Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Đề ôn thi tăng cường môn Tiếng Anh Lớp 8 học kỳ I năm học 2015-2016 - Đề số 13

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (201.96 KB, 20 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. TuÇn 22 Tiết 85Hoạt động. Ngµy so¹n : 25/01/2008 Ngµy d¹y: Bµi 21- V¨n b¶n:. Ng¾m tr¨ng (Väng nguyÖt)- Hå ChÝ Minh. I Môc tiªu gi¸o dôc - Giúp học sinh cảm nhận được tình yêu thiên đặc biệt sâu sắc của Bác Hồ, dung trong hoàn cảnh tùi ngục , Người vẫn mở rộng tâm hồn tìm đến thiên nhiên để giao hoà với thiên nhiên, với vầng trăng ngoài trời. Thấy được nghệ thuật thơ thất ngôn tứ tuyệt đặc sắc: Giọng điệu tự nhiên, thanh thoát có phép đối, phép nhân hoá…Thể hiện tâm hồn thanh g¾n bã víi thiªn nhiªn. - TÝch hîp víi nh÷ng bµi th¬ tr¨ng cña B¸c. - Gi¸o dôc t×nh yªu thiªn nhiªn, kÝnh yªu l·nh tô. - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch th¬ , c¶m nhËn th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt. II ChuÈn bÞ : Thầy : Tìm đọc, giiới thiệu về “Nhật kí trong tù” Trò: Chuẩn bị bài theo sự hướng dẫn III TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1, ổn định tổ chức(1’) 2, KiÓm tra bµi cò(4’) ? §äc thuéc lßng vµ tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “ Tøc c¶nh P¸c Bã” cña Hå ChÝ Minh. 3, bµi míi Hoạt động 2(1’) - Nói đến những sáng tác trong tù của những chiến sĩ cộng sản ta không quên “ Nhật kí trong tï”cña Hå chÝ Minh- víi bµi “ Ng¾m tr¨ng” Hoạt động 3 I Giíi thiÖu vÒ vµi nÐt “ NhËt kÝ ? §äc chó thÝch trong SGK? trong tï” (5’) GV: NhÊn m¹nh bæ sung thªm - Tập “ Nhật kí trong tù” ra đời khi Giới thiệu nội dung tập thơ và hoàn cảnh ra đời bác sang Trung quốc vận động cho cña bµi th¬ c¸ch m¹ng ViÖt Nam, BÞ chÝnh quỳen Tưởng Giới Thạch bắt giam từ mùa thu 1942đến mùa thu 1943 - tËp th¬ b»ng Ch÷ H¸n gåm 130 bµi - Ng¾m tr¨ng ®­îc viÕt trong c¶nh tï Hoạt động 4 ®Çy. GV: Giới thiệu và hướng dẫn cách đọc? II §äc , t×m hiÓu tõ , t×m hiÓu chi ? §äc phÇn phiªn ©m. dÞch nghÜa, dÞch th¬? tiÕt v¨n b¶n (29’) ? Bµi th¬ viÕt teo thÓ lo¹i g×? - thÓ th¬ thÊt ng«n tø tuyÖt =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. ? Nªu cÊu tróc cña thÓ th¬? Gåm 4 phÇn: khai- thõa- chuûªn- hîp. “Väng nguyÖt” : Väng : Ng¾m NguyÖt : tr¨ng => là đề tài phổ biến trong thơ cổ. Thi nhân xưa thường thảnh thơi uống rượu ngắm trăngvà sáng t¸c th¬( nhÊt lµ cã b¹n tri ©m ng¾m hoa) ? §äc c©u 1 “ Ngôc trung v« töu diÖc v« hoa” ? H·y gi¶i nghÜa tõng yÕu tè tè trong tõng c©u th¬? HS: ngục- nhà tù, tung- trong, vô- không, tửurượu , diệc-cũng,hoa- hoa ? nghÜa cña c©u th¬ 1 lµ g×? - Trong tù cũng không rượu cũng không hoa ? Em hiểu người tù ngắm trăng trong hoàn cảnh như thế nào?- Người tù ngắm trăng trong hoàn cảnh ngục tù, thiếu hẳn hoa và rượu GV: Rượu và hoa là điều kiện vật chất để làm thơngười tù ở đây là Bác ? C©u th¬ 1 th«ng b¸o ®iÒu g×? - Bác ngắm trăng trong hoàn cảnh rất đặc biệt, thiÕu thèn vÒ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. ? Từ” Vô- không” được nhắc đến hai lần trong dßng th¬cã ý nghÜa g×? -- Nhắc đến hai lần có ý nghã nhấn mạnhđiều kiện gợi cảm hứng để làm thơ ở đây là thiếu hẳn. ? Nh×n l¹i toµn c©u th¬ , gióp em c¶m nhË ®­îc ®iÒu g×? HS: - Bác ngắm trăng trong hoàn cảnh rất đặc biệt, thiÕu thèn vÒ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. ? §äc c©u 2 - Đối thử lương tiêu lại nhược hà ? Gi¶i nghÜa tõng tõ trong cau th¬? HS: Đối =đứng trước, đối với, hướng về Thử- này, lương –tốt lành( có nghĩa là đẹp) - tiêu- đêm, lại nhược hà- biết làm thế nào ? NghÜa cña c¶ c¶ c©u th¬ lµ g×? - Trước cảnh đẹp đêm nay biết làm thế nào? ? §äc c©u dÞch th¬? – - cảnh đẹp đêm nay khó hững hờ? So sánh nghĩa vµ cÊu tróc c©u th¬ nguyªn t¸c víi c©u th¬ dÞch th¬? - Câu thơ sdịch mất đi phần bộc lộ thái độ bối rối. Câu 1: Khai đề.. - B¸c ng¾m tr¨ng trong hoµn c¶nh rất đặc biệt, thiếu thốn về điều kiện cÇn thiÕt.. 2, Câu 2: Thừa đề:. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. v× ®©y lµ c©u trÇn thuËt- c©u th¬ nguyªn t¸c lµ c©u hái GV: Gi¶ng ? Câu thơgiúp em hiều gì của người tù? - Tâm trạng xúc động bối rối không biết làm gì trước cảnh đẹpcủa đêm trăng. ? Vì sao người ngắm trăng lại có tâm trạng ấy? - vì đang bị giam tù- cảnh đêm trăng đẹp hữu tìnhlàm rung động tâm hồn dào dạt cảm xúc của B¸c. GV: Sau gây phút xúc động ấy người tù có quyết định như thế nào ? §äc cau 3? - Nhân hướng song tiền khán minh nguyệt ? EM h·y gi¶i nghÜa tõng tõ trong c©u th­? -nhân- người, hướng- hướng về phía trươc, songcửa sổ, tiền- trước, khán- xem, nhnì, ngắm : minhsáng, nguyệt- trăng. ? C©u th¬ cã nghÜa nh­ thÕ nµo? -Người tù hướng ra trước song cửa ngắm trăng s¸ng ?Em hiểu người tù đã làm gì?