Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ và liều lượng phân bón đến sinh trưởng phát triển và năng suất của một số giống lạc trong điều kiện vụ thu đông năm 2010 tại hoằng hoá thanh hoá

Bộ giáo dục và đào tạo
trờng đại học nông nghiệp hµ néi
----------

----------

TR N TH NIÊN

NGHIÊN C U NH HƯ NG C A M T ð

VÀ LI U LƯ NG

PHÂN BÓN ð N SINH TRƯ NG PHÁT TRI N VÀ NĂNG SU T
C AM TS

GI NG L C TRONG ðI U KI N V THU ðÔNG

NĂM 2010 T I HO NG HểA - THANH HểA

Luận văn thạc sĩ nông nghiệp
Chuyên ng nh: trång trät
M· sè: 60.62.01

Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: ts. VŨ ðÌNH CHÍNH

Hµ Néi - 2011


L I CAM OAN

Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu khoa học do

tôi trực tiếp thực hiện trong vụ Thu đông 2010, dới sự hớng dẫn của
TS. Vũ Đình Chính. Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực, cha từng đợc công bố và sử dụng trong một luận văn nào
trong và ngoài nớc.
Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự trích dẫn và giúp đỡ trong luận văn
này đà đợc thông tin đầy đủ và trích dẫn chi tiết và chỉ rõ nguồn gốc.
Tác giả luận văn

Trần thị niên

Tr ng i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

i


L I C M N
Tôi xin bày tỏ sự biết ơn tới các thầy cô giáo Viện Sau đại học, Khoa
Nông Học, đặc biệt là các thầy cô giáo trong bộ môn Cây công nghiệp
trờngĐại học Nông nghiêp Hà Nội. Thầy giáo TS. Vũ Đình Chính,
ngời đà chỉ bảo, hớng dẫn và giúp đỡ tận tình trong suốt thời gian thực
hiện đề tài và trong quá trình hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Cho phép tôi đợc xin cảm ơn LÃnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát
triển nông thôn Thanh Hóa, Trung tâm Khuyến nông Thanh Hóa,
UBND xà Hoằng Đạo, gia đình anh Lê Văn Long, nơi tôi thực hiện đề
tài, đà tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất giúp tôi hoàn thành báo cáo thực
tập tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đÃ
động viên khích lệ và giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài này. Một lần nữa cho
phép tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến tất cả các thành viên với sự giúp đỡ

này.
Tác giả luận văn

Trần thị niên

Tr ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

ii


M CL C
L i cam ñoan

i

L i c m ơn

ii

M cl c

iii

Danh m c ch vi t t t

vi

Danh m c các b ng

vii

1

M ð U

1

1.1

ð tv nđ

1

1.2

M c đích và yêu c u

2

1.3

Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài

3

1.4

Ph m vi nghiên c u c a ñ tài

3

2

T NG QUAN TÀI LI U

4

2.1

Tình hình s n xu t, tiêu th l c trên th gi i và Vi t Nam

4

2.1.1

Tình hình s n xu t và tiêu th l c trên th gi i

4

2.1.2

Tình hình s n xu t và tiêu th l c Vi t Nam

10

2.1.3

Tình hình s n xu t l c t i Thanh Hóa và huy n Ho ng Hóa

16

2.2

M t s k t qu nghiên c u v cây l c trên th gi i và Vi t Nam.

21

2.2.1

K t qu nghiên c u v cây l c trên th gi i

21

2.2.2

K t qu nghiên c u v cây l c Vi t Nam

29

3

V T LI U, ð A ðI M, N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN C U

37

3.1

V t li u nghiên c u

37

3.1.1

Gi ng l c:

37

3.1.2

Phân bón

37

3.2

ð a đi m và th i gian nghiên c u

37

3.2.1

ð a ñi m nghiên c u:

37

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

iii


3.2.2

Th i gian nghiên c u:

37

3.3

N i dung nghiên c u

37

3.4

Phương pháp nghiên c u

37

3.5

Quy trình k thu t áp d ng trong thí nghi m

40

3.6

Các ch tiêu theo dõi

41

3.6.1

Các ch tiêu theo dõi v sinh trư ng, phát tri n:

41

3.6.2

Các y u t c u thành năng su t và năng su t

42

3.6.3

M c ñ nhi m sâu b nh

43

3.6.4

ðánh giá hi u qu kinh t c a thí nghi m

44

3.7

Phương pháp x lý s li u

44

4

K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

45

4.1

K t qu nghiên c u nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n sinh trư ng,
phát tri n và năng su t c a hai gi ng l c L14 và TB25.

4.1.1

T l m c m m và th i gian các giai ño n sinh trư ng, phát tri n c a
hai gi ng l c L14 và TB25.

4.1.2

57

nh hư ng c a m t ñ gieo tr ng ñ n m c ñ nhi m các lo i sâu
b nh c a hai gi ng l c L14 và TB25

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

54

nh hư ng c a m t ñ gieo tr ng ñ n kh năng phân cành c a hai
gi ng l c L14 và TB25.

4.1.7

52

nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n kh năng tích lũy ch t khô hai
gi ng l c L14 và TB25

4.1.6

49

nh hư ng c a m t đ đ n s hình thành n t s n h u hi u c a hai
gi ng l c L14 và TB25

4.1.5

48

nh hư ng c a m t ñ ñ n ch s di n tích lá hai gi ng l c L14 và
TB25

4.1.4

45

nh hư ng c a m t đơ đ n đ ng thái tăng trư ng chi u cao thân
chính hai gi ng l c L14 và TB25.

4.1.3

45

60

iv


4.1.8

nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n các y u t c u thành năng su t và
năng su t hai gi ng l c L14 và TB25

4.1.9
4.2

62

Hi u qu kinh t

69

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n sinh trư ng, phát tri n
và năng su t c a hai gi ng l c L14 và TB25.

4.2.1
4.2.2

70

Cơ s xác đ nh li u lư ng phân bón thí nghi m

70

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n t l m c m m và th i gian
các giai ño n sinh trư ng hai gi ng l c L14 và TB25.

