Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Tiết 58: Chơi chữ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 02/12/2005 Tuaàn 15 – Tieát 58. CHƠI CHỮ A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Qua tiết học, HS cần tiếp thu được: - Hiểu thế nào là chơi chữ. - Hiểu một số cách chơi chữ thường dùng. - Bước đầu cảm thụ cái hay, cái đẹp của chơi chữ. B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: Bảng phụ. C. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: SGK, SGV, STK. D. TIẾN HAØNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VAØ HỌC 1/. OÅn ñònh Ngaøy : Tieát : Lớp : SS : VM : 2/. Kieåm tra baøi cuõ ? Thế nào là điệp ngữ ? Cho VD: ? Nêu các dạng điệp ngữ? 3/. Bài mới Giới thiệu bài mới: Trong cuộc sống đôi khi muốn tăng sắc thái dí dỏm, hài hước hoặc để tăng phần hấp dẫn, thú vị người ta dùng lối chơi chữ. Vậy chơi chữ là công việc của văn chương mà còn mang nhiều thú vị trong cuộc sống hằng ngày. Vậy chơi chữ là gì? Để hiểu rõ hơn hôm nay chúng ta cùng nhau phân tích bài “Chơi chữ”. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HÑ1: Tìm hieåu theá naøo laø chơi chữ? GV cho HS đọc bài ca dao. ? Em hãy nhận xét từ “lợi” => Lợi: thuận lợi, lợi lộc. Lợi : bộ phận nằm trong trong baøi ca dao treân? khoan mieäng. ? Em coù nhaän xeùt gì veà caâu => Noùi giaùn tieáp mang tính hài hước. trả lời của thầy bói? ? Việc vận dụng câu cuối của => Hiện tượng đồng âm. bài là vận dụng hiện tượng gì của từ ngữ? => Gây cảm giác bất ngờ, thú ? Qua đó nó có tác dụng gì? ? Vậy từ những hiểu biết trên, vị. cho biết thế nào là chơi chữ? GV đọc VD:. Lop7.net. BAØI HS GHI I. THEÁ NAØO LAØ CHÔI CHỮ? VD1: => Chơi chữ “lợi” -> dựa trên hiện tượng đồng âm. VD2: Còn trời, còn nước, còn non Còn cô bán rượu, anh còn say söa.  GHI NHỚ Chơi chữ là lợi dụng đặc sắc về âm, về nghĩa của từ ngữ để tạo sắc thái dí dỏm, hài hước, … làm câu văn hấp dẫn, thuù vò..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ñi tu Phaät baét aên chay Thịt chó ăn được, thịt cầy thì khoâng. ? Theo em, câu nào chơi chữ? Dựa trên hiện tượng gì? HÑ2: Tìm hieåu caùc loái chôi chữ. GV cho HS đọc VD trong SGK. ? Hãy chỉ ra các lối chơi chữ => (1): ranh tướng -> danh tướng trong caùc caâu sau? -> tiếng tăm đi với từ nồng nặc tạo ra sự tương phản.. II. CÁC LỐI CHƠI CHỮ. (1) -> Traïi aâm (2) -> Ñieäp aâm (3) -> Noùi laùy (4) -> Trái nghĩa, đồng nghĩa, gaàn nghóa.. 4/. Cuûng coá ? Thế nào là chơi chữ? ? Cho biết các lối chơi chữ thường gặp? LUYEÄN TAÄP BT2/165: - Thịt, mở, nem, chả - Nứa, tre, trúc, hóp. BT4/166: Bác Hồ chơi chữ trong bài thơ “Cảm ơn người tặng cam”: gói cam (1); cam (2) lai. => Dùng từ đồng âm. + Cam (1) : danh từ chung chỉ một loại quả. + Cam (2) : tính từ chỉ sự vui vẻ, hạnh phúc, tốt đẹp. 5/. Dặn dò: Học bài và soạn bài mới: “Làm thơ lục bát” + Xem lại các bài thơ Lục bát đã học. + Taäp laøm thô luïc baùt?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span>