Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 20 - Tiết 77: Tục ngữ về con người và xã hội

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án : Ngữ văn 7 Tuaàn :20 Tieát :77. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VAØ XÃ HỘI A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : - Hiểu được nội dung, ý nghĩa và 1 số hình thức diễn đạt (so sánh, ẩn dụ, nghĩa đen, nghĩa bóng) của 1 số câu tục ngữ trong bài. - Học thuộc lòng những câu tục ngữ trong văn bản.. B. Chuaån bò: * Thầy: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án, bảng phụ * Trò: Đọc văn bạn, soạn 4 câu hỏi tìm hiểu SGK. Sưu tầm các câu tục ngữ cùng chủ đề.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :. Hoạt động thầy Hoạt động trò * Lớp trưởng báo cáo. * OÅn ñònh : : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : : -Hai hoïc sinh traû baøi. (?) Đọc thuộc lòng các câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động saûn xuaát? (?) Neâu nghóa vaø kinh nghieäm cuûa các câu tục ngữ ấy? (?) Nêu và minh hoạ cách diễn đạt của tục ngữ? (?) Đọc 1 số câu tục ngữ cùng chủ đề mà em đã sưu tầm? -Nghe và ghi tựa bài vào tập * Giới thiệu bài: : ** Tục ngữ là những lời vàng ý ngọc, là sự kết tinh kinh nghiệm, trí tuệ của nhân dân qua bao đời. Ngoài những kinh nghiệm về thiên nhiên và lao động sản xuất, tục ngữ còn là kho báu những kinh nghiệm DG về con người và XH. Dưới hình thức những nhận xét, lời khuyên nhủ, tục ngữ truyền đạt rất nhiều bài học bổ. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Nội dung hoạt động. HĐ 2 : Đọc –Hiểu văn baûn : I/Tìm hieåu vaên baûn : a) Phân tích từng câu tục ngữ : Câu 1: Người quý hơn cuûa, quyù gaáp boäi laàn  So sánh, đối lập đơn vị chỉ số lượng. Caâu 2: Khuyeân nhuû, nhắc nhỡ con người phải giữ gìn răng tóc cho sạch và đẹp. Caâu 3: Duø ngheøo khoå thiếu thốn vẫn phải giữ trong saïch, khoâng vì ngheøo khoå maø laøm ñieàu xấu xa tội lỗi. Đối rất chænh, 2 veá boå sung cho nhau. Câu 4: Nhắc nhỡ người ta phaûi bieát hoïc moïi ñieàu trong cuoäc soáng (chứng tỏ mình là người lịch sự, tế nhị, thành thạo công việc, biết đối nhân xử thế, tức con người có văn hoá, nhân caùch).. 2)Đặc điểm diễn đạt : - So saùnh: Caâu 1, 6, 7.. ích, voâ giaù Hoạt động thầy trong caùch nhìn nhaän giaù trò con người, trong cách học, cách sống và ứng xử hằng ngày. * Cho HS đọc văn bản, chú thích.. Hoạt động trò. * Đọc.. * Nêu vấn đề cho HS thảo luận: (moãi toå 1 caâu: 1, 2, 3, 4 caùc caâu còn lại tự tìm hiểu theo nhóm ở nhaø). (?) Nghĩa của các câu tục ngữ? (?) Giaù trò kinh nghieäm maø caâu tục ngữ thể hiện? (?) Nêu 1 số trường hợp cụ thể có thể ứng dụng câu tục ngữ? (1 số caâu). (?) Những điều khuyên răn ở 2 câu 5, 6 có mâu thuẫn với nhau hay boå sung cho nhau? Vì sao?. * Thaûo luaän, trình baøy * Nhaän xeùt, boå sung * Tự ghi bài. Câu 5: Nhắc nhỡ người ta luôn nhớ tới công ơn thầy cô giáo, tìm thaày maø hoïc (khaúng ñònh vai troø, coâng ôn cuûa thaày). Câu 6: Đề cao ý nghĩa, vai trò vieäc hoïc baïn (so saùnh).  