Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Tiết 73 đến tiết 76

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 20 Tieát 73.. Ngày Soạn : ………..2012 Ngày dạy : …… …..2012. Văn bản: TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN VAØ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT I-Mức độ cần đạt: Giúp HS: - Học sinh hiểu thế nào là tục ngữ. - Thấy được giá trị nội dung, đặc điểm hình thức của những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Biết tích lũy thêm kiến thức về thiên nhiên và lao động sản xuất qua các câu tục ngữ. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức:- Khái niệm tục ngữ. - Nội dung tư tưởng, ý nghĩa triết lí và hình thức nghệ thuật của những câu tục ngữ trong baøi hoïc. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu và phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. - Vận dụng được ở mức độ nhất định một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động saûn xuaát. KNS : Nhận thức được những bài học kinh nghiệm về thiên nhiên về LĐSX, con người , xã hội 3. Thái độ: Rút ra được những kinh nghiệm trong đời sống từ bài học. III.Chuẩn bị : GV:SGK, SGV, Giáo án, tranh… HS: SGK, Tập soạn, Tập Ghi, … IV. Phương Pháp Dạy: Phương pháp, phân tích, thảo luận nhóm ,.. V. Tiến trình lên lớp : ( 45’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng 1.Ổn định lớp: (1’) - Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra vở bài soạn - Vở bài soạn , vở ghi để cuûa hoïc sinh : (5’) treân baøn. 3.Bài mới: (30’) a. Giới thiệu bài: Trong kho taøng vaên hoïc daân gian Vieät Nam, tuïc ngữ chiếm một vị trí quan trọng và có số lượng khá lớn. Nó được ví là kho baùu kinh nghieäm vaø trí tuệ dân gian. Tục ngữ Vieät Nam coù raát nhieàu chủ đề. Trong đó nổi bật là những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động saûn xuaát. Baøi hoâm nay A. Tìm hieåu chung: 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> chuùng ta seõ hoïc veà chuû đề này. b. Các hoạt động: HÑ1. Tìm hieåu chung: (8’). - Hs đọc chú thích* sgk.. Tục ngữ là gì ?. Những câu tục ngữ này coù vai troø nhö theá naøo trong cuoäc soáng? HĐ2. Đọc – hiểu văn baûn: (22’) - Đọc: giọng điệu chậm raõi, roõ raøng, chuù yù caùc vần lưng, ngắt nhịp ở vế đối trong câu hoặc phép đối giữa 2 câu. - Giáo viên đọc trước một laàn. Ta coù theå chia 8 caâu tuïc ngữ trong bài thành mấy nhoùm ? Moãi nhoùm goàm những câu nào ? Gọi tên từng nhóm đó ? TL 4 (2’) Câu tục ngữ có mấy vế caâu, moãi veá noùi gì, vaø caû caâu noùi gì ? Câu tục ngữ có sử dụng caùc bieän phaùp NT naøo, taùc duïng cuûa noù? Ở nước ta, tháng năm thuoäc muøa naøo, thaùng mười thuộc mùa nào và từ đó suy ra câu tục ngữ. -> Những bài học kinh nghieäm veà quy luaät thieân nhiên và lao động sản xuất laø noäi dung quan troïng cuûa tục ngữ.. - Chú ý nghe hướng dẫn.. * Khaùi nieäm : Tục ngữ là những câu nói daân gian ngaén goïn, oån ñònh , có nhịp điệu, hình ảnh, đúc kết những bài học của nhân daân veà: + Quy luaät cuûa thieân nhieân. + Kinh nghiệm lao động sản xuaát. + Kinh nghiệm về con người vaø xaõ hoäi.. B. Đọc –hiểu văn bản: I. Noäi dung:. - Chú ý nghe, đọc lại. -> Hai nhoùm - Tục ngữ về thiên nhiên (4 câu đầu). - tục ngữ về lao động sản xuaát (4 cuaâ cuoái). - Đọc câu tục ngữ đầu.. ->Ñeâm thaùng naêm ngaén vaø ngày tháng mười cũng ngaén. ->Cách nói thậm xưng ,sử dụng phép đối -> Thaùng naêm thuoäc muøa hè, tháng mười thuộc mùa ñoâng. 2 Lop7.net. 1-Tục ngữ về thiên nhiên: Caâu 1: Muøa heø ñeâm ngaén, ngaøy daøi; muøa ñoâng ñeâm daøi, ngaøy ngaén..