Hướng sự phát triển thị trường tài chính Việt Nam vào mục tiêu tái cấu trúc nền kinh tế

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VIET NAM - CAI CACH VA HOI NHAP </b>

<b>Hu'O'ng SLF phat trien thj tru'O'ng tai chinh </b>

<b>Viet Nam vao muc tieu tai cau true nen kinh te </b>

<b>TS. TRAN DU LICH </b>

<i>The gidi dang budc vdo thdi ky "hdu khiing hodng". Mdt cugc chay dua giica cdc nin </i>
<i>kinh te de tim ca hdi vd vi the mdi dang dien ra a hdu het cdc chdu luc. Nhiiu nd luc di </i>
<i>tdi cdu true cdc dinh chi tdi chinh qudc ti dang dugc nhiiu qudc gia theo dudi; cdc nin </i>
<i>kinh te "mdi ndi" dang ngdy cdng cd vai trd quan trgng trong cdc dinh chi kinh ti, tdi </i>
<i>chinh chinh qudc ti, nhdt Id nhdm qudc gia tham gia vdo G20; nhiiu nudc dang nd luc </i>
<i>tdi cdu triic thi chi tdi chinh - tin dung trong nudc de thich nghi vdi thi trudng tdi chinh </i>
<i>the gidi trong giai dogn mdi. Nhin chung, budc vdo ndm 2010 ngudi ta ky vgng vi budc </i>
<i>khdi ddu cho thdi ky hinh thdnh "mdt trgt tu mdi" ddi vdi thi trudng tdi chinh thi gidi, </i>
<i>ke cd su chuyin vi cdc trung tdm tdi chinh qudc te. Trong bdi cdnh nhu vdy, cdn nhin lgi </i>
<i>thi trudng tdi chinh nudc ta trong 2 ndm qua - giai dogn chdng da vdi nhicng tdc ddng </i>
<i>tieu cue ciia cudc khiing hodng tdi chinh vd suy thodi kinh ti todn cdu - di nhdn dien </i>
<i>nhiing vdn di dang ddt ra; ddng thdi hudng su phdt triin cua nd vdo muc tieu tdi cdu </i>
<i>true vd chuyen ddi md hinh tdng trudng kinh te. Tren tinh thdn do, nghien cicu ndy se </i>
<i>ludn bdn ba vdn di sau day: </i>

<i><b>I. Chinh sach tai chinh - tien te trong boi </b></i>

<b>canh tac dong ciia khung hoang tai chinh va </b>
<b>suy thoai kinh te toan can giai doan 2008 </b>
<b>-2009: thanh tyu va ton tai dan xen </b>

Chiu tac ddng ciia cudc khiing hoang tai
chinh va suy thoai kinh te toan cau ciing vdi
nhiing tdn tai, yeu kem ngi tai ciia nin kinh tl,

trong 2 nam qua tinh hinh kinh te vT md nudc ta
da ed nhiing dau hieu thieu on dinh. Chi rieng
tir dau nam 2008 den dau nam 2009 da cd 2 lin
thay ddi quan trgng ve chinh sach va myc tieu
phat trien kinh te:

<b>ijy vien Uy ban Kinh te Quoc hpi </b>

-I- Dung trudc ap luc lam phat, ma dau hieu
rd net da bilu hien tir Quy IV nam 2007, eiing
vdi tac ddng tieu cyc, do gia tang dot bien gia
ca mdt sd hang hda tren thi trudng the gidi,
thang 3/2008, Chinh phu da chuyen muc tieu va
<i>chinh sach tic su theo dudi muc tieu tdng trudng </i>
<i>cao sang chinh sdch uu tien kiim che Igm phdt, </i>
<i>dn dinh kinh ti vT md vdi 8 nhdm gidi phdp. </i>
Trong 8 nhdm giai phap thuc hien tir thang
3/2008, thi ndi bat va ed tac dyng nhanh nhat la
<i>chinh sdch tiin ti. Chinh phu thyc hien chinh </i>
sach siet chat tien te, thdng qua eac cdng cy ciia

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

2010-Hudng su phat triln thi trudng tai chinh Viet Nam... <b>Trin Du Lich </b>
Ngan hang Trung uong nhu tang lai xuat co

ban, tang du trir bat budc ddi vdi ngan hang
thuong mai, thyc hien tin phieu bat budc ddi vdi
mdt sd td chirc tin dyng chu yeu, ban che viec
chilt khiu eac Ioai giay td ed gia... nham keo
giam tdc do tang du ng tin dyng ciia cac ngan
hang thuong mai, giam tdng cung tien trong luu

thdng... dan den giam tdng cau ciia nen kinh te,
tao su thang bang mdi trong quan he giira tdng
cung - ting ciu. Ve chinh sach tai khoa, tir dau
nam 2008, ehii truang eat giam cdng chi, keo
liii cac du an dau tu chua cap thiet, ra soat lai
danh muc dau tu ciia eac doanh nghiep nha
nudc... Kit qua tir thang 6/2008, chi sd CPI ciia
nen kinh te da cd xu hudng giam dan va kinh te
vT md cd dau hieu dn dinh hon.

