Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 5)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. HOÏC KÌ I Tuaàn :1 Tieát : 1 NS :. Baøi 1 Vaên baûn :. CỔNG TRƯỜNG MỞ RA. ND : I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :. - Giúp học sinh cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của cha, mẹ đối với con cái. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thaày : giaùo aùn + phaán maøu, tranh minh hoïa. + Trò : đọc trước văn bản, soạn theo câu hỏi. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Văn bản nhật dụng là gì? Trong chương trình ngữ văn lớp 6, các em đã đọc những văn bản nhật dụng nào? của tác giả nào? - Văn bản nhật dụng ấy đề cập tới những vấn đề gì trong cuộc sống con người chuùng ta hieän nay? - Em thích nhaát vaên baûn naøo? vì sao? 3. Giới thiệu bài mới:1' - Tất cả chúng ta đều đã trải qua cái buổi tối và đêm trước ngày khai giảng trọng đại và thiêng liêng từ mẫu giáo lên lớp 1 bậc tiểu học. Còn vương vấn trong trí nhớ của ta biết bao bồi hồi, xao xuyến ... cả lo lắng và sợ hãi mơ hồ. Bây giờ nhớ lại ta thấy thật ngây thơ và ngọt ngào. Tâm trạng của mẹ như thế nào khi cổng trưởng sắp mở ra đón con trai yêu quý của mẹ..  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. **H*HĐ1: (5') Giáo viên - HS: giọng đọc dịu dàng, hướng dẫn cho học sinh chậm rãi. đọc văn bản.  Háo hức: ở trạng thái Giải thích từ khó (háo tình cảm vui, phấn khởi khi hức, bận tâm, nhạy cảm) nghĩ đến một điêu hay và noùng loøng muoán laøm ngay điều đó.  Baän taâm: ñang coù ñieàu phaûi suy nghó, lo laéng, khoâng yeân loøng.  Nhaïy caûm: caûm nhaän raát nhanh vaø tin baèng caùi giaùc quan, baèng caûm tính. - Cho biết thể loại văn - Thể loại : Bút ký – biểu baûn? vaên baûn treân coù caûm - Nhân vật chính : người nhaän vaät chính khoâng? mẹ, đứa con. - Rất ít sự việc, chi tiết, chủ yếu là tâm trạng của người meï. - Xác định ngôi kể của - Ngôi kể thứ nhất (người meï) vaên baûn ? * HĐ2 :( 30' ) tìm hiểu chi - Suốt buổi tối mẹ đã hồi hoäp, boàn choàn suoát ñeâm tieát. Vì sao trong đêm trước trằn trọc không ngủ được. ngày khai giảng để vào lớp một của con, người - Vì mẹ vô cùng yêu mẹ không ngủ được? Mẹ thương con, thấy con lo đã làm gì trong buổi tối lắng, hồi hộp, xúc động và trong đêm không ngủ nên mẹ không ngủ được. - Vì mẹ nhớ lại những ấn aáy? tượng tuổi thiếu thời đi học cuûa meï. - Có gì khác thường... không tập trung được vào Tâm trạng của người mẹ việc gì cả...không định làm được diễn tả cụ thể như những việc ấy tối nay... nghĩa là người mẹ cũng theá naøo?  Giáo án Ngữ Văn 7. I/ Đọc hiểu văn bản : 1. Đọc : Giọng đọc dịu daøng, chaäm raõi, ñoâi khi thầm thì (Khi nhìn con đã ngủ) hết sức tình cảm... 2. Giải thích từ khó :  Háo hức  Baän taâm SGK  Nhaïy caûm. 3. Bố cục : 2 đoạn + Đoạn1:“Từ đầu...ngày đầu năm học”: tâm trạng cuûa hai meï con trong buoåi tối trước ngày khai giảng. + Đoạn 2 : phần còn lại: ấn tượng tuổi thơ và liên tưởng của mẹ II/ PHAÂN TÍCH : 1.Taâm traïng cuûa hai meï con trong buổi tối trước ngaøy khai giaûng + Mẹ: Thao thức không nguû. suy nghó trieàn mieân. + Con: Thanh thaûng, nheï nhaøng, voâ tö.. Trang : 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. Lời người mẹ "Đi đi con hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra", neân hieåu nhö theá naøo ? - Bà mẹ nói với ai ? có phải nói trực tiếp với con khoâng ? Caùch vieát naøy coù taùc duïng gì ? HÑ3 :( 5' ) HD toång keát. chẳng khác bao nhiêu với đứa con : đang phân tâm, đang xúc động, đang đắm chìm trong hồi ức và suy tưởng trước một sự kiện lớn sắp đến với đứa con yêu daáu cuûa mình. - Đó là mong muốn và ước mô cuûa meï. - Thế giới kỳ diệu của hiểu biết phong phú, của những tình cảm mới, con người mới, quan hệ mới sẽ mở ra, sẽ đến với con. -Bà mẹ nói với mình, giọng độc thoại là giọng chủ đạo cuûa baøi vaên. Nhaân vaät laø nhaân vaät taâm traïng nhaân vật trữ tình. bà mẹ không trực tiếp nói với con mà chỉ đang thầm thì tâm sự với chính mình. caùch vieát naøy laøm cho vieäc theå hieän noäi tâm nhân vật chân thực hôn. - Học sinh đọc phần ý nghĩa bài (ghi nhớ) SGK. 2. Ấn tượng tuổi thơ và liên tưởng của mẹ : - Thế giới kỳ diệu của hieåu bieát phong phuù, cuûa những tình cảm mới, con người mới, quan hệ mới.. III/ TOÅNG KEÁT : - Như những dòng nhật ký taâm tình, nhoû nheï vaø saâu laéng. - Baøi vaên giuùp ta hieåu theâm taám loøng thöông yeâu tình caûm saâu naëng cuûa người mẹ đối với con và vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống mỗi người. - Từ những phần giáo viên đã phân tích chốt lại phaàn yù nghóa baøi hoïc III/ LUYEÄN TAÄP : (3' ) 1. Một bạn cho rằng có rất nhiều ngày khai trường nhưng ngày khai trường để vào lớp một là ngày có dấu ấn sâu đậm nhất trong tâm hồn mỗi con người. Em rất tán thành ý kiến trên. Vì đó là lần đầu tiên có sự thay đổi lớn lao trong cuộc đời, em phải sang sinh hoạt một môi trường mới lạ. Ngày ấy, tâm trạng em vừa háo hức vì có quần áo mới, cặp sách mới, vừa hồi hợp lo lắng, rụt rè vụng về trước khung cảnh trường mới, thầy cô mới, bạn bè mới. 2. Các em tham khảo phần trích sau đây để viết thành đoạn văn về một kỷ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của mình.