Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 59, 60: Làm thơ lục bát (Tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009 D¹y: 21/12/2007. TiÕt 59, 60. lµm th¬ lôc b¸t. A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh: - HiÓu ®­îc luËt th¬ lôc b¸t. - Cã c¬ héi tËp lµm th¬ lôc b¸t. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô c/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ ? Nêu nét nghệ thuật đặc sắc nhất của ca dao ? (Sö dông thÓ th¬ d©n téc: lôc b¸t). ? §äc mét vµi bµi ca dao viÕt theo thÓ th¬ lôc b¸t ? * Bµi míi: 35’ I. luËt th¬ lôc b¸t :. 1. VÝ dô:. * §äc kü bµi ca dao. H: Bµi ca dao ®­îc viÕt theo thÓ th¬ lôc b¸t ? ? CÆp th¬ lôc b¸t mçi dßng cã mÊy tiÕng ? V× sao gäi lµ lôc b¸t ? H: Nhắc lại quy định tiếng bằng, tiếng trắc ? H: Xác định tiếng bằng, trắc, vần của bài ca dao ? H:Nªu luËt b»ng, tr¾c, gieo vÇn ? (TiÕng lÎ tù do. TiÕng ch½n theo luËt). H: Tương quan thanh điệu giữa tiếng thứ 6 vµ thø 8 ?. Bµi ca dao SGK. 2.NhËn xÐt: - Lôc : 6 CÆp th¬ mét dïng 6 tiÕng - B¸t : 8 ë trªn, dïng 8 tiÕng ở dưới - Sơ đồ bằng, trắc, vần của bài ca dao: Anh ®i anh nhí … B B B T B B(v1) T B B T T B(v1)B B(v2) T B T T B B(v2) T B T T B B(v2)B B 2 4 6 8 - LuËt b»ng tr¾c : ë tiÕng thø 2 – b»ng, tiếng thứ 4 là trắc (có thể ngoại lệ ngược l¹i). - Gieo vÇn ë tiÕng thø 6 vµ 8. - Trong c©u 8 tiÕng: tiÕng thø 6 thanh bæng -> tiÕng thø 8 thanh trÇm. (hoặc ngược lại). 3. Ghi nhí:. H: Qua đó em có những ghi nhớ gì về luËt th¬ lôc b¸t ? L­u ý häc sinh ph©n biÖt th¬ lôc b¸t víi v¨n vÇn 6/8. - Gi¸o viªn cho vÝ dô, häc sinh th¶o luËn. +VÝ dô 1: Con mÌo, con chã cã l«ng Bụi tre có mắt, nồi đồng có quai. (§ång dao).. - 144 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. + VÝ dô 2: TiÕc thay h¹t g¹o tr¾ng ngÇn Đã vo nước đục, lại vần than rơm. (Ca dao). -> VÝ dô 1: Cã luËt b»ng, tr¾c, thanh, cã sè c©u lôc, b¸t nh­ng kh«ng cã gi¸ trÞ biÓu c¶m (chØ gióp trÎ em nhËn biÕt ®­îc c¸c SV quen thuéc) => Kh«ng ph¶i lµ th¬ lôc b¸t – chØ lµ v¨n vÇn. -> VÝ dô 2: Sö dông h×nh ¶nh Èn dô -> lêi than th©n, tr¸ch phËn hÈm hiu cña c« gái, sự thông cảm của người thân, người yêu cô -> thơ lục bát. HÕt tiÕt 59, chuyÓn sang tiÕt 60 II. luyÖn tËp :. Bµi 1: VÝ dô a): §iÒn thªm tiÕng thø 5, thø 6 cña c©u b¸t. - TiÕng thø 6 : vÇn “a” => “nhµ”, “mµ”, “lµ”. thanh trÇm. ë nhµ, kÎo mµ, nh­ lµ. VÝ dô b): - TiÕng thø 6 : vÇn “ªn” => tiến lên không ngừng, mới nên thân người, luyện rèn hăng say. VÝ dô c): Tạo sự đối hoặc phối cảnh: Gieo vÇn “im”. - Trong sân mèo mướp lim dim mắt chờ. - Hoa th¬m, cá ngät kiÕm t×m ®©u xa. - MÑ ngåi kh©u ¸o, em t×m c©u th¬. Bµi 2: - Phát hiện sai ở đâu sửa cho đúng luật. C1 VD a: gieo vÇn “oai” mµ viÕt “b»ng” -> xoµi. VD b: gieo vÇn “anh” mµ viÕt “lªn” -> thµnh. C2 VD a: söa vÇn “oai” c©u lôc -> vÇn “«ng” – “ba trång”. VD b : söa vÇn “anh” c©u lôc -> vÇn “iªn” – “thÇn tiªn”. Bµi 3: - Tổ chức thi 2 đội. + Hình thức 1: Thi đọc thơ lục bát (5 phút). + Hình thức 2: Trên cơ sở những câu thơ lục bát vừa đọc thi ngẫu hứng làm thơ. (Có thể lấy luôn câu lục vừa đọc rồi đội kia làm câu bát khác ). Đội nào thắng sẽ được quyền xướng câu lục Gi¸o viªn lµm träng tµi, söa, cho ®iÓm. (Gi¸o viªn l­u ý c¸c em nh÷ng vÇn dÔ gieo: “a”, “an”, “­¬i”, “non”,… Mét sè vÇn khã gieo tiÕp: “ª”.) Bµi 4: (Thªm – GV ghi ra b¶ng phô) - GV cho HS quan s¸t nh÷ng c©u th¬ vµ yªu cÇu nx xem cã sai luËt kh«ng. a. Tß vß mµy nu«i con nhÖn Ngµy sau nã lín nã quÖn nhau ®i Tß vß ngåi khãc tØ ti Nhện ơi! Nhện hỡi! Nhện đi đằng nào. ( Ca dao ) - 145 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. b. Mồ hôi mà đổ xuống đồng Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương. ( Ca dao ) - GV gîi ý: c©u a kh«ng sai luËt mµ theo lôc b¸t biÕn thÓ; c©u b: Kh«ng sai luật mà chỉ đổi vị trí vần lưng (đồng/ trùng) * cñng cè: 3’ 1. Nh¾c l¹i luËt th¬ lôc b¸t. 2. GV nhận xét hoạt động làm thơ của HS. *. hướng dẫn về nhà : 1’. - §äc, tËp lµm th¬ lôc b¸t. - ChuÈn bÞ bµi ChuÈn mùc sö dông tõ.. TuÇn 16 TiÕt 61 – TiÕng ViÖt: So¹n:14/12 D¹y:. Bµi 14, 15. chuÈn mùc sö dông tõ. A/ Môc tiªu bµi häc. Gióp HS : - N¾m ®­îc c¸c yªu cÇu trong viÖc sö dông tõ. - Trên cơ sở nhận thức được các yêu cầu đó, tự kiểm tra thấy được những nhược điểm của bản thân trong việc sử dụng từ, có ý thức dùng từ đúng chuẩn mực, tránh cẩu th¶ khi nãi, viÕt. