Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 2 - Tiết 5: Văn bản: Cuộc chia tay của những con búp bê (tiết 2)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TUẦN 2 TIẾT O5 Ngày soạn: Ngày dạy: Văn Bản:CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (T1) (Theo Khánh Hoài) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểt được hoàn cảnh éo le và tình cảm ,tâm trạng của các nhân vật trong truyện. - Nhận ra được cách kể chuyện trong văn bản . B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết ,sâu nặng và nỗi đau khổ của ngững đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mệ li dị - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản 2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu Văn bản truyện ,đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng các nhân vật. - Kể và tóm tắt truyện 3. Thái độ: - Rèn kĩ năng miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật C. PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thực hành D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định : 2. Bài cũ ?Viết một đoạn văn ngắn , khoảng 5-6 câu trình bày cảm nhận của em về hình ảnh và vai trò của người mẹ qua 2 vb nhật dụng vừa mới học : Cổng trường mở ra và Mẹ tôi 3. Bài mới : Giới thiệu bài: Trong cuộc sống , ngoài việc trẻ được sống đầy đủ về vật chất thì cha mẹ còn làm cho con trẻ đầy đủ , hoàn thiện về đời sống tinh thần . Trẻ có thể thiếu thốn vật chất nhưng tinh thần cần phải đầy đủ . Cho dù rất hồn nhiên , ngây thơ nhưng trẻ vẫn cảm nhận , vẫn hiểu biết 1 cách đầy đủ về c/ s gia đình mình . Nếu chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh , các em cũng biết đau đớn , xót xa , nhất là khi phải chia tay với gia đình thân yêu của mình . Để hiểu rõ hoàn cảnh đó , bài học hôm nay sẽ giúp ta hiểu được vấn đề đó HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS *HOẠT ĐỘNG 1 :Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu về tác giả ,tác phẩm. ? Nêu một vài hiểu biết của em về tác giả ,tác phẩm? ? Văn bản này thuộc kiểu văn bản nào? ? Giống văn bản nào mà chúng ta đã học? ? Em hãy tóm tắt vb này một cách ngắn gọn nhất ? *HOẠT ĐỘNG 2 : Đọc và tìm hiểu văn bản GV: Gọi hs đọc những đoạn tiêu biểu Gv : Giải thích từ khó. Gv : Đọc mẫu một đoạn ,gọi hs đọc tiếp cho đến hết văn bản. ? Truyện có thể chia làm mấy phần? HS : Thảo luận (2’) trình bày. Gv: Định hướng.. NỘI DUNG BÀI DẠY I. GIỚI THIỆU CHUNG 1. Tác giả: Khánh Hoà 2.Tác phẩm: Truyện ngắn được trao giải nhì trong cuộc thi thơ-văn viết về quyền trẻ em 1992 3. Thể loại : Vb nhật dụng viết theo kiểu văn bản tự sự 4. Tóm tắt II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN. 1. Đọc tìm hiểu từ khó a. Đọc văn bản b.Tìm hiểu từ khó * Ráo hoảnh :Khô không có một chút nước nào 2. Tìm hiểu văn bản a. Bố cục : 2phần + Từ đầu đến ….Từ thủa ấu thơ :Cuộc chia tay cua hai anh em Thành và Thủy + Còn lại: Cuộc chia tay của Thủy với lóp học,và chia tay đột ngột ở nhà.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gv :Yêu cầu hs tóm tắt lại đoạn 1. ? Truyện viết về ai ? Về việc gì ? Ai là nhân vật chính ? HS: Thảo luận trình bày GV: Chốt sửa sai ? Tại sao tên truyện lại là “ Cuộc chia tay của những con búp bê” ? Tên truyện có liên quan gì đến ý nghĩa của truyện không ? Hs :Thảo luận (3’), trình bày. Gv : Giảng ? Em có nhận xét gì về tình cảm của 2 anh em trong câu chuyện này ? HS:Tình cảm chân thành , sâu nặng ? Chính vì tình cảm sâu nặng như thế nên gặp cảnh ngộ phải chia tay chúng đã