Giáo án Ngữ văn 7 tiết 28: Luyện tập cách làm văn biểu cảm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 28- TËp lµm v¨n. Ngµy so¹n: 16- 10 Ngµy d¹y: 21- 10. LuyÖn tËp c¸ch lµm v¨n biÓu c¶m.. I. môc tiªu bµi häc.. * KiÕn thøc: Gióp häc sinh luyÖn tËp c¸c thao t¸c lµm bµi v¨n biÓu c¶m: Tìm hiểu đề, tìm ý, Lập dàn ý. Viết bài và kiểm tra đánh giá bài làm. * Kĩ năng: Rèn thói quen tự chủ, năng động, sáng tạo trứoc đối tợng biểu c¶m. rÌn kÜ n¨ng lµm vµi. * Gi¸o dôc: Lßng say mª, cã c¶m xóc, t×nh c¶m víi hiÖn thùc xung quang để sống nhân văn hơn. II. ChuÈn bÞ.. * Giáo viên: Nội dung hướng dẫn học sinh luyện tập: đề bài, cách làm, mét sè ba× v¨n tham kh¶o. * Häc sinh: §äc vµ chuÈn bÞ theo yªu cÇu: ¤n lÝ thuyÕt c¸ch lµm bµi, c¸c bước tiến hành.. III. tiÕn tr×nh bµi d¹y: A. ổN định lớp. B. KiÓm tra bµi cò: C©u 1: Nªu l¹i c¸ch lµm bµi v¨n biÓu c¶m? Câu 2: Có những cách nào để thể hiện tình cảm trong bài văn biểu cảm?- 2. c¸ch.. C. Bµi míi.. Hoạt động dạy- học * Gi¸o viªn kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ lÝ thuyÕt cña häc sinh : - Nêu đặc điểm văn biểu cảm? - Các bước làm bài? - Tìm hiểu đề. - LËp ý - ViÕt ý. - Dµn ý. - ViÕt bµi => Học sinh trình bày và nhận xét để hµn thiÖn lÝ thuyÕt c¸ch lµm bµi biÓ c¶m. * Giá viên nêu vấn đề cho học sinh tìm hiÓu l¹i kiÕn thøc vÒ ®o¹n v¨n : - ? §o¹n v¨n lµ g× ? - ? Cã mÊy c¸ch tr×nh bµy ®o¹n v¨n thíng dïng? - 2 c¸ch ( ®o¹n cã c©u chñ đề (diễn dịch, qui nạp, tổng phân hợp), không có câu chủ đề (song hành, móc xÝch,…) Ví dụ1 : Đoạn có câu chủ đề : Con cßn nhí nh­ in ngµy mÑ ®­a con đén trường tiểu học. Mẹ chở con trên chiếc xe mi ni màu xanh ngọc. Người. Néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n. I. ¤n lÝ thuyÕt c¸ch lµm. 1. §Æc ®iÓm v¨n biÓu c¶m.. - Thể hiện 1 tư tưởng, tình cảm. - Hướng tới đối tuợng biểu cảm, - C¸ch biÓu c¶m, - Bè côc bµi. Lời văn diễn đạt trong sáng, chân thành kh¬i gîi sù dång c¶m. 2. Các bước làm bài.( 4 bước.). 3. §o¹n v¨n:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> đi đường hôm đó rất đông. Họ đi dày đặc thành dòng, tưởng không ai có thể ch¶y chen vµo dã. ¢m thanh ®­êng phè thì hỗn độn đủ các loại tiếng động. Con sî h·i khãc thÐt lªn khi xe cña mÑ len vào dòng người ấy. Con giẫy nảy đòi về. Mẹ đã nói với con như với một người lớn: Cứ yên tâm mẹ là người lái xe giái cßn con cña mÑ lµ vÞ hµnh kh¸ch cã lßng tin. VÝ dô 2: §o¹n v¨n kh«ng cã c©u chñ đề. Mçi giät må h«i cña mÑ r¬i gi÷a nh÷ng tr­a hÌ lµ thªm mét niÒm vui con ®­îc nhận. Mỗi bước chân của mẹ rảo