¨n vµ s¾p xÕp c©u v¨n theo. * Bµi 1 ( SGK-18 ) :. thứ tự hợp lí để tạo thành 1 đoạn văn có tÝnh liªn kÕt chÆt chÏ?. Sơ đồ câu hợp lí : 1 - 4 - 2 - 5 - 3. ? V× sao l¹i s¾p xÕp nh­ vËy?. * Bµi 2 ( 19 ) :. (s¾p xÕp nh­ vËy th× ®o¹n v¨n míi râ rµng, - §o¹n v¨n ch­a cã tÝnh liªn kÕt. dÔ hiÓu.). - Vì chỉ đúng về hình thức ngôn ngữ song. Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n ng÷ v¨n líp 7 N¨m häc 2010-2011 *************************************************************************** ? Các câu văn dưới đây đã có tính liên kết không cùng nói về một nội dung. * Bµi 3 ( 19 ) :. ch­a ? V× sao ?. §iÒn tõ : bµ, bµ , ch¸u, bµ, bµ, ch¸u, thÕ ? §iÒn c¸c tõ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng? lµ. * Bµi 4 ( 19 ) : “ §ªm nay mÑ kh«ng ngñ ®­îc. Ngµy mai. NÕu t¸ch riªng 2 c©u v¨n th× cã vÎ rêi r¹c. là ngày khai trường lớp 1 của con.” Có ý nhưng nếu đọc tiếp câu 3 thì ta thấy câu 3 kiÕn cho r»ng: Sù liªn kÕt gi÷a 2 c©u trªn kÕt nèi 2 c©u trªn thµnh 1 thÓ thèng nhÊt h×nh nh­ kh«ng chÆt chÏ, vËy mµ chóng lµm ®o¹n v¨n cã tÝnh liªn kÕt chÆt chÏ . vẫn được đặt cạnh nhau trong Văn bản : Cổng trường mở ra. Em hãy giải thích tại sao ? 4 Cñng cè: Néi dung chÝnh 5 DÆn dß: VÒ häc bµi vµ lµm bµi tËp * - Rót kinh nghiÖm : TuÇn 2. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y : Bµi 2 - TiÕt 5 §äc- hiÓuV¨n b¶n :. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª _ Kh¸nh Hoµi _ I - Môc tiªu bµi häc - ThÊy ®­îc nh÷ng t×nh c¶m ch©n thµnh, s©u nÆng cña 2 anh em trong c©u chuyÖn. C¶m nhËn được nỗi đau đớn, xót xa của những người bạn nhỏ chẳng may rơi vào những hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Biết thông cảm và chia sẻ với những người bạn ấy . - Thấy được cái hay của chuyện là ở cách kể rất chân thật và cảm động . Gi¸o viªn Đỗ Thị Hoa -THCS §inh X¸ -B×nh Lôc –Hµ Nam Lop7.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>