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. - Học sinh tự viết - GV sửa. 4. Củng cố :(1' ) Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ. 5. Dặn dò : (1' ) - Đọc thêm đoạn văn : trường họcï (trang 9). - Soạn bài mẹ tôi + Tâm trạng người mẹ và con trong đêm trước ngày khai trường ? + Lý do khiến người mẹ không ngủ được. Tuaàn :1. Vaên baûn :. Tieát : 2 NS : ND :. MEÏ TOÂI. I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp HS :. - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng đẹp đẽ của cha, mẹ đối với con caùi. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người. - Giaùo duïc hs loøng kính troïng vaø thöông yeâu cha, meï II/ CHUAÅN BÒ :. + Thầy : Giáo án + phương án phát vấn gợi tìm. + Trò : Đọc trước văn bản, soạn theo câu hỏi hướng dẫn. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kieåm tra baøi cuõ: (3' ) - Tâm trạng của người mẹ và của đứa con trong đêm trước ngày khai giảng ra sao? - Em hiểu câu văn : Bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra như thế nào? đối với riêng em thế giới kỳ diệu đó là gì? 3. Giới thiệu bài mới: (1' ) Trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng và cao cả. Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức hết điều đó. Thể đến khi mắc những lỗi lầm ta mới nhận ra tất cả. Văn bản meï toâi seõ cho ta moät baøi hoïc nhö theá. *HĐ1: (5' ) GV hướng cho - Giọng đọc : chậm rãi, tình I/ Đọc văn bản: caûm, tha thieát vaø nghieâm. học sinh đọc văn bản. 1. Đọc: Chậm, tình cảm, - Chuù yù caùc caâu caûm, caâu tha thieát vaø nghieâm. - Khoå hình: Hình phaït naëng caàu khieán. - Giải thích từ khó: Khổ nề. 2.Giải thích từ khó : - Vong aân boäi nghóa: Queân  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. hình, vong ân bội nghĩa, ơn, phản lại đạo nghĩa. boäi baïc. - Bội bạc: Phản lại người toát. - HS : Nhaân vaät "Toâi" (chuù bé) kể chuyện dưới dạng nhaät kyù, ghi cheùp taâm tình *HÑ2 : (30' ) - Xác định vị trí của đoạn và sự việc riêng tư qua văn và ngôi kể của người từng ngày. - Bốn thể loại : Nhật ký, keå chuyeän? Tư sự - viết thư - nghị luận. - Văn bản này có mấy - HS : Trước sai lầm của con, người cha rất đau đớn loại? và bực bội, ông nghiêm - Tâm trạng của người cha khắc phê bình thái độ vô lễ trước lỗi lầm của đứa con của đứa con mà ông vô nhö theá naøo ? Taïi sao nhaø cuøng yeâu quyù. văn viết : sự hổn láo của -"Công cha như núi Thái con nhö moät nhaùt dao ñaâm Sôn. Nghĩa mẹ như nước trong vaøo tim boá vaäy? - Tìm caâu ca dao, caâu thô nguoàn chaûy ra. mà em thuộc nói về chủ đề Một lòng thờ mẹ kính cha. Cho tròn chữ hiếu mới là naøy ? đạo con". - Thời thơ ấu, lúc con ốm đau, người mẹ có thể hi sinh taát caû, coù theå chòu đựng để nuôi con, cứu con. - Người cha đã hình dung - Khi con khôn lớn và trong suốt cuộc đời người trưởng thành, mẹ vẫn là con, người mẹ vẫn đóng người chở che, chổ dựa tinh thaàn, nguoàn an uûi cuûa con. vai trò to lớn ntn ? - Người cha yêu cầu con rất dứt khoát và nghiêm khắc như mệnh lệnh : (từ nay con không được nói nặng lời với mẹ, dù chỉ một lời một lần - thành khẩn xin lỗi - Trong bức thư , người bố mẹ). bắt đứa con phải lập tức - Có những chuyện nói trực  Giáo án Ngữ Văn 7. Khoå hình. Vong aân boäi nghóa. Boäi baïc.. II/PHAÂN TÍCH :. 1.Tâm trạng người cha trước lỗi lầm của đứa con : - Người cha rất đau đớn và bực bội trước sai lầm cuûa con mình.. Trang : 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. làm gì để nhận lỗi, để tiếp dễ có kết quả, nhưng được mẹ tha thứ ? có những chuyện phải nói gián tiếp qua người khác, hoặc qua thư từ. - Heát loøng thöông yeâu. - Nhưng tại sao người cha - Đau đớn sót xa vì khuyết không nói trực tiếp với con điểm của con. mà lại chọn hình thức viết - Sẵn sàng tha thứ khi con thö ? sự thật ăn năn, sửa chữa. - Hình ảnh người mẹ qua thái độ và tâm tình của người cha ra sao? - HS đọc ghi nhớ.. 2. Hình ảnh người mẹ qua thái độ và tâm tính của người cha :  Thöông yeâu.  