nhanh trªn con ®­êng nhùa hÇm hËp lµ con được thêm môt quãng đường để đén với + H×nh thøc: Ch÷ ®Çu do¹n viÕt hoa, lïi tương lai tốt đẹp. ®Çu dßng, kÕt thøc b»ng dÊu chÊm c©u. §­îc t¹o bëi c¸c c©u v¨n, s¾p xÕp theo = KÕt luËn chung vÒ ®o¹n v¨n. một trình tự nhất định, có sử dụng liên kÕt. => Liªn kÕt h×nh thøc + Néi dung : Tr×nh bµy mét néi dung tương đối hoàn chỉnh. Các câu văn tập trung làm rõ chủ đề, thông qua các từ ngữ chủ đề =>liên kết nội dung (liên kết chủ đề, liên kết logic.) * Giáo viên kiểm tra phần chuẩn bị đề II. Luyện tập. bµi cña häc sinh : 1. Đề bài. Loài cây em yêu. (cây bưởi, - Học sinh đọc đề bài. và chọn tên loại cây tre, cây lúa…) c©y. (Theo tõng c¸ nh©n hoÆc nhãm) 2. Các bước làm bài. - Gi¸o viªn ph©n lo¹i nhãm cho häc - B¦íc 1: sinh cïng lµm viÖc : Häc sinh cïng * Tìm hiểu đề: biÓu c¶m vÒ mét loµi c©y tham gia trong một nhóm và thực hiẹn các bước - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm (trực tiÕp, hay gi¸n tiÕp) luyÖn tËp theo híg dÉn cña gi¸o viªn. - TÝn hiÖu: tõ “yªu”. - Trình bày bước tìm hiểu đề bài. - Làm thế nào để tìm ý cho đề bài/ - Đối tượng biểu cảm: loài cây nào đó Thông thường cần đặt những câu hỏi mà em chọn. * T×m ý: như thế nào ?- đặc diểm, tính chất tiêu - Loµi c©y em yªu: c©y ¨n qu¶, c©y che biểu của đối tượng ? Sự gắn bó với dối bãng m¸t, c©y c¶nh, … tượng ? Những kỉ niệm đáng nhớ với - Lý do em yêu loài cây đó: vì vẻ đẹp đối tượng ? Đối tượng gợi cho em suy cña c©y, Ých lîi cña c©y, v× c©y g¾n víi nghÜ vÒ h×nh ¶nh nµo kh¸c ? Suy nghÜ kû niÖm về đối tượng trong tương lai ? ? Em yªu loµi c©y nµo? ? Vì sao em yêu loài cây đó?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> * Häc sinh tr×nh tr×nh bµy phÇn dµn ý và trao đổi thêm một số nội dung: - ?Nªu c«ng viÖc cô thÓ cña phÇn më bµi? ? Cã thÓ bá ý: “Nªu lý do mµ em thÝch loài cây đó” đợc không? (Kh«ng: V× nh vËy ch­a biÓu hiÖn ®­îc c¶m xóc kh¸i qu¸t cña m×nh vÒ loµi c©y Êy.) ? Nªu nh÷ng néi dung sÏ tr×nh bµy trong phÇn th©n bµi? ? Để biểu cảm đợc, em cần sử dụng các ph¬ng tiÖn biÓu c¶m nµo? ? Khi miªu t¶, em cÇn chó ý ®iÒu g×? ? Nên sử dụng từ ngữ n/t/n để miêu tả cho gîi c¶m? ? Trong cuéc sèng nãi chung vµ víi riêng em, loài cây đó có ý nghĩa nh thế nµo? * Häc sinh nªu néi dung kÕt bµi vµ so s¸nh víi v¨n miªu t¶:. B¦íc 2 :. Dµn ý.. A. Më bµi. - Nêu tên gọi của loài cây mà em đã chän. - Lý do em yêu thích loài cây đó. B. Th©n bµi - Các đặc điểm gợi cảm của cây (loài c©y trong cuéc sèng cña em, cña mäi ngêi.) -=>KÕt hîp miªu t¶, tù sù, biÓu