Giáo án Ngữ văn lớp 8 tiết 38: Ôn tập truyện kí Việt Nam

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 21/10/2011 Ngày giảng: 8A: 8B: TiÕt 38. ÔN TẬP TRUYỆN KÍ VIỆT NAM I. Môc tiªu 1.KiÕn thøc:. Gióp HS hÖ thèng ho¸ vµ kh¾c s©u k/thøc c¬ b¶n vÒ c¸c vb truyện kí Việt Nam hiện đại đã học từ đầu năm -> nay. - Sự giống và khác nhau cơ bản của các truyện kí đã học về các phương diện thể loại, ptbđ, nội dung, nghệ thuật. - Những nét độc đáo về nội dung, nghệ thuật của trong vb. - §Æc ®iÓm cña nh©n vËt trong c¸c tp truyÖn. 2. Kü n¨ng - RÌn luyÖn kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, hÖ thèng ho¸ vµ nhËn xÐt vÒ tp văn học trên một số phương diện cụ thể. - Cảm thụ nét riêng, độc đáo của tp đã học. * KNS: + Tự nhận thức kiến thức cơ bản về truyện kí hiện đại Việt Nam giai đoạn 1930- 1945 + Suy nghĩ trong việc nhận xét đánh giá nhân vật , những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm + Giao tiếp: lắng nghe cảm nhận về nhân vật, cốt truyện, tác giả của từng tác phẩm - Giáo dục lòng yêu thích văn học nước nhà 3.Thái độ II.ChuÈn bÞ. 1. GV: TLHDTH chuẩn KTKN, SGK, SGV Ngữ văn 8 2. HS : Tr¶ lêi c©u hái «n tËp. III. Phương pháp - Phương pháp: đàm thoại, tích hợp, thuyết trỡnh - Kĩ thuật: động não, hỏi trả lời IV.Tiến trình giờ dạy- giáo dục 1- ổn định tổ chức (1’), 2- KiÓm tra bµi cò (4’) ? Trình bày những đặc sắc nội dung, nghệ thuật của văn bản “Hai cây phong”? §äc thuéc lßng ®o¹n v¨n em thÝch * §¸p ¸n: - Nội dung: Từ việc ca ngợi vẻ đẹp của hai cây phong , tác giả khẳng định tấm lòng gắn bó thiết tha của con người với quê hương yêu dấu và ca ngợi người thầy chân chính. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Nghệ thuật : Lựa chọn ngôi kể tạo nên hai mạch kể lồng ghép độc đáo=> câu chuyện sống dộng chân thật...; Nghệ thuật miêu tả sinh động đậm chất hội hoạ,; nhiều liên tưởng, tưởng tượng phong phú - HS đọc đoạn văn tự chọn trong văn bản 3- Bµi míi (30’) A.HÖ thèng hãa kiÕn thøc. ( 28’) I. Hệ thống hóa kiến thức về các tác phẩm truyện kí VN đã học: ( 15’) Hoạt động 1 P.P: Vấn đáp, thuyết trình KT: Động não STT V¨n b¶n T¸c gi¶ ThÓ lo¹iNéi dung chủ yếu Đặc sắc nghệ thuËt 1 T«i ®i häc Thanh TruyÖn - Nh÷ng kØ niÖm - Miêu tả tinh tế (1941) TÞnh ng¾n trong s¸ng vÒ ngµy chân thực diễn biến (1911®Çu tiªn đến trường ®i tâm trạng nhân vật 1988) häc mãi không thể - Hình ảnh so sánh nào quên đọc đáo - Giọng điệu trữ tình trong sáng 2 Trong lßng Nguyªn Hồi kí- Nỗi đắng cay, tủi - Kết hợp TS + MT mÑ (Nh÷ng Hång tiểu thuyết cùc vµ t×nh yªu mÑ + BC ngµy th¬ Êu (1918m·nh liÖt cña bÐ - Tạo dựn mạch tự thuật 1940) 1982) Hång khi xa mÑ vµ truyện, mạch cảm khi được nằm trong xúc chân thực, tự lßng mÑ nhiên - H/¶ so s¸nh, liªn tưởng độc đỏo, đặc sắc =>. Khắc hoạ hình tượng bé Hồng sinh động chân thực( lời nói, hành động, tâm trạng) 3. Tức nước vỡ bờ (Tắt đèn 1939). Ng« TÊt Tè (18931954). TiÓu thuyÕt (đoạn trích). Lop8.net. - V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c, bÊt nh©n cña xã hội thực dân nửa phong kiÕn. - Tâm hồn yêu thương, tinh thần. - X©y dùng t×nh huèng truyÖn bÊt ngê vµ gi¶i quyÕt hîp lÝ. C¸ch x©y dùng nh©n vËt - Nghệ thuật kể.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> phản kháng mãnh liệt chuyện, miểu tả của người nông dân nhân vật sinh động hiền lành chất phác 4 L·o H¹c (L·o Nam Cao TruyÖn - Hiện thực về sè - Tù sù + miªu t¶+ ng¾n H¹c -1943) (1915phận đau thương biểu vµ trữ tình, lập luận thể 1951) phẩm chất cao đẹp hiện chiêu sâu tâm lí của người nông dân nhân nhân vật và diÔn trước cách mạng biến tâm trạng phức tạp -Thái độ trân trọng sinh sinh động cña t¸c gi¶ - Sử dụng ngôn ngữ chân thực hiệu quả - Lựa chọn ngôi kể phù hợp lý Hoạt động 1 II. Điểm giống và khác nhau chủ yếu về nội dung và hình P.P: Vấn đáp, thuyết trình, thức nghệ thuật