Sáng kiến kinh nghiệm Giải pháp hữu ích một số biện pháp rèn chữ viết ở lớp một

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHOØNG GIAÙO DUÏC & ĐÀO TẠO TP BAÛO LOÄC TRƯỜNG TIỂU HỌC : ĐINH TIÊN HOAØNG. . GIẢI PHÁP HỮU ÍCH MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN CHỮ VIẾT ***** Ở LỚP MỘT *****. Người thực hiện : Lê Thị Nguyên Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> *****. GIẢI PHÁP HỮU ÍCH. *****. ‘’ MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN CHỮ VIẾT Ở LỚP MỘT ‘’  0  PHẦN A : NỘI DUNG GIẢI PHÁP I, ĐẶT VẤN ĐỀ Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặc biệt ở Tiểu học , nhất là đối với lớp 1 .Phân môn tập viết trang bị cho học sinh bộ chữ cái La tinh và những yêu cầu kĩ thuật để sử dụng bộ chữ cái đó trong học tập và trong giao tiếp .Với ý nghĩa này tập viết không những có quan hệ mật thiết tới chất lượng học tập các môn học khác mà còn góp phần rèn luyện trong những kĩ năng hàng đầu của việc học Tiếng Việt trong nhà trường – kĩ năng viết chữ . Như lời dạy của Bác Hồ kính yêu :’’ Vì lợi ích mười năm trồng cây ,vì lợi ích trăm năm trồng người ‘’. Nếu ngay từ lớp một không rèn được nét chữ cho học sinh thì lên các lớp trên lại càng khó có thể rèn cho các em viết chữ đẹp được .Các em lớp một như một mầm non ,muốn trở thành những cây vững chắc sau này thì những mầm non này phải được uốn nắn kịp thời ngay từ những buổi đầu cầm bút . Có viết đúng các nét cơ bản học sinh mới viết đúng được các con chữ ,chữ ,từ ,caâu ,baøi vaên ,baøi thô , mới có thể học tốt các môn học khác trong quá trình học tập . Rèn chữ viết đẹp chính là rèn được ý chí vượt khó ,tính sáng tạo là một trong những yếu tố phát huy toàn diện năng lực học tập của người học sinh trong thời kì ‘’Công nghiệp hoá , hiện đại hoá đất nước ‘’. II, LÝ DO CHỌN ĐỀ TAØI Học sinh lớp Một được coi như tờ giấy trắng . Ai là người viết vào đó nét cơ bản đầu đời ? Ngay từ trong một bài hát đã có câu trả lời ‘’Ngòi bút viết theo tay nhịp nhàng . Tập viết chữ em quen thành hàng ,điều hay ấy chính cô dạy em ở mái trường mêùn thương ‘’. .. Tập viết là một phân môn có tầm quan trọng đặc biệt là ở bậc tiểu học ,nhất là đối với học sinh lớp 1 . Học vần ,tập đọc giúp cho học sinh có kĩ năng đọc thông viết thạo .Nếu học sinh viết đúng ,đẹp ,rõ ràng giúp các em có điều kiện ghi chép bài học của tất cả các môn học khác tốt hơn. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> , nhờ vậy kết quả học tập sẽ cao hơn .Viết xấu , tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng học tập . Ngoài ra tập viết còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt như : Tính cẩn thận ,bền bỉ , tính kỉ luật và khiếu thẩm mĩ .Ngay từ xưa ông cha ta đã cĩ câu ‘’ Nét chữ ,nết người ‘’ .Chữ đẹp còn rèn cho học sinh lòng tự trọng đối với thầy cô và bạn bè khi đọc bài vở của mình . Chính vì vậy tôi đưa ra ‘’Một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp Một ‘’ . III, PHẠM VI ĐỀ TÀI Với giải pháp hữu ích ‘’ Một số biện pháp rèn chữ viết lớp Một ‘’ phạm vi áp dụng của tôi là học sinh lớp 1a2 . Thời gian thực hiện giải pháp hữu ích từ tháng 8 năm 2011 năm học 2011 – 2012 tại Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng ,Phường Lộc Phát , Thành phố Bảo Lộc ,tỉnh Lâm Đồng . IV , THỰC TRẠNG CỦA LỚP ( TRƯỜNG ) Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng thuộc địa bàn Phường Lộc Phát , đa số phụ huynh học sinh ở đây là dân thuộc Ninh Bình , Hà Nam Ninh , và một số vùng miền của nhiều nơi sinh sống và cư trú nên phương ngữ vùng miền rất đa dạng . Phụ huynh học sinh phần lớn là làm vườn nên cũng ít có thời gian quan tâm đến việc rèn chữ viết cho con em mình . Năm học 2011-2012 được sự phân công của nhà trường tôi chủ nhiệm học sinh lớp 1ª2 . Lớp hiện có 35 học sinh , trong đó học sinh nữ là 17 em . Các em đều đã học qua lớp mẫu giáo 100% Thực tế trong lớp tôi đầu năm học sinh viết chữ rất xấu , chưa đúng mẫu vì học sinh chưa biếtđđược điểm đặt bút, điểm dừng bút độ cao , dòng li , khoảng cách giữa các con chữ , khoảng cách giữa các chữ , các từ với nhau . Một số học sinh viết không thẳng hàng , chữ viết sai mẫu rất nhiều . Luyện viết trên bảng con caùc em chöa bieát caùch giô baûng , trình baøy baûng .Đối với các em và phụ huynh đang còn tư tưởng viết đúng tên chữ cái là mình đã viết đúng chữ rồi . Phần lớn học sinh trong lớp tôi đầu năm học cầm bút sai tư thế , các em cầm bút bằng cả năm ngón tay , có em cẩm bút dựng đứng ... Đồ dùng học tập chưa đầy đủ và đồng bộ trong lớp .