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: 1' * KiÓm tra bµi cò: 5' 1. Thế nào là chơi chữ? Nêu các lối chơi chữ thường gặp? 2. C©u ca dao sau sö dông lèi ch¬i ch÷ nµo? (Ghi ra b¶ng phô) “Ngày xuân em đi chợ hạ, mua cá thu về, chợ hãy còn đông.” A. Dùng từ đồng âm C. Dùng các từ cùng trường nghĩa B. Dïng cÆp tõ tr¸i nghÜa D. Dïng lèi nãi l¸i. * Bµi míi: 35’ I. sử dụng đúng âm, đúng chính tả:. - VD a: dïi -> vïi (sai cÆp phô ©m ®Çu d -> v - ph¸t ©m theo vïng Nam bé). ? C¸c tõ in ®Ëm trong c¸c c©u dïng sai - VD b: tËp tÑ -> bËp bÑ, tËp toÑ (sai v× gÇn n/t/n ? ©m nhí kh«ng chÝnh x¸c). - Giáo viên chia bảng phụ đã hệ thống - VD c: khoảng khắc -> khoảnh khắc (sai v× gÇn ©m nhí kh«ng chÝnh x¸c). (sau khi häc sinh tr¶ lêi - Học sinh đọc ví dụ SGK.. Tõ dïng. Lçi sai ë Nguyªn nh©n. Söa - 146 -. NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. sai. H: Khi sö dông tõ cÇn chó ý nh÷ng g× ? (Đúng âm, đúng chính tả). II. sử dụng từ đúng nghĩa: - §äc c¸c vÝ dô. H: C¸c tõ in ®Ëm trong nh÷ng vÝ dô sai - VD a: + s¸ng sña: nhËn biÕt b»ng thÞ gi¸c. + tươi đẹp: nhận biết bằng tư duy, n/t/n ? cảm xúc, liên tưởng. => dùng từ "tươi đẹp". H: H·y söa l¹i b»ng c¸ch thay nh÷ng tõ - VD b: + cao c¶: lêi nãi (viÖc lµm) cã phÈm kh¸c thÝch hîp ? chÊt tuyÖt vêi. Gi¸o viªn cho häc sinh gi¶i nghÜa c¸c tõ + sâu sắc: Nhận thức và thẩm định in ®Ëm, t×m tõ kh¸c thÝch hîp (cã gi¶i bằng tư duy, cảm xúc, liên tưởng. nghÜa). - VD c:+ biÕt: nhËn thøc ®­îc, hiÓu ®­îc. + Lµm viÖc theo nhãm. + có: tồn tại (cái gì đó). + C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, gi¸o viªn ghi vµo b¶ng phô chung. VD: Tõ dïng sai. NghÜa cña tõ. Tõ thÝch hîp. NghÜa cña tõ. * Khi sử dụng từ cần chú ý đúng IiI. sử dụng từ đúng sắc thái biểu nghÜa. c¶m, hîp phong c¸ch:. - §äc vÝ dô:. - VD a: + lãnh đạo: đứng đầu các tổ chức hợp pháp, H: Nh÷ng tõ ®­îc dïng sai nh­ thÕ nµo ? chÝnh danh -> s¾c th¸i t«n träng. H: Sửa lại bằng cách thay từ khác cho + cầm đầu: đứng đầu các tổ chức phi pháp, thÝch hîp ? phi nghÜa -> s¾c th¸i khinh bØ. - B¶ng phô: - VD b: + chú hổ: từ để nhân hoá -> sắc thái đẹp -> Tõ NghÜa S¾c Tõ NghÜa S¾c kh«ng phï hîp víi v¨n c¶nh. cña tõ th¸i thÝch cña tõ th¸i + con hæ, nã: gäi tªn con vËt-> s¾c th¸i b×nh hîp thường -> phù hợp văn cảnh. - 147 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. * Chú ý sử dụng từ đúng sắc thái biểu c¶m, hîp phong c¸ch. Iv. sử dụng từ đúng tính chất ngữ ph¸p cña tõ:. - §äc vÝ dô.. H: Xác định chức vụ ngữ pháp của các từ in đậm ? Xác định từ loại của các từ - VD a: hào quang (danh từ) -> không trực tiÕp lµm vÞ ng÷ -> hµo nho¸ng. in ®Ëm ? H: Vì sao các từ đó lại bị dùng sai ?. - VD b: ăn mặc (động từ) -> không có bổ ngữ qua quan hÖ tõ "cña" -> c¸ch ¨n mÆc. - VD c: th¶m h¹i (tÝnh tõ) -> kh«ng thÓ lµm bæ ng÷ cho tÝnh tõ "nhiÒu" -> bá tÝnh tõ "nhiÒu". - VD d: sù gi¶ t¹o phån vinh -> trËt tù tõ sai > sù phån vinh gi¶ t¹o.. - B¶ng phô: Tõ. Tõ lo¹i. Chøc vô ng÷ ph¸p. KÕt luËn. Söa. v. không lạm dụng từ địa phương, từ h¸n viÖt:. * Sử dụng từ đúng chức vụ ngữ pháp.. Do những đặc điểm về lịch sử, địa lý, phong tục tập quán, mỗi địa phương có những từ ngữ riêng gọi là từ địa phương. - Trong các tình huống giao tiếp trang trọng VD: ... vµ trong c¸c v¨n b¶n chuÈn mùc (hµnh chÝnh, H: Vậy trong trường hợp nào không nên chính luận) không nên sử dụng từ địa phương. sử dụng từ địa phương ? VD: Cho t«i mua chôc b¸t. Không nên dùng: Cho tôi mua chục - Chỉ dùng từ Hán Việt trong những trường hîp t¹o s¾c th¸i phï hîp. NÕu tõ H¸n ViÖt chÐn..(Tõ Nam bé). nào có từ tiếng Việt tương đương mà phù hợp - Do hoµn c¶nh lÞch sö, v¨n ho¸, cã sè v¨n c¶nh th× nªn dïng tõ tiÕng ViÖt. lượng lớn từ Hán Việt. H: T¹i sao chóng ta kh«ng nªn l¹m dông tõ H¸n ViÖt ? VD: + Cha mẹ nào chẳng thương con. * Ghi nhí chung:. Kh«ng nªn dïng:. VI. luyÖn tËp:. + Phụ mẫu nào chẳng thương con.. - VD: + hồn nhiên - tiếng cười hồn nhiên của trẻ - 148 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009 th¬. + tù nhiªn - anh Êy cø tù nhiªn .... + Gi¸o viªn nªu l¹i m«t sè vÝ dô tõ:. - Gần âm, gần nghĩa (h/s đã tìm hiểu) - Đảo được: + ao ­íc - ­íc ao. => Giải nghĩa => Sử dụng đúng nghĩa. - Những từ có thể đảo trật tự, không thể - Không đảo được: + hån nhiªn đảo, không nên đảo ... - Không nên đảo: + ng¬ ng¸c - ng¸c ng¬.