Thanh toán qua ngân hàng một quy định góp phần làm mất đất dụng võ của "Doanh nghiệp ma"

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Thanh tra

M I C H I N H

NGHIEN cOU

<i><b>•^l POI </b></i>

<b>I </b>

<b>• Th.s Nguyen Van Phung </b>

Vu Chinh sdch Thue- Bo Tai chinh

<b>THANH TOAIM QUA NGAN HANG </b>

<b>MDT OUY DINV GOP PHAN LAM MAT </b>

<b>DAT DUNG VO CUA "DOANII NGHIEP MA" </b>

<i>Quy dinh diiu kien bdt budc "phdi thitc hien thanh todn qua </i>

<i>ngdn hdng ddi vdi mdi ldn thanh todn hod dan cd tri gid tit 20 trieu </i>

<i>ddng tra len m&i dupfc khdu trd thui ddu vdo" dddi vdo cudc sdng </i>

<i>dugc han nua ndm. Tuy nhien, trong bdi cdnh giao dich tiin mat & </i>

<i>Viet Nam cdn khd phd biin nhu hien nay, dd cd khdng it y kien </i>

<i>tranh ludn vi vdn di ndy. Nhdm chia se vdi bgn dpc gdn xa, ddng </i>

<i>th&i gdp phdn vdo chuang trinh ddy mgnh cdng tdc tuyen truyin, </i>

<i>phd biin phdp ludt vd cung cdp dich vu mien phi cho ngu&i nop </i>

<i>thui, bdi viit ndy Id nhiing thdng tin cdn thiit, trao ddi vi dgo ly </i>

<i>kinh tivd cdc cdn cd lien quan din quy dinh ndy. </i>

T

HANH toan qua ngan hang la
xu hudng tat yeu cua mdt nen
kinh t l hang hoa, la hien tupng
rat binh thudng cQa mdt nen kinh t l

van minh, lanh manh; day eung la nhu
eau d n thilt, la sy khang dmh vj tri
dang d p , tQ each dang hoang eua
nhung doanh nghiep, doanh nhan
chan ehinh. Tai cupe hpi thao do
Phdng Thuong mai va Cdng nghiep
Viet Nam td chdc vao thang 8/2004,
cdng ddng doanh nghiep Viet Nam da
thda nhan : He thd'ng thanh toan qua
ngan hang dua lai nhilu Ipi ich cho tat
ca eae ben tham gia giao djch cung
nhu Ipi ich toan xa hpi: trUde hit dam
bao an toan tai san cho DN, td'c dp
thanh toan nhanh va tilt kiem ehi phi
luu thdng. Thay vi phai van chuyen,
cat giy kiem d i m tiln mat (vda mat
thdi gian vda khdng an toan), eae DN
chi d n md tai khoan gQi sd tien nhan
rdi vao ngan hang. Hoac khi DN ban
hang thQdng nhd ngan hang thu hd
tien. Khi thu dupe tiln ngan hang ghi
cd vao tai khoan tiln gui cua DN va
bao "cd" cho DN. NhU vay, d DN ehi
tra cung nhudd'i vdi DN thu hudng d i u
tilt kiem chi phi va an toan tai san.
Thanh toan khdng ddng tiln mat cdn
giup cac DN thuan tien trong giao djch
va md rdng pham vi thanh toan. Trong
qua trinh mua ban, hang hoa, djch vu
dupc luan chuyin td don vi ban sang

dOn vj mua, ngUpe lai t i l n dupc

chuyen tUdon vj mua sang don vj ban.
N l u hai don vj d khac dja phuong,
tham chi cac DN trong nUde mua ban
hang boa vdi cac DN nUde ngoai thi
thanh toan qua ngan hang td ra rat uu
t b l ma DN khdng the khdng tie'p can.
Ben canh dd, thanh toan phi tien mat
giup DN dap Qng kip thdi nhu d u v l
vd'n kinh doanh, dam bao qua trinh
san xult va kinh doanh dupc lien tuc.
Viee tang nhanh td'c dp thanh toan
qua ngan hang, giQp cho DN rut ngan
thoi gian iQu thdng do dd rut ngln thdi
gian cQa mdt vdng ehu ehuyen vd'n,
tang nhanh vdng quay vd'n va nhU
vay, vdn it cung se trd thanh nhilu.
Ngoai ra, khdng chi DN ed Ipi dupe
hudng lai td sd dU tai khoan thanh
toan, viee DN thanh toan qua ngan
hang cdn mang lai Ipi ich cho d ngan
hang. Khi tai khoan tiln gQi thanh toan
cd sd dQ nghTa la vd'n tren tai khoan
eua DN chUa sQdung de'n, ngan hang
tap trung ngudn vdn nhan rdi, huy
<i>ddng de md rdng eho vay va d i u tU </i>
ddi vdi eac DN khac d nhu d u . Odi
vdi Nha nude va toan xa hpi, thanh
toan qua ngan hang eung mang d i n