- Người tù chủ động hướng ra song cửa của nhà giamđể ngắm vầng trăng sángGV: Câu thơ dịch tương đối sát nghĩa ? C©u th¬ thÓ hiÖn t×nh c¶m g× cña B¸c? - thÓ hiÖn t×nh yªu tr¨ng( yªu thiªn nhiªn) tha thiÕt GV: Từ phong giam tăm tối người tug hướng ứi vÇng tr¨ng s¸ng, ngoµi trêi tùh do ? Câu thơ còn thể hiện tình cảm gì của Người? - ThÓ hiÖn t×nh yªu tù do GV Quả thật đây là một cuộc vượt ngục về tinh thÇn. §óng lµ: Th©n thÓ ë trong lao Tinh thÇn ë ngoµi lao * Dù trong hoàn cảnh tù đầy khắc nghiệt, người tug vẫn vượt lên trên hoàn cảnh, tâm hồn tràn đầy cảm hứng trước cảnh đẹp thiên nhiên ?Câu thơ còn thể hiện điều gì ở người tù? - thể hiện tinh thần lạc quan yêu đời. * Chuyển: Cảm động trước tình cảm của Người tù, ánh trăng khi ấy ra sao? Hãy đọc câu thơ cuối? - NguyÖt tßng song khÝch kh¸n thi gia ? H·y gi¶i nghÜa c¸c tõ trong c©u th¬?. - Tâm trạng xúc động bối rối không biết làm gì trước cảnh đẹpcủa đêm tr¨ng.. 3, C©u 3: C©u chuyÓn. Người tù chủ động hướng ra song cửa của nhà giamđể ngắm vầng tr¨ng s¸ng- thÓ hiÖn t×nh yªu tr¨ng > ThÓ hiÖn t×nh yªu tù do. 4, C©u hîp. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. - nguyÖt – tr¨ng, tßn- tõ, theo; khÝch- khe cöa, chç ö; thi gia- nhµ th¬ ? Em hiÓu c©u th¬ cã nghÜa nh­ thÕ nµo? - Tõ khe cöa tr¨ng ng¾m nhµ th¬. ? §äc c©u dÞch th¬? C©u th¬ dÞch s¸t nghÜa. ? Em hiểu ánh trăng đã làm gì? - ánh trăng từ trên cao sà xuống gần khe cửa để ng¾m nhµ th¬ ? NhËn xÐt cÊu trøc vµ phÐp tu tõ ë hai c©u th¬ cuèi? - phép nhân hoá, phép đối ? Phép nhân hoá và phép đối này có ý nghĩa diễn t¶ ®iÒu g×? - Trăng và người trở lên gần gũi, bình đẳng như hai người bạn chan hoà gắn bó với nhau. ? Trăng và người gặp nhau trong hoàn cảnh nào?Trăng trên trời cao bao la tự do sà xuống gặp nhà th¬ bÞ giam trong ngôc tèi. GV: trăng và người tâm sự với nhau qua song sắt nhà tù. Sự giao cảm thiên nhiên và người xuất hiện mét sù ho¸ th©n k× diÖu. ? Đó là sự hoá thân nào? - Trăng hoá thành người b¹n - tï nh©n biÕn thµnh thi sÜ GV: Trăng và người hoá lên thành một đôi bạn nghÖ sÜ lÆng ng¾m nhau trong cuéc héi ngé ®Çy cảm động.Lời th ở đây rất đẹp , đầy ý vị thể hiện mét t­ thÕ ng¾m tr¨ng rÊt hiÕm thÊy. T­ ThÕ Êy thÓ hiÖn mét phong th¸i ung dung tù t¹i, mét tinh thÇn l¹c quan, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn , yªu tr¨ng- Phong th¸i tù tin Êy gäi lµ “ chÊt thép”của người chiến sĩ cộng sản.- Liên hệ với nh÷ng bµi th¬ kh¸c mµ B¸c còng nãi tíi tr¨ng Hoạt động 5 4, Cñng cè: ? §äc diÔn c¶m bµi th¬ dÞch cña nam Tr©n? Bµi th¬ ghi l¹i c¶nh g×? - T×nh c¶m cña b¸c ®­îc thÓ hiÖn ra sao? GV: bµi th¬ ghi l¹i mét buæi ng¾m tr¨ng bÊt thường ThiÕu thèn vÒ vËt chÊt nh­ng nhµ th¬ vÉn chñ động ngắm trăng. Đặt bài thơ trong hoàn cảnh s¸ng t¸c cô thÓ, ta nhËn ra mét t©m hån cã trÝ. Trăng và người hoá lên thành một đôi bạn nghệ sĩ lặng ngắm nhau trong cuộc hội ngộ đầy cảm động -> ThÕ Êy thÓ hiÖn mét phong th¸i ung dung tù t¹i, mét tinh thÇn l¹c quan, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn , yªu tr¨ng. III, Tæng kÕt (5’) 1, NghÖ thuËt:. 2, néi dung: * Ghi nhí. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. tưởng tượng phong phú, phóng khoáng,nhạy cảm, mét t©m hån tinh tÕ khoÎ kho¾n, mét cèt c¸ch thanh cao, mét tÊm lßng yªu thiªn nhiªn s©u s¾c, s¸ng ngêi chÊt thÐp. ? Bµi th¬ viÕt theo thÓ th¬ nµo? §· së dông thµnh c«ng phÐp tu tõ g×? 5, hướng dẫn về nhà: - Häc thuéc bµi vµ chuÈn bÞ bµi tiÕp theo ? H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬ “Ng¾m tr¨ng” * Rót kinh nghiÖm:. §i ®­êng ?: Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào ?. ?Bµi th¬ ghi l¹i viÖc g× ?. I .Hoµn c¶nh s¸ng t¸c Bác bị chính quyền Tưởng Giới Th¹ch b¾t giam tõ mïa thu n¨m 1942-1943 bÞ gi¶i ®i h¬n 30 nhµ tï mµ kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt. Bµi th¬ ghi l¹i t©m t×nh c¶m cña B¸c khi bÞ gi¶i ®i II.