Bài giảng Nguyên lý kế toán: Chương 1 - ThS. Trần Tuyết Thanh - Trường Đại Học Quốc Tế Hồng Bàng

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Chương 1</b>

<b>TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN</b>

Trường Đại học Mở TPHCM –Khoa Kế toán Kiểm toán

Sau khi nghiên cứu xong chương này, bạn có thể:

•Mơ tả bản chất của kế tốn như một hệ thống thông
tin phục vụ cho việc ra quyết định.

•Nêu các lĩnh vực kế tốn khác nhau và giải thích sự
khác biệt.

•Mơ tả mơi trường của kế tốn, bao gồm vai trị của
kế toán, các định chế pháp lý và tổ chức nghề nghiệp
chi phối hoạt động kế toán.

2

<b>Mục tiêu</b>

Bản chất của kếtốn

Định nghĩa
Quy trình kế tốn

Các lĩnh vực kế tốn

Kế tốn tài chính
Kế tốn quản trị

Kế tốn thuế

Kiểm tốn

Mơitrường

kếtốn

Vai trị kế tốn trong nền kinh tế

Cácđịnh chế

<b>Nội dung</b>

 Định nghĩa

 Quy trình kế tốn

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Kế

tốn là

một hệ thống

thơng tin

được thiết

lập

trong

tổ chức nhằm

thu

thập dữ liệu

,

xử

lý và

cung

cấp

thông tin cho các

đối tượng sử dụng để

làm

cơ sở

cho các

quyết định

kinh

tế

.

5

<b>Định nghĩa</b>

6
Hoạt động

của tổ chức

Đối tượng sử
dụng dụng

Dữ liệu Hệ thống

kế tốn Thơng tin

<b>Định nghĩa (tiếp)</b>

Nam là trưởng phịng tín dụng củaABC, một ngân
hàngthương mại cổ phần tạiThànhphố HồChí Minh.Gần
đây, anh Hào - Giámđốctài chínhcủaAlpha -một doanh
nghiệp chuyên kinh doanh hàng nơng sản sấy khơ muốn
gặpNam để vaymộtmóntiền trị giá 50 tỷ đồng với mục
đích đầu tưchodựán xâydựngnhà máysấymíttại vùng
nguyênliệuDaklak. Namcần nhữngthơng tin gìđể quyết
địnhcó cho cơng ty anh Hào vay hay khơng?

7

<b>Ví dụ 1</b>

8
Dữ liệu

kinh tế

Ghi chép
ban đầu
(Chứng từ)

Phân loại,

ghi chép,
tổng hợp
(sổ sách)

Cung cấp
thông tin
(Báo cáo)

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Kế tốn tài chính

Kế tốn quản trị

Kế toán thuế

Kiểm toán

9

<b>Các lĩnh vực kế toán</b>

<b>Kế tốn tài chính</b>

• Cungcấpthơng tin cho các đối tượng ởbên ngồi (nhà
đầu tư, chủ nợ, nhà nước…), thơng qua các báo cáo tài
chính.

• Bảngcânđối kếtốn

• Báo cáokết quả hoạt độngkinh doanh

• Báo cáolưu chuyển tiền tệ

• Bản thuyết minh

<b>Kế toán quản trị</b>

Kếtoán quản trịlà hệ thống xử lý và cungcấp các
thông tin làm cơ sởcho việc đưaraquyết định của
các nhà quảnlýtổ chức,thídụ:

−Tính tốn và phân tích các chi phísản xuấthay
cungcấp dịch vụ.

−Lập dự tốn ngân sách, phân tích chênh lệch
giữa thực tếvàdựtoánnhằm kiểmsoát cáchoạt
độngtrongtổ chức.

−Đo lường kết quả hoạt động của các bộ phận
trongtổ chức.

<b>Kế toán quản trị</b>

_{Mục đích} _{Cung cấp thơng tin cho}Kế tốn tài chính Kế tốn quản trị
người bên ngồi (nhà đầu

tư, chủ nợ,…) để ra quyết
định đầu tư, cho vay

Cung cấp thông tin cho
nhà quản lý tổ chức để
điều hành, quản lý tổ chức
hiệu quả

Thông tin

cung cấp

Các báo cáo tài chính Các báo cáo nội bộ, chi
phí, dự tốn và tình hình
thực hiện dự tốn, các báo
cáo bộ phận