(s¾c th¸i ý cã bÞ thay đổi). * Cñng cè: 3’ Khi sö dông tõ ta cÇn chó ý nh÷ng ®iÒu g×? * Hướng dẫn về nhà : 1’ - N¾m néi dung bµi, häc thuéc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi ¤n tËp v¨n biÓu c¶m.. TiÕt 62:. So¹n: 14/ D¹y: «n tËp v¨n b¶n biÓu c¶m A/ Môc tiªu bµi häc: Gióp h/sinh: - ¤n l¹i nh÷ng ®iÓm quan träng nhÊt vÒ lý thuyÕt lµm v¨n b¶n biÓu c¶m. - Cách lập ý và lập dàn bài cho một đề văn biểu cảm. - Cách diễn đạt trong bài văn biểu cảm. B/ ChuÈn bÞ: c/ tiÕn tr×nh bµi d¹y: * ổn định lớp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - KiÓm tra bµi vÒ nhµ * Bµi míi: 35’ *C©u 1: Kh¸i niÖm v¨n biÓu c¶m ? H: Thế nào là văn biểu cảm, đánh giá ? Là kiểu văn bản bày tỏ thái độ, tình cảm và sự đánh giá của con người đối với thiên nhiªn vµ cuéc sèng. * C©u 2: H: Muốn bày tỏ thái độ, tình cảm và sự - Các yếu tố cần có để qua đó hình thành và đánh giá của mình trước hết cần phải có thể hiện cảm xúc, thái độ, tình cảm của c¸c yÕu tè g× ? T¹i sao ? người viết là tự sự và miêu tả. => C¶m xóc lµ yÕu tè ®Çu tiªn vµ hÕt søc - 149 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. quan träng trong v¨n biÓu c¶m. §ã lµ sù xúc động của con người trước vẻ đẹp của thiªn nhiªn vµ cuéc sèng. ChÝnh sù xóc động ấy đã làm nảy sinh nhu cầu biểu cảm của con người.. * C©u 3: Ph©n biÖt v¨n b¶n biÓu c¶m víi v¨n b¶n miªu t¶, v¨n b¶n tù sù ? H: Nh¾c l¹i nh÷ng yªu cÇu cña v¨n b¶n - V¨n tù sù lµ yªu cÇu kÓ l¹i mét sù viÖc, miªu t¶, tù sù ? mét c©u chuyÖn cã ®Çu, cã ®u«i, cã ng«n ng÷, diÔn biÕn, kÕt qu¶ nh»m t¸i hiÖn nh÷ng sự việc hoặc những kỷ niệm trong kí ức để người nghe, người đọc có thể hiểu và nhớ, kÓ l¹i ®­îc. - Văn miêu tả yêu cầu tái hiện đối tượng nhằm dựng một chân dung đầy đủ, chi tiết, sinh động về đối tượng ấy để người đọc, nghe có thể hình dung rõ ràng về đối tượng Êy. H: VËy trong v¨n b¶n biÓu c¶m cã yÕu tè tù sù vµ miªu t¶, t¹i sao chóng ta kh«ng gäi lµ v¨n tù sù, miªu t¶ tæng hîp H: Trong v¨n b¶n biÓu c¶m, tù sù, miªu t¶ đóng vai trò gì ?. - Trong v¨n biÓu c¶m, tù sù vµ miªu t¶ chØ lµ phương tiện để người viết thể hiện thái độ, tình cảm, sự đánh giá. - Tù sù vµ miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m cã vai trò như cái cớ, cái nền cho cảm xúc. Do đó nó thường không tả, không kể, không thuật đầy đủ như khi nó có tư cách là một kiểu văn bản độc lập. * C©u 4: §Æc tr­ng cña v¨n b¶n biÓu c¶m :. * Cho bµi ca dao: " S«ng kia bªn lë bªn båi ........................................... Biết rằng bên đục, bên trong, bên nào" H: T×m hiÓu c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt - Bµi ca dao cã sö dông: + §iÖp ng÷. ®­îc sö dông ? + Èn dô. + Tõ tr¸i nghÜa.. H: Các hình ảnh trong bài ca dao có ý - ý nghĩa tượng trưng, ám chỉ những sự kiện nghÜa g× ? trong đời sống tình cảm của con người. - T©m tr¹ng ph©n v©n xen håi hép b©ng H: Tâm trạng của người viết như thế nào ? khu©ng. -> Bµi ca dao trªn lµ mét v¨n b¶n biÓu c¶m, H: Phương thức biểu đạt của bài ca dao là rất gần gũi với văn bản trữ tình. g× ? H: Qua đó em có nhận xét gì về đặc trưng - 150 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. cña v¨n biÓu c¶m ? * C©u 5: LuyÖn tËp v¨n b¶n biÓu c¶m. §Ò bµi: C¶m nghÜ mïa xu©n ? ? Nªu c¸c thao t¸c cÇn tiÕn hµnh. I. tìm hiểu đề. - KiÓu v¨n b¶n: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ. - Đối tượng biểu cảm: Mùa xuân. II. t×m ý:. 1. Mïa xu©n cña thiªn nhiªn: - C¶nh s¾c, thêi tiÕt, khÝ hËu, c©y cá, chim mu«ng, ... 2. Mùa xuân của con người: - Tuæi t¸c, nghÒ nghiÖp, t©m tr¹ng, suy nghÜ, ... 3. C¶m nghÜ: - Thích hay không thích mùa xuân ? Vì sao ? Mong đợi hay không ? Vì sao ? - Kể hoặc tả để bộc lộ cảm nghĩ thích hay không thích ? Mong đợi hay không mong đợi ? * Gi¸o viªn giao cho häc sinh lËp dµn ý theo nhãm. - Tr×nh bµy dµn ý. - Thèng nhÊt dµn ý. * Cñng cè: 3’ - GV chèt l¹i nh÷ng néi dung cÇn ghi nhí trong tiÕt «n tËp *. hướng dẫn về nhà : 1’ - Hoµn chØnh dµn ý. - ViÕt bµi, söa bµi. - So¹n bµi Sµi Gßn t«i yªu. ...................................................................... TiÕt 63. Hướng dẫn đọc thêm văn bản:. sµi gßn t«i yªu. (Minh Hương). So¹n: D¹y:. A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp h/sinh: - Cảm nhận được nét đẹp riêng của Sài Gòn với thiên nhiên, khí hậu nhiệt đới và nhất là phong cách của người Sài Gòn. - N¾m ®­îc nghÖ thuËt biÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc qua nh÷ng hiÓu biÕt cô thÓ, nhiÒu mÆt cña t¸c gi¶ vÒ Sµi Gßn. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô C/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:. - 151 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. * ổn định lớp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ 1. Văn bản “Một thứ quà........: Cốm” đã viết về cốm trên những phương diện nào? (Ghi ra b¶ng phô) A. Nguån gèc vµ c¸ch thøc lµm cèm C. Sự thưởng thức cốm B. Vẻ đẹp và công dụng của cốm D. Cả ba phương diện trên 2. Em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ Th¹ch Lam qua v¨n b¶n “Mét thø quµ....” * Bµi míi: 35’ I. t×m hiÓu chung:. 1. T¸c gi¶: H: Qua chó thÝch, em hiÓu nh÷ng g× vÒ t¸c - Lµ mét nhµ b¸o. gi¶ viÕt vÒ Sµi Gßn - thµnh phè Hå ChÝ Minh? 2. T¸c phÈm: H: Em cã thÓ kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm viÕt - Lµ bµi më ®Çu trong tËp tuú bót-bót kÝ vÒ Sµi Gßn - thµnh phè Hå ChÝ Minh ? "Nhớ Sài Gòn" tập 1 của Minh Hương. II. đọc, hiểu văn bản:. H: Nh¾c l¹i nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ tuú 1. §äc- t×m hiÓu chó thÝch: bót ? - Đây là bài tuỳ bút cần được đọc với giọng hồ hởi, vui tươi, hăm hở, sôi động, chú ý các từ ngữ địa phương. - Giáo viên hướng dẫn học sinh giải nghĩa tõ khã theo SGK. 2. Bè côc: 3 ®o¹n. H: Theo em, bài tuỳ bút này có bố cục - Đoạn 1: Những ấn tượng chung bao quát vÒ Sµi Gßn. nh­ thÕ nµo ? (Từ đầu đến "họ hàng".) (Bè côc v¨n b¶n kh¸ m¹ch l¹c, theo c¶m - §o¹n 2: §Æc ®iÓm c­ d©n vµ phong c¸ch xúc của người viết trước những mặt khác người Sài Gòn. nhau cña Sµi Gßn.) ( Tiếp đến "1975".) - Đoạn 3: Sài Gòn - đô thị hiền hoà, đất lành -> T/c cña T/g. (phÇn cßn l¹i). 3. Ph©n tÝch: a, ấn tượng chung bao quát về Sài Gòn:. * §äc ®o¹n v¨n.. H: Đoạn văn đầu tiên này, tác giả đã bày tá nh÷ng c¶m nhËn chung vÒ thiªn nhiªn - So Sµi Gßn víi nhiÒu thµnh phè kh¸c trªn đất nước ta, so với 5000 năm tuổi của đất vµ cuéc sèng n¬i Sµi Gßn ? nước -> nhấn mạnh độ trẻ trung, còn xuân H: Tác giả đã so sánh Sài Gòn với những của Sài Gòn. - 152 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. ai vµ nh÷ng c¸i g× ? T¸c dông cña so s¸nh Êy ?. H: Bªn c¹nh sù so s¸nh Êy, t¸c gi¶ cßn cã - Thêi tiÕt: n¾ng sím ngät ngµo, giã léng những cảm nhận về thiên nhiên, khí hậu buổi chiều, cơn mưa nhiệt đới ào ào và mau Sµi Gßn. Em h·y t×m c¸c chi tiÕt, h×nh ¶nh døt -> nÐt riªng. nãi vÒ ®iÒu Êy ? (Nh÷ng c¶m nhËn vÒ thêi tiÕt nh­ thÕ nµo ? Qua đó , em thấy thời tiết của Sài Gòn - Trời đang buồn bã, bỗng nhiên trong vắt có đặc điểm gì ?) lại như thuỷ tinh -> sự thay đổi nhanh H: Ngoài những nét riêng, thời tiết Sài chóng, đột ngột của thời tiết. Gßn cßn cã ®iÒu g× kh¸c biÖt ? - §ªm : Th­a thít tiÕng ån. - Giờ cao điểm: náo động, dập dìu xe cộ. - Buổi sáng tinh sương: không khí mát dịu, H: Kh«ng khÝ, nhÞp ®iÖu cuéc sèng ®a thanh s¹ch. d¹ng cña thµnh phè trong nh÷ng thêi kh¾c -> §iÖp tõ, ®iÖp cÊu tróc c©u. kh¸c nhau ®­îc t¸c gi¶ c¶m nhËn ra sao ? H: Khi nêu cảm nhận về Sài Gòn, tác giả đã -> Tình yêu nồng nhiệt, tha thiết với Sài sö dông ng«n ng÷ nghÖ thuËt g× ? Gßn. H: Nhê c¸ch sö dông nh÷ng nghÖ thuËt Êy tác giả đã bày tỏ tình cảm của mình như thÕ nµo ? (§äc ®o¹n v¨n, chóng ta còng ®­îc l©y phÇn nµo c¸i t×nh c¶m thiÕt tha Êy >< Sµi Gòn - đô thị mà có thể chưa một lần chúng ta được đặt chân tới -> Đó chính là thµnh c«ng cña ®o¹n ®Çu tiªn cña bµi tuú bút này: Gợi được sự đồng cảm nơi người đọc.) H: Và với tình yêu nồng nhiệt ấy tác giả b, Phong cách người Sài Gòn: tËp trung nãi vÒ nÐt næi bËt nµo ? * §äc ®o¹n 2: H: §äc c©u v¨n t¸c gi¶ nªu nhËn xÐt vÒ - "ở trên đất này ... Sài Gòn cả" đặc điểm cư dân Sài Gòn? -> Sù hoµ hîp, héi tô kh«ng ph©n biÖt nguån H: Em hiểu tại sao ở đây chỉ toàn người gốc. Sài Gòn mặc dù không ít người gốc nơi - Người Sài Gòn nói chung: hề hà, dễ dãi, ít kh¸c ? dµn dùng, ch©n thµnh, th¼ng th¾n. H: Và đã là con người Sài Gòn, nhất là - Các cô gái Sài Gòn: chân thành, bộc trực, các cô gái Sài Gòn thì nét phong cách nổi cởi mở, vẻ đẹp tự nhiên mà ý nhị. bËt lµ g× ? -> "Sài Gòn bao giờ cũng ... kéo đến". - 153 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. H: Em h·y t×m c©u v¨n thÓ hiÖn râ nhÊt -> Sức sống, nét đẹp riêng của thành phố, đặc điểm riêng của cư dân Sài Gòn. của con người nơi thành phố ấy. H: Và tất cả những hình ảnh, đặc điểm đó đã tạo nên một Sài Gòn có đặc điểm chung về con người ra sao ? - Víi mét lo¹t nh÷ng c¶m nhËn hÕt søc tinh tế về thiên nhiên, cảnh