cho nhong Ipi ich to Idn trong viee tilt
gilm chi phi cho viec in an, phat hanh,
bao quan, td chdc luU thdng tiln mat.
Hon ai hit, chinh cpng ddng DN da
thda nhan: "Mdt n i n kinh t l phat triln
nhanh va manh khdng the thie'u mpt
he thdng thanh toan hien dai va viec

thuc day mdt n i n thanh toan phi tien
mat la van d l rat bdc thiet hien nay."

<i>TrUdc ddi hdi cQa thye tiln nen </i>

kinh t l , Thu tudng Chinh phQ da d
Quylt dmh sd 291/2006/QO-TT ngay
29/12/2006 phe duyet Oe an thanh
toan khdng dung tien mat giai dean
2006 - 2010 va dnh hudng d i n nam
2020. Trong dd Ngan hang Nha nddc
Viet Nam, cac Bd, nganh, dja phuong
lien quan ed nhiem vu phd'i hpp td
chdc trien khai xay dUng va thye hien
<i>6 nhdm de an eac d l an thanh phin. </i>
Nhdm de an hoan thien khudn khd
phap ly eho boat dpng thanh toan cQa
n i n kinh te dQpc triln khai ngay, cac
nhdm d l an dupc trien khai tU nam
2007 gdm: thanh toan khong ddng
tiln mat trong khu vUc cdng, khu vye
doanh nghiep, khu vye dan cU, nhdm

de an phat trien eae he thd'ng thanh
toan va d l an hd trp thanh toan khong
dung tien mat. Cd the ndi, dd'i vdi cac
nude thi thanh toan qua ngan hang la
viee rat binh thudng nhUng vdi ehung
ta viec trien khai ddi hdi phai khan
tnj'Ong va kien quylt.

VUa qua, khi xem xet d l thdng
qua dy thao Luat Thue GTGT, Qud'c
hdi da can nhae rat ky npi dung quy
dinh dieu kien de dupe hoan thue,
dupe kha'u tar t h u l GTGT dau vao la
phai thuc hien thanh toan qua ngan
hang. Cd tinh d i n thyc tien lau nay
quen vdi viec thanh toan blng tiln mat
cung nhu thye tien eua thj trudng, quy
dnh nay d n d budc qua dp, theo dd
mdc tiln 20 trieu ddng dupe ap dung
trong thPi gian d i u . De tranh sy hieu
lam hoac tao ra nhCrng eude tranh luan
khdng d n thilt, tao sy thd'ng nhat cao
trong chi dao va td chdc thye thi luat,
ngoai nhQng thdng tin ma cpng ddng
DN hilu rd nhU da neu d phan tren,
mdt sd diem xin dupc trao ddi thing
than dudi day:

<i>ThU nhat, theo quy dnh eua Bd </i>

Luat Dan sy 2005 cung nhQ tap quan

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Thanh tra

M I C H I N H

thuong mai thi mpi doanh nghiep, td chdc hay ca nhan d
the thanh toan tiln mua ban hang boa, djch vu bang bat cd
hinh thyc nao. Thanh toan bang tiln mat hay eae d n g eu
thanh toan khac nhu ehuyen khoan, sec, uy nhiem chi, bu
trtr d n g np, thanh toan cham tra, dng tnidc thanh toan sau,
hang ddi hang,... Nha nddc hoan toan khdng ean thiep.
Viee mua hang boa cua ndng dan, cua nhung ngUdi khdng
kinh doanh, khdng cd tai khoan ngan hang thi viec tra bang
tiln mat la dilu duong nhien, khdng anh hudng gi,... DN cd
<i>day du quyin de thyc hien va phap luat cQa chung ta khdng </i>
cam hp. Luat T h u l GTGT sd i3/2008/QH12 ngay
03/6/2008 cung khdng d m DN tra tien mat nhung viee
khau trU thul, hoan t h u l GTGT d i u vao chinh la viec lay
lai tien t h u l ty Nha nUde, vi vay d n phai d quy djnh v l
d i u kien rang budc nham bao dam giao djeh dd la d that,
sd tiln t h u l d n lay lai trUdc dd da thyc nop vao ngan saeh.
Vdi vai trd trung gian cQa ngan hang trong quan he thanh
toan, chQng ty thanh toan qua ngan hang se la blng chdng
xae thyc giao djeh thuong mai giUa ngUdi ban va ngUdi mua
la cd thye. Cd the ndi, bai hpe xuang mau tU nhUng vu gian
lan tiln hoan t h u l GTGT trong nhong nam qua, nhong ndi
"oan nghiet" khi DN bj xuat toan cae hoa dOn GTGT d ma
sd t h u l cQa "DN ma, DN bd trd'n" da khiln cdng ddng DN
ddi hdi Nha node d n sd dung bien phap thanh toan qua
<i>ngan hang de bao ve DN lam an chan chinh. </i>

<i>ThU hai, cae ddi tac cua DN la nhong cO quan nha </i>

node, don vj sy nghiep, td chyc cua Dang, doan the: khi dope
d p phat kinh phi de boat ddng hoac dope Nha nUdc cho co
c h l d l boat dpng ty trang trai thi hp phai tra tiln qua ngan
hang, qua kho bac vi dd la tien cua ngan sach hoac d dupc
do CO c h l cua Nha nUdc. Bp Tai chinh, co quan Thue khdng
kilm seat chi tieu cua eae ddi tae nay nhung chu tai khoan,
Thu tmdng don vj thu hudng ngan sach, Thu tn/dng don vj
sy nghiep ty ebd tai chinh mdi chinh la nhdng ngUdi chju
trach nhiem eao nhat trong viec giam sat tai chinh tai don vi
minh. Nhd viec thanh toan qua ngan hang, co quan Kho bac,
ngan hang phuc vu DN ddi tae se kiem soat hoac gidp eho
Thu tnj'dng cac don vj tren chdng minh ngudn lyc tai chinh
thyc t l da ehi, chi dung vdi hoa don, chdng td mdt each
khach quan, minh bach va that sy dang hoang. Tdi day, theo
O l an thanh toan khdng ddng tiln mat thi cac ddi tupng nay
khdng t b l khdng thye hien bdi vi hp sd dung ngudn lUc cua
Nha nude, tien cQa hp chi tieu la tiln thue cQa dan.

<i>ThCrba, ddi vdi cae DN thi eung d nhilu dilm tuong </i>

tu nhu vay, da la DN thi khdng the khdng ed tai khoan ngan
hang (thyc te hien nay nhilu DN dang md nhilu tai khoan
tai cac ngan hang khac nhau). Sd hieu tai khoan ngan
hang, ma sd t h u l la nhung thdng tin ma DN da cdng khai
vdi ngudi ban, ngudi mua, dang tin quang ba, ky k i t hpp
ddng rdi. Bdi vay, viec chuyen tien qua ngan hang d sao
dau, vda tilt kiem, vya an toan, vya minh bach,... tai sao

ngudi ta lai phan ung? Khi thye te d mua, cd ban, d tra
tien that, tra tiln qua ngan hang, tien Ipi t b l tai sao DN
khdng mud'n? Thyc ra eac DN lam an chan chinh rat mud'n
<i>lam viec nay nhung van de a chd khdng it d n bd quan ly, </i>
thda hanh nhung cdng viec eu the d DN chua theo kjp each
hanh xd minh bach. Thanh toan bang tiln mat d l mang lai

cho ca nhan d tutudng tmc Ipi cd hdi lam an theo each "lai
qua", hoac "gui gia" nen viec hp neu y kiln trai chilu cung
la d i l u d l hieu.

