Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (368.71 KB, 20 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt : 1. phong c¸ch hå chÝ minh (Lª Anh Trµ). A. Mục tiêu 1. KiÕn thøc: 2. KÜ n¨ng: 3. Th¸i ®o: -. Một số biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống và sinh hoạt. Y nghÜa cña phong c¸ch Hå ChÝ Minh trong viÖc gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc. §Æc ®iÓm cña kiÓu bµi nghÞ luËn x· héi qua mét ®o¹n v¨n cô thÓ. Nắm bắt nội dung van bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. Vận dụng các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, lối sống. Tôn trọng, kính yêu, học tập, noi theo tấm gương, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Cã ý thøc trong viÖc b¶o vÖ b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc vµ héi nhËp víi thÕ giíi.. B- ChuÈn bÞ : GV: SGK – SGV – tµi liÖu tham kh¶o HS: so¹n bµi – t×m hiÓu mét sè bµi viÕt vÒ sù gi¶n dÞ cñaB¸c C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. ổn định tổ chức :(1') 2. KiÓm tra :( 4') kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS 3. Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài(1’) * Hoạt động 1 : Đọc hiểu văn bản - HS đọc văn bản ? - GV giíi thiÖu vÒ v¨n b¶n : Trích trong “Phong cách Hồ Chí Minh cái vĩ đại gắn với cái giản dị” của Lª Anh Trµ (Hå ChÝ Minh vµ v¨n hãa ViÖt Nam) -GV: Giải nghĩa từ ,phong cách ? Bài văn đã khẳng định nét nổi bật trong phong c¸ch cña Hå ChÝ Minh lµ g× ? + Lµ lèi sèng, c¸ch sinh ho¹t, lµm viÖc, øng xö ... t¹o nªn c¸i riªng cña một người hay một tầng lớp người nào đó + Bµi v¨n chñ yÕu nãi vÒ phong c¸ch lµm viÖc, phong c¸ch sèng cña người. Cốt lõi của P/c HCM là vẻ đẹp văn hóa với sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa v¨n hãa nh©n lo¹i víi tinh hoa v¨n hãa d©n téc. -GV: Tõ nh÷ng hiÓu biÕt qua giíi thiÖu cña c« gi¸o vµ sù chuÈn bÞ bµi em h·y giới thiệu sơ lược văn bản ,Phong cách Hồ Chí Minh? + T¸c gi¶, bµi viÕt + Néi dung chÝnh cña bµi. -GV: Đây là bài văn nghị luận, để làm sáng tỏ nội dung tác giả đã có một hệ thống lập luận chặt chẽ em hãy xác định bố cục văn bản ? + Sù kÕt hîp gi÷a v¨n hãa nh©n lo¹i vµ v¨n hãa d©n téc trong phong c¸ch HCM. + Sự kết hợp giữa đời sống thanh cao mà vô cùng giản dị trong phong c¸ch HCM. GV: HS đọc lại văn bản theo từng phần để nhấn mạnh 2 ý chính. - GV chèt l¹i : Bài nghị luận xã hội của Lê Anh Trà đã chỉ ra sự thống nhất, kết hợp hài hòa của các yếu tố: dân tộc và nhân loại, truyền thống và hiện đại để làm nên sự thống nhất giữa sự vĩ đại và giản dị trong phong cách của Người. - GV đọc phần1. ý khái quát đầu tiên của đoạn này ở câu văn nào ? + “Trong cuộc đời .... phương Tây”. - Bác Hồ đã tiếp xúc với văn hóa thế giới bằng cách nào ? Tìm các ví dụ có tính chất luận cứ chứng minh cho luận điểm đã nêu ở đầu đoạn ? + Ghé lại nhiều hải cảng, thăm nhiều nước, sống dài ngày ở Pháp ở Anh, học nhiều thứ tiếng nước ngoài, làm nhiều nghề, tìm hiểu văn hóa nghệ thuật của các nước đến mức uyên thâm, tiếp thu mọi cái hay cái đẹp, phê phán cái dë c¸i tiªu cùc ... - Từ viện dẫn các luận cứ có tính chứng minh đó tác giả đưa ra luận cứ có tính chất giải thích kết luận nào ? Kết luận đó có hợp lý không ? + “Cã thÓ nãi Ýt cã vÞ l·nh tô nµo l¹i am hiÓu nhiÒu vÒ c¸c d©n téc vµ nh©n d©n thÕ giíi, v¨n hãa thÕ giíi s©u s¾c nh Hå Chi Minh ...” + “Nhưng điều kỳ lạ .... rất mới, rất hiện đại”. + Cách gợi mở, dẫn dắt vấn đề của tác giả rất tự nhiên và hiệu quả, kết luận được đưa ra sau nhằm khẳng định những luận cứ đã đưa ra trước đó. - GV n©ng cao : Câu văn cuối đoạn “Nhưng .... rất hiện đại” có thể coi là lập luận quan träng nhÊt trong bµi nh»m lµm s¸ng tá luËn ®iÓm chÝnh “Sù kÕt hîp hµi hßa v¨n ho¸ nh©n lo¹i vµ v¨n hãa d©n téc trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh”. Trong thực tế các yếu tố “dân tộc” và “nhân loại”, “truyền thống” và “hiện đại” luôn có xu hướng loại trừ nhau. Yếu tố này trội lên sẽ lấn át yếu tố kia. Sự kết hợp hài hòa của các yếu tố mang nhiều nét đối lập ấy trong một phong cách quả là điều kỳ diệu, chỉ có thể thực hiện được bởi một yếu tố vượt lên trên tất cả : đó là bản lĩnh, ý chí của một người chiến sĩ cộng sản, là tình cảm cách mạng. Lop7.net. I- §äc , T×m hiÓu chung : 1- §äc :. 2- T×m hiÓu chó thÝch - Néi dung c¬ b¶n : Đó là vẻ đẹp văn hóa với sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống văn hóa dân tộc với tinh hoa văn hóa nhân loại, giữa sự vĩ đại và giản dÞ.. - Bè côc : 2 phÇn. II- T×m hiÓu v¨n b¶n : 1- Sù kÕt hîp gi÷a v¨n hãa nh©n lo¹i vµ v¨n hãa d©n téc trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh. - Lý gi¶i sù thèng nhÊt gi÷a d©n téc vµ nh©n lo¹i trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh. + ViÖn dÉn c¸c luËn cø nh»m chøng minh + §a ra luËn cø cã tÝnh gi¶i thÝch kÕt luËn.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> được nung nấu bởi lòng yêu nước thương dân vô bờ bến và tinh thần sẵn sàng quên mình vì sự nghiệp chung. Hồ Chí Minh là người hội tụ đầy đủ những phẩm chất đó. * Hoạt động 3 :Củng cố- Dặn dò 1- Củng cố : Suy nghĩ của em về phong cách của người học sinh ? 2- Hướng dẫn về nhà : - Bác đi nhiều, học rộng ... nhưng điều quan trọng để t¹o nªn phong c¸ch cña B¸c l¹i chÝnh lµ sù tiÕp thu cã chän läc ? Suy nghÜ cña em.. -> Hå ChÝ Minh mét nh©n c¸ch rÊt ViÖt Nam, mét lèi sèng rÊt bình dị, rất Việt Nam, rất phương Đông, nhưng cũng đồng thời rất mới, rất hiện đại. D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:....................... Ngµy d¹y:. TiÕt : 2 phong c¸ch hå chÝ minh Lª Anh Trµ. I- Môc tiªu 1. KiÕn thøc. Giúp học sinh hiểu được vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh : Sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống v¨n hãa d©n téc vµ nh©n lo¹i, thanh cao vµ gi¶n dÞ qua bµi nghÞ luËn thuyÕt minh.. 2. Kü n¨ng :. RÌn kü n¨ng ph©n tÝch luËn ®iÓm bµi v¨n, dùa vµo hiÓu biÕt cña m×nh tÝch hîp víi v¨n th¬ cña B¸c.. 3. Thái độ :. Tình cảm kính yêu và ý thức tu dưỡng rèn luyện theo gương Bác, hưởng ứng cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.. II- ChuÈn bÞ : GV: SKG- Tµi liÖu tham kh¶o HS: đọc lại nội dung bài, trả lời câu hỏi III- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. ổn định tổ chức : (2' 2- Kiểm tra : (5 phút) Nét đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh được Lê Anh Trà đề cập trong bài viết là gì ? Điều gì đã tạo nên vẻ đẹp phong cách đó ? (Néi dung thuyÕt tr×nh vµo bµi- H§1) 3- Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò. TG. * Hoạt động 1 : Giới thiệu bài mới - GV thuyÕt tr×nh vµo bµi : Vèn tri thøc v¨n hãa s©u réng mµ B¸c cã ®îc qua c¸c con ®êng : lao động, học hỏi ... không phải chỉ dừng ở đó mà Bác còn tiếp thu một cách có chọn lọc tinh hoa văn hóa nước ngoài, không chịu ảnh hưởng một cách thụ động, tiếp thu mọi cái hay cái đẹp, phê phán những hạn chế tiêu cực, trên nền tảng dân tộc mà tiếp thu những ảnh hưởng quốc tế. Vì vậy mà ta khẳng định Phong c¸ch Hå ChÝ Minh lµ : - §o¹n v¨n 1 theo em ®îc lËp luËn theo c¸ch quy n¹p hay diÔn dÞch ? (Quy n¹p kÕt hîp gi¶i thÝch).. 1’. * Hoạt động 2 : - Để củng cố cho lập luận của mình, tác giả đã đưa ra những dẫn chứng nhằm khẳng định vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh không chỉ là sự kết hợp hài hßa gi÷a truyÒn thèng v¨n hãa d©n téc vµ tinh hoa v¨n hãa nh©n lo¹i mµ cßn là sự kết hợp giữa đời sống thanh cao mà vô cùng giản dị. Đọc đoạn 2 ? - GV:Nét đẹp trong lối sống giản dị mà thanh cao của Hồ Chí Minh được nhà v¨n dÉn tíi tõ ®©u ? + T¸c gi¶ ®a ra hµng lo¹t dÉn chøng. Nh÷ng chi tiÕt hÕt søc cô thÓ, phæ biến : đó là ngôi nhà sàn, là chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp từng đi vào thơ ca như huyền thoại, là cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, là tình cảm thắm thiết đối với đồng bào, nhất là các em thiếu nhi ... - GV hoặc HS đọc một số câu thơ, bài văn, mẩu chuyện, ảnh cũng nói tới các chi tiÕt trªn ? + Bài hát “Đôi dép đơn sơ, đôi dép Bác Hồ, Bác đi từ ở chiến khu Bác về ...”. ¶nh t liÖu : “B¸c Hå víi chiÕn dÞch Biªn giíi, L¸n Nµ Lõa, nhµ sµn ...” - Nh¾c l¹i mét sè néi dung cã liªn quan trong bµi -§øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hồ- của Phạm Văn Đồng (lớp 7). Cách diễn đạt của Lê Anh Trà có gì khác ?(2 c©u ®Çu tiªn cña ®o¹n) ? + Dẫn chứng sống động, thủ pháp liệt kê không gây nhàm chán đơn điệu mµ cã t¸c dông thuyÕt phôc. §Òu giíi thiÖu ng«i nhµ sµn ... nhng Lª Anh Trµ khác về cách diễn đạt giới thiệu có sự so sánh giữa vị tiên và con người. -GV: Từ việc đưa ra các dẫn chứng để ca ngợi lối sống giản dị của Bác tác giả đưa người đọc đến luận cứ có tính giải thích khẳng định “Tôi dám chắc ..... cho tâm hồn và thể xác”. ý cần khẳng định là gì ?. Lop7.net. Néi dunng. Sù kÕt hîp hµi hßa gi÷a truyÒn thèng v¨n hãa d©n téc vµ tinh hoa v¨n hãa nh©n lo¹i.. 15. 