Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 56 tuổi

Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
MỤC LỤC:
Mục lục.......................................................................................................Trang 1
I./ ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................ 2
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................ 2
2. Mục đích nghiên cứu .............................................................................. 2
3. Đối tượng nghiên cứu của đề tài..................................................................... 3
4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................... 3
5.Phạm vi nghiên cứu........................................................................................... 3
6. Thực trạng vấn đề nghiên cứu..........................................................................
3
7. Kết quả khảo sát chất lượng giáo dục........................................................... 5
II./ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ :.............................................................................. 6
1. Tên đề tài:................................................................................................. 6
2. Tên biện pháp:.......................................................................................... 6
3. Các biện pháp thực hiện:.......................................................................... 6
* Biện pháp 1: ............................................................................................ 6
* Biện pháp 2: ............................................................................................... 7
* Biện pháp 3: .................................................................................................. 7
* Biện pháp 4: ............................................................................................ 8
* Biện pháp 5: ............................................................................................ 9
* Biện pháp 6: ............................................................................................ 9
* Biện pháp 7: ............................................................................................ 9
* Biện pháp 8: ............................................................................................ 9
* Biện pháp 9: ............................................................................................ 11
* Biện pháp 10: ............................................................................................ 12
III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ............................................................ 12
1.Kết luận:.........................................................................................................12
2.Hiệu quả SKKN:............................................................................................. 13
3. Bài học kinh
nghiệm: ......................................................................................14

4.Khuyến nghị:................................................................................................... 16

1/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi”
I.ĐẶT VẤN ĐỀ
1/ Lý do chọn đề tài:
Hoạt động phát triển ngôn ngữ ở lứa tuổi 5 - 6 tuổi là hoạt động đóng vai
trị quan trọng không thể thiếu được ở lứa tuổi này, nó có tác động rất lớn trong
q trình phát triển tồn diện ở trẻ về mọi mặt như đức, trí, thể, mĩ. Ngôn ngữ là
phương tiện để giao tiếp quan trọng nhất đặc biệt với trẻ mầm non, đó là phương
tiện giúp trẻ giao lưu cảm xúc với những người xung quanh hình thành những
cảm xúc tích cực, thơng qua ngơn ngữ giúp trẻ hồ nhập với cộng đồng trở thành
một thành viên của cộng đồng, từ đó giúp hồ nhập với mọi người trong xã hội.
Thông qua các giải pháp thực hiện giúp cho trẻ dễ dàng tiếp cận và nhận
biết thế giới vạn vật xung quanh phát triển óc tư duy sáng tạo, trí tị mị mà thích
khám phá từ đó nảy sinh trong trẻ những nhận thức, tình cảm đạo đức, thẩm mĩ,
u q ơng bà, cha mẹ, thầy cơ. u q lồi vật, u thiên nhiên cỏ cây, hoa lá.
Làm cho tâm hồn trẻ ngày thêm hướng thiện. Ngồi ra cịn giúp trẻ tích luỹ và
mở rộng vốn từ ngữ phong phú đa dạng, giúp trẻ nói sõi, nói chuẩn tiếng Việt,
khả năng nói sõi, diễn đạt ngôn ngữ được mạch lạc rõ ràng hơn.
Qua thực tế tơi thấy, đặc điểm tâm sinh lí nhận thức của trẻ ở độ tuổi này
còn rất nhiều hạn chế do các cơ quan và bộ máy phát âm của trẻ chưa được hồn
thiện. Trẻ nói chưa đúng, chưa đủ câu nên khả năng diễn đạt ngôn ngữ, câu chưa
được rõ ràng, mạch lạc. Nên tơi nghĩ cần tìm ra những biện pháp phát triển ngôn
ngữ cho trẻ 5-6 tuổi ngay từ ban đầu là rất quan trọng chính vì vậy tôi quyết
định chọn đề tài này “Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi”