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tư thế ngồi viết của các em theo lối tự do , thích ngồi như thế nào thì ngồi , giơ bảng thì làm sao cho nhanh ( với tư tưởng giơ nhanh để được cô và các bạn chú ý ) .Học sinh lớp một làm gì cũng thích mình là người nhanh nhất lớp , các em chưa ý thức được kết quả đúng ,sai như thế nào ? Trước thực tế này tôi đã chọn giải pháp hữu ích : MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN VIẾT CHỮ Ở LỚP MỘT . Ngay từ tuần thứ hai của năm học 2011-2012 tôi khảo sát bài viết của học sinh lớp 1ª2 . KẾT QUẢ KHẢO SÁT BAØI VIẾT ĐẦU NĂM NHƯ SAU THỜI ĐIỂM. SÓ SOÁ HS. ĐẦU NĂM. 35. LOẠI A. LOẠI B. LOẠI C. SL. %. SL. %. SL. %. 5. 14.2. 14. 40.0. 16. 45.7. V, CƠ SỞ LÝ LUẬN Học vần - Tập đọc rèn cho việc rèn năng lực đọc thông , tập viết giúp cho việc rèn năng lực viết thạo .Để làm chủ tiếng nói về mặt văn tự , người học phải rèn luyện năng lực đọc thông viết thạo văn tự đó .Hai năng lực này có quan hệ mật thiết với nhau Học sinh học Tiếng Việt phải đọc thông viết thạo chữ quốc ngữ .Tập viết là phân môn có tính thực hành .Trong chương trình Tiểu học không có tiết học lí thuyết , chỉ có tiết rèn luyện kĩ năng .Tính chất thực hành có mục đích của việc dạy học tập viết cũng góp phần khẳng định vị trí quan trọng của phận môn tập viết ở trường tiểu học . Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nói ‘’ Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người .Dạy cho học sinh viết đúng , viết cẩn thận , viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận , lòng tự trọng đối với mình .’’ Hệ thống tín hiệu ngôn ngữ là hệ thống nhiều bậc tầng , từ một số ít đơn vị lệ thuộc hệ thống bé nhất có thể tạo ra nhiều đơn vị bậc trên dựa vào những quy tắc nhất định .Chữ viết cũng vậy , từ một số nét cơ bản , chúng được kết hợp với nhau theo những quy tắc nhất định để tạo ra các chữ cái khác nhau .Biết được các nét cơ bản giúp giáo viên phân tích cấu tạo chữ viết từ đó mà hướng dẫn học sinh viết các con chữ khác .Về phía học sinh , nếu biết và viết được các nét cơ bản , các em sẽ có kĩ năng phân tích cấu tạo chữ viết theo một quy trình hợp lí , chủ động được nét bút cuûa mình . Phaàn Taäp vieát trong chöông trình Tieáng Vieät tieåu hoïc ban haønh theo Quyeát ñònh soá 43/2001/QÑ-BGD vaø ÑT ngaøy 9 – 11 – 2001 quy ñònh cuï theå nhö sau :. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Lớp 1: Tập viết đúng tư thế , hợp vệ sinh .Viết chữ cái cỡ vừa và nhỏ , tập ghi dấu thanh đúng vị trí , làm quen với chữ hoa cỡ lớn và cỡ vừa theo mẫu quy định , tập viết các số đã học . Người giáo viên phải nắm được những yêu cầu cơ bản của việc dạy tập viết ở tiểu học như đối với lớp một . + Về kiến thức : Giúp học sinh có những hiểu biết về đường kẻ , dòng kẻ , độ cao , cỡ chữ , hình dáng và tên gọi các nét chữ , cấu tạo chữ cái , chữ ghi tiếng , cách viết chữ viết thường , dấu thanh và chữ số . + Về kĩ năng : Viết đúng quy trình viết nét , viết chữ caci1 và liên kết chữ cái tạo chữ ghi tiếng theo yêu cầu liền mạch .Viết thẳng hàng các chữ trên dòng kẻ .Ngoài ra học sinh còn được rèn các kĩ năng như : tư thế ngồi viết , cách cầm bút , để vở … Việc chia mức độ cần đạt theo từng giai đoạn gắn với 4 lần kiểm tra định kì môn Tiếng việt như : Giai đoạn. Giữa kì I. Cuối kì I. Giữa kì II. Cuối kì II. Khoảng. Khoảng. Khoảng. Khoảng. 20 chữ / 15 phút. 25 chữ / 15 phút. 30 chữ / 15 phút. Tốc đô cần đạt. Viết. 15 chữ / 15 phút. + Về thái độ : Giáo dục học sinh có tính cẩn thận , tính kỉ luật khi viết bài và yêu thích học môn Tập viết . Giáo viên cần nắm vững chương trình và vở viết hiện hành của Bộ giáo dục và đào tạo để không chỉ nâng cao chất lượng dạy viết chữ mà còn phối hợp với các môn học khác nhằm phát huy vai trò công cụ của phân môn tập viết . Lớp Một chương trình phân môn tập viết chia làm ba giai đoạn + Giai đoạn 1( 1 tuần ) : Giúp học sinh nắm được thao tác chung của quá trình tập viết , luyện động tác cầm bút , cách để vở , tư thế ngồi viết , xác định dòng kẻ trên vở tập viết và trên khung chữ cần tập viết , tập viết các chữ , cấu tạo chữ cái . +Giai đoạn 2( 5 tháng đầu ) : Luyện viết các chữ cái viết thường , viết chữ số theo quy định . +Giai đoạn 3: ( 4 tháng cuối ) : Học sinh nhìn bài lên bảng để chép lại cỡ chữ nhỏ , kết hợp nghe giáo viên đọc tiếng từ . VI, CAÙC GIẢI PHAÙP THỰC HIỆN GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 1, Cơ sở vật chất – ánh sáng . - Bàn ghế phải vừa tầm với độ tuổi của học sinh lớp 1, phòng học ,góc học tập ở nhà có đầy đủ aùnh saùng . -Rèn cho học sinh có tư thế ngồi viết đúng : Lưng thẳng ,Không tì ngực vào bàn ,đầu hơi cúi ,mắt cách vở từ 25 – 30 cm ,tay phải cầm bút ,tay trái đè nhẹ lên mép chữ để giữ ,hai chân để song song thoải mái . 