Bài giảng môn học Lịch sử lớp 9 - Tuần 30 - Tiết 40 - Bài 26: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh chống đế quốc Mĩ và chính quyền Sài Gòn ở miền Nam (1954 - 1965)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµyso¹n:15/8/2010 Ngµy gi¶ng : 8a,b : 16/8/2010. Ng÷ v¨n bµi 1- TiÕt 1. T«i ®i häc. -Thanh TÞnh -. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật "tôi" ở buổi tựu trường đầu tiên trong cuộc đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh mang m¸c cña t¸c gi¶. 2. Kü n¨ng: - Rèn luyện kĩ năng đọc, cảm thụ phân tích, tâm trạng nhân vật. 3. Thái độ: Giáo dục tình cảm, khơi dậy cảm xúc về những kỉ niệm trong buổi tựu trường đầu tiên của mỗi người. II. chuÈn bÞ 1.GV: Bµi so¹n + tµi liÖu. 2. HS : So¹n bµi. III. Phương pháp. - Phân tích, gợi mở, nêu vấn đề… IV. Tæ chøc d¹y häc 1. ổn định tổ chức (1’) sĩ số : 8a 23/23 8b 22/22 2 KiÓm tra bµi cò:(2’) GV giới thiệu chương trình Ngữ văn 8 và những yêu cầu học tập bộ môn 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động *Giíi thiÖu bµi(1’) - Trong cuộc đời mỗi người, ai cũng có những kỉ niệm đẹp về buổi tựu trường đầu tiên. Kỉ niệm đó luôn êm dịu, trong trẻo sâu lắng, ngọt ngào. Thanh Tịnh đã ghi lại những cảm xúc Êy ta cïng trë l¹i c¶m gi¸c buæi ®Çu ®i häc qua bµi viÕt cña «ng.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. Hoạt động 1: Đọc- thảo luận chú thích I. §äc- th¶o luËn chó thÝch (7’) Môc tiªu: -§¸nh gi¸ vÒ t¸c gi¶ vµ hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm: “t«i ®i häc” - Kĩ năng đọc tóm tắt tác phẩm 1. §äc. * Giáo viên hướng dẫn học sinh cách đọc đọc to rõ ràng ,tình cảm - Giáo viên đọc mẫu môt đoạn gọi học sinh đọc tiếp Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o viªn nhËn xÐt uèn söa - Học sinh đọc chú thích sao Hái: Nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ “Thanh TÞnh” ?. 2.Th¶o luËn chó thÝch a. T¸c gi¶: Thanh TÞnh ( 1911-1988), sáng tác của ông nhìn chung đều đều toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm trong trÎo ªm dÞu.. Hái: Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c t¸c phÈm?. b. T¸c phÈm: TruyÖn ng¾n “T«i ®i häc” in trong tËp “Quª mÑ1941. Học sinh đọc chú giải sgk Ông đốc” là gì? “L¹m nhËn” nghÜa lµ g×? HS đọc các chú thích còn lại.. c.c¸c chó thÝch kh¸c:. Hoạt động 2: TH bố cục ( 4’) Môc tiªu : - Xác định bố cục và nội dung từng phần. II: Bè côc chia lµm 3 phÇn. Hái : nªn chia bè côc thµnh mÊy phÇn? Nªu néi dung tõng phÇn ? GV treo b¶ng phô ghi s½n bè côc vµ néi dung HS đối chiếu. P1: ®Çu . . .trªn ngän nói : t©m tr¹ng vµ c¶m nhËn cña nh©n vËt t«i trªn ®­êng tíi trường P2: TiÕp . . .chót nµo hÕt :T©m tr¹ng vµ cảm nhận của tôi lúc ở sân trường P3: Cßn l¹i :T©m tr¹ng vµ c¶m nhËn cña t«i khi ë trong líp häc. Hoạt động 3:Tìm hiểu văn bản ( 25’) Môc tiªu: -Ph©n tÝch ®­îc diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong t¸c phÈm vµ nh÷ng kØ niÖm cña nh©n vËt t«i trong qu¸ khø vµ hiÖn t¹i .rÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lý nh©n vËt - HS đọc từ đầu đến " hôm nay tôi đi học" Hỏi : Những gì đã gợi trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường? - Vµo cuèi thu, l¸ rông nhiÒu, h×nh ¶nh em. III. T×m hiÓu v¨n b¶n.. 1. Tr×nh tù diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm cña nhµ v¨n trong t¸c phÈm. - Tõ hiÖn t¹i t¸c gi¶ nghÜ vÒ dÜ v·ng.