Đau đớn vì khuyết ñieåm cuûa con.  Tha thứ khi con biết ăn năn sửa chữa. III. TOÅNG KEÁT : "Con hãy nhớ rằng, tình yêu thöông, kính troïng cha meï laø tình caûm thieâng lieâng hôn cả. Thật đáng xấu hổ và nhuïc nhaû cho keû naøo chaø đạp lên tình thương yêu đó".. - Theo em chủ đề của đoạn vaên laø gì ?. *HÑ3 : (3' ) IV/ LUYEÄN TAÄP : 1.Vai trò vô cùng lớn lao của người mẹ đối với người con được thể hiện trong đoạn thư sau của bố En-Ri-Cô "Khi đã khôn lớn trưởng thành, khi các cuộc đấu tranh đã tôi luyện con thành người dũng cảm, có thể có lúc con sẽ mong ước thiết tha được nghe lời nói của mẹ, được mẹ dang tay ra đón vào lòng. Dù có khôn lớn, khỏe mạnh thế nào đi chăng nữa, con sẽ vẫn tự thấy mình chỉ là một đứa trẻ tội nghiệp, yếu đuối và không được che chở. Con sẽ cay đắng khi nhớ lại những lúc đã làm mẹ đau lòng…” 4. Củng cố : (1' ) Gọi HS đọc ghi nhớ. 5. Daën doø : (1' ) - Hoïc baøi, laøm tieáp baøi taäp 2 - Soạn bài : Cuộc chia tay của những con búp bê: + Lý do khiến hai anh em phải chia đồ chơi + Tình caûm cuûa hai anh em trong truyeän ntn ? hai anh em coù chia đồ chơi không ?  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan Tuaàn : 1. + Chuẩn bị bài từ ghép. Tieáng vieät :. Tieát : 3 NS : ND :. TỪ GHÉP. I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp HS :. - Nắm được cấu tạo của hai loại từ ghép : Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng laäp. - Hiểu được nghĩa của các loại từ ghép. - Biết sử dụng từ ghép khi nói, viết. - Rèn kỹ năng đặt câu có từ ghép. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thầy : Phấn màu, sơ đồ nội dung bài học về cách ứng xử. + Troø : Chuaån bò phaàn baøi baøi taäp trong tìm hieåu SKH trang 13 – 14. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kiểm tra bài cũ: Các em còn nhớ định nghĩa về từ đơn, từ ghép, từ láy đã học ở lớp 6 không: Với mỗi loại từ, cho một vd ? - Từ đơn là từ chỉ có một tiếng. VD : nhà, cây, cỏ, vàng … - Từ ghép là từ phức gồm hai tiếng trở lên, các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa. VD : cà chua, đồng hồ, học sinh… 3. Giới thiệu bài : (1') Ở chương trình lớp 6 các em đã nắm rỏ khái niệm về từ ghép sang chương trình lớp 7, thầy trò ta cũng nắm thêm về các thể loại và nghĩa của từ gheùp. - Từ ghép là do hai tiếng I/Các loại từ ghép: *HÑ1 : (5' ) GV goïi hoïc sinh nhaéc laïi coù nghóa taïo thaønh. - Từ ghép có hai loại: khái niệm về từ ghép. Từ ghép chính phụ và từ gheùp ñaúng laäp. ' *HÑ2 : (7 ) Gọi HS đọc VD, 1và 2 1.Từ ghép chính phụ : của 2 tác giả Lí Lan và HS : Từ in nghiêng : - Coù tieáng chính vaø tieáng Thạch Lam SGK trang - Bà ngoại. - Thơm phức phuï boå sung nghóa cho 13. tieáng chính, tieáng chính - Xaùc ñònh tieáng chính vaø - Tieáng chính : Baø, thôm. đứng trước, tiếng phụ đứng tiếng phụ trong hai từ bà - Tiếng phụ: Ngoại, phức. sau. ngoại và thơm phức ? VD : Bà ngoại. Trật tự sắp xếp và vai trò  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. của các tiếng như thế nào - Tiếng chính đứng trước, ? tiếng phụ đứng sau, tiếng phuï boå sung yù nghóa cho - Tương tự cho HS xác tiếng chính. định hai từ ghép tiếp theo -HS : Từ quần áo, trầm coù phaân ra tieáng chính, boång khoâng phaân tieáng chính, tieáng phuï, caùc tieáng tieáng phuï khoâng? coù vai troø bình ñaúng veà maët *HÑ3 : (13' ) ngữ pháp. Tìm nghĩa của từ ghép? - Bà là người đàn bà - Cho HS so saùnh nghóa sinh ra cha meï. của từ bà và bà ngoại có gì khaùc nhau ? Bà ngoại người đàn bà sinh ra mẹ. - So sánh từ thơm và thơm - Baø phức có gì khác nhau ? Bà nội người đàn bà sinh ra cha.. Thơm phức 2/ Từ ghép đẳng lập : Coù caùc tieáng bình ñaúng veà ngữ pháp ( không phân ra tieáng chính , tieáng phuï ) Ví duï : Quaàn aùo, traàm boång. II/Ý nghĩa của từ ghép: - Từ ghép chính phụ có tính chaát phaân nghóa. Nghóa cuûa từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của từ chính.. HS : Thôm : muøi höông deã - So sánh nghĩa của từ chịu làm ta thích ngửi. quần áo, trầm bổng có gì Thơm phức : Có mùi thơm - Từ ghép đẳng lập có tính khaùc nhau ? chất hợp nghĩa của từ ghép boác leân maïnh haáp daãn. HS : Quần áo : chỉ trang đảng lập khái quát hơn nghóa cuûa caùc tieáng taïo neân phuïc quaàn aùo noùi chung. - Traàm boång : luùc traàm, luùc noù. boång. - Boång : cao * HĐ4 : (15' ) Hướng dẫn học sinh tiến hành làm bài tập. III/ LUYEÄN TAÄP : 1.Phân loại từ ghép : + Từ ghép chính phụ: Lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, nụ cười. + Từ ghép đẳng lập: Suy nghĩ, chày lưới, cây cỏ, ẫm ướt, đầu đuôi. 2. Điền thêm tiếng để tạo từ ghép chính phụ :  Buùt chì AÊn baùm  Thước kẻ Traéng xoùa  Möa raøo Vui veû  Laøm quen Nhaùt gan 3. Điều thêm tiếng để tạo từ ghép đẳng lập : - Núi đồi, núi non, ham muốn, xinh đẹp, xinh tươi, mặt mày, mặt mủi, học haønh, hoïc hoûi, töôi toát, töôi maùt..  