vật, con người Sài Gòn tác giả đã bộc lộ tình yêu của mình dành cho thành phố này. Song ở c, Sài Gòn đất lành, đô thị hiền hoà: đoạn cuối tình yêu ấy được khẳng định - Sài Gòn là nơi đất lành nhưng rất ít chim. đầy đủ hơn nữa? * Đọc đoạn cuối. H: ë trong ®o¹n nµy em cã nhËn thÊy t¸c gi¶ muèn göi g¾m tíi chóng ta ®iÒu g× ? H: Nói đến ý này, em có liên tưởng đến một câu thành ngữ nào đó ? -> Vấn đề môi trường và T/y của T/g dành cho thiên nhiên, môi trường. (§Êt lµnh chim ®Ëu.) H: Vậy hiện tượng trên cho thấy điều gì ? H: Thành phố có nhiều người hào phóng nh­ng hiÕm hoi dÇn chim chãc. §äc nh÷ng ý v¨n nµy, em thÌm ®­îc nghe ©m thanh g×, thÌm ®­îc cã c¶m gi¸c nh­ thÕ nµo ? (Hãy nhớ đến một văn bản đã học trong líp 6: Lao xao - Duy Kh¸n.). => Khẳng định tình yêu Sài Gòn dai dẳng và H: Tuy có những khó khăn như vậy nhưng bền chặt với mơ ước mọi người ai cũng yêu ­u ®iÓm cña Sµi Gßn vÉn lµ c¬ b¶n. Vµ Sµi Gßn cña t¸c gi¶. víi nh÷ng ­u ®iÓm Êy, chóng ta hiÓu ®­îc tác giả muốn khẳng định điều gì ? 4. Tæng kÕt: H: Đoạn tuỳ bút đã có những thành công Ghi nhí: SGK nµo ? III. luyÖn tËp:. - Trªn c¬ së nh÷ng hiÓu biÕt, t×nh yªu cña em đối với Sài Gòn thông qua sự đồng cảm với Minh Hương, em hãy học tập nhà văn truyền tình yêu dành cho quê hương mình sang mọi người bằng một đoạn văn viÕt vÒ t×nh c¶m cña m×nh dµnh cho mét miền quê nào đó mà em yêu nhất.. - §o¹n v¨n: MiÒn quª em yªu. (Giíi h¹n 5-7 c©u. ChuÈn bÞ trong 5 phót).. - 154 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. *cñng cè: 3’ 1. Néi dung chÝnh cña v¨n b¶n nµy lµ g×? 2. Søc l«i cuèn cña v¨n b¶n nµy lµ ë chç nµo? * Hướng dẫn về nhà: 1’ 1. N¾m ch¾c néi dung cña bµi. 2. Hoµn thµnh bµi tËp ë trªn. 3. So¹n bµi Mïa xu©n cña t«i ................................................................................ TiÕt 64 So¹n: D¹y: V¨n b¶n. mïa xu©n cña t«i Vò B»ng. A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh: - Cảm nhận được nét đặc sắc riêng của cảnh sắc mùa xuân ở Hà Nội và miền Bắc ®­îc t¸i hiÖn trong bµi tuú bót. - Thấy được tình yêu quê hương, đất nước thiết tha sâu đậm của tác giả được thể hiÖn qua ngßi bót tµi hoa, tinh tÕ, giµu c¶m xóc vµ h×nh ¶nh. B/ ChuÈn bÞ: B¶ng phô C/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: 1’ * KiÓm tra bµi cò: 5’ - Qua văn bản “Sài Gòn tôi yêu”, tác giả Minh Hương đã giúp em hiểu những gì vÒ Sµi Gßn – thµnh phè Hå ChÝ Minh ? - KT ®o¹n v¨n ? * Bµi míi: 35’ - Có rất nhiều hình ảnh dường như trở thành cái cớ để mọi người bộc lộ cảm xúc. NÕu nh­ LÝ B¹ch nh×n tr¨ng mµ … I. t×m hiÓu chung:. H: §äc chó thÝch vµ nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Vò B»ng. H: Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n ? (Đây là tác phẩm được đánh giá là xuất s¾c nhÊt cña Vò B»ng. Trong nh÷ng n¨m chiến tranh, đất nước bị chia cắt, sống ở Sài Gòn, nhà văn đã gửi vào trang sách nỗi niềm thương nhớ da diết, quặn xót về đất Bắc, về Hà Nội, về gia đình với lòng mong mỏi đất nước hoà bình, thống nhất. 1. T¸c gi¶: - Vò B»ng (1913-1984) lµ nhµ v¨n, nhµ b¸o có sở trường về truyện ngắn, tuỳ bút, bút ký. 2. T¸c phÈm: - Trích trong tập “Thương nhớ mười hai” (1960-1971). - V¨n b¶n “Mïa xu©n cña t«i”lµ ®o¹n trÝch trong bµi “Th¸ng giªng m¬ vÒ tr¨ng non, rÐt ngät”.. - 155 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. nh­ t©m sù sau: "Ai ®i vÒ B¾c ta theo víi Thăm lại non sông, đất Lạc Hồng Từ thuở mang gươm đi mở cõi Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long" (Huúnh V¨n NghÖ) II. đọc, hiểu văn bản:. - Bµi v¨n nµy lµ mét bµi tuú bót. H: Em hãy nhắc lại đặc điểm chung của thÓ tuú bót ? 1. §äc- t×m hiÓu chó thÝch: - Là thể văn biểu cảm nên khi đọc bài này chó ý giäng chËm r·i, s©u l¾ng, mÒm m¹i, h¬i buån se s¾t, chó ý giäng phï hîp víi nh÷ng c©u c¶m trong bµi. * Gi¶i nghÜa tõ theo SGK. 2. Bè côc: 3 ®o¹n. H: Bµi nµy chØ lµ mét ®o¹n trÝch nªn - Đoạn 1: Từ đầu đến “…mê luyến mùa kh«ng cã bè côc hoµn chØnh. Song theo xu©n” ? em bµi nµy cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n ? (Tình cảm của con người với mùa xuân – quy luËt tÊt yÕu.) - §o¹n 2: TiÕp … “më héi liªn hoan”. (Cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đất trời và lòng người.) - §o¹n 3: Cßn l¹i. (Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân.) 3. Ph©n tÝch: a) T×nh yªu mïa xu©n – quy luËt tÊt yÕu: * §äc ®o¹n 1: - NghÖ thuËt ®iÖp