2 caâu 5, 6 boå sung cho nhau .Vì noù khoâng haï thaáp vieäc hoïc thaày, khoâng coi troïng vieäc hoïc baïn quan troïng hôn vieäc hoïc thaày maø muoán nhaán maïnh maø muoán nhaán maïnh tới 1 đối tượng khác, 1 phạm vi khaùc maø ta caàn hoïc hoûi. 2 caâu noùi về 2 vấn đề khác nhau. Ví dụ: Tương tự. + Maùu chaûy ruoät meàm (anh em như chân với tay). (?) Em haõy neâu 1 vaøi caëp caâu tuïc ngữ cũng có nội dung tưởng như ngược nhau nhưng lại bổ sung cho nhau?. Baùn anh em xa mua laùng gieàng gaàn + Có mình thì giữ Sẩy đàn tan nghé.. (?) Hãy chứng minh và phân tích giaù trò cuûa caùc ñaëc ñieåm sau trong. Lop7.net. Câu 7: Khuyên nhủ con người thương yêu người khác như chính baûn thaân mình. Câu 8: Khi được hưởng thành quả, phải nhớ đến người có công dựng nên, phải biết ơn người đã giúp mình. Câu 9: Khẳng định sức mạnh của sự đoàn kết  Hình ảnh ẩn dụ, đối lập giữa 2 vế. -Thảo luận, trả lời..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 - Duøng hình aûnh aån duï: Caâu 8, 9. Nội dung hoạt động - Từ và câu có nhiều nghóa: 2, 3, 4, 8, 9. II/ Noäi dung : Ghi nhớ : SGK /Tr 13. HÑ 3 : Luyeän taäp : III/ Luyeän taäp : Caâu 1: Đồng nghĩa: + Người sống đống vàng. + Người làm ra của chứ của không làm ra người. + Laáy cuûa che thaân, khoâng ai laáy thaân che cuûa.. Traùi nghóa: + Của trọng hơn người.. câu tục ngữ: Hoạt động thầy -Diễn đạt bằng so sánh? -Duøng hình aûnh aån duï? -Từ và câu có nhiều nghĩa?. Hoạt động trò. * Cho HS đọc to ghi nhớ.. * Đọc ghi nhớ và tự ghi. (?) Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với những câu tục ngữ trong bài? Gợi ý: (?) Thế nào là những câu tục ngữ đồng nghiã? Những câu tục ngữ traùi nghóa?. * Caù nhaân: + Đồng nghĩa: Có nghĩa giống nhau. + Trái nghĩa: Các hiện tượng trái nghĩa với những câu tục ngữ trong baøi. -Thảo luận và thực hiện bài tập.. * Cho HS đọc ghi nhớ, đọc thêm. * Hoïc thuoäc loøng vaø giaûi nghóa các câu tục ngữ trong bài. * Học ghi nhớ. -Soạn bài: Rút gọn câu. + Đọc và nghiên cứu trước. + Trả lời các câu hỏi vào vở soạn bài.. -Đọc. Nghe và tự ghi nhớ.. Caâu 8: Đồng nghĩa: + Uống nước nhớ nguồn. + Uống nước nhớ người đào gieáng. Traùi nghóa: + Aên cháo đá bát. + Được chim bẻ ná, được cá queân nôm.. HÑ 4 : Cuûng coá _ Daën doø :. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Tuaàn :20 Tieát : 78.. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. RUÙT GOÏN CAÂU A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : - Nắm được cách rút gọn câu. - Hiểu được tác dụng của câu rút gọn.. B. Chuaån bò: *Thaày: Baûng phuï * Trò: Đọc trước bài và soạn các câu hỏi.