Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 – Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 11)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy 20/8/2010. v¨n b¶n:. aTuÇn 1 – bµi TiÕt 1. cổng trường mở ra (LÝ Lan). a/ Mục tiêu cần đạt :. Gióp h/s: - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của cha mẹ đối víi con c¸i. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với mỗi con người. - TÝch hîp víi phÇn tõ ghÐp vµ liªn kÕt trong v¨n b¶n. b/ TiÕn tr×nh bµi d¹y : * ổn định lớp. *KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña h/s. *Bµi míi: Tất cả chúng ta đều đã trải qua cái buổi tối và đêm trước ngày khai giảng trọng đại và thiêng liêng chuyển từ mẫu giáo lên lớp 1. Còn vương vấn trong trí nhớ cña chóng ta bao båi håi xao xuyÕn, c¶ lo l¾ng vµ sî h·i, m¬ hå. B©y giê nhí l¹i, cã lẽ chúng ta sẽ mỉm cười và thấy thật ngây thơ, thật ngọt ngào. Thế còn tâm trạng cuả mẹ như thế nào khi cổng trường mở ra để đón đứa con yêu của mẹ? ? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ Tg & Tp?. - Gv: §©y lµ v¨n b¶n nhËt dông được viết theo phương thức biểu cảm. §ã lµ dßng ch¶y c¶m xóc cña lßng mÑ đối với con thơ qua độc thoại nội tâm cña mÑ.. - L­u ý c¸c chó thÝch lµ tõ l¸y, tõ ghÐp (1,2, 7, 10).. I) Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: Lý Lan. 2. T¸c phÈm: - lµ bµi b¸o in trªn b¸o “Yªu trΔ- 166 TPHCM - 1/9/2000. - §©y lµ 1 trong 4 v¨n b¶n nhËt dông trong CT ng÷ v¨n líp 7. II) §äc, hiÓu v¨n b¶n 1. §äc, kÓ:  §äc: - Đọc đúng chính tả, giọng nhẹ nhàng, tha thiết, đầy tình thương yêu. - Gv đọc, h/s đọc, nhận xét , sửa:  KÓ: V¨n b¶n nµy kh«ng cã cèt truyÖn, kh«ng cã sù viÖc, khi kÓ, cÇn chó ý diÔn biÕn tâm trạng của người mẹ. 2. Chó thÝch:. Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 7 – Phan ThÞ Thu HuyÒn -THCS S¬n LÔ Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Sơn Trung. N¨m häc : 2011- 2012 2 3. Bè côc: ? Văn bản này viết về việc gì? (thảo luận - Tâm trạng của mẹ trong đêm không nhãm). ngủ trước ngày khai trường đầu tiên của con: ? Vậy diễn biến tâm trạng đó như thế - Khi mÑ ng¾m con ngñ, nghÜ vÒ con. nµo? - MÑ nhí l¹i ngµy ®i häc ®Çu tiªn cña m×nh. - Mẹ nghĩ về ngày khai trường ở nước ngoµi. - Mẹ nghĩ đến ngày mai của con. 4. Ph©n tÝch: * Tâm trạng của người mẹ trong đêm HS theo dâi ®o¹n ®Çu. không ngủ trước ngày khai trường ®Çu tiªn cña con: ? Trong đêm trước ngày khai trường lần Trong đêm trước ngày khai trường đầu ®Çu tiªn cña con, t©m tr¹ng cña 2 mÑ tiªn cña con: con ®­îc biÓu hiÖn ntn? - MÑ: thao thøc kh«ng ngñ, suy nghÜ triÒn miªn. Con: Thanh th¶n, nhÑ nhµng, v« t­. ? Râ rµng lµ 2 t©m tr¹ng hoµn toµn kh¸c nhau. Vậy tại sao người mẹ lại không ngñ ®­îc? a)V× mÑ qu¸ lo sî cho con. b) V× mÑ b©ng khu©ng xao xuyÕn khi nhớ về ngày khai trường của mình. - Phương án d. c) V× mÑ qu¸ bËn dän dÑp nhµ cöa. d) V× mÑ võa tr¨n trë, suy nghÜ vÒ con, võa b©ng khu©ng nhí vÒ ngµy x­a. ? Mẹ đã không ngủ và mẹ đã suy nghĩ gì - Mẹ bâng khuâng, xao xuyến âu yếm khi ng¾m con say giÊc? nh×n con th¬ ngñ víi nh÷ng phót gi©y hạnh phúc nhất của người mẹ, của tình mÉu tö. - Mẹ xúc động nhớ lại tuổi thơ, đến thơì cắp sách tới trường, đến ngày khai giảng mµ mÑ tõng tr¶i qua. ? Và trong suy nghĩ triền miên, mẹ đã - Mẹ nhớ đến bà ngoại cũng như mấy nhí vÒ ®iÒu g×? chục năm sau con sẽ nhớ đến mẹ như đêm nay. Và bao kỷ niệm tuổi thơ cứ ngân nga trong mẹ để mẹ lại muốn truyÒn c¸i r¹o rùc, xao xuyÕn Êy sang cho con, để trong trí nhớ bé thơ ấn tượng niềm vui ngày khai trường in đậm suốt đời). ? Từ tâm trạng bâng khuâng xao xuyến - Mẹ nghĩ đến ngày khai trường ở nước đó, bà mẹ nghĩ về 1 ngày khai trường ở Nhật. nước Nhật. Hãy tìm câu văn giúp em - “ Ai cũng biết rằng…” nhận thấy sự chuyển đổi tâm trạng của - Đó là cách chuyển đổi rất tự nhiên tạo mÑ? sù liÒn m¹ch gi÷a c¸c ý trong ®o¹n v¨n. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Sơn Trung ? Trong niÒm mong ­íc cña mÑ vÒ quang cảnh ngày khai trường sẽ diễn ra ở nước ta, có 1 câu văn nói lên được tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trÎ. §ã lµ … ? Em hiểu câu văn đó như thế nào? (Th¶o luËn nhãm). ? H·y nªu nh÷ng nhËn xÐt vÒ c¸ch d®, thể hiện tâm trạng của người mẹ trong v¨n b¶n? ? Bµi v¨n gióp em hiÓu ®­îc g×? H/s đọc ghi nhớ. ? qua phân tích văn bản, ta đã hiểu nhiều về tâm sự của người mẹ. Có phải người mÑ ®ang trùc tiÕp nãi víi con? C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông ntn?. N¨m häc : 2011- 2012 3 - ¦íc m¬ trÎ em nhËn ®­îc sù ch¨m sóc, giáo dục với tất cả tình thương yêu cña x· héi. - “§i ®i con,…” =>sự tin tưởng, khích lệ con: Con mẹ sẽ từ mái ấm gia đình đến với mái trường thân yêu, sẽ được lớn lên.Thế giíi kú diÖu cña hiÓu biÕt phong phó, của những t/c