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> naøy coù yù nghóa gì ? Bài học được rút ra từ ý nghĩa câu tục ngữ này là gì ? Bài học đó được áp duïng nhö theá naøo trong thực tế ? Câu tục ngữ có mấy vế, nghóa cuûa moãi veá laø gì vaø nghóa cuûa caû caâu laø gì ? Em coù nhaän xeùt gì veà caáu taïo cuûa 2 veá caâu ? Taùc duïng cuûa caùch caáu tạo đó là gì ? Kinh nghiệm được đúc kết từ hiện tượng này là gì ? Trong thực tế đời sống kinh nghiệm này được áp duïng nhö theá naøo ? Caâu 3 coù maáy veá, em haõy giải nghĩa từng vế và nghóa caû caâu ? Kinh nghiệm được đúc kết từ hiện tượng này là gì ? Daân gian khoâng chæ trông ráng đoán bão, maø coøn xem chuoàn chuồn để báo mưa,bão. Câu tục ngữ nào đúc kết kinh nghieäm naøy ? Hiện nay khoa học đã cho phép con người dự baùo baõo khaù chính xaùc. Vaäy kinh nghieäm “troâng ráng đoán bão” của dân gian coøn coù taùc duïng khoâng ? Vì sao? Câu tục ngữ có ý nghĩa gì ? kinh nghieäm naøo. -> Lòch laøm vieäc muøa heø khaùc muøa ñoâng.. - Hs đọc câu 2. -> Hai vế đối xứng – Làm cho câu tục ngữ cân đối nhòp nhaøng, deã thuoäc, deã nhớ. -> Biết thời tiết để chủ động bố trí công việc ngày hoâm sau.. - Hs đọc câu 3. -> Chú ý phát biểu tương tự nhö caùc caâu treân.. Câu tục ngữ: - Thaùng 7 heo may, chuoàn chuoàn bay thì baõo. -Chuoàn chuoàn bay thaáp thì möa Bay cao thì nắng, bay vừa thì raâm.. - TL 4 (3’) ->Ở vùng sâu, vùng xa, phöôn tieän thoâng tin haïn chế thì KN đoán bão của daân gian vaãn coøn coù taùc duïng. - Hs đọc câu 4. 3 Lop7.net. -> Sử dụng thời gian trong cuộc sống sao cho hợp lí. Caâu 2: Ñeâm coù nhieàu sao thì ngaøy hoâm sau seõ naéng, ñeâm khoâng coù sao thì ngaøy hoâm sau seõ möa.. ->Trông sao đoán thời tiết möa, naéng.. Câu 3: Khi chân trời xuất hiện sắc vàng màu mỡ gà thì phải chống đỡ nhà cửa cẩn thaän.. -> Trông ráng đoán bão.. Caâu 4: Kieán boø ra vaøo thaùng 7, thì thaùng 8 seõ coøn luït..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> được rút ra từ hiện tượng naøy ? Bài học thực tiễn từ KN daân gian naøy laø gì ? Taïi sao ngaøy xöa hoï thường nhìn tự nhiên để dự báo thời tiết? Hiện nay có dự báo thời tieát ( thieân vaên) Chuùng thấy độ tin cây ở đâu cao hôn vì sao? -> HS trả lời. GV chú ý nhaän xeùt, lieân heä vaø giáo dục môi trường, kĩ naêng soáng.. Caâu 5 coù maáy veá, giaûi nghĩa từng vế và giải nghóa caû caâu ? Em coù nhaän xeùt gì veà hình thức cấu tạo của câu tục ngữ này ? Tác dụng của cách cấu tạo đó là gì ?. Kinh nghiệm nào được đúc kết từ câu tục ngữ naøy ? Ở đây thứ tự nhất, nhị, tam, xaùc ñònh taàm quan trọng hay lợi ích của việc nuôi cá, làm vườn, trồng luùa ? Kinh nghieâm saûn xuaát được rút ra từ đây là kinh nghieäm gì ? Bài học từ kinh nghiệm. -> Phải đề phòng lũ lụt sau thaùng 7 aâm lòch. -> Trông kiến đoán lụt. -> Khoa hoïc kó thuaät chöa phaùt trieån. - TL 4 (3’) -> Thiên văn, vì độ chính xaùc cao hôn. -> Những câu tục ngữ nói về cách đo thời gian, dự đoán thời tiết, thể hiện quy luaät naéng möa, gioù baõo,… theå hieän kinh nghieäm quyù bau cuûa nhaân daân veà thieân 2-Tục ngữ về lao động sản nhieân. xuaát: - Hs đọc câu 5 Câu 5: Giá trị của đất. Tất đất chỉ một mảnh đất rất nhỏ. Vàng là kim loại quý thường được can đo baèng can tieåu li, hieám khi đo bằng tấc thước. -> Sử dụng câu rút gọn, Câu tục ngữ đã lấy cái rất nhỏ (tấc đất) so sánh với cái rất lớn (tấc vàng) làm cho thoâng tin nhanh, goïn; nêu bật được giá trị của đất, làm cho câu tục ngữ cân đối, nhịp nhàng, dễ thuộc, -> Đất được coi như vàng, dễ nhớ. quyù nhö vaøng. Câu 6: Chỉ thứ tự lợi ích kinh - Hs đọc câu 6. teá cuûa caùc ngheà nuoâi caù, laøm vườn, trồng lúa.. -> Nuoâi caù coù laõi nhaát, roài mới đến làm vườn và trồng luùa. -> Áp dụng các nghề ở mỗi 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> vùng sao cho hợp lí để phát TL 4 (2’) trieån. ->- Nghề nuôi tôm, cá ở nước ta ngày càng được đầu tư phát triển, thu lợi nhuận lớn. - Không phải áp dụng ở mọi vị trí của nước ta thứ tự cuûa ba ngheà treân… - Hs đọc câu 7. -> Thứ nhất là nước, thứ 2 là phân, thứ 3 là chuyên Nghĩa của câu tục ngữ là cần, thứ tư là giống. ->Nói đến các yếu tố của gì ? ngheà troàng luùa. Caâu 7: -> Sử dụng phép liệt kê Vừa nêu rõ thứ tự, vừa nhấn mạnh vai trò của từng Câu tục ngữ nói đến yeáu toá trong ngheà troàng luùa. những vấn đề gì ? Câu tục ngữ có sử dụng bieän