Đề thi giữa kỳ II môn: Toán – lớp 7 (Đề 10)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 15-16 tieát 18-19 Ngày soạn : Bài soạn :. Ngaøy daïy :. § 3 MAËT CAÀU I.MUÏC TIEÂU : -Nắm được định nghĩa mặt cầu cùng các khái niệm tâm , bán kính , dây cung , đường kính , điểm trong , điểm ngoài của mặt cầu . -Biết vẽ hình biểu diễn mặt cầu qua phép chiếu vuông góc cùng với các đường kinh tuyến , vĩ tuyến trên mặt cầu đó . -Biết xác định giao của mặt cầu với đường thẳng và mặt phẳng . -Biết tính diện tích mặt cầu theo công thức S = 4r2 . II.CHUAÅN BÒ : -GV : 1 mô hình quả địa cầu , 1 quả bóng , bảng phụ , thước , compa , phấn màu , SGK. -HS : Thước , compa , phấn màu , đọc bài 3 SGK , SGK . III.THỰC HIỆN TRÊN LỚP : 1.OÅn ñònh : 2.Kieåm tra baøi cuõ : 3.Bài mới : Hoạt động của giáo viên Tieát 1 : Hoạt động 1 : Hình thành định nghóa maët caàu vaø caùc khaùi nieäm lieân quan . -Giới thiệu hình ảnh quả địa cầu , quaû boùng …vaø yeâu caàu HS nhaéc lại định nghĩa đường tròn trong maët phaúng . GV giới thiệu mặt cầu trong không gian cũng được định nghĩa tương tự . Cho HS thử phát biểu ñònh nghóa , GV chính xaùc ñònh nghóa cho HS .. - Nếu C, D  (S) thì ñoạn thaúng CD gọi là gì ? Nếu A,B  (S) và daây AB đi qua tâm O của mặt cầu thì AB gọi là gì ? -Như vậy, một mặt cầu được hoàn toàn xác định khi nào ?. Hoạt động của học sinh. Noäi dung I- MAËT CAÀU VÀ CÁC KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN MẶT CAÀU . 1) Mặt cầu:. -Quan saùt . Nhaéc laïi ñònh nghóa đường tròn trong mặt phẳng .. Phaùt bieåu ñònh nghóa nhö noäi dung SGK . - Định. -Trả lời : CD là bán kính ; AB là đường kính ; một mặt cầu được xaùc ñònh khi bieát taâm vaø baùn kính hoặc biết một đường kính của nó.. -Trong không gian cho điểm A -Nêu 3 trường hợp như SGK . vaø maët caàu S(O;r) . Haõy neâu caùc Lop12.net. nghĩa: (SGK) - Kí hiệu: S(O; r) hay (S) O : tâm của (S) r : bán kính S(O; r )= {M/OM = r}. 2. Điểm nằm trong và nằm ngoài mặt cầu . Khối cầu ..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> trường hợp khi so sánh OA và r , neâu keát luaän veà vò trí cuûa ñieåm A so với (S) trong mỗi trường hợp . -Haõy cho bieát hình chieáu vuoâng -Neâu caùch bieåu dieãn maët caàu . goùc cuûa moät maët caàu leân maët phẳng là hình gì ? Để biểu diễn maët caàu được trực quan, người ta thường vẽ thêm đường nào ?. -GV treo baûng phuï hình 2.17 vaø yêu cầu HS chỉ ra đường kinh tuyến , vĩ tuyến , cực của mặt cầu . Gọi HS đứng tại chỗ trả lời HÑ1 . Hoạt động 2 : Tìm hiểu giao của maët caàu vaø maët phaúng . -Duøng moâ hình quaû boùng vaø laáy quyển vở tượng trưng cho mp dẫn dắt HS xem xét 3 trường hợp giao cuûa maët caàu vaø mp . -Cho HS nhaän xeùt khi (P) caét (S) càng gần tâm thì r’ thay đổi như theá naøo?. -Quan sát bảng phụ trả lời . Trả lời HĐ1 .. -Quan sát và xét 3 trường hợp giao cuûa maët caàu vaø mp nhö toå chức của GV . -(P) càng gần tâm thì r’ càng lớn. + OA = r  A nằm trên (S) +OA < r  A nằm trong (S) + OA > r  A nằm ngoài (S) 3. Biểu diễn mặt cầu. 4.Đường kinh tuyến và vĩ tuyến cuûa maët caàu .. II-GIAO CUÛA MAËT CAÀU VAØ MAËT PHAÚNG . 