mới, con người mới, quan hệ mới sẽ mở ra, sẽ đến với con. Con của mẹ sẽ dần bước vào đời. III) Tæng kÕt - Ghi nhí - NT: C¸ch thÓ hiÖn t©m tr¹ng nhá nhÑ, s©u l¾ng. - ND: Hiểu được tấm lòng thương yêu sâu nặng của người mẹ ><con, vai trò to lớn của nhà trường >< cuộc đời của mỗi con người. * Ghi nhí: SGK. IV) LuyÖn tËp - Rất nhiều lời tâm sự của người mẹ tưởng như là đối với con. Nhưng thực ra người mẹ đang tâm sự với chính mình. => Lµm næi bËt t©m tr¹ng n/v, kh¾c ho¹ t©m t­ t×nh c¶m, nh÷ng ®iÒu s©u th¼m khã nãi trùc tiÕp.. ? Tỉm hiểu chủ đề của văn bản, đánh dấu vµo : A.Vai trò của nhà trường đối với con người. - Phương án A. B.T/c s©u nÆng cña mÑ >< con. C.C¶ hai ý trªn.. *Hướng dẫn về nhà - Viết đoạn văn triển khai câu chủ đề: “ Bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra” - Lµm bt1 - So¹n : :MÑ T«i” - Đọc thêm : “Trường học”, "Đưa con vào lớp học" - Nguyễn Sĩ Đại. - H¸t tËp thÓ: "Ngµy ®Çu tiªn ®i häc". .................................................o0o........................................................... Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Sơn Trung. v¨n b¶n:. N¨m häc : 2011- 2012 Ngµy 24 / 8 /2011. 4. TiÕt 2. mÑ t«i (Et- mônđôđơ Amixi). a/ Mục tiêu cần đạt Gióp hs: 1. KiÕn thøc: - Sơ giản về tác giả Et-môn đô đơ A- mi -xi - cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lý và có tình của người cha khi con m¾c lçi. - NghÖ thuËt biÓu c¶m trùc tiÕp qua h×nh thøc mét bøc th­ 2. Kü n¨ng : - Đọc hiểu văn bản dưới một bức thư. - Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha và người mẹ trong th­. 3. Thái độ : giáo dục thái độ tôn trọng yêu thương cha, mẹ b/ TiÕn tr×nh bµi d¹y  ổn định lớp.  KiÓm tra bµi cò.  ? Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra được qua văn bản “ Cổng trường mở ra” là g×?  Bµi míi. “Riªng mÆt trêi chØ cã mét mµ th«i Và mẹ em chỉ có một trên đời” Đúng vậy , trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghÜa hÕt søc lín lao, thiªng liªng vµ cao c¶. Nh­ng kh«ng ph¶i khi nµo chóng ta cũng ý thức hết được điều đó. Có lẽ chỉ đến khi mắc lỗi lầm cta mới nhận ra tất cả. Bµi v¨n “MT” sÏ gióp chóng ta c¶m nhËn thÊy bµi häc nh­ thÕ. Môc tiªu : Nắm đặc điểm chung văn bản Phương pháp : §µm tho¹i Hs đọc chú thích * ? Em h·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶? - 1866 là sĩ quan quân đội - 1868 rêi qu©n ngò ®i du lÞch tíi nhiều nước - 1891 gia nhập đảng xã hội ý với mđ chiến đấu cho công bằng xh, vì hạnh phóc cña ndl®. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. I) Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶: - Etmôn đô đơ Amixi (1846 - 1908) là nhà văn, nhà hoạt động xh, nhà văn hoá lớn của nước ý. - Sự nghiệp văn chương của ông rất đáng tù hµo, trªn nhiÒu thÓ lo¹i. 2. V¨n b¶n “MÑ t«i”: - TrÝch trong “Nh÷ng tÊm lßng…”-1886 - Vb lµ trang nhËt ký cña Emric«. - Thuéc thÓ lo¹i vb nhËt dông. Người soạn : Lê Thị Hương Ly. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Sơn Trung ? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n? - “Nh÷ng…” lµ cuèn nhËt ký cña Et 11 tuổi. Trong đó có 6 bức thư của bố và 3 bøc th­ cña mÑ göi cËu con trai. C¸ch viÕt th­ nµy lµ c¸ch gd tÕ nhÞ, s©u s¾c, thường có ở các gia đình trung lưu, trí thøc. Môc tiªu : HS n¾m ®­îc néi dung , ý nghÜa bøc th­. Phương pháp : đàm thoại, thảo luận, vận dụng. N¨m häc : 2011- 2012. 5. II) §äc - hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc:. GV HD HS đọc: Cần thể hiện được nh÷ng t©m t­ vµ t×nh c¶m buån, khæ cña 2. Chó thÝch. người cha trứớc lỗi lầm của con và sự trân trọng của người cha với mẹ của Enric«. - Chó ý c¸c chó thÝch lµ tõ ghÐp mµ dÔ nhÇm lµ tõ l¸y vµ c¸c chó thÝch lµ thµnh ng÷. 3. Bè côc: ? Theo em , vb cã bè côc ntn? Gåm 2 phÇn: - PhÇn ®Çu : 3 c©u: M® viÕt th­ cña bè và cảm xúc của E khi đọc thư đó. - PhÇn sau: Toµn v¨n bøc th­ vµ ý nghÜa của bức thư đó. 4. Ph©n tÝch: - Qua bức thư người bố gửi cho con, ? Đọc vb, cô cứ băn khoăn, hình như hình tượng người mẹ hiện lên thật cao giữa nhan đề và nội dung vb không phù cả. hợp bởi nội dung văn bản là 1 bức thư - Người mẹ chính là tiêu điểm mà các người bố gửi cho con mà nhan đề lại là nhân vật và chi tiết đều hướng tới để làm “MÑ t«i”? s¸ng tá. (Hs th¶o luËn) - Bố viết thư cho E vì E đã vô lễ, thiếu ? Và ở phần đầu trang nhật ký Enricô đã kính trọng mẹ. Bố nghiêm khắc cảnh cho chóng ta thÊy m® viÕt th­ cña bè lµ c¸o E. g×? - E xúc động vô cùng. ? Đọc thư của bố E đã có cảm xúc ntn? ? Qua thư, bố bộc lộ thái độ gì đối với E? (phiÕu ht). a) C¨m tøc - d. b) Ch¸n n¶n c) Lo ©u d) Nghiªm kh¾c buån b·. - Bè rÊt ®au lßng khi E m¾c lçi. (Sù … ? Tìm những câu văn thể hiện thái độ như một nhát dao đâm vào trái tim bố cña bè? vËy). =>Bố rất yêu thương