+ Nhung sau 15/9/2008, thdi dilm thyc su
nd ra eugc khiing hoang tai chinh va suy thoai
kinh te toan eau, thi trudng the gidi da tac ddng
manh den nhieu ITnh vuc trong boat ddng kinh
te cua nudc ta. Tir dau Quy IV/2008, nen kinh
te cd dau hieu thieu phat do siic eau tren thi
trudng giam. Nen kinh te dang tren da suy giam
manh manh (GDP Quy I nam 2008 tang 7,4%
nhung Quy I nam 2009 chi edn 3,1%)). Mdt lan
niia myc tieu va c5hinh sach kinh te phai thay
<i>ddi: chuyin tic uu tien kiem chi Igm phdt sang </i>
<i>ngdn chdn suy gidm kinh ti, kich cdu ddu tu vd </i>
<i>tieu diing vdi 5 nhdm giai phap thuc hien tir dau </i>
<i>nam 2009. Cd thi ndi, trong vong chua ddy mdt </i>
<i>ndm nin kinh te nudc ta dd cd hai budc ngoat </i>
<i>ve sic dung chinh sdch kinh te vT md de thich </i>
<i>nghi vdi tinh hinh cu thi, trong dd Chinh phii </i>
<i>chii yiu sic dung 2 nhdm chinh sdch cdng cu: </i>
<i>chinh sdch den ti vd chinh sdch tdi khod de dilu </i>
tiet vT md. Mdt lan nira chinh sach tai khoa lai

chuyen sang hudng md rdng ehi cdng trong ITnh
vyc dau tu, nhat la ha tang ky thuat va xa hdi;

<i>tang trg cap xa hdi; tang bdi chi ngan sach len 1% </i>
GDP... Ddi vdi chinh sach tiln te, chuyin hudng
tir "thit chat linh boat" sang "ndi Idng cin trgng"
phye vy myc tieu ngan chan suy giam kinh te.
Tuy nhien, trong 5 nhdm giai phap Chinh phii
<i>thuc thi tir thang 1/2009, thi ndi bdt vdn Id viec sic </i>
<i>dung cdng cu ciia chinh sdch tiin ti nhu: ndi Idng </i>
chinh sach tin dyng, ha lai suat eo ban, ha ty le du
trii bat huge ddi vdi ngan hang thuong mai, tra ng
tin philu bit budc, tai chiet khiu va tai cap vdn
qua nghiep vy thi trudng md, md rgng bien do ty
gia VND... dl kich thich su gia tang tdng cau cua
nin kinh tl, vdi gdi kich thich kinh te cd quy md 8
ty USD.

Dilm qua tinh hinh kinh te 2 nam 2008
-2009 cho thiy, tuy cdn nhieu van de tdn tai,
nhung Chinh phii da sir dyng ed hieu qua cac
cdng cy ciia chinh sach tai chinh - tien te, nhat
la chinh sach tiln te, phye vu cho myc tieu kinh
te - xa hdi trong giai doan nay. Tuy nhien, trong
thdi ky "hau suy giam" vai trd ciia chinh sach
tai chinh - tien te can phai duge dinh vi va dinh
hudng the nao de thyc hien dugc chiic nang
phye vy cho myc tieu tai cau tnic nen kinh te
theo hudng nang cao siic canh tranh van la van
de ldn dang dat ra.

<b>2. Sy lam dung thai qua chinh sach tai chinh </b>
<b>- tien te se gay ra yeu to bat on vi mo: tinh dong </b>
<i><b>bo trong viec svt dung cac cong cu dieu tiet vi </b></i>
<b>mo dang la van de can du'o'c xem xet </b>

Ve ly luan ciing nhu thuc tien, mgi chinh
sach deu cd tinh hai mat ciia nd. Viec sir dyng
<i>chinh sach tiln te dk kilm che lam phat trong 6 </i>
thang diu nam 2008, nhu nin kinh tl budc phai
<i>"udng khdng sinh liiu cao ", nen tac dung phu </i>
cua nd la dilu khd tranh khdi. Thuc tl vao thdi
dilm nay, nhilu ngan hang thuong mai cd nguy
CO mit thanh khoan, nhilu doanh nghiep thilu