2, Chẩn bị tư thế khi viết chữ . - Taäp cho caùc em tư thế ngồi viết : Học sinh phải ngồi ngay ngắn , lưng thẳng , không tì ngực vào cạnh bàn , đầu hơi cúi . hai mắt cách mặt vở từ 25cm đến 30cm .Cánh tay trái đặt trên mặt bàn bên trái vở , bàn tay trái tì vào mép vở ,giữ vở không xê dịch khi viết .Cánh tay phải cũng ở trên mặt bàn .Với cách để tay như vậy , khi viết bàn tay và cánh tay phải có thể dịch chuyển thuận lợi từ trái sang phải dễ dàng . - Tập cho các em caùch caàm buùt : Khi viết học sinh cầm bút và điều khiển bút viết bằng ba ngón tay ( ngón trỏ, ngón cái . ngón giữa ) của bàn tay phải .Đầu ngón tay trỏ đặt ở phía trên , đầu ngón tay giữa bên trái , phía bên phải của đầu bút tựa vào cạnh đối đầu ngón tay giữa .Ba điểm tựa này giữ bút và điều khiển ngòi bút dịch chuyển linh hoạt .Ngoài ra động tác viết còn có sự phối hợp cử động của cổ tay , khuỷu tay và cánh tay . Trong mỗi giờ Tập viết hay khi các em chuẩn bị viết bài vào bảng con , viết vở tôi lại nhắc nhở và khuyến khích các em cách cầm bút đúng , những tuần đầu năm tôi phải làm mẫu từng bước một để các em nhớ và tập cho quen cách cầm bút . - Tập cho các em vị trí đặt vở khi viết chữ : Vở viết cần đặt nghiêng so với mép bàn khoảng 30 độ ( nghiêng về bên phải ) .Vì chiều thuận của vận động tay khi viết chữ Việt là vận động từ trái sang phải . 3, Cách sử dụng bảng con và đồ dùng trực quan khi dạy học sinh viết chữ . - Tập cho học sinh sử dụng bảng con : Khi luyện viết chữ tôi luôn lưu ý cho học sinh không viết quá nhỏ , không viết sát mép bảng , viết đúng số dòng li ngang ( dọc ) như dòng li trong vở tập viết , vở ô li . Tập cho học sinh giơ bảng bằng hai tay , khuỷ tay tì xuống mặt bàn . - Đồ dùng trực quan khi rèn viết cho học sinh là Mẫu chữ trong khung chữ phóng to theo bảng mẫu chữ hiện hành của Bộ giáo dục ,Bộ chữ rời viết thường để học sinh nhận diện chữ ghi âm , ghi vần trong phân môn Học vần , Tập viết ở những tuần đầu năm học .Hay bộ chữ rời viết hoa để học sinh. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> học Tập tô chữ hoa ở học kì 2 .Nhìn vào chữ mẫu học sinh được khắc sâu biểu tượng về chữ viết , có ý thức viết đúng mẫu và tạo không khí sôi nổi , phấn chấn chấn trong quá trình học . 4, Các hoạt động ở lớp trong việc rèn chữ . Trong những năn học gần đây thực hiện chương trình thay sách giáo khoa phân môn tập viết đã được Bộ giáo dục chỉ đạo dạy viết kiểu chữ viết truyền thống ,những nét chữ mềm mại ,duyên dáng từ xưa đến nay đã được phát huy trong thời đại hiện nay ,mà người trực tiếp rèn trước là các em tieåu hoïc . Làm thế nào để học sinh rèn viết đúng , viết đẹp việc đầu tiên tôi đã hướng dẫn cho học sinh trong lớp ghi nhớ và xác định vị trí các đường kẻ trong bảng con , vở tập viết , toạ độ của các nét chữ , chữ cái trong khung chữ mẫu : - Đường akẻ ngang : Mỗi đơn vị trong dòng kẻ trong vở ô li gồm 4 đường kẻ ngang 002E. - Đường kẻ dọc :. Việc rèn chữ viết trong nhà trường vô cùng quan trọng ,để giúp học sinh viết đúng cỡ chữ ,viết đẹp thì không thể coi thường viết đúng các nét cơ bản trong hệ thống chữ Tiếng Việt . Đĩ là các nét sau : 1. Caùc neùt thaúng : -. Thẳng đứng :. -. Neùt ngang :. -. Neùt xieân : neùt xieân phaûi ( / ) , neùt xieân traùi ( \ ). -. Neùt haát :. 2. Các nét cong. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> -. Nét cong kín ( hình bầu dục đứng : 0 ). -. Nét cong hở : cong hở phải ( ) , cong hở trái (. ). 3. Các nét móc : -. Nét móc xuôi ( móc trái ) :. -. Nét móc ngược ( móc phải ) :. -. Nét móc hai đầu :. -. Nét móc hai đầu có thắt ở giữa :. 4. Nét khuyết : -. Nét khuyết trên ( xuôi) :. -. Nét khuyết dưới ( ngược ) :. 5. Nét thắt : ( b, r, s) : Với các nét cơ bản này tôi yêu cầu học sinh học thuộc và viết chính xác ,ngoài ra tôi còn hướng dẫn thêm các nét bổ sung : nét chấm ( trong chữ i ) nét gãy trong dấu phụ của chữ ă , â, dấu ? , dấu ~ . Việc quan tâm đến hệ thống nét cấu tạo chữ cái La tinh ghi âm vị Tiếng Việt là việc làm không thể thiếu được trong quá trình tổ chức dạy học tập viết .Đây là điều kiện để học sinh viết đúng mẫu , đảm bảo không gây nhầm lẫn các chữ với nhau .