c¶m. - Chỉ miêu tả những đặc điểm gợi cảm chø kh«ng miªu t¶ chi tiÕt. VD: - C©y cho bãng m¸t: miªu t¶ bãng l¸, t¸n l¸. - C©y cho tr¸i ngät: miªu t¶ hoa tr¸i. C. KÕt bµi: - T×nh c¶m kh¸i qu¸t em dµnh cho c©y:. ? T×nh c¶m kh¸i qu¸t mµ em dµnh cho c©y? * Học sinh xem lại bài văn đã chuẩn bị - Bước 4: Viết bài. và lần lượt trình bày các phần theo yêu cÇu : + §o¹n v¨n më bµi: - Giáo viên hướng dẫn học sinh lần lượt Ví dụ 1 mở bài bày tỏ tình cảm trực tiÕp vÒ c©y chuèi: viÕt tõng ®o¹n v¨n : L¹i mét mïa h¹ n¾ng g¾t qua ®i, l¹i mét + ViÕt ®o¹n më bµi: Cã nhiÒu c¸ch. - Trực tiếp: Dùng từ ngữ biểu cảm nêu mùa vườn chuối nhà nội cháy rụi. Thấy mà xót, thấy mà thương cho cái thân cảm nghĩ về đối tượng. cây chuối vất vả. Sáu tháng đùm đề đàn - Gián tiếp: bằng so sánh đối chiếu; con nhỏ, đến khi người ta lấy mất lại b»ng c¸ch c¸ch tõ chung- riªng... trắng tay, lại chết dưới cái nắngkhăc - Häc sinh tr×nh bµy më bµi- häc sinh nhiÖt cña th¸ng b¶y Qu¶ng TrÞ. nhËn xÐt vµ ®­a thªm c¸ch më bµi kh¸c VÝ dô 2 më bµi gi¸n tiÕp bµy tá t×nh cảm về cây cau. (từ chung đến riêng) => KÕt luËn vÒ c¸ch thøc viÕt më bµi. Làng tôi là một làng quê xinh đẹp, xanh tơi nh bao làng quê khác trên đất Việt. ở đó có trăm loàicây mà mỗi loài có mét d¸ng vÎ, mét lîi Ých riªng. V× vËy c©y nµo t«i còng yªu, còng quÝ nhng c©y mµ t«i quÝ nhÊt lµ c©y cau. = > Đoạn văn mở bài cần đảm bảo các yêu cầu : Nêu được đối tượng biểu cảm; Khái quát tình cảm về đối tượng.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Giáo viên nêu vấn đề : Phần thân bài + Đoạn thân bài. của bài văn biểu cảm về một đối tượng cã thÓ triÓn khai thµnh c¸c ®o¹n v¨n : + Biểu cảm về về những đặc điểm tiêu biểu của dối tượng. + BiÓu c¶m vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c víi đối tượng. + Biểu cảm về vai trò, ý nghĩa của đối tượng. - Giáo viên hướng dẫn học sinh viết tõng ®o¹n theo yªu cÇu : + Nhóm 1 : Viết đoạn văn biểu cảm về Ví dụ 1 : Đoạn biểu cảm về những đặc những đặc điểm tiêu biểu của loài cây. điểm tiêu biểu của loài cây Xương rồng + Nhãm 2 : ViÕt ®o¹n v¨n biÓu c¶m vÒ - vÒ h×nh d¸ng c©y. Trong tr¨m ngµn c©y xanh l¸ tèt, h×nh một kỉ niệm sâu sắc với đối tượng. thù của xương rồng không lẫn vào đâu - Về hình thức : Đoạn văn trình bày được. Chậu xương rồng của ông tôi hồi theo cách diễn dịch hoặc qui nạp. Có sử đó là một cây xương rồng con. Thân dông yÕu tè miªu t¶, tù sù. c©y táa ba nh¸nh h×nh ch÷ y, cao kh«ng - Về nội dung : Các câu văn tập trung qua một gang tay người lớn. Trông xa như ba quả bong bóng nước