1) Trường hợp h > r : (P)  (S) =  2) Trường hợp h = r : (P)  (S) = {H} - (P) tiếp xúc với (S) tại H. - H: Tiếp điểm của (S) - (P): Tiếp diện của (S) (Hình 2.19/44) (P) tiếp xúc với S(O; r) tại H  (P)  OH = H 3) Trường hợp h < r: + (P)  (S) = (C) Với (C) là đường tròn có tâm H, bán kính r’ =. Tieát 2 : Hoạt động 1 : Giải HĐ2 . -Nêu HĐ2 cho HS trả lời bằng hoạt động cá nhân . Gọi 2 HS lên bảng thực hiện HĐ2 . GV tổ chức sửa và hoàn chỉnh bài giải cho caùc em . -Cho caùc em nhaéc laïi keát luaän của bài toán b .. r2  h2. HÑ2 : -Làm và sửa HĐ2 bằng hoạt động cá nhân như tổ chức của GV .. r r 3 a) r '  r 2  ( ) 2  2 2 b)Vì ( ) gaàn taâm O hôn (  ) neân ra > rb .. -Trả lời .. III-GIAO CỦA MẶT CẦU VỚI Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động 2 : Tìm hiểu giao của ĐƯỜNG THẲNG . TIẾP mặt cầu và đường thẳng . TUYEÁN CUÛA MAËT CAÀU . HS nhắc lại kiến thức cũ. -Cho HS nhaéc laïi vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn; tiếp tuyến đường tròn ? GVChốt lại vấn đề, gợi mở bài mới : Cho S(O; r) và ñt .Gọi H laø hình chiếu của O lên A vaø HS quan sát hình vẽ, tìm hiểu + d > r    (S) =  d(O;) = OH = d (GV veõ hình ) . SGK và trả lời các câu hỏi. +Nếu d > r thì  có cắt mặt cầu S(O; r) không? Khi đó,   (S) = ? Và điểm H có thuộc (S) không? + d = r    (S) = {H} +Nếu d = r thì H có thuộc (S) .  tiếp xúc với (S) tại H không ? .H:tiếp điểm của  và(S) Khi đó   (S) = ? . : Tiếp tuyến của (S) Từ đó, nêu tên gọi của  và H ? *  tiếp xúc với S(O; r) tại điểm H    OH taïi H . + d < r    (S) = M, N * Khi d = 0 :  ñi qua O   (S) = A, B AB goïi là đường kính của mặt cầu (S). +Nếu d < r thì   (S) =? +Đặc biệt khi d = 0 thì   (S) = ? Đoạn thẳng AB khi đó gọi là gì ?. -GV toùm laïi những kiến thức cơ bản cho học sinh về: tiếp tuyến của mặt cầu; mặt cầu nội tiếp, (ngoại tiếp) hình đa diện . HD HS tìm hieåu nhận xét trong SGK . -Nêu HĐ3 cho HS thực hiện bằng hoạt động cá nhân . GV tổ chức sửa và hoàn chỉnh bài giải cho caùc em .. -Theo dõi , ghi nhớ . Tìm hiểu noäi dung nhaän xeùt theo HD cuûa GV .. * Nhận xét: (SGK). HÑ3 : a)O laø taâm cuûa hình laäp phöông ; a 3 r 2 b) O laø taâm cuûa hình laäp phöông ; a 11 r 2 c) O laø taâm cuûa hình laäp phöông ; a r 2 Hoạt động 3: Công thức tính diện IV-CÔNG THỨC TÍNH DIỆN tích mặt cầu và thể tích khối cầu. TÍCH MAËT CAÀU VAØ THEÅ -Yêu cầu HS nêu cơng thức diện -Tham khảo SGK , nêu công thức TÍCH KHỐI CẦU . tích mặt cầu và thể tích khối cầu diện tích mặt cầu và thể tích khối + Diện tích mặt cầu: -Làm và sửa HĐ3 bằng hoạt động cá nhân như tổ chức của GV .. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> thông qua SGK . cầu . S = 4.r2 -Vậy diện tích S của mặt cầu bán -Trả lời như nội dung chú ý SGK kính r baèng maáy laàn dieän tích . + Thể tích khối cầu: hình tròn lớn của mặt cầu đó ? Thể tích V của khối cầu so với 4 3 .r V = khối chóp có diện tích đáy bằng 3 dieän tích maët caàu vaø chieàu cao (r:bán kính của mặt cầu) bằng bán kính của khối cầu đó ? * Chú ý: (SGK) HĐ4 : V = 8r3 -Nêu HĐ4 cho HS thực hiện bằng hoạt động cá nhân . GV tổ chức sửa và hoàn chỉnh bài giải cho caùc em .. -Làm và sửa HĐ4 bằng hoạt động cá nhân như tổ chức của GV .. 4.Cuûng coá : -GV toång keát baøi hoïc . -Baøi taäp 1 trang 49 SGK . 5.Hướng dẫn học ở nhà : -Học định nghĩa ; các trường họp giao của mặt cầu với đường thẳng , mặt phẳng ; công thức tính diện tích mặt cầu và thể tích khối cầu. -Xem lại các bài tập đã giải . -Laøm baøi taäp 3,4,5,6,7 trang 49 SGK . *HD : +Baøi 6 :Vaän duïng tính chaát tieáp tuyeán cuûa maët caàu . + Bài 7 : Tương tự HĐ3 .. Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>