Đề kiểm tra định kỳ cuối năm môn tiếng Anh - Lớp 5 năm học: 2013 - 2014

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Ngµy so¹n:…../…./2009 Ngµy gi¶ng:…../…./2009. Bµi 1: V¨n b¶n. Cổng trường mở ra. TuÇn 1 TiÕt 1. (Lý Lan ). A. Môc tiªu bµi häc Gióp HS: - Cảm nhận và hiểu được tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mỗi con người. B. ChuÈn bÞ - B¶ng nhãm, SGK, SGV, s¸ch tham kh¶o, vë BT. C. Phương pháp - Sử dụng phương pháp đọc sáng tạo, vấn đáp, bình giảng, tích hợp. D. TiÕn tr×nh bµi d¹y I. ổn định tổ chức: II. KiÓm tra bµi cò: Kiểm tra sĩ số, sách vở. Nhắc nhở 1 số yêu cầu đối với bộ môn. III. Bµi míi: *) Giíi thiÖu bµi Hoạt động của thầy và trò Ghi b¶ng ? Lớp 6 các em đã làm quen với 1 số văn bản nhật dụng. Hãy kể tên những VBND đã học và nh¾c l¹i thÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? HS: - CÇu Long Biªn - Chøng nhËn lÞch sö, Bøc thư của thủ lĩnh da đỏ: Động Phong Nha. - V¨n b¶n nhËt dông kh«ng ph¶i lµ mét kh¸i niệm chỉ thể loại hoặc chỉ kiểu văn bản. Nói đến VBND trước hết là nói tới tính chất của nội dung v¨n b¶n. VBND cã thÓ sö dông tÊt c¶ c¸c thÓ lo¹i còng nh­ c¸c kiÓu v¨n b¶n. - VBND: Lµ nh÷ng bµi viÕt cã néi dung gÇn gòi, bức thiết đối với đời sống của con người, cộng đồng, xã hội, thiên nhiên, môi trường, văn hoá XH, ma tuý, trÎ em... GV: Lªn líp 7 chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu mét sè văn bản nhật dụng về quyền trẻ em, nhà trường, phô n÷, v¨n ho¸ gi¸o dôc. Vµ v¨n b¶n " Cæng trường..." của tác giả Lí Lan là VBND đầu tiên của chương trình lớp 7 chúng ta sẽ tìm hiểu. Hoạt động 1 ? Em biÕt g× vÒ xuÊt xø cña v¨n b¶n " Cæng trường mở ra"? GV: Hướng dẫn HS đọc VB: Giọng dịu dàng, chậm rãi, đôi khi thì thầm ( khi nhìn con đã ngủ).. Hoàng ThÞ T×nh. 1. Lop7.net. I.T¸c gi¶ - t¸c phÈm 1. T¸c gi¶ - T¸c phÈm - “Cổng trường mở ra” - bài kí trÝch tõ b¸o " Yªu trÎ" ( Sè 166 TPHCM- Ngµy 1/9/2000 ) cña. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Tình cảm thiết tha, xa vắng (hồi tưởng lại quá khø) GV: §äc mÉu 1 ®o¹n. HS: Đọc tiếp cho đến hết. GV: NX - Sửa cách đọc cho HS. ? T×m vµ gi¶i thÝch 1 sè tõ biÓu hiÖn t©m tr¹ng cña mÑ vµ con trong v¨n b¶n? HS: Gi¶i thÝch tõ : H¸o høc, bËn t©m, nh¹y c¶m.. LÝ Lan. 2. §äc - T×m hiÓu chó thÝch. Hoạt động II: Phân tích văn bản ? Cã nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau cho r»ng VB trªn thuộc loại truyện - tự sự. Lại có ý kiến đó là loại kí - biểu cảm. Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao? HS: - ThÓ lo¹i: KÝ - biÓu c¶m. ( V× chñ yÕu biÓu II . Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. ThÓ lo¹i: hiện tâm trạng người mẹ). ? VB trªn cã NV chÝnh kh«ng? §ã lµm NV nµo? - KÝ - BiÓu c¶m. VB có sự việc và cốt truyện không? Xác định ng«i kÓ? HS: - NV chính: Người mẹ, đứa con. - VB cã rÊt Ýt sù viÖc, chi tiÕt ( Chñ yÕu béc lé t©m tr¹ng mÑ) - Ngôi kể: Thứ nhất – người mẹ. ? Xác định bố cục VB? Nêu nội dung từng phÇn? HS: 2 phÇn: (1) Đầu ... thế giới mà mẹ bước vào”: Tâm trạng của người mẹ. (2) Còn lại: Suy nghĩ của người mẹ về vai trò của nhà trường đối với cuộc sống mỗi người. ? Hãy tóm tắt, nêu đại ý của bài văn bằng 1 vài c©u v¨n ng¾n gän? (Bµi v¨n viÕt vÒ ai? vÒ viÖc g×?) ? Theo dõi văn bản và cho biết người mẹ nghĩ đến con trong thời diểm nào? HS: Đêm trước ngày con vào lớp 1. ? Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con đều khác thường, nhưng kh«ng gièng nhau. H·y t×m nh÷ng chi tiÕt biÓu hiện tâm trạng đó? HS: *) Con: - H¸o høc. - Cảm thấy mình đã lớn, giúp mẹ dọn dẹp. - Giấc ngủ đến dễ dàng như uống ly sữa.... Hoàng ThÞ T×nh. 2. Lop7.net. 2. Bè côc: 2 ®o¹n *. Đại ý: Tâm trạng người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường đầu tiên của con.. 3. Ph©n tÝch: a. Tâm trạng người mẹ.. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 *) MÑ: - Kh«ng ngñ ®­îc. - §¾p mµn, bu«ng mïng... - Kh«ng tËp trung vµo viÖc g×... - Tin vµo con. - Nhí l¹i nh÷ng kû niÖm ngµy ®Çu tiªn ®i häc..  Con: H¸o høc, v« t­, hån nhiªn, thanh th¶n, nhÑ nhµng, cßn mÑ: thao thøc, tr»n träc, b©ng khu©ng, xao xuyÕn. ? Theo em vì sao người mẹ có tâm trạng ấy? GV: Gợi ý? Người mẹ không ngủ có phải vì lo lắng cho con hay người mẹ đang nôn nao nghĩ về ngày khai trường năm xưa của chính mình? Hay v× lý do nµo kh¸c n÷a? HS: PB nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau. GV: Tæng hîp - kh¸i qu¸t l¹i: - Mẹ mừng vì con đã lớn và tin ở con. - Mẹ hi vọng những điều tốt đẹp sẽ đến với con - Yêu thương con, luôn nghĩ về con. - Hồi hộp, bâng khuâng nhớ về ngày khai trường ®Çu tiªn cña m×nh. ? Qua nh÷ng chi tiÕt trªn, em c¶m nhËn ®­îc g× về người mẹ? HS: PBYK nh­ ND b¶ng chÝnh. GV: Người con như cảm nhận được sự quan trọng của ngày khai trường, như thấy mình đã lớn, hành động như