màu xanh làm rõ chủ đề : Ví dụ. căng hết cỡ; tưởng chỉ cần ai đó thổi thªm vµo mét luång h¬i, nh÷ng c¸i => Giáo viên khái đoạn lại cách trình bong bóng ấy sẽ vỡ và tung tóe nước ra bµy ®o¹n v¨n vÒ h×nh thøc vµ néi dung. xung quanh. Nh­ng mÑ thiªn nhiªn l¹i ưu ái tặng cho xương rồng vô số những c¸i gai. Chóng ®­îc mäc ra tõ nh÷ng cái bong bóng nước tạo thành một bức tranh trừu tượng thật lạ lùng. Ai đã thấy một lần cây xương rồng ấy thì sẽ nhỡ m·i vÒ h×nh thï cña nã. VÝ dô 2: §o¹n v¨n biÓu c¶m vÒ mét kØ niÖm s©u víi c©y ®a. Cây đa làng đã chứng kiến bao trò trẻ con của chúng tôi, đã lưu giữ bao kỉ niÖm tuæi th¬ cña t«i. T«i yªu nã tõ lóc nµo ch¼ng hay. T«i nhí, cã lÇn bÞ bµ mắng, tôi đã trèo lên cây đa mà thủ thỉ. Nh÷ng t¸n l¸ ®a xße ra nh­ bµn tay người mẹ ôm lấy tôi, lá xào xạc ru tôi khiến tôi ngủ khì mất. Lần ấy bà đã rất lo lắng, chạy khắp xóm để tìm tôi. + PhÇn kÕt bµi : VÝ dô : N¨m th¸ng dÇn qua, c©y cau - Hình thức; đoạn văn không có câu chủ vẫn lớn lên xanh tốt trên mảnh đất + Häc sinh viÕt phÇn kÕt bµi.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> đề.. Qu¶ng TrÞ cäc c»n. C©y vÉn thanhc ao, - néi dung: C¸c c©u thÓ hiÖn râ t×nh gi¶n dÞ, tr¸i vÉn mang nÆng dßng s÷a cảm của người viết dành cho đối tượng. của đất Mẹ. Cứ mỗi dịp tết đến xuân về, nh×n chïm cau xanh thÉm trªn bµn thê, tôi lại nhớ những người dân chất phác thËt thµ quª t«i. T«i thÇm mong mai sau lµng t«i vÉn lu«n xanh mµu cña nh÷ng bãng cau. D. Cñng cè.. - Giáo viên gọi một học sinh đọc cả bài văn và cho học sinh trao đổi một số néi dung: TÝnh m¹ch l¹c, liªn kÕt v¨n b¶n, bè côc v¨n b¶n. - Cho học sinh trao đổi bài văn cho nhau để đọc. E. Hướng dẫn học bài nhà.. - TiÕp tôc bæ sung hoµn thiÖn bµi v¨n vÒ loµi c©y em yªu. Cã thÓ viÕt them loµi c©y kh¸c n÷a. - Chuẩn bị ôn tập lại lí thuyết và cách làm bài để viết bài số 2.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ************************* Ví dụ: Cây gạo ven đê, thân cổ thụ lực lưỡng vươn lên trời. Từ lâu, cây đã hết những chùm hoa đỏ rực như lửa, với những hàng só đen ,sáo đỏ cãi nhau ầm ĩ. B©y giê ngän c©y xanh um l¸, xoÌ ra nh­ c¸i « non xanh che cho c¸i tæ bò xï cña đôi vợ chồng chú chim khách với líu ríu đàn con. Những quả quả gạo mở rộng n¨m c¸nh cøng mµu n©u sËm lÆng lÏ th¶ h¹t gièng ®i kh¾p mäi vïng. H¹t g¹o treo trªn ®Çu mét c¸i dï réng tr¾ng muèt tung t¨ng theo giã thæi mµ ®i xa m·i, xa mãi.