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ.. - Tr×nh tù: + T©m tr¹ng c¶m gi¸c cña “t«i” trªn đường cùng mẹ đến trường. + T©m tr¹ng c¶m gi¸c cña “t«i” khi nhìn ngôi trường, bạn bè, khi gọi tên m×nh, khi rêi tay mÑ. + T©m tr¹ng c¶m gi¸c cña “t«i” khi ngồi vào bàn đón giờ học đầu tiên.. - Hái : Nh÷ng kØ niÖm nµy ®­îc nhµ v¨n diÔn t¶ theo tr×nh tù nµo? -Tr×nh tù thêi gian. - HS chó ý vµo v¨n b¶n Hái : T×m nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt diÔn t¶ t©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña “t«i” khi cïng mÑ trên đường tới trường, khi nghe gọi tên, và lóc rêi tay mÑ? GV ph©n tÝch c¸c chi tiÕt. 2. T©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i”.. - Con ®­êng, c¶nh vËt vèn rÊt quen, tù nhiên thất lạ, thấy có sự thay đổi lớn trong lßng m×nh. - Cảm thấy trang trọng, đứng đắn với quÇn ¸o, s¸ch vë míi. - CÈn thËn n©ng niu mÊy quyÓn s¸ch, xin mẹ được cầm bút thước-> khẳng định mình. - Bỗng thấy sân trường dày đặc người, ai cũng quần áo sạch sẽ, gương mặt tươi vui. - Ngôi trường xinh xắn, oai nghiêm khác thường -> lo sợ vẩn vơ. - ThÊy ch¬ v¬, håi hép chê gäi tªn. - Lo sî ph¶i rêi tay mÑ. - C¶m thÊy võa l¹, võa gÇn gòi víi mäi Hỏi: Tâm trạng nhân vật “tôi” được thể hiện vật, với người bạn bên cạnh. bằng những phương thức biểu đạt nào? Tác - Vừa ngỡ ngàng và tự tin-> nghiêm trang vµo giê häc. dông cña nã? - Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m. -> §ã lµ nh÷ng yÕu tè lµm t¨ng gi¸ trÞ diÔn đạt. Hái: Tõ nh÷ng chi tiÕt trªn, em nhËn xÐt g× về tâm trạng của nhân vật “tôi” khi đến. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> trường lần đầu tiên? - HS đọc, nêu yêu cầu bài tập. - GV hướng dẫn: đọc lại đoạn văn, so sánh t©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i”.. *Bµi v¨n diÔn t¶ mét c¸ch tù nhiªn c¶m động tâm trạng hồi hộp, cảm giác ngỡ ngàng của nhân vật “tôi” khi đến trường buổi đầu tiên.. 4. Cñng cè (3 ’) - Gi¸o viªn kh¾c s©u kiÕn thøc bµi häc. 5. Hướng dẫn và chuẩn bị bài (2’) Bµi cò: ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt t«i. Bµi míi: ChuÈn bÞ tiÕt 2, tr¶ lêi c¸c c©u hái 3,4,5.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngµy so¹n : 16/8/2010 Ngµy gi¶ng : 8a :18/8/2010 8b: 19.8.2010. Bµi 1-TiÕt 2. V¨n b¶n. :T«i ®i häc (tiÕp). - Thanh TÞnh –. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Phân tích tình cảm yêu thương, trìu mến, chu đáo, cởi mở của những người lớn (mẹ, ông đốc, thầy giáo).Hiểu rõ trách nhiệm, tấm lòng của gia đình, nhà trường đối với thế hệ tương lai. - Phân tích những hình ảnh so sánh đặc sắc,nghệ thuật của tác phẩm. 2. Kü n¨ng: - §äc, ph©n tÝch, ph¸t hiÖn c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt. trong truyÖn ng¾n. 3. Thái độ: - Trách nhiệm của học sinh đối với trường lớp, thầy cô, cha mẹ. II. ChuÈn bÞ 1.Gi¸o viªn: bµi so¹n + tµi liÖu 2. Häc sinh: HS so¹n bµi, SGK III. Phương pháp : Đàm thoại, nêu vấn đề, phân tích IV.Tæ chøc d¹y häc 1. ổn định tổ chức (1’) 8a :23/23 8b: 22/22 2. KiÓm tra bµi cò ( 4’) Phân tích tâm trạng của nhân vật "tôi" khi đi trên đường, khi đứng trước ngôi trường, khi tới trường 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động * Giíi thiÖu bµi(1’) Trong cuộc đời mỗi người,ai cũng có những kỉ niệm đẹp về buổi tựu trường đầu tiên.Kỉ niềm đó luôn êm dịu,trong trẻo,sâu lắng.Thanh Tịnh đã ghi lại những cảm xúc đó thế nào?Ai là ngời đã giúp đỡ tôi có đợc sự tin cậy khi đến trường, họ là ngời như thế nào? Những người lớn họ đã có những tình cảm đối với con em mình và học trò của mình ra sao. Ông đốc tươi cười nhìn các em khi mới bước vào lớp với vẻ mặt đôn hậu và nhắc nhở các em học hành, còn thầy giáo trẻ là người giàu tình thương nhân ái với gương mặt tươi. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> cười rạng rỡ chào đón các em như thế nào? Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu văn bản “Tôi ®i häc”. Hoạt động của thầy. Néi dung I .