Đó là cơ sở để viết nhanh , từ đó nâng cao tính thẫm mĩ của chữ viết . -Mỗi lần viết mẫu lên bảng ,tôi thường viết chậm để học sinh đđược nhìn thấy rõ tay cô viết từng nét chữ .Khi học sinh đã nắm được các kĩ năng viết chữ ở những tuần đầu tập cho các em nêu cách viết từng chữ kết hợp với giáo viên viết mẫu trên bảng . -Trong giờ tập viết phải cho các em nghỉ giữa tiết ,chơi những trò chơi để các em thư giãn và gây hứng thú ,tạo không khí cho giờ học sôi nổi . - Phân công những em viết chữ đẹp ngồi gần em viết chữ chưa đẹp để các em có điều kiện kèm cặp ,giúp đỡ nhau ,học theo chữ của bạn mình , khuyến khích những em viết chữ đẹp trong lớp ra chữ mẫu cho những em viết chữ chưa đúng mẫu viết bài vở viết ở nhà , bài trong các tiết Luyện tập Tiếng Việt , từ đây xây dựng đôi bạn cùng tiến trong lớp .Nhĩm nào cĩ tiến bộ được tuyên dương trước lớp .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Chấm chữa bài ,chỉ rõ lỗi viết sai cho từng học sinh qua những lần chấm điểm ,đặc biệt trong những giai đoạn đầu của lớp một nhất là phần các nét cơ bản và học viết các chữ cái .Ở phần chữ cái tôi giúp học sinh bắt buộc phải nắm đượcc độ cao của từng con chữ như : + Các con chữ có độ cao 5 li : h, b, k, l, b, g, y. + Các con chữ có độ cao 4 li : d, đ p, q . + Con chữ có độ cao 3 li : t + Con chữ có độ cao hơn 2 li : r, s + Các con chữ có độ cao 2 li :. a, ă ,â, n, m e, ê, v, c, o, ô , ơ , u, ư v .... Khi đã nắm đúng độ cao của các con chữ rồi ,các em cũng phải nắm kĩ độ rộng của các con chữ , nếu không nắm được độ rộng bài viết sẽ chữ to quá ,hoặc nhỏ quá không đều nhau Tôi hướng dẫn học sinh từ thấp đến cao để học sinh dễ tiếp thu .Lúc đầu là viết đúng hình dáng , cấu tạo , kích thước các cỡ chữ , sau đó là viết đúng dòng , đúng tốc độ quy định . Ví dụ : Dạy cho học sinh viết con chữ b ,học sinh trước khi viết học sinh phải biết con chữ b cao 5 li rộng hơn hai li . Điểm đặt bút nằm trên đường kẻ ngang thứ và ở giữa 2 đường kẻ dọc 1 và 2 ,đưa bút lượn lên phía trên và lượn cong theo chiều mũi tên sát đường kẻ ngang thứ 6 rồi kéo thẳng xuống .Gần đến đường kẻ ngang thứ nhất thì lượn cong viết nét móc nối liền với nét thắt nhỏ bên dưới dòng kẻ ngang thứ ba . Dạy cho học sinh ở giai đoạn viết chữ cái là rất cần thiết ,mất nhiều thời gian vì ở phần học viết chữ cái trong tiết tập viết lại học gộp viết nhiều chữ cái với nhau trong thời gian 35 phút , Kĩ thuật viết chữ cái chủ yếu các em được học trong phân môn học vần ,mà phân môn học vần đặc trưng là học sinh thuộc, ghi nhớ âm ,tiếng, từ … , phần dạy viết chữ là củng cố kĩ năng đọc của học sinh , nên giáo viên và học sinh gặp nhiều khó khăn về thời gian . -Hàng tuần ,hàng tháng có tổng kết ,khen thưởng kịp thời những em viết chữ có tiến bộ , tổ chức thi viết chữ đẹp trong lớp chọn ra những bài giải nhất của tháng treo lên bảng trưng bày sản phẩm . Ngoài ra tôi còn dành thời gian viết bài mẫu cho học sinh giai đoạn đầu năm học cho cả lớp .Từ tuần 10 tôi chỉ viết mẫu cho những em viết chữ chưa có tiến bộ còn ra mẫu cho các em chép về nhà luyện viết ,hôm sau thu bài ,chấm điểm ,uốn nắn những lỗi mà các em còn mắc phải . GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> 5, Viết mẫu và hướng dẫn viết của giáo viên Chữ viết mẫu của giáo viên là đồ dùng trực quan sinh động nhất mà giờ học nào , ngày học nào , tuần học nào các em cũng được quan sát . Chính vì hiểu được điều này nên lúc nào viết bảng , hay chấm điểm cho học sinh tôi đều phải cố gắng viết như thế nào cho chữ vừa đúng mẫu quy định , để các dễ quan sát và không thấy nhàm chán khi phải nhìn vào chữ viết của cô Khi dạy viết chữ tôi kẻ bảng như trong vở tập viết của học sinh , điểm đặt bút , dừng bút của chữ ghi âm , vần , từ tôi luôn dùng phấn khác màu khi hướng dẫn cách viết xong chấm đè lên để các nhớ lâu . Hướng dẫn cách viết cho các em giai đoạn đầu phải nói chậm , kết hợp với tay viết để các em nhìn thấy được tay của cơ , chỉ cho các em điểm đặt bút, điểm dừng bút của từng nét chữ , cách lia bút , viết nối nét từ điểm kết thúc của con chữ này nối sang con chữ kia ,dấu đặt trên hay đặt dưới con chữ nào . Ví dụ : Dạy viết nét cong hở trái (. ) : Viết nét cong hở trái điểm đặt bút bên dưới đường kẻ ngang. thứ ba một chút , đưa nét bút sang phải và lượn cong xuống chạm đến đường kẻ ngang thứ nhất rồi đưa bút về bên trái và lượn cong lên , điểm dừng bút bên trên đường kẻ ngang thứ nhất . Viết mẫu trên bảng con hay khi ra mẫu về nhà cho học sinh viết tôi phải viết cho học sinh theo đúng mẫu chữ quy định. 6, Rèn viết bảng con -Ngoài luyện viết trong vở viết bảng con cũng rất quan trọng đối với học sinh lớp một . Tôi thông báo ngay từ đầu năm với phụ huynh mua bảng cho các em phải cùng một loại , thống nhất dòng kẻ ô, để viết được thuận lợi nên sử dụng bảng cả hai mặt . -Khi hướng dẫn học sinh viết bảng tôi cũng kẻ bảng của giáo viên giống như mẫu trong vở ,trong bảng con của các em để các em nhìn vào đó viết theo được rõ ràng .Trước khi viết vào bảng con trong giai đoạn giữa kì I tôi còn viết mẫu vào bảng con để học sinh nhìn vào đó viết đúng mẫu và cách trình bày về khoảng cách giữa các nét ,các con chữ . . . - Mỗi bài viết tôi chọn những con chữ có nét viết khó mà học sinh hay viết sai để các em luyện vieát baûng . Ví dụ : Luyện cho học sinh viết bảng chữ ‘’ bé ‘’ và chữ ‘’ ve ‘’ .Viết chữ ‘’ bé ‘’ cần lưu ý phần nét vòng ở cuối nét móc chữ b nối liền sang chữ e .Chữ ‘’ve’’cũng cần hướng dẫn tỉ mỉ cho các em viết nét vòng ở phía bên phải chữ v nối liền với chữ cái e . . . GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Ngay từ đầu năm tôi hướng dẫn các em cách xoá bảng : Tay phải cầm giẻ , tay trái giữ chặt bảng và xoá từ trái sang phải , không xoá từng nét, từng chữ một . - Mỗi lần luyện viết bảng con tôi chọn những em viết chữ đẹp lên giơ bảng trược lớp cho các bạn quan sát và đối chiếu với chữ vừa được viết . Những lúc này học sinh lớp tôi hào hứng lắm vì em nào cũng thích bài viết bảng của mình được chọn . -Ngay từ bài học đầu tiên tôi quy định với cả lớp cách giơ bảng , xoá bảng , cất bảng theo hiệu lệnh thước của giáo viên và kí hiệu ở góc bảng lớp . 7, Rèn học sinh luyện viết vở . * Rèn viết chữ trong vở Tập viết . Vở tập viết do nhà Xuất bản Giáo dục ấn hành là phương tiện luyện tập thực hành quan trọng của học sinh. Vở tập viết đã in sẵn chữ mẫu thể hiện nội dung và yêu cầu của của bài tập viết. Muốn cho học sinh sử dụng có hiệu quả vở tập viết , tôi đã hướng dẫn cho các em các kí hiệu của vở ,cho các em quan sát tranh tư thế của bạn ngồi viết , cách đặt vở ,cách cầm bút (ở trang đầu của vở tập viết in),nói cho các khoảng cách chữ , dấu vị trí đặt bút,thứ tự viết nét ...) * Rèn viết chữ trong vở ô li . Quy định vở trong lớp phải thống nhất 4 dòng li ,giấy không mỏng quá ,không cứng quá ,và bắt buộc vở phải có hàng kẻ dọc . Mỗi học sinh trong lớp phải cĩ vở viết ở nhà và vở viết chính tả ( của phân môn chính tả - cuối học kì II ) . Giai đoạn đầu tôi cũng phải chỉ rõ cho từng học sinh đường kẻ ngang , kẻ dọc của vở , khi viết cỡ chữ vừa các con viết độ cao như thế nào , khi viết cỡ chữ nhỏ các con viết độ cao , độ rộng , khoảng cách ... nêu để từng học sinh trong lớp biết được . Tôi thường ra bài viết về nhà sau bài học môn Học vần . Như thứ hai học bài om, am tôi chữ mẫu về nhà các em viết : om, am , chòm râu, đom đóm, quả trám , trái cam . Mưa tháng bảy gãy cành trám Nắng tháng tám rám trái bòng . Yêu cầu học sinh viết vần từ , mỗi chữ một dòng.câu viết một lần vào vở viết ở nhà .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Nhằm củng cố cho học sinh ghi nhớ vần , từ đã học trong môn học vần , vừa được tập viết để khắc sâu lại bài học một lần nữa và phụ huynh có điều kiện để kèm cặp cho con em mình . Vào giờ truy bài của ngày hôm sau tôi thu vở chấm và nhận xét , chỉ rõ lỗi sai cho các em , nhất là những em viết còn chưa đúng mẫu tôi phải gọi lên mỗi chữ ghi âm , ghi vần phải cầm tay cho các em viết một chữ để các em quen dần và yêu cầu viết lại những lỗi đã viết sai . Giai đoạn viết Tập chép ; Chính tả tôi phải hướng dẫn các em cách viết thứ ngày , cách trình bày một văn bản viết .Đối với những em viết còn chậm tôi phải viết tên bài bằng bút chì trước rồi cho các em đồ lên bằng bút mực . Những em viết bài chậm trong bài Chính tả nghe đọc tôi luôn nhắc các em miệng nhẩm đánh vần , tay viết , chữ nào đứng trước viết trước . Ví dụ viết từ ‘’ Cây bàng ‘’ nhẩm đánh vần cờ - ây -cây / bờ- ang- bang- huyền- bàng.Nhắc nhở phụ huynh và học sinh khi viết chính tả không đánh vần ngược ấ - y – ây /cờ -ây- cây , nếu đánh vần ngược thì các em sẽ viết ngược ( âyc ) nhất là nhừng học sinh học còn chậm . 