bộc lộ cảm xúc gì ? Hs : Cảm nhận , trả lời * HỌAT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn tự học. b. Phân tích * Cuộc chia tay của Thuỷ với anh trai . - Hoàn cảnh sảy ra sự việc trong truyện : bố mẹ Thành và Thuỷ li hôn - Những giọt nước mắt xót xa, ngậm ngùi của hai anh em trong đêm. - Kỉ niệm của người anh đối với em. - Thuỷ mang kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh - Chiều nào Thành cũng đón em đi học về , dắt tay nhau vừa đi vừa trò chuyện - Thành nhường hết đồ chơi cho em nhưng Thuỷ lại thương anh “Không ai gác đêm cho anh ngủ” nên để lại cho anh cả 2 con búp bê  Tình cảm chân thành , sâu nặng, tấm lòng nhân hậu,vị tha III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Tóm tắt vb - Đặt nhân vật Thuỷ vào ngôi thứ nhất đttr kể tóm tắt câu chuyện - Học phần ghi nhớ .Soạn mục tiếp theo của bài.. E. RÚT KINH NGHIỆM : ……………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………. ******************************************** TUẦN 2 TIẾT O6 Ngày soạn: Ngày dạy: Văn Bản:CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (T2 ) (Theo Khánh Hoài) A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểt được hoàn cảnh éo le và tình cảm ,tâm trạng của các nhân vật trong truyện. - Nhận ra được cách kể chuyện trong văn bản . B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết ,sâu nặng và nỗi đau khổ của ngững đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản 2. Kĩ năng: - Đọc - hiểu Văn bản truyện ,đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng các nhân vật. - Kể và tóm tắt truyện 3. Thái độ: - Rèn kĩ năng miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> C. PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thực hành D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định : 2. Bài cũ ? Em hãy tóm tắt lai truyên ngắn Cuộc chia tay của những con búp bê. 3. Bài mới : Giới thiệu bài: Trong cuộc sống , ngoài việc trẻ được sống đầy đủ về vật chất thì cha mẹ còn làm cho con trẻ đầy đủ , hoàn thiện về đời sống tinh thần . Trẻ có thể thiếu thốn vật chất nhưng tinh thần cần phải đầy đủ . Cho dù rất hồn nhiên , ngây thơ nhưng trẻ vẫn cảm nhận , vẫn hiểu biết 1 cách đầy đủ về c/ s gia đình mình . Nếu chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh , các em cũng biết đau đớn , xót xa , nhất là khi phải chia tay với gia đình thân yêu của mình . Để hiểu rõ hoàn cảnh đó , bài học hôm nay sẽ giúp ta hiểu được vấn đề đó HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS * HOẠT ĐỘNG 1: Gv hướng dẫn hs tìm hiểu mục 2. Gv :Yêu cầu hs đọc lại đoạn 2. Hs : Thực hiện. ? Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia 2 con búp bê Vê sĩ và em nhỏ ra 2 bên có mâu thuẫn gì ? Hs : Phát biểu. ? Kết thúc truyện Thuỷ đã lựa chọn cách giải quyết ntn? ? Chi tiết này gợi lên trong em những suy nghĩ,tình cảm gì? GV gợi ý: Thuỷ đặt 2 con búp bê nằm cạnh nhau Gợi lên trong lòng người đọc lòng thương cảm đối với em:Một em bé gái giàu lòng vị tha,….. Theo dõi cuộc chia tay với lớp Hs : Trả lời. ? Trong đoạn này , chi tiết nào khiến em cảm động nhất? Vì sao ? ? Hãy nhận xét về cách kể truyện của tác giả , cách kể này có tác dụng gì trong việc làm nổi rõ tư tưởng của truyện ? Hs :Thảo luận(3’) trình bày. Gv : Định hướng. ? Nghệ thuật độc đáo trong việc xây dựng truyện? ? Qua câu chuyện này , theo em tác giả muốn gửi gắm đến mọi người điều gì ? GV : Thông điệp mà câu truyện gửi tới cho ngừơi đọc là gì? Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời *HOẠT ĐỘNG 2. Hướng dẫn tự học. NỘI DUNG BÀI DẠY II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN. 1. Đọc tìm hiểu từ khó a. Đọc văn bản b.Tìm hiểu từ khó 2. Tìm hiểu văn bản a. Bố cục : b. Phân tích *. Cuộc chia tay của Thuỷ với anh trai . *. Cuộc chia tay với lớp học - Cô mở cặp lấy một quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắp vàng đưa cho Thuỷ - Em tôi …nức nở -> Cần yêu thương và quan tâm đến quyền lợi của trẻ em , đừng làm tổn hại đến hững tình cảm tự nhiên, trong sáng. * Nghệ thuật : - Xây dựng tình huống tâm lí - Lựa chọn ngôi thứ nhất để kể : nhân vật tôi trong truyện kể lại câu chuyện của minh nên những day dứt , nhớ thương được thể hiện một cách chân thực . - Khắc hoạ hình tượng nhân vật trẻ nhỏ ( Thàng và Thuỷ) qua đó gợi lại suy nghĩ về sự lựa trọn ,ứng sử của những người làm cha làm mẹ. - Lời kể tự nhiên theo trình tự sự việc * Ý nghĩa văn bản: - Là câu truyện của ngững đứa con nhưng lại gợi cho những người làm cha, mẹ phải suy nghĩ .Trẻ em cần được sống trong mái ấm gia đình . Mỗi người cần phải biết giữ cho gia đình hạnh phúc 3. Tổng kết :SGK/27 III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Tóm tắt vb - Tìm các chi tiết của truyện thể hiện tình cảm gắn bó của hai anh em Thành và Thuỷ - Soạn bài “Bố cục trong văn bản. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> E. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……………… …………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………. ******************************************************. TUẦN 2 TIẾT O7 Ngày soạn: Ngày dạy: Tập Làm Văn:. BỐ CỤC TRONG VĂN BẢN. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểt được tần quan trọng và yêu cầu của bố cục trong văn bản; trên cơ sở đó ,có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản. - Bước đầu xây dựng được những bố cục rành mạch ,hợp lí cho các bước làm. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Tác dụng của việc xây dựng bố cục 2. Kĩ năng: - Nhân biết ,phân tích bố cục trong văn bản. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc - hiểu văn bản , xây dựng bố cục trong một văn bản nói ( viết ) cụ thể. 3. Thái độ: - Nghiêm túc thực hiện. C. PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thực hành D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định : 2. Bài cũ ? Thế nào là liên kết trong vb ? Muốn 1 vb có tính liên kết người viết phải ntn? 3. Bài mới : (1p) Giới thiệu bài: Trong những năm học trước , các em đã được làm quen với công việc xây dựng dàn bài , Dàn bài lại là chính kết quả , hình thức thể hiện của bố cục . Vì thế bố cục trong vb không phải là 1 vấn đề hoàn toàn mới mẻ đối với chúng ta . Tuy nhiên trên thực tế , vẫn có rất nhiều học sinh không. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> qua tâm đến bố cục , và rất ngại xd bố cục trong lúc làm bài . Vì vậy bài học hôm nay sẽ học ta thấy rõ tầm quan trọng của bố cục trong vb , bước đầu giúp ta xd được bố cục rành mạch , hợp lí . HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY * HOẠT ĐỘNG 1:(10p) Tìm hiểu bố cục của văn bản I. BÀI HỌC GV :Yêu cầu hs nhắc lại bố cục của văn bản Cuộc chia tay 1. Bố cục của vb của những con búp bê? VD: Một lá đơn xin gia nhập Đội ? Em muốn viết một lá đơn để xin ra nhập đội TNTPHCM, - Tên, tuổi, địa chỉ, nghề nghiệp của hãy cho biết trong lá đơn ấy cần ghi những nội dung gì ? người viết đơn HS: Tên , tuổi , nghề nghiệp . Nêu yêu cầu , nguyện vọng , lời hứa - Yêu cầu, nguyện vọng, lời hứa ? Những nội dung trên được sắp xếp theo một trật tự ntn? Gv : Giảng Theo trật tự trước sau một cách hợp lí , chặt chẽ ,  Các nội dung được sắp xếp theo một rõ ràng trình tự , 1 hệ thống rành mạch, hợp lí ? Em có thể tuỳ tiện thích ghi nd nào trước cũng được không ? Ví dụ có thể viết lí do trước sau đó mới viết tên được không ? 