Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1 - Bài 1: Tập hợp các số hữu tỉ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. Tuaàn:1 Ngày soạn:.................. Ngaøy daïy:.................. Chöông I Tieát 1. SỐ HỮU TỈ - SỐ THỰC §1. TẬP HỢP CÁC SỐ HỮU TỈ. I.Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy , Hs caàn : 1.Kiến thức: Hiểu được khái niệm số hữu tỉ, cách biểu diễn số hữu tỉ trên trục số và so sánh các số hữu tỉ. 2.Kĩ năng: Biểu diễn được số hữu tỉ trên trục số, so sánh được hai số hữu tỉ. 3.Thái độ: Bước đậu tập suy luận, quan sát, phân tích II.Chuaån bò : 1.Chuẩn bị của giáo viên: Bảng phụ, Sgk, thước thẳng 2.Chuẩn bị của học sinh: Sgk, vở, vở nháp III.Tiến trình trên lớp: 1. Ổn định lớp: 2.Bài mới: Ở bài tập trên, các số đó đưa được về dạng phân số, ta gọi là các số hữu tỉ. Vậy các số hữu tỉ là gì ? Các số tự nhiên, các số nguyên ta đã học phải là số hữu tỉ không ? Những nội dung vừa nêu là nội dung cơ bản của tiết học hôm nay . HOẠT ĐỘNG CỦA GV. * Hoạt động 1 : Số hữu tỉ là gì ? - Giả sử ta có các số 3; -0,5; 2 5 ; 2 , Em haõy vieát moãi 3 7 soá treân thaønh ba phaân soá baèng noù ? - Coù theå vieát moãi soá treân thaønh bao nhieâu phaân soá baèng noù ? - Vaäy caùc soá treân 3; -0,5; 2 5 ; 2 đều là các số hữu 3 7 tæ . Vaäy theá naøo laø caùc soá hữu tỉ? - Yeâu caàu hs thaûo luaän nhóm để hoàn thành ? 1 - Cho hoïc sinh laøm ? 2 : Soá nguyên a có là số hữu tỉ khoâng ? vì sao ? - Số tự nhiên n có là số hữu tæ khoâng ? vì sao ? Vaäy em coù nhaän xeùt gì veà GV: NINH ĐỨC HIẾU. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. 1.Số hữu tỉ : * Ví duï : 3 3 6 6 3     ...; -HS leân baûng vieát 1 1 2 2 1 2 8 0,5     ... 2 4 16 0 0 0 0    ...; -Coù theà vieát caùc phaân soá 1 1 101 treân thaønh voâ soá phaân soá 5 19 19 38 2     ... baèng noù . 7 7 7 4 -Caùc soá 3 ; -0,5 ; 0 ; 2 -Phaùt bieåu ñònh nghóa .. 5 7. đều là số hữu tỉ. * Vậy số hữu tỉ là các số được viết dưới dạng phân số -Các số trên đều là số hữu tỉ a với a,b  Z , b  0 vì chúng viết được dưới b daïng phaân soá. * Tập hợp các số hữu tỉ - Số tự nhiên n cũng là một được kí hiệu là Q số hữu tỉ n  nQ . Với n  N thì n  1 -1Lop7.net. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. a mối quan hệ giữa các tập Với a  Z thì a   a  Q 1 hợp N, Z, Q ? Em nào biết? -Ta coù N  Z, Z  Q. * Hoạt động 2 : Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số. - Yêu cầu học sinh đọc SGK caùch bieåu dieãn 5/4 treân truïc soá? - Cho học sinh đọc ví dụ 2 - Chia đoạn thẳng đơn vị thaønh maáy phaàn ? Ñieåm 2 biểu diễn số hữu tỉ xaùc 3 ñònh nhö theá naøo ? * Hoạt động 3 : So sánh hai số hữu tỉ. -Cho hs tìm hieåu ví duï1 vaø 2. 2.Biểu diễn số hữu tỉ trên truïc soá: 5 -Đọc sách giáo khoa cách * Ví dụ: Biểu diễn số 4 treân truïc soá bieåu dieãn 5/4 treân truïc soá. - Đọc ví dụ 2 - Treân truïc soá ñieåm bieåu 2 2  -Ta coù: , chia đoạn diễn số hữu tỉ x được gọi là 3 3 thaúng ñôn vò thaønh ba phaàn ñieåm x. baèng nhau, laáy veà beân traùi điểm 0 một đoạn bằng 2 đơn 3. So sánh hai số hữu tỉ vị mới. * Ví duï: So saùnh hai phaân. 1 2 6 1 5 0,6  ;  10 2 10. soá -0,6 vaø. - Học sinh đọc ví dụ 1 và ví duï 2 - Ghi ví duï treân baûng: haõy so -Ta coù: 6 1 5 saùnh -0,6 vaø 1/-2. 0,6  ;  10 2 10. Vì -6 < -5 vaø 10 > 0 neân 6 5 1  hay 0, 6  10 10 2. Vì -6 < -5 vaø 10 > 0 neân ?5 6 5 1  hay 0, 6  2 3 2 ; -Số hữu tỉ dương -Để so sánh hai số hữu tỉ ta 10 10 3 5 caàn laøm nhö theá naøo ? - Viết chúng dưới dạng phân soá roài so saùnh hai phaân soá -Soá hữu tæ aâm đó. - Yêu cầu học sinh thực hiện 3 1 - Thực hiện ?5 ; ;4 ?5 7 5 -Nhaän xeùt -Ghi nhớ 3. Hướng dẫn tự học: - Bài vừa học:. - Baøi hoâm sau:. + Nắm vững thế nào là số hữu tỉ, kí hiệu. + Cách biểu diễn số hữu tỉ trên trục số. + Cách so sánh 2 số hữu tỉ. + Laøm caùc baøi taäp: 2,3,4 SGK. §2. CỘNG, TRỪ SỐ HỮU TỈ + Xem lại quy tắc cộng trừ phân số . + Quy taéc chuyeån veá cuûa pheùp coäng trong Z.. *Boå sung:. GV: NINH ĐỨC HIẾU. -2Lop7.net. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. Tuaàn:1 Ngày soạn:.................. Ngaøy daïy:.................. Tieát 2. §2. CỘNG, TRỪ SỐ HỮU TỈ. I.Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy , Hs caàn : 1.Kiến thức: Nắm vững các qui tắc cộng trừ số hữu tỉ, biết qui tắc “chuyển vế” trong tập hợp số hữu tỉ . 2.Kĩ năng: Có kĩ năng làm các phép cộng, trừ số hữu tỉ nhanh và đúng . 3.Thái độ: Cẩn thận , chính xác trong tính toán. II.Chuaån bò : 1.Chuẩn bị của giáo viên: Bảng phụ, Sgk, thước thẳng 2.Chuẩn bị của học sinh: Sgk, vở, vở nháp III. Tiến trình trên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3 1 ; 3; 2 treân cuøng moät truïc soá ? -Caâu hoûi1: Bieåu dieãn 4 3 2 4 -Caâu hoûi2: So saùnh vaø ? 3 5 3.Bài mới: Ta đã học cộng trừ các số nguyên, cộng trừ các phân số, vậy để thực hiện cộng trừ 2 4 số hữu tỉ chẳng hạn: cộng trừ và , ta thực hiện như thế nào? Đó là nội dung nghiên 3 5 cứu trong tiết học hôm nay. HOẠT ĐỘNG CỦA GV. * Hoạt động 1: Quy tắc cộng, trừ số hữu tỉ. -Hãy nêu qui tắc cộng trừ phân số đã được học ở lớp 6? -Qui tắc cộng trừ số hữu tỉ cũng tương tự. -Yeâu caàu hoïc sinh theo doõi ví duï trong SGK. -Yeâu caàu hoïc sinh vaän duïng laøm ?1. -Nhaän xeùt, boå sung. * Hoạt động 2: Quy tắc chuyeån veá. -Haõy nhaéc laïi qui taéc chuyển vế trong tập hợp các soá nguyeân Z ? -Qui taéc chuyeån veá trong taäp GV: NINH ĐỨC HIẾU. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. 1. Cộng, trừ hai số hữu tỉ: -Nhaéc laïi qui taéc. - Ghi nhớ -Đọc ví dụ trong SGK. - Thực hiện. x y . a b ab   m m m. x y . a b a b   m m m. Ví duï: SGK 2. Qui taéc "chuyeån veá": Với mọi x,y,z  Q, ta có: x+y=z  x=z-y. -Ghi nhớ. - Nhaéc laïi qui taéc chuyeån veá. Ví duï: SGK. -Lắng nghe, ghi nhớ -3Lop7.net. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. hợp các số hữu tỉ Q tương tự. Nhấn mạnh với học sinh là cần đổi dấu khi chuyển veá. -Yêu cầu học sinh theo dõi - Đọc ví dụ SGK ví duï trong SGK? -Gọi 2 học sinh lên bảng - Hai học sinh lên bảng thực hieän ?2 thực hiện ?2 Theo qui taéc chuyeån veá, ta 2 1 4 3 1 coù: x    =  = 3 2 6 6 6 -Yêu cầu học sinh dưới lớp cùng thực hiện, theo dõi bài Tương tự: 2 3 8 21 29 laøm treân baûng.   x=   7 4 28 28 28 -Yeâu caàu hoïc sinh nhaän xeùt -Dưới lớp cùng làm, theo doõi -Nhaän xeùt chung, boå sung - Trong Q ta cuõng coù toång -Nhaän xeùt baøi laøm treân baûng đại số, có thể đổi chỗ các số -Ghi nhớ hạng, đặt dấu ngoăc để nhoùm caùc soá haïng moät caùch -Laéng nghe, theo doõi tùy ý như các tổng đại số trong Z. 4. Hướng dẫn tự học: - Bài vừa học:. - Baøi hoâm sau:. ?2. 1 2  2 3 2 1 4 3 1  = x   = 3 2 6 6 6 2 3 b/  x   7 4 2 3 8 21 29   x=   7 4 28 28 28. a/ x . * Chuù yù: SGK. + Nắm vững qui tắc cộng, trừ số hữu tỉ. + Qui taéc chuyeån veá + Laøm caùc baøi taäp: 6,8,9 SGK. §2. NHÂN, CHIA SỐ HỮU TỈ + Xem laïi quy taéc nhaân, chia phaân soá . + Đọc trước : nhân, chia số hữu tỉ.. *Boå sung:. GV: NINH ĐỨC HIẾU. -4Lop7.net. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. Tuaàn:2 Ngày soạn:.................. Ngaøy daïy:.................. Tieát 3. §3. NHÂN, CHIA SỐ HỮU TỈ. I.Muïc tieâu: Qua baøi hoïc naøy , Hs caàn : 1.Kiến thức: Nắm vững các qui tắc nhân, chia số hữu tỉ. 2.Kĩ năng: Có kĩ năng thực hiện các phép nhân, chia số hữu tỉ nhanh và đúng . 