Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 64 : Ôn tập văn biểu cảm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS :9/12/2012 ND:11/12/2012. A. mục tiêu cần đạt:. TiÕt 64 :¤n tËp v¨n biÓu c¶m. - N¾m ch¾c kh¸i niÖm, b¶n chÊt cña v¨n biÓu c¶m, ph©n biÖt víi v¨n tù sù, miªu t¶ thÊy ®­îc vai trß cña tù sù, miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m, gi¸ trÞ cña biÖn ph¸p tu tõ trong v¨n biÓu c¶m. - Rèn học sinh kĩ năng thực hiện các bước làm văn bản biểu cảm. - Tích hợp: Các bài TLV của học sinh, văn bản biểu cảm đã học. B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n. 2.Häc sinh: ¤n tËp, chuÈn bÞ bµi. C. Tiến trình tổ chức hoạt động. 1. ổn định: 2. Kiểm tra: -Thế nào là văn biểu cảm. Những đặc điểm của văn bản biểu cảm? 3. Bµi míi: Hoạt động H: Khi muốn bày tỏ thái độ, tình cảm của mọi đối tượng trước hết cần phải cã c¸c yÕu tè nµo? V× sao? H: Nh¾c l¹i nh÷ng yªu cÇu cña v¨n tù sù vµ v¨n miªu t¶? H: Trong v¨n biÓu c¶m cã cÇn sö dông c¸c yÕu tè tù sù, miªu t¶? H: VËy t¹i sao kh«ng gäi lµ v¨n b¶n tù sù - miªu t¶ - biÓu c¶m mµ gäi lµ v¨n biÓu c¶m? - Học sinh đọc bài ca dao. H: Nh÷ng biÖn ph¸p nµo ®­îc sö dông trong bµi ca dao? H: C¸c h×nh ¶nh trong bµi ca dao cã ý nghÜa g× ?. Néi dung chÝnh I. Bµi häc 1. Ph©n biÖt v¨n biÓu c¶m víi tù sù, miªu t¶. - Các yếu tố cần có để hình thành, thể hiện cảm xúc, thái độ, tình cảm của người viết là tự sù, miªu t¶. - Văn tự sự: Kể từ nguyên nhân - diễn biến kết quả => tái hiện sự kiện người đọc người nghe hiÓu, kÓ l¹i ®­îc. - Văn miêu tả: tái hiện chân dung đối tượng -> hình dung được về đối tượng. - Tự sự, miêu tả là phương tiện để người viết thể hiện thái độ tình cảm của mình. 2. §Æc tr­ng cña v¨n b¶n biÓu c¶m. a) VÝ dô: "Con s«ng bªn.... .............. bªn nµo? " b) NhËn xÐt: - Sö dông BPNT: ®iÖp ng÷, Èn dô, tõ tr¸i. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> H: Tâm trạng người viết được gợi lên qua bµi ca dao nh­ thÕ nµo? H: NhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷ v¨n biÓu c¶m víi ng«n ng÷ th¬? - Học sinh đọc đề bài . H: Nêu các bước làm 1 bài văn ? H: Xác định thể loại của đề bài trên? Đối tượng cần biểu cảm? H: Với đề bài này ta cần bày tỏ những t×nh c¶m nh­ thÕ nµo? H: Ta sÏ tr×nh bµy nh÷ng ý lín nµo ë đề bài này? - Trªn c¬ së c¸c ý võa t×m lËp dµn bµi - Từ dàn bài trên. Giáo viên hướng dẫn häc sinh viÕt thµnh v¨n hoµn chØnh cho phần mở bài và kết bài của đề bài trên. Cßn thêi gian, gv cho hs viÕt thµnh nh÷ng ®o¹n v¨n, bµi v¨n hoµn chØnh..... nghÜa. - Những