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :. HÑ 2 : Hình thaønh kiến thức : 1)Theá naøo laø ruùt goïn caâu?. Hoạt động thầy * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh. * Giới thiệu bài: ** Rút gọn câu là 1 trong những thao tác biến đồi câu thường gặp trong nói hoặc viết, nhằm làm cho caâu goïn hôn. Thao taùc ruùt goïn caâu có thể đem lại những câu vắng thaønh phaàn chính cuõng coù theå laøm cho văn bản trở nên cộc lốc, khieám nhaõ. Vì vaäy, tieát hoïc hoâm nay, chuùng ta seõ tìm hieåu caùch ruùt goïn caâu vaø taùc duïng cuûa thao taùc này để sử dụng đúng tình huống giao tiếp cụ thể, tránh những tác dụng tiêu cực mà câu rút gọn có theå gaây ra. -Treo baûng phuï 2 ví duï: a)Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc mở. b)Chuùng ta hoïc aên, hoïc noùi, hoïc gói, học mở. (?) Tìm xem trong 2 câu có từ ngữ. Lop7.net. Hoạt động trò -Lớp trưởng báo cáo.. - Học sinh đem tập bài soạn cho giaùo vieân kieåm tra. -Nghe và ghi tựa bài vào tập. -Quan sát, đọc thầm..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Nội dung hoạt động. Rút gọn câu là lược bỏ 1 soá thaønh phaàn caâu nhaèm: + Laøm cho caâu goïn hôn, thoâng tin nhanh, tránh lặp từ. + Ngụ ý hành động, ñaëc ñieåm noùi trong caâu là của chung mọi người. (lược C). 2)Caùch duøng caâu ruùt goïn:. Hoạt động thầy naøo khaùc nhau? (?) Từ chúng ta đóng vai trò gì trong caâu? (?) Nhö vaäy, hai caâu a, b khaùc nhau choã naøo? (?) Tìm những từ có thể làm chủ ngữ trong câu a? (?) Tục ngữ có nói riêng về 1 ai không hay nó đúc kết kinh nghiệm chung, đưa ra những lời khuyeân chung? (?) Theo em vì sao chủ ngữ trong câu a có thể lược bỏ?. * Treo baûng phuï VD a, b (caâu 4). (?) Tìm thaønh phaàn cuûa caâu in đậm được lược bỏ? Vì sao? (?) Thêm các từ ngữ thích hợp vào để chúng đầy đủ nghĩa?. (?) Tại sao có thể lược bỏ VN (a) vaø caû C-V (b)? (?) Dựa vào các VD trên, em hãy cho bieát theá naøo laø caâu ruùt goïn? Việc lược bỏ thành phần câu nhaèm muïc ñích gì? -Cho HS đọc ghi nhớ. * Cho HS đọc câu hỏi, thảo luận: (?) Tìm những từ ngữ có thể thêm vào các câu in đậm? Cho biết những từ ngữ ấy đóng vai trò gì trong caâu? (?) Nhaän xeùt xem coù neân ruùt goïn caâu nhö vaäy khoâng? Vì sao?. * Cho HS đọc diễn cảm mục 2. (?) Câu trả lời của con có lễ phép không? Cần thêm những từ ngữ. Lop7.net. Hoạt động trò + Câu b có thêm từ chúng ta + Làm chủ ngữ. + Câu a: Vắng chủ ngữ. Câu b: Có chủ ngữ. * Cá nhân: Chúng ta, người VN, em, chuùng em … + Tục ngữ là những lời khuyên chung cho tất cả mọi người.. -Thảo luận, trả lời: Vì đây là câu tục ngữ đưa ra lời khuyên chung hoặc nêu nhaän xeùt chung veà ñaëc ñieåm cuûa người VN chúng ta. -Quan sát, trả lời a. Lược vị ngữ. b. Lược cả C-V  a: Ba bốn người, sáu bảy người đuổi theo nó. b: Ngaøy mai, mình ñi Haø Noäi.  Làm cho câu gọn hơn vẫn đảm bảo được lượng thông tin truyền đạt. -Caù nhaân.. -Đọc to ghi nhớ. * Thaûo luaän, trình baøy: -Các câu đều thiếu chủ ngữ.. - Khoâng neân ruùt goïn nhö theá laøm cho caâu khoù hieåu vaên caûnh khoâng cho phép khôi phục chủ ngữ dể daøng. -Đọc + Theâm: Meï aï,….