2. Những yêu cầu về bố cục trong vb . Hs : Phát biểu. ? Từ đó em thấy bố cục một vb cần đạt những yêu cầu gì để - Nội dung trong vb phải thống nhất người đọc có thể hiểu được vb đó ? ( ghi nhớ 1) chặt chẽ với nhau , giữa chúng phải có Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời. sự phân biệt rạch ròi *HOẠT ĐỘNG 2 (12p) Yêu cầu đối với bố cục trong văn bản Gv : Gọi hs đọc 2 câu truyện trong phần 2 - Trình tự sắp xếp các phần các đoạn Chú ý câu chuyện thứ nhất phải giúp cho người viết (nói) dễ dàng ? Đọc câu chuyện này lên ta thấy nội dung được sắp xếp ntn đạt được mục đích so với vb kể trong sách ngữ văn ? 3. Các phần của bố cục ? Trong câu chuyện thứ nhất gồm mấy đoạn ? các câu trong mỗi đoạn có tập trung 1 ý chung không ? ý của đoạn này và 3 phần : Mở bài , Thân bài , Kết bài đoạn kia có phân biệt được với nhau không ? mỗi phần có một nhiệm vụ riêng Hs : Thaỏ luận trả lời. II. LUYỆN TẬP Gv : Chốt ý. Bài tập 2 : ? Vậy trong vb bố cục phải như thế nào ? - Mb: Từ đầu … khóc nhiều Gv : Yêu cầu hs chú ý câu chuyện thứ 2 - Tb: Tiếp theo ..đi thôi con ? Câu chuyện này gồm mấy đoạn ? ( 2 đoạn) - Kb: Còn lại ? Vậy cách kể này bất hợp lí chỗ nào ? ( Làm cho câu chuyện Bố cục đã rành mạch hợp lí không nêu bật được ý phê phán, không còn buồn cười ) Bài tập 3: Chưa rành mạch hợp lí vì Hs : Phát hiện trả lời. các điểm 1,2,3 ở phần thân bài mới chỉ ? Từ đây em rút ra được bài học gì về 1 bố cục rành mạch , kể lại việc học chứ chưa phải là trình hợp lí bày kinh nghiệm học tốt . Trong đó Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời. điểm 4 lại không phải nói về việc học *HOẠT ĐỘNG 3: (5p) Các phần của bố cục III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Gv : Khái quát nội dung và yêu cầu hs nêu tên 3 phần của văn - Học ghi nhớ , Làm hết bài tập còn lại bản..định hướng : Nói như vậy là không đúng vì qua bảng hệ , Soạn bài “ Mạch lạc trong vb” thống đã điền vào nd thích hợp và qua sự lập luận về 1 bố cục rành mạch như trên , ta thấy rõ sự phân biệt giữa các đoạn , phần . Có như thế bố cục mới đạt yêu cầu : * GV khái quát lại bài,HS đọc ghi nhớ *HOẠT ĐỘNG 4: (10p) Hướng dẫn luyện tập Gv : Hướng dẫn hs thực hiện các bài tập trong sgk. *HOẠT ĐỘNG 5. Hướng dẫn tự học. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> E. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……………… …………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………. ****************************************************** TUẦN 2 TIẾT O8 Ngày soạn: Ngày dạy: Tập Làm Văn:MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có nhũng hiểu biết bước đầu về mạch lac trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản có mạch lạc - Vận dụng kiến thức về mạch lạc trong văn bản vào đọc - hiểu văn bản và thực tiễn tạo lập văn bản viết, nói B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 1. Kiến thức: - Mạch lạc trong văn bnả và sự cần thiết của mạch lạc trong văn bản. - Điều kiện cần thiết để văn bản có tính mạch lạc. 2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng nói, viết mạch lạc 3. Thái độ: - Nghiêm túc thực hiện. C. PHƯƠNG PHÁP - Vấn đáp kết hợp thuyết trình, thực hành D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định : 2. Bài cũ ? Bố cục của vb là gì ? ? Một bố cục như thế nào được gọi là rành mạch và hợp lí ? cho vd minh hoạ . 