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. 4. Có thể nói một cuốn sách, một cuốn vở vì sách và vở là một danh từ chỉ sự tồn tại dưới dạng cá thể có thể đếm được nhưng không thể nói một cuốn sách vở, vì sách vở là từ ghép đẳng lập có nghĩa tổng hợp chỉ chung cả loại. 4. Củng cố : (2' ) Gọi HS đọc bài phần ghi nhớ. 5. Daën doø : (3' ) - Veà nhaø hoïc baøi laøm tieáp baøi taäp 5 vaø 6. - xem bài từ láy : + Có mấy loại từ láy + Nghĩa của những từ láy - Xem tiếp bài liên kết trong đoạn văn. Taäp laøm vaên :. Tuaàn : 1 Tieát : 4 NS : ND :. LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN. I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp học sinh thấy :. - Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì văn bản thêu cả hai mặt : Hình thức ngôn ngữ và nội dung ý. - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những văn baûn coù tính chaát lieân keát. - Rèn kỹ năng biết cách liên kết các câu trong đoạn văn. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thaày : Giao aùn + phaán maøu. + Trò : Xem bài trước ở nhà. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kiểm tra bài cũ : Gọi học sinh ôn lại phần văn bản của chương trình lớp 6. 3. Giới thiệu bài mới : (2' ) Ở chương trình lớp 6 ta đã tìm hiểu về văn bản, đặc ñieåm cuûa vaên baûn laø gì? Nhöng neáu chuùng ta chæ tìm hieåu vaên baûn khoâng thì cuõng chưa đủ, mà ta cần phải nắm một cách cụ thể về văn bản, cũng như khó có thể tạo lập được văn bản tốt, nếu chúng ta không tìm hiểu kỹ về một trong những tính chất quan troïng nhaát cuûa noù laø lieân keát. *HÑ1 : (15' ) I/ Lieân keát vaø phöông GV cho HS đọc VD1 a tieän lieân keát trong VB: - HS: Caùc caâu vaên treân 1. Tính lieân keát trong vaên trang 17 SGK? - Theo em đoạn văn trên không sai ngữ pháp, không bản : En Ri Coâ coù hieåu ñieàu cuûa mô hoà veà yù nghóa. - Lieân keát laø moät trong bố muốn nói chưa, hiểu ý - Nếu là En RI Cô, em những tính chất quan  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. bố thì hãy cho biết những chưa hiểu được ý nghĩa của lyù do naøo ? đoạn văn ấy vì giữa các caâu khoâng coù moái quan heä gì với nhau. - Như vậy theo các em - HS :Theo em đoạn văn đoạn văn thiếu tính gì? thieáu tính lieân keát. ' *HÑ2 : (15 ) Hướng dẫn HS tìm hiểu về phương tiện liên kết trong - HS : Đoạn văn trở nên khó hiểu gì nội dung giữa VB. - HS đọc kỷ đoạn văn trên các câu chưa có sự gắn bó vaø cho bieát do thieáu yù gì chaët cheõ nhau. - Đoạn văn thiếu sự liên mà trở nên khó hiểu ? - Cho HS đọc văn bản chỉ kết vì giữa các câu thiếu ra sự thiếu liên kết (Cổng phương tiện ngôn ngữ liên kết giữa câu 1 với câu 2 – trường mở ra). từ liên kết từ (Còn bây giờ chép nhằm chữ con thành đứa trẻ – làm cho đoạn văn trở nên rời rạc, khó hiểu).. troïng nhaát cuûa vaên baûn vì nhờ nó mà những câu đúng ngữ pháp, ngữ nghĩa được đạt cạnh nhau mới taïo thaønh vaên baûn. 2. Phöông tieän lieân keát trong vaên baûn : -Để văn bản có tính liên kết, người viết (người noùi) phaûi laøm cho noäi dung cuûa caùc caâu, caùc đoạn thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau, đồng thời phải liên kết nối các câu, các đoạn đó bằng những phương tiện ngôn ngữ (từ, câu…) thích hợp.. - Từ 2 VD trên em hãy cho bieát moät vaên baûn coù tính liên kết trước hết phải có điều kiện gì? Cùng với ñieàu kieän aáy caùc caâu trong VB phải sử dụng các phöông tieän gì? II/ LUYEÄN TAÄP : (10' ) 1.Thứ tự các câu phải là (1) – (4) - (2) – (5) – (3). 2.Các câu văn bản dưới đây về mặt hình thức có vẻ "Liên kết" do sử dụng các phương tiện ngôn ngữ trùng lặp, nhưng thốt ra chưa có sự liên kết nào, vì nội dung các câu chưa có sự gắn bó, chặt chẽ thống nhất nhau. 4. Củng cố : (1' ) Gọi HS đọc phần ghi nhớ. 5. Daën doø : (2' ) Hoïc baøi, laøm tieáp baøi taäp 3,4. - Xem baøi boá cuïc trong vaên baûn. - Soạn văn bản cuộc chia tay của những con búp bê. Tuaàn : 2. Baøi 2.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. Tieát : 5 - 6 Vaên baûn : NS : CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ ND : I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp HS. - Thấy được những tình cảm chân thành, sâu nặng của hai em trong câu chuyện. Cảm nhận được nổi đau đớn, sót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Biết thông cảm và chia sẻ với những người bạn ấy. - Giáo dục hs tình thương yêu bè bạn, biết cảm thông cho những bạn nhỏ gặp hoàn cảnh ấy. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thaày: Giaùo aùn + tranh minh hoïa. + Trò: Đọc trước văn bản, soạn theo văn bản theohướng dẫn. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kieåm tra baøi cuõ : (3' ) Tâm trạng của người cha trước những lỗi lầm của con như thế nào ? 3. Giới thiệu bài mới : (2' ) Trẻ em có quyền được hưởng hạnh phúc gia đình không ? Tất nhiên rồi nhưng những cặp vợ chồng buộc phải chia tay nhau có nghĩ gì đến sự đau sót và mất mát không thể bù đắp nổi của chính con cái mình; Hay họ chỉ nghĩ đến bản thân mình; Họ đã vi phạm quyền trẻ em từ lúc nào và họ có định sửa đổi không? Trẻ em – những đứa con sớm bất hạnh ấy biết cầu cứu ai đây? Vậy mà hai anh em Thành -Thủy rất ngoan, rất thương nhau phải đau đớn chia tay với những con búp bê, khi bố mẹ chúng không sống với nhau nữa, cuộc chia tay bắt buộc đó phải diễn ra như thế nào, và qua đấy người kể muốn nói lên điều gì? * Tieát 1 : * HÑ1 : (10' ) I/ Đọc văn bản : Giáo viên hướng dẫn học HS: Đọc phân biệt rõ giữa - Phân biệt lời kể và các lời kể, các đối thoại, diễn đối thoại. sinh đọc văn bản. bieán taâm lyù cuûa nhaân vaät. HS cuøng nhau toùm taét cuûa - Gọi học sinh kể tóm tắt ? 3 đoạn. II/ Toùm taét truyeän theo boá cuïc : - Tóm tắt truyện theo bố HS : Tuần tự chia bố cục. a.Tâm trạng của hai anh em a)Taâm traïng cuûa hai anh Thaønh – Thuûy trong ñeâm cuïc ? em saép chia tay. trước và sáng hôm sau khi b) Thành đưa Thủy đến mẹ giục chia đồ chơi. lớp chào chia tay cô giáo  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. * HÑ 2 : (25' ) - Thái độ và tâm trạng của bé Thủy-nhân vật em tôi và của Thành người anh trai nhö theá naøo ? Khi nghe mẹ giục chia đồ chôi ? - Taïi sao caùc em laïi coù thái độ và tâm trạng như theá ? - Tìm chi tiết chứng tỏ anh em Thaønh Thuûy raát thöông yeâu nhau? chi tieát naøo laøm em cảm động nhất? vì sao?. * Tieát 2 : * HÑ 1 : (25' ) - Trong truyeän coù maáy cuoäc chia tay? cuoäc chia tay nào làm em cảm động nhaát, vì sao? taïi sao taùc giaû ñaët teân truyeän laø cuoäc chia tay của những con buùp beâ.. cuøng caùc baïn. b.Thành đưa Thủy đến lớp c) Cuộc chia tay đột ngột chào chia tay cô giáo cùng ở nhà. caùc baïn. c.Cuộc chia tay đột ngột ở nhaø. III/PHAÂN TÍCH : - Nghe mẹ giục chia đồ 1. Hai anh em và những chơi bé Thủy kinh hoàng, cuộc chia tay : sợ hãi, đau đớn run lên - Khi nghe mẹ giục chia đồ bần bật, nức nở suốt đêm. chơi, bé Thủy sợ hãi đau - Người anh cố nén mình đớn còn anh Thành nước nhưng nước mắt vẫn tuôn mắt tuôn trào như suối. traøo. - Caû hai anh em khoâng muốn chia nhau đồ chơi cuõng nhö baûn thaân mình - Em mang kim chỉ ra tận không muốn rời xa nhau sân vận động để vá áo cho anh. - Chieàu naøo anh cuõng ñi đón em, hai anh em nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyeän. - Nhường nhau không chia buùp beâ. - Anh dẫn em đến trường chaøo coâ giaùo vaø baïn. - HS : Thực chất trong truyeän coù nhieàu cuoäc chia tay : . Cuoäc chia tay cuûa boá meï. Ñaây laø cuoäc chia tay không miêu tả trực tiếp. . Cuộc chia tay của các đồ chôi. . Cuộc chia tay giữa cô giaùo, caùc baïn vaø Thuûy. . Cuộc chia tay giữa hai anh em. Ba cuộc chia tay sau đều.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. - Neùt ñaëc saéc cuûa ngheä thuật kể chuyện ở đây là gì? - Theo em, từ câu chuyện đau xót và cảm động trên có thể rút ra những bài học gì ?. rất cảm động, đầy lưu luyến, đầm đìa nước mắt đau đớn và rất đáng thương. Trong đó, cuộc chia tay thứ tư giữa hai anh em laø ñaëc bieät caûm động. - Keå chuyeän xen mieâu taû vaø bieåu caûm. - Đối thoại linh hoạt. - Vai troø quan troïng cuûa gia đình đối với sự phát trieån cuûa tuoåi thô. - Vai troø vaø traùch nhieäm của cha mẹ đối với con caùi. - Đảm bảo quyền sống haïnh phuùc cuûa treû em.. * HÑ 3 : (10' ). 2. Ngheä thuaät : - Keå chuyeän xen mieâu taû vaø bieåu caûm. - Đối thoại linh hoạt. IV/ TOÅNG KEÁT : - Cuộc chia tay đau đớn và đầy cảm động của hai em bé trong truyện nhiều người đọc thấm thía rằng : Tổ ấm gia ñình laø voâ cuøng quyù giaù và quan trọng. Mọi người haõy coá gaéng baûo veä vaø gìn giữ, không nên vì bất kỳ lý do gì làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong saùng aáy.. 4. Củng cố : (3' ) Gọi HS đọc ghi nhớ. -Tiến hành bài tập. Hướng dẫn học sinh đọc thêm bài trách nhiệm của bố mẹ liên hệ thực tế. 5. Dặn dò : (3' ) - Học bài và xem trước bài bố cục trong văn bản. - Soạn bài Những câu hát về tình cảm gia đình, tình yêu quê hương, đất nước ( Tìm trong ca dao, dân ca những bài cùng chủ đề ).. Tuaàn : 2. Taäp laøm vaên :.