một đứa trẻ lớn rồi; giúp mẹ dọn dẹp, thu xếp đồ chơi…Nhưng rồi ngay sau đó “giấc ngủ đến với con dễ dàng như uống một li sữa, ăn một cái kẹo…” Trong khi đó người mẹ nằm thao thức không ngủ được “còn điều gì để lo lắng nữa ®©u! mÑ kh«ng lo, nh­ng vÉn kh«ng ngñ ®­îc” suy nghĩ miên man hết điều này đến điều khác vì mai là ngày khai trường lần đầu tiên của con. ? Trong đêm không ngủ ấy, tâm trí người mẹ đã sèng l¹i nh÷ng kØ niÖm qu¸ khø. §ã lµ nh÷ng kØ niÖm nµo? HS: T×m - G¹ch ch©n: - Cø nh¾m m¾t l¹i....... - Cái ấn tượng khắc sâu mãi mãi .... - MÑ cßn nhí sù n«n nao, håi hép.... - Tr»n träc, thao thøc, kh«ng ngñ ®­îc, suy nghÜ triÒn miªn. + Tin đứa con của mẹ.. -> Người mẹ giàu tình yêu thương con và đức hi sinh.. - Nhí vÒ nh÷ng kØ niÖm x­a: ngày khai trường đầu tiên của m×nh.. GV: Trong đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và người con đều khác thường song l¹i kh«ng gièng nhau: MÑ – thao thøc kh«ng ngñ ®­îc, suy nghÜ triÒn miªn; con – thanh th¶n, nhÑ. Hoàng ThÞ T×nh. 3. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 nhàng, vô tư…. Và trong đêm không ngủ ấy, tâm trí người mẹ đã sống lại kỉ niệm quá khứ. Mẹ muốn cái ấn tượng về ngày “hôm nay tôi đi học” khắc sâu mãi mãi trong lòng con, để cũng giống nh­ mÑ, mçi khi nhí l¹i, lßng con l¹i r¹o rùc nh÷ng c¶m xóc b©ng khu©ng, xao xuyÕn. ? C¸ch dïng tõ miªu t¶ t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ có gì đặc biệt? HS: Dïng tõ l¸y gîi c¶m liªn tiÕp. _> T¸c dông: Gîi c¶m xóc phøc t¹p trong lßng mẹ: vui, nhớ, thương, tin… ? Trong đêm không ngủ, người mẹ đã chăm sóc giÊc ngñ cña con, nhí tíi nh÷ng kØ niÖm th©n thương về bà ngoại và mái trường mến yêu. Tất cả cho em hình dung về người mẹ ntn? HS: vô cùng thương yêu con, yêu quý, biết ơn trường học, sẵn sàng hi sinh vì sự tiến bộ của con, tin tưởng ở tương lai của con. ? Trong bài văn, có phải người mẹ đang trực tiếp nói với con không? Theo em người mẹ đang t©m sù víi ai? C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông g×? GV: Rõ ràng trong bài, người mẹ không trực tiếp nói với con hoặc với ai cả. Người mẹ nhìn con ngñ, nh­ t©m sù víi con, nh­ng thùc ra lµ ®ang nãi víi chÝnh m×nh, ®ang tù «n l¹i kØ niÖm cña riªng m×nh. C¸ch viÕt nh­ nh÷ng dßng nhËt ký nhỏ nhẹ, tâm tình, sâu lắng. Tác giả đã miêu tả và làm nổi bật tâm trạng người mẹ. Người viết đi vào thế giới tâm hồn của người mẹ để miêu tả 1 cách tinh tÕ nh÷ng b©ng khu©ng, xao xuyÕn; nh÷ng n«n nao, hồi hộp của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con, những điều mà nhiều khi kh«ng thÓ nãi trùc tiÕp ®­îc. GV: B»ng c¸ch viÕt nhÑ nhµng, tinh tÕ, giµu chÊt trữ tình sâu sắc, tác giả Lí Lan đã diễn tả những cảm xúc sâu sắc, mãnh liệt của người mẹ; vẻ đẹp cao quý của tình mẫu tử của người mẹ đối với con, đó cũng là tình cảm của tất cả các bà mẹ việt Nam. HS: Quan s¸t ®o¹n v¨n 2. b, Cảm nghĩ của người mẹ về ? Trong đêm trước ngày khai trường của con, vai trò của XH và nhà trường người mẹ còn suy nghĩ về điều gì? đốivới thế hệ trẻ. HS: Thông qua việc kể lại ngày khai trường ở. Hoàng ThÞ T×nh. 4. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Nhật người mẹ muốn nói đến vai trò của nhà trường đối với thế hệ trẻ. ? Ngày khai trường ở Nhật Bản diễn ra ntn? Em nhận thấy ở nước ta ngày khai trường có diễn ra nh­ vËy kh«ng? H·y miªu t¶ 1 vµi chi tiÕt mµ em cho là ấn tượng nhất trong ngày khai trường mà em đã tham gia? HS: PBYK - Theo SGK (7) - Tự do s2 ngày khai trường ở nước ta... ? Câu văn nào đã khẳng định vai trò hết sức quan trọng của gd ? Theo em câu văn đó có đúng không? vì sao? HS: - ChØ ra 2 c©u v¨n ( b¶ng chÝnh) - 2 câu văn là đúng : vì nó khẳng định vai trò quan träng, to lín hµng ®Çu cña GD, GD kh«ng ®­îc phép sai lầm vì GD còn đào tạo con người - những người quy định tương lai của đất nước. Thành ngữ " Sai 1 li, đi 1 dặm" được vận dụng khéo léo để thÊy râ sù tai h¹i, hËu qu¶ nghiªm träng cña sai lầm trong gd: 1 li đối lập 1 dặm. ? Kết thúc văn bản, người mẹ nói “bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”, em hiểu " thế giới kì diệu" được nói đến ở ®©y lµ g×? HS: - Đó là thế giới của điều hay lẽ phải, đạo lý làm người, của ánh sáng tri thức, là thế giới của t×nh b¹n, t×nh thÇy trß, thÕ giíi cña nh÷ng ­íc m¬, khát vọng cao đẹp... giúp ta thành người. => Nhà trường là tất cả tuổi thơ của mỗi con người. GV bình : Từ mái ấm gia đình, tuổi thơ được chắp cánh đến mái trường thân yêu. Các em có thÇy c«, líp häc, b¹n bÌ... ®­îc ch¨m sãc, d¹y dç; Tõng ngµy chóng ta lín lªn, ngµy cµng v÷ng vµng trong cuộc sống; trưởng thành về nhân cách, trí tuÖ råi l¹i ®­îc ch¾p c¸nh bay cao, bay xa trong cuộc đời... Tất cả những điều đó đều được vun trồng từ thế giới kì diệu, từ nhà trường. Điều đó lí giải tại sao ngay từ xa