Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 85: Sự giàu đẹp của tiếng Việt (Tiết 1)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 85. Sự giàu đẹp của tiếng việt.. I. Môc tiªu. 1. Kiến thức. Hiểu được những nét chung sự giàu đẹp của Tiếng Việt qua sự ph©n tÝch , chøng minh cña t¸c gi¶. - N¾m ®­îc nh÷ng ®iÓm næi bËt trong nghÖ thuËt nghÞ luËn cña bµi v¨n. 2. KÜ n¨ng. T×m hiÓu, n¾m v÷ng néi dung vµ nghÖ thuËt 1 bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ. Giáo dục lòng yêu mến, trân trọng tiếng mẹ đẻ. Khơi gợi niềm tự hào và ý thức giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt, ý thức nói và viết đúng tiÕng ViÖt. II. ChuÈn bÞ. GV: Tham kh¶o SGK, SGV Ng÷ v¨n 7. HS: §äc bµi, so¹n bµi theo c©u hái SGK. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức. ( 1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò.( 4 phót) ? Đọc thuộc lòng đoạn văn trong bài “ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”.( Tõ ®Çu -> tiªu biÓu cña 1 d©n téc anh hïng) - HS lªn b¶ng thùc hiÖn - HS kh¸c nhËn xÐt -> GV KL cho ®iÓm. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV - HS Néi dung * Hoạt động 1. Đọc, tìm hiểu chung I. Đọc, tìm hiểu chung văn bản. v¨n b¶n.( 10 phót) 1. T¸c gi¶ - T¸c phÈm( SGK-36) - HS đọc phần chú thích SGK - 36. ? Nªu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? -HS bæ sung - GV nhÊn m¹nh thªm đôi nét về tác giả, tác phẩm. - GV hướng dẫn đọc: Giọng rõ ràng, 2. Đọc. m¹ch l¹c, khóc chiÕt… - GV đọc 1 đoạn, 3 hs đọc tiếp- NX cách đọc - GV uốn nắn. ? Gäi HS gi¶i thÝch 1 sè tõ khã SGK. 3. Tõ khã.( SGK- 36) ? Theo em văn bản “ Sự giàu đẹp của 4. Thể loại. Văn nghị luận. TiÕng ViÖt” cã ph¶i lµ bµi v¨n nghÞ luËn kh«ng? ( VBNL mang phong c¸ch nghiªn cøu khoa häc ng«n ng÷) ? Luận đề của bài văn được thể hiện râ ë c©u nµo? ( TiÕng ViÖt cã nh÷ng đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> thø tiÕng hay) 5. Bè côc ( chia 2 ®o¹n) ? Bµi v¨n chia mÊy phÇn? Néi dung - §1: Tõ ®Çu -> Qua c¸c thêi k× lÞch của mỗi phần đó là gì? sử => Nhận định Tiếng Việt là một - HS ph¸t biÓu, NX, GVKL. thứ tiếng giàu đẹp. - Đ2: Còn lại -> Chứng minh cái đẹp vµ sù phong phó cña tiÕng viÖt. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Ph©n tÝch ®o¹n 1. * Hoạt động 2. Tìm hiểu văn bản. - T¸c gi¶ thÓ hiÖn niÒm tù hµo vµ tin ( 25phót) tưởng vào tương lai phát triển của - HS đọc lại đoạn 1. ? Trong đoạn 1 tác giả đã nêu vấn đề tiếng việt. Tác giả viết: “ Người Việt nghÞ luËn nh­ thÕ nµo? Nam ngày nay… tương lai của nó”. ? Vì sao lại tự hào và tin tưởng vào tương lai của tiếng việt? ( Những câu hỏi đó được trả lời ở các - Sau đó tác giả nêu ngắn gọn vấn đề c©u tiÕp theo) nghị luận: “ Tiếng Việt có những đặc ? Luận đề chủ chốt được thể hiện qua sắc… tiếng hay.” c©u nµo? - Hài hoà về âm hưởng, thanh điệu. Tinh tế uyển chuyển trong cách đặt ? Nhận định tiếng việt là 1 thứ tiếng câu. đẹp, 1 thứ tiếng hay được tác giả giải - Có khả năng diễn đạt tình cảm, tư thÝch cô thÓ ntn? tưởng của người Việt Nam… -> Giải thích ngắn gọn về nhận định ? Em có nhận xét gì về cách giải Tiếng Việt đẹp và hay. thÝch cña t¸c gi¶? 