2/ Mục đích nghiên cứu.
Phát triển ngơn ngữ mạch lạc cho trẻ, phát triển khả năng nghe, hiểu ngơn ngữ,
khả năng trình bày có lơgic, có trình tự, chính xác

2/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
3/ Đối tượng nghiên cứu của đề tài
-Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ở lớp A1
4/ phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Những phương pháp thực tiễn:
+ Nhóm phương pháp quan sát
+ Phương pháp đàm thoại
+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm
5/ Phạm vi thực hiện đề tài:
- Đề tài được thực hiện từ tháng 9/2019 đến 4/2020 tại trường Mầm non Đỗ
Động
6/ Thực trạng vấn đề nghiên cứu.
* Thuận lợi:
Là một trong những giáo viên của trường tôi luôn luôn phấn đấu và học
tập để trở thành một giáo viên có phẩm chất đạo đức tốt, năng lực chuyên môn
vững vàng để thực hiện kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ. Ngay từ đầu năm tôi đã
đặt ra kế hoạch phấn đấu trở thành lớp tiên tiến, phát triển toàn diện ở các lĩnh
vực đặc biệt là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ.
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, các ban nghành đoàn thể trong xã
trong thôn tạo điều kiện giúp đỡ về cơ sở vật chất và ủng hộ về mặt tinh thần
chính vì vậy mà giáo viên càng thêm u trường yêu lớp hơn.
Dưới sự chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu về chuyên môn xây dựng

phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo điều
kiện giúp tơi thực hiện tốt chương chình giáo dục mầm non.
Ngay từ nhỏ trẻ đã được làm quen với thiên nhiên với xã hội, điều đó trẻ
mạnh dạn, tự tin, tình cảm của cơ và trẻ khơng có khoảng cách vì vậy trẻ được
làm quen và học tập qua các câu chuyện, dù câu chuyện ngắn hay dài, nội dung
của bài rất sống động làm cho trẻ có cảm giác gần gũi, hồ nhập mình vào
những câu chuyện đó cho nên trẻ rất thích và chú ý lắng nghe cơ kể, từ đó giúp
trẻ u vẻ đẹp thiên nhiên, yêu con người xung quanh trẻ.

3/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Lớp được chia theo đúng độ tuổi quy định, đồ dùng học tập của trẻ phong
phú về hình ảnh, màu sắc hấp dẫn và được sự quan tâm của lãnh đạo địa
phương, sự ủng hộ, đóng góp từ phía các bậc phụ huynh và đặc biệt sự chỉ đạo,
quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường.
Giáo viên nắm vững phương pháp dạy hoạt động cho trẻ làm quen với tác
phẩm văn học, được bồi dưỡng thường xuyên và tham gia học các lớp chuyên đề
do phòng tổ chức.
Giáo viên trong trường có tinh thần đồn kết, có sự phối hợp trong công
tác giảng dạy, đặc biệt là chú ý đến phát triển ngôn ngữ cho trẻ và luôn được sự
ủng hộ của phụ huynh học sinh.
Ví dụ: Hoạt động kể chuyện giúp cho trẻ hiểu được về sự vật, sự việc
xung quanh trẻ, trẻ có thể cảm nhận được những việc tốt, việc xấu, từ đó hình
thành nên nhân cách cho trẻ thông qua những câu chuyện và cũng từ đó trẻ hiểu
và tích luỹ được một số vốn từ để trẻ giao tiếp một cách tự tin nhất với mọi
người xung quanh.
Vì vậy cơ là người chủ đạo dạy trẻ nói rõ ràng đúng câu và cả những lời
nói đẹp. Dạy trẻ biết vâng, dạ, cảm ơn, xin lỗi đúng lúc. Qua đó dạy trẻ biết cách