4.2.3

71

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n đ ng thái tăng trư ng chi u
cao thân chính

74

4.2.4

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n ch s di n tích lá

75

4.2.5

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n s lư ng n t s n h u hi u

78

4.2.6

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n kh năng tích lũy ch t khơ

81

4.2.7

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n kh năng phân cành hai
gi ng l c L14 và TB25

4.2.8

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n m c đ nhi m sâu b nh

4.2.9

83

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n các y u t c u thành năng
su t và năng su t

4.2.10

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n hàm lư ng lipit và protein

85
87
93

4.2.11 Hi u qu kinh t

94

5

K T LU N VÀ ð NGH

96

5.1

K t lu n

96

5.2

ð ngh

97

TÀI LI U THAM KH O
PH L C

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

98
107

v


DANH M C CH

VI T T T

T vi t t t

T vi t ñ y ñ

CS

C ng s

CLAN

M ng lư i ñ u ñ và cây c c châu Á

Mð

M tñ

ð/C

ð i ch ng

FAO

T ch c lương th c th gi i

USDA, FAS

Ban Nông nghi p qu c t thu c B Nông nghi p M

ICRISAT

Vi n qu c t nghiên c u cây tr ng vùng nhi t ñ i bán
khơ h n

PB

Phân bón

LAI

ch s di n tích lá

N

ð m

Gi

Gi ng

NN

Nông nghi p

D.H

Duyên h i

ð.B.S

ð ng b ng sông

ðVT

ðơn v tính

NXB

Nhà xu t b n

PTNT

Phát tri n nơng thơn

KHKTNN

Khoa h c k thu t nơng nghi p

TB

Trung bình

NXB NN

Nhà xu t b n nông nghi p

CC

C p cành

NS

Năng su t

NSLT

Năng su t lý thuy t

NSTT

Năng su t th c thu

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

vi

DANH M C CÁC B NG
STT

Tên b ng

Trang

2.1

Di n tích, năng su t và s n lư ng l c trên th gi i

5

2.2

Di n tích, năng su t, s n lư ng l c c a m t s nư c trên th gi i

8

2.3

Di n tích năng su t, s n lư ng l c

2.4

Di n tích, năng su t và s n lư ng l c phân b theo đ a phương

13

2.5

Di n tích, năng su t s n lư ng l c c a Thanh Hoá

17

2.6

Di n tích, năng su t, s n lư ng l c c a huy n Ho ng Hóa t

Vi t Nam

năm 2000 - 2009
4.1

nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n năng su t

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

61

nh hư ng c a m t ñ ñ n các y u t c u thành năng su t hai
gi ng l c L14 và TB25

4.9

58

nh hư ng c a m t ñ ñ n m c ñ nhi m sâu b nh c a hai
gi ng l c L14 và TB25.

4.8

55

nh hư ng c a m t ñ ñ n s cành c p 1, c p 2 và chi u dài
cành c p 1 c a hai gi ng l c L14 và TB25.

4.7

53

nh hư ng c a m t ñ ñ n kh năng tích lũy ch t khơ c a hai
gi ng l c L14 và TB25.

4.6

50

nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n s lư ng n t s n h u hi u hai
gi ng l c L14 và TB25

4.5

48

nh hư ng c a m t ñ tr ng đ n ch s di n tích lá hai gi ng l c
L14 và TB 25

4.4

46

nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n ñ ng thái tăng trư ng chi u cao
thân chính c a gi ng l c L14 và TB 25

4.3

20

nh hư ng c a m t ñ tr ng ñ n t l m c và th i gian các giai
ño n sinh trư ng c a gi ng l c L14 và TB 25

4.2

12

63
67

vii


4.10

nh hư ng c a m t ñ ñ n thu nh p thu n c a hai gi ng l c L14
và TB25

4.11
4.12

70

M t s ch tiêu hóa tính ñ t khu thí nghi m

71

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n t l m c m m và th i
gian các giai ño n sinh trư ng hai gi ng l c L14 và TB25

4.13

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n đ ng thái tăng trư ng
chi u cao thân chính hai gi ng l c L14 và TB25

4.14

94

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n thu nh p thu n c a hai
gi ng l c L14 và TB25.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

91

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n hàm lư ng lipit và
protein hai gi ng l c L14 và TB25

4.22

88

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n năng su t hai gi ng l c
L14 và TB25

4.21

86

nh hư ng c a li u lư ng phân bón ñ n các y u t c u thành
năng su t hai gi ng l c L14 và TB25.

4.20

84

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n m c d nhi m sâu b nh
hai gi ng l c L14 và TB25

4.19

82

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n s cành c p 1, c p 2 và
chi u dài cành c p 1

4.18

79

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n kh năng tích lũy ch t
khô hai gi ng l c L14 và TB25

4.17

76

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n s lư ng n t s n h u
hi u hai gi ng l c L14 và TB25

4.16

74

nh hư ng c a li u lư ng phân bón đ n ch s di n tích lá hai
gi ng l c L14 và TB25

4.15

72

95

viii

1. M
1.1

ð U

ð tv nñ
Cây l c (Arachis hypogaea L.) là cây tr ng l y h t có giá tr dinh dư ng

và giá tr kinh t cao. V i hàm lư ng lipit t 40-60%, protein: 25-34%, l i ch a
đ n 8 axit amin khơng thay th và nhi u lo i vitamin khác nên l c có kh năng
cung c p năng lư ng r t l n, trong 100g h t l c cung c p ñ n 590 kcal, trong
khi tr s này h t ñ u tương là 411, g o t là 353, th t l n n c 286, tr ng v t là
189 và cá chép là 99. Do đó, l c ñư c s d ng như m t ngu n th c ph m quan
tr ng cho con ngư i. Ngoài ra, L c là nguyên li u quan tr ng cho nhi u ngành
công nghi p ch bi n (d u l c, bơ th c v t, bánh k o…) và là ngu n cung c p
th c ăn c n thi t cho chăn nuôi.
Bên c nh đó, do đ c đi m

b r l c có kh năng c ng sinh v i vi

khu n n t s n Rhizobium vigna nên cây l c có kh năng c i t o đ t r t t t. Theo
nhi u tác gi cho bi t, sau m i v thu ho ch l c có th đ l i trong đ t t 70100 kg N. Vì v y, l c là cây tr ng quan tr ng trong cơ c u luân canh. Nhi u k t
qu nghiên c u khác cũng cho th y trong thân cây l c có đ n 4,45% N, 0,77%
P2O, 2,25% K2O, do đó cây l c cũng là ngu n cung c p phân xanh quan tr ng
cho nhi u lo i cây tr ng khác.
Chính vì v y, cây l c v n gi m t vai trò quan tr ng trong s nh ng
cây làm th c ph m cho ngư i. L c ñư c tr ng ph bi n

nhi u vùng trên th

gi i nh t là Châu Phi và Châu Á.
Vi t Nam, so v i m t s cây tr ng khác như lúa, ñ u tương, ñ u
xanh… cây l c là cây tr ng xu t hi n sau. Song trong nh ng năm g n ñây, cây
l c gi m t v trí quan tr ng trong s nh ng cây công nghi p ng n ngày

nư c

ta. Di n tích đ t tr ng l c nư c ta tăng lên r t nhi u, tuy nhiên năng su t và s n
lư ng l c cịn b p bênh.

Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

1


Ho ng Hóa là m t trong nh ng huy n tr ng l c tr ng ñi m c a t nh
Thanh Hóa v i di n tích kho ng trên 2000 ha. T i ñây, cây l c ñư c coi là
m t trong nh ng cây tr ng quan tr ng trong công th c luân canh, thâm canh
tăng v góp ph n tăng thu nh p trên m t đơn v di n tích. Tuy nhiên, s n su t
l c t i ñây v n còn nhi u h n ch , năng su t và s n lư ng l c còn th p. Có r t
nhi u nguyên nhân, song nguyên nhân cơ b n đó là ngư i dân chưa áp d ng
ñúng các bi n pháp k thu t như b trí m t đ , phân bón h p lý cho t ng
gi ng l c vì th chưa phát huy h t ti m năng c a các gi ng.
Trong th c t đã có nh ng k t qu nghiên c u v m t ñ và phân bón
cho m t s gi ng l c ph bi n song v i m c đích so sánh đ có l a ch n v
m t đ và li u lư ng phân bón thích h p cho gi ng m i ñưa vào s n xu t t i
đ a phương góp ph n c i thi n năng su t l c c a huy n Ho ng Hóa nói riêng

và c a tồn t nh Thanh Hóa nói chung chúng tơi th c hi n đ tài: “ Nghiên
c u nh hư ng c a m t đ và li u lư ng phân bón đ n sinh trư ng phát
tri n và năng su t c a m t s gi ng l c trong ñi u ki n v thu ñông năm
2010 t i Ho ng Hóa - Thanh Hóa”. K t qu c a ñ tài s là cơ s ñ tri n
khai vào th c ti n s n xu t c a đ a phương.
1.2

M c đích và u c u

1.2.1 M c đích
Nghiên c u nh hư ng c a m t đ và li u lư ng phân bón ñ n sinh
trư ng, phát tri n và năng su t c a m t s gi ng l c nh m xác ñ nh ñư c m t
ñ tr ng và li u lư ng phân bón h p lý cho m t s gi ng l c trong ñi u ki n
v thu ñông t i huy n Ho ng Hóa t nh Thanh Hóa.
1.2.2 Yêu c u
- Nghiên c u nh hư ng c a m t ñ tr ng và li u lư ng phân bón ñ n
sinh trư ng, phát tri n c a m t s gi ng l c
- Nghiên c u nh hư ng c a m t ñ và li u lư ng phân bón đ n năng
su t, các y u t c u thành năng su t và hi u qu kinh t c a m t s gi ng l c.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

2


1.3

Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài

1.3.1 Ý nghĩa khoa h c
- B sung các d n li u cơ b n trong nghiên c u v m t ñ và li u lư ng
phân bón thích h p cho m t s gi ng l c.
- K t qu nghiên c u c a ñ tài là cơ s khoa h c góp ph n hồn thi n
quy trình k thu t thâm canh l c ñ t năng su t cao cho huy n Ho ng Hóa.
- S d ng làm tài li u trong nghiên c u, gi ng d y và trong ch ñ o s n
xu t c a tồn t nh Thanh Hóa.
1.3.2 Ý nghĩa th c ti n
- Xác ñ nh ñư c m t ñ tr ng và li u lư ng phân bón h p lý c a m t s
gi ng l c tr ng trong s n xu t, góp ph n nâng cao năng su t l c t i ñ a
phương.
- Góp ph n m r ng quy mơ di n tích tr ng và nâng cao hi u qu trong
s n xu t l c trên ph m vi toàn t nh.
1.4

Ph m vi nghiên c u c a ñ tài
ð tài ñư c ti n hành trong ñi u ki n v thu đơng trên vùng đ t huy n

Ho ng Hóa t nh Thanh Hóa.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

3


2. T NG QUAN TÀI LI U
2.1

Tình hình s n xu t, tiêu th l c trên th gi i và Vi t Nam

2.1.1 Tình hình s n xu t và tiêu th l c trên th gi i
Cây l c m c dù xu t hi n t r t lâu nhưng vai trò kinh t c a cây l c
m i ch ñư c xác ñ nh trên 100 năm tr l i ñây. Vào gi a th k 18 s n xu t
l c trên th gi i cũng m i ch mang tính t cung t c p cho t ng vùng. Nhưng
ñ n nay, nhu c u dành cho s d ng và tiêu th l c ngày càng l n, tri n v ng
c a th trư ng dành cho l c cũng r t kh quan. ði u này là cơ h i thúc ñ y
các nư c ñ u tư phát tri n s n xu t l c ngày càng tăng, khơng ch v di n tích
s n xu t mà năng su t và s n lư ng l c c a th gi i cũng ngày càng ñư c c i
thi n so v i trư c ñây. Theo báo cáo c a Fletcher và c ng s (1992) tình hình
s n xu t l c trên th gi i trong th p niên 80 ñ u tăng so v i th p niên 70 c a th
k XX. Năng su t l c tăng 0,15 t n/ha, s n lư ng tăng g n 3 tri u t n, nhu c u s
d ng l c tăng 2,8 tri u t n so v i th p niên 70. Gi a hai th p niên 70 và 80 di n
tích l c th gi i ch tăng kho ng 88,6 nghìn ha nhưng do năng su t l c tăng nên
s n lư ng tăng lên ñáng k ñ t 18,8 tri u t n.
Theo th ng kê c a FAO [73], t năm 2000 ñ n nay di n tích, năng su t
và s n lư ng l c c a th gi i có s bi n đ ng. Di n tích l c có xu hư ng gi m
nh , năm 2000 di n tích tr ng l c là 23,26 tri u ha, sau ñó tăng lên và ñ t cao
nh t vào năm 2005 (24,04 tri u ha), nhưng ñ n năm 2009 di n tích tr ng l c
gi m xu ng còn 23,51tri u ha. Ngư c l i v i di n tích, năng su t l c ngày
càng tăng nh ñư c áp d ng nh ng ti n b k thu t m i vào s n xu t, năm
2000 năng su t l c ñ t 14,16 t /ha tăng so v i năng su t năm 80 (11 t /ha) là
30,9%, năm 90 (11,5 t /ha) là 25,2%, ñ n năm 2007 năng su t l c th gi i ñ t
18,89 t /ha cao nh t trong vịng 10 năm tr l i đây. Tuy nhiên, năm 2009
năng su t l c th gi i gi m xu ng ch ñ t: 15,11 t /ha. Cùng v i s gia tăng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