của ba văn bản: (13’) tổ chức cho HS tự tiếp thu 1. Gièng nhau KT a. Thể loại văn bản: KT: Động não, hỏi trả lời - §Òu lµ v¨n tù sù hiện đại b.Thời gian ra đời :(1930 – 1945) c. Đề tài, chủ đề: ? Điểm giống và khác nhau - Con người và cuộc sống xã hôi đương thời, đi sâu miêu tả chủ yếu về nội dung và cuộc sống con người cực khổ bị vùi dập hình thức nghệ thuật của ba d. Giá trị tư tưởng: văn bản? - Phản ánh hiện thực xã hội VN trước 1945: bộ mặt xấu xa - Trong lòng mẹ của tầng lớp thống trị, đời sống cực khổ của người dân,… - Tức nước vỡ bờ - Đều chan chứa tinh thần nhân đạo: - Lão Hạc + Sự đồng cảm, yêu thương, sự trân trọng tình cảm, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của tác giả đối với những người nghèo khổ, ?) C¸c v¨n b¶n ë bµi 2, 3, 4 bÊt h¹nh. + Tè c¸o sù tµn ¸c, xÊu xa gièng nhau ë ®iÓm nµo? e. Giá trị nghệ thuật: a. Thể loại văn bản: b.Thời gian ra đời :(1930 – - Đều có bỳt phỏp chân thực, gần đời sống, sinh động - Có những sáng tạo độc đáo trong nghệ thuật tự sự 1945) b.Thời gian ra đời :(1930 – +KÕt hîp gi÷a tù sù - miêu t¶ - biểu c¶m, +Lùa chän ng«i kÓ, x©y dùng nh©n vËt, miêu tả tâm lý nhân 1945) vật cụ thể hấp dẫn c. Đề tài, chủ đề: 2. Kh¸c nhau d. Giá trị tư tưởng a. VÒ thÓ lo¹i: e. Giá trị nghệ thuật: - Håi kÝ, tiÓu thuyÕt, truyÖn ng¾n. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> b. Néi dung: - HS TL nhóm trình bày - GV bổ sung về dòng văn + Nỗi đau và tình yêu thương mẹ của chú bé häc hiÖn thùc phª ph¸n, vÒ + Phª ph¸n xã hội TDPK bÊt công, ca ngîi phÈm chÊt vµ søc khái niệm truyện kí hiện đại sống tiềm tàng của người nụng dõn + Số phận bi thảm và nhân phẩm cao đẹp của người nông - GV treo b¶ng phô d©n. -> HS so s¸nh ®iÓm kh¸c nhau: -VÒ thÓ lo¹i: - Néi dung Hoạt động 3 B. Luyªn tËp (8’) 1) BT 1: Trong v¨n b¶n 2, 3, 4 em thÝch nhÊt P.P: V ấn đáp, tổ chức cho HS tự tiếp nh©n vËt nµo? §o¹n v¨n nµo? V× sao? thu kiến thức KT : Động não ? ChØ ra c¸c chi tiÕt tiªu biÓu cña thÓ lo¹i - Bé Hồng: truyện kí trong một văn bản đã học mà + Tình yêu mẹ mãnh liệt của bé Hồng + Căm giận những hủ tục xấu xa đã đày đoạ mẹ em thÝch ? ? Trong TP em thÝch nhÊt nhân vật nµo ? + Hạnh phúc sung sướng mãn nguyện khi được gặp mẹ ở trong lòng mẹ v× sao ? - ChØ ra c¸c chi tiÕt gãp phÇn kh¾c häa - Lão Hạc: vẻ đẹp của các nhân vật : bé Hồng, lão + Lóo nụng nghốo khổ, khụng lối thoỏt, yờu H¹c, chÞ DËu thương con hết mực ? Ph©n tÝch lèi viÕt ch©n thùc, sinh + Sống trong sáng thuỷ chung ân nghĩa động(bút pháp hiện thực) ở một vb + Tự trọng, giàu đức hy sinh truyện đã học ? ? Ph©n tÝch lêi v©n tù sù giµu c¶m xóc ë một văn bản truyện đã học ? - HS th¶o luËn nhãm nhá ->tr¶ lêi miÖng - GV chốt 4. Cñng cè (3’) - Truyện kí Việt Nam giai đoạn 30- 45 có điểm chung nào về giá trị tư tưởng và nghệ thuật? * ND: - Phản ánh hiện thực xã hội VN trước 1945:bộ mặt xấu xa của tầng lớp thống trị, đời sống cực khổ của người dân,… - Đều chan chứa tinh thần nhân đạo: + Sự đồng cảm, yêu thương, sự trân trọng tình cảm, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của tác giả đối với những người nghèo khổ, bất hạnh. + Tè c¸o sù tµn ¸c, xÊu xa * NT: - Đều có bỳt phỏp chân thực, gần đời sống, sinh động. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Có những sáng tạo độc đáo trong nghệ thuật tự sự +KÕt hîp gi÷a tù sù - miêu t¶ - biểu c¶m, +Lùa chän ng«i kÓ, x©y dùng nh©n vËt, miêu tả tâm lý nh ân vật cụ thể hấp dẫn 5. Hướng dẫn về nhà ( 2’) * Bài cũ :- Học bài ôn tập, lập bảng ôn tập (theo hướng dẫn sgk),học thuộc nh÷ng ®o¹n v¨n hay trong c¸c v¨n b¶n - PBCN về một nhân vật trong một TP truyện kí đã học. * Bài mới: Soạn : - Thông tin về ngày trái đất năm 2000 - Chia bè côc, ph©n tÝch néi dung tõng phÇn V. Rót kinh nghiÖm bài dạy *********************. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>