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Nội dung hoạt động Khi ruùt goïn caâu caàn chuù yù: - Khoâng gaây khoù hieåu hoăïc hiểu không đầy đủ noäi dung. - Khoâng coäc loác, khieám nhaõ. HÑ3: Luyeän taäp : 3) Luyeän taäp : BT1;b. Caâu ruùt goïn chuû ngữ. c. Câu rút gọn chủ ngữ. Lyù do: Vì ñaây laø 2 caâu tục ngữ nêu 1 quy tắc ứng xử chung cho mọi người nên có thể rút gọn laøm cho caâu goïn hôn (coâ đọng). BT2:a. Câu 1, 7 lược chủ ngữ. Trong thô, ca dao thường dùng nhiều câu rút gọn bởi thơ, ca dao chuộng lối diễn đạt xúc tích, vả lại số chữ trong 1 doøng raát haïn cheá. b. Caâu 1, 3, 4, 5, 6, 8 lược C (thiên hạ, vua, quan tướng). BT3:Cậu bé và người khaùch trong caâu chuyeän hiểu lầm nhau bởi vì khi trả lời khách cậu bé duøng 3 caâu ruùt goïn khieán khaùch hieåu sai. Trong caû 3 caâu ruùt goïn C: tờ giấy nhưng ông khaùch hieåu sai laø: boá caäu beù. Baøi hoïc: Phaûi caån thaän khi duøng caâu ruùt goïn vì. Hoạt động thầy nào để câu trả lời được lễ phép? (?) Từ 2 bài tập trên, hãy cho biết: Cần lưu ý đều gì khi rút gọn caâu?. Hoạt động trò. * Đọc ghi nhớ. * Cho HS đọc ghi nhớ.. * Cho HS đọc BT, thảo luận nhoùm * Đánh giá, khẳng định.. * Nêu yêu cầu, cho HS đọc BT. * Đánh giá khẳng định.. * Cho HS đọc câu chuyện: Mất roài (?) Vì sao caäu beù khaùch hieåu laàm nhau?. (?) Qua caâu chuyeän, em ruùt ra baøi hoïc gì veà caùch noùi naêng? Lop7.net. -Đọc BT, thảo luận, cử đại diện trả lời, bổ sung.. -Đọc BT, cá nhân báo cáo tại choã, nhaän xeùt, boå sung.. -Đọc. -Caù nhaân..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 duøng caâu ruùt goïn khoâng Nội dung hoạt động đúng có thể gây hiểu laàm. BT4:Vieäc duøng caâu ruùt goïn cuûa anh chaøng phàm ăn đều có tác dụng gây cười và phê phán vì rút gọn đến mức không hiểu được và thô loã. HÑ 4: Daën doø :. Hoạt động thầy. Hoạt động trò. (?) Đọc câu chuyện: Tham ăn. Chi tieát naøo trong chuyeän coù taùc dụng gây cười và phê phán?. -Đọc -Caù nhaân. * Hoïc baøi ghi. * Soạn bài: Đặc điểm văn bản nghò luaän (caâu hoûi trang 18, 19). -Nghe và tự ghi nhận.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Tuaàn :20 Tieát : 79.. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : -Nhận biết rõ các yếu tố cơ bản của bài văn nghị luận và mối quan hệ của chúng với nhau. B. Chuaån bò: *Thầy: Nghiên cứu tài liệu soạn giáo án * Trò: Nghiên cứu bài trước, soạn các câu hỏi.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :. HÑ2: Hình thaønh kieán thức : 1) Luaän ñieåm:. Hoạt động thầy * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : (?) Theá naøo laø vaên baûn nghò luaän? (?) Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn nghò luận? Nêu vấn đề để nghị luận? Thử nêu 1 vài lí lẽ để thuyết phục người nghe? * Giới thiệu bài: ** Ở tiết học trước, các em đã biết được thế nào là văn bản nghị luận. Ở tiết học này, các em sẽ tìm hieåu caùc yeáu toá noäi dung cuûa văn bản nghị luận. Đó là các thuật ngữ luận điểm, luận cứ, lập luận. Đó là nội dung của tiết học hoâm nay. Cho HS đọc văn bản: Chống nạn thaát hoïc. (?) Luaän ñieåm chính cuûa baøi vieát là gì? Luận điểm đó được nêu ra dưới dạng nào? (?) Các câu nào đã cụ thể hoá luận điểm đó?. (?) Vai troø cuûa luaän ñieåm trong. Lop7.net. Hoạt động trò -Lớp trưởng báo cáo.. -HS traû baøi .. -Nghe và ghi tựa bài vào tập. -Đọc. + “ Choáng naïn thaát hoïc” + Nhan đề: dưới dạng câu khẳng ñònh. -Caù nhaân: + “ Mọi người VN… biết đọc, biết viết chữ Quốc ngữ” cụ thể hoá thaønh vieäc laøm. - Luận điểm thể hiện tư tưởng.