xưa, ông cha ta đã đề cao vai trò của GD, của thầy cô: " Không thÇy... Hoạt động 3: Tổng kết ? Khái quát những nét nt đặc sắc được sử dụng trong vb? Qua đó em cảm nhận được gì từ vb?. Hoàng ThÞ T×nh. 5. Lop7.net. + Kh«ng cã ­u tiªn nµo lín h¬n ưu tiên gd thế hệ trẻ cho tương lai. + Mçi sai lÇm trong gd sÏ ¶nh hưởng đến cả 1 thế hệ mai sau.... - Bước qua cổng trường thế giới k× diÖu më ra.. - Vai trò to lớn của gd đối với thÕ hÖ trÎ. III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 HS: Kh¸i qu¸t nh÷ng biÖn ph¸p NT ®­îc sö dông - C¸ch viÕt... giäng ®iÖu, ng«i kÓ, nt miªu t¶. GV: Kh¸i qu¸t - Chèt ghi b¶ng. HS: §äc phÇn ghi nhí SGK/9 .. - C¸ch viÕt nh­ nhòng dßng nhÊt kÓ nhá nhÑ, t©m t×nh s©u l¾ng. - Giọng độc thoại nội tâm – ng«i kÓ thø nhÊt. - Miªu t¶ t©m tr¹ng nh©n vËt tinh tÕ.. ? §äc bµi v¨n trong nh÷ng ngµy ®Çu n¨m míi, em hiÓu thªm ®­îc nh÷ng ®iÒu g× míi mÎ? HS: Ai cũng trải qua những ngày khai trường, ít 2, Nội dung: Ghi nhớ SGK/9 ai quan tâm đến tâm trạng của mẹ trước ngày khai trường đầu tiên và những ngày khai trường sau đó. - Phải biết trân trọng, rung động truớc những thời khắc đáng nhớ đã đi qua trong cuộc đời. - Biết yêu thương, quý trọng những người đã yêu thương mình. Hoạt động 4: Luyện tập HS: Lµm bµi tËp 1,2 (SGK/ 9) GV? Hát 1 bài hát về mẹ và mái trường? GV? Tại sao Vb có tên " Cổng trường mở ra"? HS: - Lấy câu nói cuối cùng của người mẹ trong phần kết thúc văn bản - Nhan đề văn bản- khẳng định niềm tin tưởng vào vai trò của gd... GV? Đọc thầm phần "đọc thêm". Nêu nội dung vb, " Trường học"? (Vai trò học tập + nhắc nhở). IV. LuyÖn tËp. IV. Cñng cè GV? VB " Cổng trường mở ra" nhắc nhở chúng ta điều gì? GV? Nét đặc sắc của VB về ND và NT? V. Hướng dẫn về nhà - Hoµn thµnh BT2 ( luyÖn tËp) - So¹n : MÑ t«i E. Rót kinh nghiÖm. ------------------------------------------------Ngµy so¹n:…../…./2009 Ngµy gi¶ng:…./…./2009 Bµi 1: V¨n b¶n. MÑ T«i. Hoàng ThÞ T×nh. 6. Lop7.net. TuÇn 1 TiÕt 2. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 ( Et - môn - đô đơ A-mi – xi ). A. môc tiªu bµi häc Gióp HS: - Cảm nhận được những tình cảm thiêng liêng, cao đẹp của cha mẹ đối với con cái. - Có thái độ yêu qúy, kính trọng cha mẹ. Đó là tình cảm thiêng liêng mà mỗi con người cÇn gi÷ g×n vµ coi träng. B. chuÈn bÞ - SGK, SGV, SBT, vë BT, b¶ng nhãm, S¸ch tham kh¶o. - HS soạn bài theo câu hỏi đọc hiểu văn bản. c. phương pháp - Sử dụng các phương pháp: đọc sáng tạo, thảo luận, vấn đáp, phân tích, bình giảng. d. tiÕn tr×nh d¹y häc I. ổn định tổ chức II. KiÓm tra bµi cò - KiÓm tra bµi tËp 2 ( ViÕt ®o¹n v¨n) III. Bµi míi: *) Giíi thiÖu bµi: Trong cuộc đời mỗi con người, người mẹ có vị trí hết sức lớn lao, có ý nghĩa thiêng liêng và cao cả. Nhưng không phải lúc nào ta cũng có ý thức được điều đó. Chỉ đến khi mắc những lỗi lầm, ta mới nhận ra tất cả. Văn bản " Mẹ tôi" Chúng ta học hôm nay sÏ cho ta mét bµi häc nh­ thÕ. Hoạt động của thầy và trò Ghi b¶ng Hoạt động 1: Tìm hiểu tg - tp' I. T×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm ? Giíi thiÖu nhòng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ Ðt - m«n 1. T¸c gi¶ - E. §. A-mi-xi ( 1864-1908). - đô đơ A - mi – xi? - Nhµ v¨n ý. HS: Pb theo chó thÝch cña SGK. GV: Bæ sung: A - mi - xi sinh 31/10/1846 trªn bê 2. T¸c phÈm biển tây bắc nước ý, mất 12/3/1902. - MÑ t«i trÝch trong Nh÷ng tÊm - Vào quân đội, là sĩ quan chưa đầy 20 tuổi. lßng cao c¶, xuÊt b¶n 1886. - Hai n¨m sau, chiÕn tranh kÕt thóc «ng dêi qu©n ngũ đi du lịch nhiều nước. - 1891: tham gia Đảng xã hội ý, chiến đấu cho c«ng b»ng x· héi, v× h¹nh phóc cña nh©n d©n lao động. - Cuèn " Nh÷ng tÊm ..." gåm 6 bøc th­ cña bè vµ 3 bøc th­ cña mÑ, khuyªn r¨n, d¹y b¶o con nh÷ng bài học đạo đức. -" MÑ t«i" lµ trang nhËt kÝ ghi vµo ngµy thø 5 ngµy 10/11. Năm đó cậu bé học lớp 3. Đây là bức thư thø 2 cña cha göi cho En - ri - c«. GV nêu yêu cầu đọc: Văn bản ngắn gọn, chủ yếu miêu tả thái độ, tình cảm, suy nghĩ của người bố nên chú ý giọng đọc chậm rãi, yình cảm, thiết tha,. Hoàng ThÞ T×nh. 7. Lop7.net. 3. §äc - t×m hiÓu chó thÝch. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 nghiªm kh¾c. Chó ý nh÷ng c©u c¶m vµ c©u cÇu khiÕn. ? Gi¶i nghÜa tõ : Khæ h×nh, vong ©n béi nghÜa, béi b¹c? HS: - ý nghÜa theo chó thÝch SGK. - Tù t×m hiÓu nh÷ng chó thÝch kh¸c. Hoạt động 2: Phân tích văn bản ? Xác định thể loại của VB? HS: ThÓ lo¹i: ViÕt th­. ? Cho các phương thức sau, xác định phương thức dùng để tạo lập văn bản “Mẹ tôi”? - Kể chuyện người mẹ. - Kể chuyện người con. - Thể hiện tâm trạng của người cha. HS: Biểu hiện tâm trạng của người cha. - Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm. ? Trong tâm trạng của người cha có: - Hình ảnh người mẹ. - Nh÷ng lêi nh¾n nhñ dµnh cho con. - Thái độ của người cha trước lỗi lầm của con. Hãy xác định nội dung trên trong văn bản?. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n 1. Bè côc: 3 phÇn. - PhÇn I: tõ ®Çu… “con mÊt mÑ” - Phần II: tiếp…. “tình thương yêu đó”. - PhÇn III: cßn l¹i. 2. Ph©n tÝch ? Đây là một bức thư người bố viết gửi cho con trai của mình, vậy văn bản đã giới thiệu nguyên nhân và mục đích người bố viết thư cho con trai, đó là gì? HS:- Nguyên nhân: Em đã hỗn láo với mẹ khi cô giáo đến thăm. - Mục đích: Để cảnh cáo, phê phán, nghiêm khắc thái độ sai trái ấy, bày tỏ thái độ của người bố. HS: §äc l¹i VB. ?Là một bức thư người bố gửi cho con nhưng tại sao tác giả lại lấy nhan đề là “Mẹ tôi”? (Th¶o luËn nhãm bµn: 3 phót) GV: NhËn xÐt vµ bæ sung: - Nhan đề này là do chính tác giả đặt. Mỗi câu chuyện nhỏ trong Những tấm lòng cao cả đều có một nhan đề do tác giả đặt. - Tuy bµ mÑ kh«ng trùc tiÕp xuÊt hiÖn trong c©u chuyện, nhưng đó lại là tiêu điểm mà các nhân vật và chi tiết trong văn bản đều hướng tới để làm sáng tỏ. Qua bức thư người bố gửi cho con, người đọc thấy hiện lên hình tượng một người mẹ cao cả và lớn lao. Không để cho người mẹ xuất hiện trực. Hoàng ThÞ T×nh. 8. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 tiÕp, t¸c gi¶ sÏ dÔ dµng m« t¶ còng nh­ béc lé những tình cảm và thái độ quý trọng của người bố đối với mẹ, mới có thể nói được một cách tế nhị và sâu sắc những gian khổ hi sinh mà người mẹ đã âm thầm, lặng lẽ dành cho đứa con của mình. Điểm nhìn ở đây xuất phát từ người bố. Qua cái nhìn của người bố mà thấy hình ảnh và phẩm chất của người mẹ. Điểm nhìn ấy một mặt làm tăng tính kh¸ch quan cho sù viÖc vµ nh©n vËt ®­îc kÓ, mÆt khác thể hiện được tình cảm và thái độ của tác giả. a. Hình ảnh người mẹ ? Hình ảnh người mẹ của En-ri-cô hiện lên qua c¸c chi tiÕt nµo? HS t×m vµ g¹ch ch©n trong SGK. - Thức suốt đêm…quằn quại, lo sợ, khóc nức nở…Sẵn sàng bỏ hết 1 năm hạnh phúc để trấnh cho con mét giê ®au khæ….Cã thÓ hi sinh tÝnh m¹ng. ? Qua những chi tiết trên, em hiểu mẹ của En-ri- - Hết lòng thương yêu con, quên cô là người mẹ như thế nào? m×nh v× con. Hs tù béc lé. ? ở đoạn đầu tiên của văn bản, người cha nói “Sù hçn l¸o cña con nh­ mét nh¸t dao…”,  Lớn lao, vĩ đại. “trong đời con có thể trải qua những ngày buồn th¼m…mÊt mÑ” Em cã suy nghÜ g× vÒ hai c©u trªn? HS: Người cha hết sức đau lòng trước sự thiếu lễ độ của đứa con hư và đồng thời người cha còn hết mực yêu thương người mẹ. ? VËy nÕu em lµ b¹n cña En-ri-c«, em sÏ nãi g× víi b¹n Êy vÒ viÖc nµy? HS tù béc lé. G.B×nh: - Người mẹ có vai trò hết sức lớn lao trong cuộc đời mỗi con người: Công lao của mẹ thật to lớn: Sinh thành, dưỡng dục, chăm sóc, quan tâm từng miếng ăn, giấc ngủ; là chỗ dựa nâng đỡ con suốt cả cuộc đời vì " Con là hạt máu cắt đôi của mẹ" " DÉu kh«n lín vÉn lµ con cña mÑ Đi suốt đời lòng mẹ vẫn theo con" ( ChÕ Lan Viªn) - MÊt m¸t lín nhÊt, bÊt h¹nh lín nhÊt kh«ng g× bï đắp được của con đó chính là khi không có mẹ. ? T×m nh÷ng c©u v¨n, c©u th¬, ca dao… nãi vÒ chủ đề về mẹ? HS: Tù béc lé: - C«ng cha....Ch¶y ra.... Hoàng ThÞ T×nh. 9. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 - C«ng cha....ngÊt trêi .... b. Thái độ và những lời nhắn ? Thái độ của người bố được thể hiện qua những nhủ của người cha - Tức giận, đau đớn đến tột chi tiÕt nµo trong bøc th­? cïng, nghiªm kh¾c phª ph¸n En HS: g¹ch ch©n- chi tiÕt trong SGK - ri - c«. ? H·y ph©n tÝch c©u v¨n : " Sù hçn l¸o cña con - ChØ râ c«ng lao to lín vµ tÊm nh­ 1 nh¸t dao ®©m vµo tim bè" ? 2 lßng cao c¶ cña mÑ. HS: - Sö dông phÐp s - ý nghĩa: Diễn tả sự đau đớn, buồn giận và thất - Chỉ rõ vai trò quan trọng, không thể thiếu của người mẹ vọng đến tột độ trước sự hỗn láo của đức con. trong cuộc đời con. ? Vì sao người bố có thái độ như vậy? HS: Đối với người cha việc En – ri – cô thiếu lễ độ với mẹ là 1 việc không thể chấp nhận và tha thø. §ã lµ biÓu hiÖn cña sù vong ©n, béi nghÜa, sù xúc phạm đến tình cảm thiêng liêng của người mẹ dµnh cho con. ? Từ thái độ hết sức nghiêm khắc đó, người bố cßn cho En - ri - c« thÊy ®iÒu g× vµ nh¾c nhë, khuyªn nhñ En ntn? Em h·y t×m nh÷ng c©u v¨n thể hiện điều đó? HS : * PBYK Nh­ b¶ng chÝnh *T×m nh÷ng c©u v¨n trong SGK , g¹ch ch©n : - Mẹ đã phải thức suốt đêm... mất con... - MÑ s½n sµng bá 1 n¨m Hp... cøu sèng con - Ngµy buån th¶m nhÊt... Con mÊt mÑ. - Con sÏ mong ­íc thiÕt tha ®­îc... cña mÑ - Con sẽ cay đắng... - Con sÏ kh«ng thanh th¶n... - Lương tâm không phút nào được yên tĩnh... - T©m hån con lu«n bÞ khæ h×nh... - Kh«ng bao giêi con ®­îc t¸i ph¹m. - Kh«ng bao giê con ®­îc thèt ra mét lêi nãi n¨ng víi mÑ .... h·y cÇu xin mÑ... bè thµ kh«ng cã....  Nh¾c nhë, khuyªn nhñ con; thµnh khÈn xin lçi mÑ, cÇu xin sự tha thứ, giữ đúng đạo làm con -> Khẳng định: Tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là t×nh c¶m thiªng liªng h¬n c¶... tình yêu thương đó.. ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ 2 c©u v¨n : " T×nh yêu thương kính trọng cha mẹ... chà đạp lên tình yêu thương đó? HS tù béc lé GV: Khái quát: Đó là câu nói hay nhất, cảm động nhÊt vµ cã ý nghÜa s©u s¾c nhÊt. §ã lµ tiÕng nãi tâm huyết cao đẹp của 1 người cha. Nó vừa khẳng định tình cảm thiêng liêng, cao cả của cha mẹ đối víi con c¸i, l¹i võa cho En bµi häc vÒ lßng hiÕu thảo và đạo làm con. Lời khuyên thật thấm thía,. Hoàng ThÞ T×nh. 10. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 sâu xa bởi lẽ lòng hiếu thảo là cái gốc của đạo làm con, làm người. Đó cũng là thông điệp mà Tg' muốn gửi tới người đọc. ? Theo em tại sao trong thư, người bố rất tức giËn, nghiªm kh¾c phª ph¸n còng nh­ng trong bức thư người bố luôn lặp lại những lời lẽ: “Enri- cô của bố ạ; En à! En - ri - cô này; Bố rất yêu con, con là niềm hi vọng tha thiết nhất trong đời bè ...”? Dïng nh÷ng lêi lÏ nh­ vËy, cã t¸c dông g×? HS: - Lµm cho lêi lÏ trong bøc th­ trë nªn nghiªm kh¾c døt kho¸t nh­ng vÉn tr×u mÕn, tha thiÕt, trµn đầy tình yêu thương; Giọng người bố trở nên thiết tha t©m t×nh, thñ thØ, lêi gi¸o huÊn cø thÊm s©u vµo t©m hån con. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch sö dông h×nh ¶nh, lêi lÏ giäng ®iÖu qua ®o¹n v¨n võa ph©n tÝch? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy? HS: - PB nh­ b¶ng chÝnh. GV.Bình: Qua bức thư, ta thấy lời lẽ có người bố nhÑ nhµng mµ thiÕt tha, kh«ng qu¸t th¸o, m¾ng má mà đọc lên nghe đau nhói cả cõi lòng. Đọc những lêi nµy ch¾c cËu bÐ En hèi hËn v« cïng cßn chóng ta trong đời ai chẳng 1 lần phạm lỗi khiến mẹ phiền lòng, cha tức giận thì khi đọc những lời văn nµy còng c¶m thÊy n«n nao, ©n hËn.. - Lêi v¨n biÓu c¶m võa m¹nh mÏ, døt kho¸t võa tha thiÕt nhÑ nhµng ®Çy thuyÕt phôc, h×nh ảnh so sánh, có ý nghĩa tượng tr­ng.. ? Khi đọc thư, En đã xúc động vô cùng vì sao? HS: - V× bè gîi l¹i nh÷ng kû niÖm gi÷a mÑ vµ En. - Vì thái độ kiên quyết nghiêm khắc của bố. - v× nh÷ng lêi nãi ch©n t×nh, s©u s¾c cña bè. ? Ngoµi nh÷ng lÝ do trªn, cßn lÝ do nµo kh¸c kh«ng? HS: Cã thÓ bæ sung: - Thấy được sự lớn lao, t/c' cao đẹp của mẹ. - Thấy được tình yêu thương của bố dành cho m×nh... GV – Tình cảm sâu sắc thường tế nhị và kín đáo, nhiÒu khi kh«ng thÓ nãi trùc tiÕp ®­îc. Nãi (b»ng c¸ch) qua 1 bøc th­ th× ý tø sÏ chi tiÕt h¬n; Cã thÓ béc b¹ch mäi nçi niÒm. - Viết thư chỉ nói riêng cho người mắc lỗi vừa biết được sự kín đáo, tế nhị, vừa không làm người mắc lỗi mất đi lòng tự trọng, người con sẽ phải suy nghĩ 1 cách nghiêm túc và sâu sắc về thái độ của mình. - §©y còng lµ bµi häc vÒ c¸ch øng xö trong cuéc. Hoàng ThÞ T×nh. 11. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 sống gia đình cũng như trong nhà trường và xã hội, 1 c¸ch øng xö cã v¨n ho¸. Hoạt động 3: Tổng kết ? Khái quát những nét nghệ thuật đặc sắc qua v¨n b¶n mÑ t«i? ( ThÓ lo¹i, PTB§; ...) HS: Kh¸i qu¸t theo néi dung ghi b¶ng chÝnh ? VB gióp em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g×? HS: - Tù béc lé. - §äc ghi nhí /12. III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt - H×nh ¶nh so s¸nh, cã ý nghÜa tượng trưng. - ThÓ lo¹i: viÕt th­ + biÓu c¶m - Giµu tÝnh thuyÕt phôc 2. Néi dung: Ghi nhí ( SGK/12) IV. LuyÖn tËp. Hoạt động 4: Luyện tập GV? Thái độ dứt khoát, quyết liệt của người bố trong viÖc gi¸o dôc con ®­îc thÓ hiÖn ë c©u v¨n nào cuối văn bản? Có ý kiến cho rằng; người bố qu¸ cøng r¾n cùc ®oan, thiªn lÖch khi viÕt" Thµ r»ng bè kh«ng cã con...víi mÑ" ý kiÕn em ntn? HS : Tù béc lé . HS: lµm bµi tËp 1,2 (SGK/12) GV? Suy nghÜ cña em sau khi häc xong VB? GV? Có thể chọn 1 nhan đề khác đặt cho VB? HS: Tù béc lé GV? H·y so s¸nh sù gièng vµ kh¸c nhau gi÷a 2 VB Cổng trường mở ra và Mẹ tôi? HS: * Gièng: - sö dông PTB§ trùc tiÕp: BiÓu c¶m. - Khẳng định tình cảm yêu thương sâu nặng. của mẹ đối với con, thiêng liêng, cao đẹp. * Kh¸c: - Cổng trường... kí: nhỏ nhẹ, tâm tình. - MÑ t«i  thÓ lo¹i viÕt th­. IV. Cñng cè: GV kh¸i qu¸t l¹i néi dung bµi häc. V. Hướng dẫn về nhà - Tãm t¾t v¨n b¶n, thuéc ghi nhí ( SGK /12) - Đọc phần đọc thêm / 12/13 - Lµm BT2 thµnh 1 VB nhá E. Rót kinh nghiÖm. Hoàng ThÞ T×nh. 12. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Ngµy so¹n:…../…./2009 Ngµy gi¶ng:…../…./2009. Bµi 1: TiÕng ViÖt. Tõ ghÐp. TuÇn 1 TiÕt 3. A. môc tiªu bµi häc Gióp HS: - Nắm được cấu tạo của 2 loại từ ghép: Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. - HiÓu ®­îc nghÜa cña lo¹i tõ ghÐp. B. chuÈn bÞ - ThÇy: + §äc SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o. + B¶ng phô. - Trß: Tr¶ lêi c©u hái SGK C. phương pháp - Quy nạp, vấn đáp, luyện tập, thực hành, tích hợp. D. tiÕn tr×nh d¹y häc I. ổn định tổ chức II. KiÓm tra bµi cò: GV kiÓm tra l¹i kiÕn thøc TiÓu häc. - ThÕ nµo lµ tõ ghÐp? LÊy VD? Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp? *Tr¶ lêi : - Tõ phøc ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa. - 2 loại từ ghép: chính phụ và đẳng lập. III. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Ghi b¶ng Hoạt động 1: Tìm hiểu các loại từ ghép. I. Các loại từ ghép: 1. VÝ dô: SGK/13 GV: ChuÈn bÞ b¶ng phô ghi vÝ dô. 2. NhËn xÐt HS đọc ví dụ. ? C¸c vÝ dô trªn ®­îc trÝch trong t¸c * VÝ dô a: + Bµ ngo¹i: bµ-tiÕng chÝnh, phÈm nµo? ngo¹i-tiÕng phô. HS: a- Cổng trường mở ra + Th¬m phøc: th¬m-tiÕng chÝnh, b- Mét thø quµ cña lóa non. phøctiÕng phô. ? Trong c¸c tõ ghÐp bµ ngo¹i, th¬m phøc tiÕng nµo lµ tiÕng chÝnh, tiÕng nµo lµ tiÕng phô bæ sung ý nghÜa cho tiÕng - Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ chÝnh? NX g× vÒ trËt tù c¸c tiÕng trong đứng sau. nh÷ng tõ Êy? => Tõ ghÐp chÝnh phô. HS: PBYK nh­ b¶ng chÝnh. * NÕu H kh«ng ph¸t biÓu ®­îc tiÕng chÝnh, tiÕng phô, GV cã thÓ ®­a ra tõ bµ néi, thơm ngát để HS so sánh nét nghĩa chung, kh¸i qu¸t bµ, th¬m tiÕng chÝnh. - Nh÷ng tõ Êy kh¸c nhau lµ do bæ sung tiÕng phô.. Hoàng ThÞ T×nh. 13. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 HS đọc ví dụ 2 - SGK 14 ? XÐt VD (2), c¸c tiÕng “quÇn ¸o, trÇm bæng” cã ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô kh«ng? v× sao? HS: 2 tõ trªn: c¸c tiÕng kh«ng ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô, v× kh«ng cã tiÕng nµo nªu ®­îc nghÜa kh¸i qu¸t chung, kh«ng cã tiÕng nµo bæ sung nghÜa cho tiếng nào, các tiếng bình đẳng với nhau về ng÷ ph¸p. GV: * Bæ sung : + Quần và áo đều là danh từ chỉ sự việc (trang phôc). + Trầm và bổng, đều chỉ âm thanh (là TT). * Chèt: NX ( VÒ tõ ghÐp) ë VD2 ... * KÕt luËn: - c¸c tõ bµ ngo¹i, th¬m phøc lµ tõ ghÐp chÝnh phô. - C¸c tõ : TrÇm bæng, quÇn ¸o lµ TG§L. ? Tõ nhËn xÐt trªn, cho biÕt cã mÊy lo¹i tõ ghÐp? §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña chóng cã g× kh¸c nhau? HS: - PBYK theo néi dung ghi nhí 1/14 - §äc ghi nhí 1 ? LÊy VD vÒ 1 sè tõ ghÐp chÝnh phô vµ đẳng lập? - Chia 3 nhãm trong vßng 30 gi©y: LÊy VD viÕt lªn b¶ng ( HS sÏ tiÕp søc nhau) GV: Chữa đúng. * VÝ dô 2: Tõ quÇn ¸o, trÇm bæng. -> Kh«ng ph©n ra tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô. => Từ ghép đẳng lập.. 3. Ghi nhí: SGK. II. NghÜa cña tõ ghÐp Hoạt động 2: Tìm hiểu nghĩa của từ 1. VÝ dô ghÐp. 2. NhËn xÐt ? H·y gi¶i nghÜa tõ “bµ” ; “bµ ngo¹i” vµ tõ “th¬m” vµ tõ “th¬m phøc”? HS: - Bà: người phụ nữ sinh ra mẹ hoặc bố. - Bà ngoại: người sinh ra mẹ. -> NghÜa cña “bµ ngo¹i” hÑp h¬n nghÜa cña “bµ” - Thơm: có mùi như hương của hoa. dễ chÞu, lµm cho thÝch ngöi. - Th¬m phøc: mïi th¬m bèc lªn m¹nh, hÊp dÉn. ? T×m hiÓu nghÜa tõ “quÇn ¸o” víi nghÜa cña mçi tiÕng “quÇn” hoÆc “¸o” ; nghÜa cña tõ “trÇm bæng” víi nghÜa cña tõng. Hoàng ThÞ T×nh. 14. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 tiÕng “trÇm” hoÆc “bæng” ? HS: - QuÇn ¸o: Trang phôc nãi chung - QuÇn ( ¸o): chØ trang phôc cô thÓ, 1 sù vËt ( lµ 1 bé phËn cña trang phôc nãi chung) - TrÇm bæng: ©m thanh lóc cao, lóc thÊp nghe ªm tai. - Trầm ( bổng): 1 độ cao cụ thể. ? Từ việc xác định nghĩa như trên hãy so s¸nh nghÜa cña tõ ghÐp vµ nghÜa cña c¸c tiếng tạo lên từ ghép đó? HS: Tr¶ lêi theo néi dung ghi nhí. GV: Chèt ghi b¶ng chÝnh HS : - Tõ bµ ngo¹i nghÜa hÑp h¬n nghÜa cña tõ bµ. -Tõ th¬m phøc cã nghÜa hÑp h¬n nghÜa cña tê th¬m. - Tõ TrÇm bæng, quÇn ¸o. -> cã nghÜa kh¸i qu¸t h¬n so víi nghÜa cña tõng tiÕng quÇn (¸o); trÇm ( bæng) ? Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ nghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô vµ nghÜa cña tõ ghÐp đẳng lập? HS: - PB theo néi dung ghi nhí 2. - §äc ghi nhí (2)/14 ? So s¸nh nghÜa cña tõ hoa vµ tõ hoa mai? HS: Hoa mai: tõ ghÐp chÝnh phô, chØ tªn cña 1 lo¹i hoa  nghÜa hÑp. - Hoa: ChØ c¸c loµi hoa nãi chung, lµ tiÕng chÝnh nghÜa réng.. - NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh tÝnh chÊt ph©n nghÜa. - Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát h¬n so víi nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o nªn nã tÝnh chÊt hîp nghÜa.. 3. Ghi nhí 2: SGK/14. III. LuyÖn tËp. Hoạt động 3: Luyện tập BT2(15) điền các tiếng để tạo từ ghép chính phụ: - 1 Hs lên bảng làm 2 phần, dưới lớp nhóm ( 2) làm 2 phần: - ch× - rµo - kÎ bót - mùc m­a - dÇm thước - gỗ - bi - ng©u - may. - quen lµm - th©n - lµnh. BT1(15) xÕp c¸c tõ ghÐp vµo b¶ng ph©n lo¹i - 1 Hs lên bảng - Nhóm (1) làm dưới lớp: Tõ ghÐp chÝnh phô Từ ghép đẳng lập Lâu đời, xanh ngắt, nhà may, nhà ăn , cây Suy nghĩ, chài lưới, ẩm ướt, đầu đuôi cỏ, cười nụ. Hoàng ThÞ T×nh. 15. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 BT3( 15) Điền thêm từ để tạo từ ghép đẳng lập: - 1 HS lªn b¶ng lµm 3 phÇn nhãm (3) lµm phÇn 3 - non - muèn Núi - đồi ham - mª - s«ng - thÝch mÆt. - mòi - mµy. - đẹp xinh - tươi. häc - hµnh - tËp. - tØnh tươi - đẹp - trÎ BT4: T¹i sao cã thÓ nãi: “mét cuèn s¸ch, mét cuèn vë” mµ kh«ng thÓ nãi “mét cuèn s¸ch vë”? §¸p ¸n: Cã thÓ nãi “Mét cuèn s¸ch”, “mét cuèn vë” v×: vë, s¸ch lµ nh÷ng danh tõ chØ sự vật, tồn tại dưới dạng cá thể, có thể đếm được nên có thể ghép với số từ “một”. - “Sách vở” là từ ghép đẳng lập có nghĩa tổng hợp chỉ chung cả loại nên không thể nói “Mét cuèn s¸ch vë”. BT5: GV gäi HS tr¶ lêi bµi tËp: a, Không phải mọi thứ hoa màu hồng đều gọi là "hoa hồng" V×: - Hoa hång lµ tõ ghÐp chÝnh phô chØ tªn 1 loµi hoa chø kh«ng ph¶i hoa mµu hång. b, Nói" Cái áo dài của chi ngắn quá" là đúng. Vì: áo dài là 1 từ ghép chỉ 1 loại áo (ghép chính phụ). Nó có thể bị ngắn khi may chứ không phải nói đến đặc điểm của áo. c, Mọi loại cà chua không phải đều chua. Vì cà chua: là tên 1 loại cà( Ghép chính phô ) Nói:" Quả cà chua này ngọt quá" đúng. ( Cà chua có thể chua hoặc ngọt) d, Không phải mọi loại cá màu vàng đều là cá vàng ( Vì có những loại cá màu vàng nh­ng kh«ng ph¶i c¸ vµng. C¸ vµng lµ tõ ghÐp chÝnh phô chØ 1 l¹i c¸ c¶nh. BT6( 16): so s¸nh: * M¸t tay: ( KhÐo lÐo, giái trong c«ng viÖc, cã kinh nghiÖm * Nãng lßng: T©m tr¹ng mong muèn cao độ khi muốn làm 1 điều gì đó. * Gang thÐp: Tinh thÇn v÷ng vµng, kh«ng g× lay chuyÓn ®­îc.. - Mát, nóng: chỉ cảm giác về nhiệt độ. - Tay, ch©n: chØ bé phËn c¬ thÓ. - Gang( thÐp) nh÷ng hîp kim cña s¾t víi 1 sè chÊt kh¸c.. Nh÷ng tõ ghÐp trªn cã nghÜa kh¸c h¼n nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o nªn nã. NghÜa cña những từ ghép đó gần với nghĩa chuyển ( nghĩa bóng - nghĩa hàm ngôn), hiện tượng nghÜa chuyÓn häc ë líp 8. BT7: Ph©n tÝch Máy Hơi nước Than tæ ong b¸nh ®a nem. IV. Cñng cè: ? Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp? §Æc ®iÓm mçi lo¹i? ? Nghĩa của từ ghép có đặc điểm gì?. Hoàng ThÞ T×nh. 16. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 V. Hướng dẫn về nhà - Thuéc 2 ghi nhí, hoµn thµnh BT SGK - ViÕt 1 ®o¹n v¨n nhá cã sö dông tõ ghÐp vµ ph©n lo¹i chóng. - So¹n: Liªn kÕt trong v¨n b¶n. E. Rót kinh nghiÖm:. ----------------------------------Ngµy so¹n:…../…./2009 Ngµy gi¶ng:…../…./2009. Bµi 1: TËp lµm v¨n. TuÇn 1 TiÕt 4. Liªn kÕt trong v¨n b¶n. A. môc tiªu bµi häc Gióp HS hiÓu: - Muốn đạt được mục đích giao tiếp văn bản phải có tính liên kết. Sự liên kết ấy cần ®­îc thÓ hiÖn ë 2 mÆt: h×nh thøc ng«n ng÷ vµ néi dung, ý nghÜa. - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những văn bản có tÝnh liªn kÕt. B. chuÈn bÞ -ThÇy: §äc SGK, SGV, thiÕt kÕ bµi d¹y, tµi liÖu kh¸c, so¹n bµi. - Trß: §äc SGK, tr¶ lêi c©u hái SGK. C. phương pháp - Sử dụng các phương pháp: quy nạp, vấn đáp, tích hợp, hoạt động nhóm. D. tiÕn tr×nh d¹y häc I. ổn định tổ chức II. KiÓm tra bµi cò SÏ kh«ng thÓ hiÓu 1 c¸ch cô thÓ vÒ VB còng nh­ khã cã thÓ t¹o lËp ®­îc 1 VB tèt nếu chúng ta không sử dụng 1 trong những tính chất quan trọng của VB đó là sự liên kết. VB có tính liên kết như thế nào? Những phương tiện nào thường được sử dụng để liên kết? Bài học hôm nay, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về điều đó. III. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Ghi b¶ng I. Liên kết và phương tiện Hoạt động 1: Tìm hiểu tính liên kết trong VB và tiÖn liªn kÕt trong VB phương tiện liên kết trong VB 1. TÝnh liªn kÕt cña VB HS: §äc ®o¹n v¨n. a. Ph©n tÝch ? Nªu xuÊt xø ®o¹n v¨n? * VD (a) SGK/17 HS: TrÝch "MÑ t«i " cña A-mi-xi.. Hoàng ThÞ T×nh. 17. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 ? Em thÊy ®o¹n v¨n cã khã hiÓu kh«ng ? HS: Cã, ®o¹n v¨n rÊt khã hiÓu. ? Nếu bố Enrico viết mấy câu văn đó thì En có thể hiÓu ®iÒu bè muèn nãi kh«ng? v× sao? Em hãy chọn (1) trong những đáp án sau để trả lời: A. Vì có câu văn viết chưa đúng ngữ pháp B. V× cã c©u v¨n néi dung ch­a thËt râ rµng. C. V× gi÷a c¸c c©u ch­a cã sù liªn kÕt. HS: Tr¶ lêi: Kh«ng hiÓu néi dung ®iÒu bè muèn nãi v× gi÷a c¸c c©u ch­a cã sù liªn kÕt. GV: §äan v¨n lµ 1 chuçi c©u rêi r¹c, ch¾p nèi nh÷ng néi dung kh¸c nhau thiÕu sù liªn kÕt vÒ néi dung, En không hiểu điều bố muốn nói mục đích gián tiếp không đạt. ? Muèn ®o¹n v¨n hiÓu ®­îc cÇn ph¶i cã nh÷ng tÝnh chÊt g×? HS: Muèn ®o¹n v¨n hiÓu ®­îc cÇn ph¶i cã tÝnh chÊt liªn kÕt. GV: Chỉ có những câu văn chính xác, rõ ràng, đúng ngữ pháp thì vẫn chưa đảm bảo sẽ làm nên văn bản. Cũng như nếu chỉ có 100 đốt tre đẹp đẽ thì cũng chưa đảm bảo sẽ có 1 cây tre đẹp, muốn có cây tre 100 đốt thì 100 đốt kia phải được nối liền. Tương tự như vậy, kh«ng thÓ cã v¨n b¶n nÕu c¸c c©u, c¸c ®o¹n v¨n trong đó không nối liền nhau, mà nối liền chính là liên kết. Mét v¨n b¶n muèn hiÓu ®­îc, muèn thËt sù trë nªn v¨n b¶n th× kh«ng thÓ nµo kh«ng liªn kÕt. ? Liªn