§äc t×m hiÓu chó thÝch. GV:Yêu cầu học sinh đọc rõ ràng khi đọc cần ng¾t nhÞp 4-3thÓ hiÖn sù suy ngÉm GV:§äc phÇn phiªn ©m dÞch nghÜa ,dÞch th¬ ?Bµi th¬ ®­îc dÞch theo thÓ th¬ nµo ? GV:B¶n dÞch lµm mÊtIII.T×m ®i sù hiÓu r¾n rái nguyªn chiëtiÕt v¨n b¶n t¸c 1.Câu khai đề ? §äc nguyªn t¸c c©u 1? ? TÈu lé cã nghÜa lµ g× ? ? Gi¶i nghÜa tõ "tµi chi ,nan" ?DÞch nghÜa c¶ c©u th¬ ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u th¬ ®Çu ? Giäng ®iÖu th¬ tù nhiªn ,thÓ hiÖn râ sù suy ngÉm thÊm thÝa nh­ mét sù kÕt luËn ®­îc rót ra tõ sù tr¶i nghiÖm ? ë c©u th¬ ch÷ H¸n t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g× ? Giíi thiÖu nçi gian lao vÊt v¶ khi ®i Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó ? ®­êng §iÖp ng÷ "TÈu lé " Lµm næi bËt ý th¬ ®i ®­êng thËt khã kh¨n GV: Câu thơ có phần khái quát vượt qua =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. chuyện đi đường thông thường ? Nỗi gian lao vất vả đợc rút ra từ đâu ? B¸c rót ra tõ sù thËt ,tõ bao cuéc ®i ®­êng chuyÓn lao liªn miªn ®Çy khæ ¶i B¸c thÊu hiÓu nçi vÊt v¶ cùc nhäc cã ®i ®­êng míi biÕt ®­êng ®i khã GV?: VËy ®i ®­êng khã nh­ thÕ nµo ? Trïng san chi ngo¹i hùu trïng san ? Gi¶i nghÜa tõ "trïng san ,chi ngo¹i ,hùu " ? DÞch nghÜa c¶ c©u th¬ ? ? Câu thừa đề tiếp tục nói về chuyện gì ? Nói về nỗi gian lao vất vả mà ngơi đi đờng gÆp ph¶i ? Câu thơ tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? §iÖp ng÷ ? §iÖp ng÷ dïng trong c©u th¬ cã t¸c dông diÔn t¶ ®iÒu g× ? Cã ý nghÜa t¹o h×nh vµ cã gi¸ trÞ gîi c¶m GV: Trước mắt chúng ta như hiện ra dãy núi trïng trïng ®iÖp nèi tiÕp nhau kh«ng døt GV? Từ đó em cảm nhận thấy ngời đi đường gặp ph¶i khã kh¨n ntn? GV: Võa ®i hÕt líp nói nµy l¹i gÆp ngay líp nói kh¸c cø thÕ khã kh¨n chång chÊt khã kh¨n gian lao tiÕp liÒn gian lao ,khã kh¨n gian lao giường như bất tận như dãy núi này tiếp d·y nói kh¸c GV?: Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng th¬ ë ®©y ? Giäng th¬ r¾n rái v÷ng ch¾c ? Từ giọng thơ đó em hãy hình dung ra ngời đi đường ở đây có thái độ nh thế nào trước gian lao vÊt v¶ ? Bớc chân của ngời đi đờng không dừng lại mà vẫn kiên nhẫn vững vàng vượt qua tất cả ? ? §äc nguyªn t¸c c©u th¬ thø 3? ?DÞch nghÜa c¶ c©u th¬ ?. Người đi đường gặp phải khó khăn chång chÊt 2, Câu thừa đề. - Mọi gian lao vất vả đều kết thúc ,lïi vÒ phÝa sau, ngêi ®i ®­êng lªn đến đỉnh cao chiến thắng bằng ý trí vµ tinh thÇn nghÞ lùc cao c¶ cña mình để vượt qua khó khăn. ? M¹ch c©u th¬ thø 3 cã g× kh¸c hai c©u trªn ? C©u 1-2 nÆng trÜu suy ngÉm .Trong mét bµi thơ tứ tuyệt đờng luật câu chuyển thờng có vị trÝ riªng næi bËt h×nh tîng ,ý th¬ c©u nµy vui =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. lªn bÊt ngê lµm chuyÓn c¶ m¹ch th¬ ? NhËn xÕt g× vÒ giäng ®iÖu nghÖ thuËt ? KhÈn tr¬ng thanh tho¸t h¬n ? Câu thơ khẳng định điều gì ? GV: Nếu ở hai câu thơ trên đều chỉ nói nỗi gian lao đi đờng thì sang câu thơ này mọi gian lao đã kết thúc ,lùi về phía sau ,người đi đường lên đến đỉnh cao chiến thắng bằng ý trÝ vµ tinh thÇn ? ë c©u th¬ thø ba c¶ mét chÆng ®­êng gian lao dài đã kết thúc ta thấy thái độ tình cảm cña nh©n vËt nh­ thÕ nµo ? H×nh ¶nh nh©n vËt tr÷ t×nh kh«ng cßn lµ ngời đi đờng núi vô cùng vất vả với tước mắt sau l­ng chØ toµn lµ nói cao råi l¹i nói cao trËp trùng mà đã trở thành ngời khách du lịch với vị trí cao nhất cũng tức là tốt nhất để tha hồ thëng ngo¹n phong c¶nh nói non hïng vÜ bao la trải ra trước mắt ? §äc nguyªn t¸c c©u 4? Gi¶i nghÜa c©u 4? ? DÞch nghÜa c¶ c©u th¬ ? ? C©u th¬ diÔn t¶ ®iÒu g× ? GV : Từ t thế ngời đi đường bị đày đoạ tới kiÖt søc tëng nh lµ tuyÖt väng ngêi ®i ®­êng cùc khæ bçng trë thµnh ngêi kh¸ch ung dung say đắm phong cảnh đẹp ? Con đờng núi gian lao hiểm trở còn gợi ra h×nh ¶nh con ®­êng nµo ? Con đờng cách mạnh và hình ảnh con người ung dung ng¾m c¶nh tõ trªn nói cao lµ ngêi chiến sĩ đứng trên đỉnh núi cao vời vợi của ngêi chiÕn th¾ng sau biÕt bao gian khæ hi sinh Thi sÜ - chiÕn sÜ ®an xen hµi hoµ cæ ®iÓn hiện đại  chất thép trong thơ Bác C©u th¬ ngoµi ý nghÜa miªu t¶ cßn ý nghÜa g× ? NiÒm h¹nh phóc lín lao cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng hoµn toµn th¾ng lîi sau bao gian khæ hi sinh ?: Theo em ®©y cã ph¶i lµ bµi th¬ t¶ c¶nh kÓ chuyÖn kh«ng ?V× sao ? §i ®­êng kh«ng ph¶i lµ th¬ tøc c¶nh tù sù chñ. 3, Câu chuyển đề. Từ trên đỉnh núi cao ngời đi đường ngắm bao quát cả đất trời. 4, C©u hîp NÕu kh«ng ng¹i khã kh¨n ,kh«ng n¶n chÝ biÕt kiªn r× th× thÕ nµo còng vît qua. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. yÕu thiªn vÒ suy nghÜ vµ triÕt lý ? Bµi th¬ muèn khuyªn ta ®iÒu g× tríc khã kh¨n gian khæ ? GV: Ngời đi đường vượt lên trên mọi khó kh¨n gian khæ ,lµm chñ thiªn nhiªn chÝnh lóc vất vả lên đến đỉnh điểm vẫn say mê ngắm c¶nh nói non hïng vÜ ? Bài thơ đã thể hiện tình cảm gì của Bác với thiªn nhiªn ? ThÓ hiÖn t×nh yªu thiªn nhiªn s©u s¾c ? §äc diÔn c¶m c¶ bµi th¬ dÞch ? ? Bµi th¬ cã thµnh c«ng g× vÒ mÆt nghÖ thuËt ? GV: Bµi th¬ thiªn vÒ mÆt triÕt lý suy ngÉm nhng kh«ng nÆng nÒ kh« khan bëi lêi th¬ giäng th¬ b×nh dÞ ? Bµi th¬ cã hai líp nghÜa em h·y chØ râ hai líp nghÜa Êy ?. gian khổ sẽ tới đích. IV.Tæng kÕt 1 NghÖ thuËt Sö dông phÐp ®iÖp ng÷ Hình tượng thơ vừa có ý nghĩa thực võa cã ý nghÜa biÓu tîng gîi lªn sù liªn tëng s©u xa 2.Néi dung NghÜa ®en : §i ®­êng vÊt v¶ Nghĩa bóng : Đường đời của mỗi con ngêi ,®­êng c¸ch m¹ng cña nhµ th¬ nªu ra lµ mét bµi häc ,mét chân lý.Con đường đời ,con đường c¸ch m¹ng chång chÊt khã kh¨n nhng nÕu kiªn tr× v÷ng trÝ vît qua mọi gian khổ thì sẽ vợt tới đỉnh cao chiến thắng vinh quang vượt qua mäi gian khæ. D.Híng dÉn vÒ nhµ : Trình bày cảm nhận của em về bài thơ "đi đờng " E.Rót kinh nghiÖm:. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. TiÕt 86:. Trường THCS Trực Đại. c©u c¶m th¸n.. I, môc tiªu gi¸o dôc Gióp häc sinh : -Hiểu rõ được đặc điểm hình thức của câu cảm thán .Phân biệt câu cảm thán vớicác kiÓu c©u kh¸c . - N¾m v÷ng chøc n¨ng cña c©u c¶m th¸n . BiÕt sö dông c©u c¶m th¸n phï hîp víi t×nh huèng giao tiÕp . II , chuÈn bÞ: - ThÇy: So¹n bµi, tham kh¶o tµi liÖu,ra mét sè bµi tËp . - Trò : Học bài cũ , chuẩn bị bài mới theo sự hướng dẫn. III , TiÕn tr×nh lªn líp: hoạt động 1 1. ổn định tổ chức: 2. kiÓm tra bµi cò: GV: ở tiết học trước các em đã tìm hiểu kiểu câu cầu khiến . Vậy em hãy cho biết thế nào lµ c©u cÇu khiÕn? TL: C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã chøa tõ cÇu khiÕn cã ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn kÕt thóc b»ng dÊu chấm than hoặc dấu chấm.Câu cầu khiến dùng để ra lệnh ,yêu cầu , đề nghị. GV: §­a bµi tËp(Trªn m¸y chiÕu). ? H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i in hoa ®Çu c©u v¨n lµ c©u cÇu khiÕn? A .ôi , cái bút này đẹp quá ! B. B¹n lµm xong bµi tËp ch­a ? C.Ông giáo hút trước đi ! HS: Xác định : Câu “ Ông giáo hút trước đi!” là câu cầu khiến. Hỏi : Vì sao em lại xác định như vậy? TL: §©y lµ c©u cÇu khiÕn v× trong c©u cã chøa tõ cÇu khiÕn “ ®i” vµ sö dông dÊu chÊm than với mục đích đề nghị ông giáo thực hiện hành động hút thuốc. Hỏi: Sao em không chọn đáp án A- Câu văn ở đáp án A cũng kết thúc bằng dấu chấm than? TL: Câu văn ở đáp án A có dấu chấm than nhưng không có từ ngữ cầu khiến , không có chức năng cầu khiến mà chỉ dùng để bộc lộ cảm xúc. GV: NhËn xÐt, cho ®iÓm. 3. Bµi míi: hoạt động 2 GV: Như vậy qua bài tập trên bảng ta thấy rằng trong tiếng Việt có những câu văn có đặc điểm hình thức giống câu cầu khiến ở dấu chấm than nhưng lại dùng để bày tỏ cảm xúc. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. Đó chính là câu cảm thán . Vậy câu cảm thán có đặc điểm gì ta cùng tìm hiểu bài hôm nay : TiÕt 86- c©u c¶m th¸n hoạt động 3 I/ §Æc ®iÓm h×nh thøc, chøc n¨ng: VÝ dô: SGK/ 43 1. VÝ dô( B¶ng phô) GV: §äc vµ nªu xuÊt xø cña 2 VD nµy ? -§o¹n v¨n ë VD( a) trÝch trong t¸c phÈm L·o H¹cNamCao. -§o¹n th¬ ë VD( b) trÝch trong t¸c phÈm Nhí Rõng - ThÕL÷. Gv: §©y lµ 2 ®o¹n trÝch ®­îc trÝch trong 2 t¸c phÈm mà các em đã được học ở những giờ học trước. Hái: H·y nªu néi dung cña ®o¹n v¨n a? TL: Đoạn văn thể hiện nỗi xót xa đến ngỡ ngàng của ông giáo trước sự thay đổi của Lão Hạc khi nghe Binh T­ kÓ chuyÖn. H: ThÕ ®o¹n th¬ ë VD b cã néi dung g× ? TL: ThÓ hiÖn sù nuèi tiÕc vÒ mét thêi vµng son ë chèn s¬n l©m cña con hæ khi nã ph¶i sèng trong vườn bách thú . GV:C¸c em chó ý vµo 2 c©u g¹ch ch©n ë VD a vµ VD b. H: Xét về kiểu câu chia theo mục đích nói 2 câu trên thuộc kiểu câu nào mà em đã học ở tiểu học ? TL: Lµ c©u c¶m th¸n. H: VËy vÒ mÆt néi dung 2 c©u nµy ®­îc sö dông víi mục đích gì ? TL: Dïng béc lé trùc tiÕp c¶m xóc. H: C©u “ Hìi ¬i, l·o H¹c!” béc lé c¶m xóc g× ? TL: Bộc lộ trực tiếp nỗi niềm xót xa đến ngỡ ngàng cña ¤ng gi¸o vÒ l·o H¹c khi nghe Binh T­ kÓ chuyÖn l·o xin b¶ chã H: ThÕ cßn c©u :” Than «i!”