Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Tiết 101: Ôn tập văn nghị luận

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 Ngµy so¹n: th¸ng 02 n¨m 2010 Ngµy d¹y: th¸ng 02 n¨m 2010. . Gi¸o viªn:. TuÇn 26. TiÕt : 101 «n tËp v¨n nghÞ luËn I. Môc tiªu bµi häc: * Kiến thức cần đạt: Giúp học sinh: nắm được luận điểm cơ bản, những nét đặc trưng về nghệ thuật, phương pháp lập luận của các bài văn nghị luận đã học. Nắm được đặc tr­ng chung cña v¨n nghÞ luËn qua sù ph©n biÖt víi c¸c thÓ v¨n kh¸c. *Kĩ năng cần rèn: rèn kĩ năng hệ thống hoá, so sánh, đối chiếu, phân tích VBNL. *Giáo dục tư tưởng: II.Träng t©m cña bµi: Môc I vµ II III.ChuÈn bÞ *Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng phô, vÝ dô, tµi liÖu tham kh¶o *Học sinh: Học bài cũ, xem trước bài mới ở nhà IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y: A/KiÓm tra bµi cò (4’) ? Theo Hoài Thanh, nguồn gốc cốt yếu của văn chương là gì? Ghi nhí sgk B/Bµi míi (36’) 1.Vµo bµi (1’) 2.Néi dung bµi d¹y (35’) I. HÖ thèng v¨n b¶n. HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. - Đọc kỹ các văn bản đã học từ tuần 18-24, lập bảng, điền vào ô trống theo mÉu. (B¶ng 1). - Đối sánh với các văn bản tự sự, trữ tình đã học lớp 6, 7 điền vào bảng 2. - H. Thảo luận nhóm theo bài, đại diện trình bày, bổ sung. B¶ng hÖ thèng 1 Tªn bµi T¸c gi¶. Tinh thần yêu Sự giàu đẹp của Đức tính giản dị ý nghĩa nước TV cña B¸c Hå chương Hå ChÝ Minh. §Æng Thai Mai. Ph¹m V¨n §ång. v¨n. Hoµi Thanh. Tinh thần yêu Sự giàu đẹp Đức tính giản Văn chương và Đề tài nghị nước của dân của Tiếng Việt dị của Bác Hồ ý nghĩa của nó luËn téc ViÖt Nam đối với con người B¸c gi¶n dÞ Nguån gèc trong mäi cña v¨n phương diện: chương là ở D©n ta cã mét ¨n, ë, lèi sèng, t×nh thương lòng yêu nước Tiếng Việt có cách nói và người, thương mu«n loµi, nồng nàn. Đó những đặc sắc viết. LuËn ®iÓm lµ mét truyÒn cña mét thø Sù gi¶n dÞ Êy mu«n vËt. thống quý báu tiếng đẹp, một đi liền với sự Văn chương cña d©n téc ta thø tiÕng hay. phong phó vÒ h×nh dung vµ đời sống tinh sáng tạo ra sự thÇn cña B¸c. sèng, nu«i dưỡng và làm Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. Gi¸o viªn:. . giµu cho t×nh c¶m cña con người. Phương pháp lËp luËn. Chøng minh. Chøng minh, gi¶i thÝch. - Bè côc chÆt chÏ. - DÉn chøng §Æc ®iÓm nghÖ chän läc, toµn diÖn, s¾p xÕp thuËt hîp lý, h×nh ¶nh so s¸nh đặc sắc.. B¶ng hÖ thèng 2 STT Tªn bµi 1. 2 3. 4. T¸c gi¶. - Bè côc m¹ch l¹c. - KÕt hîp gi¶i thÝch vµ chøng minh. - LuËn cø x¸c đáng, toµn diÖn, chÆt chÏ.. §Ò tµi NL. Tinh thÇn Hå ChÝ Tinh thÇn yêu nước Minh yêu nước cña nh©n ta cña DTVN Sự giàu đẹp Đặng Sù giµu của tiếng Thai Mai đẹp của ViÖt TV §øc tÝnh Ph¹m §øc tÝnh gi¶n dÞ cña V¨n §ång gi¶n dÞ B¸c Hå cña B¸c Hå ý nghÜa v¨n Hoµi V¨n chương Thanh chương và ý nghÜa của nó đối víi ®/s con người. Chøng minh, gi¶i thÝch vµ b×nh luËn - DÉn chøng cô thÓ, x¸c thùc, toµn diÖn. - KÕt hîp chøng minh víi gi¶i thÝch vµ b×nh luËn. Lêi v¨n gi¶n dÞ, giµu c¶m xóc.. Gi¶i thÝch, b×nh luËn - Tr×nh bµy những vấn đề phøc t¹p mét c¸ch ng¾n gän, gi¶n dÞ, s¸ng sña. - Lêi v¨n giµu h×nh ¶nh, c¶m xóc.. LuËn ®iÓm chÝnh. Phương ph¸p lËp luËn D©n ta cã mét lßng nång Chøng minh nàn yêu nước. Đó là một truyÒn thèng quý b¸u cña ta Tiếng Việt có những đặc Chứng minh s¾c cña mét thø tiÕng kÕt hîp gi¶i đẹp, một thứ tiếng hay. thÝch B¸c hå gi¶n dÞ trong mäi Chøng minh phương diện: bữa cơm, kết hợp giải c¸i nhµ, lèi sèng, c¸ch thÝch vµ nãi, viÕt. b×nh luËn. Gi¶i thÝch Nguån gèc cña v¨n kÕt hîp b×nh chương là ở tình thương luận. người, thương muôn loài vËt. V/c h×nh dung vµ s¸ng t¹o ra sù sèng, nu«i dưỡng và làm giàu cho t/c của con người.. 