2- Sự kết hợp giữa đời sống thanh cao mà vô cùng gi¶n dÞ trong phong c¸ch Hå ChÝ Minh. - ở cương vị lãnh đạo cao nhất của Đảng và nhà nước nhng B¸c cã lèi sèng v« cïng gi¶n dÞ. + Nơi ở, làm việc đơn sơ + Trang phôc gi¶n dÞ + Ăn uống đạm bạc.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Không phải là lối sống khắc khổ của những con người tự vui trong cảnh nghÌo khã. + Đây cũng không phải là cách tự thần thánh hóa, tự làm cho khác đời, khác người. + Đây là một cách sống văn hóa đã trở thành quan niệm thẩm mĩ : cái đẹp lµ sù gi¶n dÞ tù nhiªn. - Gi¸o viªn chèt l¹i n©ng cao : Phần cuối bài tác giả đã khiến cho bài viết sâu sắc bằng cách kết nối quá khứ với hiện tại. Từ nếp sống giản dị và thanh đạm của Bác tác giả liên hệ đến Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm – các vị hiền triết của non sông đất Việt. Dẫu sự so sánh không thật tương đồng bởi Bác một chiến sĩ cách mạng, là chủ tịch nước còn Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm được nói đến trong thời gian ở ẩn, xa lánh cuộc sống sôi động bên ngoài. - Em đọc một bài thơ của Bác cũng nói thú điền viên ? (C¶nh rõng ViÖt B¾c, tøc c¶nh P¸c Bã, ®i thuyÒn trªn s«ng §¸y) .... - Là một bài văn nghị luận em thấy tác giả đã thành công ở điểm nào ? + C¸ch nªu luËn ®iÓm, luËn cø râ rµng. + §an xen gi÷a lêi kÓ lµ lêi b×nh luËn tù nhiªn “Cã thÓ nãi Ýt cã vÞ l·nh tô nµo l¹i am hiÓu vÒ d©n téc vµ nh©n d©n thÕ giíi, v¨n ho¸ thÕ giíi s©u s¾c nh chñ tÞch HCM...” “Qu¶ nh mét c©u chuyÖn thÇn tho¹i, nh c©u chuyÖn vÒ một vị tiên, một con người siêu phàm nào đó trong cổ tích ...” + DÉn th¬ NguyÔn BØnh Khiªm, dïng tõ H¸n ViÖt “siªu phµm, tiÕt chÕ, ... gîi sù gÇn gòi gi÷a B¸c víi c¸c vÞ hiÒn triÕt. + Sử dụng nghệ thuật đối lập (vĩ nhân mà hết sức giản dị, gần gũi, am hiểu mäi nÒn v¨n hãa nh©n lo¹i mµ hÕt søc d©n téc, hÕt søc ViÖt Nam). - Cách sống giản dị, đạm bạc của Bác lại vô cùng thanh cao trang trọng. Bởi đó là một cách sống văn hóa đã trở thành quan niệm thẩm mĩ : cái đẹp là sự giản dị tự nhiªn.. * hoạt động 3 : Luyên tập - GV cïng HS hÖ thèng hãa kiÕn thøc theo b¶ng tæng kÕt. * Hoạt động 4 :Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè : - nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt t¹o nªn phong c¸ch? 2- Dặn dò : (iên hệ lối sống cá nhân, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Tìm hiểu bài “Phương châm hội thoại”. 3- Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt tiªu biÓu:. 14’. - HÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø râ rµng, thuyÕt phôc. - KÕt hîp gi÷a kÓ vµ b×nh luËn. - Chän läc chi tiÕt tiªu biÓu. - DÉn th¬, dïng tõ H¸n ViÖt - Nghệ thuật đối lập. III- Tæng kÕt - Ghi nhí SGK8. 2’. 4’ D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 3. Các phương châm hội thoại A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Nội dung phương châm về lượng, phương châm về chất. 2. KÜ n¨ng: - Nhận biết và phâm tích đượccách sử dụng phương châm về lượng và phương châm về chất trong một tình huống giao tiếp cụ thể. - Vận dụng phương châm về lượng, phương châm về chất trong hoạt động giao tiếp.. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> 3.Thái độ: Có ý thức trong học tập và giao tiếp, ứng xử trong cuộc sống hàng ngàyII- B.Chuẩn bị : GV: B¶ng phô ghi bµi tËp + SGK+ SGV HS: Đọc trước nội dung bài C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. Tæ chøc : (1') 2. KiÓm tra : ( kiÓm tra trong giê) 3. Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. TG. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài Trong giao tiếp có những quy định không được nói ra thành lời nhưng người tham gia giao tiÕp l¹i cÇn ph¶i tu©n thñ, nÕu kh«ng dï c©u nãi kh«ng m¾c lçi g× vÒ ng÷ ph¸p, tõ vùng hay ng÷ ©m song giao tiÕp còng kh«ng thµnh c«ng. => Một trong những quy định đó là phương châm hội thoại. * Hoạt động 2 : Phân tích mẫu hình thành kháI niệm. GV: treo b¶ng phô vÝ dô. - HS đọc đoạn đối thoại (1). An hỏi Ba vấn đề gì ?Ba trả lời ra sao ? Câu trả lời đó đã đáp ứng yêu cầu của An chưa ? Tại sao ? Nếu nói đúng phải như thế nào ? + Nội dung trả lời đã được biết, điều cần biết lại không nói đến. + Câu trả lời đúng phải là địa điểm mà Ba đi bơi. - Tõ néi dung vÝ dô trªn em rót ra ®iÒu cÇn chó ý khi giao tiÕp lµ g× ? - Đọc truyện cười (Lợn cứói áo mới) SGK 9. Người mất lợn hỏi người áo mới vấn đề gì ? Người áo mới trả lời như thế nào? Có đáp ứng người hỏi không ? Nếu đúng sẽ như thế nào? Yếu tố gây cười của truyện có tác dụng ? - Cả hai tình huống trên đều vi phạm phương châm hội thoại về lượng ? Vậy thế nào là phương châm về lượng ? HS: đọc ghi nhớ( SGK -9) - HS đọc phân vai truyện cười SGK 9 ? - GV:Anh chàng khoe quả bí nói khoác, nói không đúng sự thực. Anh khoe nồi là để chế nhạo. Tuy nhiên trong giao tiếp cả 2 đều nói những điều như thế nào ? TruyÖn phª ph¸n thãi xÊu nµo ? -GV: VËy khi giao tiÕp cÇn tu©n thñ ®iÒu g×? HS đọc ghi nhớ. - NÕu kh«ng biÕt ch¾c 1 tuÇn n÷a líp em sÏ tæ chøc c¾m tr¹i th× em cã th«ng báo điều đó với các bạn không ? Nếu có sẽ sử dụng câu nào trong 2 câu sau? Gi¶i thÝch : + TuÇn sau líp ta sÏ tæ chøc ®i c¾m tr¹i + Cã lÏ tuÇn sau líp ra sÏ tæ chøc ®i c¾m tr¹i. * hoạt động 3 : Luyện tập - HS nhắc lại nội dung của 2 phương châm hội thoại lượng và chất ? - Ph©n tÝch c¸c lçi sai trong c¸c c©u ? + Gia sóc <-> nu«i trong nhµ <=> dïng c¶ 2 lµ thõa. + Chim cã 2 c¸nh <-> 2 c¸nh <=> dïng c¶ 2 lµ thõa. •Hoạt động nhóm : GV: giao vấn đề nhiệm vụ: Nhãm 1 : Lµm bµi tËp 2 Nhãm 2 : Lµm bµi tËp 4 Nhãm 3 + 4 : lµm bµi tËp 5 •§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi •C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ xung •GV dù kiÕn : - Nhãm 1: a) Nãi cã c¨n cø ch¾c ch¾n lµ nãi cã s¸ch m¸ch cã chøng. b) Nói sai sự thật một cách cố ý, nhằm che giấu điều gì đó là nói dối. c) Nãi mét c¸ch hó häa, kh«ng cã c¨n cø lµ nãi mß. d) Nãi nh¶m nhÝ vu v¬ lµ nãi nh¨ng nãi cuéi. e) Nói khoác lác, làm ra vẻ tài giỏi hoặc nói những chuyện bông đùa, khoác l¸c cho vui lµ nãi tr¹ng. - Nhãm 2 : a) Để đảm bảo phương châm về chất. b) Để đảm bảo phương châm về lượng. - Nhãm 3 + 4 : a) Ăn đơm nói đặt : Vu khống, đặt điều, bịa chuyện cho người khác. * Hoạt động 3:Củng cố- Dặn dò 1.Củng cố : Đọc kết luận 2 phương châm hội thoại : lượng và chất. 2- DÆn dß : - Tìm các thành ngữ liên quan và giải thích nghĩa của các thành ngữ đó. - Đọc văn bản thuyết minh đã học ở lớp 8 (chú ý đặc điểm và phương pháp thuyÕt minh).. Lop7.net. Néi dung. 1’. 23’. I- Phương châm về lượng 1- VÝ dô : - “B¬i ë ®©u” - “ở dưới nước” -> Nội dung thừa và không đúng yêu cầu người hỏi. => Nội dung lời nói phải đúng yêu cầu giao tiếp, kh«ng thiÕu kh«ng thõa. vÝ dô 2: + Cả 2 đều nói nhiều hơn những gì cần nói : cưới và míi. + Chính yếu tố gây cười này phê phán tính hay khoe khoang. 2- Ghi nhí :(SGK 9) - Nói có nội dung đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiÕp, kh«ng thiÕu kh«ng thõa. II- Phương châm về chất : 1- VÝ dô : - Cả 2 đều nói những điều sai sự thực, không có bằng chøng.. 2- Ghi nhí : - Không nói những điều mình không tin là đúng hoặc kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.. III- LuyÖn tËp : 1- Bµi tËp 1 : - Dïng thõa c¸c côm tõ. 16’. 2- Bµi tËp 2 : - Vi phạm phương châm về chất.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> 3- Bµi tËp 4 : - Cha ®îc kiÓm chøng - Mọi người đã biết 4- Bµi tËp 5 : - Chỉ cách nói, nội dung nói không tuân thủ phương ch©m vÒ chÊt. - HS cÇn tr¸nh c¸ch nãi nµy trong giao tiÕp.. 5’ D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 4 sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. A. Môc tiªu: 1.KiÕn thøc: - Văn bản thuyết minh và các phương pháp thuyết minh thường dùng. - Vai trß cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong bµi v¨n thuyÕt minh. 2.KÜ n¨ng: - NhËn ra c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong c¸c v¨n b¶n thuyÕt minh. 3.Thái độ: Có ý thức vận dụng, đưa các yếu tố nghệ thuật vào trong văn bản thuyết minh. B- ChuÈn bÞ : GV: SGK- SGV- Tµi liÖu tham kh¶o HS: §äc v¨n b¶n mÉu SGK C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. Tæ chøc : ( 1') 2. KiÓm tra : kiÓm tra trong giê 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. TG. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài. Néi dung. 1’. * Hoạt động 2 : Phân tích mẫu hình thành kháI niệm. - Thế nào là văn bản thuyết minh ? đặc điểm chủ yếu và phương pháp thuyết minh c¬ b¶n ? + Là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức về các hiện tượng và sự vật trong thiên nhiên, xã hội bằng phương ph¸p tr×nh bµy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. + V¨n b¶n thuyÕt minh cã tÝnh chÊt tri thøc, kh¸ch quan, thùc dông (kh«ng hư cấu bịa đặt, phải phù hợp với thực tế, tôn trọng sự thật không vì yêu ghét mà thêm thắt cho đối tượng, cung cấp tri thức là chính không bắt buộc người đọc thưởng thức cái hay cái đẹp như tác phẩm văn học). - Các phương pháp thuyết minh cơ bản ?. - HS đọc văn bản “Hạ Long đá và nước”. Văn bản đã thuyết minh đặc điểm của đối tượng nào ?Câu văn nêu vấn đề đó ? + “Sù kú l¹ cña H¹ Long lµ v« tËn”. + Đặc điểm của đá và nước ở vịnh Hạ Long. - Văn bản có cung cấp tri thức khách quan về đối tượng không? Nêu rõ những tri thức đó là gì ? + Giúp người đọc hiểu số lượng, vị trí, cấu tạo, dáng hình của quần đảo Hạ Long. - Phương pháp thuyết minh nào được sử dụng trong văn bản ? + LiÖt kª c¸c c¸ch di chuyÓn cña con thuyÒn + Ph©n tÝch vÒ sù s¸ng t¹o cña t¹o hãa.. Lop7.net. 7’. 14’. I- ¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh - Kh¸i niÖm. - §Æc ®iÓm. - Phương pháp cơ bản + §Þnh nghÜa, gi¶i thÝch + Ph©n lo¹i + Nªu vÝ dô + LiÖt kª + Nªu sè liÖu, so s¸nh II- §äc – nhËn xÐt kiÓu VBTM cã sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt : * Hạ Long đá và nước : - Thuyết minh đặc điểm đối tượng đá và nước ở vịnh H¹ Long..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> + Lập luận về cái vô tri trở nên sống động. + So sánh đá với tiên ông, người đi thuyền du lịch như khách bộ hành tuỳ høng... - Từ các nội dung trên ta có thể khẳng định “Hạ Long đá và nước” thuộc văn b¶n g× ? (thuyÕt minh) + Văn bản thuyết minh khách quan, chính xác về Đá và Nước Hạ Long. - Văn bản đã sử dụng nghệ thuật kể chuyện ở những chi tiết nào? + KÓ vÒ c¸c h×nh thøc du thuyÒn trªn vÞnh “cã thÓ th¶ tr«i theo giã, theo dßng ch¶y quanh co ... thong th¶ khua khÏ m¸i chÌo ... cã thÓ b¬i nhanh b»ng thuyÒn buåm ... bay trªn ngän sãng ...”. KÓ kÕt hîp miªu t¶ “thuyÒn ta máng nh l¸ tre bËp bÒnh lªn xuèng ...”, gióp ta hiÓu vÒ c¸ch du thuyÒn trªn h¹ Long. - NghÖ thuËt miªu t¶ ®îc sö dông ? + Tả tác động của ánh sáng lên đá ban ngày, về đêm, khi hửng sáng “ánh sáng hắt lên mặt nước lung linh .... khi đêm đến sao chi chít .... chân trời đằng đông vừa ửng tím nhạt ...” tả kết hợp kể giúp ta như đang ngắm cảnh Hạ Long. - Khi t¶ t¸c gi¶ cßn sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n hãa. Ph©n tÝch nghÖ thuËt nh©n hãa cña v¨n b¶n ? + Coi H¹ Long lµ “thËp lo¹i chóng sinh §¸ chen chóc kh¾p vÞnh H¹ Long, giµ ®i, trÎ l¹i, trang nghiªm h¬n hay ... vui h¬n”. + Coi Đá như “mái đầu một nhân vật đá trẻ trung ... bỗng bạc xóa lên ... mét bËc tiªn «ng ....” + Coi Hạ Long là “Những con người bằng đá vây quanh ta ... như đang đi l¹i, ®ang tô l¹i ...” + Về ban đêm tưởng tượng như dưới mặt nước có “cuộc tụ họp của cái thế giới người bằng đá, bọn người ấy lại hối hả trở về vị trí của họ, khi chân trời đăng đông ửng tím nhạt ...”. - NghÖ thuËt nh©n hãa trong v¨n b¶n thuyÕt minh cã t¸c dông nh thÕ nµo ? - Như vậy muốn văn bản thuyết minh được sinh động, hấp dẫn người viết ngoài các phương pháp thuyết minh cơ bản cần chú ý tới điểm gì ? + Vận dụng thêm một số biện pháp nghệ thuật như kể chuyện, tự thuật, đối tho¹i theo lèi Èn dô, nh©n hãa ... + Cần sử dụng thích hợp làm nổi bật đặc điểm đối tượng, gây hứng thú. - GV chèt l¹i n©ng cao : Việc sử dụng các biện pháp nghệ thuật tả và kể không làm lu mờ đối tượng thuyết minh, ngược lại làm sáng tỏ nhiều mặt như cách du thuyền, cách ngắm cảnh, tác động thuyết minh đến cả lý trí và xúc cảm, tưởng tượng của người đọc. HS: đọc ghi nhớ ( SGK) * hoạt động 3 : Luyện tập - HS đọc văn bản “Ngọc Hoàng xử tội ruồi xanh”. - Hoạt động nhóm •GV giao vấn đề nhiệm vụ: •- Hoạt động nhóm (3') Nhóm 1 + 2 : Văn bản có tính thuyết minh không ? Tính chất đó được thể hiện ở điểm nào ? Nêu các phương pháp thuyết minh được sử dụng ? + TM con ruồi xanh ở sự sinh sản của nó, tác hại của nó với đời sống con người, một số ít điểm hữu ích của nó và nhắc nhở con người diệt ruồi. + Phương pháp phân loại (việc sinh sản của ruồi), phân tích, cho ví dụ (là luËt s bµo ch÷a). Nhóm 3 + 4 : Văn bản đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì ? Các biện pháp đó có tác dụng gì với việc thuyết minh ? + Biến bài TM thành một chuyện kể (một vụ xử án) có đối thoại, có tự thuËt (ruåi xanh tù thuËt vÒ m×nh). + Nh©n hãa loµi vËt (ruåi, chim chãc, cãc nh¸i, th»n l»n, kiÕn, nhÖn ...) + Các biện pháp đó là VBTM có tính khách quan, chính xác nhưng cũng rất sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn người đọc. * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè : - ViÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh 2- DÆn dß : - Hướng dẫn làm bài tập 2 (15) ở nhà : Tác giả đã giải thích về tiếng cú kêu vừa dựa trên hiểu biết khi học môn sinh vật, vừa đả phá sự mê tín như thế nào ? Tại sao việc thuyết minh lại phải qua một câu chuyện kể có đối thoại ? Cách thuyết minh như vậy giúp em hiÓu vÒ tiÕng kªu cña có mét c¸ch thÝch thó nh thÕ nµo ? - ChuÈn bÞ bµi thuyÕt minh vÒ c¸i qu¹t, c¸i bót, c¸i nãn, c¸i kÐo. - Cung cấp tri thức khách quan về đối tượng. - C¸c PP thuyÕt minh ®îc sö dông : liÖt kª, ph©n tÝch, lËp luËn, so s¸nh .... * C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông : - KÓ chuyÖn vµ kÓ kÕt hîp miªu t¶.. - Miªu t¶. -> Đối tượng được sinh động, hấp dẫn. - Nh©n hãa. -> Thần thoại hóa cảnh đẹp Hạ Long.. * Ghi nhí : SGK 13. III- LuyÖn tËp : V¨n b¶n : Ngäc Hoµng xö téi ruåi xanh. 18’. - Đối tượng - PP thuyÕt minh. - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong v¨n b¶n - Vai trß t¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®îc sö dông trong v¨n b¶n thuyÕt minh.. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> 5’ D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 5 luyÖn tËp sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh A.Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng ( cái quạt, cái bút, cái kẹo…) - T¸c dông cña mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 2. KÜ n¨ng: - Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một đồ dùng cụ thể. - LËp dµn ý chi tiÕt vµ viÕt phÇn Më bµi cho bµi v¨n thuyÕt minh ( cã sö dông các biệt pháp nghệ thuật) về một đồ dùng. 3. Thái độ: Nghiêm túc trong học tập, tôn trong khả năng sáng tạo trong việc vận dông c¸c yÕu tè nghÖ thuËt vµo bµi v¨n thuyÕt minh cña m×nh. B- ChuÈn bÞ : GV- Dµn ý bµi thuyÕt minh vÒ c¸i nãn l¸ ViÖt Nam. HS- ¤n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh líp 8. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. Tæ chøc : (1 phót) 2. KiÓm tra : (5 phót) * ViÖc chuÈn bÞ cña c¸c nhãm : - ThuyÕt minh c¸i qu¹t – Nhãm 1 - ThuyÕt minh chiÕc bót – Nhãm 2 - ThuyÕt minh c¸i kÐo – Nhãm 3 - ThuyÕt minh c¸i nãn – Nhãm 4 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS TG Néi dung * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu 1’ bài * Hoạt động 2: Tổ chức học sinh luyện tập 25’ I- Các nhóm trình bày phần Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> -GV yêu cầu mỗi nhóm cử 1 đại diện trình bày chuÈn bÞ : dµn bµi thuyÕt minh cña nhãm m×nh ? C¸c nhãm kh¸c bæ sung ? + Nhãm 1 : c¸i qu¹t + Nhãm 2 : chiÕc bót + Nhãm 3 : c¸i kÐo + Nhãm 4 : c¸i nãn l¸ ViÖt Nam - GV bæ sung vµ chèt l¹i nh÷ng yªu cÇu chung cần đạt ?Đánh giá phần làm việc của từng - VÒ néi dung nhãm ? - VÒ h×nh thøc. + VB thuyÕt minh ph¶i nªu ®îc c«ng dông, cấu tạo, chủng loại, lịch sử của các đồ dùng. + VËn dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt 12’ II- LËp dµn ý chung cho mét làm cho VB thuyết minh hấp dẫn, sinh động. đề bài thuyết minh: - GV cùng HS lập dàn ý chung cho đề “thuyết * Më bµi minh chiÕc nãn l¸ ViÖt Nam” ? - Giíi thiÖu chiÕc nãn víi c« + Ai đã vào xứ Huế, nhìn cô gái đội nón lá, gái Huế, biểu tượng của vẻ chắc đã cảm nhận được nét duyên dáng Việt đẹp Việt Nam. Nam khi chiÕc nãn g¾n víi chiÕc ¸o dµi vµ * Th©n bµi : dáng đi. Nón lá Việt Nam không chỉ là đồ - LÞch sö cña c¸i nãn. dùng đội nắng, che mưa mà còn là một biểu tượng của vẻ đẹp Việt Nam. - CÊu t¹o cña nãn + H×nh d¸ng chiÕc nãn nh thÕ nµo ? Nãn - Quy tr×nh lµm nãn ®îc lµm b»ng nguyªn liÖu g× ? C¸ch lµm nãn ra sao ? (miªu t¶ c¸c c« g¸i ®ang ch»m nãn), nãn ®îc s¶n xuÊt ë ®©u ? Vïng nµo næi tiÕng về nghề làm nón ? (miêu tả cái đẹp của các cô - Gi¸ trÞ kinh tÕ, v¨n hãa, g¸i HuÕ víi chiÕc nãn). nghÖ thuËt + Nón có tác dụng thế nào trong đời sống của người Việt Nam ? (miêu tả sự thân thiết của nó với con người). + Cã thÓ dïng nãn lµm quµ tÆng kh«ng ? (kÓ mét chuyÖn tÆng quµ nãn cho mÑ trong mét chuyÕn ®i xa cña em). * KÕt luËn : + Em cã biÕt ®iÖu móa nãn kh«ng ? (miªu tả điệu múa em đã xem). Nªu c¶m nghÜ chung cña m×nh. + Em có nghĩ rằng nón đã trở thành một biểu tượng của người Việt Nam không ? (miêu tả vẻ đẹp của người phụ nữ). + Suy nghĩ về chiếc nón (phép nhân hóa để nói về nó đã làm đẹp cho em và em đã giữ gìn ch¨m sãc nã nh thÕ nµo) + Ngµy nay chiÕc nãn cã cßn ®îc vai trß vÞ 3’ trí như trước không ? (em có cảm xúc gì khi một nét truyền thống đã dần dần bị đánh mất). * Hoạt động 3:Củng cố- Dặn dò 1- Củng cố : đã làm trong luyện tập. 2- Dặn dò : (3 phút) Hướng dẫn làm bài tập ở Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> nhµ. §äc v¨n b¶n Hä nhµ kim vµ tr¶ lêi C©u hái : a) VB đã cho em hiểu kỹ về hình dáng, c¸c lo¹i, t¸c dông cña Hä nhµ Kim nh thÕ nµo ? b) VB đã sử dụng nghệ thuật gì đề TM về cây Kim ? Cách đó có làm em thích thú kh«ng ?. D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 6. đấu tranh cho một thế giới hòa bình (G¸c xi a – M¸c kÐt). A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản Hệ thống luận điểm, luận cứ và cách lập luận trong văn bản 2. Kỹ năng: Đọc – hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hòa bình của nhân loại 3. Thái độ: - Bồi dưỡng lòng yêu chuộng hoà bình, căm ghét chiến tranh. B- ChuÈn bÞ : GV: tìm hiểu một số tin tức thời sự về xung đột xung quanh khu vực và thế giới HS: đọc văn bản- soạn bài. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. Tæ chøc : ( 1'): 2. KiÓm tra : ( 5') Câu hỏi: nét đẹp trong lối sống giản dị ccủa Bác Hồ được thể hiện như thế nào? 3. Bµi míi : Hoạt động của GV- HS * Hoạt động 1 : Khởi động – Giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Đọc hiểu văn bản - GV giíi thiÖu vÒ v¨n b¶n : Nêu hậu quả của hai cuộc chiến tranh thế giới những thiệt hại về người và của. Vụ kiện chất độc màu da cam, chủ nghĩa khủng bố, chiến tranh xâm lược I rắc của Mỹ, sự đối đầu của các phe phái đối lập ở nhiều nước như Palxtin, về vấn đề vũ khí hạt nhân ở cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên, ở I ran và rất nhiều nước kh¸c. -GV: hướng dẫn HS đọc văn bản- GV đọc mẫu 1 đoạn. - Nêu sơ lược về tác giả và giới thiệu về hoàn cảnh ra đời bài viết ? + Ga-bri-en G¸c xi a M¸c kÐt nhµ v¨n C«-l«m-bi-a, t¸c gi¶ cña nhiÒu tiÓu thuyết, nổi tiếng là “Trăm năm cô đơn”. + Bài viết trích trong tham luận của ông tại Hội nghị nguyên thủ 6 nước ra tuyên bố kêu gọi chấm dứt chạy đua vũ trang, thủ tiêu vũ khí hạt nhân để đảm bảo an ninh vµ hßa b×nh thÕ giíi. - Theo em bµi viÕt thuéc thÓ lo¹i g× ? ? Néi dung chÝnh ? + Thể loại văn nghị luận xếp vào cụm văn bản nhật dụng (vấn đề mang tính cập nhật trong đời sống xã hội hiện nay) + Trình bày những ý kiến của tác giả xung quanh hiểm hoạ hạt nhân, đồng thời kêu gọi thế giới nỗ lực hành động để ngăn chặn, đẩy lùi nguy cơ về một thảm hoạ huû diÖt cuéc sèng. GV: Lµ bµi nghÞ luËn víi 2 luËn ®iÓm c¬ b¶n: “HiÓm ho¹ chiÕn tranh h¹t nh©n vµ nhiệm vụ gìn giữ hòa bình”. Em hãy xác định bố cục theo hai luận điểm đó. Cụ thÓ triÓn khai b»ng hÖ thèng luËn cø nh thÕ nµo ? HS: Đọc từng phần. Suy nghĩ và xác định câu mang luận cứ ? - NhËn xÐt bè côc bµi viÕt, hÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø ? + Kho vũ khí hạt nhân đang được tàng trữ có khả năng huỷ diệt cả trái đất và c¸c hµnh tinh kh¸c trong hÖ mÆt trêi. + Cuộc chạy đua vũ trang đã làm mất đi khả năng cải thiện đời sống cho hàng tỉ người. Những ví dụ so sánh trong các lĩnh vực xã hội, y tế, tiếp tế thực phẩm, giáo dục ... với những chi phí khổng lồ cho chạy đua vũ trang đã cho thấy tính chất phi. Lop7.net. TG 1’ 20’. Néi dung I- §äc ,T×m hiÓu chung : 1- §äc :. 2- T×m hiÓu chó thÝch - T¸c gi¶ :. - Bµi viÕt : Nguy cơ chiến tranh hạt nhân và kêu gọi đấu tranh cho hßa b×nh..
<span class='text_page_counter'>(10)</span> lí của việc đó. + Chiến tranh hạt nhân không chỉ đi ngược lại lí trí của loài người mà còn ngược lại với lí trí của tự nhiên, phản lại sự tiến hóa. + V× vËy tÊt c¶ chóng ta ph¶i cã nhiÖm vô ng¨n chÆn cuéc chiÕn tranh h¹t nh©n, đấu tranh cho một thế giới hòa bình. - GV tæng hîp kh¸i qu¸t : + Hai luận điểm đưa ra có mối quan hệ mật thiết vạch ra nguy cơ để lời kêu gọi cã tÝnh thuyÕt phôc m¹nh mÏ h¬n. + C¸ch s¾p xÕp c¸c luËn ®iÓm, luËn cø chÆt chÏ, khoa häc Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n - Đọc đoạn văn 1. Nhắc lạinội dung chính. ở luận cứ 1 tác giả đã đưa ra những chứng cứ nào để làm sáng tỏ ? + Hơn 50.000 đầu đạn hạt nhân đã được bố trí khắp hành tinh. + Mỗi người/4 tấn thuốc nổ. + Sức công phá làm tan biến 12 lần sự sống trên trái đất, tiêu diệt tất cả hành tinh trong hÖ mÆt trêi. ... - Nhận xét cách vào đề và cách lập luận trong đoạn này ? + Vấn đề khơi gợi ấn tượng “chúng ta đang ở đâu ...”, con số thống kê cụ thể, dÉn ®iÓn tÝch trong thÇn tho¹i Hy l¹p (§a-m«-clÐt) - GV s¬ kÕt kh¸i qu¸t : Chúng ta đang sống trong một thế giới mà trình độ khoa học kỹ thuật đang phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc : những thành tựu KHKT của hôm nay, rất có thể chỉ ngày mai đã thành lạc hậu. đã từng có ý kiến cho rằng : trong khi của cải từng theo cấp số cộng thì dân số lại tăng theo cấp số nhân, con người sẽ ngày càng đói khæ. Tuy nhiªn, nhê sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña KHKT, cña c¶i x· héi ngµy cµng dåi dµo h¬n, sè nghÌo ngµy cµng gi¶m ®i. §ã lµ mÆt tÝch cùc cña ph¸t triÓn KHKT. Nhà văn Mác két đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh nhân loại trước nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n th¶m khèc cã kh¶ n¨ng huû diÖt mäi sù sèng – mØa mai thay l¹i lµ hÖ qu¶ cña sù ph¸t triÓn KHKT nh vò b·o kia. * Hoạt động 3:Củng cố- Dặn dò 1- Củng cố : - Qua tìm hiểu sách báo, các phương tiện thông tin đại chúng em nhËn thÊy nguy c¬ vÒ chiÕn tranh h¹t nh©n nh thÕ nµo ? 2- Dặn dò : - Xác định tiếp các dẫn chứng làm rõ cho các luận cứ 2, 3, 4. Lập bảng so sánh nhằm thể hiện sự bất hợp lý trong xu hướng phát triển của khoa học.. 3- Bè côc 4 phÇn + Nguy cơ chiến tranh đe doạ loài người. + Cuéc ch¹y ®ua khi chiÕn tranh h¹t nh©n lµm mất đi khả năng làm cho cuộc sống con người tốt đẹp hơn. + Chiến tranh hạt nhân không chỉ đi ngược lại lý trí con người mà còn đi ngược lại với lý trí tự nhiên. + Lời kêu gọi đấu tranh cho một thế giới hòa b×nh.. II- T×m hiÓu v¨n b¶n : 1- Nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n 15’. - Cách vào đề trực tiếp, chứng cứ cụ thể rõ ràng, trí tưởng tượng khoa học mạnh mẽ vừa nêu số lượng vò khÝ, võa nªu nguy c¬, võa nªu hËu qu¶ cña vò khí hạt nhân gây ấn tượng mạnh về tính chất hệ trọng của vấn đề đặt ra.. 4’ D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 7 đấu tranh cho một thế giới hòa bình ( tiÕp) G¸c xi a – M¸c kÐt A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Một số hiểu biết về tình hình thế giới những năm 1980 liên quan đến văn bản Hệ thống luận điểm, luận cứ và cách lập luận trong văn bản 2. Kỹ năng: Đọc – hiểu văn bản nhật dụng bàn luận về một vấn đề liên quan đến nhiệm vụ đấu tranh vì hòa bình của nhân loại 3. Thái độ: - Bồi dưỡng lòng yêu chuộng hoà bình, căm ghét chiến tranh. B- ChuÈn bÞ :. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> GV: SGK –SGV – mét sè tµi liÖu tham kh¶o. HS: tr¶ lêi tiÕp nh÷ng c©u hái cßn l¹i C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- ổn định tổ chức : (1') 2- KiÓm tra : (5') Câu hỏi: Nêu luận điểm của văn bản “ đấu tranh cho một thế giới hoà bình” tác giả chỉ ra nguy cơ đe doạ loài người là gì? 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động – Giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Đọc hiểu văn bản Cuộc chạy đua vũ trang làm mất đi khả năng để con người sống tốt đẹp hơn (15 phót) - HS đọc văn bản phần 1 và 2. Sau khi vạch rõ nguy cơ ở phần 1, tác giả đến lập luận mới ở phần 2 đó là gì ? - Tác giả đã làm rõ luận cứ này bằng cách nào, những dẫn chứng nào? em hãy tìm những chứng cứ tiêu biểu để chứng minh? + LuËn cø so s¸nh trong c¸ch lÜnh vùc x· héi, y tÕ, tiÕp tÕ thùc phÈm, gi¸o dôc : GV: ®a ra b¶ng sè liÖu so s¸nh: 10 chiÕc tµu mang vò khÝ h¹t nh©n c¶u MÜ -> cho 14 n¨m phßng bÖnh. Kinh phí sản xuất 149 tên lửa MX – 575 người thiếu chất dinh dưỡng. 