§äc, th¶o luËn chó thÝch. II. Bè côc II. T×m hiÓu v¨n b¶n.. Hoạt đông 1:Tìm hiểu văn bản (25’) Môc tiªu Nhận xét được thái độ cử chỉ của những người lớn đối với Tôi - Ph©n tÝch, gîi më... HS đọc:Ông đốc trường Mĩ Lí đến tôi còng thÊy lµm l¹. 3 Thái độ, cử chỉ của những người lớn đối Hái: T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ t×nh víi nh÷ng em nhá lÇn ®Çu ®i häc. cảm của ông đốc đối với học sinh? a, Ông đốc. - Nh×n chóng t«i vµ nãi sÏ: "ThÕ lµ c¸c em ®­îc vµo líp 5, c¸c em ph¶i cè g¾ng Hỏi: Em nhận xét gì về tình cảm của ông học...Ông đốc nhìn chúng tôi với cặp mắt hiền đốc dành cho học sinh? từ và cảm động... - HiÒn tõ, bao dung. Hỏi: Tìm chi tiết miêu tả thầy giáo trẻ -Ông đốc là hình ảnh một người thầy, một trước khi đón học sinh vào lớp? lãnh đạo nhà trường rất hiền từ và bao dung. Em thấy thầy là người như thế nào? b, ThÇy gi¸o trÎ. - Gương mặt tươi cười đang đón chúng tôi trước cửa lớp Hỏi: Bà mẹ của nhân vậy tôi có những -> là người vui tính, giàu lòng yêu thương. hành động, thái độ gì để chuẩn bị và đưa c. Bà mẹ: con đến trường? - Chuẩn bị quần áo, sách vở, đưa con đến trường, cầm sách vở cho con -> chu đáo, quan Hái: Em c¶m nhËn ®iÒu g× vÒ t×nh c¶m t©m. của mọi người đối với những em học sinh lần đầu đến trường? Cảm nhận gì về môi - Ta nhận thấy trách nhiệm, tấm lòng của gia trường giáo dục đó? đình, nhà trường đối với thế hệ tương lai. Đó * HS liên hệ bản thân, nêu trách nhiệm là một môi trường giáo dục ấm áp, là nguồn của người học sinh trong nhà trương với nuôi dưỡng các em trưởng thành gia đình và xã hội. Hái: T×m vµ ph©n tÝch h×nh ¶nh so s¸nh ®­îc nhµ v¨n vËn dông trong truyÖn ng¾n? (HS thảo luận nhóm 2 người trong 3 phót) B¸o c¸o? NhËn xÐt? GV kÕt luËn.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động 2 : Tổng kết (3’) Môc tiªu HS qua bài học rút ra dược nội dung chÝnh vµ nghÖ thô©t cña truyÖn IV.Ghi nhí (SGK). Hái: Qua bµi em hiÓu g× vÒ t©m tr¹ng cña nhân vật tôi khi đến trường lần đầu? Tâm tr¹ng Êy ®­îc diÔn t¶ theo tr×nh tù nµo? Hoạt động 3 :Luyện tập.(5’) Môc tiªu -Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ nh©n vËt Rót ra bµi häc cho b¶n th©n. V. LuyÖn tËp:. Hái : Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ dßng c¶m xóc cña nh©n vËt “t«i” trong truyÖn ng¾n : T«i ®i häc”.. Hướng dẫn: Tæng hîp kh¸i qu¸t c¶m xóc theo tr×nh tù thêi gian , đó là căn cứ để nhìn ra sự thống nhất cña v¨n b¶n. chó ý sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a biÓu c¶m, miªu t¶, tù sù. 4. Cñng cè ( 3’ ) - Dßng c¶m xóc cña nh©n vËt “t«i” diÔn t¶ nh­ thÕ nµo? 5. Hướng dẫn học và chuẩn bị bài ( 2’) Bµi cò: Häc bµi, lµm bµi tËp 2 (tr 9) vµ c¸c bµi tËp trong SBT. Bài mới : Chuẩn bị: Cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ. Đọc kĩ, trả lời các câu hỏi SGK, xem trước các bài tập.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngµy so¹n : 17.8.2010 Ngµy gi¶ng: 8a: 19.8.2010 8b: 20.8.2010. Bµi 1 - TiÕt 3. Cấp độ khái quát của nghĩa tõ ng÷. I Mục tiêu cần đạt 1.KiÕn thøc: - Phân tích cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ. 2.KÜ n¨ng: - LuyÖn t­ duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng. 3.Thái độ: - Y thức sử dụng đúng nghĩa của từ ngữ. II. ChuÈn bÞ : 1 GV: bµi so¹n + tµi liÖu,b¶ng phô 2. HS : soạn bài xem trước cấp đọ khái quát qua sơ đồ III.Phương pháp: Phân tích,vấn đáp,học kết hợp IV.Tæ chøc giê häc: 1. ổn định tổ chức: (1’) 8a: 23/23 ; 8b: 22/22 2. KiÓm tra ba× cò: ( 2’) KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS. 3. Tiến trình tổ chứcc các hoạt động dạy học * Giíi thiÖu bµi( 1’) Trong lớp 6,lớp 7ta đã tìm hiểu về từ đồng nghĩa,từ trái nghĩa.Bên cạnh các từ ấy còn có c¸c tõ cã nghÜa bao hµm nhau.Nh÷ng tõ Êy gäi lµ g×? t×m hiÓu trong tiÕt häc h«m nay. Hoạt động của thầyvà trò. Néi dung chÝnh. Hoạt động 1:Tìm hiểu từ ngữ rộng, từ I. Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hÑp. ng÷ hÑp ( 15’) Môc tiªu: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> -Phân tích sơ đồ rút ra được từ ngữ nghĩa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp - Vẽ sơ đồ, bảng biểu GV treo sơ đồ trên bảng phụ. HS quan sát sơ 1. Bài tập (sơ đồ - tr 10). đồ Hỏi: Nghĩa của từ “động vật” rộng hơn hay hÑp h¬n nghÜa cña tõ “thó”, “chim”, “c¸”? V× sao? - Từ “động vật” nghĩa rộng hơn “thú”, “chim”, “c¸”. -> ”động vật” bao hàm “ chim”, “cá”, “thú”. Hái: NghÜa cña tõ “thó” réng h¬n hay hÑp hơn nghĩa của từ “voi”, “hươu”? vì sao? - Nghĩa của “thú” rộng hơn “voi”. “hươu” vì “thú” bao hàm “voi”, “hươu”. Hái: NghÜa cña “c¸”, “chim” réng h¬n hay hÑp h¬n “c¸ chim”, “c¸ thu”, “tu hó”. “s¸o”? - “c¸”, “chim” nghÜa réng h¬n, bao hµm “c¸ chim”, “c¸ thu”, “tu hó”, “s¸o”. - Réng h¬n -> bao hµm. Hái: NghÜa cña “thó”, “chim”, “c¸” réng h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo? - “thó”, “chim”, “c¸”/ réng h¬n: “voi”, “ - hươu”, “tu hú”. \ hẹp hơn “động vật”. Hái: Em nhËn xÐt g× vÒ nghÜa cña tõ ng÷?. 2.NhËn xÐt - NghÜa cña tõ ng÷ cã thÓ réng h¬n (kh¸i qu¸t h¬n), hÑp h¬n (Ýt kh¸i qu¸t h¬n) nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c. - Khi nã bao hµm nghÜa cña nh÷ng tõ ng÷ kh¸c. - Ph¹m vi nghÜa cña nã ®­îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña tõ kh¸c.. Hỏi: Em hiểu thế nào là cấp độ khái quát cña nghÜa tõ ng÷ ? 3. Ghi nhí ( SGK) HS đọc ghi nhớ (SGK)-GV chốt. Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập (18’) Môc tiªu: III. LuyÖn tËp. - Vận dụng kiến thức đã học giải được bài tập,phân tích, so sánh, lập sơ đồ - HS §äc bµi tËp 1, nªu yªu cÇu. 1. Bài tập 1 (10) Lập sơ đồ. HS lµm bµi.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a.. y phôc quÇn. NhËn xÐt.GV kÕt luËn. q. đùi. ¸o. q.dµi. Êo dµi. s¬ mi. vò khÝ sóng S. trường. HS đọc bài 2, xác định yêu cầu. Hái: T×m nh÷ng tõ cã nghÜa réng so víi nghĩa của các từ trong nhóm sau:Chất đốt, nghÖ thuËt, nh×n, liÕc…… Th¶o luËn nhãm 3 trong 3 phót. B¸o c¸o. HSvµ GV nhËn xÐt, bæ sung.. HS đọc bài 3, xác định yêu cầu Hái:T×m tõ ng÷ cã nghÜa bao hµm trong ph¹m vi cña c¸c tõ sau: Xe cé,kim lo¹i, mang….? §äc bµi 4 nªu yªu cÇu bµi tËp. HS lµm bµi. Gäi 2 HS lªn b¶ng gi¶i. HS vµ GV nhËn xÐt, bæ sung.. §b¸c. bom bom bcµng. bom bi. 2. Bµi tËp 2 (10). a. Chất đốt: xăng, dầu hoả, ma dút, củi, than.. b. nghÖ thuËt: héi ho¹, ©m nh¹c, v¨n ho¸, ®iªu kh¾c... c. thøc ¨n; Canh, nem, thÞt luéc, rau sµo, t«m rang... d. nh×n: liÕc, ng¾m, nhßm, ngã... e. đánh : đấm , đá, thụi, bịch... 3. Bµi 3 (10). a. Xe cé: « t«, xe m¸y, xe bß... b. Kim loại: sắt, nhôm, đồng.... c. hoa qu¶: cam, mÝt xoµi nh·n... d. (người): họ hàng: cô, dì, chú bác... e. mang: x¸ch, khiªng, g¸nh... 4. Bµi 4: (10). ChØ ra nh÷ng tõ ng÷ kh«ng thuéc ph¹m vi nghÜa cña mçi nhãm tõ ng÷ sau: a. thuèc lµo. b. thñ quü. c.bót ®iÖn. d. hoa tai .. 4. Cñng cè ( 3’) Tõ ng÷ nghÜa réng lµ g×? Tõ ng÷ nghÜa hÑp lµ g×? Cho vÝ dô? 5. Hướng dẫn học ở nhà ( 2’) Bµi cò: Häc ghi nhí, lµm bµi tËp 5,6,7. Bài mới: Soạn: tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Đọc kĩ, trả lời câu hỏi SGK, trước các bài tập.. Lop8.net. xem.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngµy so¹n : 18.8. 