4


v năng su t, s n lư ng l c th gi i cũng tăng lên, ñ t cao nh t là 38,22 tri u
t n (năm 2008) và sau ñó gi m xu ng cùng v i s t t gi m năng su t, s n
lư ng l c năm 2009 ñ t: 35,52 tri u t n.
B ng 2.1. Di n tích, năng su t và s n lư ng l c trên th gi i
Di n tích

Năng su t

S n lư ng

(tri u ha)

(t /ha)

(tri u t n)

2000

23,26

14,93

34,72

2001

23,08

15,55

35,88

2002

22,97

14,42

33,13

2003

23,10

15,62

36,08

2004

23,74

15,34

36,41

2005

24,04

15,94

38,13

2006

21,55

15,33

33,05

2007

22,31

16,89

37,68

2008

23,79

16,06

38,22

2009

23,51

15,11

35,52

Năm

(Ngu n: FAO STAT năm 2010)
Trên th gi i, l c ñư c phân b t p trung

vùng nhi t ñ i và á nhi t

ñ i, trong kho ng 400 B c đ n 400 Nam (Vũ Cơng H u và CS, 1995) [18].
Di n tích, năng su t , s n lư ng l c gi a các khu v c có s bi n đ ng ñáng
k . Nhi u khu v c có di n tích tr ng l c l n song năng su t l i tương ñ i
th p. Khu v c B c M tuy có di n tích tr ng l c khơng nhi u (820 - 850
nghìn ha) nhưng l i là vùng có năng su t cao nh t (20,0 - 28,0 t /ha). Trong
khi đó Châu Phi di n tích tr ng l c kho ng 6.400.000 ha nhưng năng su t ch
ñ t 7,8 t /ha (Ngô Th Dân và CS, 2000) [5], (Nguy n Th D n và CS, 1995)

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

5


[10]. Châu Á có di n tích tr ng l c l n nh t th gi i (chi m 60% di n tích
tr ng và 70% s n lư ng l c trên th gi i - năm 2005). Trong đó, di n tích khu
v c ðơng Á tăng m nh nh t t 2,0 tri u ha lên 3,7 tri u ha, khu v c ðông
Nam Á tăng 15,5%, Tây Á tăng 14,1%. Nh có s n l c c a các qu c gia
ñ u tư, nghiên c u áp d ng các ti n b khoa h c k thu t nên năng su t l c
tăng nhanh, tăng t 14,5 t /ha năm 90 lên 18,28 t /ha năm 2009. Năng su t
l c trong khu v c ðơng Nam Á nhìn chung cịn th p, năng su t bình qn đ t
11,7 t /ha. Malayxia là nư c có di n tích tr ng l c th p nhưng l i là nư c có
năng su t l c cao nh t trong khu v c, năng su t trung bình đ t 23,3 t /ha, ti p
ñ n là Indonexia và Thái Lan.
Nghiên c u v tình hình s n xu t l c trên th gi i cho th y, s n lư ng
l c ñư c s n xu t ra hàng năm ch y u t p trung
Qu c,

m t s nư c như: Trung

n ð , M , Nigeria… Trong s nh ng nư c này,

n ð là nư c có

di n tích s n xu t l c l n nh t th gi i. Nhưng do l c ñư c tr ng ch y u
nh ng vùng khô h n và bán khô h n nên năng su t l c r t th p, th p hơn năng
su t trung bình c a th gi i. Năm 1995, di n tích tr ng l c c a

n ð là 7,8

tri u ha, chi m 37% di n tích tr ng l c trên th gi i, năng su t ñ t 9,5 t /ha và

s n lư ng ñ t 7,3 tri u t n (Florkowski V.J., 1994) [43]. Hi n nay, n ð ñang
ñ ng th 2 th gi i v s n lư ng l c, chi m 18,2% t ng s n lư ng th gi i.
Trung Qu c là nư c ñ ng th hai v di n tích tr ng l c song l i là nư c
d n ñ u v s n lư ng l c c a th gi i (USDA 2000-2006) [67]. Nh ng năm
g n ñây, trung bình di n tích tr ng l c hàng năm c a Trung Qu c là 5,03 tri u
ha, chi m 20% t ng di n tích l c toàn th gi i. Năng su t l c trung bình là
28,2 t /ha, cao g n g p đơi năng su t l c trung bình c a tồn th gi i. S n
lư ng là 14,16 tri u t n, chi m g n 40% t ng s n lư ng l c trên toàn th gi i.
T nh Sơn ðơng là t nh có di n tích tr ng l c l n nh t Trung Qu c, chi m 23%
di n tích, 33,3% t ng s n lư ng l c c a c nư c, năng su t l c trung bình

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

6


Sơn ðơng cao hơn năng su t trung bình c a c nư c là 34% (Duan shufen
1998) [40]. Theo th ng kê c a FAO [73], năm 2009, di n tích tr ng l c c a
nư c này là 4,02 tri u ha, chi m hơn 17% t ng di n tích l c tồn th gi i,
năng su t ñ t 33,17 t /ha b ng 2,22 l n năng su t l c c a th gi i và s n
lư ng ñ t 13,34 tri u t n chi m 37,5% s n lư ng l c tồn th gi i.
Có đư c nh ng thành t u này là do Trung Qu c ñ c bi t quan tâm đ n
cơng tác nghiên c u và chuy n giao ti n b khoa h c k thu t trong nhi u
năm qua.
Nư c có di n tích và s n lư ng l c ñ ng th 3 sau Trung Qu c và

n

ð là Nigeria. Th ng kê c a FAO [73], cho th y năm 2008 di n tích tr ng l c
c a nư c này là 2,3 tri u ha, s n lư ng l c ñ t 3,9 tri u t n, tuy nhiên năng
su t l c

nư c này khá th p ch ñ t 16,97 t /ha.

