Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 3: Từ ghép (Tiết 1)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:…………… Ngµy d¹y:……………… TiÕt 3. Tõ ghÐp. A.Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Học sinh nắm được cấu tạo của 2 loại từ ghép đẳng lập và chính phụ. - C¬ chÕ t¹o nghÜa cña tõ ghÐp tiÕng viÖt. 2. KÜ n¨ng: - Gi¶i thÝch ®­îc cÊu t¹o vµ ý nghÜa cña tõ ghÐp. - VËn dông tõ ghÐp trong nãi vµ viÕt. 3. Thái độ : Thêm yêu và dùng tốt tiếng việt trong giao tiếp. B.ChuÈn bÞ . GV:Bµi tËp, B¶ng phô. HS: S¸ch bµi tËp, vë bµi tËp C. Phương pháp: Nêu vấn đề, phân tích, thực hành, hoạt động nhóm D. tiÕn tr×nh bµi d¹y: 1. ổn định 2. KiÓm tra bµi cò: ? Thế nào là từ đơn, từ phức? Lấy ví dụ? * Đáp án: - Từ đơn là từ có cấu tạo một tiếng dùng để tạo câu. VD: nhà, cây, cỏ... - Tõ phøc lµ tõ gåm hai tiÕng trë lªn. VD: quÇn ¸o, häc sinh, c©y cá... 3. Bµi míi: * Giới thiệu: Lớp 6 các em đã được học về từ và cấu tạo từ TV. Hãy nhắc lại thế nào là từ ghÐp? +Tõ ghÐp lµ nh÷ng tõ phøc ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa. H«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ c¸c lo¹i tõ ghÐp vµ c¬ chÕ t¹o nghÜa cña tõ ghÐp. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Néi dung GV treo b¶ng phô Hs đọc ví dụ A/ LÝ thuyÕt: ? Trong c¸c tõ ghÐp “bµ ngo¹i”, * XÐt VD: I. C¸c lo¹i tõ ghÐp: “th¬m phøc” tiÕng nµo lµ tiÕng 1. Ng÷ liÖu: chÝnh, tiÕng phô bæ sung nghÜa - bµ/ ngo¹i, th¬m /phøc 2. Ph©n tÝch: cho tiÕng chÝnh? 3. NhËn xÐt. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Vai trß cña tiÕng chÝnh, phô? ? Quan hÖ gi÷a tiÕng chÝnh vµ phô? NhËn xÐt vÒ vÞ trÝ cña tiÕng chÝnh? ? C¸c tiÕng trong 2 tõ ghÐp “QuÇn ¸o” “TrÇm bæng” cã quan hÖ víi nhau ntn? Cã ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô kh«ng? ? Theo em cã mÊy c¸ch ghÐp t¹o ra mÊy kiÓu tõ ghÐp? G: KiÓu ghÐp c¸c tiÕng kh«ng ngang hµng nhau vÒ nghÜa cã tiÕng C – P gäi lµ tõ ghÐp C – P ? ThÕ nµo lµ tõ ghÐp C – P? G: KiÓu ghÐp nh÷ng tiÕng ngang hàng, bình đẳng về NP tạo ra từ ghép đẳng lập. ? Từ ghép đẳng lập là gì? ? GV cho hs hoạt động nhóm mçi nhãm t×m 5 tõ ghÐp. Hướng dẫn HS tìm hiểu nghĩa cña tõ ghÐp? So s¸nh nghÜa cña tõ “bµ ngo¹i” víi nghÜa cña tõ “bà” (lớp 6 đã học cách giải nghÜa) ? Cả bà nội và bà ngoại đều có chung 1 nÐt nghÜa lµ “bµ”, nh­ng nghÜa cña 2 tõ nµy kh¸c nhau. V× sao? ? Tương