<i>ThCrtu, viec thanh toan qua ngan hang dung la rat tien </i>

Ipi nhung cung d n phai tinh d i n thuc trang hien nay tren
d 2 phuang dien: chat lupng dich vu cua d c ngan hang
va thdi quen, sd thich, trinh dp cua ngUdi dan cung nhu
nhQng tien Ipi, co hdi ha'p d i n dpng ca d nhan ma viec
thanh toan bang tiln mat mang den cho nhung "ngudi trong
cudc". Odi vdi he thd'ng ngan hang, quy dnh neu tren d tac
ddng dang ke tao cO hdi cho d c ngan hang phat trien cac
djch vu gia tang, gdp phan vao viec thay ddi d u tmc cac
ngudn thu nhap, tang hieu qua kinh doanh. Vi vay, ddi hdi
d c ngan hang phai d gang nang cao chat lupng djeh vu,
thay ddi tinh than, thai dp lam viec cua nhan vien de phuc
vu doanh nghiep td't hon. Ngoai ra, cung vdi hinh thdc
truyen thd'ng la chuyen tien qua tai khoan DN md tai ngan
hang, co quan ban hanh van ban phap luat cung da tiep
can dupc vdi thyc tiln de d d c quy dnh phu hpp. Tai
Thdng tU hudng d i n sd 129/2008/TT-BTC ngay
26/12/2008 cua Bd Tai chinh da quy dinh nhilu hinh thdc

thanh toan dupc coi nhU thanh toan qua ngan hang, dii
d i u kien dupc k h i u trtf, hoan thue GTGT (thanh toan bu
trtr hang hoa, bd trO cdng np, thanh toan uy quyin eho Ben
thd 3 va mdt sd trUdng hpp cu the khac.)

<i>ThCr nam, tinh xac thuc, khach quan cua chdhg td </i>

thanh toan qua ngan hang da dupc kiem nghiem trong thUc
thi Luat Thue GTGT hon chuc nam vUa qua: Quy dnh bat
budc tiln ban hang phai dupc thanh toan qua ngan hang
<i>mdi dugc khau trO/hoan thue dd'i vdi xuat khau. Vi vay, nay </i>
md rpng dien ap dung quy dinh nay dd'i vdi d c giao djch
trong ndi dja mdt mat dap Qng dupc yeu d u khdng phan
biet dd'i xd cQa Hiep djnh gia nhap WTO, mat khac da ed
CO sd thyc tiln bao dam tinh kha thi. Mdt vu gian lan thue
den hinh gan day da khang dinh rd: Ne'u nhO d dupe
nhQng sao ke ngan hang minh chdng cho viec thdc te ed
mua hang de thOc xua't khau thi mdt vj giam ddc DN da
khdng phai di tu nhU "nguyen vpng" cua dng ta. Rd rang la,
quy djnh thanh toan qua ngan hang cho phep d DN lam
an chan chinh va co quan nha nUde loai bd dupe hanh vi
sd dung boa don eua "DN ma" de hpp thdc hoa ngudn gde
dau vao, khai khd'ng chi phi,.. .Vdi y nghTa dd, quy dnh dieu
kien b i t budc thanh toan qua ngan hang mdi ddpc khau
trtr/hoan thue GTGT d i u vao chae chan se gdp phan vao
viec lam mat d manh dat dung vd cua "DN ma" va giam
thieu rdi re cho sd ddng cac DN lam an chan chinh.

Tren giac dp thanh tra, kiem tra boat ddng tai chinh
cQa DN, CO quan T h u l cung n h u d c eo quan giam satthUc

thi phap luat se bdt d dupc mpt khd'i lupng d n g viee Idn do
khdng d n phai thyc hien ddi chieu boa don. Giam bdt thdi
gian thyc hien mdi cudc thanh tra, kiem tra cung la Ipi ich
thilt thyc do quy djnh thanh toan qua ngan hang mang lai
cho dat nudc, d DN va co quan quan ly nha nUdc d i u co
CO hdi giam thieu chi phi quan ly va chi phi tuan thu. Chinh
vi vay, quy dinh nay d n dupc nhan thUc d l y du va tuyen
truyin phd biln rdng rai de'n cpng ddng doanh nghiep va
d c td chdc, ca nhan trong xa hpi cua chung ta.a

</div>

<!--links-->