M là nư c có di n tích, năng su t l c khá n ñ nh, s n lư ng ñ ng th
tư sau Trung Qu c, n ñ và Nigeria. Nh ng năm 90 c a th k 20, di n tích
l c hàng năm c a M

là 0,57 tri u ha, năng su t là 27,9 t /ha

(Ceasar.L.Revoredo et al., 2002) [37]. Giai ño n t 2000-2004, di n tích tr ng
l c trung bình là 0,578 tri u ha/năm. Năng su t trung bình hàng năm là 31,7
t /ha, cao hơn nh ng năm trư c là 13,6% (USDA, 2000-2006) [67]. Th ng kê
c a FAO năm 2009 [73] cho th y, di n tích gieo tr ng c a nư c này ñ t 0,44
tri u ha, năng su t ñ t 38,24 t /ha và s n lư ng là 1,67 tri u t n. Có th th y
r ng, m c dù di n tích gieo tr ng l c t i đây khơng l n song năng su t l c l i
cao nh t th gi i do đó, s n lư ng l c c a M cũng khá cao và n đ nh.
Ngồi ra cịn m t s

nư c s n xu t l c l n khác như: Indonesia,

Myanma,...

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

7

B ng 2.2 Di n tích, năng su t, s n lư ng l c c a m t s nư c trên th gi i
2008
Nư c

2009

DT

DT

NS

NS

SL

(tri u ha)

(tri u ha)

(t /ha)

(t /ha)

(tri u t n)

3,97

4,27

33,6

14,34

4,02

33,2

13,34

nð

6,29

6,22

11,5

7,17

6,0

9,21

5,53

Nigeria

2,23

2,00

16,9

3,90

2,30

16,97

4,0

Hoa Kỳ

0,48

0,61

38,4

2,34

0,44

38,24

1,67

Indonesia

0,66

0,64

12,2

0,77

0,62

12,50

0,77

Myanma

0,65

0,65

15,4

1,0

0,60

15,40

1,0

Senegal

0,61

0,84

8,74

0,73

1,06

9,75

1,03

Sudan

0,60

0,95

7,51

0,72

0,95

9,96

0,94

Achentina

0,22

0,23

27,5

0,63

0,26

23,50

0,61

Vi t Nam

0,25

0,26

20,85

0,53

0,25

20,85

0,53

Tr. Qu c

DT

SL

(tri u t n) (tri u ha)

(Ngu n: FAO STAT năm 2010)
Theo s li u d báo c a B nông nghi p Hoa Kỳ, s n lư ng l c c a
m t s nư c trong năm 2010/11 là: M 1,92 tri u t n; Trung Qu c 14,80 tri u
t n; n ð 6,40; Nigêria 1,55; Vi t Nam 0,55 tri u t n. [75]
Cùng v i vi c gia tăng v di n tích, năng su t và s n lư ng l c, th trư ng
tiêu th l c cũng di n ra r t sôi n i, lư ng l c xu t kh u trên th gi i không
ng ng tăng lên. Nh ng năm 70, 80 c a th k trư c, s n lư ng l c xu t kh u
trên th gi i bình qn ch đ t 1,11 - 1,16 tri u t n/năm, ñ n năm 1997 - 1998
tăng lên 1,39 tri u t n và ñ n năm 2001- 2002 ñ t 1,58 tri u t n. ð n năm 2009,
lư ng l c xu t kh u trên th gi i ñ t 2,20 tri u t n. Như v y, m t kh i lư ng l c
l n đã đư c lưu thơng, trao ñ i trên th trư ng th gi i. L c đư c s d ng v i
m c đích làm th c ph m và ch bi n d u là ch y u. Ngồi ra cịn s d ng cho
m t s m c đích khác như làm th c ăn chăn nuôi và làm bánh k o.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

8


Các nư c xu t kh u l c nhi u trên th gi i đó là: Hoa Kỳ, Argentina,
Sudan, Senegal và Brazil... chi m ñ n 71% t ng kim ng ch xu t kh u c a th
gi i. Trong nh ng năm g n ñây, Hoa Kỳ là nư c xu t kh u l c hàng ñ u.
Argentina là nư c ñ ng th 2 v xu t kh u l c, trung bình hàng năm xu t
kh u 36,2 nghìn t n, chi m 12,3% lư ng l c xu t kh u th gi i. Hi n nay,
nư c này xu t kh u ñ n 80% lư ng l c s n xu t [76].
Trung Qu c và

n ð m c dù là nh ng nư c ñ ng ñ u v s n xu t l c,

nhưng xu t kh u l c c a hai nư c này ch chi m 4% trên th gi i. Do h u h t
các s n ph m t l c ñư c tiêu th trong nư c là chính. Lư ng l c tiêu th c a
Trung Qu c chi m hơn m t n a lư ng l c c a th gi i, năm 2009 tiêu th 3,8
tri u t n [76].
M c tiêu th l c nhân c a n ð tăng lên 60% t ng s n lư ng, g p đơi so
v i m c 30% cách đây 3 năm trong khi ch có 15% s n lư ng dùng cho gieo
tr ng và xu t kh u. ði u này th hi n cơ c u tiêu dùng l c c a n ð ñã thay
ñ i. Tiêu dùng các s n ph m ch bi n t l c như: rang, mu i và đóng gói tăng.
Trong khi, ñ h n ch nh p kh u d u ăn, lư ng l c ñã ñư c dùng làm d u ăn
tăng lên. S n lư ng l c niêm v 2009-2010 có th đ t 3,5 tri u t n c , trong đó
l c nhân là 2 tri u t n (Nguy n Hà Sơn) [74].
Các nhà nh p kh u ñ u ph ng chính là liên minh Châu Âu (EU),
Canada, và Nh t B n chi m 78% t ng lư ng l c nh p kh u c a th gi i. M i
năm EU nh p kh u kho ng 460.000 t n (chi m 60% lư ng nh p kh u c a th
gi i), ti p ñ n là Nh t B n v i kho ng 130.000 t n, Canada kho ng 120.000

t n, Hàn Qu c kho ng 30.000 t n. [76]
T ng xu t kh u l c trên th gi i năm 2010/11 d báo ñ t 2,35 tri u t n,
tăng nh so v i 2,20 tri u t n c a năm 2009/10. T ng s n lư ng l c ñem ép
d u trên th gi i d báo ñ t 15,54 tri u t n trong năm 2010/11, so v i 14,36
tri u t n c a năm 2009/10. T ng d tr l c trên th gi i cu i niên v 2010/11