8, Giai đoạn viết bút chì : Với việc thay sách mới chú trọng đến kĩ năng viết nhiều hơn ,ngày nào trong phân môn học vần học sinh cũng được viết chữ ghi âm ,tiếng ,từ vừa học nhằm khắc sâu kiến thức về đọc và viết luôn .Vở tập viết năm nay đã có những chỉnh sửa phù hợp có dòng kẻ dọc ,điểm đặt bút ,khoảng cách khi viết bài . Khi hướng dẫn học sinh viết chữ tôi hướng dẫn và yêu cầu học sinh phaûi nắm được độ cao , nêu được cách viết chữ ghi âm , vần , tiếng từ . Ngoài vở tập viết tôi còn yêu cầu phụ huynh mua đồ dùng học tập cho học sinh đầy đủ Đồ dùng như bút chì , chọn loại bút tốt , tuỳ vào sự khéo léo cẩn thận của các em nhưng tôi luôn khuyến khích các em viết bút chì gọt loại 2B , những em nhí bút mạnh thì viết bút chì khúc chữ sẽ đẹp hơn , và luôn nhắc nhở các em gọt trước ở nhà . Dùng loại tẩy cứng , nếu viết sai tẩy sạch rồi mới viết lại .Tôi luôn nhắc các em tập trung quan sát mẫu , nghe cô hướng dẫn để hạn chế viết phải tẩy đi tẩy lại .Đồng thời những bài viết nào tây bẩn tôi chỉ cho các em biết và bài viết đó không được điểm tối đa dù cĩ viết chữ đúng mẫu . Mỗi học sinh có tấm lót vở khi viết bài để khỏi bẩn vở ,cong các mép vở , với những học sinh ra nhiều mồ hôi tay tôi phải trao đổi với phụ huynh mua khăn cho các cháu lót và lau sạch tay trước khi viết bài . Khi hướng dẫn học sinh cách cầm bút viết vở ,tôi làm mẫu , giảng giải để cả lớp biết và thực hiện đúng :. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> -. Cầm bút xuôi theo chiều ngồi ,góc đặt bút so với mặt giấy khoảng 45 độ ,không cầm dựng đứng bút hoặc úp tay quá .. -. Đưa bút từ trái sang phải ,từ trên xuống dưới .Các nét đưa lên hoặc đưa sang ngang phải thật nhẹ nhàng không ấn mạnh đầu bút chì vào giấy .. -. Sau khi viết bài xong yêu cầu HS tự nhận xét bài viết của mình xem nét , con chữ , từ nào nào viết chưa đúng ,để rút kinh nghiệm ,tránh vấp phải sai sót tương tự ở những lần viết sau 9, Giai đoạn viết bút mực Trong giai đoạn này đối với thầy và trò lớp một phải làm lại từ đầu về rèn viết chữ . Vì. từ đây các em bắt đầu viết bút mực ,lại làm quen với các chữ cái viết với độ cao bằng ½ độ cao chữ viết hằng ngày nên việc viết chữ gặp rất nhiều khó khăn . Giai đoạn này là cả một quá trình đối với giáo viên và học sinh .Nhưng phần lớn học sinh được viết bút mực các em lại rất thích như các em cũng biết được bây giờ ta chính thức là học sinh Tiểu học rồi vì trước đây viết bút chì theo một số em nghĩ đĩ là viết chữ của Mầm non .Trước khi viết bút mực mỗi ngày tôi yêu cầu luyện học sinh tập viết các nét chữ , bảng chữ cái Tiếng Việt vào bảng con , tôi ra mẫu các chữ cái cho từng HS trong lớp luyện bằng bút chì , tập viết vào vở luyện viết trong giờ truy bài và giờ Luyện tập Tiếng Việt cho HS quen với độ cao và nhớ được độ cao các con chữ theo quy định . Tôi vận động những học sinh có tính cẩn thận nên mua bút máy ,số học sinh còn lại trong lớp yêu cầu phụ huynh mua bút mực nước ngòi bút trơn ,vừa phải .Thống nhất cả lớp viết một mực xanh .Hướng dẫn cho học sinh cách sử dụng và giữ gìn bút vì viết bút máy dễ viết , chữ viết mềm mại , nhưng học sinh nào không cẩn thận thì hay làm mực lem ra vở , tay chân ,nên tôi vừa khuyến khích kết hợp khen ngợi những em có tinh thần rèn luyện tốt .Tuyên dương trong mỗi giờ học . Nhắc nhở học sinh bút mực phải viết nhẹ tay , không tì mạnh như khi viết bút chì , và nhất là viết bút mực phải cầm đúng tư thế thì nét chữ mới đều , đẹp ( nhất là viết bút máy ) Vở viết giai đoạn này cũng không kém phần quan trọng ,vở phải đều li và khi viết không bị nhoè ,thấm mực . Với những em viết chữ xấu trong lớp tôi viết mẫu bằng bút chì yêu cầu các em đồ lên chữ mẫu trước khi viết các chữ tiếp theo trong một dòng ,cả bài . Để khắc phục nhược điểm khi học lên các lớp trên khi dạy chữ cĩ độ cao mới tôi yêu cầu các em đưa nét bút rộng ra để chữ không bị ríu vào nhau hoặc roãng quá .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Chữ đẹp không chỉ viết ở vở tập viết mà mỗi học sinh còn phải tự rèn luyện viết đẹp trong tất cả các môn học khác nữa .Mỗi bài viết đẹp với bất cứ môn nào ,khi nào tôi đều chọn cho cả lớp quan sát và tuyên dương trước lớp . Hàng tháng thi viết chữ đẹp để khơi dậy cho các em ý thức phấn đấu ,vươn lên trong học tập : Cá nhân thi đua ,từng tổ thi đua ,cả lớp thi đua với nhau và trong lớp tôi đã có nhiều em tiến bộ về chữ viết ,các em thích được viết và rèn viết chữ , xin cơ ra chữ mẫu cho về nhà luyện viết . Bên cạnh việc rèn chữ , việc giữ vở sạch cũng rất cần thiết và phải tiến hành song song vì khi nhìn vào quyển vở sạch các em cũng có hứng thú ,và có thói quen giữ vở sạch ,từ đó viết chữ đẹp hôn . Trong những giờ học tôi quy định vở bẩn ,quăn mép ,vở tẩy xoá nhiều ( cục mực đen lem ra vở ) trừ điểm trong bài viết . Nhắc nhở học sinh quan sát kĩ chữ mẫu trước khi viết bài , trình bày bài viết Phong trào rèn viết chữ đẹp – giữ vở sạch ở lớp tôi được học sinh tham gia rất hào hứng và liên tuïc trong caû naêm hoïc . Nhưng việc rèn chữ không chỉ đơn giản rèn là được ngay mà giáo viên còn phải thuyết phục để phụ huynh cũng tự rèn chữ cho con em mình ở nhà nữa . Ngay từ đầu năm họp phụ huynh trong lớp tôi đã thông báo cho cha mẹ các em biết những khó khăn trong việc rèn chữ viết của học sinh , tôi cũng hướng dẫn cho phụ huynh cách cầm bút , nội dung , yêu cầu của học chữ viết ở trường tiểu học , nên mua bút chì , bút mực , bảng , vở như thế nào để rừng phụ huynh trong lớp tôi nắm bắt được và mua đúng đồ dùng cho học sinh . Phụ huynh không nên ra thêm chữ cho các em viết ở nhà vì một số phụ huynh nghĩ càng viết nhiều thì chữ càng đẹp ,cũng không gây áp lực đối với các em khi viết bài mà những lời động viên khích lệ là phương pháp tối ưu nhất để dạy cho con mình . Việc rèn chữ chỉ cần giáo viên khơng quan tâm đến các em trong từng bài học , khơng quan sát tư thế cầm bút , đặt vở của học sinh trong tiết học , tuần học đó thì kết quả của việc rèn chữ cũng khơng khả quan, học sinh sẽ viết khơng đúng mẫu và viết ẩu nữa .Vì học sinh lớp một thường hiếu động , ý thức tập trung chưa cao , nhanh quên ,thiếu kiên trì ,khó thực hiện các cử động đòi hỏi sự khéo léo cẩn thận .Hơn nữa ở nhà nhiều gia đình chưa quan tâm đến việc rèn chữ , không có điều kiện chỉ bảo cho con em mình . Để giúp học sinh trong lớp khắc phục được những nhược điểm trên giáo viên phải kiên trì ,tận tâm,chu đáo và giáo viên là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của việc ‘’Rèn chữ ‘’ .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Việc rèn luyện chữ đối với lớp một quả là khó khăn ,nhiều em đã viết được đẹp ,đều nét rồi nhưng lại hay viết sai phụ âm đầu hoặc nhầm dấu thanh . Nguyên nhân chủ yếu là do các em phát âm chưa đúng luật chính tả ,do đặc trưng địa phương ( Lộc Phát ) .Cái chính là cha mẹ các em cuõng phát âm sai l/n ; d/r ; ang / anh ; inh / in ... neân ảnh hưởng đến việc phát âm sai , viết sai lỗi của học sinh . Ví duï :. Chữ viết đúng. Chữ viết sai thường gặp. lan , nắm ,những. nan , lắm ,nhứng. baén , tai. baénh , tay , chai . . .. , chia. Những lỗi sai như vậy tôi hướng dẫn các em khi viết chữ hay sai cacc1 con phải đánh vần nhẩm trong miệng và tai lắng nghe cô phát âm . Những chữ ghi âm nào cô phát âm cong lưỡi như lờ , lan , lanh thì các con viết chữ ghi âm l . Sự cần thiết của giáo viên về chất lượng chữ viết ở tất cả các môn học là cần thiết vì nó quan hệ mật thiết với nhau . Đọc có đúng thì viết chữ mới đúng được và ngược lại viết đúng sẽ củng cố việc đọc đúng.Có như vậy việc rèn chữ viết mới đồng bộ thường xuyên . Thành công của việc rèn luyện chữ viết đòi hỏi người giáo viên ngoài những hiểu biết về chuyên môn ,cần phải có sự kiên trì ,cẩn thận và lòng yêu nghề mến trẻ . Tôi cho rằng chữ viết đẹp không phải do cĩ nhiều hoa tay hay mua bút tốt , vở thơm . . . mà viết chữ đẹp phần lớn là do quá trình rèn luyện không biết mệt mỏi của trò , sự chỉ bảo tận taâm cuûa thaày , lời cổ vũ động viên kịp thời của gia đình . Cơ sở vật chất , đồ dùng học tập đảm bảo theo quy định . Đặc biệt hơn nữa là chữ của người thầy phải viết đúng mẫu , trình bày khoa học đó là tấm gương sáng cho các em noi theo mà rèn luyện trong quá trình học tập . VII, KẾT QUẢ Bằng kinh nghiệm của bản thân về việc rèn chữ viết qua những năm giảng dạy .Năm học 2011 – 2012 học sinh lớp 1 A2 do tôi chủ nhiệm có kết quả như sau : VỞ SẠCH CHỮ ĐẸP THỜI ĐIỂM. SÓ SOÁ HS. Loại A GiaoAnTieuHoc.com. Loại B. Loại C.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> SL. %. SL. %. SL. %. ĐẦU NĂM. 35. 5. 14.2. 14. 40.0. 16. 45.7. THÁNG 9. 35. 9. 25.7. 15. 42.9. 11. 31.4. THÁNG 10. 35. 12. 34.3. 16. 45.7. 7. 20.0. THÁNG 11. 35. 15. 42.9. 14. 42.9. 6. 