ứng xử với mọi người xung quanh. Từ đó giúp cho trẻ có những lời nói hay,
những câu từ giầu âm điệu, cảm xúc đó là điều kiện hình thành phong cách nghệ
thuật trong việc sử dụng tiếng mẹ đẻ và làm cho trẻ gần gũi với những tác phẩm
văn học nghệ thuật .
* Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi trên tơi vẫn cịn gặp khơng ít những khó khăn
sau:
Mặt bằng dân trí xã tơi cịn thấp nên nhận thức của người dân về giáo dục
Mầm non cịn xem nhẹ.
Bản thân tơi là một giáo viên đã được đào tạo với trình độ trên chuẩn
nhưng do mới bước chân vào nghề nên cũng còn nhiều hạn chế về nhiều mặt.
4/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Trẻ 5-6 tuổi do tôi trực tiếp phụ trách, vẫn cịn có trẻ nói ngọng, phát âm
chưa chuẩn.
Do phụ huynh bận công việc và đi làm ăn xa nên chưa thực sự quan tâm
đến việc dạy dỗ con cái mà hồn tồn giao phó cho ơng bà và cơ giáo ở trường.
Đứng trước những khó khăn như vậy tơi suy nghĩ và nghiên cứu tài liệu để tìm
ra một phương pháp phát triển ngôn ngữ qua các tiết dạy hàng ngày. Chính vì
vậy tơi đã rút ra được một số kinh nghiệm cho việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ
7/ Kết quả khảo sát chất lượng giáo dục.
Trước khi tiến hành các giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi, tôi tiến
hành khảo sát trẻ trong lớp và kết quả thu được như sau:
STT
1
2

Nội dung thực nghiêm

Trẻ phát âm đúng , to, rõ ràng, mạch
lạc
Trẻ sử dụng từ ngữ linh hoạt, phong
phú trong giao tiếp .
Trẻ biết thể hiện ngôn ngữ, giọng điệu

Kết quả
Số lượng
Tỉ lệ %
20

57

15

42,8

3

trong kể chuyện sáng tạo và kể chuyện

15

42,8

4

theo trí nhớ
Trẻ biết đọc thơ diễn cảm
Trẻ mạnh dạn trả lời câu hỏi của giáo

20

57

20

57

15

42,8

5
6

viên.
Trẻ tự tin trong giao tiếp với mọi người
xung quanh

Nhìn vào bảng khảo sát trên ta thấy khả năng ngôn ngữ của trẻ 5 – 6 tuổi
thông qua giờ kể chuyện là rất thấp. Vì vậy cần phải có các giải pháp phù hợp
nhằm phát triển ngơn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi.

5/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi

II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1: “Tên đề tài: Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi”.
2. Tên các giải pháp:
Biện pháp 1: Khảo sát đầu năm trên trẻ:
Biện pháp 2: Công tác bồi dưỡng
Biện pháp 3: Phát triển ngôn ngữ thông qua việc cho trẻ trực tiếp quan sát đồ
dùng, đồ chơi.
Biện pháp 4: Phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong giờ kể chuyện qua các phương
tiện truyền thông, công nghệ thông tin.
Biện pháp 5: Phát triển ngôn ngữ qua các thủ pháp nghệ thuật.
Biện pháp 6: Phát triển ngơn ngữ thơng qua các trị chơi văn học
Biện pháp 7: Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động ngoài trời và ở mọi lúc,
mọi nơi.
Biện pháp 8: Tạo môi trường giáo dục phát triển ngôn ngữ lấy trẻ làm trung
tâm.
Biện pháp 9: Chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi mở khi tổ chức các hoạt động cho
trẻ làm quen với tác phẩm văn học
Biện pháp 10: Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh.
3. Các biện pháp thực hiện:
Hiểu được tầm quan trọng của việc giúp trẻ u thích mơn lồm quen với
tốn trong lĩnh vực nhận thức. Bản thân tơi dựa vào chương trình của Bộ giáo
dục đề ra, các chuyên đề của phòng chỉ đạo, và phiên chế của nhà trường xây
dựng và những kinh nghiệm đã đúc kết trong thực tế giảng dạy của từng bài, để
tìm ra những biện pháp giảng dạy phù hợp giúp trẻ u thích hoạt động làm
quen với tốn. Sau đây là 1 số biện pháp :
Biện pháp 1: Khảo sát đầu năm trên trẻ:
Đầu năm học nào cũng vậy cùng với sự chỉ đạo của trường, tôi đã tiến
hành khảo sát chất lượng đầu vào lĩnh vực phát triển ngôn ngữ với các kỹ năng
cụ thể của ngôn ngữ, 100% trẻ lớp tôi được khảo sát và tôi thấy chất lượng đầu
vào của lớp tôi phụ trách học sinh đạt thấp. Tỷ lệ trẻ đạt các kỹ năng cần thiết
6/17

Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
trong giờ kể chuyện còn dưới 50%. Đặc biệt đa số trẻ chưa hứng thú khi tham
gia kể chuyện, tỷ lệ trẻ mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp bằng ngôn ngữ chưa cao
Biện pháp 2: Công tác bồi dưỡng
Tự bồi dưỡng: Bản thân tôi luôn học tâp bồi dưỡng qua viêc đọc và
nghiên cứu tài liệu, chuyên san, học tập các lớp chuyên đề do phòng tổ chức, dự
giờ học tập trong tổ, trong cụm, chị em đồng nghiệp.
Qua việc tự học tập bồi dưỡng tôi rút ra được nhiều kinh nghiệm cho bản
thân trong việc giáo dục trẻ, áp dụng có hiệu quả chương trình giáo dục Mầm
non, ứng dụng các phương pháp đặc trưng và phương pháp lấy trẻ làm trung
tâm, phát huy tính tích cực của trẻ trong các hoạt động giúp trẻ làm quen với tác
phẩm văn học.
Biện pháp 3. Phát triển ngôn ngữ thông qua việc cho trẻ trực tiếp
quan sát đồ dùng, đồ chơi.
Qua thực tế giảng dạy và tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí, nhận thức của trẻ
từ 5 - 6 tuổi là lối tư duy trực quan hình tượng, nên tôi đã sáng tạo làm nhiều
loại đồ dùng, đồ chơi phù hợp với từng nội dung câu chuyện cần kể, để giới
thiệu cho trẻ, giúp cho trẻ có những cảm xúc và nhữnh ấn tượng tốt về đồ vật, sự
vật đó ngay từ ban đầu tơi đã tận dụng những đồ dùng phế thải qua đời sống sinh
hoạt hàng ngày nhưng vẫn đảm bảo vệ sinh thẩm mĩ làm đồ dùng, đồ chơi cho
các tiết dạy.
Ví dụ: Tơi đã dùng bìa cứng, xốp, giấy màu, hộp, chai, lọ, nhựa, vải bông,
len vụn, các hột, hạt …khéo léo cắt tỉa, khâu tạo thành những nhân vật rối dẹt,
rối que, rối tay, dùng xốp gọt tỉa tạo thành các nhân vật để làm đồ dùng trực
quan giới thiệu cho trẻ.
Với câu chuyện “Bác gấu đen và 2 chú thỏ” tôi dùng vải vụn, bông, hột,
hạt…khâu những nhân vật rối như bác gấu đen, thỏ nâu, thỏ trắng để diễn rối tay