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Tran Du Lich Hudng su phat triln thj trudng tai chinh Viet Nam.
von luu ddng, nhu ngudi bi "thilu mau" gap

khdng it khd khan dl duy tri san xuit kinh
doanh. Tinh hinh nay keo dai tir euli thang 3
din cudi thang 6/2008, khi tinh hinh lam phat
cd diu hieu giam din, Chinh phii thyc hien
<i>chinh sdch tiin ti thdt chdt, nhicng linh hogt ddi </i>
vdi timg ITnh vyc khac nhau, tang thanh khoan
cho nen kinh te. Nhung nam 2009, thi tinh hinh
ngugc lai, vdi chinh sach hd trg tin dyng, da
lam tang tinh thanh khoan cho nen kinh te ndi
chung va he thdng ngan hang thuong mai ndi
rieng, thiie day thi trirdng phat trien, dat duge
myc tieu ngan chan suy giam kinh te, nhung

ben canh tac dyng tich cue eiia nd, thi thi trudng
lai suat cd dau hieu meo md; du ng tin dyng
tang cao (khoang 37%o nam 2009); ngan hang
thuong mai canh tranh tang lai suat; thi trudng
ngoai hdi mat can ddi, gay ap luc len ty gia
USD; nguy eo tai lam phat cao de doa tinh trang
bat dn kinh te vT md trong nhiing thang dau
nam 2010. Bien phap tiln te ngay 25/11/2009
va viec dieu chinh ty gia dau nam 2010 la budc
khdi dau nham "ha nhiet" tin dung va giam sire
cau ngoai te trong chinh sach tien te linh hoat
ciia Chinh phii. Do dd, cae chinh sach tai chinh
tien te ciia nude ta thyc hien trong nam 2008
-2009, tuy mang lai ket qua, nhung mang dam
net ling phd, nen van tiem an su bit In vT md va
<i>dac biet la su an toan ciia he thdng. Budc vdo </i>
<i>ndm 2010, ben cgnh nguy ca tdi Igm phdt cao </i>
<i>do hi qud cua chinh sdch kich thich kinh ti da </i>
<i>vd dang dp dung, su biin ddng ciia gid cd the </i>
<i>gidi, thi thi trudng tdi chinh - tiin te nudc ta </i>
<i>dang ddt ra 3 vdn de ndng Id: ldi sudt, ty gid vd </i>
<i>ngudn vdn trung - ddi hgn. Day la nhimg vin </i>
de, tuy ve hinh thue thudc vl chinh sach tiln te,
nhimg cd nguyen nhan sau xa tir co ciu kinh tl,
ma neu chiing ta khdng dat nd trong mdi quan
he mang tinh he thdng giua tdng cung va tong

eau eiia ca nen kinh te, de de ra mdt he thing
giai phap ddng bd nham tai eau tnic nen kinh tl,
tao sir dn djnh tii' ndi tai eiia co cau kinh te

trong dieu kien canh tranh va hdi nhap kinh te
qudc te, trong thdi ky "hau khung hoang" eiia the
gidi, thi viec sir dung chinh sach tai chinh - tien
te van tiep tyc la cae giai phap tinh the ma thdi.

<b>3. Chinh sach tai chinh - tien te phuc vu </b>
<b>muc tieu tai cau triic va chuyen doi mo hinh </b>
<b>tang tru'dng </b>

• + Mac dii trong thdi gian qua chinh sach
tien te da ddng gdp rat ed hieu qua cho myc
tieu ngan chan suy giam kinh te, kiem che lam
phat, dn dinh vT md, nhung tu nd khdng the
giai quyet nguyen nhan bat dn tir ndi tai eiia
nen kinh te. That vay, nen kinh te nudc ta, tuy
vugt qua giai doan suy giam sau, nhung van
edn nguyen ven nhirng tdn tai ed hiru cua co
cau kinh te; nhirng nguyen nhan ben trong gay
bat dn ve kinh te vT md. Dudi tac ddng ciia
cudc khiing hoang tai chinh va suy thoai kinh
<i><b>te toan cau, bdi hoc dirge rdt ra quan trgng </b></i>

<i><b>cho nen kinh te nude ta Id: Su bdt cap ciia </b></i>

<i>md hinh tdng trudng kinh ti theo chiiu rdng, </i>
<i>chii yiu dua vdo su tdng vdn ddu tu, sic clung </i>
<i>lao ddng re, khai thdc tdi nguyen thd vd gia </i>
<i>cdng hdng xudt khdu..., the hien qua cdc chi </i>
<i>bdo nhu: he sd ICOR, VA/GO (gid tri gia tdng </i>
<i>tren tdng sdn lugng), ca cdu hdng xudt khdu, </i>