con, rất kiên quyết, Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Sơn Trung N¨m häc : 2011- 2012 6 ? Cã ý kiÕn cho r»ng, qua nh÷ng lêi nãi nghiªm kh¾c víi E vµ nãi cho E biÕt râ đó, người bố thể hiện thiếu ty thg E? Em nỗi đau đớn, đắng cay của mình. - Bè nãi víi con b»ng giäng th­ tr×u suy thÕ nµo? mến, yêu thương. Ông nhắc lại tên con nhiÒu lÇn vµ b»ng nh÷ng lêi thñ thØ, tha thiÕt khiÕn cho lêi gi¸o huÊn cø thÊm s©u vµo t©m hån con. §ã chÝnh lµ 1 trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho E xóc động vô cùng. -Bè gîi l¹i kû niÖm vÒ mÑ. ? Ngoài việc bộc lộ thái độ của mình bố -Bố chỉ cho E thấy nỗi bất hạnh của tuổi còn dành phần lớn bức thư để gợi nhớ về thơ mồ côi mẹ và nỗi ân hận khi nhớ lại mÑ. T¹i sao l¹i nh­ vËy? đã có lúc làm mẹ đau lòng. - Ta thấy những lời giáo huấn của người ( Hs th¶o luËn) bố E thật gần gũi, cảm động như của ? Bè dïng c¸ch nãi ntn? chính người cha chúng ta vậy, bởi truyền thống đạo lí người VN ta có nhiều nh÷ng lêi khuyªn: “ C«ng cha…. Cho trßn ch÷ hiÕu…”còng thËt gi¶n dÞ mµ s©u s¾c. - §óng vËy chóng ta cÇn hiÓu ®­îc tÊm ? Qua đó em cảm nhận được những gì lòng người mẹ dành cho con, lo cho con về h/a người mẹ và ý thức được trách và điều này đã từng được diễn tả thật nhiÖm cña kÎ lµm con ntn? cảm động qua vb “MT”. =>Lòng mẹ bao la với đức hy sinh vô bê. Con c¸i k. ®­îc v« lÔ víi cha mÑ. - Bè khuyªn E xin lçi mÑ mét c¸ch kiªn ? Và h/a người mẹ cứ lớn dần trong tâm quyết. trí con để đến cuối thư bố đã khuyên E ntn? ? §äc xong bøc th­ em nhËn thÊy ®iÒu gì đã khiến E xúc động vô cùng? ( C©u hái sgk, tr¶ lêi a,c,d) ? Cã ý kiÕn cho r»ng, bøc th­ lµ mét nçi đau của người bố, một sự tức giận cực độ nhưng cũng là lời yêu thương tha thiết. Nếu em đã từng có lỗi với mẹ, em có xúc động bởi bức thư này ko? - Đảm bảo sự kín đáo tế nhị mà lại có ? Cho đến lúc này em đã hiểu vì sao bố thể nhắc nhở được nhiều lần. l¹i dïng h×nh thøc viÕt th­ cho em? => §©y chÝnh lµ mét bµi häc vÒ c¸ch øng xö. Chính bởi vậy, nhan đề vb là "MT" mà chóng ta vÉn c¶m nhËn ®­îc t×nh cha Êm ¸p. Bè d¹y cho biÕt nghÜ ? Em cã biÕt nh÷ng c©u th¬ nµo viÕt Réng l¾m lµ mÆt bÓ riêng để dành tặng bố? Dµi lµ… Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Sơn Trung. N¨m häc : 2011- 2012 7 (X Quúnh) III.Tæng kÕt Mẹ tôi là bài ca tuyệt đẹp để lại trong ? Học văn bản này em có những cảm chúng ta h/a cao đẹp thân thương của nhËn g× ? người mẹ hiền, người cha mẫu mực. Văn bản đã giáo dục chúng ta bài học hiếu thảo, đạo làm con. Tất cả được thể hiện bằng cách viết thư tế nhị mà sâu sắc đạt hiÖu qu¶ gi¸o dôc cao. IV. LuyÖn tËp - Đọc diễn cảm đoạn thư thể hiện vai trò lớn lao của người mẹ. - Kể lại sự ân hận của em trong một lần lỡ gây lầm lỗi để bố mẹ buồ- Đọc thêm: “Th­ göi mÑ”, “V× sao hoa cóc…” - Hát: Chỉ có một trên đời. Hướng dẫn về nhà: - Lµm bµi tËp SGK - Tại sao lại nói: câu: “Thật đáng xấu hổ…” là một câu thể hiện sự liên kết cảm xúc lớn nhất của người cha với một lời khuyên dịu dàng? Câu chuyện tâm trạng đó cã hîp lý k.? - S­u tÇm nh÷ng lêi th¬, c©u h¸t nãi vÒ c«ng cha nghÜa mÑ. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. ...............................................o0o.................................................... Ngµy 25/8/2011 TiÕt 3:. .. tõ ghÐp A/ Môc tiªu bµi häc:. 1. KiÕn thøc : - Cấu tạo của từ ghép chính phụ, từ ghép đẳng lập - Đặc điểm về nghĩa của từ ghép chính phụ, đẳng lập 2. Kü n¨ng : - NhËn diÖn c¸c lo¹i tõ nghÐp -Më réng hÖ thèng ho¸ vèn tõ - khả năng sử dụng từ khi diễn đạt. 3. Thái độ : cã ý thøc trau dåi sö dông tõ ghÐp trong nãi vµ viÕt. B/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? ở lớp 6 em đã hiểu về từ ghép. Hãy nêu khái niệm về loại từ này? Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Sơn Trung N¨m häc : 2011- 2012 8 * Bµi míi: Trªn c¬ së nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tõ ghÐp, giê häc h«m nay, chóng ta sÏ cïng tÈm hiốu kư hŨn vồ cÊu tÓo vÌ nghườ cĐa cĨc loÓi tõ ghƯp. Môc tiªu : N¾m ®­îc cÊu t¹o cña c¸c lo¹i tõ ghÐp. Phương pháp : đàm thoại, vận dông - Học sinh đọc ví dụ 1 SGK.. I. c¸c loai tõ ghÐp :. 