17.1. Qua bảng số liệu kết quả trên từ đầu năm học 2011-2012 đến thời điểm tháng 11 tỉ lệ học sinh vở sạch chữ đẹp của lớp 1a2 loại A tăng 28,7 % ; Loại C giảm 28.6 % . Trong kì thi Viết chữ đẹp do nhà trường tổ chức học sinh lớp 1A2 có em Nguyễn Ngọc Bảo Hân đạt giải nhì và em Vũ Trần Bảo Ngọc học sinh đạt giải 3 . Với kết quả như trên tôi rất vui , nhưng tôi cảm thấy chưa bằng lòng với kết quả đã đạt được của học sinh ,bản thân tôi cảm thấy mình phải rèn luyện nhiều hơn nữa ,nhất là tính kiên trì , tỉ mỉ trong từng nét chữ , từng giờ học rèn viết cho học sinh . Ngoài kinh nghiệm của bản thân còn phải học hỏi thêm ở đồng nghiệp , tham khảo thêm sách, báo . . . làm thế nào từng học sinh trong lớp đều có nét chữ viết tương đối đều như nhau , bài viết trình bày sạch đẹp và kết quả các lớp sau tỉ lệ học sinh viết chữ đúng mẫu ,đều đẹp cao hơn các lớp trước . Trong mỗi học sinh đều có ý thức và chữ viết đẹp một cái vốn mà thầy cô đã trang bị cho các em từ năm lớp một ,để các em có hành trang mang theo suốt cuộc cả đời .. PHẦN B : BÀI HỌC KINH NGHIỆM Qua nhiều năm giảng dạy ở lớp một và trong thời gian thực hiện giải pháp hữu ích ‘’Một số biện pháp rèn chữ viết ở lớp Một ‘’ tôi đã rút ra được bài học kinh nghiệm cho bản thân mình là : - Không có việc gì mà chúng ta không thực hiện được , chỉ có lòng kiên trì , nhiệt tình , mong muốn vươn tới cái đẹp thì chúng ta sẽ thực hiện tốt mục tiêu đề ra của mình . - Học sinh nào cũng thích bài viết của mình được điểm cao , hào hứng khi bài viết được cô giáo khen ngợi , khích lệ , động viên kịp thời học sinh cũng góp phần nâng cao việc rèn chữ , giữ vở của học sinh trong lớp . - Những điều kiện về cơ sở vật chất , đồ dùng trực quan là phương tiện không thể thiếu trong mỗi giờ học .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Đồ dùng học tập của học sinh trong lớp phải đồng bộ , đúng theo yêu cầu quy định thì việc rèn chữ thuận lợi hơn . - Viết mẫu là thao tác trực quan của giáo viên trên bảng lớp giúp học sinh nắm được quy trình viết từng nét chữ , từng chữ .Do vậy giáo viên phải viết chậm , đúng theo quy tắc viết chữ . - Tăng cường các các hình thức củng cố , nâng cao bài viết để tạo cho giờ học không khí vui tươi , sinh động , nhẹ nhàng , mặt khác tạo điều kiện phối hợp nhịp nhàng giữa việc rèn chữ và học các môn học khác . - Thời gian viết bút mực nên được rèn luyện sớm hơn so với thời gian viết bút mực quy định hiện nay - Sự nghiêm khắc của giáo viên về chất lượng chữ viết ở tất cả các môn học là cần thiết . - Khi học sinh luyện tập viết chữ giáo viên luôn luôn chú ý uốn nắn để các em cầm bút và ngồi đúng tư thế .Bài viết đẹp phải đi kèm với tư thế đúng , rèn cho học sinh viết đẹp mà quên mất việc uốn nắn là cách ngồi viết là một thiếu sót lớn của giáo viên . - Giáo viên cũng phải thường xuyên rèn chữ : Rèn khi viết bài trên bảng , khi cho điểm , ghi lời nhận xét trong bài làm của học sinh để học sinh nhìn vào đó mà học tập theo . - Việc rèn chữ không thể ngày một , ngày hai mà rèn được mà việc rèn chữ là cả một quá trình , cả một năm học và lâu hơn nữa .Ý thức rèn chữ là suốt đời vì vậy ngoài kiến thức người giáo viên cần truyền thụ cho học sinh ý thức rèn viết chữ đẹp , giữ vở sạch ngay từ nét chữ đầu tiên , từ đây khơi dậy trong các em tình yêu đối với Tiếng Việt , yêu đất nước , con người Việt Nam . PHẦN C : KẾT LUẬN Trên đây là một số kinh nghiệm trong việc ‘’Rèn chữ ‘’ mà tơi đã thực hiện trong thời gian vừa qua ở lớp 1a2 . Trong khi thực hiện áp dụng giải pháp ‘’Một số biện pháp rèn chữ ở lớp Một ‘’ tôi nhận thấy có những thuận lợi là : Cơ sở vật chất , ánh sáng của lớp tôi đầy đủ , phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học . Đồ dùng trực quan trang bị đầy đủ và hơn nữa là được sự quan tâm tạo điều kiện trong giảng dạy của Ban giám hiệu nhà trường . Phụ huynh học sinh lớp 1a2 rất thích cho con em mình được rèn chữ viết thật đẹp , vở thật sạch và bản thân từng học sinh trong lớp rất thích được rèn chữ , các em rất thích thú khi mỗi lần nhìn thấy điểm số tăng lên trong từng bài viết . Một số học sinh lớp 1a2 cho đến thời gian này chữ viết chưa đẹp nhưng tinh thần vươn lên của các em có tiến bộ nhiều so với đầu năm . Phong trào rèn chữ của lớp tôi rất sôi nổi nhưng hiệu quả ở học kì 2 viết bút mực chất lượng chữ viết của học sinh như thế nào đây ? Đó là những công việc nặng nề mà cô trò chúng tôi lại cùng nhau rèn luyện trong thời gian tới .. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Việc rèn chữ là cần thiết và thường xuyên vì mỗi chúng ta ai cũng muốn vươn tới một cái đẹp , ai cũng muốn mình ngày một hoàn thiện hơn và chúng ta hãy quyết tâm để thực hiện được mong ước nhỏ bé trong công việc ‘’trồng người ‘’ của mình . Baûo Loäc , ngaøy 2 thaùng 12 naêm 2011 Người viết. Lê Thị Nguyên. GiaoAnTieuHoc.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>