phaùp ngheä thuaät gì, taùc duïng cuûa bieän phaùp - TL2 (1’) - Trả lời. nghệ thuật đó ? Kinh nghieäm troàng troït Nhấn mạnh vai trò của từng được đúc kết từ câu tục yeáu toá trong ngheà troàng luùa. ngữ này là gì ? Bài học từ kinh nghiệm -> Ngheà troàng luùa caàn phaûi naøy laø gì ? đủ 4 yếu tố: Nước, phân, cần, YÙ nghóa cuûa caâu tuïc giống trong đó quan trọng ngữ này là gì ? hàng đầu là nước. - Hs đọc câu 8. Câu 8: Thứ nhất là thời vụ, Hình thức diễn đạt của thứ hai là đất canh tác. câu tục ngữ này có gì đặc -> Sử dụng câu rút gọn và bieät, taùc duïng cuûa hình phép đối xứng – Nhấn thức đó ? mạnh 2 yếu tố thì, thục, vừa thông tin nhanh, gọn lại vừa dễ thuộc, dễ nhớ. Câu tục ngữ cho ta kinh ->Lịch gieo cấy đúng thời nghieäm gì ? ->Trồng trồng trọt cần đảm Kinh nghiệm này đi vào vụ, cải tạo đất sau mỗi thời bảo 2 yếu tố thời vụ và đất vuï. thực tế nông nghiệp ở đai, trong đó yếu tố thời vụ nước ta như thế nào ? là quan trọng hàng đầu. Vậy những câu tục ngữ trên đúc rút kinh nghiệm -> Những câu tục ngữ nói gì của nhân dân ta từ xưa về mùa vụ,kĩ thuật cấy , đó là gì ? Trong thực tế, bài học này được áp dụng như theá naøo ? Vì sao? -> Lieân heä giaùo duïc hoïc sinh. ( Mieàm Taây Nam Boä coù theå aùp duïng moät soá tænh).. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ?. Qua tìm hiểu ở trên, em thấy những câu tục ngữ trên sử dụng nghệ thuật gì ?. trồng, chăn nuôi,… đúc kết những kinh nghiệm quý báu của nhân dân về lao động saûn xuaát. TL 4 (3’) - Trình baøy theo nhoùm. -> Nhoùm khaùc chuù yù boå sung.. Em rút ra được bài học gì - Tuøy hoïc sinh caûm nhaän. qua tieát hoïc naøy? - Lieân heä, giaùo duïc HS. - Gọi HS đọc ghi nhớ. - Hs đọc ghi nhớ. KNS : Nhận thức được những bài học kinh nghiệm về thiên nhiên về LĐSX, con người , xã hội - Chú ý trả lời. HĐ3. Hướng dẫn tự học: (9’) 4. Cuûng coá : (5’) - Đọc lại 8 câu tục ngữ và cho biết chủ đề? - Caâu naøo sau nay khoâng - Nghe daën doø. phải là tục ngữ? a. Một giọt máu đào hơn ao nước lã. b. Laït meàm buoäc chaët. c. Mượn gió bẻ măng. d. Ăn quả nhớ kẻ trồng caây. - 8 câu tục ngữ trên biểu hiện những kinh nghiệm gì cuûa nhaân daân? 5. Daën doø (4’) - Hoïc thuoäc loøng vaên bản, nắm được ND, NT của từng câu, học thuộc ghi nhớ. - Söu taàm moät soá caâu tuïc ngữ theo chủ đề trên. - Soạn bài: “ Chương. II.Ngheä thuaät - Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, cô đúc. - Sử dụng kết cấu diễn đạt theo kiểu đối xứng, nhân quả, hiện tượng và ứng xử caàn thieát. - Taïo vaàn, nhòp cho caâu vaên dễ nhớ, dễ vận dụng. III. YÙ nghóa: Không ít câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất là những bài học quý giaù cuûa nhaân daân ta. C. Hướng dẫn tự học:. - Hoïc thuoäc loøng vaên baûn, nắm được ND, NT của từng câu, học thuộc ghi nhớ. - Sưu tầm một số câu tục ngữ theo chủ đề trên. - Soạn bài: Tục ngữ về con người và xã hội.. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> trình ñòa phöông” ( Vaên vaø TLV).. Tuaàn 20. Tieát 74: Tuaàn 20 Tieát 74.. Ngày Soạn : ………..2012 Ngày dạy : …… …..2012. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG ( Phaàn vaên vaø taäp laøm vaên ) I. Mức độ cần đạt: - Hs nắm được yêu cầu và cách thức sưu tầm ca dao, dân ca, tục ngữ địa phương theo chủ đề và bước đầu biết chọn lọc, sắp xếp, tìm hiểu ý nghĩa của chúng. - Hiểu thêm giá trị nội dung, đặc điểm hình thức của tục ngữ, ca dao địa phương. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:. 1.Kiến thức:- Yêu cầu của việc sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương. - Cách thức sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương. 2.Kĩ năng: - Biết cách sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương. - Biết cách tìm hiểu tục ngữ, ca dao địa phương ở mức độ nhất định. 3.Thái độ: -Tăng hiểu biết và tình cảm gắn bó với địa phương quê hương mình. III.Chuẩn bị : GV:SGK, SGV, Giáo án, tranh… HS: SGK, Tập soạn, Tập Ghi, … IV. Phương Pháp Dạy: Phương pháp, phân tích, thảo luận nhóm ,.. V. Tiến trình lên lớp : ( 45’) Hoạt động của giáo viên. 1.