Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 26: Đọc – Tìm hiểu văn bản: Bánh trôi nước

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 16 /10/2006 Ngµy gi¶ng: 19/10/2006 V¨n b¶n Bánh trôi nước. (Hồ Xuân Hương). TiÕt 26: §äc – T×m hiÓu v¨n b¶n A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Văn bản “Bánh trôi nước”: Thấy được thân phận chìm nổi của người phụ nữ trong x· héi Phong kiÕn. + Lòng tin của người phụ nữ về phẩm giá trong sạch của mình. + Dùng việc miêu tả (Bánh trôi nước) để biểu cảm (bộc lộ cảm nghĩ con người) đó là phép ẩn dụ đặc trưng của bài thơ. B/ Chuẩn bị: - Gi¸o viªn: Nghiªn cøu SGV. - Häc sinh: Häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi. C/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: * Hoạt động 1: KiÓm tra bµi cò ( 5 phót) ? §äc thuéc lßng diÔn c¶m ®o¹n trÝch “ Sau phót chia li” vµ cho biÕt néi dung biÓu c¶m cña bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút) Hồ Xuân Hương là người phụ nữ vừa có tài và có sắc, bà được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Thơ của bà vừa dí dỏm hài hước nhưng chứa đựng những nội dung mang tính đả kích châm biếm. Đồng thời trong thơ bà còn là tiếng nói bênh vực người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Một trong những bài thơ đó là bài : Bánh trôi nước *Hoạt động 3: Bài mới ( 38 phút). Hoạt động của thầy. H§ của trò. ? Dùa vµo chó thÝch * (sgk) h·y giíi thiÖu nÐt chÝnh vÒ nhµ th¬ Hồ Xuân Hương. - GV: Trong sù nghiÖp th¬ ca cña - Phát biểu Hồ Xuân Hương. Bài thơ “Bánh trôi nước” là một trong những bµi th¬ næi tiÕng, tiªu biÓu cho t­ tưởng, nghệ thuật của bà. - GV: nêu yêu cầu đọc => đọc mÉu. Lop7.net. Nội dung cần đạt I- §äc – tiÕp xóc v¨n b¶n: * T¸c gi¶ - t¸c phÈm: - Hồ Xuân Hương mệnh danh là bà chóa th¬ n«m..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Gọi h/s đọc.. - 3 h/s đọc. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ b¸nh tr«i nước.. * §äc: * Tõ khã:. ? Bµi th¬ ®­îc lµm theo thÓ th¬ - Ph¸t biÓu g× (dùa vµo sè c©u, sè ch÷, c¸ch hiÖp vÇn). ? Xác định phương thức biểu đạt chÝnh cña v¨n b¶n. ? Theo em những đặc tính nào - Suy nghĩ, của bánh trôi nước được gắn cho trả lời. phẩm chất của người phụ nữ.. ? Bánh trôi nước được tác giả - Phát biểu miªu t¶ qua lêi th¬ nµo. ? C¸c tõ tr¾ng, trßn gîi tÝnh chÊt nµo ë mét sù vËt. - Ph¸t biÓu ? Qua c¸ch miªu t¶ b¸nh tr«i nước tác giả muốn ám chỉ vẻ đẹp nào của người phụ nữ.. * ThÓ th¬: ThÊt ng«n tø tuyÖt.. - Thể chất đẹp đẽ, thân phận chìm næi. - PhÈm gi¸ trong s¹ch. II- §äc – t×m hiÓu v¨n b¶n: 1- Thể chất và thân phận người phụ nữ qua hình ảnh “Bánh trôi nước” - Th©n em võa tr¾ng l¹i võa trßn - Trong s¹ch, tinh khiÕt. - KhoÎ m¹nh, hoµn h¶o. => ThÓ chÊt hoµn h¶o, khoÎ m¹nh.. ? Với vẻ đẹp ấy, người phụ nữ có quyÒn ®­îc sèng nh­ thÕ nµo trong mét x· héi c«ng b»ng. - Ph¸t biÓu ? Nh­ng trong XH cò th©n phËn của người phụ nữ được diễn