hình ảnh -> những sự kiện trong đời sống tình cảm của con người. - T©m tr¹ng: ph©n v©n, xen chót hêi hît, b©ng khu©ng. - GÇn víi ng«n ng÷ th¬ v× m® lµ biÓu c¶m. 3. Các bước làm bài văn biểu cảm: * §Ò bµi: "C¶m nghÜ vÒ mïa xu©n" a) Tìm hiểu đề: - ThÓ lo¹i: BiÓu c¶m vÒ sù vËt. - Đối tượng biểu cảm: Mùa xuân. - YcÇu: t×nh c¶m ch©n thµnh, tÝch cùc vµ sù đánh giá đối với mùa xuân. b) T×m ý: * Mùa xuân của thiên nhiên đất trời. - C¶nh s¾c, thêi tiÕt, khÝ hËu, c©y cèi..... * Mùa xuân của lòng người: - Tuæi t¸c, t©m tr¹ng suy nghÜ. * Bµy tá c¶m xóc. c) LËp dµn ý d) ViÕt bµi. e) KiÓm tra, söa ch÷a. II- LuyÖn tËp: -ViÕt hoµn chØnh phần mở bài thân bàì. 4. Cñng cè : - Gi¸o viªn kh¸i qu¸t néi dung bµi häc. 5.Dặn dò: - Làm tiếp phần bài viết còn lại dựa vào dàn ý đã cho.. NS : 9/12/2012 ND: 11/12/2012. TiÕt 65: LuyÖn tËp sö dông tõ A. Mục tiêu cần đạt: - Học sinh củng cố cách dùng từ đúng âm, đúng chính tả, đúng nghĩa, đúng tổ chức ng÷ ph¸p vµ s¾c th¸i biÓu c¶m. - RÌn c¸c kÜ n¨ng vÒ dïng tõ, söa lçi dïng tõ.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Tích hợp: Tiếng Việt: các từ loại, từ hán việt, từ đồng âm, đồng nghĩa, trái nghĩa; PhÇn tËp lµm v¨n: ë c¸c bµi viÕt cña häc sinh B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:Gi¸o ¸n. 2.Häc sinh:TËp hîp c¸c bµi v¨n. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học. 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra: -Khi sö dông tõ, cÇn l­u ý ®iÒu g×? 3/ Bµi míi: Hoạt động Häc sinh nªu yªu cÇu bµi tËp 1 - Chia nhãm tËp hîp bµi kiÓm tra cña nhãm m×nh. Ph¸t hiÖn lçi trong bµi viÕt. -Nªu c¸ch söa. - NhËn xÐt. - Gi¸o viªn nhËn xÐt chØnh söa. Học sinh đọc yêu cầu bài tập 2. - Giáo viên yêu cầu học sinh đọc bài v¨n cã m¾c lçi dïng tõ => Yªu cÇu häc sinh söa lçi. -Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp 3. 1. §Ò cö. 2. Hiu h¾t. 3. HËu qu¶. 4. Chó t©m. 5. Anh em. 6. S¸ng sña. - Học sinh hoạt động độc lập.. Néi dung chÝnh Bµi tËp 1: Ghi l¹i nh÷ng tõ dïng sai trong bµi viÕt cña häc sinh, nªu c¸ch söa Tõ dïng sai C¸ch söa Vd :Tre trở Che chở. bµi tËp 2: söa lçi bµi v¨n. -Häc sinh söa lçi. bµi tËp 3: Ph¸t hiÖn vµ söa lçi dïng tõ trong c¸c c©u sau: 1. Tôi sẽ đề bạt anh vào BCH LC Đoàn 2. C¶nh rõng chiÒu thËt v¾ng lÆng hÐo h¾t. 3. KÕt qu¶ cña chiÕn tranh cßn dai d¼ng. 4. Nã ch¼ng chñ t©m vµo viÖc g× 5. Huynh đệ như thể tay chân. 6. Ngôi nhà mới của gia đình em thật ánh s¸ng.. 4. Cñng cè : - Kh¸i qu¸t néi dung bµi häc. 5.DÆn dß : -Yªu cÇu häc sinh tiÕp tôc c«ng viÖc söa lçi dïng tõ. - ¤n tËp c¸c KT phÇn TiÕng ViÖt.