2. Những đặc sắc trong NT nghị luận của 4 VB trên: Tªn bµi §Æc s¾c ghÖ thuËt Tinh thần yêu nước của Bố cục chặt chẽ, dẫn chứng chọn lọc, toàn diện và được sắp Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7.  Gi¸o viªn: nh©n d©n ta xếp hợp lí; hình ảnh so sánh đặc sắc. Sự giàu đẹp của tiếng Bố cục mạch lạc, kết hợp giải thích và chứng minh, luận cứ ViÖt xác đáng, toàn diện, chặt chẽ. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña DÉn chøng cô thÓ, x¸c thùc, toµn diÖn, kÕt hîp gi¶i thÝch vµ B¸c Hå b×nh luËn, lêi v¨n gi¶n dÞ mµ giµu c¶m xóc. ý nghĩa văn chương Trình bày những vấn đề phức tạp một cách ngắn gọn, giản dÞ, s¸ng sña, kÕt hîp víi c¶m xóc, giµu h×nh ¶nh. C©u 3: ? Chän c¸c yÕu tè cÇn cã trong mçi thÓ lo¹i? a. TruyÖn: Cèt truyÖn, nh©n vËt, nh©n vËt kÓ chuyÖn. VD: DÕ MÌn...; Buæi häc cuèi cïng; Cuéc chia tay cña...bóp bª. - Tr÷ t×nh: nh©n vËt, vÇn, nhÞp. VD: Th¬ tr÷ t×nh VN vµ TQ; Ca dao... - KÝ: Nh©n vËt, nh©n vËt kÓ chuyÖn. - Th¬ tù sù: Cèt truyÖn, nh©n vËt, nh©n vËt kÓ chuyÖn. - Tuú bót: Nh©n vËt, nh©n vËt k/c, vÇn, nhÞp - Nghị luận: Vấn đề NL, luận điểm, luận cứ ? H·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a v¨n nghÞ luËn víi c¸c thÓ lo¹i tù sù, tr÷ t×nh? b. Ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a c¸c thÓ lo¹i: - Tự sự (truyện, kí): chủ yếu dùng phương thức miêu tả và kể nhằm tái hiện sự vật, hiện tượng, con người, câu chuyện. - Trữ tình, tuỳ bút: chủ yếu dùng phương thức biểu cảm để biểu hiện tình cảm, cảm xóc qua c¸c h×nh ¶nh, nhÞp ®iÖu, vÇn ®iÖu. - Văn nghị luận: chủ yếu dùng phương thức lập luận bằng lí lẽ, dẫn chứng để trình bày ý kiến, tư tưởng. C.LuyÖn tËp(13’) II. LuyÖn tËp. ? LiÖt kª c¸c yÕu tè cã trong mçi thÓ 1. LiÖt kª c¸c yÕu tè cã trong mçi thÓ lo¹i? lo¹i. a, ThÓ lo¹i tù sù (TruyÖn, kÝ): Chñ yÕu dùng phương thức miêu tả và kể để tái Hs th¶o luËn tr¶ lêi hiện sự vật, hiện tượng, con người, câu Gv nhận xét, bổ sung, đánh giá chuyÖn. - Các yếu tố: Nhân vật, người kể chuyÖn, cèt truyÖn. b, ThÓ lo¹i tr÷ t×nh (th¬ tr÷ t×nh, tuú bút): Chủ yếu dùng phương thức biểu cảm để biểu hiện tình cảm, cảm xúc. - Th¬ tr÷ t×nh: H×nh ¶nh, vÇn, nhÞp, nh©n vËt tr÷ t×nh. - Th¬ tù sù: ~ (thªm) cèt truyÖn. -> Hai thÓ lo¹i nµy tËp trung x©y dùng các hình tượng nghệ thuật với nhiều dạng thức khác nhau (nhân vật, hình tượng thiên nhiên, đồ vật, ...) c, Văn nghị luận: Chủ yếu dùng phương pháp lập luận (lý lẽ, dẫn chứng) để trình Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. . Gi¸o viªn:. bày ý kiến, tư tưởng thuyết phục người đọc (nghe). luËn ®iÓm, luËn cø. * VÝ dô minh ho¹: (...) Gv mét sè ®iÒu c¸c em chó ý khi viÕt v¨n 2. Chó ý: nghÞ luËn - C¸c thÓ lo¹i nµy cã sù kh¸c nhau c¨n bản về nội dung, ph/thức biểu đạt. - Sù ph©n biÖt dùa vµo nh÷ng yÕu tè næi bËt. - Thùc tÕ cã sù x©m nhËp, ®an xen gi÷a c¸c yÕu tè tong 1 vb. D. Cñng cè(1’) - Tôc ng÷ cã thÓ coi lµ VBNL ko? V× sao? (V× nã kh¸i qu¸t nh÷ng nhËn xÐt, kinh nghiÖm, bµi häc cña d©n gian ...) - Nghị luận là gì? Mục đích của nghị luận? (KÕt hîp c©u hái tr¾c nghiÖm) E. Hướng dẫn về nhà(1’) - Häc ghi nhí (67). ¤n tËp v¨n nghÞ luËn. - Chuẩn bị: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.. Tæ Khoa häc X· héi Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>