27 tên lửa MX đủ trả tiền nông cụ cho các nước nghèo. GD: 2 tầu ngầm mang vũ khí hạt nhân -> đủ tiền xoá mù cho toàn thế giới. GV: nh×n vµo c¸c dÉn chøng em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc ch¹y ®ua vò trang nµy? + T¸c gi¶ ®a ra hµng lo¹t so s¸nh thÓ hiÖn sù bÊt hîp lý trong xu hướng phát triển của KHKT : tỉ lệ phục vụ cho việc nâng cao đời sống quá thÊp trong khi tØ lÖ phôc vô cho chiÕn tranh l¹i qu¸ cao. + Những con số thống kê đầy sức nặng, vượt lên trên cả sự thống kê, nó còn có giá trị tố cáo bởi điều nghịch lý là trong các chương trình phục vụ chiến tranh đều đã hoặc chắc chắn trở thành hiện thực thì các chương trình cøu trî trÎ em nghÌo hay xãa n¹n mï ch÷ chØ lµ sù tÝnh to¸n gi¶ thiÕt kh«ng biết đến bao giờ mới thành hiện thực GV:em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong ®o¹n v¨n này? tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? - Câu hỏi nâng cao : Có người cho rằng chỉ là việc đưa ra các ví dụ so sánh nhưng Mác két đã đưa ở đây những “con số biết nói” tại sao vậy ? Giải thÝch ? + Sự bất hợp lý trong xu hướng phát triển khoa học hiện đại. + Tố cáo KHKT đang đi ngược lại giá trị nhân văn mà con người hằng xây dựng (khi chương trình phục vụ chiến tranh thì đáp ứng được, còn phục vụ đời sống con người lại không thực hiện được ...) Chiến tranh hạt nhân chẳng những đi ngược lại lí trí con người mà còn phản l¹i sù tiÕn hãa ( 10 phót) - §äc phÇn 3. VÉn b»ng phÐp suy luËn l« gÝc vµ nh÷ng con sè thèng kª nóng bỏng tác giả đẩy >< lên đỉnh điểm đó là : - GV gi¶i thÝch : + Lý trí con người -> là quy luật phát triển con người. + LÝ trÝ tù nhiªn -> lµ quy luËt cña tù nhiªn, l« gÝc tÊt yÕu cña tù nhiªn. - Tại sao nói chiến tranh hạt nhân là đi ngược lí trí con người và lí trí tự nhiên ?Nhà văn đã làm rõ luận cứ này như thế nào? + 380 triệu năm con bướm míi bay ®îc. + 180 triÖu n¨m n÷a b«ng chØ bÊm nót tÊt hång míi në. tÊt c¶ trë vÒ sè + 4 kỷ địa chất con người kh«ng míi h¸t hay vµ míi chÕt v× yªu - Con số thống kê có tính chất như thế nào ?(đối lập) Nó đã nói lên điều gì ? + Sự sống và con người trên trái đất ngày nay là kết quả của quá trình tiến hóa lâu dài. chiến tranh hạt nhân xóa bỏ toàn bộ quá trình tiến hóa đó. + Ta thÊy toµn bé tÝnh chÊt phi lý còng nh sù nguy hiÓm cña chiÕn tranh hạt nhân mà các nước giàu đang theo đuổi. Bằng cách ấy rất có thể con người đang phủ nhận, thậm chí xóa bỏ toàn bộ quá trình tiến hóa của tự nhiªn vµ x· héi tõ hµng tr¨m triÖu n¨m qua. §ã kh«ng chØ lµ sù phª ph¸n mµ cßn lµ sù kÕt téi. Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân cho một thế giới hòa b×nh ( 9 phót) - HS đọc đoạn 4. Đây là luận cứ kết bài và cũng là chủ đích của thông điệp mà tác giả muốn gửi tới người đọc. Nội dung bức thông điệp ?Đọc câu văn . + “Chúng ta đến đây .... là vô ích” GV: Nhiệm vụ của nhân loại trước nguy cơ đó là gì? - Kết thúc bài viết Mác két có đề nghị gì ? Qua lời đề nghị đó tác giả muốn lªn ¸n ®iÒu g×?. II. T×m hiÓu v¨n b¶n :( tiÕp) 2- Cuộc chạy đua vũ trang làm mất đi khả năng để con người sống tốt đẹp hơn:. - Nh÷ng luËn cø so s¸nh trong c¸c lÜnh vùc: +x· héi + Y tÕ + TiÕp tÕ thùc phÈm + Gi¸o dôc. - Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị cho chiến tranh hạt nhân đã và đang cướp đi của thế giới nhiều điều kiện để cải thiện cuộc sống con người, nhất là ở các nước nghèo.. => nghệ thuật lập luận đơn giản có tính thuyết phục cao.. 3- Chiến tranh hạt nhân chẳng những đi ngược lại lí trí con người mà còn phản lại sự tiến hóa tự nhiên:. - V× chiÕn tranh h¹t nh©n kh«ng chØ tiªu diÖt nh©n lo¹i mµ cßn tiªu huỷ mọi sự sống trên trái đất. - ChiÕn tranh h¹t nh©n næ ra ®Èy lïi sù tiÕn ho¸. - C¸c con sè hÊp dÉn vÒ sù ph¸t triÓn cña tù nhiªn lµm cho ta nhËn thøc s©u h¬n vÒ tÝnh chÊt ph¶n tù nhiªn, ph¶n tiÕn hãa cña chiÕn tranh h¹t nh©n.. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> * Hoạt động 3 : Tổng kết GV: Hướng dẫn HS thực hiện phần tổng kết và luyện tập. GV: cho HS đọc mục ghi nhớ (SGK- 21) * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè :(3') §äc v¨n b¶n em nhËn thøc ®îc ®iÒu g× s©u s¾c vÒ th¶m ho¹ cña chiÕn tranh h¹t nh©n - NghÖ thuËt thÓ hiÖn trong v¨n b¶n lµ g×? 2- Dặn dò : ( 2') - Bài học rút ra và phương hướng hành động của bản thân - Chuẩn bị bài: các phương châm hội thoại. 4- Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân cho một thÕ giíi hßa b×nh : - Chiến tranh hạt nhân là có thực, ngăn chặn nguy cơ đó đồng thời đấu tranh cho một thế giới hòa bình sẽ là nhiệm vụ quan trọng nhất cña nh©n lo¹i trong thÕ kû XXI. - Lời đề nghị lập nhà băng lưu giữ trí nhớ. -> NhÊn m¹nh nh©n lo¹i cÇn gi÷ g×n ký øc cña m×nh, lÞch sö sÏ lªn ¸n nh÷ng thÕ lùc hiÕu chiÕn. III- Tæng kÕt Ghi nhí ( SGK). D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 8. các phương châm hội thoại A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: - Nội dung phương châm quan hệ , phương châm lịch sự và phương châm cách thức 2. Kỹ năng: - Biết vận dụng hiệu quả phương châm quan hệ , phương châm lịch sự và phương châm cách thức - Nhận biết và phân tích đựơc cách sử dụng phương châm quan hệ , phương châm lịch sự và phương châm cách thức vào một tình huống giao tiếp cụ thể 3. Thái độ : - Có thái độ giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt và biết vận dụng các phương châm hội thoại trong hoạt động giao tiếp B- ChuÈn bÞ : GV:- SGK- SGV – b¶ng phô HS:- T×m hiÓu c¸c vÝ dô sö dông trong bµi. C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- ổn định tổ chức ( 1phút) 2- KiÓm tra : (15 phót) §Ò bµi : C©u 1 : Nªu hÖ thèng luËn cø cña v¨n b¶n “§Êu tranh cho mét thÕ giíi hßa b×nh” ? §¸p ¸n C©u 1 : HÖ thèng luËn cø : + Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ loài người. + Cuộc chạy đua chiến tranh hạt nhân làm mất đi khả năng làm cho cuộc sống con người tốt đẹp hơn. + Chiến tranh hạt nhân không chỉ đi ngược lại lý trí con người mà còn đi ngược lại với lý trí tự nhiên. + Lời kêu gọi đấu tranh cho một thế giới hòa bình 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài(1’) * Hoạt động 2 : Phân tích mẫu hình thành kháI niệm. Tìm hiểu phương châm quan hệ (5 phút) GV: cho HS đọc thành ngữ ( SGK- 21). HS: giải thích câu thành ngữ đó? HS: gi¶i nghÜa - Thµnh ng÷ “¤ng nãi gµ bµ nãi vÞt” chØ t×nh huèng héi tho¹i x¶y ra nh thÕ nµo ? LÊy mét vÝ dô thùc tÕ gi¶i thÝch ? GV: §iÒu g× sÏ sÈy ra nÕu xuÊt hiÖn nh÷ng t×nh huèng nh vËy? + Cuộc hội thoại mà người tham gia nói không đúng vào một chủ đề giao tiếp, mỗi người nói một đằng. + KÕt qu¶ : Kh«ng hiÓu nhau GV: phải làm gì để giao tiếp đúng? HS: đọc ghi nhớ. - GV nªu t×nh huèng : + Kh¸ch : nãng qu¸ + Chñ nhµ : MÊt ®iÖn råi Đặt trong tình huống giao tiếp cụ thể có đáp ứng yêu cầu phương châm quan hÖ kh«ng ? + “Nóng quá” -> là để yêu cầu “làm ơn bật quạt lên” + “MÊt ®iÖn råi” -> tr¶ lêi kh«ng bËt qu¹t ®îc. I- Phương châm quan hệ 1- VÝ dô : 2. NhËn xÐt:. “Ông nói gà bà nói vịt” -> mỗi người nói một đề tài khác nhau. 2- Ghi nhí : Khi giao tiếp cần nói đúng đề tài giao tiếp. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Nếu trong cuộc hội thoại muốn chuyển đề tài giao tiếp cần dùng cách diễn đạt nào để không vi phạm phương châm quan hệ ? + Dïng c¸c côm tõ : “Nh©n tiÖn ®©y xin hái” hoÆc “xin lçi” ... Tìm hiểu phương châm cách thức (5 phút) GV: cho HS đọc 2 câu thành ngữ ( sgk- 21) - Thµnh ng÷ : “D©y cµ ra d©y muèng” “Lóng bóng nh ngËm h¹t thÞ” chØ c¸ch nãi nh thÕ nµo ? Có ảnh hưởng tới giao tiếp không ? HS: gi¶i thÝch GV định hướng + Cách nói dài dòng, rườm rà. + C¸ch nãi Êp óng kh«ng thµnh lêi. - Hậu quả của cách nói đó như thế nào? HS liªn hÖ trong thùc tÕ. - Câu nói : “Tôi đồng ý với những nhận định về truyện ngắn của ông ấy” cã thÓ hiÓu theo mÊy c¸ch ? GV gîi dÉn 2 c¸ch hiÓu kh¸c nhau + Cách 1 : Tôi đồng ý với những nhận định của ông ấy về truyện ngắn nào đó. (“ông ấy” bổ nghĩa cho “nhận định”) + Cách 2 : Tôi đồng ý với những nhận định (của ai đó) về truyện ngắn cña «ng Êy. (“«ng Êy” bæ nghÜa cho “truyÖn ng¾n”) + Tuỳ theo nội dung thông báo để nói theo cách 1 hoặc 2. - Thế nào gọi là phương châm cách thức ? HS đọc ghi nhớ ( SGK -22) - Lấy một ví dụ về hoạt động học tập của các em đã vi phạm phương châm c¸ch thøc? Tìm hiểu phương châm lịch sự (5 phút) HS đọc truyện “Người ăn xin”? Vì sao cả hai đều cảm thấy mình đã nhận được từ người kia một cái gì đó ? + Cả hai đều không có tiền bạc và của cải. + Đều cảm nhận được tình cảm của người khác dành cho mình (Sự cảm thông : Cậu bé thể hiện sự tôn trọng, thương cảm. Ông lão thÊu hiÓu vµ tr©n träng t×nh c¶m cña bÐ) - Tõ c©u chuyÖn em cÇn chó ý ®iÒu g× khi giao tiÕp ? Bµi häc rót ra trong cuộc sống ? Vậy phương châm lịch sự là như thế nào ? HS: đọc ghi nhớ ( SGK – 23) - Từ xưa ông cha ta dù không biết đó là phương châm hội thoại nhưng đã có những câu khuyên nhủ con người đừng vi phạm, lời khuyên đó ở đâu ? Em lÊy vÝ dô ? + Lêi chµo cao h¬n m©m cç + Lêi nãi ch¼ng mÊt tiÒn mua ... + Kim vµng ai nì uèn c©u .... * hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập (10 phút) -Hoạt động nhóm : •GV giao vấn đề nhiệm vụ: + Đọc câu tục ngữ ( SGK- 23) phần bài tập. Cho biết câu tục ngữ đó khuyên chúng ta điều gì? tìm một số câu có nội dung tương tự? •Hoạt