tả - Phát biểu qua lêi th¬ nµo. ? Trong câu thơ trên tác giả đã sử - Phát biểu dông nghÖ thuËt g×. ? ViÖc sö dông thµnh ng÷ trªn cã - Ph¸t biÓu dông ý g×.. ? Khi ví mình với bánh trôi nước theo em trong nhËn thøc cña người phụ nữ chứa đựng những Lop7.net. - QuyÒn ®­îc n©ng niu tr©n träng. - Quyền được hưởng hạnh phúc. - Quyền được làm đẹp cho đời. - Bảy nổi ba chìm với nước non. - Thµnh ng÷: B¶y næi ba ch×m. - Tả sự chìm nổi của bánh trôi nước thật, qua đó liên tưởng đến . => Thân phận của người phụ nữ tr«i næi bÊp bªnh..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> t×nh c¶m nµo.. - C¶m xóc tù hµo. - Cảm xúc thương thân. - C¶m xóc o¸n ghÐt XH.. ? Em h·y t×m 1 sè c©u ca dao - Suy nghÜ cũng nói về thân phận của người - Trả lời phô n÷ trong XH phong kiÕn.. VD: - Th©n em nh­ h¹t m­a rµo Hạt ra luống cải hạt vào vườn hoa - Th©n em nh­ tr¸i bÇn tr«i GÝo dËp sãng dåi biÕt tÊp vµo ®©u.. ? Trong hai dßng cuèi v¨n b¶n, hình ảnh bánh trôi nước được - Phát biểu tiÕp tôc gîi t¶ b»ng nh÷ng chi tiÕt ng«n tõ næi bËt nµo. ? H·y h×nh dïng vÒ b¸nh tr«i nước qua các chi tiết này. - Ph¸t biÓu ? ở hai câu thơ trên tác giả đã sử dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×. ? Nhận xét ý nghĩa ẩn dụ tượng - Phát biểu trưng của các chi tiết đó. ? Nh÷ng ng«n tõ nµo béc lé th¸i - Ph¸t biÓu độ của người phụ nữ. ? Em b×nh luËn nh­ thÕ nµo vÒ - Th¶o luËn thái độ này. nhãm 2’. ? Qua t× m hiÓu em thÊy v¨n b¶n - Tr×nh bµy Bánh trôi nước có mấy nội dung.. 2- Lßng tin vµo phÈm gi¸ trong s¹ch. - R¾n n¸t mÆc dÇu tay kÎ nÆn. - Mµ em vÉn gi÷ tÊm lßng son.. - BÒ ngoµi cã thÓ r¾n n¸t. - Bªn trong vÉn nguyªn vÑn chÊt lượng. - NghÖ thuËt: Èn dô. => Phẩm giá của người phụ nữ dẫu bÞ vïi dËp nh­ng vÉn gi÷ phÈm chÊt trong s¹ch. - MÆc dÇu; mµ em vÉn gi÷. - Người phụ nữ trong bài thơ này chấp nhận sự thua thiệt ở đời nhưng lu«n tin vµo gi¸ trÞ, tin vµo phÈm gi¸ trong s¹ch cña m×nh. - Hai néi dung: + Miêu tả bánh trôi nước. + Ph¶n ¸nh th©n phËn vµ phÈm chÊt của người phụ nữ trong XH cũ.. ? Theo em néi dung nµo quyÕt định giá trị bài thơ. ? Nªu nghÖ thuËt chÝnh cña bµi - Ph¸t biÓu th¬.. Lop7.net. III- Tæng kÕt: * NghÖ thuËt: - Ng«n ng÷ gi¶n dÞ, biÖn ph¸p Èn.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ? Nªu gi¸ trÞ cña bµi th¬.. - GV: yêu cầu h.s đọc ghi nhớ.. - Ph¸t biÓu. - §äc. dô, thµnh ng÷. * Néi dung: - Trân trọng vẻ đẹp phẩm chất trong trắng của người phụ nữ. - Tè c¸o XH phong kiÕn… (Ghi nhí sgk – tr95).. ? §äc diÔn c¶m bµi th¬. - §äc ? Qua bài thơ Bánh trôi nước cho - Phát biểu em hiÓu g× vÒ nhµ th¬ Hå Xu©n Hương.. IV – LuyÖn tËp:. * Hoạt động 4: Hướng dẫn học bài ở nhà. (1’) - VÒ nhµ häc thuéc lßng bµi th¬, n¾m néi dung nghÖ thuËt cña bµi. - ChuÈn bÞ bµi: “ Quan hÖ tõ”. + Đọc các bài tập để hiểu thế nào là quan hệ từ và cách sử dụng quan hệ từ. + T×m 1 sè VD cã sö dông quan hÖ tõ.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>