? TL: Bộc lộ trực tiếp tâm trạng nuối tiếc xót xa đến quÆn lßng,bËt nªn thµnh lêi than cña con hæ khi nghÜ vÒ c¶nh cò , rõng x­a. H: Dựa vào đâu mà em biết được điều đó? TL: Dùa vµo ng÷ c¶nh cña ®o¹n v¨n vµ ®o¹n th¬ trªn . GV: + NÕu nh­ ë VD(a) kh«ng cã c©u: “ Hìi ¬i,L·o Hạc!” người đọc không cảm nhận hết được sự xót xa ngì ngµng cña ¤ng gi¸o vÒ l·o H¹c qua lêi Binh T­ =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. kÓ . + Vµ nÕu nh­ ë VD (b) kh«ng cã c©u “ Than «i!” th× chóng ta còng kh«ng c¶m nhËn ®­îc râ nÐt sự xót xa nuối tiếc của con hổ nơi vườn bách thú khi nghÜ vÒ cuéc sèng vµng son ë chèn rõng x­a . H: Nh­ vËy chøc n¨ng chÝnh cña 2 c©u nµy lµ g× ? TL: Lµ béc lé trùc tiÕp c¶m xóc , t©m tr¹ng cña người viết. GV: Cả hai câu đều là những câu bộc lộ cảm xúc rõ nhất , mạnh nhất của người viết . Đây chính là dấu hiệu chính về chức năng để nhận biÕt c©u c¶m th¸n. H: XÐt vÒ mÆt h×nh thøc hai c©u nµy cã ®iÓm g× gièng nhau? TL: Hai c©u trªn cã ®iÓm gièng nhau lµ : - Kết thúc bằng dấu chấm than, đều có những từ ngữ béc lé c¶m xóc: hìi ¬i, than «i. - Cả 2 câu đều là câu đặc biệt. GV: Cả 2 câu trên đều có đặc điểm hình thức giống nhau là dùng dấu chấm than để kết thúc câu và đều có những từ ngữ bộc lộ trực tiết cảm xúc của người nói, người viết .Đó chính là những đặc điểm hình thøc gióp ta nhËn biÕt c©u c¶m th¸n. H: Vậy theo em câu cảm thán có đặc điểm gì về h×nh thøc ? TL: + §Æc ®iÓm h×nh thøc: Cã nh÷ng tõ ng÷ béc lé trực tiếp cảm xúc và thường kết thúc bằng dấu chấm than. GV: §Æc ®iÓm h×nh thøc: Cã nh÷ng tõ ng÷ béc lé cảm xúc và thường kết thúc bằng dấu chấm than.Cá biÖt còng cã c©u c¶m th¸n ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chấm hoặc dấu ba chấm , trong trường hợp đó chúng ta phải căn cứ vào ngữ cảnh cụ thể để xác định. H: C©u c¶m th¸n cã chøc n¨ng g× ? TL:+ Chøc n¨ng: Béc lé trùc tiÕp c¶m xóc cña người nói , người viết . GV: Chức năng: Bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói , người viết . Cảm xúc được thể hiện trong câu cảm thán thường là cảm xúc mạnh . H: Khi bộc lộ cảm xúc trong tác phẩm viết , người ta thường sử dụng những từ ngữ nào ? TL: - HS1: Nh÷ng tõ ng÷ “ Than «i, hìi ¬i, «i,…”. - HS2: Nh÷ng tõ ng÷ “Chao ¬i, thay, biÕt. 2. KÕt luËn: - C©u c¶m th¸n : + H×nh thøc:chøa tõ ng÷ c¶m thán , thường kết thúc bằng dấu chÊm than.. + Chøc n¨ng: Béc lé trùc tiÕp cảm xúc của người nói , người viÕt .. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. bao,…”. GV: Tõ ng÷ c¶m th¸n rÊt phong phó ®a d¹ng . Ngoµi ra cßn mét sè tõ ng÷ nh­ “ trêi ¬i, chao «i, biết chừng nào,…” đây là từ ngữ cảm thán thường dùng trong câu cảm thán , các em lưu ý để nhận diện và sử dụng câu cảm thán cho đúng. GV liệt kê những từ ngữ cảm thán thường dùng trong c©u c¶m th¸n. HS: §äc. H: Hãy tìm trong những tác phẩm văn thơ đã học nh÷ng c©u v¨n, c©u th¬ béc lé trùc tiÕp c¶m xóc ? TL: VÝ dô : - Trong văn bản “ Lượm- Tố Hữu “ có câu : “ Thôi rồi, Lượm ơi!”. - Ca dao có câu:” Thương thay thân phận con tằm.” - Trong v¨n b¶n “Khi Con Tu Hó- Tè H÷u” cã c©u: “Mà chân muốn đạp tan phòng , hè ôi !”. H: Em h·y chØ râ tõ ng÷ c¶m th¸n trong 3VD võa t×m ? TL: “Th«i råi!” , “ thay”, “¤i !” H: Em h·y nªu néi dung cña nh÷ng c©u trªn? HS: Tr¶ lêi … GV: Ta thấy trong văn chương câu cảm thán được sö dông rÊt phong phó , ®a d¹ng. GV: Hôm ấy về đến ngã tư Tuấn gặp một bà cụ. Bà rÊt muèn sang ®­êng, nh­ng ®­êng cã nhiÒu xe cé qua l¹i nªn bµ kh«ng sao sang ®­îc. TuÊn liÒn ch¹y tíi d¾t bµ sang ®­êng. VÒ nhµ cËu liÒn khoe víi bµ cña m×nh. Bµ cËu rÊt vui, xoa ®Çu cËu vµ khen… H:Em hãy đặt một câu cảm thán thể hiện cảm xúc vui mõng Êy cña bµ TuÊn? TL: “ Chao «i, ch¸u cña bµ ngoan qu¸!”. H: Em sử dụng dấu nào để kết thúc câu trên? TL: Em sử dụng dấu chấm than để kết thúc câu. H: Em nhận xét xem bạn đã đặt câu đúng với tình huống thầy đặt ra chưa? TL: Bạn đã đặt đúng câu cảm thán .Trong câu có sử dông tõ ng÷ c¶m th¸n: “Chao «i” béc lé c¶m xóc vui mõng cña bµ TuÊn khi b¹n Êy ®­îcviÖc tèt. GV: NhËn xÐt. H : Em h·y nªu c¶m xóc cña em khi ®­îc chøng =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. kiến cuộc đối thoại ấy ?