( Nguyễn Văn Chương -Trung thu) Đề 2: Tả cánh đồng lúa chín vào lúc chiều hè. Ví dụ: Chiều đang xuống, từ trên triền đê, tôi lắng nghe tiếng xôn xao của cánh đồng. Những âm thanh ấy tác động thật mạnh mẽ vào tốc độ chín vàng của lúa. Mới đây thôi đồng lúa còn phơi một màu vàng chanh còn bây giừo đã rực lên màu vàng cam rồi. Mặt trời từ từ trôi về phía dòng sông xa xa. Dường như đồng lúa và mặt trời có sự chạy đua thầm kín nào đấy. Mặt trời càng xuống thấp, cánh đồng cµng d©ng lªn. Mµu vµng cø d©ng lªn, tr¶i ra mçi lóc mét réng, giãng nh­ toµn bé cánh đồng là một hồ nước mênh mông màu vàng chói. Cánh đồng cứ bập bềnh tr«i, bËp bÒnh tr«i vÒ phÝa mÆt trêi. + Viết phần mở bài: học sinh viết đảm bảo 2 ý: Ví dụ1: NHư bao đưa trẻ khác, tôi cũng có một gia đình tràn đầy hạnh phúc. Trong mái ấm gia đình đó luôn rộn vang tiếng nói cười hồn nhiên, trong sáng và những lời ru ngọt ngào. Và tôi đã lớn lên trong niềm hạnh phúc. Người mang lại cho tôi nhiều hạnh phúc nhất pahỉ kể đó là mẹ. Tôi yêu mẹ nhất trên đời, mẹ thật tuyÖt vêi. + ViÕt phÇn th©n bµi: * Diễn đạt một ý nào đó theo những cách: - Hãy dùng cách đặt câu hỏi để bộc lộ cảm xúc về đối tượng: Ví dụ: Mẹ ơi, không biết mẹ đã phải vất vả như thế nào để để con gái mẹ có được mái tóc mượt mà, làn da trắng hồng và dáng vẻ tươi đẹp thế này hả mẹ? - Dùng cách so sánh để viết: VÝ dô: Mçi giät må h«i cña mÑ r¬i gi÷a nh÷ng tr­a hÌ lµ thªm mét niÒm vui con được nhận. Mỗi bước chân cảu mẹ rảo nhanh trên con đường nhựa hầm hập là con được thêm môt quãng đường để đén với tương lai tốt đẹp. - Dùng câu văn giàu nhịp điệu do sử dụng từ ngữ một cách đăng đối, nhịp nhµng.( chó ý c¸c vÕ c©u, dÊu c©u) Ví dụ: Bàn tay mẹ với những ngón tay gầy gầy, xương xương, bàn tay lam lũ, tảo tần nơi đầu chợ, cuối phố để nuôi con. - Dùng từ láy để miêu tả bộc lộ cảm xúc: Ví dụ : Có còn nhớ như in những tối mùa đông lạnh lẽo, trong gian nhà nhỏ, con nép mình vào lòng mẹ, đón nhận hơi ấm nồng nàn từ ngưòi mẹ để nghe mẹ ầu ơ ru giÊc ngñ cho con. NH÷ng c©u h¸t cø Êm ¸p, cø ch¶y trµn trÒ vµo hån con nh­ mật ngọt để con lớn dần lên về tâm hồn. * ViÕt tõng ®o¹n v¨n phÇn th©n bµi : - §o¹n kÓ vÒ kØ niÖm víi mÑ: Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> VÝ dô: Con cßn nhí nh­ in ngµy mÑ ®­a con ®Ðn tr­iõng tiÓu häc. MÑ chë con trên chiếc xe mi ni màu xanh ngọc. Người đi đường hôm đó rất đông. Học đi dày dặc thành dòng, tưởng không ai có thể chảy chen vào dó. Âm thanh duờng phố thì hỗn độn đủ các loại tiếng động. Con sợ hãi khóc thét lên khi xe của mẹ len vào dòng người ấy. Con giẫy nảy đòi về. Mẽ đã nói với con như với một người lớn: Cứ yên tâm mẹ là người lái xe