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> NS :9/12/2012 ND :13/12/2012. TiÕt 66 : ¤n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh (T1). A. Mục tiêu cần đạt: - Học sinh bước đầu nắm được khái niệm văn thơ trữ tình và một số đặc điểm nghệ thuËt phæ biÕn cña t¸c phÈm tr÷ t×nh. - Củng cố những kiến thức, kĩ năng cơ bản đã được cung cấp, rèn luyện. - Tích hợp: Phần KT, đánh giá tổng hợp. B. ChuÈn bÞ: 1- Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng tæng hîp. 2- Häc sinh: ChuÈn bÞ b¶ng lín theo nhãm. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động 1. ổn định: 2. KiÓm tra: -Gi¸o viªn KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 3. Bµi míi: Hoạt động Hsinh đọc yêu cầu bµi tËp 1 - Gviªn yªu cÇu c¸c nhãm tr×nh bµy - C¸c nhãm trình bày - C¸c nhãm nhËn xÐt lÉn bµi cña nhãm kh¸c. - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tg cña c¸c tp trªn. - Gviªn tr×nh bµy theo nhãm, nh÷ng néi dung trªn. H: Trong c¸c t¸c phÈm th¬ trªn, tp nµo th¾m ®­îm t×nh c¶m víi thiªn nhiªn, g¾n liÒn víi t×nh yªu qhương đnước.. Néi dung chÝnh Bµi 1: Nªu tªn t¸c gi¶ cña nh÷ng t¸c phÈm sau: T¸c phÈm T¸c gi¶ 1. C¶m nghÜ.... Lý B¹ch (701 - 762) 2. Phß gi¸ vÒ kinh. TQ Kh¶i (1241 - 1294) 3. Ngẫu nhiên viết nhân Hạ Tri Chương (659 - 744) buæi míi vÒ quª. 4. Buổi chiều đứng ở phủ Trần Nhân Tông (1258 - 1308) Thiên Trường trông ra. 5. Bµi ca.... 6. Bạn đến chơi nhà. §ç Phñ (712 - 770) 7. C¶nh khuya. NguyÔn KhuyÕn 8. TiÕng gµ tr­a. Hå ChÝ Minh. Xu©n Quúnh. Bài 2: Xếp các tác phẩm phù hợp với nội dung tư tưởng: T¸c phÈm Nội dung tư tưởng, tình cảm được biểu hiÖn 1. Bµi ca.... Tinh thần nhân đạo và lòng vị tha cao cả. 2. Qua Đèo Ngang Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ, thầm lặng giữa núi đồi.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> H: Mét trong nh÷ng tc¶m quan träng ®­îc thÓ hiÖn trong tp tr÷ tình từ thời trung đại đến hiện đại là tình c¶m g×?. 3. NgÉu nhiªn nh©n... 4. Sông núi nước Nam 5. TiÕng gµ tr­a 6. Bµi ca C«n S¬n.. - Học sinh đọc yêu cÇu bµi tËp 3 - Học sinh hoạt động độc lập, gọi 2 học sinh lªn b¶ng lµm. - Yªu cÇu häc sinh nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ nh÷ng thÓ th¬ ®ang t×m hiÓu.. Tình cảm quê hương chân thành pha chút xãt xa lóc míi trë vÒ quª. ý thức độc lập tự chủ và quyết tâm tiêu diệt địch. Tình cảm gia đình quê hương qua những kØ niÖm cña tuæi th¬. Nh©n c¸ch thanh cao vµ sù giao hoµ víi thiªn nhiªn.. Bµi 3: XÕp tªn t¸c phÈm khíp víi thÓ th¬: T¸c phÈm ThÓ th¬ 1. Phót chia li Song thÊt lôc b¸t. 2. Qua đèo ngang. ThÊt ng«n b¸t có ®­êng luËt 3. Bµi ca C«n S¬n Lôc b¸t. 4. TiÕng gµ tr­a. Thơ năm chữ (thơ hiện đại). 