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan Tieát : 7 NS : ND :. BOÁ CUÏC TRONG VAÊN BAÛN. I/ MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU : Giuùp HS hieåu roõ.. - Tầm quan trọng của bố cục trong văn bản; Trên cơ sở đó, có ý thức xây dựng được bố cục khi tạo lập văn bản. - Thế nào là một bố cục rành mạch và hợp lý để bước đầu xây dựng được những bố cục rành mạch, hợp lý cho các bài làm. - Tính phổ biến và sự hợp lý của dạng bố cục ba phần, nhiệm vụ của mỗi phần trong bố cục, để từ đó có thể làm mở bài, thân bài và viết bài đúng hướng hơn, đạt keát quaû toát hôn. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thaày : Giaùo aùn + Trò : Xem trước bài ở nhà. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC :. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kieåm tra baøi cuõ : (2' ) -Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn, moät vaên baûn muoán coù tính lieân keát cần có những yêu cầu nào ? 3. Giới thiệu bài mới : (2') Trong cuộc sống hằng ngày trò chơi bóng đá (hoặc trong boùng roå, boùng chuyeàn, boùng neùm…) caùc huaán luyeän vieân phaûi saép xeáp caùc caàu thủ thành một đội hình; Còn trong chiến đấu, những vị tướng phải bố trí các đạo quân, các cánh quân thành thế trận, nếu không có sự sắp xếp như vậy thì có thể dẫn đến hậu quả gì? Để hiểu được tầm quan trọng của bố cục trong văn bản thầy và trò chúng ta seõ ñi vaøo tìm hieåu baøi "Boá cuïc trong vaên baûn". - Trong đơn xin gia nhập I/ Bố cục và những yêu *HÑ1 : (15' ) GV cho Hs đội TN TP HCM, những cầu về bố cục trong văn đọc VD, a. trang 28 SGK. - Em muoán vieát moät laù ñôn noäi dung caàn ghi coù theå baûn : để xin gia nhập đội thiếu là: họ tên, ngày tháng 1. Bố cục của văn bản : nieân Tieàn phong Hoà Chí naêm sinh, nôi soáng, lyù do - Vaên baûn khoâng theå vieát Minh. Haõy cho bieát : xin vào đội. Những nội một cách tùy tiện mà phải Những nội dung trong đơn dung ấy cần được sắp xếp có bố cục rõ ràng. Bố cục ấy có cần được sắp xếp theo một trật tự trước sau là sự bố trí, sắp xếp các rành mạch và hợp lý, phần, các đoạn theo một theo một trật tự không ? không thể tùy tiện muốn trình tự, một hệ thống rành - Sự sắp đặt nội dung các ghi nội dung nào trước mạch và hợp lý. phần trong văn bản theo cũng được. một trình tự hợp lý được - Sự sắp đạt nội dung các phaàn trong vaên baûn theo  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan goïi laø boá cuïc. Em haõy cho biết vì sao khi xây dựng văn bản cần được quan tâm tới bố cục ? *HÑ2 : (15' ) GV cho HS đọc VD2. (1) trang 29 SGK. - Đọc hai câu chuyện sau và trả lời câu hỏi? Hai câu chuyện trên đã có bố cục chöa? - Caùch keå chuyeän nhö treân bất hợp lý ở chổ nào? - Theo em neâu saép xeáp boá cuïc hai caâu chuyeän neâu treân nhö theá naøo?. - Haõy neâu nhieäm vuï cuûa ba phần mở bài, thân bài, kết baøi trong vaên baûn mieâu taû và văn bản tự sự ?. - Coù caàn phaân bieät roõ raøng nhieäm vuï cuûa moãi phaàn khoâng? Vì sao?. một trình tự hợp lý được goïi laø boá cuïc khi xaây dựng văn bản, cần phải quan tâm tới bố cục, vì nó giúp các ý được trình bày thaønh caùc phaàn muïc roõ ràng, giúp người đọc dễ tieáp nhaän vaên baûn. 2. Những yêu cầu về bố cục trong vaên baûn : - HS : Hai câu truyện trên - Các điều kiện để bố cục rành mạch và hợp lý : chöa coù boá cuïc. - Noäi dung caùc phaàn, caùc đoạn văn bản phải thống - Cách kể chuyện rất lộn nhất chặt chẽ với nhau; xộn, khó tiếp nhận, ND Đồng thời giữa chúng phải câu còn không thống nhất có sự phân biệt rạch ròi. - Trình tự xếp đặt các nhau. - Bố cục hai câu chuyện phần, các đoạn phải giúp trên bố cục nên sắp xếp cho người viết (người nói) lại như trong sách ngữ văn dể dàng đạt được mục đích giao tiếp đã đặt ra. lớp 6. 3. Caùc phaàn cuûa boá cuïc: - Văn bản thường được xây - Nhiệm vụ của ba phần dựng theo một bố cục gồm trong VB : coù ba phaàn : MB : Giới thiệu đối - Mở bài, thân bài, kết bài… tượng. TB : Miêu tả đối tượng. KB : Cảm nghĩ về đối tượng. - Nhieäm vuï cuûa ba phaàn trong văn tự sự. MB : Giới thiệu sự việc. TB : Diễn biến của sự vieäc. KB : Cảm nghĩ về sự vieäc. - Nhiệm vụ của từng phần cần được phân biệt rõ.