Giáo án Ngữ văn 12 tiết 65, 66: Ai đã đặt tên cho dòng sông? (trích) -Hoàng Phủ Ngọc Tường

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”. DANH SÁCH CÁC THÀNH VIÊN TRONG NHÓM. STT. Họ và tên. Đánh giá hiệu quả làm việc. 1. Nguyễn Thị Kiều Anh. Tốt. 2. Nguyễn Thị Lan Anh (Nhóm trưởng). Tốt. 3. Nguyễn Thị Hồng Chín. Tốt. 4. Đặng Thị Cúc. Tốt. 5. Phạm Hương Diệu. Tốt. 6. Trần Thị Thùy Dung. Tốt. 7. Vũ Thị Diền. Tốt. 8. Nguyễn Thị Điền. Tốt. 9. Nguyễn Thế Hiệp. Tốt. Sư phạm Ngữ Văn 52. 1. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Tiết: 2 tiết (65,66) Thể loại: Ký Lớp dạy:. AI ĐÃ ĐẶT TÊN CHO DÒNG SÔNG? (Trích) -Hoàng Phủ Ngọc Tường-. Ngày soạn: Người soạn:. A. Mục tiêu cần đạt 1. Về kiến thức: - Bậc 1: + Nêu được ít nhất 2 đặc điểm về thể ký. + Nêu được những nét chính về tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường, phong cách sáng tác, vị trí trên văn đàn với những tác phẩm tiêu biểu. + Nêu được hoàn cảnh sáng tác, bố cục của bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”, vị trí của đoạn trích được học. + Thuộc lòng ít nhất 2 đoạn đặc sắc nhất trong đoạn trích. + Liệt kê ít nhất 5 đoạn so sánh nét đẹp sông Hương được sử dụng. Sư phạm Ngữ Văn 52. 2. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” + Liệt kê được các câu văn tiêu biểu nói lên vẻ đẹp, nét tính cách và tính lịch sử của dòng sông Hương. + Phân chia bố cục của đoạn trích (tùy theo các tiêu chí khác nhau) - Bậc 2: + Phân tích vẻ đẹp sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên (ở thượng nguồn, đồng bằng và khi chảy quanh thành phố Huế), dưới góc nhìn văn hóa, vẻ đẹp gắn với những sự kiện lịch sử trọng đại. + Phân tích tình yêu, niềm tự hào tha thiết của tác giả dành cho dòng sông Hương, cho xứ Huế và rộng hơn là cho đất nước. + Phân tích nghệ thuật độc đáo được sử dụng trong đoạn trích của bài bút ký Ai đã đặt tên cho dòng sông? - Bậc 3: + So sánh với những bài bút ký của các tác giả khác để thấy được nét khác biệt trong tài năng nghệ thuật và giá trị của tác phẩm. + So sánh với các tác phẩm ký khác viết về các con sông để làm nổi bật được nét đẹp đặc trưng của dòng sông Hương. + Từ vẻ đẹp của dòng sông Hương, liên hệ đến ý thức của mỗi cá nhân đến việc giữ gìn, bảo tồn và làm đẹp thêm cho dòng sông. Sư phạm Ngữ Văn 52. 3. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” 2. Về thái độ: - Hiểu và yêu hơn nét đẹp dòng sông Hương, về mảnh đất cố đô Huế thơ mộng, trữ tình. - Bồi dưỡng tình yêu quê hương xứ sở, tình yêu đất nước. 3. Về kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu văn bản thuộc thể loại ký - Rèn luyện năng lực phân tích và cảm nhận tác phẩm ký - Rèn luyện năng lực tư duy tích cực, thảo luận và làm việc nhóm…. B. Kiến thức trọng tâm 1. Vẻ đẹp của sông Hương: - Vẻ đẹp sông Hương qua cảnh sắc thiên nhiên - Vẻ đẹp sông Hương được khám phá dưới góc độ văn hóa - Vẻ đẹp sông Hương gắn liền với những sự kiện lịch sử 2. Ý nghĩa nhan đề bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông” 3. Đặc điểm phong cách sáng tác của tác giả: tài hoa, vốn tri thức uyên thâm, cá tính độc đáo. C. Chuẩn bị - Giáo viên: sách giáo khoa, sách giảng viên, giáo án điện tử, một số phương tiện cần thiết để sử dụng trong quá trình giảng dạy. - Học sinh: Sư phạm Ngữ Văn 52. 4. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” + Làm việc nhóm với các nội dung nhiệm vụ sau:  Nhóm 1: Cảnh sắc thiên nhiên ở thượng lưu  Nhóm 2: Cảnh sắc thiên nhiên ở trung lưu  Nhóm 3: Cảnh sắc thiên nhiên ở hạ lưu + Đọc ít nhất 2 lần trích đoạn và soạn bài theo hướng dẫn SGK/trang 203 + Tìm hiểu về thể loại kí, phân biệt bút kí và tùy bút. + Tìm hiểu về phong cảnh và con người xứ Huế, đặc biệt là sông Hương qua văn thơ + Tìm vị trí của Huế và dòng sông Hương trên bản đồ. D. Phương pháp và phương tiện dạy học 1. Phương pháp dạy học - Sử dụng linh hoạt các hình thức diễn giảng, gợi mở, thảo luận nhóm, nêu vấn đề… để học sinh phát huy được khả năng làm việc độc lập, tự chủ và sáng tạo của mình. - Tích hợp với các tác phẩm cùng thể loại, cùng đề tài: tùy bút “Sông Đà” của Nguyễn Tuân, với các kiến thức địa lý, lịch sử và khả năng cảm thụ nét đẹp thẩm mỹ của học sinh. 2. Phương tiện dạy học - Máy chiếu: trình chiếu các tranh ảnh về tác giả, về dòng sông Hương, các sơ đồ khái quát về đặc điểm, cấu trúc của bài bút ký. - Hoặc tranh ảnh, bản đồ về xứ Huế, về dòng sông Hương được giáo viên, học sinh chuẩn bị trước giờ lên lớp.. E. Tiến trình dạy học Sư phạm Ngữ Văn 52. 5. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” 1. Ổn định và tổ chức lớp: Lớp đứng dậy chào giáo viên. Giáo viên cho lớp ngồi theo các nhóm đã phân công từ trước. 2. Kiểm tra bài cũ - Hình thức: vấn đáp hoặc làm bài 15 phút - Câu hỏi: + Dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân, hình tượng sông Đà hung bạo, dữ dằn được thể hiện như thế nào? + Hoặc “Dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân, hình tượng sông Đà thơ mộng và trữ tình được thể hiện như thế nào?” + Hoặc “Hình tượng người lái đò sông Đà hiện lên trí dũng song toàn, em hãy làm sáng tỏ nhận định trên.” 3. Mở đầu bài học: Có rất nhiều cách để vào bài. - Cho học sinh xem một đoạn video về sông Hương hoặc nghe bài hát “Dòng sông ai đã đặt tên?” - Hoặc từ đề tài viết về những con sông của nhiều tác giả khác nhau thuộc các thể loại khác nhau, dẫn ra một đoạn văn hay câu thơ về sông Hương để vào bài. VD: Nhiều nền văn minh bắt nguồn từ những dòng sông. Con sông là trời sinh nhưng cũng là do con người góp phần xây dựng nên. Người Việt Nam yêu văn chương không thể nào quên một dòng Hương Giang nước trong nước đục của Khuất Nguyên, một dòng Trường Giang như trên trời cao rơi xuống của Lí Bạch. Một bến cẩm dương với cảnh hoa dương liễu làm sầu lòng khách qua sông trong thơ của Bạch Cư Dị. Một dòng sông Đà dữ dội, bạo liệt mà trữ tình, thơ mộng trong tuỳ bút của Nguyễn Tuân. Mỗi con sông là một dòng cảm xúc, không ai nói họ cho ai. Sư phạm Ngữ Văn 52. 6. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Bài trước chúng ta đã được học một tác phẩm kí xuất sắc của Nguyễn Tuân về dòng sông Đà có một không hai trong văn học. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu thêm một tác phẩm kí cũng đặc biệt thành công khi viết về dòng sông Hương của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Đó là dòng sông không bao giờ lặp lại mình trong thi hứng văn chương. - Hoặc cho học sinh xem vị trí của Huế trên bản đồ và các hình ảnh về Huế (hoặc bài hát về Huế) để từ đó dẫn vào bài. - Hoặc đối thoại với học sinh qua chủ đề về dòng sông để dẫn vào bài. 4. Hoạt động dạy học Hoạt động của giáo viên. Kiến thức cần đạt. Hoạt động của học sinh. 1.Hướng dẫn đọc hiểu khái quát về tác giả, tác phẩm H: Đọc và liệt kê lại những Đọc lướt, gạch chân ý A.Tiểu sử tác giả đặc điểm cơ bản về tác giả chính và trả lời. - HPNT sinh năm 1937 tại TP Huế.. HPNT (tên tuổi, quê quán,. - Quê quán: Quê gốc Quảng Trị, sống làm việc và. tác phẩm tiêu biểu…). hoạt động cách mạng ở Huế => cuộc đời gắn liền với Huế nên tình cảm, tâm hồn thấm đẫm tình cảm và văn hóa của mảnh đất này - Là người ham chơi, ham đi, ham học, ham kết giao bạn bè. Sư phạm Ngữ Văn 52. 7. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” B. Tác phẩm - Chuyên viết bút ký (thi thoảng làm thơ) - Tác phẩm có rất nhiều ánh lửa của tình yêu thiên nhiên đất nước và con người Việt Nam; kết hợp chặt chẽ giữa trí tuệ và trữ tình, nghị luận sắc bén và suy tư nhiều chiều, tổng hợp từ vốn kiến thức sâu rộng - Lời văn ngoài suy tư hướng nội, chậm rãi trữ tình và tài hoa. - Các tác phẩm bút kí chính: Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu (1971), Rất nhiều ánh lửa (1979), Hoa trái quanh tôi (1995), Ngọn núi ảo ảnh (1999)… - Mở rộng: Một vài nhận xét, đánh giá của các nhà văn, nhà phê bình về kí của HPNT + Nguyễn Tuân: “Kí của HPNT có rất hiều ánh lửa” + Nguyên Ngọc: “anh – HPNT là một người ham sống đến mê mải, sống và đi, đi để được sống, với đất nước, với nhân dân, với con người, đi say mê và say mê viết về họ” + Hoàng Cát: “HPNT có một phong cách viết bút kí Sư phạm Ngữ Văn 52. 8. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” văn học của riêng mình. Thế mạnh của ông là tri thức văn học, triết học, lịch sử, địa lí sâu và rộng, gần như đụng đến vấn đề gì, ở thời điểm nào và ở đâu thì ông vẫn có thể tung hoành thoải mái ngòi bút được” H: Đọc và liệt kê các nét Học sinh trả lời. -Thể loại: tùy bút. chính về bút ký Ai đã đặt. - Viết tại Huế, 1-1981, đăng báo Văn nghệ, đưa vào. tên cho dòng sông? Và vị. tập ký Ai đã đặt tên cho dòng sông? (1986). trí của đoạn trích được. - HPNT kể “trong việc đi lại hàng ngày, tôi có dịp. học?. tiếp xúc với sông Hương và thấy tận mắt những biến ảo trên từng đoạn của nó. Tất cả có thể vẽ thành một dòng sông nguyên vẹn nếu như chắp nối từng đoạn ấy với nhau. Trước 1975 có một lần tôi đứng nhìn sông Hương trên cầu Tràng Tiền. Mặt sông Hương bằng phẳng, tỏa rộng ra và trôi vào bóng tối; có đôi chỗ phập phồng trong làn gió nhẹ như một tà áo lụa và cứ trùng trình như tâm trạng đi không đành trong tình yêu của con sông đối với kinh thành. Tất cả vẻ đẹp ấy cứ vang lên trong tâm hồn tôi thành nốt nhạc của tình khúc… Tôi chợt nảy ra một ý định tái hiện. Sư phạm Ngữ Văn 52. 9. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” cái khoảnh khắc kì ảo ấy của sông Hương. Đó là lời hứa với dòng sông mà chừng nào chưa thực hiện được thì lòng tôi vẫn băn khoăn day dứt khôn nguôi” => Bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” là lời hứa, là sự tri ân tình nghĩa của HPNT với mảnh đất quê hương. - Bài ký gồm 3 phần, đoạn trích được học nằm ở phần đầu. Cho học sinh xem hình ảnh chân dung tác giả (bằng máy chiếu hoặc bằng tranh ảnh đã chuẩn bị trước). 2. Đọc hiểu khái quát về đoạn trích 1.Đọc và giải thích từ khó Chú ý những lắng nghe và (theo các chú thích ở cuối hỏi rõ nghĩa những từ chưa trang sách). hiểu. 2.Bố cục. -Bố cục 3 phần(…). Bố cục 3 phần. Sư phạm Ngữ Văn 52. 10. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” H: Theo em, đoạn trích này - Bố cục 2 phần. -… dưới chân núi Kim Phụng: Sông Hương, từ bản. được chia làm mấy phần? + … quê hương xứ sở: thủy trường ca của rừng già thành người mẹ phù sa của Vì sao?. một vùng văn hóa xứ sở (Đoạn thượng lưu). trình Hương giang. *Sông Hương ở thượng -Phải nhiều thế kỷ qua đi…quê hương xứ sở: Sông lưu: “Trong những dòng Hương chảy giữa lòng thành phố Huế - cố đô (đoạn sông đẹp nhất…chân núi trung – hạ lưu) Kim Phụng”. *Sông Hương ở ngoại vi thành. phố. Huế:. “Phải. nhiều thế kỉ qua… bát ngát. -Còn lại: Những suy cảm về sông Hương trong lịch sử: dòng sông của thời gian ngân vang, của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc.. tiếng gà” *Sông Hương giữa lòng thành phố: “Từ đấy… quê hương xứ sở” +Đoạn. còn. lại:. Sông. Hương, dòng sông của lịch sử, cuộc đời và thơ ca. *Sông Hương với lịch sử dân tộc: “Hiển nhiên…một Sư phạm Ngữ Văn 52. 11. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” lời thề’ *Sông Hương với cuộc đời và thi ca: “Sông Hương là vậy” đến hết.. 3. Hướng dẫn đọc hiểu chi tiết -Chuyển ý: Ai đó đã từng nói, đất nước có nhiều dòng sông, nhưng mỗi người chỉ có một dòng sông để thương để như đời người có nhiều cuộc tình nhưng chỉ có một mối tình để mãi mang theo. Sông Hương trong trái tim của người con xứ Huế Hoàng Phủ cũng là mối tình, là suối nguồn của những yêu thương trong đời. Bởi vậy, viết về sông Hương là viết về tình yêu, niềm say mê ấp ủ. Sông Hương trong bút kí hiện lên với nhiều chiều kích, góc cạnh. -GV chia lớp làm 3 nhóm, tiến hành thảo luận. Mỗi nhóm bám sát văn bản, thảo luận và cử đại diện lên bảng. ghi: sông Hương được miêu tả như thê nào? bằng thủ pháp nghệ thuật nào? ý nghĩa hay thông điệp nghệ thuật được tác giả gủi gắm qua miêu tả sông Hương (theo trình tự từ 1 đến 3 với nội dung: sông Hương ở Thượng lưu, sông Hương ở trung-hạ lưu) Cho học sinh xem một số +Quan sát kết hợp với tư 1.Vẻ đẹp của sông Hương qua cảnh sắc thiên hình ảnh về sông Hương.. duy so sánh, đối chiếu sang nhiên bài viết của tác giả.. -Khác với nhiều con sông khác, sông Hương “thuộc. +HS tiến hành thảo luận:. về một thành phố duy nhất”. Nghĩa là sông Hương. Sư phạm Ngữ Văn 52. 12. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” -Ngồi theo nhóm, đọc kĩ gắn liền với Huế. Tác giả từ quan sát sông Hương mà văn bản, gạch chân dưới thấu hiểu, suy tư về xứ Huế, và cũng từ trong lòng xứ những chi tiết, hình ảnh, từ Huế để khám phá, tìm hiểu về cội nguồn sông Hương ngữ quan trọng. có thư kí trong mối liên hệ với con người Huế. ghi chép ý kiến của các ->Sông Hương là nguồn cảm hứng sáng tác của thành viên.. HPNT. Nhóm 1:. -Nhóm 1:. a, Sông Hương ở thượng nguồn. -Yêu cầu HS đọc văn bản. -HS đọc đoạn đầu “trong Sông Hương được miêu tả với những đối cực: những dòng sông…núi Kim + Sông Hương “là bản trường ca của rừng già” với. -Sông Hương được miêu tả Phụng”. nhiều tiết tấu hoàng tráng, dữ dội khi “rầm rộ giữa. trong đoạn trích như thế -3HS dựa vào văn bản liệt bóng cây đại ngàn, mãnh liệt qua những ghềnh thác, nào? Hãy liệt kê ra các từ kê các hình ảnh, chi tiết cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn” Và ngữ độc đáo làm nổi bật miêu tả sông Hương. sông Hương khi “dịu dàng và say đắm giữa những. nét đẹp của sông Hương?. dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng”. -2HS phân loại loại từ ngữ. -Em có nhận xét gì về cách -3HS phân tích các biện. => sử dụng động từ, tính từ mạnh diễn tả vẻ đẹp. dùng từ của tác giả? (tính pháp nghệ thuật, hiệu quả sông Hương ở thượng nguồn mang sức sống mãnh từ? động từ?...). nghệ thuật.. liệt, hoang dại và đầy cá tính. Hình ảnh có sức gợi,. -Nghệ thuật chủ yếu được -Nhóm tổng hợp ý kiến.. sức liên tưởng cao khiến người đọc cảm nhận sông. dùng miêu tả sông Hương. Hương như một thực thể tràn đầy nhựa sống, mạnh. Sư phạm Ngữ Văn 52. 13. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” là gì? tác dụng?. mẽ và cá tính. -sau khi nhóm 1 ghi bảng. + Sông Hương như “một cô gái Di-gan phóng. xong, GV yêu cầu HS ở. khoáng và man dại”, có “bản lĩnh gan dạ, một tâm. các nhóm nhận xét.. hồn tự do và trong sáng” và sông Hương như “cô gái đã bị chế ngự bản năng” “mang một sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ”, “là người mẹ phù sa”, mang vẻ đẹp còn phong kín, bí ẩn => các từ đi theo cặp, có sự hòa thanh kết hợp với thủ pháp so sánh nhân hóa khiến sông Hương giống như là cô gái đẹp, cá tính luôn căng tràn sức sống, lại giống như người mẹ hiền nuôi dưỡng sự sống. Sông Hương mang nét đẹp của con người xứ Huế, là một phần của Huế hay chính sông Hương đã góp phần tạo nên một tạng riêng của con người xứ Huế.. -Giáo viên nhận xét và. Tiểu kết: thủ pháp so sánh, nhân hóa, liên tưởng kì. định hướng các em đi vào. thú, độc đáo kết hợp với cách sử dụng hình ảnh ấn. nội dung chuẩn.. tượng để làm nổi bật vẻ đẹp của sông Hương ở thượng nguồn, một dòng sông hoang dại, phóng khoáng nhưng không kém phần trữ tình, bí ẩn.. Sư phạm Ngữ Văn 52. 14. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”. Nhóm 2:. Nhóm 2:. b, Sông Hương ở ngoại vi thành phố. -Yêu cầu học sinh đọc văn -Đọc từ “phải nhiều thế Về đến đồng bằng, sông Hương có những thay đổi và bản. kỉ…không nói ra của tình bộc lộ nhiều vẻ đẹp đa dạng: -Thay đổi:. yêu”. H: Ở đoạn này, sông -2HS liệt kê những thay +Thay đổi về tính cách: “mang sắc đẹp dịu dàng, trí Hương có thay đổi gì đổi của sông Hương khi tuệ, trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hóa không? Có nét gì đặc biệt? thay đổi địa hình. xứ sở”. Em