5. Cảm nghĩ trong đêm thanh ThÊt ng«n tø tuyÖt. tÜnh. 6. Sông núi nước Nam.. 4.Cñng cè :- Gi¸o viªn kh¾c s©u néi dung kiÕn thøc võa häc. 5.Dặn dß : - VÒ nhµ häc thuéc lßng l¹i c¸c bµi th¬ vµ n¾m ®­îc néi dung, nghÖ thuËt tiªu biÓu cña mçi t¸c phÈm. - TiÕp tôc «n tËp c¸c néi dung vÒ t¸c phÈm tr÷ t×nh. ============================================================ NS : 9/12/2012 ND:15/12/2012. TiÕt 67: ¤n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh (tiÕp) A. Mục tiêu cần đạt: - Häc sinh tiÕp tôc «n tËp néi dung phÇn t¸c phÈm tr÷ t×nh. - Néi dung cÇn «n tËp ®c kh¾c s©u ë viÖc häc sinh thùc hiÖn c¸c bµi luyÖn tËp. B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng tæng hîp. 2.Häc sinh: «n tËp. C. TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Đọc thuộc lòng 1 bài thơ làm theo thể thơ lục bát? Nêu những đặc điểm của thể thơ nµy? 3/ Bµi míi: Hoạt động. Néi dung chÝnh. Bµi 1: - Học sinh đọc 4 câu thơ của NT . Học - §©y tuy ch­a ph¶i lµ tiÕng kªu xÐ lßng sinh căn cứ vào những chú thích. Giáo nhưng đã thấm đượm một nỗi buồn sâu lắng. viªn gîi ý hoµn c¶nh s¸ng t¸c nh÷ng - Đây là nỗi lo lắng thường trực trong tâm hồn câu thơ đó. tác giả ( Suốt ngày, đêm, đêm ngày) - Hai c©u trªn: lµ biÓu c¶m trùc tiÕp dïng - Từ đó học sinh rút ra nội dung trữ tình phương thức tả và kể. cña 4 c©u th¬. So víi "Bµi ca C«n S¬n" - Hai câu dưới: biểu cảm gián tiếp dùng lời nói để thấy được 1 phương diện khác, 1 Èn dô mµu s¾c kh¸c trong th¬ => Lo nước thương dân không chỉ là nỗi lo NguyÔn Tr·i. thường trực mà còn là nỗi lo duy nhất. - T×m hiÓu h×nh thøc biÓu c¶m ë 4 c©u th¬?. Bµi 2: 1/ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh - Lý Bạch. - Tình cảm đối với quê hương biểu hiện lúc ở - Học sinh đọc lại hai bài thơ. xa quª. - BiÓu c¶m trùc tiÕp. - Giáo viên hướng dẫn học sinh so sánh 2/ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê. tình huống thể hiện tình yêu quê hương - Hạ Tri Chươngcủa hai bài thơ, so sánh cách thể hiện - Tình cảm với quê hương biểu hiện lúc mới tình yêu quê hương của 2 tác giả qua đặt chân đến quê. ( Về quê) hai bµi th¬. - BiÓu c¶m gi¸n tiÕp. - §­îm mµu s¾c hãm hØnh vµ ngËm ngïi. => Giáo viên rút ra đặc điểm của văn biÓu c¶m. Bài 4: Lựa chọn đáp án đúng: - Giáo viên yêu cầu học sinh đọc yêu a/ Tuú bót kh«ng cã cèt truyÖn vµ cã thÓ cÇu bµi tËp 4. kh«ng cã nh©n vËt. Tổ chức cho học sinh đọc, nhớ lại kỉ b/ Tuỳ bút sử dụng nhiều phương thức như niÖm " Tuú bót" biểu cảm là phương thức chủ yếu. c/ Tuú bót cã nh÷ng yÕu tè gÇn víi tù sù - Từ đó, sẽ tìm được đáp án đúng. nh­ng chñ yÕu thuéc lo¹i tr÷ t×nh. 4. Cñng cè :- Gi¸o viªn kh¸i qu¸t néi dung bµi häc. 5. Dặn dß :- ¤n tËp, Lµm nh÷ng bµi tËp cßn l¹i.