( Cũng bằng một câu cảm th¸n). TL : TuÊn h¹nh phóc biÕt bao ! H: V× sao em cho r»ng ®©y lµ c©u c¶m th¸n? TL: Vì câu trên đảm bảo đặc điểm hình thức, chức n¨ng cña c©u c¶m th¸n : cã chøa tõ c¶m th¸n “ biÕt bao”, kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, thÓ hiÖn c¶m xóc vui mõng cña b¹n khi TuÊn lµm ®­îc mét viÖc tèt vµ ®­îc bµ khen ngîi. GV:NhËn xÐt. H: Nh×n l¹i c¸c VD võa t×m em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña tõ c¶m th¸n trong c©u c¶m th¸n? TL: Từ ngữ cảm thán có thể đứng ở đầu câu, có thể đứng ở cuối câu, cũng có khi từ ngữ cảm thán tạo thành câu đặc biệt. GV: Chúng ta cần lưu ý về đặc điểm này của câu cảm thán để nhận biết và tạo lập câu cảm thán trong khi nãi vµ viÕt cho phï hîp. Qua c¸c VD trªn ta thÊy kh«ng chØ trong v¨n chương mà trong cuộc sống hàng ngày cũng có rất nhiÒu t×nh huèng cÇn sö dông c©u c¶m th¸n. H: Qua bµi häc ngµy h«m nay em cÇn ghi nhí ®iÒu gì? Em hãy đọc phần ghi nhớ SGK( Trang 44). GV đưa ví dụ:Thầy có một đơn xin phép của một phô huynh xin phÐp cho con cña m×nh nh­ sau:( V¨n b¶n- m¸y chiÕu ). H: Em hãy đọc đơn xin phép này? H: §¬n xin phÐp trªn thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo? TL: §¬n xin phÐp trªn thuéc kiÓu v¨n b¶n hµnh chÝnh. H:Em h·y nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n? TL: Đây là đơn xin phép nghỉ học cho con của một phô huynh häc sinh göi cho c¸c thÇy c« gi¸o. H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, c¸ch viết câu của người viết trong văn bản? TL: V¨n b¶n cã mét c©u v¨n tr×nh bµy kh«ng hîp lý. H: §ã lµ c©u nµo? V× sao kh«ng hîp lÝ ? TL: Câu: “ Tôi cảm ơn thầy biết chừng nào!”. Vì đó lµ c©u c¶m th¸n - mµ v¨n b¶n hµnh chÝnh lµ lo¹i v¨n bản không được sử dụng từ ngữ để bộc lộ cảm xúc nhưng văn bản này đã sử dụng câu bộc lộ cảm xúc:. *Ghi nhí : SGK( Trang44).. - L­u ý: + Kh«ng sö dông trong v¨n b¶n hµnh chÝnh,. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. nãi lªn lßng biÕt ¬n v« cïng víi thÇy gi¸o. GV: Nhận xét . Văn bản hành chính nói chung, đơn xin nghỉ học nói riêng không cho phép người viết bộc lộ cảm xúc hoặc quan hệ tình cảm trong đó . Vì vậy không thể sử dụng câu văn này trong lá đơn …v¨n b¶n khoa häc. ®­îc H: Em hãy sửa lại cho đúng? TL: “ T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n.” H: Qua v¨n b¶n nµy em rót ra l­u ý g×? TL:C©u c¶m th¸n kh«ng ®­îc sö dông trong v¨n b¶n hµnh chÝnh. Gv: Có bạn đặt một đề toán như sau: “ Một người đi xe đạp từ A đến B.Tiết trời hôm nay mát mẻ biết chừng nào! Vì thế người đó đạp rất nhanh. Sau 2 giờ người đó đến B. Tính quãng đường AB biết rằng vận tốc trung bình của người đó là 15km/ h? H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷, c¸ch viết câu trong đề toán trên? TL: Một câu trong đề toán không hợp lí. H: §ã lµ c©u nµo? V× sao? TL: C©u “ Thêi tiÕt h«m nay m¸t mÎ biÕt chõng nµo!”.V× c©u trªn lµ c©u c¶m th¸n vµ ®©y lµ mét v¨n b¶n khoa häc mµ v¨n b¶n khoa häc kh«ng sö dông c©u c¶m th¸n. GV:NhËn xÐt. Ta kh«ng ®­îc sö dông c©u c¶m th¸n v× mét bµi to¸n ,mét bµi VËt lÝ còng nh­ mét bµi tËp Ho¸ häc lµ mét v¨n b¶n khoa häc - Ng«n ng÷ cña văn bản khoa học là ngôn ngữ tư duy lô gíc do đó kh«ng cho phÐp sö dông c©u c¶m th¸n. H: Qua ®©y em thÊy ta cÇn l­u ý thªm ®iÒu g×? + Sử dụng đúng lúc đúng chỗ TL: Kh«ng sö dông tõ ng÷ c¶m th¸n trong v¨n b¶n để làm tăng hiệu quả giao tiếp. khoa häc. GV: Ng«n ng÷ trong v¨n b¶n hµnh chÝnh c«ng vô hay ng«n ng÷ trong v¨n b¶n khoa häc kh«ng thÝch hîp víi viÖc dïng c©u c¶m th¸n. GVdÉn: B¹n Lan lµ mét häc sinh giái cña líp ®­îc thÇy cô, bạn bè quí mến. Thế mà sáng nay bạn Lan đã nhắc bài bạn để rồi thầy cho bạn Lan điểm kém. Bạn Lan rất buồn. Bạn Hà đã bày tỏ sự cảm thông với b¹n b»ng mét c©u c¶m th¸n sau: “ Sao mµ thÇy khã tÝnh thÕ!” H: Theo em trong trường hợp này bạn Hà nói đúng =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. hay sai? V× sao? TL:HS 1: Lµ sai. V× tá niÒm c¶m th«ng víi b¹n bằng cách chê bai thầy giáo là không đúng. H: Em nµo cã ý kiÕn kh¸c kh«ng? HS 2: Bạn Hà đã nói sai. Vì không chỉ chê bai thầy mà còn tỏ ra đồng tình với việc làm sai của bạn. H: NÕu em lµ Hµ, em sÏ nãi víi b¹n nh­ thÕ nµo?