Bài giảng Kế toán tài chính: Chương 5 - Nguyễn Thị Mộng Điệp - Trường Đại Học Quốc Tế Hồng Bàng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (512.75 KB, 7 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Trường Đại học Mở TP.HCM –Khoa Kế toán Kiểm toán

Chương 5

Kế

toán

Nợ phải trả

Mục tiêu

Sau khihọcxongchươngnày,người họccóthể:
Giải thích được những u cầu cơ bản của chuẩn

mực kếtoán liên quan đến nợ phải trả bao gồm về
việcghinhận,đánhgiá và trình bày trên báo cáo tài
chính.

Nhận diện vàvận dụng các tài khoản kếtốn thích
hợptrongxửlý các giaodịchliên quanđến nợ phải
trả.

Ýnghĩathơng tin qua cáctỷ sốtài chính.

Nội dung

Khái niệm và ngun tắc cơ
bản

Ứng dụng trên hệ thống tài
khoản kế tốn

Trình bày thơng tin

Khái niệm và ngun tắc cơ bản

Các văn bản
và quy định

liên quan

Định nghĩa
và điều kiện

ghi nhận

Phân loại

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

☼ VAS 01 -Chuẩn mựcchung

☼ VAS 21- Trình bày BCTC

☼ VAS 18- Cáckhoản dựphịng, tàisảnvànợ tiềmtàng

☼ Thơng tư 200/2014/TT-BTC: Hướng dẫn chế độ kế
tốn doanhnghiệp

o Thơngtư53/2016/TT-BTC: thơngtư sửa đổi, bổsungmột số
điều củathơngtư số200/2014/TT-BTC

Các văn bản và quy định liên quan

Định nghĩa và điều kiện ghi nhận

Nợ phải trả: Là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp
phát sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà
doanh nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của
mình

Nợ phải trả đượcghinhậntrongBảngcânđối kếtốn
khi cóđủ điều kiện:

• Chắc chắn là doanh nghiệp sẽ phải dùng một
lượng tiềnchi rađểtrangtrảichonhững nghĩa vụ
hiện tạimà doanhnghiệp phảithanh tốn, và
• Khoản nợ phải trả đó phải xác định được một

cáchđángtincậy.

Tóm tắt định nghĩa và điều kiện ghi nhận

Sự kiện và giao

dịch đã qua

Nghĩa vụ
hiện tại

Phải thanh toán
bằng nguồn lực

Số tiền xác định

đáng tin cậy

Quá khứ Hiện tại Tương lai

Định nghĩa và điều kiện ghi nhận

Sự kiện đã qua

Để

ghi

nhận nợ phải trả

thì

phải

có

sự kiện

trong

q

khứ

.

Điều

này

nhằm ngăn chặn

ghi

nhận

các

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Thí dụ 1

Sự kiện

nào

được gọi

là

sự kiện đã

qua mà

tạo

ra

nghĩa vụ hiện tại

trong các tình

huống

Tình huống 1: Ngày 25/12/20x0, công ty An Thịnh
mua một lô hàng là ghế văn phịng từ cơng ty Hịa
Phát.Cơng ty Hịa Phát cho AnThịnh trả chậmtrong 30
ngày.

Tình huống 2:Cơng ty ABC bán hàng cóđiều khoản
bảo hành trong thời gian 1 năm kể từ ngày bán. Tại
ngày 31/12/20x1, ABC ướctính số tiền bảohànhphải
chi trảtrongnăm sau baogồm:120triệu đồng để thực
hiện bảohành chosản phẩmbánnămnay(năm20x1)
và 60 triệu đồng để thực hiện bảohành chosản phẩm
bánnămsau (20x2).

Thí

dụ

2: Mua hàng

chưa trả tiền

Nhận hàng
hóa, dịch vụ

Thời điểm
lập báo cáo

Phải trả khi đến
hạn thanh tốn

Số tiền xác định
trên hóa đơn

Bị kiện nếu
khơng thanh
toán, bị phạt
nếu trả trễ
Sự kiện đã qua Nghĩa vụ hiện

tại Phải thanh toán

Số tiền đáng
tin cậy

Thí

dụ

3:

Bảo

hành

sản phẩm

Hàng đã bán
kèm bảo hành

Thời điểm

lập báo cáo

Phải thực hiện bảo
hành trong thời

hạn bảo hành

Số tiền ước
tính dựa vào
kinh nghiệm

bán hàng

Sự kiện đã qua Nghĩa vụ hiện tại Phải thanh toán

Số tiền đáng
tin cậy

Bài tập thực hành 1

Dùng

định nghĩa

và

điều kiện

ghi

nhận để

phân

tích

nghiệp vụ “Kế

tốn

tự

tính lãi vay

phải trả

theo

hợp đồng

vay” có làm phát sinh

một khoản nợ phải

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Phân loại

Phân

loại

theo

thời

gian

hoặc

chu

kỳ

kinh

doanh



Nợ ngắn hạn

là các

khoản nợ phải

thanh toán

trong

một

chu

kỳ hoạt động

kinh doanh

của

doanh

nghiệp hoặc

trong vòng 12 tháng,

kể từ

ngày báo cáo



Nợ

dài

hạn

là các

khoản nợ

không

thỏa

mãn

điều kiện

là

nợ ngắn hạn

.