Ổn định lớp: (1’) 2.Kieåm tra baøi cuõ : (5’) -Thế nào là tục ngữ ? Em hãy đọc 1 câu tục ngữ và giaûi thích yù nghóa cuûa caâu tục ngữ đó ? - Đọc thuộc 8 câu tục ngữ đã học ở tiết 73 ? - Bốn câu tục ngữ đầu có noäi dung chính laø gì? a. Tục ngữ về thiên nhiên b. Tục ngữ về con người c. Tục ngữ về lao động sản xuaát d. Tục ngữ về xã hội - Bốn câu tục ngữ sau có noäi dung chính laø gì?. Hoạt động của học sinh - Lớp trưởng báo cáo sĩ số. - Vở bài soạn , vở ghi. -> Tục ngữ là câu nói dân gian ngaén ngoïn, oån ñònh, coù vaàn ñieäu, hình aûnh, theå hieän những kinh nghiệm của nhân daân veà caùc maët TN, SX, XH, được nhân dân vận dụng vào đời sống, suy nghĩ và lời ăn tieáng noùi haèng ngaøy.. 7 Lop7.net. Noäi dung ghi baûng.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> a. Tục ngữ về thiên nhiên b. Tục ngữ về con người c. Tục ngữ về lao động sản xuaát d. Tục ngữ về xã hội 3.Bài mới: (30’) a. Giới thiệu bài: Söu taàm ca dao, daân ca, tục ngữ địa phương có ý nghóa gì ? Baøi hoâm nay chuùng ta seõ söu taàm ca da, daân ca, tuïc ngữ của địa phương mình .. -> Rèn luyện đức tính kiên trì, rèn thói quen học hỏi, đọc sách, ghi chép, thu lượm, có tri thức hiểu biết về địa phương và có ý thức rèn b. Các hoạt động: luyeän tính khoa hoïc. A. Heä thoáng hoùa kieán HÑ1. Heä thoáng hoùa kieán thức: thức: (10’) -> Dân ca, dân ca là loại thể 1. Daân ca: - Em hãy đọc 1 bài ca dao trữ tình dân gian, kết hợp lời 2. Ca dao: maø em thích vaø cho bieát và nhạc, diễn tả đời sống nội thế nào là ca dao, dân ca ? tâm của con người. - Ca dao là những lời thơ của dân ca, ca dao gồm những bài thô daân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời 3. Tục ngữ: Thế nào là tục ngữ? thô daân gian. B. Söu taàm HĐ2.Hướng dẫn HS sưu - Một Hs nhắc lại định nghĩa. 1. Số lượng : Mỗi HS sưu taàm. (20’) tầm khoảng 10 -20 câu. Số lượng mà các em sưu 2. Phaïm vi: Söu taàm ca dao tầm khoảng bao nhiêu? dân ca, tục ngữ lưu hành Theo em phaïm vi, caùch taïi ñòa phöông mình (Soùc thức mà các em sưu tầm ca - > Những sáng tác do người Trăng). dao dân ca, tục ngữ ở đâu? dân ST sáng tác và sử dụng 3. Đối tượng: Theo em hình thức nộp hằng ngày. Sưu tần từng - Những bài ca dao. như thế nào cho phù hợp? nhóm hoặc cá nhân. - Những câu tục ngữ. Saép xeáp saûn phaåm cuûa -> HS nộp cho lớp PHT cuối - Những bài dân ca. mình đã sưu tầm như thế moãi tuaàn. 3. Thời gian sưu tầm: Từ naøo? -> Saép xeáp ca dao rieâng, tuïc nay cho đến ngày 25/3/11. ngữ riêng theo trật tự A, B, C -> Tất cả nộp cho lớp Từ những vấn đề trên em của chữ cái đầu câu ? PHT-> GVBM. dùng pp nào để sưu tầm? -> Hỏi người thân, trên sách LGMT : GV yêu cầu HS baùo . C. Hướng dẫn tự học: sưu tầm những câu tục ngữ liên quan đến môi trường . 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> HĐ3.Hướng dẫn tự học: (9’) 4. Cuõng coá: (5’) - Trả lời theo hiểu biết. - Vì sao chuùng ta laïi söu tần tục ngữ, ca dao, dân ca cuûa ñòa phöông mình? -> GV nhaän xeùt, lieân heä vaø giaùo duïc HS tình yeâu queâ - Chuù yù nghe daën doø. höông… 5. Daën doø: (4’) - Xác định đúng đối tượng, phạm vi, thời gian sưu tầm. - Học thuộc tất cả những câu ca dao, tục ngữ, dân ca đã sưu tầm được. - Soạn bài mới:Tìm hiểu chung veà vaên nghò luaän. Tuaàn 20 Tieát 75. - Xác định đúng đối tượng, phạm vi, thời gian sưu tầm. - Học thuộc tất cả những câu ca dao, tục ngữ, dân ca đã sưu tầm được. - Soạn bài mới:Tìm hiểu chung veà vaên nghò luaän.. Ngày Soạn : ………..2012 Ngày dạy : …… …..2012. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN NGHÒ LUAÄN I-Mức độ cần đạt: -Hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của văn nghị luận - Bước đầu biết vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc – hiểu văn bản. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1. Kiến thức: - Khái niệm về văn bản nghị luận. - Nhu cầu nghị luận trong đời sống. - Những đặc điểm chung của văn nghị luận. 2.Kĩ năng: - Rèn kĩ năng nhận biết văn nghị luận khi đọc báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hieåu saâu, kó hôn veà kieåu vaên baûn quan troïng naøy.. 3.Thái độ: Trong cuộc sống có rất nhiều điều cần phải bàn luận. III.Chuẩn bị : GV:SGK, SGV, Giáo án, tranh… HS: SGK, Tập soạn, Tập Ghi, … IV. Phương Pháp Dạy: Phương pháp, phân tích, thảo luận nhóm ,.. V. Tiến trình lên lớp : ( 45’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung ghi baûng 1.Ổn định lớp: (1’) - Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra vở bài soạn của - Vở bài soạn , vở ghi để trên hoïc sinh : (5’) baøn. Đọc thuộc lòng caâu ca dao, tục ngữ, dân ca đã sưu tầm 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> được. 3.Bài mới: (39’) a. Giới thiệu bài: b. Các hoạt động: HÑ1. Tìm hieåu chung: (20) Trong đời sống em có thường gặp các vấn đề và câu hỏi kiểu như dưới đây khoâng: Vì sao em ñi hoïc ? Vì sao con ng caàn phaûi coù baïn ? Theo em nhö theá naøo laø soáng đẹp ? Trẻ em hút thuốc lá là tốt hay xấu, lợi hay hại ? Haõy neâu theâm caùc caâu hoûi về những vấn đề tương tự ? Gặp các vấn đề và câu hỏi loại đó, em có thể trả lời bằng các kiểu văn bản đã hoïc nhö keå chuyeän, mieâu taû, bieåu caûm hay khoâng ? Haõy giaûi thích vì sao ? Để trả lời những câu hỏi nhö theá, haøng ngaøy treân baùo chí, qua đài phát thanh, truyền hình, em thường gặp những kiểu văn bản nào ? Haõy keå teân 1 vaøi kieåu vaên baûn maø em bieát. Vậy trong đời sống khi nào ta coù nhu caàu nghò luaän?. Bác Hồ viét bài này để nhaèm muïc ñích gì ?. A. Tìm hieåu chung: I. Nhu caàu nghò luaän: VD : -> Trong đời sống ta vẫn thường gặp những vấn đề như đã nêu ra. - HS tự nêu ra. -TL4 - Khoâng - Vì baûn thaân caâu hỏi phải trả lời bằng lí lẽ để phân tích, bàn bạc, đánh giá về vấn đề mà câu hỏi đặt ra.. - Muốn sống đẹp ta phải laøm gì? - Vì sao chuùng ta laïi caàn chuù yù trong hoïc taäp.. -> Kieåu vaên baûn nghò luaän nhö: - Neâu göông saùng trong hoïc tập và lao động. - Những sự kiện xảy ra có liên quan đến đời sống. - Tình traïng vi phaïm luaät trong xây dựng, sử dụng đất, nhaø. -> Trong đời sống, ta thường gặp văn nghị luận dưới dạng caùc yù kieán neâu ra trong cuoäc hoïp, caùc baøi xaõ luaän, bình luaän, baøi phaùt bieåu yù kieán treân baùo chí,... -> Trong đời sống, khi gặp những vấn đề cần bàn bạc, trao đổi, phát phiếu, bình luaän, baøy toû quan ñieåm ta - HS đọc văn bản: Chống nạn thường sử dụng văn nghị thaát hoïc. luaän. 2. Theá naøo laø vaên nghò luaän: *Vaên baûn: Choáng naïn thaát hoïc. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Để thực hiện mục đích ấy, bài viết nêu ra n ý kiến nào - Chú ý SGK trả lời. ? Những ý kiến ấy được diễn đạt thành những luận điểm naøo? Để ý kiến có sức thuyết phục, bài viết đã nêu lên n lí lẽ nào ? Hãy liệt kê những lí leõ aáy ? Tác giả có thể thực hiện muïc ñích cuûa mình baèng vaên tự sự, miêu tả, biểu cảm không ? Vì sao ? -Vậy v.đề này cần phải thực hiện bằng kieåu vaên baûn naøo. Em hieåu theá naøo laø vaên nghò luaän ?. - TL 4 (3’) -> Trả lời theo nhóm.. -> - Vấn đề này không thể thực hiện bằng văn tự sự, miêu tả, biểu cảm. Vì những kieåu vaên baûn naøy khoâng theå diễn đạt được mục đích của người viết. - Phaûi duøng vaên nghò luaän. ->Văn nghị luận: là văn được vieát ra nhaèm xaùc laäp cho người đọc, người nghe một tư tưởng, quan điểm nào đó. Muoán theá vaên nghò luaän phaûi coù luaän ñieåm roõ raøng, coù lí leõ. -> Những tư tưởng, quan ñieåm trong baøi vaên nghò luaän phải hướng tới giải quyết những vấn đề đặt ra trong đời sống thì mới có ý nghĩa.. Những tư tưởng, quan điểm trong văn nghị luận đòi hỏi phaûi nhö theá naøo. - GV lieân heä vaên bieåu caûm: Tình caûm trong vaên bieåu cảm phải là tình cảm đẹp, thấm nhuần tư tưởng nhân văn. Để so sánh và giáo dục - Dựa vào phân tích trên trả HS. lời. Vậy khi nào con người có nhu caàu nghò luaän? Theá naøo laø vaên baûn nghò luaän? Tư tưởng tình cảm trong 11 Lop7.net. a. Muïc ñích: Keâu goïi, thuyeát phuïc nhaân daân choáng naïn thất học (tư tưởng, quan ñieåm). b. Luaän ñieåm: + Mọi người VN phải hiểu biết quyền lợi và bổn phận cuûa mình + Có kiến thức mới có thể tham gia vaøo coâng vieäc XD nước nhà. c. Lí leõ: - Phaùp thi haønh chính saùch ngu daân. - 95 % người Việt Nam mù chữ. - Nay giành được độc lập. - Người biết chữ dạy cho người chưa biết chữ..