Tính pháp
lý

Bắt buộc thơng tin và thơng
tin có tính pháp lý

Khơng bắt buộc và thơng
tin khơng có tính pháp lý
Tính linh

hoạt

Tn thủ các chuẩn mực kế
toán

Vận dụng phù hợp với đặc
điểm của tổ chức

Thời gian Được quy định, chủ yếu là
báo cáo tài chính năm

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>Kế tốn thuế</b>

Kế tốn thuế theo dõi và bóc tách số
liệu kếtốnđể lậpcác báo cáothuế
–Thuế giá trị gia tăng

–Thuế thu nhập doanh nghiệp
–Các báo cáo khác theo quy định

13

<b>Kế toán thuế</b>

<b>Thuế Thu nhập doanh nghiệp</b>

Doanh thu kếtốn Doanh thu tínhthuế

Chi phíkế tốn Chi phíkhấu trừ

Lợi nhuận kế tốn Thu nhập tính thuế

Kế tốn thuế (tiếp)

15

•

Kiểm tốn độc lập

•

Kiểm tốn nội bộ

•

Kiểm tốn của

Nhà

nước

<b>Kiểm tốn</b>

• Các kiểm tốn viên độc lập kiểm tra và đưa ra ý kiến về sự
trung thực và hợp lý của các báo cáo tài chính.

• Các kiểm toán viên của tổ chức kiểm tra và đánh giá các
hoạt động của tổ chức và đưa ra các kiến nghị

• Các kiểm tốn viên của Quốc hội kiểm tra và đánh giá các
tổ chức sử dụng ngân sách:

– Có báo cáo tài chính trung thực khơng?
– Có tn thủ luật pháp khơng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Hoạt động dưới đây thuộc lĩnh vựcnàocủa kếtốn

– Theo dõi chi phítừng sản phẩmvà so sánhvới định mức đểtìm
hiểungun nhân.

– Kiểmkê hàngtồnkho vàothời điểmkhóasổ để lậpbáo cáo tài
chính

– Tham giaviệcxâydựnggiá bánsản phẩm mới.
– Xácđịnhcáckhoảnchi phí khơngđược khấu trừ thuế

– Lậpcácdựtoánvề kết quả hoạt độngkinh doanh, cânđối kếtoán
vàlưu chuyển tiền tệ.

– Theo dõi tình hình chi phícủa từngphân xưởng,phịng ban để
đánhgiáhiệu quả hoạt động.

– Lậpbáo cáo tài chínhcuối nămcungcấpcho các cổ đông của

công ty.

– Gửi thưxácnhậncôngnợvàsố dư tiền gửingân hàngđểxácđịnh
cácsố liệu của đơn vịcó chính xác khơng.

– Lập tờkhaithuếgiátrịgiatăngtrongkỳ.

17

<b>Bài tập thực hành 1</b>

Vai trịkếtốn trongnềnkinhtế

 Dướigócđộ tổ chức

 Dướigócđộtồnbộ nềnkinhtế

Cácđịnh chế

 Tổ chức nghề nghiệp

 Quyđịnhpháp lý

18

<b>Mơi trường kế toán</b>

Nguồn lực Hoạt động Kết quả

Hiệu quả

Giá trị tăng thêm

<b>Dưới góc độ tổ chức</b>

•Thúc đẩyq trình táiđầu tư và mở rộng hoạt động sản
xuấtkinh doanh

•Sử dụng hiệu quả nguồn lực xã hội thông qua 2 kênh
phânphốilàthị trường vốn và ngân hàng

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Các tổ chức nghề nghiệp ra đời nhằm thúc đẩy những
người hành nghề kế toánđảm bảo chuyên môn và đạo
đức nghề nghiệp.

Chức năng củacáctổ chức nghề nghiệp:

 Xây dựng các tiêuchuẩn về chuyên môn và đạo đức
đểcóthểhànhnghềthơng qua các khóahọchaykỳthi
để trởthành thành viêncủa tổ chức.

 Cập nhật kiến thức cho các thành viên để luôn bảo
đảm năng lựcchuyên môn.

 Giám sát về đạo đức để loại khỏi tổ chức nhữngthành
viên thiếu đạo đức,gây thiệt hại cho xã hội và uy tín
nghề nghiệp.

 Nghiên cứu phát triểncác kiến thức và kỹ năng nghề

nghiệp. 21

<b>Các tổ chức nghề nghiệp</b>

<b>Các tổ chức nghề nghiệp</b>

22

Nhà

nước phải

can

thiệp

vào công

việc kế

tốn vì

số liệu kế

tốn liên quan

đến quyền lợi nhiều

bên

và

lợi

ích chung

của

xã

hội

:

•

Luật Kế

tốn

•

Luật Kiểm

tốn

độc lập

•

Luật thuế

•

Các

chuẩn mực kế

toán và

kiểm

toán

</div>

<!--links-->