Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh năm học: 2009 - 2010 môn thi: Toán học – Lớp 9 - (thời gian làm bài: 150 phút, không kể thời gian giao đề)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS: 31/3/09 NG: 2/4/09. Tiết: 113. CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG. A. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Văn bản nhật dụng thể loại bút kí, giới thiệu vẻ đẹp của một sinh hoạt văn hoá ở cố đô Huế, một vùng dân ca, phong phú về nội dung, giàu có về làn điệu tinh tế và độc đáo trong cách biểu diễn và thưởng thức ..... 2. Kĩ năng: Đọc, tìm hiểu và phân tích văn bản nhật dụng: bút kí, giới thiệu một sinh hoạt văn hoá ở một vùng đất nước. 3. Thái độ: Yêu thích vẻ đẹp của đất nước từ đó có ý thức giữ gìn và phát triển. B. CHUẨN BỊ: GV: Tranh một số cảnh ở Huế, một số hình ảnh về nhạc cụ, cảnh hát trên sông Hương. HS: Soạn bài, trả lời các câu hỏi trong SGK. C. PHƯƠNG PHÁP: - Phương pháp: giảng bình, phát vấn, phân tích, tổng hợp.. D. TIẾN TRÌNH GIỜ DẠY. I. Ổn định tỏ chức: KTSS: -7B.............................................................................. II. Kiểm tra bài cũ: ? Kiểm tra sơ lược sự chuẩn bị của học sinh. III. Giảng bài mới: ? Em đã biết gì về cố đô Huế? Hãy nêu một vài đặc điểm tiêu biểu của xứ Huế mà em biết? G: Huế không chỉ là nơi thiên nhiên phong cảnh hữu tình mà còn là một địa danh nổi tiếng về văn hoá. Tổ chức UNESCO đã công nhận cố đô Huế và nhã nhạc cung đình Huế là di sản văn hoá thế giới. Văn bản :"Ca Huế trên sông Hương" thêm một lần nữa cho ta hiểu thêm chiều sâu văn hoá Huế. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ? Tác giả của văn bản này I. Tác giả và tác phẩm: H: Giới thiệu về tác giả 1. Tác giả: Hà Minh Ánh là ai? ? Em biết gì về tác giả Hà (nhà báo) Minh ánh? 2. Tác phẩm: ? Văn bản được trích từ H: Trích từ báo Người Hà - Trích từ: báo Người Hà đâu? Nội Nội G: Hướng dẫn HS đọc HS đọc. 3. Đọc và tìm hiểu chú thích. G đọc mẫu. G: nhận xét, sửa giọng đọc cho HS.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hướng dẫn HS tìm hiểu một số từ khó trong văn bản. ? Văn bản này thuộc thể loại gì? ? Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì? ? Bố cục của văn bản mấy phần?. II. Phân tích: 1. Thể loại – bố cục: H: Văn bản nhật dụng có - Thể loại: Văn bản nhật sử dụng bút kí và nghị dụng có sử dụng bút kí và luận, miêu tả biểu cảm. nghị luận, miêu tả biểu cảm. H: - Từ đầu...Lí hoài nam - Bố cục: 2 phần  Giới thiệu về Huế, cái nôi của dân ca. 2. Phân tích: - Còn lại: Những đặc sắc của ca Huế ? Ca Huế rất đa dạng 2.1. Vẻ đẹp phong phú, đa phong phú, theo em sự đa dạng của ca Huế: dạng phong phú đó được - Các làn điệu ca Huế: thể hiện qua những điểm nào? nhiều ? Em hãy thống kê các làn H: thể hiện các làn điều và điệu dân ca và dụng cụ âm dụng cụ âm nhạc. nhạc được nhắc tới trong VD: Chèo cạn, bài Thai, bài? hò đưa linh, hò giã gạo, ru em giã vôi, giã điệp, hò lơ, - Số lượng các nhạc cụ: ? Em có cảm nhận gì về ca hò ô, xay lúa, hò nện, lí phong phú: Huế con sáo, lí hoài xuân, lí + Đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam, đàn hoài nam.. H: Ca Huế rất đa dạng, bầu, sáo, cặp sanh... phong phú đến nỗi khó có thể nhớ hết tên các làn điều, các dụng cụ và - Các ngón đàn của ca ? Các em hãy tìm trong bài những ngón đàn của các ca công: viết một số làn điệu Huế công. mỗi làn điệu