Bài giảng Vật lý 9 Bài 26: Ứng dụng cuả nam châm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o, cïng toµn thÓ c¸c em häc sinh Líp 9. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Nguån ®iÖn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> KiÓm tra bµi cò. 1. Lâi s¾t trong nam ch©m cã t¸c dông g×? A. Lµm cho nam ch©m ®­îc ch¾c ch¾n. B. Làm tăng từ trườngcủa ống dây. §óng. C. Lµm nam ch©m ®­îc nhiÔm tõ vÜnh viÔn. D. Kh«ng cã t¸c dông g×. 2. Cã thÓ lµm t¨ng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn t¸c dông lªn mét vËt b»ng nh÷ng c¸ch nµo? -Tăng cườngđộ dòng điện chạy qua các vòng dây. -T¨ng sè vßng cña èng d©y. -Tăng khối lượngcủa nam châm, hoặc tạo cho lõi sắt một h×nh d¹ng thÝch hîp Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Quan sát hoạt động của mạch điện sau M. MÊt ®iÖn. Nguån ®iÖn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bµi 26: øng dông cu¶ nam ch©m I. Loa ®iÖn: 1. Nguyên tắc hoạt động của loa điện. Loa điện hoạt động dựa vào tác dụng từ của nam châm lên èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua a. Thí nghiệm: Mắc mạch điện theo sơ đồ H26.1. Quan sát và cho biết, có hiện tượnggì xảy ra với ống dây trong các trườnghợp sau - §ãng c«ng t¾c K cho dßng ®iÖn ch¹y qua èng d©y - §ãng c«ng t¾c K, di chuyÓn con chạy của biến trở để tăng, giảm cường độ dòng điện qua ống dây Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> b. KÕt luËn: -Khi có dòng điện chạy qua, ống dây chuyển động. - Khi cườngđộ dòng điện thay đổi, ống dây dịch chuyển dọc theo khe hë gi÷a hai cùc cña nam ch©m. S N. Nguån K. A Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 2. CÊu t¹o cña loa ®iÖn. 1 E(Nam ch©m). - ống dây L có thể dao động dọc theo khe nhá gi÷a hai tõ cùc cña nam ch©m - Em h·y cho biÕt qu¸ tr×nh biến đổi dao động điện thành ©m thanh trong loa ®iÖn diÔn ra nh­thÕ nµo?. 3 M(Mµng loa). 2L( èng d©y ). * Trong loa điện khi dòng điện có cườngđộ thay đổi (theo biên độ và tần số của âm thanh), được truyền từ micrô qua bộ phận tăng âm đến ống dây thì ống dây dao động. Vì màng loa được gắn chặt với ống dây nên khi ống dây dao động, màng loa dao động theo và phát ra âm thanh đúng như âmthanh mà nó nhận được từ micrô (Tần số dao động của loa bằng tần số của tín hiệu điện đưavào). Loa điện biến dao động ®iÖn thµnh ©m thanh. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> II. R¬ le ®iÖn tõ: 1. Cấu tạo và hoạt động của rơ le điện từ. R¬ le ®iÖn tõ lµ mét thiÕt bÞ tù động đóng ngắt mạch điện, b¶o vÖ vµ ®iÒu khiÓn sù lµm viÖc cña m¹ch ®iÖn Bé phËn chñ yÕu gåm mét nam ch©m ®iÖn vµ mét thanh s¾t non.. M¹ch ®iÖn1. K. M¹ch ®iÖn2. M. Quan s¸t m¹ch ®iÖn vµ tr¶ lêi c©u hái C1 :T¹i sao khi đóng công tắc K để dòng điện chạy trong mạch điện 1 thì động cơ M ở mạch điện 2 làm việc?. * Vì khi đóng công tắc K, có dòng điện trong mạch 1 thì nam châm điện hút thanh sắt và đóng mạch điện 2. §éng c¬ lµm viÖc Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 2. VÝ dô vÒ øng dông cña r¬le ®iÖn tõ : Chu«ng b¸o động. Cửa đóng. K(đóng) Hình bên là sơ đồ minh hoạ mét hÖ thèng chu«ng b¸o động sử dụng nam châm.. Quan s¸t vµ cho biÕt c¸c bé phËn chÝnh trªn h×nh vÏ:. M¹ch ®iÖn 1 P. K: C«ng t¾c P: Nguån. P. S: Lâi s¾t non C: Chu«ng. S. M¹ch ®iÖn 2. N: Nam ch©m. Lop7.net. N. C.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> K(Ng¾t). Nghiên cứu sơ đồ minh hoạ để trả lời câu C2:. Cöa më. K(đóng-cửa đóng). - Khi đóng cửa, chuông có kªu kh«ng. T¹i sao?. M¹ch ®iÖn 1. - Khi đóng cửa, chuông kh«ng kªu v× m¹ch ®iÖn 2 hë. P. M¹ch ®iÖn 2. -T¹i sao chu«ng l¹i kªu khi cöa bÞ hÐ më ?. P. N. S C. - Khi cửa bị hé mở, đã làm hở mạch điện 1, nam châm điện mất hết từ tính, miếng sắt rơi xuống và tự động đóng mạch điện 2, do đó chuông kêu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> III. VËn dông: C©u 3: ( SGK – T 72) Trong bÖnh viÖn, lµm thÕ nµo mµ b¸c sÜ cã thÓ lÊy m¹t s¾t nhá li ti ra khái m¾t cña bÖnh nh©n khi kh«ng thÓ dïng panh hoÆc k×m? B¸c sÜ cã thÓ sö dông nam ch©m ®­ îc kh«ng? v× sao? §¸p ¸n:. B¸c sÜ cã thÓ sö dông nam ch©m ®­îc. V× khi ®­anam ch©m lại gần vị trí có mạt sắt, nam châm sẽ tự động hút mạt sắt ra khái m¾t. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> C©u 4 – (SGK-T72): H×nh sau m« t¶ cÊu t¹o cña mét r¬ le dßng lµ lo¹i r¬ le m¾c nèi tiÕp víi thiÕt bÞ cÇn b¶o vÖ. B×nh thường,khi dòng điện qua động cơ điện ở mức cho phép thì thanh sắt S bị lò xo L kéo sang phải làm đóng các tiếp điểm 1,2. Động cơ làm việc bình thường.Giải thích vì sao khi dòng điện qua động cơ tăng quá mức cho phép thì mạch điện tự động ngắt và động cơ ngừng làm việc M. 1. N. L. M MÊt ®iÖn. S Nguån ®iÖn Lop7.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Đáp án: Khi dòng điện qua động cơ vượtquá mức cho phép, tác dụng từ của nam châm điện mạnh lên, thắng lực đàn hồi cña lß xo vµ hót chÆt lÊy thanh s¾t S lµm cho m¹ch ®iÖn tù động ngắt điện. Động cơ ngừng làm việc M. 1. N. L. M MÊt ®iÖn. S Nguån ®iÖn Lop7.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ghi nhí. - Nam ch©m vÜnh cöu dïng trong chÕ t¹o c¸c m¸y ph¸t ®iÖn, m¸y ®iÖn tho¹i,c¸c la bµn… - Nam ch©m ®iÖn cã nhiÒu øng dông quan träng: Là bộ phận chủ yếu của các cần cẩu điện để cẩu các vật b»ng s¾t, thÐp. Nã còng lµ bé phËn chñ yÕu trong loa ®iÖn, m¸y ®iÖn b¸o, r¬ le ®iÖn tõ, c¸c thiÕt bÞ ghi ©m b»ng tõ, c¸c động cơ điện, máy phát điện có công suất lớn… hướngdẫn học ở nhà - Mô tả lại cấu tạo và hoạt động của loa điện, rơ le điện từ. - Làm các bài tập 26.1 đến 26.4 SBT Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bµi tËp 1:Quan s¸t r¬ le ®iÖn tõ bªn. Vµ chän c©u tr¶ lêi P: nguån ®iÖn đúng trong các câu sau A. Nam châm điện dùng để đóng ngắt dòng điện chạy qua động cơ M Đúng B. Nam châm điện dùng để tạo ra từ trườngmạnh. C. Nam châm điện dùng để g©y nhiÔm tõ cho thanh s¾t. D. Nam châm điện dùng để đóng ngắt dòng điện chạy qua nguån P. M¹ch ®iÖn1. T: tiÕp ®iÓm. M¹ch ®iÖn2. M K: C«ng t¾c. Lop7.net. Q: Nguån ®iÖn.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bài tập 2: Muốn có một cuộn dây để làm nam châm điện mạnh với một dòng điện có cườngđộ cho trước , ®iÒu nµo sau đây là cần thiết? Chọn câu trả lời đúng nhất.. a. QuÊn cuén d©y cã nhiÒu vßng. §óng b. QuÊn cuén d©y cã mét vßng nh­ngtiÕt diÖn cña d©y lín. c. Dùng lõi đặc bằng thép. d. Dïng lâi b»ng nhiÒu l¸ thÐp máng ghÐp víi nhau. Bài tập 26.1(SBT): Nên dùng dây dẫn mảnh để quấn nhiều vßng, v× t¸c dông tõ cña nam ch©m ®iÖn t¨ng khi sè vßng d©y cña nam ch©m ®iÖn t¨ng mµ kh«ng phô thuéc vµo tiÕt diÖn cña d©y dÉn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Bµi tËp 26.2: SBT Ta đặt thanh thép nhưhình vẽ. Trªn h×nh vÏ, c¸c ®­ êng søc tõ cña từ trườngnam châm điện đi vào thanh thÐp t¹o thµnh ®­ êng cong khÐp kÝn. Thanh thÐp bÞ tõ ho¸, nằm định hướngtheo chiều của từ trường , cã nghi· lµ c¸c ®­ êng søc tõ ®i vµo ®Çu s¬n xanh vµ ®i ra ®Çu sơn đỏ của thanh thép. Đầu sơn đỏ của thanh thép sau khi bị từ hoá đã trở thành từ cực Bắc Lop7.net. S. N. N. S.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Bµi 26.3(SBT):. a) Mức độ phát hiện được dòng điện yếu của điện kế này phụ thuộc vào số vòng dây của ống dây và độ lớn của cườngđộ dßng ®iÖn qua èng d©y. b) Kim la bµn sÏ n»m däc theo c¸c ®­êng søc tõ bªn trong èng d©y, cã nghÜa lµ n»m vu«ng gãc víi d©y dÉn trªn bÒ mÆt hép. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Bµi häc kÕt thóc t¹i ®©y. C¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o cïng tËp thÓ líp 9. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>