3.Thái độ: Cẩn thận , chính xác trong tính toán. II.Chuaån bò : 1.Chuẩn bị của giáo viên: Bảng phụ, Sgk, thước thẳng 2.Chuẩn bị của học sinh: Sgk, vở, vở nháp III/ Hoạt động trên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 1 3  = ? Câu hỏi: Phát biểu qui tắc cộng trừ sôù hữu tỉ ? Aùp dụng tính: 4 5 3. Bài mới: Phép nhân, chia các số hữu tỉ được thực hiện theo qui tắc nào? HOẠT ĐỘNG CỦA GV. Hoạt động 1 : Quy tắc nhân 2 số hữu tỉ. -Nhaéc laïi qui taéc nhaân phaân soá ? -Caùc tính chaát cuûa pheùp nhân phân số trong tập hợp Z ? -Giới thiệu cho học sinh qui tắc nhân hai số hữu tỉ trong SGK . -Vieát ví duï SGK leân baûng, hướng dẫn học sinh cách thực hiện phép nhân. -Yeâu caàu 1 hoïc sinh vaän dụng qui tắc thực hiện bài taäp aùp duïng ? a/ . -Nhaän xeùt Hoạt động 2 : Quy tắc chia 2 số hữu tỉ -Nhaéc laïi qui taéc chia phaân soá ? -Giới thiệu qui tắc chia 2 số hữu tỉ. GV: NINH ĐỨC HIẾU. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG GHI BAÛNG. 1.Nhân hai số hữu tỉ: a c Với x  ; y ta coù : b d -Nhaéc laïi qui taéc nhaân phaân soá. a c a.c x. y  . b d b.d -Neâu caùc tính chaát cuûa pheùp nhaân phaân soá. -Ghi nhớ qui tắc.. Ví duï: SGK ?. -Theo doõi. -Ta coù:. 2 35 7 3,5.(1 ) = . 5 10 5 49 9  4 = 10 10 -Ghi nhớ -Nhaéc laïi qui taéc. -Ghi nhớ qui tắc.. -5Lop7.net. 2 35 7 a/ 3,5.(1 ) = . 5 10 5 49 9  4 = 10 10. 2.Chia hai số hữu tỉ: a c Với x  ; y (y  0 ) b d ta coù :. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. -Taïi sao coù ñieàu kieän y  0?. a c a d a.d -Số chia phải khác 0 để x:y= :  .  pheùp chia coù nghóa. b d b c b.c. -Vieát ví duï SGK leân baûng, hướng dẫn học sinh cách thực hiện phép chia. -Yeâu caàu 1 hoïc sinh vaän dụng qui tắc thực hiện bài taäp aùp duïng ? b/ . -Thöông cuûa pheùp chia soá hữu tỉ x cho số hữu tỉ y còn được gọi là gì ? -Choát laïi noäi dung chuù yù trong SGK. -Laáy ví duï veà tæ soá cuûa hai số hữu tỉ.. -Theo doõi 5 5 1 -Ta coù: : (2)  . 23 23 2 (5).(1) 5  = 23.2 46. 4. Hướng dẫn tự học: - Bài vừa học:. - Baøi hoâm sau:. Ví duï: SGK ? 5 5 1 : (2)  . b/ 23 23 2 (5).(1) 5  = 23.2 46 -Goïi laø tæ soá cuûa hai soá x vaø x y. Kí hieäu laø hay x : y y * Chuù yù: SGK -Ghi nhớ -Theo doõi. + Nắm vững qui tắc nhân, chia số hữu tỉ. + Laøm caùc baøi taäp: 11 b/ , c/ , 13 SGK. §4. GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI CỦA MỘT SỐ HỮU TỈ. CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA SỐ THẬP PHÂN + Xem lại định nghĩa giá trị tuyệt đối của một số nguyên + Gía trị tuyệt đối của một số hữu tỉ là gì ? + Đọc trước :cộng, trừ, nhân, chia số thập.. *Boå sung:. GV: NINH ĐỨC HIẾU. -6Lop7.net. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> BAØI SOẠN ĐẠI SỐ 7. NAÊM HOÏC 2008 -2009. Tuaàn:2 Ngày soạn:.................. Ngaøy daïy:................... GV: NINH ĐỨC HIẾU. -7Lop7.net. TRƯỜNG THCS ĐINH NÚP.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>