kÕt lµ g×? ( Liªn: liÒn. KÕt: nèi, buéc. Liªn kÕt  nèi liÒn nhau, g¾n bã...) ? Liªn kÕt cã vai trß ntn trong VB ? T¸c dông cña liªn kÕt? HS: Tr¶ lêi, nªu ý kiÕn. GV: Liªn kÕt cã vai trß rÊt quan trong trong VB. VËy để liên kết được các câu trong đoạn văn, các đoạn văn trong VB, cần có những phương tiện nào H: §äc l¹i ®o¹n v¨n võa ph©n tÝch. ? Hãy đối chiếu với đoạn văn trong VB " Mẹ tôi" và nhận xét vì sao đoạn văn vừa đọc trở nên khó hiểu? Hãy sửa lại đoạn văn để En có thể hiểu được ý bố? HS: §äc thÇm ®o¹n v¨n trong VB " mÑ t«i" - So s¸nh víi ®o¹n v¨n ®ang t×m hiÓu, rót ra nhËn xÐt, söa theo SGK. GV: Mặc dù mỗi câu văn đều có ý nghĩa và đúng ngữ. Hoàng ThÞ T×nh. 18. Lop7.net. - §o¹n v¨n lµ 1 chuçi c©u rêi r¹c, ch¾p nèi. Mçi c©u v¨n nªu mét sù viÖc kh¸c nhau ch­a cã sù liªn kÕt  khã hiÓu.. b. NhËn xÐt: - Liªn kÕt lµ 1 trong nh÷ng tÝnh chÊt quan träng cña v¨n b¶n, gióp v¨n b¶n dÔ hiÓu, cã nghÜa.. 2. Phương tiện LK trong VB a. Ph©n tÝch *)VÝ dô: 2a. - ND ý nghÜa gi÷a c¸c c©u trong đọan văn không thống nhÊt vµ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau.  V¨n b¶n cÇn cã sù liªn kÕt vÒ néi dung, ý nghÜa.. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 pháp, nếu đặt riêng từng câu, các câu đều đúng, có ý nghĩa. Nhưng khi đặt cạnh nhau để tạo đoạn văn thì chúng không cùng hướng tới 1 chủ đề. ND các câu văn rời rạc. Vì vậy, liên kết trong văn bản trước hết là sự kiên kết về phương diện nội dung, ý nghĩa, thể hiện ở sự liên kết về chủ đề, các ý được sắp xếp theo một trình tự hợp lí, cùng hướng tới một chủ đề, một đề tài hîp lÝ. ? Như vậy để tạo sự liên kết của văn bản ta làm thế nµo? HS: Người viết phải làm thế nào cho nội dung các c©u, c¸c ®o¹n, thèng nhÊt, g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. GV: Nhưng nếu chỉ liên kết về nội dung, ý nghĩa đã đủ chưa? ta cần phải có điều gì nữa ? – chuyển ví dụ *) VÝ dô 2b: 2. HS đọc đoạn văn 2,b –Trang 18. ? §o¹n v¨n cã mÊy c©u? §¸nh sè thø tù cho tõng c©u? HS: 3 c©u. ? Đoạn văn trích từ VB nào? Hãy đọc đoạn văn tương ứng trong VB ấy? HS: - ĐV trích từ " Cổng trường mở ra" ( lí Lan) - Đọc đoạn văn tương ứng. ? Nh­ vËy c©u 2 vµ c©u 3 chÐp thiÕu vµ sai tõ nµo? HS: - C©u 2: thiÕu côm: “Cßn b©y giê” - Câu 3: sai từ “con”. Thành từ “đứa trẻ” ? ViÖc chÐp thiÕu vµ chÐp sai Êy khiÕn cho ®o¹n v¨n ra sao? HS: Rêi r¹c, khã hiÓu. ? Vậy cụm từ “còn bây giờ”, từ “con” đóng vai trò g×?(T¹i sao chØ do chÐp thiÕu mÊy ch÷ vµ chÐp nhÇm mµ c¸c c©u v¨n ®ang liªn kÕt bçng trë nªn rêi r¹c?) HS: Thiếu LK vì không có những phương tiện liên kết - Gi÷a C1 víi C2: ThiÕu côm tõ Cßn b©y giê - Giữa C2 với C3: Từ con chép nhầm thành đứa trẻ từ đứa trẻ khiến người đọc nhầm Tg2 là nói đến 1 đối tượng khác chứ không phải con GV: Những từ ngữ thiếu ấy chính là phương tiện liên kÕt v¨n b¶n b»ng ng«n ng÷. ? Ngoµi sù liªn kÕt vÒ néi dung, ý nghÜa, v¨n b¶n cÇn cã sù liªn kÕt nµo kh¸c? HS: PBYK nh­ b¶ng chÝnh.. - ThiÕu sù liªn kÕt v×: ThiÕu từ ngữ làm phương tiện liên kÕt..  VB cÇn cã sù liªn kÕt bằng những phương tiện ng«n ng÷ thÝch hîp (tõ, c©u). 3. Ghi nhí: SGK/18. ? Kh¸i qu¸t l¹i: Vai trß, t¸c dông cña liªn kÕt? §Ó v¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt cÇn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè. Hoàng ThÞ T×nh. 19. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 nµo? HS: - PB theo ghi nhí. - §äc ghi nhí / 18. II. LuyÖn tËp. Hoạt động 3: Luyện tập. Bài tập 1(18): Sắp xếp các câu văn theo 1 thứ tự hợp lý để tạo đoạn văn có tính liên kết chÆt chÏ. - HS dựa vào sự liên kết về nội dung và hình thức để sắp xếp các câu theo thứ tự : (1) (4) - (2) - (5) - (3). BT2 (19) - C¸c c©u v¨n kh«ng cã sù liªn kÕt v× : néi dung, ý nghÜa kh«ng thèng nhÊt vµ g¾n bã chÆt chÏ: mçi c©u lµ 1 sù viÖc kh¸c nhau. BT3(19) §iÒn tõ vµo chç trèng, t¹o sù liªn kÕt. - Các từ lần lượt sẽ điền : Bà - Bà - cháu - Bà - bà - cháu - thế là. GV: Sự liên kết trong doạn văn ấy bằng cách lặp lại 1 số từ ở câu văn trước với câu sau. Cách sử dụng phương tiện liên kết là phép lặp sẽ học sau. BT4: Hai c©u v¨n nÕu t¸ch ra khái nh÷ng c©u kh¸c trong VB th× cã vÎ rêi r¹c v× mçi câu nói về 1 sự việc, câu trước chỉ nói về mẹ, câu sau về con. Nhưng đoạn văn không chỉ có hai câu đó mà còn câu 3 đứng tiếp sau, kết nối 2 câu trên thành 1 thể thống nhất, làm toàn đoàn văn vẫn LK với nhau chặt chẽ và chúng vẫn đặt cạnh nhau, không cần söa. IV. Cñng cè: - HS kh¸i qu¸t néi dung bµi. - HS đọc phần đọc thêm: có hiểu nội dung đoạn văn khôngvà giải thích vì sau? V. Hướng dẫn về nhà - Thuéc ghi nhí , lµm BT 1,2,3 (SBT/8) - Viết đoạn văn - chủ đề về mẹ - có sử dụng sự liên kết giữa các câu. E. Rót kinh nghiÖm. Hoàng ThÞ T×nh. 20. Lop7.net. Trường TH & THCS Dân Chủ.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>