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> NS: 9/12/2012 ND:15/12/2012. TiÕt 68: ¤n tËp tiÕng viÖt (tiÕt1). A. Mục tiêu cần đạt: - Hệ thống hoá những kiến thức đã học ở HKI về phần từ xét về cấu tạo, đại từ, quan hÖ tõ. - Luyện tập các kĩ năng tổng hợp về giải nghĩa từ, sử dụng từ để nói và viết. - TÝch hîp: c¸c kiÕn thøc phÇn v¨n vµ tiÕng ViÖt. B. ChuÈn bÞ: 1.Gi¸o viªn:Gi¸o ¸n, b¶ng tæng hîp. 2.Häc sinh: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. 1/ ổn định: 2/ KiÓm tra: KÕt hîp trong bµi häc. 3/ Bµi míi: Hoạt động. Néi dung chÝnh I. Néi dung «n tËp:. - Gv nªu néi d cÇn «n tËp, yªu cÇu häc sinh vẽ hai sơ đồ trong sgk tr183 vào vë. -Yªu cÇu häc sinh nh¾c l¹i kn tõ phøc, tõ l¸y, tõ l¸y. - Ph©n lo¹i c¸c tõ lo¹i trªn. - Yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn nh÷ng s¬ đồ còn lại trong sgk. - Gviªn hdÉn häc sinh c¸ch lËp b¶ng so s¸nh.. - Từ phức, đại từ, quan hệ từ , yếu tố Hán Việt. - Tõ phøc: tõ l¸y,tõ ghÐp. + Tõ ghÐp: §¼ng lËp ChÝnh phô + Tõ l¸y: Toµn bé. Bé phËn II. LuyÖn tËp: Bµi 2:LËp b¶ng so s¸nh: Tõ Lo¹i. danh từ, động tõ, tÝnh tõ. Quan hÖ tõ. - Yªu cÇu häc sinh hÖ thèng l¹i kiÕn thức và lập bảng để so sánh.. ý nghÜa. - Häc sinh lËp b¶ng.. chøc n¨ng. - Gäi 2 häc sinh lªn b¶ng lËp b¶ng so s¸nh.. ý nghÜa. Biểu thị người, Biểu thị ý sinh vËt,ho¹t nghÜa quan hÖ động, tính chất.. Chøc n¨ng. Cã kh¶ n¨ng lµm thµnh phÇn. - NhËn xÐt, söa ch÷a, bæ sung phÇn tr×nh bµy cña häc sinh.. Lop7.net. Liªn kÕt c¸c t¸c phÈm cña.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> cña côm tõ , cña c©u. - Học sinh đọc yêu cầu bài tập 3. -Gviên hướng dẫn học sinh cách thực hiÖn bµi tËp - Gäi häc sinh lªn b¶ng, mçi häc sinh thùc hiÖn 5 tõ. - Học sinh dưới lớp làm vào vở. - Häc sinh nhËn xÐt, ch÷a bµi lµm cña b¹n.. côm tõ, cña c©u.. Bµi 3: Gi¶i nghÜa c¸c yÕu tè H¸n ViÖt: - B¹ch (b¹ch cÇu): tr¾ng, b¸n (b¸n cÇu), nöa, c« (đơn độc), cư (cư trú), ở, cửu (9); dạ (dạ hương): đêm; đại lộ (to, lớn); điền (ruộng); hà (sơn hà): s«ng.. 4.Cñng cè : - Gviªn kh¾c s©u, nhÊn kiÕn thøc trung t©m. 5.Dặn dò : - Ôn tập những ĐV kiến thức đã học. - Gi¶i nghÜa nh÷ng yÕu tè HV quen thuéc.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>