1. VÝ dô : SGK 2. NhËn xÐt :. ? Xác định các từ ghép có trong 2 VD a, b thuéc phÇn 1. - bµ ngo¹i, th¬m phøc. ? C« cã thªm tõ ghÐp “bµ néi”. - bµ néi H·y so s¸nh nÐt nghÜa gièng vµ kh¸c - bµ ngo¹i nhaugi÷a 2 tõ “bµ néi”, “bµ ngo¹i”? + NÐt chung nghÜa lµ bµ. + NÐt nghÜa riªng lµ do t¸c dông bæ sung nghÜa cña c¸c tiÕng "néi", "ngo¹i". ? Qua đó em có nhận xét như thế nào + “bà” – tiếng chính. vÒ vai trß cña 2 tiÕng trong mçi tõ + “néi”, “ngo¹i” – tiÕng phô. ghÐp trªn? ? Tõ nhËn xÐt trªn, em h·y gäi tªn => §ã lµ 2 tõ ghÐp CP. cho 2 từ ghép đó? ? Tương tự như vậy, em hãy so sánh 2 - “thơm phức” tõ ghÐp “th¬m phøc” vµ “th¬m ng¸t”? - “th¬m ng¸t” => Hai tõ ghÐp CP. ? Trong các từ ghép CP đó, em thấy + Tiếng chính thường đứng trước, vị trí của các tiếng C, P thường như Tiếng phụ thường đứng sau. thÕ nµo? ? Nh­ vËy, em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ghÐp - Tõ ghÐp CP: cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô chÝnh phô? bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh. TiÕng chÝnh ( G lưu ý trường hợp một số từ ghép đứng trước, tiếng phụ đứng sau. CP H¸n ViÖt cã vÞ trÝ c¸c tiÕng CP ngược lại: lục quân, hải quân …) - HS theo dâi phÇn 2. ? C¸c tiÕng trong 2 tõ ghÐp “quÇn - Tõ ghÐp: ¸o”, “trÇm bæng” cã ph©n ra tiÕng C- “quÇn ¸o”, “trÇm bæng” kh«ng ph©n ra P kh«ng? tiÕng chÝnh, tiÕng phô mµ c¸c tiÕng b×nh đẳng với nhau về mặt ngữ pháp. ? Dựa vào kến thức đã học, em hãy => Đó là 2 từ ghép đẳng lập. gọi tên 2 từ ghép đó? ? Vậy em hiểu thế nào là từ ghép * Từ ghép đẳng lập: có các tiếng bình đẳng lập? đẳng về mặt ngữ pháp, không phân tiếng chính, tiếng phụ, có thể đảo vị trí các tiếng. Bµi tËp nhanh: Xác định từ ghép ĐL, CP trong đoạn th¬: “Xu©n nµy vui TÕt l¹i vui quª Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Sơn Trung Lai chuyÖn lµm ¨n, chuyÖn héi hÌ Xanh biếc đầu xuân hương mạ sớm Giậu tầm xuân nở, bướm vàng hoe”. (NguyÔn BÝnh). ? Vẽ sơ đồ từ ghép và nêu đặc điểm tõ ghÐpCP, tõ ghÐp §L. Môc tiªu : N¾m ®­îc nghÜa cña tõ ghÐp. Phương pháp :Đàm thoại, vận dụng. N¨m häc : 2011- 2012. 9. 3. Ghi nhí: SGK. II. nghÜa cña tõ ghÐp :. 1) VÝ dô: 2) NhËn xÐt: ? So sánh nghĩa của từ “bà ngoại” với - “bà ngoại”: Người phụ nữ sinh ra mẹ nghÜa cña tiÕng “bµ”. m×nh. - “bà”: người phụ nữ sinh ra bố hoặc mẹ m×nh. => NghÜa cña tõ “bµ ngo¹i” hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh “bµ”. ? Cho 1 vÝ dô tõ ghÐp C-P vµ so s¸nh - VD: mÑ - mÑ nu«i. nghÜa theo c¸ch trªn? ? Em cã nhËn xÐt chung vÒ nghÜa cña * NghÜa cña tõ ghÐp C-P hÑp h¬n nghÜa cña tõ ghÐp C-P nh­ thÕ nµo? tiÕng chÝnh. C¸c tiÕng trong tõ ghÐp C-P cã t/c ph©n nghÜa. ? Với các từ ghép ĐL, nghĩa của từ - “Quần”: trang phục cho phần dưới cơ thể. ghÐp so víi nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o - “¸o”: trang phôc cho phÇn trªn c¬ thÓ. nªn nã nh­ thÕ nµo? => “quÇn ¸o”: trang phôc nãi chung. => NghÜa cña tõ “quÇn ¸o” kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña c¸c tiÕng. §ã còng chÝnh lµ nhËn xÐt vÒ nghÜa cña tõ ghÐp §L. ? Nªu ghi nhí vÒ nghÜa cña tõ ghÐp. 3. Ghi nhí: SGK Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi häc.. III. luyÖn tËp:. Bµi tËp 1 - Ph©n cho 2 dÉy chuÈn bÞ 2 phÇn: ghÐp C-P, ghÐp §L. - Cử đại diện lên bảng. Bµi tËp 2 - Th¶o luËn theo bµn. - Trß ch¬i “c¸ mËp tÊn c«ng”. - Phân biệt trường hợp không phải là từ ghép C-P: “bút mực”, “ăn uống”, “trắng xanh”, “vui tươi”. Bµi tËp 3 - T¹o tõ ghÐp §L. - PhiÕu häc tËp. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Sơn Trung. N¨m häc : 2011- 2012 10 Bµi tËp 4 - “sách, vở” là 2 DT chỉ sự vật tồn tại dưới dạng cá thể nên có thể dùng các số từ 1, 2 …để đếm được. - “sách vở” là từ ghép ĐL chỉ chung cả loại nên không thể dùng số từ đếm. Bµi tËp 5 Không phải mọi thứ hoa màu hồng đều gọi là hoa hồng. “hoa hång”: tõ ghÐp C-P chØ tªn gäi cña 1 lo¹i hoa. Bµi tËp 6 Các từ ghép: “mát tay”, “mát lòng”…thuộc trường những tính chất còn các tiếng tạo nên nó lại có thể thuộc trường những sự vật. Bµi tËp 7 Máy hơi nước than tæ ong b¸nh ®a nem IV. hướng dẫn về nhà :. - Hoµn thµnh bµi tËp. - ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông tõ ghÐp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. .......................................o0o............................................. Ngµy 25/ 8/ 2011 TiÕt 4: liªn kÕt trong v¨n b¶n A/ Môc tiªu bµi häc: 1. KiÕn thøc :. - Kh¸i niÖm liªn kÕt trong v¨n b¶n - Yªu cÇu liªn kÕt trong v¨n b¶n 2. Kü n¨ng : - NhËn diÖn vµ ph©n tÝch tÝnh liªn kÕt trong v¨n b¶n. - ViÕt c¸c ®o¹n v¨n, bµi v¨n cã tÝnh liªn kÕt. 3. Thái độ : có ý thức liên kết câu, đoạn khi viết văn bản. B/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: - Em hiÓu v¨n b¶n lµ g×? V¨n b¶n cã nh÷ng t/c nµo? ( Văn bản là chuỗi lời nói miệng hay bài viết có chủ đề thống nhất, có liên kết, mạch lạc, vận dụng pthức biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích giao tiếp). Văn b¶n cã tÝnh liªn kÕt, tÝnh m¹ch l¹c. * Bµi míi: Mét trong nh÷ng t/c quan träng nhÊt cña v¨n b¶n lµ tÝnh liªn kÕt. Bëi v× chóng ta sÏ kh«ng thÓ hiÓu ®­îc mét c¸ch cô thÓ vÒ vb¶n, còng nh­ khã cã thÓ tlËp ®­îc nh÷ng v¨n b¶n tèt, nÕu nh­ v¨n b¶n Êy thiÕu tÝnh liªn kÕt. VËy …. Môc tiªu : N¾m kh¸i niÖm liªn kÕt, I. liên kết và phương tiện biết các phương tiện liên kết. liªn kÕt trong v¨n b¶n : Phương pháp : đàm thoại, vận dụng 1. TÝnh liªn kÕt cña v¨n b¶n : a, VÝ dô: SGK. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Sơn Trung - §äc VD a (SGK).. N¨m häc : 2011- 2012 b, NhËn xÐt: - ch­a.. 11. ? Đọc mấy câu đó trong thư, Enricô đã hiÓu bè muèn nãi g× víi m×nh ch­a? ? Enric« ch­a hiÓu th× t¹i lý do nµo? a) Vì có câu văn viết chưa đúng ngữ ph¸p. b) Vì có câu văn nội dung chưa thật rõ - Phương án C. rµng. c) V× gi÷a c¸c c©u ch­a nèi liÒn víi nhau, g¾n bã víi nhau. + Gi¶i nghÜa: Liªn kÕt”: kÕt l¹i víi nhau. => Các câu văn đã được viết đúng ngữ (kÕt : buéc l¹i, th¾t l¹i). ph¸p, néi dung ý nghÜa tõng c©u v¨n ? Em có thể đối chiếu VD a này với chính xác, rõ ràng nhưng chưa tạo nên nguyên bản đã học để thấy VD này được văn bản. Bởi vì giữa các câu trong VD đó không nối liền với nhau, không cßn thiÕu c¸c ý nµo? VËy muèn cho VD a trë thµnh ®o¹n g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. (thiÕu tÝnh liªn v¨n cã thÓ hiÓu ®­îc th× cÇn ph¶i t¹o kÕt). d. Ghi nhí: SGK. cho VD cã yÕu tè liªn kÕt. - Liªn kÕt lµ g¾n liÒn, g¾n chÆt víi nhau. ? Qua VD em hiÓu liªn kÕt lµ g×? Liªn - Liªn kÕt v¨n b¶n lµ … kÕt v¨n b¶n nghÜa lµ nh­ thÕ nµo? GV: Chuyển ý: Người viết cần phải 2. Phương tiện liên kết trong biết sử dụng phương tiện gì để tạo nên văn bản: tÝnh liªn kÕt trong v¨n b¶n? a, VÝ dô: VD a (SGK), VD 2b. b, NhËn xÐt: ? Trë l¹i VD a, em cã thÓ nªu râ cÇn + Trong VD a: sửa những điểm nào để VD a trở thành - Các ý với nhau, các ý với chủ đề không v¨n b¶n hiÓu ®­îc? g¾n liÒn nhau. - C¸c diÔn biÕn, t×nh tiÕt kh«ng g¾n liÒn phục vụ cho chủ đề. => ThiÕu liªn kÕt vÒ néi dung ý nghÜa. Nh­ng nÕu mét v¨n b¶n chØ cã sù liªn kết về nội dung ý nghĩa đã đủ chưa. XÐt VD 2b : + Trong VD 2b: ? H·y so s¸nh nh÷ng c©u trong VD b với những câu tương đương trong văn b¶n “CTMR” ? ? C©u v¨n ë VD b thiÕu yÕu tè nµo? - ThiÕu tõ ng÷ chØ tr×nh tù sù viÖc. dïng sai ë tõ ng÷ nµo? ( tõ “b©y giê”) - Dùng từ ngữ để thay thế thiếu chính xác (dùng “đứa trẻ” thay “con” trong trường hîp nµy lµ kh«ng phï hîp). => ThiÕu liªn kÕt vÒ h×nh thøc. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Sơn Trung N¨m häc : 2011- 2012 ? Em cã thÓ bæ sung vµ thay thÕ cho VD b hoµn chØnh nh­ thÕ nµo? ? Vậy để văn bản có tính liên kết cần phải bảo đảm những yêu cầu gì - HS đọc. *) Ghi nhí: sgk III. luyÖn tËp :. 12. Bµi tËp 1 Ví dụ thiếu tính liên kết về hình thức (thứ tự các câu không hợp lý). Từ đó dẫn tới thiếu tính liên kết về nội dung ( dùng ý câu này để tìm câu tiếp theo). Söa: 1- 4 - 2 - 5 - 3 Bµi tËp 2 Cã 2 ý kiÕn: + A- Đoạn văn đã có sự liên kết vì các câu trong đoạn đều có “mẹ tôi”. + B- §o¹n v¨n ch­a cã sù liªn kÕt v× c¸c c©u trong ®o¹n kh«ng nãi cïng mét néi dung. ( Th¶o luËn nhãm). Bµi tËp 3 - Xác định đoạn văn thiếu tính liên kết ở phương diện nào? ( Phương diện hình thức: Thiếu từ ngữ chỉ n/vật và từ ngữ để chuyển ý. - Các từ ngữ ở chỗ trường, trong nguyên văn, lần lượt: bà, bà,cháu ,bà , bà, ch¸u, thÕ lµ. Bµi tËp 4 - Đọc 2 câu văn: “Đêm nay mẹ không ngủ được. Ngày mai là ngày khai trường cña con”. ? Cã ý kiÕn cho r»ng: Hai c©u trªn viÕt vÒ 2 kh«ng gian, thêi gian kh¸c nhau víi 2 sù viÖc, 2 nh©n vËt kh¸c nhau. Cã ph¶i sù liªn kÕt gi÷a chóng thiÕu chÆt chÏ? VËy vì sao chúng vẫn được đặt cạnh nhau trong văn bản đã học? ( NÕu t¸ch, chØ cã 2 c©u trªn th× chóng lµ 2 c©u rêi nhau. Nh­ng 2 c©u nµy ®­îc đặt trong văn bản khi còn có câu thứ 3 đứng tiếp sau kết nối 2 câu trên thành 1 thể thèng nhÊt lµm cho toµn ®o¹n v¨n trë lªn liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau.) * Hướng dẫn về nhà: - Hoµn thµnh bµi tËp. - Viết đoạn văn ngắn và chỉ rõ tính liên kết trong đó (hình thức, nội dung ). - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. ...................................................o0o..................................................... Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Sơn Trung. N¨m häc : 2011- 2012. 13. Ngµy so¹n: 27/8/2010 Ngµy d¹y :30/8/2010 TiÕt 5, 6: v¨n b¶n:. cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª Kh¸nh Hoµi. A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh: - ThÊy ®­îc nh÷ng t×nh c¶m ch©n thµnh, s©u nÆng cña 2 anh em trong c©u chuyện; cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. - Biết thông cảm và sẻ chiavới những người bạn có hcảnh như vậy - Thấy được cái hay của truyện ở cách kể chân thật, cảm động theo ngôi thứ nhÊt víi c¸c chi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt còng nh­ sù s¸ng t¹o cña bè côc vµ chuyÓn m¹ch trong v¨n b¶n. B/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? H·y nªu bµi häc mµ em c¶m nhËn ®­îc qua v¨n b¶n “ MÑ t«i”. - KiÓm tra so¹n bµi. * Bµi míi: Hạnh phúc biết bao khi những trẻ thơ được sống yên vui dưới mái ấm gia đình trong tình thương yêu của bố, mẹ. Và đau khổ biết bao đối với những đứa con thơ. khi bè mÑ bá nhau khiÕn chóng ph¶i sèng trong c¶nh chia ly. Chóng ta sÏ cïng sÎ chia nçi ®au nµy víi 2 b¹n Thµnh vµ Thuû trong v¨n b¶n. TiÕt1 I.