Ghi nhận nợ phải trả

Nợ phải trả sẽ được

ghi

nhận

khi

thỏa

mãn

định

nghĩa

và

điều kiện

ghi

nhận của nợ phải trả

.

Đánh giá nợ phải trả



Nợ phải trả được

ghi

nhận

theo giá

gốc

.



Nợ phải trả bằng ngoại tệ sẽ được đánh

giá theo

tỷ

giá ngày giao

dịch

.

Cuối kỳ kế

toán, doanh

nghiệp phải

quy

đổi số tiền của

các

khoản nợ

phải trả

có

gốc ngoại tệ

ra

"đồng Việt

Nam” theo

tỷ

giá giao

dịch tại

ngày

lập

Báo cáo tài chính.



Nợ phải trả

dài

hạn

có

thể được đánh

giá

bằng

phương

pháp

chiết khấu

dịng

tiền để

quy

về

giá

trị hiện tại

.

Thí

dụ

4:

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ứng dụng trên hệ thống tài khoản

Các khoản
đi vay

Phải trả cho
người bán

Thuế và các
khoản phải

nộp NN

Phải trả NLĐ
Chi phí phải

trả
Phải trả,

phải nộp
khác

Quỹ khen
thưởng,
phúc lợi

Kế toán các khoản đi vay

TK sử dụng

Ngun tắc hạch tốn

Sơ đồ kế tốn

Thí dụ minh họa

Tài khoản sử dụng

Tài khoản 341

BênNợ Bên Có

• Số tiền đã trả nợ;
• Số tiền vay, nợ được

giảm;

• Chênh lệch tỷ giá hối

đối giảm do đánh giá lại
số dư cuối kỳ.

o Số tiền vay, nợ thuê tài
chính phát sinh trong kỳ;
o Chênh lệch tỷ giá hối đoái

tăng do đánh giá lại số
dư cuối kỳ.

Số dư bên Có

Số dư vay, nợ thuê tài chính 
chưa đến hạn trả.

Sơ đồ kế tốn

Thanh tốn nợ vay

Vay để trả nợ

Vay bằng tiền

Vay mua vật tư, hàng

hoá, dịch vụ

TK 341(1)

TK 111,

112

TK 111, 
112
TK 156, 211,

621, 641...

TK 133

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Thí

dụ

5

1. Vay ngân hàng 800

triệu đồng bằng tiền mặt,

thời hạn

vay 24 tháng, lãi

suất

vay 12%

/năm,

trả

lãi hàng quý

bằng tiền

ngân hàng.

2. Vay dài

hạn để

mua

sắm

tài

sản cố định phục

vụ

cho

sản xuất,

giá mua

chưa

có

thuế

GTGT

là 400.000.000

đồng, thuế suất thuế

GTGT

10%.

3. Chuyển khoản để trả nợ gốc

vay là 40

triệu

đồng

và lãi vay (khơng

được vốn

hóa) là 3

triệu đồng

.

Yêu

cầu

:

Định khoản kế

toán

Kế toán phải trả người bán

TK sử dụng

Ngun tắc hạch tốn

Sơ đồ kế tốn

Thí dụ và Bài tập thực hành

Tài khoản sử dụng

Tài khoản 331

BênNợ Bên Có

 Số tiền đã trảchongườibán;

 Số tiền ứng trướcchongườibán,

ngườicungcấp dịch vụ;

 Số tiền người bán chấp nhận
giảmgiá;

 Chiết khấu thanh toán và chiết
khấu thương mại được ngườibán

chấp nhận;

 Giátrị vật tư,hàng hóathiếu hụt,

kémphẩm chấtkhikiểm nhậnvà

trả lạichongườibán.

o Số tiền phải trảchongườibán;

o Điều chỉnh sốchênhlệch giữagiá

tạmtínhnhỏ hơn thực tế của số
vật tư,hàng hóađã nhậnkhi có
thơng báo chínhthức

Số dưbênNợ Số dưbên Có
Số tiền đã ứng trướcchongườibán

hoặc số tiền đã trả thừa

Số tiềncònphải trả chongườibán,
ngườicungcấp

Sơ đồ kế toán

Chiết khấu thanh
toán được hưởng
Giảm giá, hàng mua trả

lại, chiết khấu TM
Thanh toán, ứng trước

tiền cho người bán Mua chịu vật tư,

hàng hóa, chi phí

Mua chịu TSCĐ

TK 331

TK 156,
627, 632,...