7/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
cho trẻ xem, trẻ rất thích thú chỉ và gọi tên nhân vật đó, trẻ tưởng như các nhân
vật đó từ trong tranh truyện bước ra thật gần gũi, ngộ nghĩnh và đáng yêu.
Cũng với đồ dùng tự tạo trên tôi chú ý đến việc sử dụng đưa ra giới thiệu
cho trẻ bằng nhiều cách khác nhau để dẫn dắt gây hứng thú vào bài. Hoặc có thể
cho trẻ nhìn thấy các nhân vật trong chuyện mà trẻ có thể tự kể chuyện, tự sáng
tác những câu chuyện theo ý mình. Ngồi ra tơi cịn khéo léo cắt tỉa tạo thành
những cái mũ xinh xắn có gắn những nhân vật mà trẻ yêu thích, tận dụn vải vụn
khâu thành những con thú nhồi bông ngộ nghĩnh đẹp đẽ để làm phần thưởng khi
trẻ hoạt động, vừa động viên khuyến khích trẻ, vừa giúp trẻ tham gia vào các trị
chơi..
Ví dụ: Cô làm những chiếc mũ cáo để thưởng cho trẻ chơi vận động: Sau
khi học xong chuyện: “Cáo thỏ và gà trống ”
Biện pháp 4. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong giờ kể chuyện qua các
phương tiện truyền thơng, cơng nghệ thơng tin.
Hồ nhập cùng cả nước đưa cơng nghệ thơng tin vào trường học nói
chung, bậc học mầm non nói riêng, trong các giờ cho trẻ làm quen với tác phẩm
văn học hay tích hợp vào các hoạt động khác cho trẻ. Tôi sử dụng các đoạn phim
hoạt hình, truyện cổ tích ... cho trẻ xem và thảo luận về vài học liên quan, cho
trẻ phát biểu các nội dung câu chuyện.
Ví dụ: Trong nội dung câu chuyện “Cáo, thỏ và gà trống” tôi đã chọn
phim hoạt hình có các con vật như cáo, thỏ và gà trống là những hình ảnh động.
Tơi thấy trẻ rất thích xem hình ảnh đó. Khi gợi cảm xúc trước khi kể chuyện từ
những hình ảnh đó trẻ đã học hỏi được nhiều điều và phần nào hiểu được nội
dung câu chuyện .
Ngồi ra tơi cịn dùng những trị chơi trên máy trẻ trực tiếp tham gia bấm
máy chơi trò chơi củng cố nội dung câu chuyện. Trò chơi này giúp trẻ hứng thú

và khắc sâu nội dung câu chuyện

8/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Biện pháp 5. Phát triển ngôn ngữ qua các thủ pháp nghệ thuật.
Ngoài biện pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi đưa công nghệ thông tin vào
các tiết dạy thì việc sử dụng thủ pháp nghệ thuật, cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt, nét
mặt, giọng kể để trẻ làm quen với các tác phẩm trong câu chuyện là rất cần thiết.
Ví dụ: Trong câu chuyện “ Bác gấu đen và hai chú thỏ” tôi dùng tiếng ghi
âm tiếng gõ cửa, tiếng cô giả giọng làm tiếng của các nhân vật trong câu chuyện,
…bật mở cho trẻ nghe để dẫn dắt vào câu chuyện, cho trẻ xem trẻ rất thích thú
và gọi tên những nhân vật đó .
Khi trẻ được xem băng đĩa tôi thấy trẻ rất hứng thú, chăm chú theo dõi
từng nhân vật, thấy trẻ rất hiểu bài và tích cực trả lời các câu hỏi đàm thoại của
cô đưa ra
Biện pháp 6. Phát triển ngôn ngữ thông qua các trị chơi văn học
Để tránh tình trạng trẻ bị nhàm chán mệt mỏi khi nghe cô kể chuyện tơi
ln tổ chức đan xen những trị chơi vận động để nhằm thay đổi trạng thái giữa
động và tĩnh cho trẻ. Từ nội dung của các mẩu chuyện tôi chuyển sang trị chơi
một cách nhẹ nhàng để trẻ thơng qua chơi mà học, học mà chơi.
Ví dụ: Trong câu chuyện: “Nàng tiên mưa” tôi cho trẻ đội mũ vịt vào chơi
trò chơi “ mưa to mưa nhỏ” trẻ làm những tiếng mưa to mưa nhỏ........tơi thấy trẻ
rất thích thú và hăng hái tích cực tham gia và hoạt động mà ý nghĩa giáo dục của
câu chuyện được khắc sâu hơn.
Biện pháp 7. Phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động ngoài trời và
ở mọi lúc, mọi nơi.
Khi trẻ hoạt động quan sát ngồi trời, những hình ảnh trẻ quan sát được là
những hình ảnh sống động trực quan tơi tận dụng luôn và gợi mở hướng trẻ tới