2010 Ngµy gi¶ng: 8b : 20.8.2010 8a: 21.8.2010. Bµi 1- TiÕt 4. Tính thống nhất về chủ đề của v¨n b¶n.. I Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Phân tích được chủ đề của văn bản, tính thống nhất về chủ đề của văn bản. - Viết được một văn bản bảo đảm tính hệ thống về chủ đề 2.KÜ n¨ng: - Tạo lập văn bản có chủ đề. 3.Thái độ: - ý thức viết bài mạch lạc, nổi bật chủ đề. II.ChuÈn bÞ 1. GV: SGK,b¶ng phô 2. HS : T×m hiÓu bµi tËp III.Phương pháp: Ph©n tÝch,häc hîp t¸c IVTæ chøc giê häc: 1.ổn định tổ chức:(1’) 8a: 23/23 8b: 22/22 2. KiÓm tra bµi cò: ( 1’) KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña HS 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung chÝnh. Hoạt động 1: Tìm hiểu chủ đề văn I. Chủ đề của văn bản.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> b¶n ( 10’) Môc tiªu: - Phân tích văn bản rút ra chủ đề 1.Bµi tËp: V¨n b¶n “t«i ®i häc” -§äc kÜ v¨n b¶n“ T«i ®i häc” Hái: T¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c nµo trong thêi th¬ Êu cña m×nh? (KØ niÖm khi cïng mÑ ®i trªn con đường làng đến trường, khi đến trường MÜ LÝ, khi rêi tay mÑ vµo líp häc ) Hỏi: Sự hồi tưởng ấy gợi lên ấn tượng g× trong lßng t¸c gi¶? (ấn tượng mạnh mẽ, sâu sắc, không thể quên của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên trong đời mình ) *Buổi tựu trường chính là đối tượng, những kỉ niệm chính là các vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. Hỏi: Đối tượng văn bản và những vấn đề chính của văn bản chính là chủ đề v¨n b¶n? - Những vấn đề chính của văn bản. Kỉ niÖm khi cïng mÑ ®i trªn con ®­êng, khi đến trường, khi rời tay mẹ để vào häc, khi ngåi häc. 2 .NhËn xÐt. Hỏi: Em có nhận xét gì về chủ đề của - > Đối tượng văn bản: buổi tựu trường. v¨n b¶n? GV chèt l¹i néi dung Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. II. Tính thống nhất về chủ đề văn bản Hoạt động 2 :Tìm hiểu tính thống nhất về chủ đề ( 15’) Môc tiªu: Ph©n tÝch bµi tËp thÊy ®­îc tÝnh thèng nhất về chủ đề của văn bản 1.Bµi tËp: V¨n b¶n “ T«i ®i häc” Hái: C¨n cø vµo ®©u mµ em biÕt v¨n b¶n “ T«i ®i häc” nãi lªn nh÷ng kØ niệm của tác giả về buổi tựu trường đâu tiªn? (Căn cứ: nhan đề văn bản, từ ngữ các c©u trong v¨n b¶n viÕt vÒ buæi tùu trường) - T×m nh÷ng tõ ng÷ diÔn t¶ t©m tr¹ng. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” ( §¹i tõ “ t«i” vµ c¸c tr¹ng ng÷ biÓu thÞ ý nghÜa ®i häc ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lần). Duy trì chủ đề. Hái : T×m tr¹ng ng÷ chi tiÕt næi bËt c¶m gi¸c míi l¹ xen lÉn bì ngì cña “ tôi” khi cùng mẹ đến trường, khi cùng c¸c b¹n vµo líp: Trªn ®­êng ®i häc: + C¶m nhËn vÒ con ®­êng: quen ®i l¹is lắm lần => Thấy lạ, cảnh vật thay đổi + Thay đổi về hành vi: Lội qua sông thả diều, đi ra đồng nô đùa-> Đi học cố lµm nh­ mét häc trß thùc sù. - Trên sân trường : + Cảm nhận ngôi trường :Cao ráo, sạch sÏ h¬n c¸c nhµ trong lµng, oai nghiªm như đình làng, sân rộng-> Tôi lo sợ vẩn v¬ + C¶m gi¸c bì ngì, lóng tóng ®i xÕp hµng vµo líp - Trong líp: C¶m thÊy xa mÑ,nhí nhµ Hái: C¶m gi¸c cña nh©n vËt “ t«i” trong buổi tựu trường là gì? ( Mới lạ, bì ngì, lo l¾ng) những chi tiết và phương tiện ngôn từ trong v¨n b¶n cã tËp chung kh¾c ho¹ t« ®Ëm c¶m gi¸c nµy kh«ng? ( Cã). GV bæ sung - Nhan đề: Tôi đi học. - Các câu các đoạn đều xoay quanh vấn đề “Tôi đi học” - §¹i tõ “t«i” vµ c¸c tõ ng÷ biÓu thÞ ý nghÜa ®i häc ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lần--> Duy trì chủ đề. - Các chi tiết và phương tiện ngôn từ đều khắc hoạ tô đậm cảm giác bỡ ngỡ , míi l¹,lo l¾ng cña nh©n vËt. Hái: v¨n b¶n nµy cã tÝnh thèng nhÊt 2.NhËn xÐt: cao về chủ đề, em hiểu thế nào về tính thống nhất về chủ đề văn bản? ->Văn bản có tính thống nhất chủ đề khi chỉ biểu đạt chủ đề đã xác định không xa rời hay lạc. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> sang chủ đề khác. III Ghi nhí (sgk).. Hoạt động 3: Tổng kết ( 3’) -Môc tiªu: - N¾m ch¾c néi dung,so s¸nh,ph©n tÝch IV LuyÖn tËp. Hoạt động4:Hướng dẫn làm BT( 10’) Môc tiªu: - VËn dông kiÕn thøc ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Bµi 1 (13). Phân tích tính thống nhất về chủ đề văn bản Hs đọc, nêu yêu cầu bài tập. HS lµm bµi.Ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ “Rõng cä quª t«i”. chủ đề văn bản “ Rừng cọ quê tôi” Gäi 1-> 2 em lªn b¶ng. a. Đối tượng: Rừng cọ quê tôi. - Tr×nh tù: T¶ c©y cä ( th©n, l¸, bóp..) - Tác dụng của cọ: chổi, bóng râm, đựng hạt Hs vµ GV nhËn xÐt, bæ sung. giống, nốn cọ, quả để ăn). - Tình cảm của người Sông Thao đối với cọ. - Trật tự này không thay đổi vì nếu thay đổi nó sÏ kh«ng cßn hîp lý. b. Chủ đề của văn bản trên: Tác dụng của cọ và tình cảm của người Sông Thao đối với cọ. c.Chủ đề ấy được thể hiện trong văn bản: - Miªu t¶ rõng cä: b»ng TN tr×u mÕn, th©n thương. - Cuộc sống của những người dân luôn gắn bó víi cä. d.Từ ngữ, câu tiêu biểu thể hiện chủ đề văn b¶n: - Chẳng có nơi nào đẹp như Sông Thao quê ôi, rõng cä trËp trïng... - cuéc sèng quª t«i g¾n bã víi c©y cä. - Người Sông Thao quê tôi đi đâu cũng nhớ về rõng cä quª m×nh. 2. Bµi 3( tr 14). Cã thÓ bæ sung vµ s¾p xÕp l¹i HS đọc, nêu yêu cầu bài tập 3 Hái: Cã thÓ bæ sung, söa nh÷ng néi nh­ sau: a.Cø mïa thu vÒ mçi lÇn thÊy c¸c em nhá nóp dung g× vµo bµi tËp ? GV hướng dẫn học sinh làm sửa chữa . dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại n¸o nøc, rén r·, xèn xang. NhËn xÐt. b.Con đường đến trường trở nên xa lạ, cảnh vật GV söa ch÷a, bæ sung. thay đổi. c.Muèn thö søc g¾ng mang s¸ch vë nh­ cËu häc trß thøc sù. d.Sân trường rộng, ngôi trường cao hơn. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> e.Thấy sợ hãi, chơ vơ trong hàng người bước vào líp. f.ThÊy xa l¹.... 4. Cñng cè ( 2’) Chủ đề là gì? Tính thống nhất của chủ đề như thế nào? 5. Hướng dẫn học ở nhà ( 2’) Bµi cò: Häc ghi nhí, lµm c¸c bµi tËp trong SGK vµ bµi tËp SBT. Bµi míi: ChuÈn bÞ: Trong lßng mÑ. Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK.. Ngµy so¹n: 18.8.2010 Ngµy gi¶ng: 8b: 20.8.2010 8a: 21.8.2010. Ng÷ v¨n: Bµi 2 - TiÕt 5. V¨n b¶n: Trong lßng mÑ ( TrÝch “. Nh÷ng ngµy th¬ Êu”- Nguyªn Hång). I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Phân tích được sự độc địa, ác độc của bà cô trong tác phẩm, thấy được vẻ mặt lạnh lùng của xã hội đồng tiền.Tình yêu thương mẹ được bộc lộ qua cảm xúc,thái độ của bé Hồng 2.KÜ n¨ng: - T×m hiÓu bè côc, ph©n tÝch nh©n vËt 3.Thái độ: - Tình cảm yêu thương, đùm bọc, chân thành II. ChuÈn bÞ 1. GV : SGK- tranh vÏ 2. HS : SGK. III Phương pháp: -Vấn đáp, học kết hợp. IV Tæ chøc d¹y häc: 1.ổn định tổ chức: (1’ ) 8a: 23/23 8b: 22/22 2. KiÓm tra bµi cò: ( 4’) Hỏi: Phân tích thái độ, cử chỉ của những người lớn ( bà mẹ, ông đốc, thầy giáo trẻ) đối với những em nhỏ lần đầu đến trường?. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 3.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học * Giíi thiÖu bµi ( 1’) Nhà văn Nguyên Hồng luôn hướng ngòi bút vào những người cùng khổ,gần gũi mà ông yêu thương thắm thiết.Một trong những tác phẩm tiêu biểu cho tinh thần ấy là hồi kí “Những ngµy th¬ Êu” mµ h«m nay chóng ta t×m hiÓu ®o¹n trÝch :Trong lßng mÑ. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung chÝnh.. Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc-TH chú I.