giỏi còn con của mẹ là vị hành khách có lòng tin. - §o¹n bµy tá mong muèn cña m×nh vÒ mÑ: Ví dụ: Viết về mẹ, tôi muốn mượn lời thơ của Nguyễn Khoa Điềm để làm lời kÕt: Lò chóng con tõ tay mÑ lín lªn/ Cßn nh÷ng bÝ vµ bÇu th× lín xuèng/Chóng mang dáng giọt mồ hôi mẹ/ Nhỏ xuống đời thầm lặng- mẹ tôi./ Tôi bỗng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi/ Mình vẫn còn là thứ quả non xanh, để cảm ơn mẹ, cảm ơn một bËc vÜ nh©n. * ViÕt phÇn kÕt bµi: Ví dụ: Gìơ đay mẹ vẫn tiếp tục một đời hi sinh. Ngày ngày, vai mẹ vẫn kĩu kịt g¸ng hµng rong, c¸i v¹t ¸o sên b¹c, c¸i d¸ng hao gÇy, xiªu xiªu vÉn thÊp tho¸ng dưới cái nắng cháy da hay cơn mưa bất chợt. Con cảm ơn mẹ nhiều lần lắm! Mẹ ¬i!. PhÇn bµi tËp t¹o ®o¹n. Bài 1; vận dụng các từ quan hệ từ để liên kết các từ đoạn, cụm từ, vế câu trong đoạn văn viết về cảm nhận của em về đôi bàn tay mẹ. Ví dụ:Từ lúc mới được sinh ra, tôi đã có thể cảm nhận được hơi ấm của đôi bàn tay mÑ: §«i bµn tay lu«n n©ng niu, lo l¾ng tõng giÊc ngñ, tõng b÷a ¨n cho t«i. §«i bàn tay dã dìu tôi những bước đi chập chững dầu tiên, nâng đỡ mỗi khi tôi té ngã và nhẹ nhàng chăm sóc những vết thương do tôi nghịch ngợm gây ra. Suèt nh÷ng n¨m th¸ng t«i ®i häc, bµn tay mÑ vÉn ©m thÇm lo l¾ng cho t«i. bµn tay mÑ kiªn nhÉn d¹y t«i viÕt nh÷ng nÐt ch÷ ®Çu tiªn; giÆt s¹ch chiÕc ¸o t«i mÆc; đánh bóng đoi giày tôi đi; thắp sáng ngọn đén trên bàn học; dọn dẹp gọn gàng àn ghế, tủ sách cho tôi. Bàn tay mẹ còn chuẩn bị cả chiếc giường tươm tất chăn màn cho t«i ngñ mçi tèi. Khi tôi trưởng thành, mỗi chặng đường tôi trải qua đều có dấu ấn bàn tay của mẹ. Chính đôi bàn tay ấy đã lau khô những gịot nước mắt khi tôi buồn đau, thất bại;. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> cẩn thận chọn chiếc áo cưới cho ngày vui trọng đị của tôi. Rồi đôi bàn tay ấy đã run lªn v× h¹nh phóc khi ®­îc bÕ trªn tay ®­a ch¸u ®Çu tiªn cña m×nh. Trên thế gian này, còn điều gì kì diệu và quí giá hơn đôi bàn tay mẹ. Đôi tay chai sần, vất vả nhưng êm ái, dịu dàng và bất cứ lúc nào cũng đầy ắp tình thương yêu dµnh cho b¹n. Dï ®i bÊt cø n¬i ®©u, ta còng khao kh¸t ®­îc quay trë vÒ bªn bµn tay yêu thương của mẹ. * Giáo viên yêu cầu học sinh thực hiện một số yêu cầu để rút ra bài học viết văn biểu cảm về một đối tượng trong cuộc sống. - Nhan đề bài văn: Đôi bàn tay mẹ. - Bè côc bµi v¨n: C¸c ý triÓn khai theo tr×nh tôe thêi gian. GÇn víi mçi mèc thêi gian trong cuộc đời của mỗi người con là đôi bàn tay mẹ dịu dàng, âu yếm, âm thÇm ch¨m sãc. -> Bài học về viết văn biểu cảm: Biểu cảm về đối tượng trong đời sống cần phải chân thành, xúc động. Biết lựa chọn được trình tự triển khai ý để làm nổi bật chủ đề. Bài tập 2: Viết đoạn văn biểu cảm về nụ cười của mẹ. - Nªu ®­îc c¸ch viÕt do¹n: qui n¹p/ diÔn dÞch. - néi dung chÝnh ®o¹n: béc léc¶m xóc vÒ nô cuêi cña mÑ. - Làm rõ được cảm nhận về nụ cười của mẹ: + Nụ cười yêu thương, nụ cười vui. + Những khi vắng bnụ cười của mẹ.... + Em yêu nhất nụ cười của mẹ. Đó là nụ cười ấm lòng => sắp xêp thành đoạn văn có dùng quan hệ từ hợp lí để lien kết, tạo mạch lạc cho v¨n b¶n. Bài tập 3: Vận dụng quan hệ từ để chữa câu dùng quan hệ từ chưa đúng hoặc thiÕu quan hÖ tõ. + §¸ mßn dï d¹ ch¼ng mßn Tào khê nước chảy hãy còn trơ trơ. - > Dùng quan hệ từ không hợp nghĩa: dù thường chỉ nhượng bộ. -> Thay bằng nhưng( mà), vì hai về câu chỉ sự tương phản, đối lập về nghĩa. + Tuy gương có tan xương nát thịt thì vẫn còn nguyên tấm lòng ngay thẳng như từ lóc mÑ cha sinh ra nã.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Dùng sai quan hệ từ tuy, tuy hay đi với nhưng chỉ qua hệ nhượng bộ mà các vế câu lại có ý chỉ nhượng bộ tăng tiến. Vì vậy thay bằng quan hệt ừ dù là hợp lí, dù hay đi với thì. Tạo thành cặp từ dù...thì/ vẫn chỉ quan hệ nhượng bộ tăng tiến. => Dù gương có tan xương nát thịt thì vẫn còn nguyên tấm lòng ngay thẳng như tõ lóc mÑ cha sinh ra nã. + Em t«i thÝch häc to¸n vµ t«i kh«ng thÝch. - >Dùng quan hệ và không phù hợp, vì từ và thường dùng biểu thị quan hệ liên hîp. - > Thay bằng quan hệ từ còn( hoặc nhưng, mà…). Vì còn biểu thị quan hệ đối lËp. => Em t«i thÝch häc to¸n cßn t«i kh«ng thÝch. + Nhưng với những người bận rộn lại thường là những người thấy mình luôn vui. - Dïng thõa quan hÖ tõ víi. - Bá tõ víi. => Nhưng những người bận rộn lại thường là những người thấy mình luôn vui. Bài tập 2: hãy điền các quan hệ từ thích hợp vào chỗ trống để tạo câu văn có nghÜa. Đỗ Phủ là nhà thơ hiện thực vĩ đại. Ông đã phanh phui những mặt xấu xa(…..của) x· héi ®­¬ng thêi.(…§ång thêi), trong nhiÒu bµi th¬ hiÖn thùc rÊt næi tiÕng, «ng còng thæ lé nh÷ng ­íc m¬ cao c¶(…mµ)ngµy nay nh©n lo¹i (…vµ) nh©n d©n trªn đất nước ông cũng mới làm cho nó trở thành một phần hiện thực.