các câu chuyện có liên quan tới vật cần quan sát.
Ví dụ: Khi quan sát con mèo tôi đọc ngay lời thoại trong câu chuyện Con
cáo: Meo, meo, meo, đuổi theo, đuổi theo và hỏi trẻ câu nói đó trong câu chuyện
gì? thì trẻ nói ngay là bạn Mèo hoa có trong câu chuyện “Con cáo” và tơi nói:
9/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Bạn Mèo hoa hơm nay đến thăm lớp mình đấy Các con nhìn xem bạn Mèo hoa
có đẹp khơng? Làm như vậy, tôi thấy trẻ rất chăm chú quan sát bạn Mèo hoa
Khi dạo chơi tắm nắng ở ngoài trời tôi cho trẻ quan sát thời tiết và dùng
những câu hỏi đàm thoại về thời tiết. Sau khi học xong tơi cho trẻ chơi trị chơi
Trời nắng, trời mưa để khắc sâu thêm nội dung bài trẻ vừa học.
Bên cạnh đó trong giờ hoạt động ngồi trời tơi cịn tận dụng những bức
tranh tường ở trong trường bằng cách gợi mở cho trẻ cùng nhau kể chuyện về
những bức tranh đó hoặc có các con vật trong sân trường tôi cũng gợi mở cho trẻ
thi nhau kể chuyện về các con vật đó…hình thức này đã giúp trẻ em có nhiều ý
tưởng sáng tạo hay và có ý thức thi đua để đạt kết quả tốt.
Biện pháp 8: Tạo môi trường giáo dục phát triển ngôn ngữ lấy trẻ
làm trung tâm.
Tạo môi trường giáo dục phát triển ngôn ngữ lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ
hoạt động là rất cần thiết trong chương trình đổi mới.
Hiện nay, nếu cơ tạo được mơi trường cho trẻ hoạt động tốt thì sẽ kích
thích trẻ phát triển ngơn ngữ, tham gia vào các hoạt động và kết quả đạt được rất
cao. Vì thế ngay từ đầu năm học tôi đã đi sâu vào tạo mơi trường bằng cách đưa
hình ảnh nhân vật của các câu chuyện nổi bật vào góc văn học và một số góc
trong và ngồi lớp học thể hiện trên các mảng tường. Vẽ và sưu tầm một số bộ
truyện tranh ngồi chương trình để đưa vào giảng dạy, vận động phụ huynh
đóng góp truyện tranh đưa vào góc văn học cho trẻ hoạt động thường ngày.
Những câu chuyện được thể hiện trên các mảng tường trong không gian to đã