2. Ph©n tÝch ®o¹n 2. - HS đọc đoạn 2. - Tiếng việt giàu và đẹp. ? Vì sao nói đoạn văn này là văn - Giàu hình tượng ngữ âm. chứng minh? Chứng minh vấn đề gì? - Hệ thống nguyên âm, phụ âm ? Để chứng minh cho vẻ đẹp của phong phú… tiếng việt tác giả đã đưa ra những - Giàu thanh điệu ( 6 thanh) chøng cø g×? - uyển chuyển cân đối nhịp nhàng về ? Chøng cø Êy nh­ thÕ nµo? có ph¸p. - Tõ vùng dåi dµo vÒ gi¸ trÞ th¬, * Hoạt động nhóm ( theo bàn) nh¹c, ho¹. - GV nªu yªu cÇu, nhiÖm vô: - Cã kh¶ n¨ng dåi dµo vÒ cÊu t¹o tõ ? Để chứng minh cho nhận định của ngữ và hình thức diễn đạt. t¸c gi¶, em h·y t×m dÉn chøng cô thÓ trong các tác phẩm văn, thơ em đã ®­îc häc ë líp 6,7? - Hoạt động nhóm ( 5 phút) - NhiÖm vô: C¸c nhãm tËp trung gi¶i. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> quyết vấn đề. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, NXGVNX bæ sung: ( -Bầu ơi thương lấy …. Tuy r»ng kh¸c gièng… mét giµn. - Tho¾t mua vÒ, tho¾t b¸n ®i M©y tr«i bÌo næi thiÕu g× lµ n¬i ! - Người sống đống vàng…) ? §iÓm næi bËt trong nghÖ thuËt nghÞ luËn cña bµi v¨n nµy lµ g×? - HS trao đổi bàn trả lời. HS kh¸c bæ sung. GV chèt l¹i vÊn đề.. 3. NghÖ thuËt nghÞ luËn. - KÕt hîp gi¶i thÝch víi chøng minh, bình luận làm cho vấn đề đưa ra nghị luËn võa s¸ng râ, s©u s¾c, ®Çy søc thuyÕt phôc. - LËp luËn chÆt chÏ, dÉn chøng kh¸ toµn diÖn, bao qu¸t * Ghi nhí SGK - 37.. Nªu néi dung, nghÖ thuËt v¨n b¶n? - HS đọc ghi nhớ SGK. 4. Cñng cè ( 3 phót) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ néi dung, nghÖ thuËt sau khi häc song bµi “ Sù giµu đẹp của tiếng việt” - Đọc lại văn bản: Sự giàu đẹp của tiếng việt. 5. HD häc ë nhµ ( 2 phót) - Häc thuéc ghi nhí, hoµn thiÖn bµi tËp SGK -37. - Đọc bài đọc thêm SGK - 38. - So¹n TiÕt 86. Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u. Ngµy gi¶ng:. TiÕt 86. Thªm tr¹ng ng÷ cho c©u.. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc.HS n¾m v÷ng ®­îc kh¸i niÖm tr¹ng ng÷ trong cÊu tróc c©u. BiÕt ph©n lo¹i tr¹ng ng÷ theo néi dung mµ nã biÓu thÞ. - Ôn các loại trạng ngữ đã học ở tiểu học. 2. KÜ n¨ng. Thªm thµnh phÇn tr¹ng ng÷ cho c©u vµo c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau. 3. Thái độ. Rèn cách dùng từ đặt câu đúng ngữ pháp. II. ChuÈn bÞ. GV: SGK, tham kh¶o SGV ng÷ v¨n 7.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> HS: §äc bµi, so¹n bµi theo néi dung c©u hái SGK. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức ( 1 phút) 2. KiÓm tra bµi cò ( 4 phót) ? Nêu nội dung, nghệ thuật văn bản “ Sự giàu đẹp của Tiếng Việt” ? - HS nªu néi dung môc ghi nhí SGK - 37. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV - HS Néi dung * Hoạt động 1. Đặc điểm của trạng I. Đặc điểm của trạng ngữ. 1. VÝ dô.( SGK - 39) ng÷. 2. NhËn xÐt. ( 18 phót) - Tr¹ng ng÷: - HS đọc đoạn văn SGK - 39. ? Xác định trạng ngữ trong mỗi câu? + Dưới bóng tre xanh -> nơi chốn ? Các trạng ngữ vừa tìm được bổ + đã từ lâu đời…đời đời, kiếp kiếp. Từ nghìn đời nay -> Bổ sung thông sung cho c©u nh÷ng néi dung g×? tin vÒ thêi gian. ? VÒ ý nghÜa, tr¹ng ng÷ cã vai trß g×? ( bæ sung ý nghÜa cho nßng cèt c©u, gióp cho ý nghÜa cña c©u cô thÓ h¬n) ? Cã thÓ chuyÓn c¸c tr¹ng ng÷ nãi trªn sang nh÷ng vÞ trÝ nµo trong c©u? ( - Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời… vỡ ruộng, khai hoang. => Người dân cày Việt Nam, dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, dựng nhà, dùng cöa, vì ruéng, khai hoang. - Đời đời, kiếp kiếp tre ăn ở với người.) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña tr¹ng ng÷ trong c©u? ( Trạng ngữ có thể đứng ở đầu câu, cuèi c©u, gi÷a c©u.) ? Gi÷a tr¹ng ng÷ víi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ ®­îc ng¨n c¸ch bëi dÊu hiÖu g× * Ghi nhí SGK - 39. khi nãi, viÕt? ( nhËn biÕt b»ng 1 II. LuyÖn tËp qu·ng ng¾t h¬i khi nãi, dÊu phÈy khi Bµi tËp1. viÕt) - HS đọc ghi nhớ SGK -39. *Hoạt động 2. HD HS luyện tËp.(17phót a. Mïa xu©n… mïa xu©n - > Chñ - HS đọc bài tập 1.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> + Hoạt động nhóm ( theo bàn) - GV nªu yªu cÇu, nhiÖm vô: ? Trong 4 c©u trªn c©u nµo cã côm tõ mïa xu©n lµ tr¹ng ng÷? Nh÷ng c©u còn lại, cụm từ mùa xuân đóng vai trß g×? - Hoạt động nhóm ( 5 phút) - NhiÖm vô: C¸c nhãm tËp trung gi¶i quyết vấn đề. - Đại diện nhóm trình bµy. - HS nhận xét -> GV chốt lại vấn đề.. ng÷ vµ vÞ ng÷. b. Mïa xu©n… - > tr¹ng ng÷. c. Bæ ng÷. d. Câu đặc biệt. Bài tập 2,3. Xác định và gọi tên trạng ng÷. a. – Như báo trước mùa xuân vÒ………. -> TN c¸ch thøc. - Khi đi qua những cánh đồng xanh. -> TN thêi gian. - Trong cái vỏ xanh kia -> TN địa ®iÓm. - HS đọc yêu cầu bài tập 2,3. - Dưới ánh nắng. -> TN nơi chốn. ? Xác định và gọi tên trạng ngữ trong b. Với khả năng thích ứng… -> TN vÝ dô? c¸ch thøc. - HS hoạt động độc lập. – Phát biểu. * Các loại trạng ngữ: TG, nơi chốn, - HS bổ sung- GV tổng hợp kết luận. nguyên nhân, mục đích, phương tiện c¸ch thøc… ? KÓ thªm c¸c lo¹i tr¹ng ng÷ mµ em biÕt? Cho vÝ dô? 4. Cñng cè.( 3 phót) ? Tr¹ng ng÷ cã t¸c dông g× trong c©u? VÞ trÝ cña tr¹ng ng÷? - GV hÖ thèng kiÕn thøc bµi gi¶ng. 5. HD häc ë nhµ.(2 phót) - Häc thuéc bµi, hoµn thiÖn bµi tËp vµo vë. So¹n tiÕt 87, 88.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>