(…Bởi vậy), có người cho rằng Đỗ Phủ(…vừa) là nhà thơ(…của)thời đại(…vừa) là một nhà tiên tri. Bµi 3: ViÕt bµi v¨n biÓu c¶m vÒ sè phËn ng­ßi n«ng d©n ViÖt nam x­a trong c¸c bµi ca dao sau: - Co cß chÕt rò trªn c©y Cß con më lÞch xem ngµy lµm ma Cà cuống uống rượu la đà Chim ri rÝu rÝt bß ra lÊy phÇn. Chào mào thì đánh trống quân Chim chÝch cëi trÇn, v¸c mâ ®i rao. - C¸i cß chÕt tèi h«m qua Có hai hạt gạo với ba đồng tiền Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Một đồng thuê trống, thuê kèn. Một đồng mua mỡ đốt đèn thờ vong Một đồng mua mớ rau răm §em vÒ th¸i nhá thê vong con cß. * Nêu nhận xét chung: Số phận người nông dân xưa trong các bài ca dao trào phúng được miêu tả khá sinh động, tác giả dân gian mượn cách nói ẩn dụ- tượng trưng để diễn tả. * Nêu cảm nhận về số phận người nông dân xưa trong các bài ca: - Bµi ca 1: th«ng qua h×nh ¶nh c¸c vËt; con cß, cµ cuèng, chim ri, chµo mµo, chim chích, tác gải dân gian đã dựng lên không khí đám ma om sòm, nơi các thành viên trong làng xã ngày xưa “ xâu xé” trên cái chết dáng thương của con cò. Bài 2; Thông qua hình ảnh con cò, phê phán hủ tục ma chay rườm rà ở làng quê x­a qua c¸c chi tiÕt vÒ tiÒn tang ma. Tµi s¶n duy nhÊt cña con cß khi chÕt ®i lµ “hài hạt gạo và ba đồng tiền” thì đã mất đến hai đồng cho thuê kèn trống; tiền mua mỡ đốt đèn thờ. Cái thú vị cũng là cái chua xót nhất của bài ca dao lại nằm trong hai câu cuói bài: Một đồng mua mớ rau răm/ Đem về thái nhỏ thờ vong cpn cò.. NGười nông dân sống đã cực khổ vì bao nõi khổ , đến khi chết còn khổ hơn, không đựoc yên thân. * bày tỏ tình cảm của người viết, liên hệ với người nông dân trong xã hội mới. Bµi tËp 4: VËn dung c¸c c¸ch lËp ý trong v¨n biÓu c¶m, viÕt bµi v¨n c¶m nhËn vÒ quê hương yêu dấu. * Mở bài; Giới thiệu quê hương - Tình cảm dành cho quê hương. * Th©n bµi. - nêu cảm nhận chung về những đặc điểm tiêu biểu của quê hương: nêu nhứng dÊu hiÖu nh­ luü tre, c©y ®a ®Çu lµng, dßng s«ng,... - Những đặc điểm của quê hương tác dộng đến tình cảm, cảm xúc của bản thân: + Những ngôi nhà lợp ngói, nhà cao tầng-. Sự đổi thay, cuộc sống ấm no.. + Nghề nghiệp của người dân quê, gợi sự tần tảo, cần cù, sáng tạo, khát vọng vươn lên làm giầu,.. + Tình cảm của người dân que: trò chuyện dưới bóng râm cuẩ cây đã làng, bên luỹ tre sau những lúc lao đông; chia bùi sr ngọt, lá lành đùm lá rách,…khơi gợi tình người ấm áp, nhân hậu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - kể một kỉ niệm gắn bó với quê hương: lúc còn nhỏ… - Quê huơng có một ý nghĩa vô cùng quan trọng với mỗi người, con người không thể thiếu quê hương ( dẫn chứng) - Bày tỏ mong muốn với quê hương: + Quê hương có những thay đổi phù hợp với thời đại mới. + Mong muốn góp phân fnhỏ bé vào dựng xây quê hương giầu đẹp. * KÕt bµi. Khẳng định tình cảm với quê hương.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span>