§äc- Chó thÝch: 1. T¸c gi¶: Kh¸nh Hoµi GV: Gọi học sinh đọc chú thích. ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ Tg 2. T¸c phÈm: & Tp? - §­îc trao gi¶i nh× trong cuéc thi viÕt vÒ quyÒn trÎ em do ViÖn KHGD vµ Tæ chøc cøu trî trÎ em ë Thuþ §iÓn – 1992 trao. - Lµ v¨n b¶n nhËt dông nãi vÒ quyÒn trÎ em. Ii. đọc và hiểu văn bản :. - GV Hướng dẫn HS đọc 1. §äc, tãm t¾t v¨n b¶n: Đọc giọng xúc động xen những lời a. đọc bộc lộ thái độ thảng thốt, đau đớn b. Tóm tắt: cña t©m tr¹ng nh©n vËt. Bè mÑ chia tay nhau, Thµnh vµ Thuû còng ph¶i xa nhau. - §å ch¬i cña 2 anh em, còng ph¶i bÞ chia đôi. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Sơn Trung. - Chó ý c¸c chó thÝch lµ c¸c tõ ghÐp.. N¨m häc : 2011- 2012 14 - Dằn vặt, đau khổ, 2 anh em ra trường tạm biÖt c« gi¸o vµ c¸c b¹n cña Thuû. - Thuỷ quyết định nhường đồ chơi cho anh vµ do vËy, nh÷ng con bóp bª kh«ng bÞ chia đôi. 2. Chó thÝch: SGK.. 3. KÕt cÊu & ng«i kÓ: a, T×m hiÓu kÕt cÊu cña truyÖn: - Đây là câu chuyện cảm động của 2 anh em ? TruyÖn viÕt vÒ ai? ViÖc g×? chia tay nhau khi mÑ cïng em sÏ ph¶i rêi gia ?Ai là nhân vật chính? (Thảo luận đình sau khi bố mẹ li dị. nhãm). * Nh©n vËt chÝnh: 2 anh em. * Cèt truyÖn: ? TruyÖn cã kÕt cÊu nh­ thÕ nµo? Më truyÖn: Tõ ®Çu…m¬ th«i. Th©n truyÖn: TiÕp… nh­ vËy. KÕt truyÖn: cßn l¹i. + Cã sù viÖc, cã t×nh tiÕt. + Cã më ®Çu, cã kÕt thóc. * C¸c sù viÖc chÝnh: ? Nªu c¸c sù viÖc chÝnh? - ChuÈn bÞ cho mét cuéc chia li, b¾t ®Çu lµ một đêm mất ngủ của 2 anh em Thành và Thuû. - Chia đồ chơi – chia búp bê. - LuyÕn tiÕc kû niÖm. - Chia tay c« gi¸o vµ c¸c b¹n cña Thuû. - MÑ vµ em Thuû ra ®i. - Thµnh ë l¹i trong nçi ®au khæ, mÊt m¸t. b, Ng«i kÓ ? TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i nµo? - kÓ theo ng«i thø nhÊt vµ lµ lêi cña Thµnh vµ Thuû. ? C¸ch dïng ng«i kÓ nh­ vËy cã t¸c dông g×?. => T¸c dông:T¹o lªn tÝnh ch©n thùc, c¶m động; diễn tả sâu sắc những đau khổ, tình cảm trong sáng của Thuỷ và Thành trước bi kịch gia đình. TiÕt 2 (tiÕp theo) 4. Ph©n tÝch: a. Hình ảnh hai đứa trẻ: ? C©u chuyÖn më ®Çu b»ng sù viÖc * Sù viÖc: nµo? Chia đồ chơi =>hết sức đột ngột, bất ngờ. ? Cách tạo sự việc mở đầu câu - Tác dụng: gây bất ngờ, bắt người đọc ngạc chuyÖn nh­ vËy cã t¸c dông g×? nhiªn vµ muèn dâi theo d/biÕn cña c©u chuyện để tìm hiểu nguyên nhân. ? Lệnh chia đồ chơi ấy đã dẫn -Tâm trạng: Thành nhìn cặp mắt xưng húp vì Thành đến với tâm trạng như thế khóc nhiều Đêm qua cả 2 anh em đều khóc nµo? vì gia đình tan vỡ. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS Sơn Trung N¨m häc : 2011- 2012 15 ? Và qua lời kể của Thành em có -Cuộc sống: Gia đình khá giả, anh em vui vẻ thể h/dung cuộc sống của 2 anh em yêu thương nhau. trước đó như thế nào? * T×nh c¶m cña 2 anh em: ? Hoàn cảnh đã đổi thay, song tình - Thân thiết, thương yêu, chia sẻ, quan tâm tới c¶m cña 2 anh em Thuû vµ Thµnh nhau. ntn? §­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng chi + Thuû v¸ ¸o cho anh, + Thành giúp em học bài, đón em đi học về. tiÕt nµo? - Trong đêm qua, khi nghe em gái khóc thì Thành đau khổ, “nước mắt…” . - Mờ sáng, Thành rón rén ra vườn. Thuỷ “lÆng lÏ”, anh “kÐo em ngåi xuèng”. - Khi em nhí, mong ®­îc gÆp vµ chµo bè th× Thµnh xãt xa nh×n em. ? Em có nhận xét gì về cuộc sống => Gia đình khá giả, anh em vui vẻ yêu của các em trước đó? thương nhau). ? Thái độ của 2 em khi được lệnh - Khi được lệnh của mẹ chia đồ chơi, Thành của mẹ chia đồ chơi được biểu hiện và Thuỷ nhường nhau. ntn? ? Em có cảm xúc gì khi đọc đến - Trong ngày hôm qua, kỷ niệm giữa 2 anh ®o¹n nµy? em thËt ngät ngµo, trµn ®Çy h¹nh phóc. ThÕ mà hôm nay thôi, hai đứa trẻ dường như đã “già” đi rất nhiều trước nỗi đau, trước tai hoạ gi¸ng xuèng ®Çu chóng – cha mÑ ly h«n. ThËt lµ xãt xa! ? Có ý kiến cho rằng cảnh chia đồ * Cảnh chia đồ chơi: chơi đã nói lên tình anh em thắm thiÕt cña Thµnh vµ Thuû. Em cã đồng ý ko? Chúng ta hãy cùng chøng kiÕn c¶nh nµy. _ Lần thứ hai, lệnh chia đồ chơi - Hai anh em muốn dành toàn bộ kỷ niệm cho của mẹ lại vang lên. Vậy mà tại sao người mình thương yêu. 2 anh em vẫn không chịu nghe lời? - Chúng không chia đồ chơi đồng nghĩa với viÖc chóng kh«ng muèn chia tay nhau. ? Trong sự việc này, thái độ của - Thành nhường 2 búp bê cho Thuỷ. Một mặt Thuû ®­îc béc lé rÊt râ. Em h·y Thuû kh«ng muèn 2 bóp bª ph¶i xa nhau. ph©n tÝch? MÆt kh¸c Thuû l¹i sî kh«ng cã vÖ sü g¸c cho anh Thµnh. ? Em có nhận xét gì về thái độ đó => Đó là thái độ bộc lộ tâm trạng đầy mâu cña Thuû? thuÉn cña 1 trÎ th¬ khi ph¶i chÞu søc Ðp t×nh c¶m qu¸ lín. ? Mặc