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan - Caùc baïn noùi raèng phaàn mở bài chỉ là sự tóm tắt, ruùt goïn cuûa phaàn thaân baøi, coøn phaàn keát baøi chaúng qua chỉ là sự lặp lại một lần nữa của mở bài. Nói như vậy có đúng không? Vì sao?. raøng. Vì moãi phaàn coù moät noäi dung rieâng bieät. Caùc baïn noùi phaàn MB chæ là sự tóm tắt rút gọn của phaàn TB, coøn phaàn KB chẳng qua là sự lập lại một lần nữa của mở bài. Noùi nhö theá laø khoâng đúng vì mở bài chỉ là giới thiệu đối tượng và sự vieäc, coøn keát luaän laø phaàn boäc loä caûm xuùc caù nhaân về đối tượng và sự việc.. II/ LUYEÄN TAÄP : (6' ) 1. Tìm những VD thực tế để chứng tỏ rằng : Nếu chúng ta biết chú ý đến việc sắp xếp ý cho rành mạch thì bài viết (lời nói) của chúng ta sẽ có hiệu quả thiết phục cao. Ngược lại, nếu không biết sắp xếp các ý cho hợp lý thì bài viết (lời nói) của chúng ta sẽ không hiểu được, không được tiếp nhận. VD : Chứng minh về sự cần thiết của việc sắp đặt ý tứ rành mạch. Hai caùch keå veà chuyeän hai con deâ. a) Con nào cũng muốn tranh sang trước, không con nào chịu nhường con nào, chúng hút nhau, cả hai đều rơi tõm xuống suối. Dê đen và dê trắng cùng qua một chiếc cầu hẹp. Dê đen đi đàng này lại. Dê trắng đi đàng kia sang. b) Dê đen và dê trắng cùng qua một chiếc cầu hẹp. Dê đen đi đàng này lại. Dê trắng đi đàng kia sang. Con nào cũng muốn tranh sang trước, không con nào chịu nhường con nào. Chúng hút nhau, cả hai đề rơi tõm xuống suối. - Trong hai cách kể trên : Cách a, kết quả sự việc trước nguyên nhân sự việc làm cho người đọc khó hiểu và không có hứng thú. Cách b, nguyên nhân sự việc trước kết quả sự việc, dể hiểu và câu chuyện có đầu có đuôi, làm người đọc tò mò theo doõi caâu chuyeän. 4. Củng cố : (1' ) Gọi Hs đọc lại phần ghi nhớ. 5. Daën doø : (3' ) - Hoïc baøi + laøm tieáp baøi taäp 2,3 coøn laïi. - Chuaån bò baøi maïch laïc trong VB.. Tuaàn :2  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan Tieát : 8. Taäp laøm vaên :. NS : ND :. MAÏCH LAÏC TRONG VAÊN BAÛN. I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp học sinh. - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản có mạch lạc, không đứt đoạn hoặc quẩn quanh. - Chú ý đến sự mạch lạc trong các bài tập làm văn. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thaày : Giaùo aùn + phaán maøu + baûng phuï + Trò : Xem trước bài ở nhà. III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC : 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kieåm tra baøi cuõ : (3') - Theá naøo laø boá cuïc cuûa vaên baûn ? - Boá cuïc trong vaên baûn goàm maáy phaàn? keå ra? 3. Giới thiệu bài mới : (1' ) Mạch lạc là một mạng lưới về ý nghĩa nối liền các phần, các đoạn, các ý tứ của văn bản. Trong văn thơ nó còn được gọi là mạch văn, mạch thơ … Để hiểu mạch lạc như thế nào thầy trò ta đi vào tìm hiểu bài mới. * HÑ1 : (10' ) I/ Mạch lạc và những yêu GV hướng dẫn cho học caàu veà maïch laïc trong sinh VD a,b SGK trang 31. vaên baûn : - Mạch lạc là từ Hán Việt - Mạch lạc là từ Hán Việt 1.Maïch laïc trong : hay thuaàn Vieät? - Trong vaên baûn maïch laïc - Vậy, theo em, mạch lạc - Mạch lạc là một mạng chỉ được thể hiện dần dần. là gì ? Nó còn tên gọi nào lưới về ý nghĩa nói liền các phần, các đoạn, các ý tứ khaùc trong vaên, thô ? cuûa vaên baûn, trong vaên thô nó còn được gọi là mạch VD : Trong truyeän cuoäc vaên, maïch thô. chia tay của những con buùp beâ, thì : -Thoạt đầu ta không thể bieát hai anh em thaùnh, Thủy và những con búp beâ coù phaûi chia tay nhau hay khoâng… Veà sau cuoäc  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan chia tay cuûa hai anh em vaø khoâng chia tay cuûa những con búp bê luôn có những tình tiết mới qua mỗi phần, mỗi đoạn, nói caùch khaùc maïch laïc vaø boá cục không đối lập nhau. * HÑ2 : (15' ) GV neâu vaán đề 1. - Em naøo coù theå ñieåm laïi dieãn bieán cuûa maïch truyện sọ dừa? (Xoay quanh nhaân vaät chính laø Sọ Dừa) ? Em nào có thể nhaéc laïi.. - Em naøo coù theå nhaéc laïi trình tự tả cảnh dượng Höông Thö chæ huy thuyeàn vượt thác ?. - Mạch truyện sọ dừa : - Sọ dừa ra đời. - Đi ở chăn bò cho nhà phú oâng. Laáy con gaùi uùt cuûa phuù oâng. - Đi học, đi thi, đổ trạng, đi sứ. - Vợ sọ dừa gặp nạn, dạt vào đảo hoang. - Vợ chồng sọ dừa đoàn tụ mở tiệc mừng. - Hai người xấu hổ bỏ đi bieät tích. - Caûnh thuyeàn nhoå raûo ngược dòng, chuẩn bị vượt thaùc. - Cảnh dượng Hương Thư chỉ huy thuyền vượt thác. Caûnh con thuyeàn ñi qua những dãy núi và những vùng cao nguyên, đồng baèng. - Văn bản sẽ trở nên tối nghóa vaø loän xoän.. 2. Các điều kiện để một vaên baûn coù tính maïch laïc : - Các phần, các đoạn, các câu trong văn bản đều nói về một đề tài, biểu hiện một chủ đề chung xuyên suoát. - Các phần, các đoạn các câu trong văn bản được tiếp nói theo một trình tự rõ ràng, hợp lý, trước sao hô ứng nhau nhằm làm cho chủ đề liền mạch và gợi được nhiều hứng thú cho người đọc (người nghe). - Giả sử chúng ta đảo ngược các trình tự trên thì hieäu quaû cuûa vaên baûn seõ ra sau ? - Trong vaên baûn cuoäc chia tay của những con búp bê, - Cần thiết vì nó giúp cho em thấy việc đảm bảo việc hiểu văn bản thuận lợi mạch văn có cần thiết và có hứng thú.