ng÷, ®iÖp kiÓu c©u. H: §o¹n v¨n viÕt vÒ mét quy luËt tÊt yÕu đó là tình yêu dành cho mùa xuân. Trong đoạn văn tác giả đã sử dụng biện pháp -> Giọng văn duyên dáng mà vẫn không nghÖ thuËt nµo ? kém phần mạnh mẽ -> Khẳng định quy H: Tác dụng của việc sử dụng biện pháp luật tất yếu của tình cảm con người: Yêu nghệ thuật đó ? mïa xu©n, mïa ®Çu cña t×nh yªu, h¹nh H: Em có hiểu vì sao mùa xuân lại được phúc, tuổi trẻ, của đất trời và lòng người. mọi người đều dành cho tình yêu như vậy kh«ng ? H: Nhưng liệu đó có phải là những lý do b) Cảnh sắc và không khí mùa xuân đất cơ bản để khiến tác giả mè luyến mùa Bắc - mùa xuân Hà Nội: xu©n ? -> §o¹n 2. - M­a riªu riªu, giã lµnh l¹nh, cã tiÕng nh¹n kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ H: Tác giả đã gợi tả cảnh sắc mùa xuân mộng. Có cái rét ngọt ngào. Có bàn thờ, đèn đất Bắc, Hà Nội qua cách lập ý nào ? nến, hương trầm. - 156 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. H: Trong dßng håi øc cña nhµ v¨n vÒ mïa xuân đất Bắc, mùa xuân Hà Nội, những hình ảnh, chi tiết nào là đặc trưng, tiêu -> Nét đặc trưng cả trong thiên nhiên và sinh hoạt của con người. Trong thời tiết khí biÓu nhÊt ? hậu có cái lạnh của mùa đông còn vương lại H: Vì sao em lại cho rằng đó là những nhưng có cái ấm áp, nồng nàn của khí xuân, hơi xuân với tình cảm gia đình yêu thương, hình ảnh đặc trưng, tiêu biểu nhất ? th¾m thiÕt. “Nhựa sống của con người căng lên Tim dường như … Con người sống lại và … Lßng anh Êm … Ra ngoµi … yêu thương”. H: Và với những nét đặc trưng ấy, mùa -> Hình ảnh gợi cảm, so sánh cụ thể, xu©n ®em l¹i mét søc sèng cho thiªn nhiªn giäng v¨n kÓ, t¶, biÓu c¶m nhÞp nhµng, hµi và con người như thế nào ? hoµ, tr«i ch¶y tù nhiªn theo dßng c¶m xóc. -> Sức sống của thiên nhiên và con người trong th¸ng Giªng mïa xu©n. H: Tác giả đã sử dụng hình ảnh như thế nµo ? H: Giäng v¨n trong ®o¹n nµy ra sao ? (Qu¶ lµ mïa xu©n bao giê còng thËt tuyÖt vời và cảm xúc của con người trong mùa xu©n lµ bÊt tËn. Víi Vò B»ng, th«ng qua nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, suy tưởng và hồi nhớ trong tình cảnh và tâm trạng buồn, xa, bồi hồi đã bao n¨m th¸ng tr«i qua, xa c¸ch c¶ vÒ không gian và thời gian nhưng nhớ đến mïa xu©n th¸ng Giªng lµ c¸i miªn man r¹o rùc, x«n xao vµ Êm ¸p l¹i hiÖn vÒ, sèng l¹i trong lßng. Vµ nhµ v¨n cho chóng ta ®­îc sèng cïng trong dßng c¶m xúc miên man đó để mà cảm nhận thật rõ nét sức sống của thiên nhiên và con người c) Cảnh sắc, hương vị mùa xuân Hà Nội trong mïa xu©n.) H: Trong cả mùa xuân tuyệt vời của đất sau ngày rằm tháng Giêng: B¾c, cña Hµ Néi Êy t¸c gi¶ tËp trung niÒm thương nhớ vào thời điểm nào nhất -> §o¹n 3. H: Em đã học bài thơ "Nguyên tiêu" của Bác. Hãy đọc lại bài thơ ấy ? H: Cßn ë ®©y, Vò B»ng viÕt vÒ mïa xu©n sau ngµy r»m th¸ng Giªng nh­ thÕ nµo ? > §äc ®o¹n 3. H: Cã g× kh¸c nhau gi÷a c¶nh s¾c vµ - 157 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. hương vị mùa xuân Hà Nội trước và sau - Sau rằm tháng Giêng. ngµy r»m th¸ng Giªng ? + h¬i phai nhuþ vÉn cßn phong. * Gi¸o viªn treo b¶ng phô, so s¸nh. + nức mùi hương ngan ngát. + hÕt nåm. C/sắc, HV, c/sống Trước RTG + Xu©n. + Trong, cã nh÷ng nµn ¸nh s¸ng hång. §µo Tươi nhuỵ phong. + Gi¶n dÞ cã thÞt th¨n … b¸t canh trøng. Cá: mướt xanh. + Màn điều đã cất, lễ hoá vàng đã tốt. Trêi: nåm. + Êm đềm thường nhật. M­a: phïn. Nền trời: đùng đục như màu pha lê B÷a c¬m: cã thÞt mì, d­a hµnh. Cóng lÔ: Mµn ®iÒu vÉn treo, ch­a ho¸ vµng. C/sèng: nhiÒu trß vui diÔn ra. H: C¶nh s¾c nµo lµm em thÝch thó nhÊt ? V× sao ? (Häc sinh th¶o luËn 2 phót.) H: Cảnh sắc đó được nhớ lại theo trình tự nµo ? §Æc ®iÓm cña c¸ch kÓ, t¶ nµy ? H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch quan s¸t vµ c¶m nhËn cña t¸c gi¶ ? H: Em hiểu được tác giả là người như thế nµo ? H: Qua t×m hiÓu ®o¹n trÝch em h·y nªu nh÷ng c¶m nhËn næi bËt nhÊt vÒ c¶nh mïa xu©n vµ t×nh c¶m cña t¸c gi¶ ? H: Cho biết nét đặc sắc trong ngòi bút của nhµ v¨n Vò B»ng ?. -> BiÖn ph¸p so s¸nh víi sù quan s¸t vµ cảm nhận tinh tế -> sự thay đổi, chuyển biÕn cña mµu s¾c vµ kh«ng khÝ, bÇu trêi, mặt đất, cỏ cây trong một khoảng thời gian ng¾n -> T¸c gi¶ am hiÓu kü cµng vµ rÊt yªu thiªn nhiªn, tr©n träng sù sèng vµ biÕt tận hưởng những vẻ đẹp của cuộc sống. 4. Tæng kÕt: Ghi nhí (sgk). III. LuyÖn tËp: Bµi 1: §äc diÔn c¶m bµi v¨n Bµi 3: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n