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

9


d báo ñ t 1,19 tri u t n, gi m nh so v i 1,24 tri u t n c a cu i niên v
2009/10.[75]
Hi n nay, m c dù th trư ng l c nhân th gi i b p bênh nhưng xu t
kh u l c nhân là m t ngành hàng nông s n khá ti m năng do nhu c u c a th
trư ng th gi i ngày càng l n. Chính vì v y, vi c ñ y m nh s n xu t, m r ng
th trư ng xu t kh u l c là h t s c quan tr ng.
2.1.2 Tình hình s n xu t và tiêu th l c

Vi t Nam

Cây l c du nh p vào nư c ta t bao gi chưa có m t tài li u nào xác
minh c th . Ch bi t là so v i nh ng cây tr ng khác như lúa, đ u tương, đ u
xanh… thì cây l c xu t hi n sau. Ngày nay, l c ñang ñư c tr ng r ng rãi
trong kh p c nư c và đamg chi m v trí hàng ñ u trong s nh ng cây công
nghi p ng n ngày.
Nh ng năm g n ñây, do vi c chuy n ñ i cơ c u cây tr ng, s n xu t
theo hư ng s n ph m hàng hóa, s n xu t l c

Vi t Nam có chi u hư ng tăng

c v di n tích năng su t và s n lư ng.
Trư c th i kỳ ñ i m i ñ t nư c, n n nơng nghi p Vi t Nam cịn l c h u,
kém phát tri n, còn là nư c thi u v lương th c, h u h t di n tích gieo tr ng cây
hàng năm t p trung ch y u tr ng cây lương th c. Do v y, di n tích l c chưa
đư c chú tr ng, năng su t, s n lư ng th p. T khi th c hi n công cu c ñ i m i
ñ t nư c, ñ c bi t là đ i m i v chính sách phát tri n nông nghi p, vi c chuy n
d ch cơ c u cây tr ng ñ nâng cao thu nh p trên di n tích gieo tr ng thì cây l c
càng đư c quan tâm phát tri n.
Theo Ngô Th Dân và CS., (2000) [5], s bi n đ ng v di n tích, năng
su t và s n lư ng l c

Vi t Nam t năm 1975 ñ n 1998 chia làm 4 giai ño n:

- T năm 1975 - 1979: Giai ño n này di n tích gieo tr ng có xu th
gi m t 97,1 ngàn ha (1976), xu ng còn 91,8 ngàn ha (1979), gi m bình quân
2,0%/năm. Năng su t và s n lư ng giai ño n này cũng gi m, năm 1976 năng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

10


su t ñ t 10,3 t /ha, ñ n năm 1979 ch còn 8,8 t /ha, gi m 5,0%. Nguyên nhân
chính là th c tr ng phong trào h p tác xã hoá b sa sút, yêu c u gi i quy t ñ
lương th c c n thi t ñ t lên hàng ñ u, s n xu t l c lúc này ch y u mang tính

t cung, t c p nên cây l c khơng đư c ñ u tư phát tri n.
- T năm 1980 - 1987: Th i kỳ này di n tích tr ng l c tăng nhanh, t
91,8 ngàn ha năm 1979 lên 237,8 ngàn ha (1987). T c ñ tăng trư ng hàng
năm t 5,6% năm đ n 24,8% năm.
Di n tích năm 1987 tăng g p 2 l n so v i năm 1980 và s n lư ng tăng
2,3 l n. M c dù di n tích gieo tr ng tăng lên nhanh chóng, nhưng năng su t
khơng tăng, ch dao ñ ng t 8,8 - 9,7 t /ha, s n xu t l c lúc này cịn mang tính
qu ng canh truy n th ng.
- T năm 1988 - 1993: Trong ba năm đ u di n tích tr ng l c gi m t
237,8 ngàn ha (1987) xu ng còn 201,4 ngàn ha (1990) gi m v i t c đ 2,0%
năm và sau đó ph c h i tr l i. Nguyên nhân ch y u là do m t th trư ng tiêu
th truy n th ng, th trư ng m i chưa k p ti p c n, giá l c th gi i gi m trong 2
năm 1988 - 1989.
- T năm 1994 - 1998: giai đo n này di n tích tr ng l c năm 1998 tăng
8% so v i 1994 và s n lư ng tăng (25%). T c ñ tăng trư ng ch y u là do
s tăng trư ng v năng su t. Do chúng ta ñã ti p c n ñư c v i th trư ng qu c
t và nhu c u cho ch bi n trong nư c cũng tăng lên.
Theo th ng kê c a B Nông nghi p Vi t Nam [71], trong 10 năm tr
l i ñây (2000- 2009), s n xu t l c c a nư c ta cũng có nhi u bi n đ ng. T
năm 2001-2005 có s bi n ñ ng l n nh t c v di n tích, năng su t và s n
lư ng. Năm 2005 di n tích l c đ t 269,6 nghìn ha, năng su t ñ t 18,15 t /ha
và s n lư ng là 489,3 nghìn t n. Cũng vào th i ñi m này, Vi t Nam ñ ng th
12 v di n tích và đ ng th 9 v s n lư ng l c trên th gi i.
Sau đó, di n tích l c có xu hư ng gi m d n, nhưng năng su t và s n