Đọc - Thảo luận chú thích. thÝch ( 10’) Môc tiªu: - §äc chÝnh x¸c, hiÓu ®­îc tõ ng÷ khã.T×m hiÓu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm - GV đọc mẫu, hướng dẫn: giọng đọc bà cô( nghiệt ngã, cay độc), bé Hồng ( dè dặt, đề 1. §äc phßng....) - Học sinh đọc. - HS, GV nhËn xÐt, söa ch÷a. - Học sinh đọc chú thích *SGK Hái: Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ ? GV cung cÊp th«ng tin vÒ t¸c gi¶ - 17 tuæi cïng mÑ ra H¶i Phßng sèng víi những người “dưới đáy” xã hội. - Gi¸c ngé CM thêi k× MÆt trËn d©n chñ1936-1939-> viÕt b¸o. - 1939 bÞ TDP b¾t giam, 1942 ®­îc tù do, 1943 ra nhËp héi v¨n hãa cøu quèc. MÊt t¹i Yªn ThÕ- H¶i Phßng. - ThÕ giíi nh©n vËt: l­u manh, phu phen, thî thuyÒn, trÎ em ®Çu ®­êng xã chî, tri thức nghèo chịu đau đớn, bất hạnh -> luôn yªu cuéc sèng vµ ý thøc ®­îc nh©n phÈm cña m×nh. - Phụ nữ lao động, trẻ em là những nhân vËt ¸m ¶nh, trë ®i trë l¹i trong t¸c phÈm cña «ng. GV sã s¸nh víi Nam Cao cïng nh÷ng nh©n vật như thế - > thể hiện tình yêu, sự đồng c¶m. NC viÕt b»ng ngßi bót s¾c l¹nh, NH: ngòi bút chan chứa yêu thương. Hái: KÓ tªn mét sè t¸c phÈm cña «ng? - BØ vá - tiÓu thuyÕt- 1938 - Nh÷ng ngµy th¬ Êu - 1938 - Trêi xanh - tËp th¬- 1960 - Cöa biÓn- bé tiÓu thuyÕt.. 2.Th¶o luËn chó thÝch a.T¸c gi¶, t¸c phÈm * T¸c gi¶ - Nguyªn Hång ( 1918-1982), quª Nam Định. Trước Cách mạng thánh Tám sèng chñ yÕu ë H¶i Phßng. - Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña nh÷ng người cùng khổ. - Được giải thưởng HCM về văn học nghÖ thuËt n¨m 2000.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Nói rõng Yªn ThÕ. - Bước đường viết văn - Hồi kí 1970 Hái: Em biÕt g× vÒ tËp tiÓu thuyÕt “Nh÷ng * T¸c phÈm.“Nh÷ng ngµy th¬ Êu”: Håi ngµy th¬ Êu”? kí kể về cuộc đời cay đắng của tác giả gồm 9 chương. - Đoạn trích thuộc chương IV. b.C¸c chó thÝch kh¸c. HS đọc chú thích khác sgk Hái: Gi¶i thÝch tõ “rÊt kÞch”? “ Tha hương cầu thực” có nghĩa là gì? §o¹n trÝch chia mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn? Hoạt động 2: Tìm hiểu bố cục (5’) Môc tiªu: - Xác định được bố cục, nội dung từng phần Hái : Nªu bè côc ®o¹n trÝch, néi dung tõng II. Bè côc: 2 phÇn:. phÇn? HS tr×nh bµy-nhËn xÐt GV nhËn xÐt,bæ sung (Dïng b¶ng phô). Hoạt động 3: Hướng dẫn tìm hiểu văn b¶n ( 18’) Môc tiªu: - Phân tích nhân vật bà cô,cảm xúc,thái độ của Bé Hồng.Giá trị nghệ thuật độc đáo - HiÓu s¬ qua vÒ hoµn c¶nh cña chó bÐ Hồng, giúp các em nắm rõ hơn đặc điểm nh©n vËt bµ c« trong cuéc tho¹i víi ch¸u. - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt HS đọc: “Một hôm...tr 15. Hỏi: Tìm chi tiết miêu tả thái độ của bà cô khi nãi chuyÖn víi bÐ Hång vÒ mÑ? - GVPT: Cười hỏi chứ không phải lo lắng hái hoÆc nghiªm nghÞ hoÆc ©u yÕm hái. Điều đó cho thấy bà cô là người rất thâm. - P1: Từ đầu -> người ta hỏi đến chứ: Cuộc đối thoại giữa bà cô và chú bé Hång; ý nghÜ, t×nh c¶m cña bÐ Hång đối với mẹ. - P2: Cßn l¹i: Cuéc gÆp gì bÊt ngê víi mÑ. III. T×m hiÓu v¨n b¶n.. 1. Nhân vật bà cô trong cuộc đối thoại víi BÐ Hång -Cười hỏi: Hồng! Mày có muốn vào Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng? Giọng nói, nét mặt cười rất kịch.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> hiểm, muốn thông qua đó để bỡn cợt, mỉa mai chú bé Hồng. Điệu cười rất kịch Hỏi: Bé Hồng đã trả lời ra sao? Vì sao lại tr¶ lêi nh­ thÕ? - Kh«ng! Ch¸u kh«ng muèn vµ. Cuèi n¨m thÕ nµo mî ch¸u còng vÒ. - Vì chú nhận ra được ý nghĩ cay độc của bà c«-> tr¶ lêi ®Çy th«ng minh vµ tù tin. Hỏi: Thái độ của bà cô như thế nào khi nghe bÐ Hång tr¶ lêi nh­ thÕ? Hái: Khi thÊy bÐ Hång nøc në, bµ c« cã buông tha không? Qua đó em thấy bà ta là người như thế nào? - Không. Vẫn tươi cười kể các chuyện cho t«i nghe, T¶ tØ mØ vÒ t×nh c¶nh tóng quÉn, gÇy guéc, rách rưới của mẹ. Hái: Em nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu cña nh©n vËt nµy? Qua nh©n vËt bµ c«, t¸c gi¶ bµy tá thái độ gì? -Tè c¸o x· héi phong kiÕn víi