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> vaên nghò luaän phaûi laø tö tưởng NTN? Gọi HS đọc ghi nhớ /9.. - HS đọc ghi nhớ /9.. * Ghi nhớ Sgk / trang9) HĐ2. Hướng dẫn luyện tập.: (16’). - Hs đọc bài văn. * Baøi 1 Ñaây coù phaûi laø baøi vaên nghò - TL 4 -> Trả lời theo nhóm. luaän khoâng ? Vì sao ? -> Tuy coù keå moät soá thoùi quen xấu nhưng thực chất nó khoâng phaûi laø vaên keå chuyeän. Tác giả đề xuất ý kiến gì ? Những dòng câu nào thể hiện ý kiến đó ?. Để thuyết phục người đọc, tác giả nêu ra những lí lẽ và dẫn chứng nào ?. Em coù nhaän xeùt gì veà n lí leõ và dẫn chứng mà tác giả đưa ra ở đây ? Baøi nghò luaän naøy coù nhaèm giải quyết vấn đề có trong thực tế hay không ? - Xem laïi baøi vaên. *. Baøi 2 Em haõy tìm hieåu boá cuïc cuûa - TL 4 - Trả lời theo nhóm. baøi vaên treân ? -> Trình baøy vaøo baûng phuï. - Chuù yù nhaän xeùt.. Gọi HS đọc văn bản: Hai. - HS đọc văn bản: Hai biển 12 Lop7.net. B-Luyeän taäp: Baøi1/ 9. Caàn taïo ra thoùi quen tốt trong đời sống xã hội. a. Ñaây laø baøi vaên nghò luaän. Vì ngay nhan đề của bài đã coù tính chaát baøn luaän.. b. Tác giả đề xuất ý kiến: Taïo neân thoùi quen toát nhö dậy sớm, luôn đúng hẹn, luôn đọc sách,... bỏ thói quen xaáu nhö hay caùu giaän, maát trật tự, vứt rác bừa bãi,... - Ló leõ: Thoùi quen xaáu deã nhieãm, taïo thoùi quen toát raát khó. Nhưng mỗi người, mỗi gia đình hãy tự xem xét lại mình để tạo ra nếp sống đẹp, vaên minh cho XH. - Dẫn chứng: thói quen gạt tàn bừa bãi ra nhà, thói quen vứt rác bừa bãi... d. Lí leõ ñöa ra raát thuyeát phục, dẫn chứng rõ ràng, cụ theå. c. Baøi nghò luaän giaûi quyeát vấn đề rất thực tế, cho nên mọi người rất tán thành. Baøi2/ 10. Boá cuïc: 3 phaàn. a. MB: Taùc giaû neâu thoùi quen toát vaø xaáu, noùi qua vaøi neùt veà thoùi quen toát. b. TB: Taùc giaû keå ra thoùi quen xấu cần loại bỏ( dẫn chứng và lí lẽ để làm rõ luận ñieåm. c. KB: Nghò luaän veà taïo thoùi.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> bieån hoà. Văn bản em vừa đọc là văn bản tự sự hay nghị luận ? -> Nhaän xeùt chung. Lieân heä, giaùo duïc HS. HĐ3.Hướng dẫn tự học: (5’) 4. Cuûng coá: (4 phuùt) - Yeâu caàu cuûa baøi vaên nghò luaän laø gì? - Văn nghị luận được viết ra nhaèm muïc ñích gì? -Vaên nghò luaän coù gì khaùc so với văn miêu tả, tự sự và bieåu caûm? 5 Daën doø: (1 phuùt) - Nắn được đặc điểm chung cuûa vaên nghò luaän. - Phân biệt văn nghị luận với các kiểu văn đã học. - Laøm baøi taäp 3/ 10. - Soạn bài “Tục ngữ về con người và xã hội” câu hỏi 1, 2, 3, 4. hoà. -> Trả lời theo hiểu biết.. a. Phaûi coù luaän ñieåm roõ raøng. b. Có lí lẽ, dẫn chứng thuyết phuïc. c. Xác định đúng mục đích mà văn nghị luận hướng tới. d. Caû ba yù treân.. quen toát raát khoù, nhiieãm thoùi quen xaáu thì deã, caàn laøm gì để tạo nếp sống văn minh. Baøi3/ 10. Hai bieån hoà. -Là văn bản tự sự để nghị luaän. Hai caùi hoà coù yù nghóa tượng trưng, từ đó mà nghĩ đến 2 cách sống của con người. C. Hướng dẫn tự học:. - Nắn được đặc điểm chung cuûa vaên nghò luaän. - Phân biệt văn nghị luận với các kiểu văn đã học. - Laøm baøi taäp 3/ 10. -Soạn bài “Tục ngữ về con người và xã hội” câu hỏi 1, 2, 3, 4. ……………………………………………………. Tuaàn 26 Tieát 76.. Ngày Soạn : ………..2012 Ngày dạy : …… …..2012. RUÙT GOÏN CAÂU I . Mức độ cần đạt: - Hieåu theá naøo laø ruùt goïn caâu, taùc duïng cuûa ruùt goïn caâu. - Nhận biết được câu rút gọn trong văn bản. - Biết cách sử dụng câu rút gọn trong nói và viết. II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1.Kiến thức: - Khái niệm câu rút gọn. - Taùc duïng cuûa vieäc ruùt goïn caâu. - Caùch duøng caâu ruùt goïn. 2.Kó naêng: - Nhaän bieát vaø phaân tích caâu ruùt goïn. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Rút gọn câu phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. KNS : Rra quyết định lựa chọn các loại câu rút gọn câu theo mục đích giao tiếp của bản thân . 3.Thái độ: Rút gọn câu phải đảm bảo không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói. III.Chuẩn bị : GV:SGK, SGV, Giáo án, tranh… HS: SGK, Tập soạn, Tập Ghi, … IV. Phương Pháp Dạy: Phương pháp, phân tích, thảo luận nhóm ,.. Hoạt động của giáo viên 1.Ổn định lớp: (1’) 2.Kieåm tra baøi cuõ: (5’) Kiểm tra sự chuẩn bị của hoïc sinh. - Theá naøo laø caâu ruùt goïn? - Sử dụng câu rút gọn cần chuù yù ñieàu gì? - Tìm moät soá caâu ca dao, tục ngữ có sử dụng câu rút goïn - Trong caùc caâu sau, caâu naøo duøng caâu ruùt goïn? -> Nhaän xeùt, cho ñieåm. 3.Bài mới: (30’) a. Giới thiệu bài: Câu thường có những thaønh phaàn chính naøo ? Có những câu chỉ có 1 thành phần chính hoặc khoâng coù thaønh phaàn chính maø chæ coù thaønh phaàn phuï. Đó là câu rút gọn – Bài hoâm nay chuùng ta seõ tìm hiểu về loại câu này b. Các hoạt động: HÑ1.Tìm hieåu chung: (9’) Cấu tạo của 2 câu ở vd1 có gì khaùc nhau? Từ chúng ta đóng vai trò gì trong caâu? Nhö vaäy 2 caâu naøy khaùc. Hoạt động của học sinh - Lớp trưởng báo cáo sĩ soá. - Vở bài soạn , vở ghi.. Noäi dung ghi baûng. -> Hai thaønh phaàn chính: chủ ngữ và vị ngữ.. - Hs đọc vd (Bảng phụ). -> Câu b có thêm từ chuùng ta). -> Laøm CN -> Caâu a vaéng CN, caâu b coù CN. 14 Lop7.net. A. Tìm hieåu chung: I. Theá naøo laø caâu ruùt goïn: * Ví duï1: a. Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, học mở. b. Chuùng ta / hoïc aên, hoïc noùi,.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> nhau ở chỗ nào ? Tìm những từ ngữ có thể laøm CN trong caâu a ? GV: Tục ngữ không nói rieâng moät ai hay moät nhóm người mà nó đúc rút những kinh nghiệm chung, đưa ra những lời khuyeân chung cho moïi người nên chúng ta không neân theâm : em, chuùng em được. Theo em, vì sao CN trong câu a được lược bỏ ?. Trong những câu in đậm dưới đây, thành phần nào của câu được lược bỏ ? Vì sao ? Thêm những từ ngữ thích hợp vào các câu in đậm để chúng được đầy đủ nghĩa ? Tại sao có thẻ lược như vaäy ? Theá naøo laø caâu ruùt goïn ?. Ñaët moät soá caâu ruùt goïn?. Rút gọn câu để nhằm mục ñích gì ?. -> TL4 (2’) -> Chúng ta, người ta, người VN.. -> Lược bỏ CN nhằm laøm cho caâu goïn hôn, nhöng vaãn coù theå hieåu được. - Hs đọc ví dụ. - TL4 (3’) - Trả lời vào bảng phụ.. học gói, học mở -> Câu a thiếu chủ ngữ, câu b có chủ ngữ.. * Ví duï2: a. Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người: lược VN.. a. Rồi ba bốn người, sáu bảy người / đuổi theo nó. b. -Bao giừ cậu đi Hà Nội ? b. Ngày mai, tớ / đi Hà -Ngày mai: lược cả CN và Noäi. VN. -> Laøm cho caâu goïn hôn, -> Những câu lược bỏ CN nhưng vẫn đảm bảo hoặc VN trên là câu rút gọn. lượng thông tin truyền đạt. -> Câu rút gọn: là câu đã được lược bỏ 1 số thành phaàn cuûa caâu, nhöng người đọc, người nghe vaãn hieåu. ->- Bạn đã soạn bài chöa ? - Soạn rồi. -> - Laøm cho caâu goïn hôn, thoâng tin nhanh, tránh lặp từ . - Ngụ ý hành động, đặc ñieåm noùi trong caâu laø của chung mọi người. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> (lược bỏ chủ ngữ). Gọi Hs đọc ghi nhớ1. Gv chuyeån yù: Maëc duø duøng caâu ruùt goïn laøm cho caâu goïn hôn, thoâng tin nhanh hơn, tránh lặp từ nhưng có phải trường hợp nào chúng ta cũng sử dụng được câu ruùt goïn . Coâ cuøng caùc em tìm hiểu ở phần II. Những câu in đậm thiếu thaønh phaàn naøo ? Coù neân ruùt goïn caâu nhö vaäy khoâng ? Vì sao ? -> Vaên caûnh khoâng cho pheùp khoâi phuïc deã daøng.. Em coù nhaän xeùt gì veà caâu trả lời của người con ? Ta cần thêm những từ ngữ nào vào câu rút gọn dưới đây để thể hiện thái độ lễ pheùp ? - Lieân heä, giaùo duïc HS. - Khi ruùt goïn caâu caàn chuù yù gì ? Gọi Hs đọc ghi nhớ. HÑ2.Luyeän taäp: 15’) Trong các câu tục ngữ sau, caâu naøo laø caâu ruùt goïn ? Những thành phần nào của câu được rút gọn ? Rút gọn như vậy để làm gì ? Em haõy theâm CN vaøo 2 câu tục ngữ trên ?. Haõy tìm caâu ruùt goïn trong các ví dụ dưới đây ? Khôi phục những thành. - Hs đọc ghi nhớ1.. - Hs đọc ví dụ (bảng phuï). -> Thieáu CN. - TL2 (2’) -> Khoâng neân ruùt goïn nhö vaäy, vì ruùt goïn nhö vaäy seõ laøm cho caâu khoù hieåu. - Hs đọc ví dụ. ->Câu trả lời của người con chưa được lễ phép. -> aï, meï aï .. *Ghi nhớ / 15 .. II-Caùch duøng caâu ruùt goïn: * Ví duï: 1. Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Sân trong thaät ñoâng vui. Chaïy loaêng quaêng. Nhaûy daây. Chôi keùo co. -> Thieáu CN – laøm cho caâu khoù hieåu. 2. - Mẹ ơi, hôm nay con được ñieåm 10. - Con ngoan quaù ! Baøi naøo được điểm 10 thế ? - Bài kiểm tra toán. -> Câu trả lời của người con chưa được lễ phép.. *Ghi nhớ/ 16 .. - Hs đọc ghi nhớ.. Hs đọc bài 1, nêu yêu caàu cuûa baøi taäp. - TL4 – moãi baøi 3’) -> Trình baøy vaøo baûng phuï.. B. Luyeän taäp: Baøi 1/ 16 . Caùc caâu ruùt goïn: b. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. c. Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng. -> Ruùt goïn CN – Laøm cho caâu ngaén goïn.. Baøi 2/ 16:Caâu ruùt goïn, khoâi phục những thành phần câu ->Câu b: chúng ta, câu c: được rút gọn: a. Tôi bước tới... người ta. Tôi dừng chân... -> Những câu trên thiếu CN, caâu cuoái thieáu caû CN vaø VN 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> phaàn caâu ruùt goïn ?. Cho bieát vì sao trong thô, ca dao thường có nhiều câu ruùt goïn nhö vaäy ? Vì sao cậu bé và người khaùch trong caâu chuyeän - Đọc văn bản Mất rồi treân laïi hieåu laàm nhau ? /17. Qua caâu chuyeän naøy, em rút ra được bài học gì về - Trả lời theo cảm nhận. caùch noùi naêng ? -> Lieân heä, giaùo duïc kó naêng soáng cho HS. HĐ3. Hướng dẫn tự học : (9’) KNS : hướng dẫn HS ra quyết định lựa chọn các loại câu rút gọn câu theo mục đích giao tiếp của bản thân .. chỉ có thành phần phụ ngữ. b. Thiếu CN (trừ câu 7 là đủ CV , VN ). - Người ta đồn rằng... Quan tướng cưỡi ngựa... Người ta ban khen... Người ta ban cho... Quan tướng đánh giặc... Quan tướng xông vào... Quan tướng trở về gọi mẹ... -> Laøm cho caâu thô ngaén goïn, xúc tích, tăng sức biểu cảm. Baøi 3/ 17 : Maát roài. - Người khách hiểu lầm là vì người con dùng câu rút gọn. - Khoâng phaûi luùc naøo cuõng dùng câu rút gọn được. Phải tùy hoàn cảnh, ngữ cảnh. Nếu không sẽ gây sự khó hiểu, hiểu sai vấn đề. C. Hướng dẫn tự học :. - Học thuộc ghi nhớ, - Tìm 3 ví dụ về việc sử dụng caâu ruùt goïn khieán caâu coäc loác, khieám nhaõ.. 4. Cuûng coá :(5 phuùt): - Theá naøo laø caâu ruùt goïn? - Sử dụng câu rút gọn cần chuù yù ñieàu gì? - Tìm moät soá caâu ca dao, tục ngữ có sử dụng câu rút goïn 5. Daën doø (5 phuùt) - Học thuộc ghi nhớ, - Tìm 3 ví dụ về việc sử duïng caâu ruùt goïn khieán caâu coäc loác, khieám nhaõ. - Soạn bài: Đặc điểm của văn bản nghị luận. Trả lời caâu hoûi phaàn 1,2,3. - Soạn bài: Đặc điểm của văn bản nghị luận. Trả lời câu hỏi phaàn 1,2,3. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> V. Tiến trình lên lớp : ( 45’) * Phuï luïc 1 : (cuûng coá) - Theá naøo laø caâu ruùt goïn? - Sử dụng câu rút gọn cần chú ý điều gì? - Tìm một số câu ca dao, tục ngữ có sử dụng câu rút gọn - Trong caùc caâu sau, caâu naøo duøng caâu ruùt goïn? a. Muốn lành nghề chớ nề học hỏi. b. Người khôn nói mánh, người dại đánh đòn. c. Người ta là hoa đất. d. Một mẹ già bằng ba đứa ở. - Trong những trường hợp sau đây, trường hợp nào không nên dùng câu rút gọn ? Vì sao ? a. Chị nói chuyện với em b. Cha nói chuyện với con c. Bạn bè nói chuyện với nhau d. Học sinh nói với thầy cô giáo ............................................... 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>