<i>ndng sudt lao ddng, tdng yeu td cua tdng </i>
<i>trudng; tinh trgng thdm hut thuang mgi keo </i>
<i>ddi phdi gidi quyit cdn cdn thanh todn tdng </i>
<i>thi bdng cdc ngudn ngogi ti thieu tinh dn </i>
<i>dinh nhu kieu hdi, gidi ngdn FDI, ODA... Neu </i>
cham ed giai phap can co cho cae van de tren
thi nguy eo xay ra bat dn kinh te vT md van
tiep tyc deo dudi, dii tinh hinh kinh te the gidi
cd phuc hdi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

2010-Hudng su phat triln thi trudng tai chinh Viet Nam... Triin Du Ljch
Tuy nin kinh te nude ta dang hdi phye tdt,

nhung tdc do phye hdi rat cham va dang chju anh
hudng eiia nhiing bien ddng cua thi trudng the
gidi, nhit la su tri tre cdn ed the keo dai trong
nam 2010. Nhilu doanh nghiep da phye hdi san
xuit kinh doanh, nhung da sd cac doanh nghiep
vira va nhd chua thoat khdi tinh trang khd khan,
tilp tue boat ddng trong trang thai "cam cy" de
tdn tai, liing tiing ve hudng kinh doanh, khd khan
ve ngudn vdn trung han; lai suat tang cao...

Vdi dac diem ciia mdt nen kinh te cd do md
cao, eiing vdi dac diem ciia mdt nen kinh te
mang nang tinh chat gia cdng, ty trgng gia tri
gia tang thap trong co cau gia tri san pham nen
chiu tac ddng rat ldn ciia thi trudng the gidi.
Nam 2010 ed tam quan trgng dac biet, khdng
chi ed y nghTa ddi vdi viec thiie day qua trinh

phye hdi kinh te, ma quan trgng hon la thdi eo
de bat dau thuc hien mdt chuong trinh tdng the
td chuc lai nen san xuat theo hudng nang cao
siic canh tranh, khae phye nhiing tdn tai yeu
kem ciia eo eau kinh te, tao budc khdi dau viing
chac cho viec xay dyng va trien khai ke hoach
phat trien kinh te - xa hdi 5 nam 2011 - 2015.
Do dd, can hudng sy phat trien thi trudng tai
chinh vao miie tieu nay.

<i>+ Van de trgng tam eiia giai doan "sau suy </i>
giam" la: td chire lai nen kinh te nham chuyen
nen kinh te tir tinh chat gia cdng sang san xuat;
tham gia vao chudi gia tri toan eau; chuyen nen
kinh te tir le thudc sang tuong thudc trong qua
trinh hdi nhap nham xac lap vi the cua nen kinh
te Viet Nam trong thdi ky "hau khiing hoang"
ciia the gidi vdi sy du bao se dien ra cudc chay
dua nham thay ddi trat tu kinh te quIe tl trong
quan he toan eau va khu vuc. Do dd, Chinh phii
<i>can cd mdt Chuang trinh tdng thi di thuc hien </i>
<i>muc tieu tdi cdu true nen kinh te theo hudng </i>

<i>ndng cao sice cgnh tranh, vdi mdt Id trinh rd </i>
rang, ed myc tieu dinh lugng cy the, kem theo
cac chinh sach kinh tl, tai chinh bao dam cho
viec thuc thi cae myc tieu dl ra. Mdt chuong
trinh nhu vay can dugc ban hanh va thuc hien
trong nam 2010 nhim ho trg va dinh hudng dau
tu cho doanh nghiep ngay tir giai doan phye hdi.