nh÷ng cæ tôc đày đoạ con người, khô héo cả tình máu mủ. GV nãi thªm vÒ quan niÖm cña x· héi phong kiến đối với người phụ nữ. - TÝnh c¸ch cña bµ c« lµ s¶n phÈm cña những định kiến đó.. -> Gi¶ dèi, bìn cît, mØa mai chó bÐ Hång. - Giäng ngät ngµo: - Sao l¹i kh«ng vµo? Mợ mày phát tài lắm, có như dạo trước ®©u? -Chằm chặp nhìn tôi, vỗ vai tôi cười: Mµy dai qu¸, cø vµo ®i, tao ch¹y cho tiÒn tµu. Vµo mµ b¾t mî mµy may v¸ s¾m sö¨ cho vµ th¨m “em bД chø. - Ng©n dµi tiÕng “em bД thËt râ, thËt ngät. -> L¹nh lïng, tµn nhÉn, th©m hiÓm.. ->Giäng ch©m chäc, nhôc m¹, miÖt thÞ hai mÑ con Hång. * Bà cô là người cay độc, xảo quyệt, đại diện cho xã hội cổ hủ phi nhân đạo, mất hết tình người.. 4. Cñng cè (4’) Hỏi: Bà cô của bé Hồng là người như thế nào? Qua nh©n vËt nµy em hiÓu g× vÒ x· héi phong kiÕn ®­¬ng thêi? 5. Hướng dẫn học bài( 2’) Bài cũ: Học bài, nắm nội dung. Hiểu được tính cách thâm độc của bà cô và những cổ tục phong kiÕnvµ t©m tr¹ng cña bÐ Hång Bµi míi: ChuÈn bÞ tiÕp c¸c c©u hái 2,3,4 (SGK) xem bµi tËp luyÖn tËp.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ngµy so¹n: 21.8.2010 Ngµy gi¶ng: 8a,b: 23.8.2010. Ng÷ v¨n: Bµi 2 - TiÕt 6. V¨n b¶n: Trong lßng mÑ ( TrÝch “. Nh÷ng ngµy th¬ Êu”Nguyªn Hång). I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc: - Phân tích được sự độc địa, ác độc của bà cô trong tác phẩm, thấy được vẻ mặt lạnh lùng của xã hội đồng tiền.Tình yêu thương mẹ được bộc lộ qua cảm xúc,thái độ của bé Hồng 2.KÜ n¨ng: -T×m hiÓu bè côc, ph©n tÝch nh©n vËt 3.Thái độ:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Tình cảm yêu thương, đùm bọc, chân thành II. ChuÈn bÞ 1. GV: SGK- tranh vÏ 2. HS : SGK. III. Phương pháp: -Vấn đáp, thảo luận, nêu vấn đề. IV. Tæ chøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức: ( 1’) 8a: 23/23 8b: 22/22 2. KiÓm tra bµi cò: (5’) - Phân tích hành động, thái độ của người cô trong cuộc thoại với bé Hồng để làm nổi bật tính cách, đặc điểm của nhân vật? 3. Tiến trình tổ chức các hoạt động * Giíi trhiÖu bµi: ( 1’) - Giờ trước ta đã phân tích thấy được bộ mặt tàn nhẫn của bà cô với Bé Hồng.Còn tình cảm của Bé Hồng đối với mẹ thế nào? qua những hành động,cảm xúc ra sao ta tìm hiểu tiếp bài h«m nay.. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung chÝnh. Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản ( 24’) Môc tiªu: - Phân tích thái độ của Bé Hồng với cô và cảm xúc khi gặp mẹ.Tình yêu thương mẹ được bộc lộ qua cảm xúc,thái độ của bé Hồng -Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt nh©n vËt - HS chú ý đọc đoạn cuối của văn bản. Hỏi: Khi nghe những lời giả dối, thâm độc của bà cô đối với mẹ, bé Hồng có phản ứng và tâm tr¹ng nh­ thÕ nµo? - Khi nghe c« hái, lËp tøc trong kÝ øc cña Hång hiÖn lªn h×nh ¶nh mÑ vÎ mÆt rÇu rÇu vµ hiÒn tõ, ph¶n øng th«ng minh . Hái: Em nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt sö dông trong ®o¹n nµy? - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt tµi t×nh: Lúc đầu cười -> thái độ chống đối trước sự mỉa mai của bà cô, nhưng sau đó tâm hồn non nớt cña em kh«ng chÞu ®­îc sù tÊn c«ng cña bµ c« Lop8.net. I. §äc - Th¶o luËn chó thÝch. II. Bè côc III. T×m hiÓu v¨n b¶n.. 2. Tình cảm của chú bé Hồng đối với mÑ. *a. Nh÷ng ý nghÜ, c¶m xóc cña Hång khi tr¶ lêi bµ c«. - Nước mắt ròng ròng rớt hai bên má... cười dài trong tiếng khóc.. - Cô chưa nói hết câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ -> sự uất ức lên đến cực điểm “ gi¸ nh­.......míi th«i” - Sử dụng các động từ mạnh, hình ảnh so sánh, lời văn dồn dập-> phương thức biÓu c¶m. - Sự đau đớn, tủi cực xen lẫn căm giận.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>