TK 133

TK 211, 213
TK 111,

112

TK 133
TK 156,
641...

TK 515

Khoản nợ phải trả
TK 711

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Thí

dụ

6

1. Mua nguyên vật liệu nhập kho với giá đã có thuế
GTGT là 33.000.000 đồng, thuế suất thuế GTGT là
10%,chưa thanh tốntiềnchongườibán H.

2. Muachịulơ hàngcủa cơng ty Avới giá muachưa có
thuếGTGT là 40.000.000đồngvà giao bán ngaychưa
thu tiền cho khách hàng K với giá bánchưa có thuế
GTGT là 50.000.000 đồng. Thuế suất thuế GTGT là
10%.

3. Xuất quỹ tiền mặt20.000.000 đồng để ứng trước tiền
chongườicungcấp vật tư.

4. Chuyển khoản trả hết nợcho công ty P sau khitrừ số
chiết khấuthanh toán được hưởng là 1% trên số nợ,
biết số nợ phải trảcông ty P là 100.000.000 đồng.
Yêucầu:Định khoản kếtốn

Bài tập thực hành 2

1. Mua hàng hóa chưa trả tiền chongười bán B, trị
giá muachưacóthuếGTGT 10% là 75triệu đồng.
2. Ứng trước tiền mua nguyên vật liệu phục vụ sản
xuất sản phẩmchongườibán M là 30triệu đồng.
3. Thanh tốn tồnbộ tiềnhàng cho người bán Bở

nghiệp vụ1bằng tiền mặtsau khitrừ khoản chiết

khấuthanh toánđược hưởnglà 2%

4. Nhậpkho nguyênvật liệumuatừ ngườibán M,trị
giá đã có thuế GTGT 10% là 35.200.000đ. Phần
chênhlệch giữa tiềnhàng vàtiền ứng trước là 30
triệu đồng đượcthanh toánbằng tiền mặt.

Yêucầu:Định khoản kếtoán

Kế toán thuế và các khoản phải nộp NN

TK sử dụng

Ngun tắc hạch tốn

Sơ đồ kế tốn

Thí dụ minh họa

Tài khoản sử dụng

Tài khoản 333

BênNợ Bên Có

 Số thuế GTGT đã được khấu
trừ trong kỳ;

 Số thuế, phí, lệ phí và các
khoản phải nộp khác đã nộp
vào NSNN;

 Số thuế được giảm trừ vào số
thuế phải nộp;

 Số thuế GTGT của hàng bán
bị trả lại, giảm giá.

o Số thuế GTGT đầu ra và số
thuế GTGT của hàng nhập
khẩu phải nộp

o Số thuế, phí, lệ phí và các
khoản phải nộp khác phải nộp
vào NSNN.

Số dưbênNợ Số dưbên Có

Số thuế và các khoản phải nộp
lớn hơn số thuế và các khoản

</div>

Bài giảng Kế toán tài chính: Chương 5 - Nguyễn Thị Mộng Điệp - Trường Đại Học Quốc Tế Hồng Bàng

<b>Chương 5</b>

<b>Kế </b>

<b>toán </b>

<b>Nợ phải trả</b>

<b>Mục tiêu </b>

<b>Nội dung</b>

<b>Khái niệm và ngun tắc cơ bản</b>

<b>Các văn bản và quy định liên quan</b>

<b>Định nghĩa và điều kiện ghi nhận</b>

<b>Tóm tắt định nghĩa và điều kiện ghi nhận</b>

<b>Sự kiện đã qua</b>

Để

ghi

nhận nợ phải trả

thì

phải

có

sự kiện

trong

q

khứ

.

Điều

này

nhằm ngăn chặn

ghi

nhận

các

<b>Thí dụ 1</b>

Sự kiện

nào

được gọi

là

sự kiện đã

qua mà

tạo

ra

nghĩa vụ hiện tại

trong các tình

huống

sau:

<b>Thí</b>

<b>dụ</b>

<b>2: Mua hàng</b>

<b>chưa trả tiền</b>

<b>Thí</b>

<b>dụ</b>

<b>3: </b>

<b>Bảo</b>

<b>hành</b>

<b>sản phẩm</b>

<b>Bài tập thực hành 1</b>

Dùng

định nghĩa

và

điều kiện

ghi

nhận để

phân

tích

nghiệp vụ “Kế

tốn

tự

tính lãi vay

phải trả

theo

hợp đồng

vay” có làm phát sinh

một khoản nợ phải

<b>Phân loại</b>

<i><b>Phân</b></i>

<i><b>loại</b></i>

<i><b>theo</b></i>

<i><b>thời</b></i>

<i><b>gian</b></i>

<i><b>hoặc</b></i>

<i><b>chu</b></i>

<i><b>kỳ</b></i>

<i><b>kinh</b></i>