<i>+ Giai quyet ngudn vdn trung - dai ban trong </i>
dieu kien chua the ha lai suat dang la nhiem vu
cua thi trudng tai chinh. Trong hai nam qua, do
biln ddng eiia kinh te vT md va phan nao do yeu
td tam ly, viec huy ddng vdn trung dai han gap
khd khan. Hoat ddng eiia thi trudng chiing
khoan chii ylu d thi trudng thii cap; doanh
nghiep khdng cd kha nang huy ddng vdn true
tiep tren thi trudng, ma phai dua vao cac dinh
cbl tai chinh - tin dyng trung gian; nen ngudn
vdn dau tu trung - dai han phai dua vao he
thdng ngan hang thuong mai. De bao dam an
toan ciia he thdng, Ngan hang Nha nude da dieu
chinh CO cau tin dyng trung - dai ban trong du
ng tin dyng cua ngan hang thuong mai tir 40%
xudng cdn 30%), nen ngudn tin dyng nay dang
rat cang thang. Ngay tir dau nam 2010, giiia
myc tieu phye hdi tang trudng GDP vdi kiem
che lam phat dang la van de mau thuin, xet ve
khia canh sir dyng cac chinh sach cdng cy tai
chinh - tien te. Chii truong dn dinh lai suit co ban
la can thiet de dn dinh vT md, nhung de ho trg cho
doanh nghiep tan dung thdi co dau tu chuyin ddi
CO eau san pham, co cau thi trudng, thi cin phai
ed giai phap cho ngudn vdn trung - dai ban.

Hien nay va cd le trong nhieu nam tdi, phin
ldn ngudn vdn cho nen kinh te chii ylu van
duge huy ddng va phan bd qua he thdng cac t l
chirc tin dyng, trong dd lyc lugng chinh la he

thing ngan hang thuang mai, nen chinh sach
tiln te cd y nghTa quyet dinh ddi vdi su van

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Tran Du Lich </b> <b>Hudng su phat triln thi trudng tai chinh Viet Nam;. </b>
ddng cua ddng vdn diu tu va ngay ca chien

luge kinh doanh cua doanh nghiep. Tren thyc
tl, chinh sach tien te ddng vai trd chii yeu,
khdng chi trong viec hd trg doanh nghiep ve
ngudn vdn luu ddng, ma dang tao dieu kien cho
doanh nghiep nao cd chien lugc kinh doanh tdt
cd the tan dyng de thuc hien chien luge phat
trien dai ban, thdng qua dau tu phat trien san
pham mdi. Nhung neu tiep tyc dat ganh nang
nay cho he thdng ngan hang thuong mai thi cho
dii ed dat ket qua nhat thdi cung se tich ty them
nguy CO cho ca he thdng. Van de d day la viec
thiic day vai trd cua cac dinh che tai chinh tin
dyng phi ngan hang, vai trd cua thi trirdng
chimg khoan. He thdng ngan hang thuong mai
Viet Nam, dii phat trien den dau cung khdng the
<i>chju dugc gang nang: cung cdp 6-7 ddng tin </i>
<i>dung de tdng mdt ddng GDP. </i>

De phye vy cho myc tieu tai cau tnic nen
kinh te, thi trudng tai chinh cin tap trung kenh
huy ddng vdn tryc tiep tren thi trudng vdn, tao
chinh sach de cac doanh nghiep tai cau true co
cau tai chinh doanh nghiep (co cau vdn/ng), dac
biet la doanh nghiep nha nude; tao dilu kien dl

khuyen khich doanh nghiep phat hanh cac edng
cy vdn va cdng cy ng tren thi trudng chiing
khoan, ke ca thi tnrdng chimg khoan nudc ngoai.
Ben canh dd, can sir dyng cae cdng cy dl tai kenh
dan giua thi trudng vdn vdi thi trudng bit ddng

san; khuyen khich cae edng ty bat ddng san niem
yet tren thi trudng chimg khoan; nghien ciai cho"
phep thue hien thi diem chimg khoan hoa cae
edng cy ng ciia thi trudng nha d; cae cdng trinh
BOT ve dau tu ha tang giao thdng...; xay dung
Quy dau tu tuong hd bat ddng san (REIT)...

<i>Tdm lgi, tir cudc khiing hoang tai chinh va </i>
suy thoai kinh te toan eau; tir kinh nghiem sir
dung cae cdng cu chinh sach tai chinh - tien te
trong 2 nam qua va nhat la nhin nhung van de
tdn tai, nguyen nhan sau xa gay bat dn kinh te
vT md, trong nam 2010, can duge xem la thdi
diem can thiet de khdi dau cho mdt qua trinh tai
eau true va chuyen ddi md hinh tang trudng
kinh te eiia nude ta theo hudng canh tranh,
trong dd cd ndi dung ve the che kinh te. Chinh
sach tai chinh - tien te phai duge dat trong bai
<i>toan tdng the nay va cdn dinh vi thi trudng tdi </i>
<i>chinh Id "hg tdng mim " ciia nen kinh te. Trong </i>
djnh hudng van hanh ciia thi trudng tai chinh
can hudng tdi tang tinh chat thi trudng eiia nd;
ddng thdi phai lam rd ndi dung va phucmg thire
dieu tiet phii hgp cua Nha nude*

</div>

<!--links-->