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan. khoâng ? Vì sao? II/ LUYEÄN TAÄP : (15' ) 1. Tìm hieåu tính maïch laïc cuûa vaên baûn : a)Văn bản mẹ tôi : Ý tứ chủ đạo của văn bản này là sự ca ngợi lòng yêu thương và sự hy sinh của mẹ đối với con. Phần nội dung chính của bức thư gồm các phần : - Bố đau lòng vì con thiếu lễ độ với mẹ. - Boá noùi veà meï. - Meï lo laéng, saün saøng hy sinh haïnh phuùc vaø tính maïng cuûa mình vì con. Ngaøy buoàn thaûm nhaát seõ laø ngaøy con maát meï. - Ngay khi đã khôn lớn, con vẫn cảm thấy bơ vơ vì thiếu mẹ và sẽ ân hận vì đã laøm meï buoàn. - Boá khuyeân con phaûi xin loãi meï moät caùch thaønh khaån. Trình tự các phần xoay quanh và thể hiện được ý tứ chủ đạo một cách liên tục, vì theá, vaên baûn meï toâi raát maïch laïc. b) Vaên baûn laõo oâng vaø caùc con : - Chủ đề chính của văn bản là ca ngợi lao động "Lao động là vàng" Văn bản được xây dựng theo bố cục ba phần. Hai dòng đầu là mở bài : Lời khuyên hãy cần cù lao động. Mười bốn dòng giữa là thân bài kể chuyện lão ông để lại kho tàng cho các con. Bốn dòng cuối là kết bài : Tính khuyên con lao động rất khôn ngoan của ông bố. Văn bản của nhà văn Tô Hoài : Ý tứ chủ đạo của đoạn văn là : Cái màu vàng của đồng quê. Câu đầu giới thiệu thời điểm (mùa đông, giữa ngày mùa) và địa điểm (làng quê) khi mùa vàng xuất hiện. Tiếp theo tác giả màu vàng qua các sự vật cụ thể. Hai câu cuối nêu cảm xúc về màu vàng của đồng quê. Cả hai văn bản trên, ý tứ chủ đạo là đã được thể hiện xuyên suốt, nhất quán qua các phần một cách rõ ràng, hợp lý. Như thế, cả hai văn bản trở nên rất mạch lạc vaø haáp daãn. 4. Củng cố : (1' ) Gọi HS đọc phần ghi nhớ. 5. Dặn dò : (2 ) Học bài, làm tiếp bài tập còn lại, soạn bài ca dao-dân ca (những câu haùt veà tình caûm gia ñình). Tuaàn : 3. Baøi 3.  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo viên soạn: Võ Thành Cơng. Trường THCS Thị Trấn Cầu Quan Tieát : 8. Vaên baûn :. NS :. CA DAO, DAÂN CA NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH. ND :. I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp HS.. - Hieåu khaùi nieäm ca dao - daân ca - Nắm được nội dung, ý nghĩa và một số hình thức nghệ thuật tiêu biểu của ca dao, dân ca qua những bài ca thuộc chủ đề tình cảm gia đình và chủ đề tình yêu quê hương, đất nước, con người. - Thuộc những bài ca trong hai văn bản và biết thêm một số bài ca thuộc hệ thoáng cuûa chuùng. - Giaùo duïc hs tình yeâu thöông vaø loøng kính troïng oâng baø cha, meï. II/ CHUAÅN BÒ :. + Thaày : Giaùo aùn + tranh minh hoïa. + Trò : Đọc trước văn bản + Soạn theo câu hỏi SGK. 1. OÅn ñònh : KTSS 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Nhớ và đọc lại một vài câu ca dao mà em đã học ở tiểu học. - Em có thuộc một làn điệu dân ca nào không ? Nêu rõ tên làn điệu đó? Nếu có theå, em haùt moät hai caâu cho caùc baïn nghe. 3. Giới thiệu bài mới : (2' ) Đối với tuổi thơ mỗi người Việt Nam, ca dao-dân ca là dòng sữa ngọt ngào, vỗ về an ủi tâm hồn chúng ta qua lời ru ngọt ngào của bà, của mẹ, của chị những buổi trưa hè nắng lửa, hay những đêm đông lạnh giá. Chúng ta ngủ say, mơ màng, chúng ta dần dần cùng với tháng năm, lớn lên và trưởng thành nhờ nguồn suối trong lành đó. Bây giờ ta cùng nhau đọc lại, lắng nghe và suy ngẫm. * Khaùi nieäm ca dao - daân ca : Ca dao dân ca là những khái niệm tương đương, chỉ các thể loại trữ tình dân gian, kết hợp lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người. Hiện nay người ta có phân biệt hai khái niệm dân ca và ca dao. Dân ca là những sáng tác kết hợp lời và nhạc. Ca dao là lời thơ của dân ca, ca dao còn gồm cả những bài thơ dân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời thơ dân ca. HS đọc : Giọng dịu nhẹ, I/ Đọc tìm hiểu văn bản: * HÑ1 : (5' ) GV hướng dẫn HS đọc-chú chậm êm, tình cảm vừa yù ngaét nhòp thô luïc baùt : thaønh kính, nghieâm trang vaø tha thieát aân caàn. * Bài thứ 1 : 2/2/2/2 hoặc 4/4. * HÑ2 : (30' ) Tìm hieåu VB - Ñaây laø baøi haùt ru, caâu thô - Ñaây laø baøi haùt ru. "Ru đầu với nhịp 3 :2/2/2 đó là em ru em ngủ cho muồi. :  Giáo án Ngữ Văn 7. Trang : 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>