có một + Nhấn, mổ, vỡ, vả, ngón bấm, day, chớp, bùng... có đặc điểm nổi bật? vẻ đẹp riêng. H: chèo cạn, bài thai, hò đưa linh  buồn bã. - Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp  náo nức nồng hậu tình người. - Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò  Ca Huế đa dạng và nện  lòng khao khát, nỗi phong phú, mỗi làn điệu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Đoạn văn nào trong bài cho ta thấy tài nghệ của các nghệ sĩ và âm thanh phong phú của các nhạc cụ? ? Ca Huế trên sông Hương diễn ra trong khung cảnh nào? ? Nét sinh hoạt này có gì độc đáo. ? Cách nghe ca Huế có gì khác với cách nghe qua băng ghi âm hoặc băng hình? ? HS theo dõi đoạn văn tiếp theo: ? Ca Huế được hình thành từ đâu? ? Nhạc dân gian và nhạc cung đình có đặc điểm gì? G: bổ sung: ? Tại sao các điệu ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui vừa trang trọng, uy nghi. ? Tại sao có thể nói: nghe ca Huế là một thứ tao nhã? ? Em hiểu thế nào là tao nhã? ? Vậy tại sao nghe ca Huế là một thứ tao nhã? GV: Vì đó là một hình. mong chờ, hoìa vọng thiết tha của tâm hồn Huế. - Nam ai, Nam bình, quả phụ, tương tư khúc buồn man mác, bi ai, vương vấn - Tử đại cảnh  không vui, không buồn. H: Đoạn từ "Không gian yên tĩnh...hồn người ". H: Thường diễn ra vào ban đêm H: Cả người hát và người nghe đều ngồi trên thuyền, vừa lắng nghe âm điệu da ? diết của các bài hát, vừa ngắm cảnh sông Hương thơ mộng, hữu tình. H: đặc điểm ca dao chỉ sống thật sự trong không gian thật của nó.... có một vẻ đẹp riêng.. 2.2. Vẻ đẹp của cảnh ca Huế - Thời gian: ban đêm. - Quang cảnh: Sông nước đẹp, huyền ảo, thơ mộng, hữu tình... - Nghe và nhìn trực tiếp các ca công.. 2.3. Nguồn gốc của một H: Bắt nguồn từ nhạc dân số làn điệu ca Huế. gian và nhạc cung đình.. - Nguồn gốc: bắt nguồn từ nhạc dân gian và cung đình. + Nhạc dân gian: Thường sôi nổi lạc quan, tươi vui.. H: Do nguồn gốc hình thành ca Huế từ nhạc dân + Nhạc cung đình: Trang trọng uy nghi. gian và nhạc cung đình.  Ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng, uy nghi. H: thanh cao và lịch sự, dễ  Nghe ca Huế là thú vui được cảm tình, yêu mến. H: tao nhã, đầy sức quyến rũ.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> thức sinh hoạt văn hoá thanh cao, lịch sự, trang trọng và gần gũi, dễ say lòng người. Điều đó thể hiện từ nội dung đến hình thức, từ không gian đến hình thức diễn xướng, từ cách biểu H: Đọc to, rõ mục ghi nhớ diễn đến cách thưởng thức, SGK. từ người hát đến đến nhạc VI. Tổng kết: 1. Nội dung: công, từ ăn mặc đến cách -nét sinh hoạt văn hoá thể hiện giọng ...). độc đáo của Huế. ? Qua tìm hiểu văn bản, 2. Nghệ thuật: em hiểu gì về tâm hồn con người nơi đây và vùng đất - Liệt kê, giải thích, bình Huế? luận. ? Cảm nhận của em sau V. Luyện tập: khi học xong bài bút kí - Kể tên các làn điệu dân này? ca ở địa phương. G: Hướng dẫn HS luyện tập. ? Ngoài Huế, đất nước ta còn có những vùng dân ca nổi tiếng nào? IV. Củng cố: G: hệ thống lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ của bài học. ? Sau khi học xong văn bản này em hiểu thêm những vẻ đẹp nào của Huế. ? Cảm xúc, suy nghĩ của em về đất Huế? V. Hướng dẫn về nhà: - Học kĩ bài theo nội dung câu hỏi SGK, tiếp tục hoàn thiện phần luyện tập SGK. - Sưu tầm thêm tài liệu, tranh ảnh về cố đô Huế. E. RÚT KINH NGHIỆM: ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>