( Em dïng c©u c¶m th¸n). TL: Ôi, tiếc quá nhưng cũng thật là một lần đáng nhí!” GV: C¶m th«ng víi b¹n nh­ng còng nªn nh¾c nhë b¹n lÇn sau kh«ng t¸i ph¹m khuyÕt ®iÓm n÷a. H: Qua ®©y em thÊy chóng ta cÇn l­u ý ®iÒu g× trong viÖc sö dông c©u c¶m th¸n? TL:Phải sử dụng câu cảm thán đúng lúc ,đúng chỗ . nã cã t¸c dông lµm t¨ng hiÖu qu¶ giao tiÕp. GV: Qua bài học hôm nay các em cần nhớ đặc điểm h×nh thøc , chøc n¨ng còng nh­ nh÷ng ®iÒu l­u ý vÒ c©u c¶m th¸n. H: Em cho biÕt c©u c¶m th¸n cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c c©u cÇu khiÕn. TL:- Giống nhau: Cùng sử dụng dấu chấm than để kÕt thóc c©u . - Kh¸c nhau: + C©u c¶m th¸n chøa tõ ng÷ c¶m thán, bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói, người viÕt. + C©u cÇu khiÕn chøa tõ ng÷ cÇu khiến có ngữ điệu cầu khiến, dùng để đề nghị, yêu cÇu, ra lÖnh, khuyªn b¶o… GV: Với chủ đề học tập, em hãy đặt một câu cầu khiÕn vµ mét c©u c¶m th¸n ? TL: a/ B¹n häc bµi ®i ! b/ ¤I, b¹n häc bµi nhanh thÕ ! H: Em nhận xét xem bạn đã thực hiện đúng yêu cầu cña thÇy ch­a? HS: Tr¶ lêi… GV: - Hai c©u trªn cã dÊu kÕt thóc c©u gièng nhau, cả hai đều nói về một chủ đề.Nhưng chức n¨ng cña chóng l¹i hoµn toµn kh¸c nhau. - Muốn sử dụng các kiểu câu cho đúng và đạt hiÖu qu¶ cao khi nãi hoÆc khi viÕt c¸c em ph¶i nhí đặc điểm hình thức , chức năng của chúng . =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. hoạt động 4 GV ®­a bµi tËp ( BT 4/SGK- Trang 45)-( M¸y chiÕu) II/ LuyÖn tËp: H:§äc bµi tËp vµ nªu yªu cÇu ? 1/ Bµi tËp 1: SGK/44 TL: Nèi néi dung ë cét A víi néi dung ë cét B cho đúng với đặc điểm hình thức và chức năng của mỗi kiÓu c©u. H: §Ó nèi cho chÝnh x¸c em ph¶i lµm nh­ thÕ nµo? TL: Phải nắm được đặc điểm chức năng của từng kiÓu c©u. ( HS lªn nèi) H: Em hãy nhận xét bạn nối đúng chưa? Tại sao? TL: Bạn nối đúng rồi. Vì : + Câu cảm thán có đặc điểm hình thức , chức n¨ng… + Câu nghi vấn có đặc điểm hình thức, chức n¨ng… + Câu cầu khiến có đặc điểm hình thức, chức n¨ng… GV: Em đã nắm được đặc điểm hình thức, chức n¨ng cña c¸c kiÓu c©u c¶m th¸n, cÇu khiÕn, nghi vÊn. ChuyÓn: §Ó cñng cè, kh¾c s©u kiÕn thøc vÒ c©u c¶m th¸n ta chuyÓn sang phÇn luyÖn tËp. *Bµi tËp 1 - SGK /Trang44) ( M¸y chiÕu). H: §äc bµi tËp vµ nªu yªu cÇu cña bµi tËp? H: Bài tập có mấy yêu cầu và đó là những yêu cầu nµo? TL: Bµi tËp cã hai yªu cÇu : - Xác định các câu trong đoạn những đoạn trích có phải đều là câu cảm thán không? - Lí giải vì sao em lại xác định đó là những câu c¶m th¸n? H: §Ó gi¶i quyÕt ®­îc c¸c yªu cÇu cña bµi tËp , em lµm thÕ nµo ? TL: - Căn cứ vào đặc điểm , chức năng của câu cảm th¸n. GV: Em h·y lµm phÇn a cña bµi tËp? HS xác định câu “ Than ôi!” “ Lo thay!” “ Nguy thay!” lµ c©u c¶m th¸n. HS lÝ gi¶i : Trong ®o¹n v¨n trªn cã ba c©u c¶m th¸n:”Than «i, lo thay, nguy thay” v× nã cã chøa tõ ng÷ c¶m th¸n: ( Than «i, thay) vµ ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than.” Than «i”, “ thay” béc lé trùc =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. tiếp cảm xúc xót xa ,lo lắng của tác giả trước tình trạng nguy cấp của con đê. H: Em h·y nªu néi dung cña nh÷ng c©u cßn l¹i? TL: Diễn tả tâm trạng lo lắng, sợ hãi trước tình cảnh con đê sắp vỡ. 2/Bµi tËp 2: SGK /44 H: T¹i sao nh÷ng c©u cßn l¹i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng c©u c¶m th¸n? TL: Vì nó không có dấu hiệu về đặc điểm hình thức cña c©u c¶m th¸n . GV: Khi xác định kiểu câu cần xét cả đặc điểm hình thức và chức năng, không nên xét ở một đặc điểm đơn thuần. GV : Em h·y lµm tiÕp cho thÇy phÇn c ? HS : ë phÇn “ c” c©u : “ Chao «i, cã biÕt ®©u r»ng : hung h¨ng hèng h¸ch l¸o chØ tæ ®em th©n mµ tr¶ nî cho nh÷ng cö chØ ngu d¹i cña m×nh th«i.” lµ c©u c¶m th¸n . H: V× sao? TL: V× nã cã chøa tõ c¶m th¸n “ Chao «i” béc lé trùc tiÕp sù xãt xa, ©n hËn cña DÕ MÌn khi g©y ra c¸i chÕt cho DÕ Cho¾t. H: C©u c¶m th¸n nµy cã ®iÓm g× kh¸c so víi nh÷ng câu cảm thán mà ta đã tìm hiểu? TL: C©u nµy ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. GV: Tuy kÕt thóc b»ng dÊu chÊm nh­ng vÉn béc lé trùc tiÕp c¶m xóc cña DÕ MÌn. Kh¸i qu¸t: Qua ®©y c¸c em nhí c©u c¶m th¸n cã thÓ sö dông d©ó chÊm hoÆc dÊu ba chÊm. GV: Em đã nắm được đặc điểm hình thức và chức năng của câu cảm thán và xác định đúng câu cảm thán.Tương tự các em về nhà làm các câu còn lại *Bµi tËp 2:SGK/ Trang 44 ( M¸y chiÕu). H: §äc bµi tËp? HS: Xung phong. H: Bµi tËp yªu cÇu em lµm g×? TL: Ph©n tÝch t×nh c¶m, c¶m xóc ®­îc thÓ hiÖn trong 3/ Bµi tËp 3: c¸c c©u.Cã thÓ xÕp c¸c c©u nµy vµo kiÓu c©u c¶m th¸n ®­îc kh«ng.V× sao. H: §Ó gi¶i quyÕt bµi tËp nµy em cÇn lµm nh­ thÕ nµo? TL: Xác định đặc điểm hình thức, chức năng của c©u.XÕp c¸c c©u nµy vµo kiÓu c©u chøa chóng. H: Em h·y lµm phÇn “a”? =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. TL: VÒ chøc n¨ng: C©u ca dao béc lé c¶m xóc cña người viết- là lời than về số phận đắng cay cơ cực của người nông dân dưới chế độ phong kiến. - VÒ h×nh thøc: Kh«ng cã dÊu hiÖu cña c©u c¶m th¸n – Kh«ng cã tõ c¶m th¸n- Kh«ng ®­îc kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than. Khẳng định: Đây không phải là câu cảm thán. H: Em h·y nhËn xÐt phÇn tr×nh bµy cña b¹n ? Em h·y lµm phÇn “ d”. TL: - VÒ chøc n¨ng: ThÓ hiÖn t©m tr¹ng cña DÕ MÌn sau khi g©y ra c¸i chÕt oan øc cña DÕ Cho¾t. - VÒ h×nh thøc: - Kh«ng cã tõ c¶m th¸n- Kh«ng cã dÊu chÊm than. Khẳng định: Nên đây cũng không phải là câu cảm th¸n. GV: C©u cã dÊu hái chÊm lµ c©u nghi vÊn , c©u cã dÊu chÊm lµ c©u trÇn thuËt-C¸c em sÏ ®­îc häc ë tiÕt sau. GV: VÒ chøc n¨ng: C¸c c©u cã béc lé trùc tiÕp c¶m xóc nh­ng nã kh«ng cã dÊu hiÖu vÒ h×nh thøc cña c©u c¶m th¸n . V× vËy ta kh«ng xÕp nã vµo c©u c¶m thán được.Do đó các em nhớ khi xác định kiểu câu theo mục đích nói ta cần chú ý đến cả đặc điểm hình thøc vµ chøc n¨ng cña c©u. GV dÉn: Tuần trước thầy đã trả bài kiểm tra tổng hợp cho các em.Hôm đó sau giờ trả bài tình cờ thầy nghe được cuộc trao đổi của ba bạn Huyền, Thuỷ, Mừng về điểm số bài kiểm tra của mình. Trong cuộc trao đổi ấy thầy thấy các em đã sử dụng câu cảm thán. Bây giờ thầy mời 3 bạn lên trước lớp tái hiện lại cuộc trao đổi đó . Yªu cÇu: C¸c b¹n cßn l¹i chó ý l¾ng nghe. H: Trong cuộc trao đổi đó bạn Huyền đã sử dụng c©u c¶m th¸n nµo ? Béc lé c¶m xóc g×? TL: … H: B¹n Mõng, b¹n Thuû cã sö dông c©u c¶m th¸n kh«ng?§ã lµ nh÷ng c©u nµo? V× sao? TL: … GV: Khái quát và đưa đề bài.( Máy chiếu ). H: Đọc đề bài và nêu yêu cầu của đề bài ? HS: Đọc và xác định yêu cầu của đề bài. H: Đoạn văn em viết phải đảm bảo yêu cầu nào? =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. TL: §¶m b¶o yªu cÇu vÒ h×nh thøc vµ néi dung. H: Khi viết đoạn văn em sử dụng phương thức biểu đạt chính nào? TL: Phương thức biểu cảm. H: Em h·y viÕt ®o¹n v¨n theo nh÷ng yªu cÇu trªn? GV gîi ý: - ViÕt ®o¹n v¨n 3 – 5 c©u trong thêi gian 3 – 5 phót. GV yªu cÇu :(Nhãm 1 ghi l¹i c¶m xóc cña b¹n HuyÒn, nhãm 2 ghi l¹i c¶m xóc cña b¹n Thuû) - §¹i diÖn tõng nhãm tr×nh bµy phÇn bµi lµm cña nhãm m×nh.Nhãm cßn l¹i nhËn xÐt vµ söa ( nÕu cã). GV: NhËn xÐt vµ kh¸i qu¸t. hoạt động 5 4. Cñng cè 5, Hướng dẫn: - VÒ nhµ häc l¹i vµ n¾m ch¾c néi dung bµi häc. - Lµm c¸c phÇn bµi tËp cßn l¹i. - ChuÈn bÞ bµi : TiÕt 87. *. Rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:. TiÕt 87+88. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 I.Môc tiªu - Gióp häc sinh nhËn thøc lý thuyÕt vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh vËn dông thùc hµnh s¸ng t¹o một văn bản thuyết minh cụ thể đảm bảo các yêu cầu : đúng thể loại ,bố cục mạch lạc ,có c¸c yÕu tè miªu t¶ ,biÓu c¶m ,b×nh luËn ,nh÷ng con sè chÝnh x¸c nh­ng vÉn ph¶i phôc vô cho mục đích thuyết minh - RÌn kü n¨ng lµm v¨n thuyÕt minh - Gi¸o dôc ý thøc tÝch luü kiÕn thøc lµm bµi v¨n thuyÕt minh II.ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu so¹n bµi =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8. Trường THCS Trực Đại. HS :¤n tËp l¹i v¨n thuyÕt minh III.TiÕn tr×nh lªn líp Hoạt động 1 1.ổn định lớp 2. KiÓm tra §Ò bµi : ThuyÕt minh vÒ c¸ch lµm b¸nh tr­ng *Yªu cÇu vµ biÓu ®iÓm 1.Néi dung A.Më bµi : Giíi thiÖu mãn ¨n cæ truyÒn :b¸nh tr­ng Ví dụ : Bạn là người sành ăn vậy bạn là người hợp "gu "với tôi rồi .Nếu bạn thích ăn bánh ,bạn sẽ thấy cha mẹ chúng ta chế tạo ra nhiều loại bánh ngon bánh đúc bánh dày , bánh ch­ng ....H«m nay t«i sÏ gióp b¹n lµm mãn b¸nh ch­ng B.Th©n bµi a,Nguyªn liÖu (dïng gãi 10chÕc b¸nh ) G¹o nÕp 8kg §ç xanh2 kg ThÞt lîn 1kg Hµnh 3g ,hóng quÕ ,h¹t tiªu ,tß ho ,muèi 1g b,C¸ch lµm +L¸ dong röa s¹ch gÊp c¾t b»ng khu«n b¸nh ch­ng +G¹o nÕp ng©m tõ 6-8giê röa s¹ch +Đỗ đãi sạch vỏ +Lá dong gấp hình vuông theo khuôn của bánh chưng đổ gạo vào sau đó làm nhân (đõ ,hành ,thịt ,hạt tiêu) đổ tiếp gạo trên nhân bánh C. KÕt bµi Yªu cÇu thµnh phÈm B¸nh gèi ph¶i h×nh vu«ng mÆt ph¶i cña l¸ ë bªn ngoµi .Sau khi luéc tõ 6-8giê b¸nh chÝn cã mïi th¬m cña quÕ,hµnh ,h¹t tiªu ,tß ho 2.H×nh thøc - Trình bày phải rõ ràng ,sạch đẹp - Bè côc râ rµng ,mçi phÇn ,mçi ý ®­îc tr×nh bÇy b»ng mét ®o¹n v¨n Hoạt động 2 : học sinh làm bài Hoạt động 3: Thu bài Hoạt động 4 : 4.Hướng dẫn về nhà : Ôn tập văn nghị luận trong chương trình văn học lớp. =============================================================== Người thực hiện: Vũ Thị hương N¨m häc : 2007-2008 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>

×