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 baøi vaên nghò luaän? Nội dung hoạt động Laø yù kieán theå hieän tö tưởng quan điểm, là linh hoàn cuûa baøi vieát. Luaän điểm phải đúng đắn chân thật, đáp ứng nhu cầu thực tế thì mới có sức thuyết phục. 2) Luận cứ:. Là lý lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điểm. Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu thì mới khiến cho luận điểm có sức thuyeát phuïc. 3) Laäp luaän:. Là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức thuyeát phuïc. HÑ3:Luyeän taäp : 4)Luyeän taäp :. Hoạt động thầy. (?) Muốn có sức thuyết phục thì luận điểm phải đạt yêu cầu gì? * Choát laïi vaø ghi baøi.. (?) Người viết triển khai luận ñieåm baèng caùch naøo?. (?) Chỉ ra những luận cứ trong vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” và cho biết những luận cứ ấy đóng vai trò gì? Gợi ý: Chống nạn thất học như theá naøo?. (?) Muốn có sức thuyết phục thì luận cứ phải đạt yêu cầu gì? * Choát laïi vaø ghi baøi. (?) Chỉ ra trình tự lập luận của vaên baûn: “Choáng naïn thaát hoïc”. của bài văn nghị luận đóng vai troø Hoạt động trò “xöông soáng”, laø linh hoàn baøi vieát. - Roõ raøng, saâu saéc coù tính phoå biến, đáp ứng nhu cầu thực tế. * Đọc ý 2 ghi nhớ, chép bài.. - Bằng những lý lẽ, dẫn chứng cụ thể làm cơ sở cho luận điểm đạt tới sự sáng rõ, đúng đắn và có sức thuyết phục. - Luận cứ: + Do chính saùch ngu daân … + Nay nước độc lập rồi … (lý lẽ) + Những người biết chữ dạy … + Những người chưa biết chữ … (hàng loạt dẫn chứng)  Là xương sườn, xương các chi. - Chân thật, đúng đắn, tiêu biểu, coù tính heä thoáng vaø baùm saùt luaän ñieåm. * Đọc ý 3 ghi nhớ, ghi bài.. * Thảo luận, trả lời: - Neâu lí do vì sao phaûi choáng naïn thaát hoïc  Choáng naïn thaát hoïc để làm gì?  Chống nạn thất học baèng caùch naøo? - Nêu luận cứ 1  luận điểm (?) Cho bieát laäp luaän nhö vaäy tuaân chính  dieãn giaûi, phaùt trieãn theo thứ tự nào và có ưu điểm gì? thêm bằng luận cứ 2  nhiệm vụ cụ thể, biện pháp thiết thực.  Chặt chẽ hợp lí, nhất quán tạo ra sức thuyết phục cao. * Đọc ý 4 ghi nhớ, chép bài. * Choát laïi ghi baøi. * Đọc. * Cho HS đọc lại toàn bộ ghi nhớ. * Cho HS đọc lại văn bản: “ Cần * Đọc. tạo thói quen tốt trong đời sống XH” (trang 9,10). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 (?) Cho biết luận điểm, luận cứ, laäp luaän trong baøi? Hoạt động thầy. Nội dung hoạt động Luaän ñieåm: “ Caàn taïo thói quen tốt trong đời soáng XH”. Luận cứ: 1) Coù thoùi quen toát vaø thoùi quen xaáu. 2) Có người biết phận bieät toát - xaáu nhöng raát khó bỏ, khó sửa -dẫn chứng 3) Tạo được thói quen toát laø khoù nhöng nhieãm thoùi quen xaáu thì deã (daãn chứng). (?) Nhận xét về sức thuyết phục Laäp luaän: -Nêu luận cứ 1  Luận của bài văn ấy? cứ 2  luận cứ 3  Luaän ñieåm chính (caâu keát). Nhaän xeùt: Tác giả đưa ra những nhaän xeùt chính xaùc, những dẫn chứng rất cụ thể, rất thực tế, vấn đề bức thiết mà mọi người quan tâm với mong muốn xây dựng một nếp sống văn minh, lịch sự. HÑ4 :Daën doø :. -Thảo luận, trả lời. -Nhaän xeùt, boå sung. Hoạt động trò. -Thảo luận, trả lời. -Nhaän xeùt, boå sung.. -Học ghi nhớ. * Nghe và tự ghi nhớ. -Đọc kĩ văn bản: “ Học thầy, học baïn”. Xaùc ñònh luaän ñieåm, luaän cứ và cách lập luận . -Soạn bài: Đề văn và cách lập ý cho baøi vaên nghò luaän (theo yeâu caàu caâu hoûi SGK).. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Tuaàn :20 Tieát : 80.. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VAØ VIỆC LAÄP YÙ CHO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : -Nhận biết rõ các yếu tố cơ bản của bài văn nghị luận và mối quan hệ của chúng với nhau. B. Chuaån bò: *Thầy: Nghiên cứu tài liệu soạn giáo án * Trò: Nghiên cứu bài trước, soạn các câu hỏi.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :. Hoạt động thầy * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : * Treo baûng phuï:. Hoạt động trò -Lớp trưởng báo cáo.. -HS traû baøi .. 1) Ở văn nghị luận, đối tượng là: a. Moät caûnh. b. Moät chuyeän. c. Moät caûm xuùc d. Một vấn đề. 2) Ở văn nghị luận, người viết chủ yếu phaûi duøng: a. Lí leõ. b. Dẫn chứng. c. Hình aûnh. d. Chi tieát. 3) Qua đó, em có thể khái quát như thế naøo veà ñaë ñieåm cuûa vaên nghò luaän?. * Giới thiệu bài: ** Với văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm… trước khi làm bài, người viết phải tìm hiểu kĩ càng đề bài và yêu cầu của đề. Với vaên nghò luaän cuõng vaäy. Nhöng đề văn nghị luận, yêu cầu của bài văn nghị luận vẫn có những đặc ñieåm rieâng. Tieát hoïc hoâm nay, Chúng ta sẽ tìm hiểu về đề văm nghò luaän vaø vieäc laäp yù cho baøi vaên nghò luaän. HÑ2: Hình thaønh kieán thức : I) Tìm hiểu đề văn nghò luaän: Lop7.net. -Nghe và ghi tựa bài vào tập.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Nội dung hoạt động 1)Noäi dung vaø tính chất của đề văn nghị luaän :. Đề văn nghị luận bao giờ cũng nêu 1 vấn đề để bàn bạc và đòi hỏi người viết bày tỏ ý kiến của mình đối với vấn đề đó.. Hoạt động thầy -Cho HS đọc 11 đề văn trang 21. (?) Các đề văn trên có thể xem là 1 đề bài, đầu đề được không? Nếu dùng làm đề bài cho bài văn sắp viết được không?. Hoạt động trò. -Đọc. * Caù nhaân: - Các đề ra như trên có thể xem là đề bài, là đầu đề của văn bản, có thể dùng làm đề bài cho baøi vaên saép vieát. - Mỗi đề đều nêu ra 1 vấn đề (?) Căn cứ vào đâu để nhận ra các thực chất là những nhận định, đề trên là đề văn nghị luận? những quan điểm, luận điểm, là 1 tư tưởng, 1 lời kêu gọi mang 1 tư tưởng. -Nghe. -Phaân tích cuï theå: + Đề 1,2: Nhận định, quan điểm, luaän ñieåm. + Đề 3: Một tư tưởng. + Đề 6: Lời kêu gọi mang một tư tưởng.  Chỉ có dùng lí lẽ, dẫn chứng (giải thích, chứng minh) thì mới giải quyết được các vấn đề ra trên -Giaûng theâm: Đề không có lệnh thì trước vấn đề HS có thể có 2 thái độ: Hoặc đồng tình ủng hộ hoặc phản đối. Tuỳ ý lựa chọn mà chủ động trình bày ý kiến đồng tình hay pheâ phaùn noù laø sai traùi.. Tính chất của đề như ca ngợi, phân tích, khuyeân nhuû, phaûn baùc, … đòi hỏi bài làm phải vaän duïng caùc phöông pháp phù hợp. 2)Tìm hiểu đề văn nghò luaän: Đề: Chớ nên tự phụ.. (?) Tính chất của đề văn có ý nghĩa - Tính chất của đề như lời gì đối với