tự “thơm”, “thơm phức” ? So s¸nh nghÜa cña tõ ghÐp C- P víi nghÜa cña tiÕng chÝnh? VËy tõ ghÐp C-P cã t/c g×? ? So s¸nh nghÜa cña tõ “quÇn ¸o”. - bµ/ ngo¹i - tiÕng chÝnh lµ chç dùa. - th¬m/ phøc TiÕng phô bæ sung nghÜa Þ GhÐp chÝnh phô cho t.chÝnh - tiếng chính đứng trước, - Quần/ áo - TrÇm /bæng tiếng phụ đứng sau H- §äc VD2  bình đẳng, ngang hµng víi nhau. - bình đẳng, ngang hàng - 2 c¸ch --> 2 kiÓu - tõ ghÐp C – P cã tiÕng C & tiÕng P bæ sung nghÜa cho tiếng C. Tiếng C đứng trước, tiếng P đứng sau. H- 2 em lªn b¶ng ®iÒn BT2, 3 (1 nöa SGK) - §äc phÇn ghi nhí: SGK * Ghi nhí:SGK Hs hoạt động nhóm và trả lêi - Quan s¸t VD1 trªn b¶ng - bà: người đàn bà sinh ra mÑ (cha) bµ ngo¹i: sinh ra mÑ bµ néi: sinh ra cha - Do t/dông bæ nghÜa cña tiÕng phô - Th¬m: cã mïi th¬m dÔ chịu khiến người ta thích ngöi - Th¬m phøc: rÊt th¬m - Th¬m m¸t: nhÑ nhµng, tù nhiªn - HÑp h¬n, cô thÓ h¬n. Lop7.net. II/ NghÜa cña tõ ghÐp 1.Ng÷ liÖu 2. Ph©n tÝch 3. NhËn xÐt: - Tõ bµ ngo¹i hÑp nghÜa h¬n tõ bµ - Tõ th¬m phøc hÑp nghÜa h¬n tõ th¬m Þ Tõ ghÐp C-P cã tÝnh chÊt ph©n nghÜa.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> víi nghÜa cña mçi tiÕng “quÇn”, - QuÇn: 1 thø trang phôc cã “¸o” 2 ống thường mặc phía dưới c¬ thÓ - ¸o: ..., phÝa trªn c¬ thÓ - QuÇn ¸o: chØ trang phôc nãi chung mang nghÜa kh¸i ? Tương tự “trầm bổng” qu¸t - Trầm: âm thanh ở mức độ ? So s¸nh nghÜa cña tõ ghÐp §L thÊp - Bæng: ............................... víi nghÜa cña tõng tiÕng? VËy tõ ghÐp §L cã t/c g×? cao - TrÇm bæng: ©m thanh lóc cao lóc thÊp nghe vui tai - Cã nghÜa kqu¸t h¬n G: §­a t×nh huèng H- §äc ghi nhí SGK Cã 1 b¹n nãi: “tí míi mua 1 - S¸ch vë lµ tõ ghÐp §L cuèn s¸ch vë”. Theo em b¹n Êy mang nghÜa kqu¸t, chØ nói “1 cuốn sách vở” là đúng hay chung --> sai sai. Vì sao? Chữa lại cho đúng. - S¸ch, vë lµ Danh tõ chØ G: chốt, những đơn vị kiến thức vật tồn tài dưới dạng cá thể cÇn nhí nên có thể đếm được --> trong giao tiÕp ph¶i kÕt hợp từ cho chính xác, đúng Sau BT 1, 2, 3 rót ra kÕt luËn nghÜa - Lµm BT SGK Sau BT 5rót ra kÕt luËn. - Từ ghép đẳng lập cã tÝnh chÊt hîp nghÜa. * Ghi nhí. B/ LuyÖn tËp BT 1, 2, 3 BT4 đã làm trong qtr×nh lý thuyÕt BT5. IV. Cñng cè: Hs nh¾c l¹i ghi nhí V. HDVN: Häc thuéc ghi nhí Lµm bµi tËp trong SBT vµ bµi tËp cßn l¹i. E. Rót kinh nghiÖm:. ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>