động nhóm: ( 5’) - C¸c nhãm lµm bµi tËp. •§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy-> nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ xung •GV nhận xét thống nhất đáp án ( GV treo bảng phụ) - HS đọc yêu cầu bài tập 2 ( 23) HS tr¶ lêi -> GV nhËn xÐt bæ xung. - Chú ý : Một số trường hợp xét bề mặt câu chữ là lạc đề nhưng trong văn cảnh cụ thể vẫn đáp ứng.. II- Phương châm cách thức : 1- VÝ dô 1: “D©y cµ ra d©y muèng” “Lóng bóng nh ngËm h¹t thÞ”. => Làm người nghe khó tiếp nhận hoặc tiếp nhận không đúng -> Không đạt hiệu quả. vÝ dô 2:. => trong giao tiếp không nên nói những câu mà người nghe hiểu theo nhiÒu c¸ch 2- Ghi nhí : CÇn nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch, tr¸nh nãi m¬ hå.. 3- Phương châm lịch sự 1- VÝ dô : Truyện “Người ăn xin” - Cả hai đều cảm nhận được sự chân thành và tôn trọng lẫn nhau.. 2- Ghi nhí : Cần tế nhị, khiêm tốn và tôn trọng người khác.. III- LuyÖn tËp : 1. Bµi tËp 1 ( 23) - Giải thích: khẳng định vai trò của ngôn ngữ , trong đời sống, khuyªn chóng ta suy nghÜ lùa chän ng«n ng÷ khi giao tiÕp. - C©u ca dao: + chim kh«n… Người khôn…. -HS đọc yêu cầu bài tập 3(23) HS lµm bµi tËp - tr¶ lêi HS kh¸c nhËn xÐt bæ xung GV bæ xung.. -GV yêu cầu HS đọc bài tập. Giải thích vì sao người nói phải dùng cách nói như: đừng nói leo, đừng nói ngắt lời như thế. * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè : (2 phót) Ghi nhớ 3 phương châm hội thoại : Quan hệ, cách thức, lịch sự 2- DÆn dß : (2 phót) - Tìm các thành ngữ liên quan và giải thích nghĩa của các thành ngữ đó. - Cần xem xét sự liên quan giữa các phương châm hội thoại để phân biệt dÔ dµng trong bµi tËp. - §äc vµ lµm bµi tËp Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 2. Bµi 2 ( 23) Cách nói giảm nói tránh liên quan đến phương châm lịch sự: - VÝ dô: chÞ còng cã duyªn ( thùc ra lµ chÞ xÊu) 3. Bµi 3 ( 23) §iÒn c¸c tõ thÝch hîp vµo chç trèng: a, Nãi m¸t b, Nãi hít c, Nãi mãc. d, nãi leo e, Nói ra đầu ra đũa. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> 4. Bµi 4( 23) - Giải thích: cách nói đó báo hiệu cho người đối thoại biết ngưòi đó đã không tuân thủ phương châm lịch sự. D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... ................................................................................................................................... Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:....................... TiÕt : 9 sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu: B- ChuÈn bÞ : GV: SGK – tµi liÖu tham kh¶o – B¶ng phô HS: đọc trước bài C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. Tæ chøc : ( 1') 2. KiÓm tra : (5 phót) C©u hái: nªu mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh? T¸c dông? §¸p ¸n: phÇn ghi nhí tiÕt 4 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Phân tích mẫu hình thành kháI niệm. T×m yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh 25phót) GV: cho HS đọc văn bản ( sgk- 24) - Hãy trình bày ý hiểu của em về nhan đề của văn bản? GV giải thích đây là nhan đề của văn bản thuyết minh chứ không phải văn bản miêu tả vì: ( Cây chuối trong đời sống con người Việt Nam chứ không ph¶i miªu t¶ c©y chuèi hay rõng chuèi cô thÓ. Nªn miªu t¶ gióp h×nh dung chi tiÕt vÒ lo¹i c©y, l¸, th©n, qu¶ cã gi¸ trÞ thuyÕt minh) - Chỉ ra các câu thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối ? HS tìm các câu thuyết minh đặc điểm của cây chuối. - T×m nh÷ng c©u v¨n cã yÕu tè miªu t¶ c©y chuèi? HS: t×m nh÷ng c©u cã yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n? HS t×m GV nhËn xÐt- treo b¶ng phô nh÷ng c©u v¨n miªu t¶. Các yếu tố miêu tả nhằm mục đích gì ? Nêu tác dụng cụ thể ở từng đoạn ?em cho biÕt thªm c«ng dông cña th©n c©y chuèi, l¸ chuèi? GV: vËy yÕu tè miªu t¶ cã vai trß nh thÕ nµo trong viÖc thuyÕt minh? HS tr¶ lêi -> rót ra ghi nhí. * hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập (10 phút) Hoạt động nhóm : •GV giao vấn đề nhiệm vụ: Nhãm 1 : bµi tËp 1 (26) Nhãm 2 : bµi tËp 2 (26) Nhãm 3 : bµi tËp 3 (26) Nhãm 4 : bµi tËp 3 (26) •Hoạt động nhóm ( 5’) - c¸c nhãm hoµn thµnh bµi tËp •§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi- nhãm kh¸c nhËn xÐt •GV bæ xung thèng nhÊt ý kiÕn. - Bæ sung yÕu tè miªu t¶ vµo c¸c chi tiÕt thuyÕt minh ? + C©y kh«ng cao l¾m kho¶ng hai mÐt ... cho lîn ¨n. I- T×m hiÓu yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh * Văn bản “Cây chuối trong đời sống Việt Nam” - Vai trò của cây chuối đối với đời sống vật chất và tinh thần của người việt Nam. Miªu t¶ chi tiÕt vÒ lo¹i c©y, l¸, th©n, cµnh, qu¶. - Các câu thuyết minh đặc điểm của cây chuối. + §o¹n 1: “ §i kh¾p…nói rõng” + §o¹n 2: “ c©y chuèi… hoa qu¶” + §o¹n 3: giíi thiÖu qu¶ chuèi, c©y chuèi vµ c«ng dông. - Câu văn miêu tả cây chuối: thân mềm, tán xanh mướt… + chuèi chÝn cho vÞ ngät + c¸ch ¨n chuèi. => Miêu tả để nêu đặc điểm của cây chuối * Ghi nhí : (SGK 25) II- LuyÖn tËp. + ë ngän cã nhiÒu tµu l¸ dµi .... rÊt ªm vµ Êm + Tõ trªn ngän mäc ra cuèng ... em bÐ mét tuæi - ChØ ra c¸c yÕu tè miªu t¶ trong ®o¹n v¨n ? + T¸ch lµ lo¹i ... cã tai + ChÐn cña ta .... tai + Khi mêi ... mêi + B¸c .... t¸c + Cã uèng ... nãng + C¸i chÐn ... dÔ s¹ch - ChØ ra nh÷ng c©u miªu t¶ trong bµi thuyÕt minh “Trß ch¬i ngµy xu©n” ?. 1- Bµi tËp 1 (26) - Th©n c©y chuèi - L¸ chuèi - B¾p chuèi, nân chuèi vµ qu¶ chuèi. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Chó ý c¸cc©u miªu t¶ c¸c trß ch¬i d©n gian ? + Tôc ch¬i quan hä + Móa l©n + KÐo co + Cờ người + Thi nÊu c¬m + §ua thuyÒn * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè : (3 phót) Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 2- DÆn dß : (1 phót) - ChuÈn bÞ bµi thuyÕt minh “Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam”. 2- Bµi tËp 2 (26) ThuyÕt minh c¸i chÐn vµ c«ng dông. 3- Bµi tËp 3 (26). HD lµm ë nhµ. D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 10 luyÖn tËp sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: - Những yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh - Vai trò yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh 2. Kỹ năng: - Viết đoạn văn, bài văn thuyết minh sinh động, hấp dẫn 3. Thái độ: - Tôn trọng và biết sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh A- ChuÈn bÞ : GV: SGK - dµn bµi tham kh¶o HS: ChuÈn bÞ bµi “Con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam” B- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. Tæ chøc : (1') 2. KiÓm tra : KiÓm tra trong giê 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài(1’) * Hoạt động 2 : Tổ chức co học sinh luyện tập Hướng dẫn lập dàn ý chung (14phút) - Đề bài yêu cầu trình bày vấn đề gì ? Cụm từ (Con trâu ở làng quê Việt Nam )- bao gåm nh÷ng ý g× ? ( Vị trí vai trò của con trâu trong đời sống của người nông dân, trong nghề nông của người Việt Nam. Đó là cuộc sống của người làm ruộng, con trâu trong việc đồng áng, con trâu trong cuộc sống làng quê) - GV: dựa vào phần gợi ý ( sgk -28) hãy lập dàn ý cho đề bài theo các phÇn: më bµi ?th©n bµi? kÕt bµi? HS nªu ra nhiÒu ý vµ lËp dµn ý theo bè côc. HS lên trình bày HS khác nhận xét đánh giá GV chèt l¹i ý trong c¸c phÇn: + Më bµi + Th©n bµi + KÕt bµi.. I- LËp dµn bµi §Ò bµi: giíi thiÖu con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam. + Trình bày con trâu trong đời sống làng quê Việt Nam - Côm tõ “con tr©u ë lµng quª ViÖt Nam” Gồm: +Đời sống của người nông dân + con trâu trong công việc đồng áng + con tr©u trong cuéc sèng lµng quª 1. Më bµi : Giới thiệu chung về con trâu trên đồng ruộng Việt Nam. 2- Th©n bµi : + Con tr©u trong nghÒ lµm ruéng + Con trâu trong lễ hội đình đám + Con trâu nguồn cung cấp thịt, da thuộc, sừng làm đồ mĩ nghÖ.. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> + Con trâu là tài sản lớn của người nông dân. + Con tr©u vµ trÎ ch¨n tr©u, viÖc ch¨n nu«i tr©u 3- KÕt bµi Con trâu trong tình cảm của người nông dân II- ViÕt ®o¹n v¨n. Hướng dẫn viết đoạn văn (25 phút) Hoạt động nhóm : •GV giao vấn đề nhiệm vụ: Nhãm 1 : ViÕt ®o¹n më bµi Nhãm 2 : Giíi thiÖu con tr©u trong viÖc lµm ruéng Nhãm 3 : Giíi thiÖu con tr©u trong mét sè lÔ héi Nhãm 4 : Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n •Hoạt động nhóm: 6phút •Đại diện nhóm đọc trước lớp •GVnhËn xÐt ®a ra dù kiÕn - Dù kiÕn : + ở Việt Nam đến bất kỳ miền quê nào đều thấy hình bóng con trâu trên đồng ruộng + HoÆc t¶ c¶nh trÎ em ch¨n tr©u cho tr©u t¾m, tr©u ¨n cá + HoÆc nªu mét sè c©u tôc ng÷, ca dao - Giíi thiÖu con tr©u ®ang lµm ruéng ? + Tr©u cµy, bõa ruéng, kÐo xe, chë lóa, trôc lóa (Tr©u kÐo cµy t¶i lóa không quản nắng mưa. Con trâu đi trước, cái cày cái bừa đi sau cùng với người nông dân như đôi bạn có nhau dưới nắng gắt sương sa ...) - Giíi thiÖu con tr©u trong lÔ héi ? + LÔ héi chäi tr©u ë §å S¬n H¶i Phßng (c¸c con tr©u kháe, da ®en bãng, ch©n trô v÷ng, sõng cong nhän ...) - Con tr©u víi tuæi th¬ ë n«ng th«n ? + C¶nh trÎ ch¨n tr©u, h×nh ¶nh nh÷ng con tr©u gÆm cá (Tr©u VN cßn lµ người bạn thân thương của trẻ em đồng quê : vắt vẻo trên lưng trâu với chiếc sáo diều, nghe sáo vẳng trên không, đưa trâu đi đầm nước, nhảy từ lng tr©u nµy sang lng tr©u kh¸c, tuæi th¬ ë n«ng th«n thanh b×nh ªm ¶.) - GV thuyÕt tr×nh : Kết bài : Con trâu VN là hình ảnh của đồng quê VN từ ngàn đời nay. Từ ngày nông thôn được hiện đại hóa, công nghiệp hóa người nông dân đã cã thªm mét b¹n míi lµ con “tr©u s¾t”. * Hoạt động 3:Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè : (3 phót) Nh¾c l¹i vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 2- DÆn dß : (2 phót) - ChuÈn bÞ bµi thuyÕt minh : quan s¸t c©y lóa, con tr©u, dßng s«ng - So¹n v¨n b¶n: “ tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn”. * §o¹n 1 : Më bµi. * §o¹n 2 : Con tr©u ®ang lµm ruéng. * §o¹n 3 : Con tr©u trong lÔ héi. * §o¹n 4 : Con tr©u víi tuæi th¬. D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:....................... TiÕt : 11. tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyÒn ®îc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Thực trạng cuộc sống trẻ em hiện nay, những thách thức, cơ hội và nhiệm vụ của chúng ta Những thể hiện của quan điểm về vấn đề quyền sống, quyền đựơc phát triển, bảo vệ của trẻ em Việt Nam 2. Kỹ năng: Nâng cao một bước kỹ năng đọc – hiểu về văn bản nhật dụng Học tập phương pháp tìm hiểu, phân tích trong tạo lập văn bản nhật dụng Tìm hiểu và biết được quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề được nêu trong văn bản 3. Thái độ: - Biết yêu thương và có trách nhiệm, quan tâm tới trẻ em. II- ChuÈn bÞ : GV: SGK- tµi liÖu tham kh¶o C«ng íc liªn hîp quèc vÒ quyÒn trÎ em HS: tr¶ lêi c¸c c©u hái vµo vë bµi so¹n. III- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. ổn định tổ chức : (1') 2. KiÓm tra : (5 phót) Câu hỏi : tại sao chiến tranh hạt nhân đi ngược lại lí trí con người? phản lại sự tiến hóa tự nhiên? §¸p ¸n: phÇn IV – tiÕt 7 3. Bµi míi :. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> Hoạt động của Gv- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động – Giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Đọc hiểu văn bản T×m hiÓu chung (20 phót) GV nêu yêu cầu đọc - đọc mẫu 1 đoạn ( 2-4 hs đoc đến hết) §äc vµ gi¶i nghÜa mét sè tõ khã ? Hiểm hoạ, chế độ a-pác-thai, tị nạn, công ước, giải trừ quân bị. - Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ bµi viÕt ? + TrÝch phÇn ®Çu b¶n “Tuyªn bè” cña Héi nghÞ cÊp cao thÕ giíi vÒ trÎ em häp t¹i Trô së Liªn Hîp quèc, Niu oãc 30/9/1990. Gåm c¸c néi dung : Sự thách thức, Cơ hội, Nhiệm vụ, Cam kết và phần Những bước tiếp theo. + Héi nghÞ diÔn ra trong bèi c¶nh cuèi thÕ kû XX KHKT ph¸t triÓn lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi víi b¶o vÖ ch¨m sãc trÎ em song còng nhiÒu khã kh¨n : ph©n biÖt giµu nghÌo, chiÕn tranh, tÖ n¹n x· héi, b¹o lùc ... trÎ em nguy c¬ thÊt häc, bÖnh tËt ... -GV: Sau hai đoạn đầu Khẳng định quyền được sống được phát triển của trẻ em thế giới, tuyên bố kêu gọi toàn thế giới quan tâm đến vấn đề này. Bản thân các tiêu đề đã nói lên bố cục của văn bản ? Em hãy nêu ? - NhËn xÐt bè côc ?. Hướng dẫn phân tích sự thách thức (15 phút) - HS đọc phần 1 : Sự thách thức (3,4,5,6,7) Bản Tuyên bố đã nêu lên thực tÕ cuéc sèng cña trÎ em trªn thÕ giíi ra sao ? HS: t×m chi tiÕt tr¶ lêi. - NhËn xÐt vÒ sù chuyÓn ý tõ hai ®o¹n ®Çu tíi 4 néi dung trong sù th¸ch thøc ? C¸ch nªu dÉn chøng cã søc thuyÕt phôc kh«ng? T¹i sao ? + Môc 3 cã t¸c dông liªn kÕt chuyÓn ý tõ môc 1, 2 sang 4,5,6 “Tuy nhiªn thùc tÕ cuéc sèng th¬ Êu cña nhiÒu trÎ em l¹i kh«ng ®îc nh vËy”. + DÉn chøng cô thÓ, nhiÒu mÆt ®Çy thuyÕt phôc. - Theo em môc 7 cã tiÕp tôc nªu dÉn chøng vÒ t×nh tr¹ng thiÕu thèn cña trÎ em kh«ng ? + Môc 7 kh¸i qu¸t trªn c¬ së môc 4, 5, 6 “§ã lµ nh÷ng th¸ch thøc”. GV: liªn hÖ thùc tÕ. Ngoµi n¹n nãi trªn trÎ em hiÖn nay cßn chÞu hËu qu¶ nµo? GV định hướng: nạn buôn bán trẻ em, trẻ em mắc bệnh HIV, trẻ em sớm tội phạm, trẻ em các nước Nam á sau trận động đất sóng thần. - Em có nhận thức được điều gì khi đọc xong phần này? - GV chèt l¹i vµ kh¸i qu¸t toµn phÇn : + Bản Tuyên bố của Liên hợp quốc về vấn đề trẻ em với phần đầu nêu lên những thách thức mà chúng ta cần nhìn rõ đặc biệt là các nhà lãnh đạo chính trị phải đáp ứng. + Những lí lẽ chắc gọn, dẫn chứng minh hoạ liệt kê dồn dập đã tạo nên søc thuyÕt phôc cña v¨n b¶n. * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Củng cố : (2 phút)- Nhận thức và tình cảm của em sau khi đọc xong phÇn thø nhÊt “Sù th¸ch thøc” ? 2- DÆn dß : (2 phót) – ChuÈn ph©n tÝch phÇn c¬ héi vµ nhiÖm vô c¸ch lµm gièng nh phÇn th¸ch thøc ? - Nhìn nhận và đánh giá của em về vấn đề này ở địa phương.. I- §äc , T×m hiÓu chung : 1- §äc : 2- T×m hiÓu chó thÝch - V¨n b¶n trÝch :. - XuÊt xø bµi viÕt :. 3- Bè côc : 3 phÇn: - Th¸ch thøc: Nªu nh÷ng thùc tÕ, nh÷ng con sè vÒ cuéc sèng khæ cùc vÒ nhiÒu mÆt, t×nh tr¹ng bÞ r¬i vµo hiÓm ho¹ cña trÎ em. - Cơ hội: Khẳng định những điều kiện thuận lợi cơ bản để cộng đồng quèc tÕ cã thÓ ch¨m sãc b¶o vÖ trÎ em . - Nhiệm vụ: Xác định các nhiệm vụ cụ thể mà các quốc gia cần làm trong thùc tÕ. II- T×m hiÓu v¨n b¶n : 1- Sù th¸ch thøc : - TrÎ em trë thµnh n¹n nh©n cña chiÕn tranh, b¹o lùc, ph©n biÖt chñng téc - Chịu đựng những thảm họa của nghèo đói, bệnh dịch, mù chữ. - Chết do bệnh tật, suy dinh dưỡng. => Cuéc sèng khæ cùc vÒ nhiÒu mÆt, t×nh tr¹ng r¬i vµo hiÓm ho¹ cña trÎ em lµ nh÷ng th¸ch thøc. D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:........................ TiÕt : 12. tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyÒn ®îc b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: Thực trạng cuộc sống trẻ em hiện nay, những thách thức, cơ hội và nhiệm vụ của chúng ta Những thể hiện của quan điểm về vấn đề quyền sống, quyền đựơc phát triển, bảo vệ của trẻ em Việt Nam. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> 2. Kỹ năng: Nâng cao một bước kỹ năng đọc – hiểu về văn bản nhật dụng Học tập phương pháp tìm hiểu, phân tích trong tạo lập văn bản nhật dụng Tìm hiểu và biết được quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề được nêu trong văn bản 3. Thái độ: - Biết yêu thương và có trách nhiệm, quan tâm tới trẻ em. B- ChuÈn bÞ : GV: SGK- tµi liÖu tham kh¶o - §äc c«ng íc vÒ quyÒn trÎ em HS: tr¶ lêi c¸c c©u hái vµo vë bµi tËp C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1. ổn định tổ chức :(1') 2. KiÓm tra : (5 phót) - Những thách thức bài viết Tuyên bố về .... trẻ em đề cập đến là gì ? Tại sao gọi đó thách thức ? + TrÎ em trë thµnh n¹n nh©n + Trẻ em phải chịu đựng những thảm họa + Trẻ em chết do bệnh tật, suy dinh dưỡng + Là thách thức với mọi người vì toàn thế giới phải đương đầu và tìm cách vượt qua những thách thức đó. 3. Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động – Giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Đọc hiểu văn bản Hướng dẫn phân tích những cơ hội (17 phút) - HS đọc phần 2 ?Mục 8 và 9 đã khẳng định những điều kiện thuận lợi cơ bản để cộng đồng quốc tế có thể đẩy mạnh việc bảo vệ, chăm sóc trẻ em cụ thể là gì ? + Sự liên kết lại của các quốc gia cùng ý thức của cộng đồng quốc tế trên lĩnh vùc nµy. §· cã c«ng íc vÒ quyÒn trÎ em lµm c¬ së, t¹o ra mét c¬ héi míi. + Sù hîp t¸c vµ ®oµn kÕt quèc tÕ ngµy cµng cã hiÖu qu¶ cô thÓ trªn nhiÒu lÜnh vùc : Phong trµo gi¶i trõ qu©n bÞ ®îc ®Èy m¹nh t¹o ®iÒu kiÖn cho mét sè tµi nguyên to lớn có thể chuyển sang phục vụ các mục tiêu kinh tế, tăng cường phúc lîi x· héi. - Trên thế giới nói chung đó là các cơ hội mà ta nhận thức được, đối với Việt Nam em cã thÊy ®©y lµ c¬ héi kh«ng ? Cô thÓ lµ g× ? + Vấn đề bảo vệ và chăm sóc trẻ em đang được Đảng và Nhà nước quan tâm. Nhận thức của cộng đồng về vấn đề này ngày càng sâu sắc, nhiều tổ chức xã hội và c¸ nh©n ®ang tÝch cùc tham gia phong trµo v× trÎ em. - GV nhận xét cách trình bày vấn đề? * Hướng dẫn tìm hiểu nhiệm vụ (14 phút) - HS đọc phần 3 :Phần nhiệm vụ gồm 8 mục xác định những nhiệm vụ cụ thể mà từng quốc gia và cả cộng đồng quốc tế cần làm vì sự sống còn, phát triển của trẻ em ? + Tăng cường sức khỏe và chế độ dinh dưỡng của trẻ em. + Quan tâm chăm sóc trẻ em tàn tật và trẻ em có hoàn cảnh sống đặc biệt khó kh¨n. + Tăng cường vai trò của phụ nữ nói chung và phải đảm bảo quyền bình đẳng nam nữ để thực hiện lợi ích của trẻ em, đặc biệt các em gái. + Bảo đảm cho trẻ em được học hết bậc giáo dục cơ sở không để mù chữ. + Thực hiện kế hoạch hóa gia đình, tạo điều kiện trẻ em lớn khôn và phát triển trên nền móng gia đình. + Phải chuẩn bị để các em có thể sống một cuộc sống có trách nhiệm + Vì tương lai trẻ cần bảo đảm sự tăng trưởng và phát triển đều đặn kinh tế các nước. - Các nhiệm vụ đặt ra từ đâu ? đưa ra có cụ thể, toàn diện không ? + Xác định trên cơ sở tình trạng thực tế cuộc sống trẻ em và cơ hội đã nêu. + NhiÖm vô nªu ra võa cô thÓ, võa toµn diÖn, bao qu¸t : Mäi lÜnh vùc (y tÕ, gi¸o dục, xã hội). Mọi đối tượng (trẻ em tàn tật, có hoàn cảnh khó khăn, trai, gái. Mọi cấp độ (gia đình, xã hội, quốc gia, cộng đồng quốc tế). - GV chèt l¹i n©ng cao : Điều quan trọng là các nhiệm vụ đó được nêu lên với một thái độ dứt khoát, thể hiện quyết tâm cao độ của cộng đồng quốc tế. Vì vậy mục 17 đã nhấn mạnh “Các nhiệm đó đòi hỏi tất cả các nước cần phải có nỗ lực liên tục và phối hợp với nhau trong hành động của từng nước cũng như trong hợp tác quốc tế. * hoạt động 3 : Tổng kết (3 phút) - HS đọc ghi nhớ. * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Củng cố : (3 phút) Phát biểu suy nghĩ của em về sự quan tâm chính quyền địa phương. 