Mïa xu©n cña em. H: §äc diÔn c¶m l¹i bµi v¨n? H: ViÕt ®o¹n v¨n diÔn t¶ c¶m xóc cña em vÒ 1 mïa trong n¨m? * cñng cè: 3’. - §äc thªm mét ®o¹n trong bµi "Th¸ng Giªng m¬ vÒ tr¨ng non, rÐt ngät". - §äc thªm bµi th¬ "Xu©n" - NguyÔn BÝnh. * hướng dẫn về nhà : 1’. - Hoµn thµnh ®o¹n v¨n. - Häc, hiÓu bµi. - S­u tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n, th¬ hay vÒ mïa xu©n. - ChuÈn bÞ bµi LuyÖn tËp sö dông tõ.. tuÇn 17 – bµi 15+16+17 - 158 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009 TiÕt 65- tiÕng ViÖt:. So¹n: D¹y:. luyÖn tËp sö dông tõ. A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp h/sinh: - ¤n tËp tæng hîp vÒ tõ th«ng qua mét hÖ thèng bµi tËp thùc hµnh. - RÌn luyÖn c¸c kü n¨ng vÒ dïng tõ, söa lçi dïng tõ. - Mở rộng vốn từ, góp phần nâng cao chất lượng diễn đạt viết văn bản biểu cảm và v¨n b¶n nghÞ luËn sÏ häc ë häc kú II. b/ tiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - KiÓm tra bµi luyÖn tr 64. * Bµi míi:. I. Đọc các bài tập làm văn của em từ đầu năm đến nay :. - Ghi lại những từ em đã dùng sai (về âm, về chính tả, về nghĩa, về tính chất ngữ pháp và về sắc thái biểu cảm). Nêu cách sửa những lỗi đó. - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lËp thµnh b¶ng theo mÉu: Sai vÒ Lçi cô thÓ Söa lçi Tæng sè lçi - Tõ dïng sai ©m. - Tõ dïng sai chÝnh t¶. ………………….. II. §äc bµi tËp lµm v¨n cña c¸c b¹n cïng líp:. - Nhận xét về các trường hợp dùng từ không đúng nghĩa, không đúng tính chất ngữ pháp, không đúng sắc thái biểu cảm và không hợp tình huống giao tiếp trong bài lµm cña b¹n. - LËp b¶ng theo mÉu: Sai vÒ Lçi cô thÓ Söa lçi Tæng sè lçi - Dùng từ không đúng nghĩa. - Dùng từ không đúng tính chất ngữ ph¸p …………………………………… - ë mçi phÇn, gi¸o viªn cho häc sinh tham gia trß ch¬i: I. Trß ch¬i: Ai chuÈn h¬n. - Gi¸o viªn cho th­ ký tæng hîp kÕt qu¶, tæng lçi cña tõng nhãm. - §¸nh gi¸ c¸ch söa lçi cña tõng nhãm. - Cho ®iÓm thi ®ua c¸c nhãm víi nhau. II. Trß ch¬i: C¸ mËp tÊn c«ng. - Mét lçi lµ b¹n bÞ sa xuèng ba bËc thang. - B¹n tù söa ®­îc mét lçi chÝnh x¸c th× ®­îc lªn mét bËc. - Thi đua theo 2 dãy chéo nhau. (Mỗi dãy cử 2 bạn cầm bài của 2 bạn đối dãy đọc và ph¸t hiÖn lçi.) - 159 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. - Nếu không phát hiện được lỗi của bạn mà để chính dãy chủ phát hiện lỗi -> dãy không ph¸t hiÖn bÞ sa xuèng 3 bËc. - D·y ph¸t hiÖn ®­îc lçi mµ d·y kia kh«ng söa ®­îc lçi -> sa xuèng tiÕp 3 bËc. - D·y tù ph¸t hiÖn ®­îc lçi ®­îc lªn 2 bËc. - D·y tù söa ®­îc lçi ®­îc lªn 2 bËc. IIi. giáo viên cung cấp thêm một số ví dụ để học sinh sửa lỗi dùng từ:. 1. Lçi dïng tõ sai ©m, sai chÝnh t¶: - Nhãm tõ gÇn ©m, gÇn nghÜa: + håi phôc, kh«i phôc, kh¾c phôc, khuÊt phôc … + xuÊt gia, xuÊt gi¸. + xuÊt s¾c, xuÊt chóng. + bµng quang – bµn quan. 2. Dïng tõ sai nghÜa: - xö trÝ – xö lý. - thµnh qu¶ - hiÖu qu¶, kÕt qu¶ 3. Dïng tõ thõa: - ngµy sinh nhËt - đêm dạ hội *Cñng cè: 3’ 1. Các lỗi thường mắc phải khi viết văn là gì? 2. Em thường làm gì để có thể khắc phục những lỗi đó? *. hướng dẫn về nhà :. - Sưu tầm các lỗi sử dụng từ thường gặp và sửa lỗi. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. TiÕt 66: So¹n:25/12/2006 D¹y: 08/01/2007. tr¶ bµi tËp lµm v¨n sè 3. A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh: - Thấy được năng lực làm văn biểu cảm về một con người thể hiện qua những ưu điểm, nhược điểm của bài viết. - Biết bám sát yêu cầu của đề ra, yêu cầu vận dụng các phương thức tự sự, miêu tả và biểu cảm trực tiếp để đánh giá bài viết của mình & chữa lại những chỗ chưa đạt. b/ chuÈn bÞ:. Bài làm của hs (đã chấm). c/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * Bµi míi: - 160 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. 1. Nhắc lại đề bài: - Học sinh đọc lại đề văn. Đề văn: Cảm nghĩ về người thân. 2. Nhắc lại một số yêu cầu cần đạt: - KiÓu bµi: BiÓu c¶m - Đối tượng: Người thân ( ông, bà,bố, mẹ, anh, chị, em, bạn thân...) 3. NhËn xÐt chung: a. ¦u ®iÓm: - Đa số học sinh làm bài đúng yêu cầu của thể loại văn biểu cảm. - Mét sè bµi cã c¶m xóc kh¸ ch©n thµnh, phong phó. - Biết dùng miêu tả và kể chuyện để bộc lộ cảm xúc. - M¹ch v¨n kh¸ tr«i ch¶y, tr×nh bµy bè côc râ rµng. - Lỗi chính tả đã giảm, chữ viết có tiến bộ. b. Nhược điểm: - Dµn ý cßn s¬ sµi - Mét sè bµi viÕt cÈu th¶, m¾c kh¸ nhiÒu lçi dïng tõ. - Mét sè bµi cßn dËp khu«n theo v¨n mÉu - Mét sè bµi cßn sa vµo kÓ chuyÖn. 