3. Bài mới : (1p) GV giới thiệu bài (1p)Nói đến bố cục là nói đến sự sắp đặt , sự phân chia nhưng vb lại không thể không liên kết . Vậy làm thế nào để các phần , các đoạn của 1 vb vẫn được phân cách rành mạch mà lại không mất đi sự liên kết chặt chẽ với nhau ? Để làm được điều đó thì cô cùng các em tìm hiểu tiết học này HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY  . HOẠT ĐỘNG 1 (7P) Tìm hiểu sự mạch lạc trong văn bản. GV : Yêu cầu hs đọc ví dụ trong sgk. ? Dựa vào hiểu biết (sgk/ 31) , Em hãy xác định mạch lạc trong vb có những tính chất gì trong số 3 tính chất được nêu trong sgk ? ? Khái niệm mạch lạc trong vb có được dùng theo nghĩa đen không ?(Không) ? Nội dung của khái niệm mạch lạc trong vb có hoàn toàn xa rời với nghĩa đen của từ mạch lạc không ? Lop7.net. I. BÀI HỌC 1. Mạch lạc trong vb - Thông suốt , liên tục , không đứt quãng  Văn bản rất cần sự mạch lạc 2. Các điều kiện để một vb có tính mạch lạc - Các phần các đoạn , các câu trong vb đều nói về một đề tài - Các phần , các đoạn , các câu được.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? Vậy sự mạch lạc có vai trò ntn đối với vb ? Hs : Dự vào bài soạn ở nhà trả lời. Gv : Định hướng. (rất cần thiết ) * HOẠT ĐỘNG 2 :(15P) Các đều kiện để một văn bản có tính mạch lạc. Gv : Yêu cầu hs chú ý phần 2 ? Hãy cho biết toàn bộ sự việc trên xoay quanh sự việc chính nào ? ( chia tay) ? Sự chia tay và những con búp bê đóng vai trò gì trong truyện ? Hai anh em Thành và Thuỷ có vai trò gì trong truyện ? Hs :Thảo luận (5’) trình bày. Gv : Trong vb Cuộc chia tay của những con búp bê có đoạn kể việc hiện tại , có đoạn kể việc quá khứ , có đoạn kể việc ở nhà , có đoạn kể việc ở trường , có đoạn kể chuyện hôm nay , có đoạn kể chuyện sáng mai . ? Hãy cho biết các đoạn ấy được nối với nhau theo mối liên hệ nào trong các mối liên hệ dưới đây : Liên hệ thời gian , không gian , liên hệ tâm lí , liên hệ ý nghĩa ? ? Từ thực tế của truyện , theo em 1 vb có tính mạch lạc là 1 vb như thế nào ? Hs : Dựa vào mục 2 phần ghi nhớ trả lời. Gv : Gọi 1 hs thực hiện phần ghi nhớ. hs đọc điểm thứ 2 trong phần ghi nhớ *HOẠT ĐỘNG 3 (15p) Hướng dẫn HS luyện tập Gv :Yêu cầu hs đọc bài tập 1 ? Nêu yêu cầu của bài tập 1? (HSTLN) ? Bài tập 2 yêu cầu chúng ta phải làm gì ? *HOẠT ĐỘNG 4. Hướng dẫn tự học. nối tiếp theo một trình tự rõ ràng hợp lí * Ghi nhớ : sgk/ 32 II. LUYỆN TẬP * Bài tập 1 /32,33 + Ý chủ đạo xuyên suốt toàn đoạn văn là : sắc vàng trù phú , đầm ấm của làng quê vào mùa đông , giữa ngày mùa. Ý tứ ấy được dẫn dắt theo một dòng chảy hợp lí , phù hợp với nhận thức của người đọc . - Câu đầu giới thiệu bao quát về sắc vàng trong thời gian - Hai câu cuối : là nhận xét cảm xúc về màu vàng - Một trình tự với 3 phần nhất quán và rõ ràng như thế đã làm cho mạch văn thông suốt và bố cục các đoạn văn trở nên mạch lạc *Bài tập 2 : Ý chủ đạo của câu chuyện xoay quanh việc chia tay của 2 đứa trẻ và 2 con búp bê . ….do đó , làm mất sự mạch lạc của câu chuyện . III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Học thuộc ghi nhớ sgk - Hoàn thành bài tập - Soạn câu hỏi bài “Ca dao – dân ca”. E. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….……………… …………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………. ******************************************************. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>