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

11

lư ng l c l i có nh ng chuy n bi n tích c c. Có đư c đi u này là do vi c đ y
m nh cơng tác nghiên c u ch n t o gi ng cũng như áp d ng nh ng ti n b k
thu t vào s n xu t. Năm 2009, năng su t trung bình c nư c đ t 20,85 t /ha
s n lư ng ñ t 531.000 t n v i di n tích tr ng 256.000 ha.
B ng 2.3. Di n tích năng su t, s n lư ng l c

Vi t Nam

Di n tích

Năng su t

S n lư ng

(1000ha)

(t /ha)

(1000t n)

2000

244,9

14,51

355,3

2001

244,6

14,84

363,1

2002

246,7

16,23

400,4

2003

243,8

16,66

406,2

2004

263,7

17,79

469,0

2005

269,6

18,15

489,3

2006

246,7

18,75

462,5

2007

254,5

20,04

509,6

2008

256,1

20,85

531,0

2009

250,0

20,85

529,6

Năm

Ngu n: B Nông nghi p và PTNT Vi t Nam, năm 2010
Hi n nay, s n xu t l c c a Vi t Nam ñư c chia theo 2 mi n v i 8 vùng
tr ng l c chính (theo t ng c c th ng kê, 2010).
Mi n B c: Di n tích 156,6 nghìn ha, năng su t trung bình 19,9 t /ha,
g m các vùng: đ ng b ng sơng H ng, ðông B c, Tây B c, B c Trung B .
Trong đó, vùng B c Trung bơ là vùng có di n tích gieo tr ng l c nhi u nh t.
Tuy nhiên, vùng đ ng b ng sơng H ng là vùng có năng su t cao nh t, ñ ng
th 3 c nư c.
Mi n Nam: di n tích 93,4 nghìn ha, năng su t trung bình 23,1 t /ha,
g m các vùng: Nam Trung B , Tây Nguyên, ðông Nam B , ð ng b ng sông

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

12

C u Long. Vùng ðơng Nam B là vùng có s n lư ng l c l n nh t nhưng
vùng đ ng b ng sơng C u Long l i là vùng có năng su t cao nh t ñ t 33,1
t /ha, cao hơn năng su t trung bình c a c nư c 56,8%.
B ng 2.4. Di n tích, năng su t và s n lư ng l c phân b theo ñ a phương
2008
TT

Vùng

2009

DT

NS

SL

DT

NS

SL

1000ha

t /ha

1000t n

1000ha

t /ha

1000t n

C nư c

256,1

20,8

531,0

250,0

21,1

529,6

- Mi n B c

158,7

19,8

314,1

156,6

19,9

315,2

I

ð.B sông H ng

31,6

24,7

77,9

28,3

24,0

71,4

II

ðông B c

44,3

17,3

76,6

43,5

17,7

77,1

III

Tây B c

9,1

14,5

13,2

9,9

14,3

14,2

IV

B c Trung B

73,7

19,9

146,4

74,9

20,4

152,5

- Mi n Nam

97,4

22,4

216,9

93,4

23,1

214,4

V

D.H Nam Trung B

24,4

18,8

51,2

24,5

19,1

50,7

VI

Tây Nguyên

24,7

15,8

30,9

25,2

17,2

30,4

VII

ðông Nam B

41,2

25,2

90,5

45,8

25,3

91,0

12,9

31,2

44,3

12,9

33,1

42,3

VIII ð.B.S.C u Long

+ Vùng đ ng b ng sơng H ng: l c ñư c tr ng ch y u

Vĩnh Phúc, Hà

Tây, Nam ð nh, Ninh Bình…Vài năm tr l i đây, di n tích gieo tr ng l c c a

vùng có xu hư ng gi m nh , năm 2007 di n tích đ t 32,0 nghìn ha, đ n năm
2009 di n tích gi m xu ng cịn 28,3 nghìn ha. Ngư c l i v i di n tích, năng
su t l c năm sau l i cao hơn năm trư c, năm 2009 năng su t ñ t 24,0 t /ha và
đây là vùng có năng su t l c cao nh t so v i các vùng tr ng l c Mi n B c.
Tuy nhiên, s n lư ng l c c a vùng gi m cùng v i s gi m di n tích và ñ t
71,4 nghìn t n năm 2009 gi m 2,5 nghìn t n so v i năm 2007 và 6,5 nghìn t n

Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

13


so v i năm 2008.
+ Vùng ðông B c: ch y u tr ng
Th ... S n lư ng l c c a vùng ñ ng th 2

B c Giang, Thái Nguyên, Phú
Mi n B c và ñ ng th 3 so v i c

nư c, năm 2009 s n lư ng l c c a vùng ñ t 77,1 nghìn t n v i di n tích là
43,5 nghìn ha. Tuy nhiên, năng su t l c c a vùng khơng cao ch đ t 17,7
t /ha, th p hơn so v i vùng ð ng B ng Sông H ng 2,3 t /ha.
+ Vùng Tây B c: phân b ch y u

ði n Biên, Sơn La. ðây là vùng có

di n tích s n lư ng l c th p nh t c nư c, ch ñ t 14,2 nghìn t n trên 9,9 nghìn ha
(năm 2009).

+ Vùng B c Trung B : ñây là vùng tr ng ñi m tr ng l c c a mi n B c
đ ng th i Là vùng có di n tích và s n lư ng l c l n nh t c nư c. Di n tích
gieo tr ng t p trung ch y u

Thanh Hoá, Ngh An, Hà Tĩnh.. Di n tích

tr ng l c c a vùng có xu hư ng gi m nh năm 2007 đ t 77,7 nghìn ha đ n
năm 2009 di n tích là 74,9 nghìn ha. Tuy nhiên, năng su t có xu hư ng tăng
nh , năm 2009 ñ t 20,4 t /ha. Do đó, s n lư ng l c c a vùng cũng tăng và đ t
152,5 nghìn t n (năm 2009).
+ Vùng duyên h i Nam Trung B : Di n tích gieo tr ng l c c a vùng t p
trung ch y u