dầu vậy, cuối cùng Thuỷ đã - Thuỷ nhường cả 2 búp bê cho anh. chän c¸ch gi¶i quyÕt ntn? ? Qua đây em có nhận xét gì về => Thuỷ là em bé gái giàu lòng vị tha, thương nh©n vËt nµy? anh, thương cả những con búp bê vô tội và thà mình chịu chia lìa chứ không để búp bê phải chia tay. ? Tuy vậy anh em Thành và Thuỷ * Cuộc chia li đầy nước mắt Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS Sơn Trung N¨m häc : 2011- 2012 16 vÉn ph¶i xa nhau. H·y t×m c¸c chi + Thuû: - run lªn bÇn bËt, kinh hoµng. - CÆp m¾t tuyÖt väng, hai bê mi tiết thể hiện tâm trạng và thái độ s­ng mäng. cña 2 em trong cuéc chia li nµy? - như người mất hồn. - mÆt t¸i xanh nh­ tµu l¸ + Thµnh: - thao thøc. - nước mắt tuôn trào như suối. - cười cay đắng, khóc nấc lên. ? Những chi tiết đó thể hiện điều => nỗi đau đớn đến tột cùng của Thành và g×? Thuû? ? Mang trong lßng nçi ®au v« bê, Thành và Thuỷ trở lại trường cũ t¹m biÖt c« gi¸o vµ c¸c b¹n cña Thuû? Em h·y t×m chi tiÕt c¶m động nhất trong cuộc chia tay này? (Th¶o luËn). ? Emcã c¶m xóc g× vÒ cuéc chia li nµy?. - Lçi nµy thuéc vÒ ai? (HS th¶o luËn). ? §Ó diÔn t¶ thËt s©u s¾c nh÷ng điều đó, người viết đã lựa chọn c¸ch kÓ ntn? ? ViÖc ®­a vµo ®o¹n v¨n miªu t¶ c¶nh buæi s¸ng lóc Thµnh vµ Thuû ®ang buån vµ c¶nh ®­êng phè khi 2 anh em Thµnh thuû ra khái cæng trường có ý nghĩa như thế nào?. + Chia tay c« gi¸o vµ c¸c b¹n: - Cô giáo tái mặt, nước mắt giàn giụa. - C¸c b¹n khãc oµ.. - Cã thÓ nãi ®©y lµ mét c¶nh buån tª t¸i, g©y xúc động mạnh mẽ. Cha mẹ bỏ nhau, anh em li t¸n, cã bè th× kh«ng cã mÑ. §èi víi Thuû, hoµn c¶nh khiÕn em ph¶i bá häc gi÷a trang đời tuổi thơ. Sẽ không còn một bé Thuỷ ngây th¬ rÝu rÝt bªn anh trai sau mçi buæi tan trường. Thay vào đó là một bé Thuỷ lang thang đầu đường xó chợ để tự kiếm kế sinh nhai. Nỗi đau đó không chỉ riêng của Thành và Thuỷ mà đó là nỗi đau của nhiều trẻ thơ hiÖn nay, nçi ®au cña toµn XH. - KÓ theo ng«i thø nhÊt c¸ch kÓ kÕt hîp gi÷a hiÖn t¹i víi qu¸ khø, kÕt hîp miªu t¶ & kÓ.. - Cuộc sống vẫn bình yên, đời vẫn đẹp với dßng ch¶y thêi gian, s¾c mµu, c¶nh vËt vÉn tù nhiên. Chỉ riêng gia đình Thành và Thuỷ, chỉ riêng 2 em đang chịu đựng tấn bi kịch vô cïng lín. VËy c¸c em biÕt ngá cïng ai? => Cách tạo hình ảnh, cảnh vật đối lập với tâm trạng con người càng làm khắc sâu tâm tr¹ng. ? Qua đây tác giả muốn nhắn gửi - Mỗi người cta hãy lắng nghe và chú ý hơn ®iÒu g×? nữa những gì đang diễn ra đằng sau sự hối hả của c/s thường ngày để mà có thể san sẻ nỗi đau cùng đồng loại. Và nhất là những người lµm cha, lµm mÑ h·y cè g¾ng tíi møc cã thÓ, đừng để hạnh phúc tuột khỏi tay những trẻ Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS Sơn Trung. N¨m häc : 2011- 2012 th¬ v« téi.. 17. IiI. tæng kÕt:. ? Nªu ý nghÜa cña v¨n b¶n? Trong v¨n b¶n: Lêi kÓ gi¶n dÞ, kh«ng ? Khái quát lại thành công của có xung đột ồn ào, phù hợp tâm trạng nhân nghÖ thuËt kÓ chuyÖn. vËt. C¸ch kÓ chuyÖn kh¸ tù nhiªn, ch©n thËt, nhiÒu chi tiÕt bÊt ngê. Lùa chän ng«i kÓ t¹o tÝnh ch©n thùc qua con m¾t vµ suy nghÜ cña người trong cuộc. Yếu tố miêu tả được khéo lÐo gµi xen vµo gi÷a c¸c yÕu tè tù sù nh»m béc lé t©m tr¹ng, c¶m xóc, suy nghÜ cña nh©n vËt. * Ghi nhí: SGK. iV. luyÖn tËp :. ? Trong truyện những con búp bê không chia tay, vậy điều đó có mâu thuẫn với nhan đề? ? H×nh ¶nh nh÷ng con bóp bª gîi cho em suy nghÜ g×? => Bóp bª trong s¸ng, ng©y th¬, v« téi hay chÝnh lµ Thµnh vµ Thuû? Chúng không có lỗi song chúng là những nạn nhân phải chịu đựng nỗi khổ đau. - Đọc bài đọc thêm. * Hướng dẫn về nhà : - ViÕt ®o¹n v¨n d/t¶ c¶m xóc cña em khi häc xong v¨n b¶n. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. ..................................................o0o........................................... Ngµy so¹n:31/8/2010 Ngµy d¹y: 3/9/2010 Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS Sơn Trung. N¨m häc : 2011- 2012. 18. TiÕt 7: tËp lµm v¨n:. bè côc trong v¨n b¶n A/ Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh hiÓu: - Tầm quan trọng của bố cục trong văn bản. Trên cơ sở đó có ý thức xây dựng bè côc khi tlËp v¨n b¶n. - Thế nào là một bố cục rành mạch và hợp lý để bước đầu xây dựng được những bè côc rµnh m¹ch, hîp lý cho c¸c bµi lµm v¨n. - TÝnh hîp lý vµ phhæ biÕn cña d¹ng bè côc 3 phÇn, nhiÖm vô cña mçi phÇn trong bố cục để từ đó có thể làm MB, TB, KB đúng hướng hơn, đạt kết quả tốt hơn. B/ TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KiÓm tra bµi cò: ? Em hiểu thế nào là liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản ? - KiÓm tra btËp. * Bµi míi: Từ những năm học trước, các em đã được làm quen với công việc xây dựng dµn bµi. Mµ dµn bµi chÝnh lµ kÕt qu¶, h×nh thøc thÓ hiÖn cña bè côc. VËy bè côc trong v¨n b¶n lµ g× vµ cÇn cã nh÷ng yªu cÇu nh­ thÕ nµo ? Hoạt động của thầy và trò _____________________________ * Học sinh ghi lại các bước trong lá đơn xin gia nhập đội TNTP Hồ Chí Minh.. KiÕn thøc c¬ b¶n. __________________________________________ _bè côc cña v¨n b¶n. * Đơn xin gia nhập đội TNTP Hồ Chí Minh: - Quèc hiÖu. - Tên đơn. - Nơi gửi đơn đến. - LÝ do, nguyÖn väng. - Lêi høa. - Lêi c¸m ¬n. Ngµy th¸ng Ký tªn - Nh÷ng néi dung trªn cÇn ®­îc s¾p xÕp theo mét trËt tù hîp lý.. ? Theo em nh÷ng néi dung Êy cã cÇn ®­îc s¾p xÕp theo mét trËt tù kh«ng? ( Giáo viên có thể đảo trật tự một vài nội dung để học sinh xác định). ->Nh­ vËy, kh«ng thÓ tuú thÝch muốn ghi nội dung nào trước, nội dung nµo sau còng ®­îc. ? VËy v× sao l¹i ph¶i theo trËt tù ndung đó? - Có như vậy người đọc văn bản mới có thể hiÓu vµ chÊp nhËn néi dung Êy ®­îc. - Vµ chính sự sắp đặt nội dung các phần trong văn b¶n theo mét tr×nh tù hîp lý ®­îc gäi lµ bè ? Em cho biết một bố cục đạt yêu cục. cÇu lµ nh­ thÕ nµo? * Ghi nhí: SGK. - §äc thÇm vÝ dô: Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS Sơn Trung ? Em h·y so s¸nh 2 vÝ dô trªn víi 2 v¨n b¶n kÓ trong ng÷ v¨n líp 6? ( ? Mçi b¶n kÓ trong 2 vÝ dô trªn gåm mÊy c©u? C¸c c©u trong mçi vÝ dô cã tËp trung trong mét ý thèng nhÊt kh«ng? ý cña ®o¹n v¨n nµy víi ®o¹n kia cã ph©n biÖt ®­îc víi nhau kh«ng?). ? VËy 2 ®o¹n kÓ nµy cã bè côc ch­a? (Và đó chưa phải là văn bản). ? VËy cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn gì để bố cục của văn bản được rành m¹ch vµ hîp lý? ? Trên cơ sở đó, em hãy sắp xếp lại 2 đoạn kể trên theo bố cục hợp lý để t¹o thµnh 2 v¨n b¶n. ( Nh­ vËy, khi kh«ng cã bè côc th× nh÷ng chuçi lêi nãi hay bµi viÕt kh«ng thÓ trë thµnh v¨n b¶n). - HS đọc. ? Qua ph©n tÝch c¸c v¨n b¶n tù sù, miêu tả đã học, em thấy văn bản thường có bố cục như thế nào? ? Nªu nvô cña tõng phÇn: MB, TB, KB trong 2 kiÓu v¨n b¶n trªn? ? Theo em, cã nhÊt thiÕt ph¶i ph©n biÖt rµnh m¹ch 3 phÇn trong 1 bè côc kh«ng? ? Cã b¹n nhËn xÐt r»ng MB chØ lµ sù tãm t¾t, rót gän cña TB, cßn KB ch¼ng qua chØ lµ sù lÆp l¹i lÇn n÷a của MB. Em thấy nhận xét đó thế nµo?. - HS đọc.. N¨m häc : 2011- 2012. 19. II. nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n :. - VÝ dô 1, 2 – SGK tr 29. - So s¸nh 2 vÝ dô víi 2 b¶n kÓ trong SGK: + C¸c c©u v¨n trong mçi vÝ dô kh«ng tËp trung 1 ý thèng nhÊt. + ý cña ®o¹n nµy víi ®o¹n kia rêi r¹c nhau, kh«ng m¹ch l¹c. + §o¹n kÓ lén xén, kh«ng t¹o høng thó vµ khã tiÕp nhËn.  Ch­a t¹o ®­îc v¨n b¶n cã bè côc.. * Ghi nhí: SGK.. III. c¸c phÇn cña bè côc:. - Thường gồm 3 phần: + Më bµi. + Th©n bµi. + KÕt bµi.. - MB không chỉ đơn thuần là sự thông báo đề tµi cña v¨n b¶n mµ cßn cè g¾ng lµm sao cho người đọc, người nghe có thể đi vào đề tài đó mét c¸ch dÔ dµng, tù nhiªn, høng thó vµ Ýt nhiều h/dung hướng đi của bài. KB không chỉ có nhiệm vụ nhắc lại đề tµi hay ®­a ra nh÷ng lêi høa hÑn, nªu c¶m tưởng … mà phải làm cho văn bản để lại ấn tượng tốt đẹp => Đó là bố cục hợp lý * Ghi nhí: SGK. IV. luyÖn tËp:. Bµi tËp 1: ? Cã thÓ cho biÕt v× sao nh÷ng bµi v¨n cña em ch­a ®­îc ®iÓm cao? - Ch­a biÕt s¾p xÕp c¸c ý cho rµnh m¹ch, hîp lý. Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7 Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS Sơn Trung - Bố cục chưa cân đối. - ThiÕu tÝnh liªn kÕt.. N¨m häc : 2011- 2012. 20. Bµi tËp 2: ? Nh¾c l¹i bè côc cña v¨n b¶n “Cuéc chia tay …”. => §ã lµ bè côc rµnh m¹ch vµ hîp lý. ? Theo em, bố cục ấy bắt đầu bằng chi tiết: “Mẹ tôi giọng khản đặc …”? ? Em cã thÓ kÓ l¹i c©u chuyÖn Êy theo mét bè côc kh¸c ®­îc kh«ng? (VD: - MÑ vµ em Thuû ra ®i, chØ m×nh Thµnh ë l¹i. - Thành nghĩ về những sự việc đã xảy ra: + Cuéc sèng g/® ®ang yªn Êm, anh em vui vÇy. + Bè mÑ th«ng b¸o viÖc li h«n. + Thái độ, tâm trạng của 2 anh em. + Chia đồ chơi...). Bµi tËp 3: - Đọc và nhận xét dự định bố cục bản bcáo của bạn. => Ch­a thËt rµnh m¹ch vµ hîp lý: + C¸c ®iÓm 1,2,3 ë th©n bµi míi chØ kÓ l¹i viÖc häc tèt chø ch­a ph¶i lµ tr×nh bµy kinh nghiÖm häc tèt. + §iÓm 4 l¹i kh«ng ph¶i nãi vÒ häc tËp. - Söa: + Thñ tôc chµo mõng, tù giíi thiÖu. + Nêu llượt từng kinh nghiệm học tập – chú ý không để kinh nghiệm bị lẫn vµo nhau. + Rút ra kết luận: Nhờ có vậy mà việc học tập của bạn đã có tb và kq cụ thể ntnµo? + Nguyện vọng muốn được nghe, trao đổi, góp ý. * Hướng dẫn về nhà : - HiÓu bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thµnh bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. ...................................................o0o...................................................... Ngµy so¹n: 4/9/2010 Ngµy d¹y:6/9/2010. TiÕt 8: tËp lµm v¨n:. m¹ch l¹c trong v¨n b¶n Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 7. Người soạn : Lê Thị Hương Ly Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>