hãy liệt kê ít nhất 3. +Thay đổi hình dáng: “chuyển dòng một cách liên. hình ảnh chứng minh cho. tục, vòng giữa khúc quanh đột ngột, uốn mình theo. sự thay đổi của dòng sông. những đường cong thật mềm” “mềm như tấm lụa”. Hương.. “uốn một cánh cung rất nhẹ…đường cong ấy làm. -GV chốt lại những ý đúng,. cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng”. quan trọng, ý phát hiện của. không nói ra của tình yêu”. HS. -2HS phân tích ý nghĩa của =>Những thay đổi về mặt tự nhiên có thể giải thích sự thay đổi đó để cho thấy được lại được tác giả giải thích bằng một tầm nhìn tình cảm của tác giả dành khác: dường như những thay đổi của sông Hương. Sư phạm Ngữ Văn 52. 15. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” cho dòng sông quê hương. không phải do địa hình tự nhiên mà nó là bản chất, là thuộc tính của dòng Hương Giang. Về đến đồng bằng, con sông đã thực sự trở về với tính cách dịu dàng mềm mại linh hoạt. Từ tượng hình và cách liên tưởng táo bạo, HPNT đang nhìn sông Hương như một người con gái đáng yêu của xứ sở mình. -3HS liệt kê và phân tích -Vẻ đẹp đa dạng: cảnh đẹp sông Hương như bức vẻ đẹp đa dạng của sông tranh nhiều đường nét Hương theo từng góc nhìn + Vẻ đẹp đa màu sắc, biến ảo: “sắc nước trở nên của tác giả.. xanh thẳm” “những phản quang nhiều màu sắc trên nền trời tây nam thành phố”, “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím””-> cho thấy sự quan sát tinh tế, sâu sắc. + Vẻ đẹp trầm mặc mang màu sắc triết lí, cổ thi: sông Hương chảy dưới chân những rừng thông u tịch và những lăng tẩm đồ sộ-> nếu không sống, hiểu và hoài niệm về sông Hương thì tác giả không thể có cái nhìn đầy suy tư và chiêm nghiệm như thế. Để thấu thị được vẻ đẹp đó, nhà văn phải là người am hiểu lịch sử của dòng sông. Sư phạm Ngữ Văn 52. 16. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” + Vẻ đẹp vui tươi giữa những biển bãi xanh biếc của vùng ngoại ô -> cái nhìn tươi mới + Vẻ đẹp mơ màng trong sương khói khi nó rời xa thành phố để đi qua những bờ tre, lũy trúc và những hàng cau thôn Vĩ Dạ -Nghệ thuật miêu tả vẻ đẹp -2HS phân tích cách dùng =>HPNT không phải đang viết về sông Hương như sông Hương. từ ngữ, vốn kiến thức địa một cảnh đẹp tự nhiên của xứ Huế mà là đang viết về. -GV lấy ý kiến của HS lý, văn hóa kết hợp với sử sông Hương như một người con của mảnh đất quê trong lớp. phân loại các dụng các biện pháp nghệ hương, một phần cơ thể của xứ Huế thơ mộng, lãng luồng ý kiến (giống nhau thuật. mạn và trữ tình. Thủ pháp so sánh, liên tưởng rộng tự. và khác nhau).. do phóng khoáng rất đặc trưng của kí đã được HPNT. -GV. chốt. lại. ý. sử dụng tối đa đã mang lại hiệu quả nghệ thuật cao.. kiến.. Khuyến khích HS phát hiện ý nghĩa mới. -GV tiểu kết về nội dung - Nhóm tổng kết ý kiến. -Tiểu kết: Trong cái nhìn sâu sắc tinh tế và lãng mạn. và nghệ thuật. của tác giả, thủy trình của dòng sông Hương như cuộc tìm kiếm tình nhân của người con gái đẹp, duyên dáng và tình tứ.. Sư phạm Ngữ Văn 52. 17. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”. Nhóm 3:. Nhóm 3. c. Cảnh sắc sông Hương ở trong lòng thành phố. -Yêu cầu học sinh đọc văn bản H: Khi chảy vào thành phố -Đọc, thảo luận và trả lời. -Vẫn là thái độ và cử chỉ của người tình đang yêu khi. Huế, cảnh dòng sông trong -1HS liệt kê những câu văn tả sông Hương vào gặp thành phố cổ: vui tươi hẳn cảm nhận của nhà văn có gì miêu tả sự so sánh với sông lên, uốn cánh tung nhẹ, mềm hẳn đi như tiếng vâng đổi khác?. Xen, sông Danuyp. không nói của tình yêu.. - 1HS trả lời phần so sánh với dòng Nê-va. => so sánh lạ, dùng tiếng “vâng” vốn trừu tượng, e ấp, ngập ngừng, ý vị, thiêng liêng trên bờ môi cô gái đang yêu để tả hình dáng mềm mại nơi cánh cung của dòng sông= > cái nhìn tình từ, thống nhất, đem lại cho người đọc những khoái cảm thẩm mĩ độc đáo. -Liên tưởng của tác giả. H: Tác giả mở rộng so. - So sánh mở rộng với sông Xen, sông Danuyp để. sánh như thế nào? Tác giả. thấy sự tương đồng – những dòng sông chảy qua,. so sánh với dụng ý gì? Sư phạm Ngữ Văn 52. 18. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” -Yêu cầu học sinh đọc và. giữa lòng thủ đô, thành phố Châu Âu, Châu Á.. liệt kê những câu văn,. - So sánh với dòng Nê-va chảy qua Xanh Petecbua. những đoạn cho thấy sự so. (Nga) để lắng nghe được cái nhịp chậm rãi buồn. sánh của nhà văn.. bâng khuâng của điệu slow, ngập ngừng nửa đi nửa ở trước khi dòng sông xuôi ra biển cả như nỗi vương vấn, và chút lẳng lơ, kín đáo. + Đánh thức trong tâm hồn giấc mơ lộng lẫy của tuổi dại: muốn hóa làm một con chim nhỏ đứng co một chân trên con tàu thủy tinh để đi ra biển. + Cuống quýt vỗ tay, nhưng sông Nê-va đã chảy nhanh quá, không kịp cho lũ hải âu nói một điều gì với người bạn của chúng đang ngẩn ngơ trông theo > Hai nghìn năm trước: triết gia Hi Lạp “khóc suốt đời vì dòng sông trôi đi quá nhanh”. + Nhớ lại con sông Hương: “quý điệu chảy lững lờ của nó khi đi ngang thành phố”> điệu slow tình cảm. H: Từ những hình ảnh trên, Sư phạm Ngữ Văn 52. 19. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Thiết kế bài giảng “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” em có nhận xét gì? Tình. dành riêng cho Huế.. cảm của tác giả dành cho. =>Nét độc đáo nhất của dòng sông Hương đoạn này. sông Hương như thế nào?. chính là ở những chi tiết và suy tư cảm nhận của một người con rất yêu, rất hiểu dòng sông và kinh thành. -GV theo dõi bảng ghi. Huế.. chép, tổng hợp ý kiến, nhận xét và định hướng. Rút ra. Tiểu kết: “Hành trình của sông Hương từ nguồn ra. đánh giá tổng quát làm. biển là hành trình của tâm hồn xứ Huế” (Trần Đình. định hướng kiến thức cho. Sử); nghệ thuật nhân hóa khiến Hương Giang giống. học sinh.. như một người gái đẹp đang đi tìm người tình mong đợi- một hành trình gian truân và cũng không hề ngắn ngủi, muột cuộc tìm kiếm có ý thức để đi tới nơi gặp thành phố tương lai của nó; Sông Hương mang vẻ đẹp dịu dàng, mềm mại và nghĩa tình. GV chuyển ý: HPNT không -Không. làm. việc. theo 2.Vẻ đẹp sông Hương dưới góc nhìn văn hóa. quan sát sông Hương như nhóm, học sinh hoạt động Sông Hương được cảm nhận từ nhiều góc độ. người khách phương xa độc lập. ngỡ ngàng, bất ngờ về vẻ Sư phạm Ngữ Văn 52. 20. Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>