Qu ng Nam, Qu ng Ngãi, Bình ð nh… s n xu t l c c a vùng

trong nh ng năm g n ñây cũng g p nhi u khó khăn, năm 2009 v i di n tích
24,5 nghìn ha đ t s n lư ng 50,7 nghìn t n.
+ Vùng ðơng Nam B : phân b ch y u

các t nh Tây Ninh, Bình

Thu n, Bình Dương. ðây là vùng có di n tích, năng su t và s n lư ng l c
ñ ng th 2 c nư c. Ba năm tr l i đây (2007-2009), di n tích, năng su t, s n
lư ng l c c a vùng ñ u tăng, năm 2009 di n tích là 45,8 nghìn ha, v i năng
su t là 25,3 t /ha, s n lư ng đ t 91,0 nghìn t n.
+ Vùng ð ng B ng Sông C u Long: tuy là vùng có di n tích g n th p
nh t c nư c (12,9 nghìn ha năm 2009) nhưng là vùng có năng su t cao nh t

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

14


c nư c (ñ t 33,1 t /ha năm 2009).
Qua s li u th ng kê ta th y: trình ñ thâm canh và s n xu t l c c a
nư c ta khơng đ u, gi a các vùng có chênh l ch l n và ph n khác là do ñi u
ki n th i ti t khí h u gi a các vùng. Nhi u nơi năng su t ñ t khá cao như
ñ ng b ng Sơng C u Long, đ ng b ng sơng H ng, vùng ðơng Nam B . Bên
c nh đó cịn có nh ng vùng có năng su t th p như Tây B c, Tây Nguyên.
V tình hình tiêu th l c

Vi t Nam, t khi ngư i Vi t Nam bi t tr ng

cây l c, ch y u s n ph m dùng tr c ti p làm th c ph m. Lúc đó l c là th c
ăn thư ng xuyên c a ngư i Vi t Nam. Cùng v i s phát tri n c a kinh t và
đ i s ng, chúng ta khơng ch d ng l i

s d ng l c làm th c ph m tr c ti p,

xu th ph i ñ y m nh vi c ch bi n l c nh t là ch bi n d u l c. Tuy nhiên,
cũng ph i ñ n cu i th k 20 lĩnh v c này m i ñư c ñ y m nh. Hi n nay,
Vi t Nam có 9 nhà máy ép và luy n d u th c v t. Trong đó, có 3 nhà máy
cơng su t ñ t trên 100000 t n s n ph m/năm là: Nhà Bè, Cái Lân, Vũng T u.
Còn l i là các nhà máy đ t cơng su t t 10000-30000 t n/năm.
Theo tính tốn c a FAO, lư ng l c tiêu th bình qn trên đ u ngư i
c a Vi t Nam năm 2005 là 11,1 g/ngư i/năm tăng g p đơi lư ng tiêu th năm
2000. ði u này ñã ch ra r ng l c, và s n ph m ch bi n t l c v n là th c
ph m quí, càng ngày càng ñư c ưa chu ng.

Bên c nh tiêu th trong nư c, l c cũng là m t trong m t hàng nông s n
xu t kh u có giá tr , mang l i ngu n ngo i t ñáng k cho ñ t nư c. Trong
vịng 10 năm (1991- 2000), Vi t Nam đ ng th tư v xu t kh u l c, t ng s n
lư ng xu t kh u là 127 nghìn t n. Nh ng năm g n đây (2001-2005), trung bình
kim ng ch xu t kh u l c c a Vi t Nam ñ t trên 50 tri u đơla M và l c đư c x p
vào m t trong các m t hàng xu t kh u tiêu bi u c a c nư c. Năm 2002, nư c
ta xu t kh u trên 100 nghìn t n l c. Tuy nhiên, do ch t lư ng l c nư c ta th p
trong khi th trư ng th gi i b p bênh nên xu t kh u l c nhân t năm 2002
ñ n nay gi m m nh. Năm 2006, xu t kh u l c nhân c a Vi t Nam ñ t kho ng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

15


14,6 nghìn t n v i kim ng ch g n 14 tri u USD gi m 73% v lư ng và gi m
57,44% v tr giá so v i năm 2005 và gi m t i 7 l n so v i lư ng l c xu t
kh u c a năm 2002.

Vi t Nam l c ñư c xu t kh u ch y u sang m t s

nư c như Thái Lan, Malaisia, Singapo.. Trong đó, năm 2006, Thái Lan là th
trư ng nh p kh u l c nhân l n nh t c a Vi t Nam v i trên 11,44 nghìn t n.
Malaysia là th trư ng l n th 2 v i trên 1,4 nghìn t n l c. Xu t kh u l c c a
Vi t Nam mang đ m tính mùa v , t p trung vào các tháng: tháng 2, tháng 3,
tháng 6 và tháng 7. Năm nay, quy lu t này cũng khơng thay đ i tuy nhiên
lư ng l c xu t kh u hàng tháng gi m m nh [77].
M c dù th trư ng l c nhân th gi i b p bênh nhưng xu t kh u l c nhân là

m t ngành hàng nông s n khá ti m năng do nhu c u c a th trư ng th gi i l n.
Chính vì v y, c n đ y m nh phát tri n s n xu t l c, nâng cao năng su t
và ch t lư ng l c và coi đây là m t m t hang nơng s n xu t kh u quan tr ng.
ð làm ñư c ñi u này, nư c ta c n ph i ñ u tư nghiên c u và ng d ng ti n
b khoa h c k thu t m t cách r ng rãi vào s n xu t trên cơ s áp d ng ñ ng
b các gi i pháp k thu t, kinh nghi m c a các nư c trên th gi i. C th ph i
xác ñ nh ñư c các gi ng l c phù h p v i đ a hình đ t đai, khí h u cũng như
t p qn canh tác mà b trí cho h p lý nh m ñ t năng su t cao nh t, khuy n
khích nơng dân duy trì và m r ng di n tích tr ng l c.
2.1.3 Tình hình s n xu t l c t i Thanh Hóa và huy n Ho ng Hóa
Tình hình s n xu t l c

Thanh Hóa

Thanh Hố là m t t nh thu c vùng B c Trung B có đi u ki n khí h u
đ c bi t mang tính ch t chuy n ti p gi a Mi n B c và Mi n Trung. ðây là
m t trong s nh ng t nh có di n tích gieo tr ng l c l n nh t nư c ta. Cùng v i
s phát tri n c a s n xu t l c

Vi t Nam s n xu t l c

Thanh Hóa cũng có

nh ng chuy n bi n r t tích c c.

Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i - Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ……………………………

.

16