2- DÆn dß : (2 phót) V¨n b¶n nµy cã sù liªn kÕt víi “§Êu tranh cho thế giới hòa bình” Đúng hay sai. Chuẩn bị Phương châm hội thoại (chú ý t×nh huèng giao tiÕp). Lop7.net. 2- Nh÷ng c¬ héi :. - Cã C«ng íc vÒ quyÒn trÎ em lµm c¬ së t¹o ra c¬ së míi - Sù hîp t¸c quèc tÕ s©u réng trªn nhiÒu lÜnh vùc ngµy cµng cã hiÖu qu¶.. - Sự quan tâm của Đảng, nhà nước, nhận thức của các tổ chøc x· héi, phong trµo ch¨m sãc b¶o vÖ trÎ em. * Kết hợp giải thích, chứng minh để làm rõ vấn đề 3- NhiÖm vô :. - Xác định nhiệm vụ cấp thiết của từng quốc gia. - Tăng cường sức khỏe và phát triển giáo dục. - Quan tâm nhiều đối tượng. Thực hiện quyền bình đẳng và tr¸ch nhiÖm. => NhiÖm vô võa cô thÓ, võa toµn diÖn, bao qu¸t.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> III- Tæng kÕt - Ghi nhí SGK (34) D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:....................... TiÕt : 13. các phương châm hội thoại. A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: - Mối quan hệ giữa các phương châm hội thoại với tình huống giao tiếp - Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại 2. Kỹ năng: - Lựa chọn đúng phương châm hội thoại trong quá trình giao tiếp - Hiểu đúng nguyên nhân của việc không tuân thủ phương châm hội thoại 3. Thái độ : - Hiểu được những phương châm hội thoại không phải là những quy định bắt buộc trong mọi tình huống giao tiếp; vì nhiều lý do khác nhau, các phương châm hội thoại có khi không được tuân thủ. B- ChuÈn bÞ : GV: - B¶ng phô SGK- SGV - Mét sè t×nh huèng giao tiÕp HS: - Tìm hiểu một số câu truyện cười C- tiÕn tr×nh d¹y vµ häc : 1- ổn định tổ chức : (1') 2- KiÓm tra : (KiÓm tra 15 phót) - Kể tên những phương châm hội thoại đã học ? Câu thành ngữ “Nói có sách mách có chứng” đề cập tới việc tuân thủ phương châm hội tho¹i nµo ? §¸p ¸n: + 5 Phương châm hội thoại + Phương châm hội thoại về chất. 3- Bµi míi : Hoạt động của GV- HS. Néi dung. * Hoạt động 1 : Khởi động- Giới thiệu bài * Hoạt động 2 : Phân tích mẫu hình thành kháI niệm. Tìm hiểu mối quan hệ giữa phương châm hội thoại và tình huống giao tiếp. (7phót) GV: treo bảng phụ ghi nội dung truyện cười (SGK- 36) HS: đọc truyện cười Cuộc hội thoại diễn ra lúc nào ? ở đâu ? Với ai ? Nhằm mục đích gì ? + Mục đích : Chào hỏi - Nhân vật chàng rể có tuân thủ đúng phương châm lịch sự không ? Vì sao ? + Trong t×nh huèng kh¸c th× ®îc coi lµ lÞch sù, thÓ hiÖn sù quan t©m đến người khác nhưng tình huống này là gây phiền hà cho người khác. + Ví dụ : Khách đến nhà chào hỏi - Từ ví dụ trên em rút ra điều gì khi giao tiếp và tuân thủ phương châm hội tho¹i ? + Chú ý đặc điểm của tình huống giao tiếp. + C¸c yÕu tè chi phèi lêi hái, chµo : Nãi víi ai ? Nãi khi nµo ? Nãi ë đâu ? Nhằm mục đích gì ? + Phương châm hội thoại có mối quan hệ với tình huống giao tiếp. HS đọc ghi nhớ SGK - GV chuyển ý : Có trường hợp không tuân thủ PCHT tại sao ? Tìm hiểu những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại (8 phút) - Xét ví dụ trong từng bài để biết có tình huống nào tuân thủ phương châm héi tho¹i ? + Cuộc đối thoại An và Ba (địa điểm học bơi) ; Truyện cười “Lợn cưới ¸o míi” (khoe khoang). + Truyện cười “Quả bí khổng lồ” (nói khoác) + “Ông nói gà bà nói vịt” (mỗi người nói một đằng) + “Dây cà ra dây muống” (nói dài dòng rườm rà) ; “Lúng búng như ngËm h¹t thÞ” (nãi kh«ng râ rµng, khã hiÓu) + Truyện “Người ăn xin” (nói tế nhị) HS: Đọc đoạn đối thoại SGK 37 ? Câu trả lời của Ba có đáp ứng nhu cầu th«ng tin nh An muèn kh«ng ? PCHT nµo kh«ng ®îc tu©n thñ ? V× sao cã sù vi ph¹m Êy ?. I- Quan hệ giữa phương châm hội thoại và tình huống giao tiếp 1- VÝ dô : Đoc truyện cười “Chào hỏi” 2. nhËn xÐt: - c©u hái " B¸c lµm viÖc…" ®îc coi lµ lÞch sù-> nhng trong t×nh huống này sử dụng không đúngvì người hỏi đang ở trên cao.. => chú ý đến đặc diểm của tình huống giao tiếp.. 2- Ghi nhí (36). II- Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại : 1- VÝ dô : * Xét ví dụ đã học - PC về lượng. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> + Không đáp ứng + PC về lượng không được tuân thủ + Người nói không biết chính xác nên để tuân thủ PC về chất phải trả lêi chung chung. - B¸c sÜ nãi víi bÖnh nh©n cã bÖnh nan y vÒ t×nh tr¹ng søc kháe th× PC nµo không tuân thủ ? Vì sao ? Tìm những tình huống tương tự ? + B¸c sÜ kh«ng nãi thËt vÒ t×nh tr¹ng nguy kÞch -> PC vÒ chÊt kh«ng tu©n thñ. + Để động viên người bệnh sống lạc quan là cần thiết. + Người chiến sĩ bị sa vào tay giặc -GV: cho HS đọc câu 3. -Có phải người nói không tuân thủ PC về lượng không ? Phải hiểu ý nghĩa cña c©u nµy nh thÕ nµo ? + Xét nghĩa tường minh thì câu nói vi phạm PC về lượng (không cung cấp 1 thông tin nào). Về hàm ý thì có nội dung (răn dạy người ta không nên ch¹y theo tiÒn b¹c mµ quªn ®i c¸c thø kh¸c). + Tiền bạc chỉ là phương tiện sống chứ không phải là mục đích cuối cùng của con người. - Từ các ví dụ trên ta rút ra những trường hợp nào không tuân thủ PCHT ? + ¦u tiªn mét PCHT kh¸c quan träng h¬n + Gây sự chú ý, hoặc hiểu theo một hàm ý nào đó - GV chèt l¹i : Như vậy việc không tuân thủ phương châm hội thoại là có nguyên nh©n. Khi giao tiÕp cÇn chó ý tíi t×nh huèng giao tiÕp vµ nh÷ng yªu cÇu cña văn cảnh giao tiếp cụ thể. Trường hợp không tuân thủ PCHT do nguyên nhân người nói vô ý, vụng về, thiếu văn hóa giao tiếp phải được loại bỏ. HS: đọc ghi nhớ ( SGK- 37) * hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập (10phút) - Hoạt động nhóm : + Nhãm 1 + 2 : bµi tËp 1 (38) + Nhãm 3 + 4 : bµi tËp 2 (38) - Dù kiÕn : + Câu trả lời của người bố với người có học vấn thì chính xác (tuân thủ PC về chất). Đối với đứa trẻ 5 tuổi thì câu trả lời mơ hồ, không rõ (vi phạm PC c¸ch thøc) + Trả lời đúng : Con tìm quả bóng ở cạnh chân kệ sách + Chân, tay, tai, mắt vi phạm phương châm lịch sự, việc tuân thủ không thích hợp với tình huống giao tiếp (đến nhà phải chào hỏi sau đó mới đề cập tới chuyện khác, hơn nữa thái độ giận dữ thiếu lịch sự). * Hoạt động 4:Củng cố- Dặn dò 1- Cñng cè : (3 phót) Khi giao tiÕp cÇn chó ý : - Mối quan hệ giữa phương châm hội thoại và tình huống giao tiếp. - Nắm rõ những trường hợp không tuân thủ phương châm hội thoại 2- DÆn dß : (1phót) - §äc vµ lµm bµi tËp Xng h« trong héi tho¹i. - ChuÈn bÞ viÕt bµi v¨n thuyÕt minh. - PC vÒ chÊt - PC quan hÖ - PC c¸ch thøc - PC lÞch sù => ChØ cã t×nh huèng vÒ PC lÞch sù lµ tu©n thñ PCHT cßn l¹i lµ kh«ng.. * Đoạn đối thoại : - Vi phạm PCHT này để đảm bảo PCHT khác.. * T×nh huèng giao tiÕp - ¦u tiªn PCHT quan träng h¬n. * C©u nãi “TiÒn b¹c chØ lµ tiÒn b¹c” - Gây sự chú ý, hoặc để người nghe hiểu theo một hàm ý nào đó.. 2- Ghi nhí : SGK 37 III- LuyÖn tËp :. 1- Bµi tËp 1 (38) - Vi ph¹m PC c¸ch thøc. 2- Bµi tËp 2 (38) Vi ph¹m PC lÞch sù D. Rót kinh nghiÖm sau giê d¹y: _ ¦u ®uÓm:................................................................................................................ ................................................................................................................................... - Tån t¹i:.................................................................................................................... .................................................................................................................................. Ngµy d¹y: 9a1...................... 9a2:....................... TiÕt 14 + 15 viÕt bµi sè 1 (v¨n thuyÕt minh). A. Môc tiªu: 1. Kiến thức: - Hiểu và biết lập dàn ý, triển khai ý và hoàn chỉnh bài văn thuyết minh 2. Kỹ năng:. Lop7.net.
<span class='text_page_counter'>(21)</span>