việc làm bài? khuyeân, tranh luaän, giaûi thích… coù tính định hướng cho bài viết, đòi hỏi người viết phải có 1 thái độ, 1 gioïng ñieäu, 1 phöông phaùp phuø hợp để giải quyết vấn đề. -Ghi đề. -Nêu đề bài. -Caù nhaân: (?) Đề nêu lên vấn đề gì? - Đề nêu lên 1 nét xấu trong tính cách của con người và khuyên người ta nên từ bỏ nét xấu đó. (?) Đối tượng và phạm vi nghị luận - Là bàn về tính tự phụ, nêu rõ ở đây là gì? tác hại và nhắc mọi người từ bỏ. (?) Khuynh hướng tư tưởng của đề - Phủ định tính tự phụ. laø khaúng ñònh hay phuû ñònh? (?) Đề này đòi hỏi người viết phải -Thảo luận: laøm gì? + Giải thích tự phụ là gì? Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Nội dung hoạt động. Hoạt động thầy. Hoạt động trò + Biểu hiện và tác hại của nó với mọi người, với bản thân. + Khẳng định phải từ bỏ để có lối sống đẹp được mọi người yêu (?) Từ việc tìm hiểu đề trên, hãy mến. Xác định đúng vấn đề, cho biết: Trước một đề văn, muốn -Cá nhân: phaïm vi, tính chaát cuûa Ýù 2 ghi nhớ bài nghị luận để làm bài làm bài tốt, cần tìm hiểu điều gì trong đề? khoûi sai leäch. II/ Laäp yù cho baøi vaên (?) Đề bài: “ Chớ nên tự phụ” nêu nhò luaän: ra 1 ý kiến thể hiện thái độ đối với -Tán thành! thói tự phụ. Em có tán thành ý kiến đó không? 1)Xaùc laäp luaän ñieåm, (?) Haõy neâu ra caùc luaän ñieåm gaàn -Thaûo luaän: gũi với luận điểm của đề bài để cụ thể hoá thành các mở rộng suy nghĩ. Cụ thể hoá bằng + Tự phụ là gì? luaän ñieåm phuï. + Người tự phụ có biểu hiện như những điểm phụ. theá naøo? + Tác hại của tự phụ đối với mọi người. + Với chính bản thân người tự phụ. (?) Để lập luận cho tư tưởng người  Cần phải khiêm tốn. 2)Tìm luận cứ. -Thaûo luaän theo yeâu caàu ta caàn laøm gì? Muïc 2 – Trang 22 3) Xây dựng lập luận. (?) Khi có luận điểm, luận cứ, -Thaûo luaän theo yeâu caàu muïc 3 bứơc tiếp theo ta sẽ làm gì? Trang 22, trình baøy. -Cho HS đọc ghi nhớ. -Đọc ghi nhớ. * Cho HS đọc yêu cầu đề và đọc -Đọc. HÑ3: Luyeän taäp : bài tham khảo: “ Ích lợi của việc III/Luyeän taäp : đọc sách”. Đề bài: Sách là người -Caù nhaân: (?) Đề nêu vấn đề gì? bạn lớn của con người. - Vấn đề: Sách là người bạn lớn của con người. - Đề đòi hỏi người viết phải: (?) Đề đòi hỏi người viết phải làm gì? (Tham khảo sách học tốt ngữ + Khẳng định con người ta không theå soáng khoâng coù baïn. văn 7 hướng dẫn HS). + Người ta cần bạn để làm gì? + Sách thoả mãn con người những yêu cầu nào mà được con người coi là người bạn lớn? (Lợi ích của việc đọc sách) . Sách thoả mãn nhu cầu hưởng thuï vaø phaùt trieån taâm hoàn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án : Ngữ văn 7. Nội dung hoạt động. HÑ4: Cuûng coá-Daën doø. Hoạt động thầy. -Cho HS đọc ghi nhớ. -Học thuộc lòng ghi nhớ. -Làm hoàn chỉnh vào tập (Tìm hiểu đề, tìm ý) cho đề bài luyện taäp. -Soạn bài: Tinh thần yêu nước cuûa nhaân daân ta (Theo caâu hoûi trang 26). Lop7.net. . Giúp con người học tập, rèn luyeän Hoạt động trò haèng ngaøy. . Mang trí tuệ, tìm hiểu thế giới. . Nối liền quá khứ, hiện tại, tương lai. . Cảm thông, chia sẻ với con người, dân tộc và nhân loại. . Thư giãn, thưởng thức, trò chơi. . Caàn bieát choïn saùch quyù, bieát cách đọc sách. -Đọc. Nghe và tự ghi nhớ..

<span class='text_page_counter'>(15)</span>