4. Ch÷a lçi cô thÓ c¬ b¶n: a. Lỗi diễn đạt: VD1: “Mçi h«m mÑ em chØ lµm cho em mét con chim b»ng r¬m, em thÝch nhÊt là con chim con mẹ làm cho em bằng, con chim bằng rơm rất là đẹp.” - GV cã thÓ cho hs chØ ra lçi cô thÓ vµ t×m c¸ch ch÷a. C¸ch ch÷a: “Mçi ngµy mÑ l¹i lµm cho em mét con chim b»ng r¬m. Em rÊt thÝch những con chim đó vì chúng rất là đẹp.” VD2: “ Nói đến, mắt tôi cứ như không cầm được nước mắt” -> Câu văn chưa rõ ý. Có thể chữa lại: “ Nhắc đến bà là tôi không sao cầm được nước mắt.” b. Lçi dïng tõ: VD1: “Đối với tất cả mọi người thân trong nhà đều coi chị là một người con hư, hỏng người.” Cách chữa:Tất cả mọi người trong gia đình đều coi chị là một người con hư hỏng. VD2: Khi đi học về em lại thổi cơm, quét nhà để cho mẹ đỡ khỏi phiền lòng, đó là mét nhiÒu viÖc nhá mµ em cã thÓ gióp. Cách chữa: Bỏ từ “đỡ” hoặc “khỏi” và từ “nhiều” đi. c. Lỗi về câu: Không dùng dấu câu khi câu đã kết thúc. VD: Bà em rất chiều em vì nhà có mỗi một cậu cháu trai mà,có người bảo bà em, bµ chiÒu nã qu¸ kÎo nã ®©m h­, nh­ng «ng em l¹i b¶o nã lµm sao mµ h­ ®­îc v× nã biÕt v©ng lêi, l¹i ch¨m häc, ngoan ngo·n... C¸ch ch÷a: Thªm c¸c dÊu c©u cho phï hîp. VD: Bà em rất chiều em, vì nhà có mỗi một cậu cháu trai mà. Có người bảo: “Bà chiÒu nã qu¸ kÎo nã ®©m h­.” Nh­ng «ng em nãi: “Nã lµm sao mµ h­ ®­îc. V× nã biÕt v©ng lêi, l¹i ch¨m häc, ngoan ngo·n...” d. Lçi chÝnh t¶: VD: Chêi n¾ng – trêi n¾ng Thuû trung – thuû chung C©u truyÖn – c©u chuyÖn LiÒm vui – niÒm vui - 161 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. Lçi buån – nçi buån. 5. §äc bµi kh¸ nhÊt: Lan Anh (7A);TiÕn (7B) 6. Gäi ®iÓm vµo sæ: C4. Cñng cè: 3’ - Nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý khi lµm bµi v¨n biÓu c¶m. - L­u ý c¸ch lµm bµi v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc. C5. HDVN: 1’ - ¤n tËp kÜ vÒ kiÓu bµi biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc. - ChuÈn bÞ bµi «n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh. ....................................................................... TiÕt 67+68 So¹n:20/12/2006 D¹y: 28/12/2006.. «n tËp. t¸c phÈm tr÷ t×nh. A/ Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Bước đầu nắm được khái niệm trữ tình và một số đặc điểm nghệ thuật phổ biến của t¸c phÈm tr÷ t×nh, th¬ tr÷ t×nh. - Củng cố những kiến thức cơ bản và duyệt lại một số kỹ năng đơn giản đã được cung cấp và rèn luyện, trong đó cần đặc biệt lưu ý cách tiếp cận một tác phẩm trữ tình. B/ chuÈn bÞ: B¶ng phô. C/ TiÕn tr×nh: - 162 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7. N¨m häc 2008-2009. C1.ổn định lớp. 1’ C2.KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong giê. C3.Bµi míi. 85’ C©u 1:. ? Nªu tªn t¸c gi¶ cña nh÷ng t¸c phÈm sau: (Giáo viên đưa bảng phụ, học sinh lần lượt điền). Phát bảng phụ giấy A4 cho học sinh có đề sẵn tên tác phẩm để học sinh điền tên tác giả. STT Tªn t¸c phÈm. Tªn t¸c gi¶. C©u 2: - Gi¸o viªn ®­a b¶ng phô, ph¸t phiÕu häc Sắp xếp lại để tên tác phẩm khớp với nội dung tập giấy A4. Hướng dẫn học sinh dùng nét tư tưởng, tình cảm đựơc biểu hiện gạch nối tên tác phẩm với tư tưởng, tình c¶m ®­îc biÓu hiÖn cho hîp lý. C©u 3: TiÕn hµnh nh­ víi c©u 2 S¾p xÕp tªn t¸c phÈm (hoÆc ®o¹n trÝch) khíp víi thÓ th¬. C©u 4: H:Hãy tìm những ý kiến mà em cho là - Các đáp án: a, e, i, k là những ý kiến kh«ng chÝnh x¸c? kh«ng chÝnh x¸c. H: NÕu c©u i lµ ch­a chÝnh x¸c th× gi¶i - HS tù béc lé thích như thế nào về trường hợp truyện KiÒu cña NguyÔn Du? H: Cã ý kiÕn cho r»ng ca dao ch©m biÕm, - HS tù béc lé. trµo phóng kh«ng thuéc thÓ lo¹i tr÷ t×nh? ý kiÕn cña em ntn? H:Ca dao vµ th¬ tr÷ t×nh kh¸c nhau ë nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n nµo? C©u5: §iÒn vµo chç … H: H·y ®iÒn vµo chç chÊm? a) Kh¸c víi t¸c phÈm tr÷ t×nh cña các cá nhân nhà thơ thường được ghi chép lại ngay lúc làm ra, ca dao (trữ tình) trước ®©y lµ nh÷ng bµi th¬, c©u th¬ cã tÝnh chÊt tËp thÓ vµ truyÒn miÖng. b) ThÓ th¬ ®­îc ca dao tr÷ t×nh sö dông nhiÒu nhÊt lµ lôc b¸t. c) Mét sè thñ ph¸p nghÖ thuËt thường gặp trong ca dao trữ tình là so sánh, Èn dô, nh©n ho¸, ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷, ®iÖp câu, tiểu đối, cường điệu, nói quá, câu hỏi, tu tõ, ch¬i ch÷, c¸c m« tÝp, … - 163 NguyÔn ThÞ Hång V©n. Trường PTDT Nội Trú Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>