giúp trẻ dễ tri giác, trẻ được thảo luận, bàn bạc về câu chuyện đó. Từ đó trẻ biết
vận dụng những kiến thức đó vào kể chuyện sáng tạo một cách dễ dàng. Ngoài
việc tạo những bức tranh trên mảng tường, những tập truyện tranh chữ to tơi cịn
đi sâu làm một số đồ dùng trực quan cho trẻ hoạt động trong góc Văn học như:
Một số con rối dẹt có bánh xe, có cử động tay chân và tận dụng những truyện
tranh cũ, những sản phẩm vẽ của trẻ, cắt dán bồi bìa cứng cho trẻ ghép tranh kể
10/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
chuyện sáng tạo hoặc cắt dời các con vật cho trẻ tự chọn các con vật đó để kể
chuyện sáng tạo theo ý tưởng của mình.
Điều đặc biệt hơn nữa tôi đầu tư suy nghĩ và làm ra các loại rối tay cho
trẻ hoạt động. Thực tế tôi nhận thấy đồ dùng làm bằng rối tay hầu như ở các lớp
khơng có cho trẻ hoạt động, qua nghiên cứu tìm tịi tơi đã vận dụng làm từ các
quả bóng, chổi rơm, đĩa nhựa đồ chơi…để làm mặt con rối sau đó dùng vải hoặc
len móc làm váy, thân tay để khi trẻ sử dụng không bị thô và cứng. Các khn
mặt có thể thay đổi tuỳ theo nội dung, nhân vật của câu chuyện trẻ kể.
Qua cách nghĩ và làm như vậy tơi đã tạo ra một góc văn học với đầy đủ
chủng loại về đồ dung trực quan đa dạng phong phú, đã giúp trẻ hứng thú tham
gia vào hoạt động và nhiều ý tưởng hay khi trẻ kể chuyện sáng tạo.
Tạo môi trường cho trẻ kể chuyện sáng tạo là một việc làm vô cùng quan
trọng bởi nó là chỗ dựa, là cơ sở vững chắc cho trẻ kể chuyện sáng tạo. Địi hỏi
cơ giáo phải biết tạo cảm xúc cho trẻ bằng các con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu,
đồng thời cũng phải biết hướng lái, gợi mở cho trẻ có cảm xúc tích cực khi tham
gia hoạt động kể chuyện sáng tạo. Qua nội dung các bức tranh, các nhân vật, các
con rối trẻ được xem và nói lên nhận xét của mình về các đồ dùng đó. Như vậy
ngơn ngữ cuả trẻ được phát triển một cách phong phú và đa dạng.
Biện pháp 9: Chuẩn bị hệ thống câu hỏi gợi mở khi tổ chức các hoạt
động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học

Hệ thống câu hỏi phải phù hợp với độ tuổi, kích thích trẻ nhận biết, phân
biệt, tư duy sáng tạo sự vật hiện tượng, tình huống mà trẻ đc tri giác.
Ví dụ: Cơ vừa kể cho các con nghe câu chuyện “Vì sao Thỏ cụt đi” tơi
sử dụng câu hỏi:
- Các con vừa được nghe câu chuyện gì? Câu chuyện có những ai?
- Hai bạn rủ nhau đi đâu? Chuyện gì xảy ra với bạn Thỏ?
- Nếu con là bạn Thỏ con sẽ làm gì?

11/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Biện pháp 10: Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh.
Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và
nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện
pháp khơng thể thiếu. Phụ huynh chính là nhân tố quết định trong việc tạo nguồn
nhiên liệu của góc văn học để phát triển ngơn ngữ cho trẻ.
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi nêu tầm quan trọng của lĩnh vực
phát triển ngôn ngữ cho trẻ, đặc biệt là thong qua hoạt động kể chuyện cho trẻ
nghe
Hàng tháng tuyên truyền với phụ huynh qua các biểu bảng nêu lên nội
dung về chủ điểm, về các câu chuyện sáng tạo của cơ và trẻ. Qua đó phụ huynh
thấy được ngôn ngữ của trẻ phát triển như thế nào và có biện pháp kích thích sự
phát triển ngơn ngữ cho trẻ tại gia đình.
Ví dụ: Cơ trao đổi với phụ huynh về những câu chuyện đã kể, yêu cầu
phụ huynh về nhà cho trẻ kể lại câu chuyện đó hoặc kích thích trẻ kể các câu
chuyện khác. Như vậy ngôn ngữ của trẻ được phát triển một cách phong phú và
đa dạng.
Huy động phụ huynh đóng góp, ủng hộ tạo góc văn học bằng cách thu
thập những nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm như báo hoạ mi, vải vụn, len vụn, các

vỏ hộp, mút xốp…kết hợp trong và ngồi giờ đón trả trẻ để trao đổi với phụ
huynh.
Có thể nói cơng tác tun truyền với phụ huynh là một việc làm rất quan
trọng trong việc kể chuyện cho trẻ nghe sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
III. KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ
1 Kết luận:
Sau khi áp dụng những biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ tơi thấy các
cháu rất hứng thú và thích nghe cơ kể chuyện, trẻ có khả năng kể lại chuyện, trả
lời các câu hỏi của cô một cách rõ ràng, vốn từ của trẻ được tăng lên rất nhiều
đồng thời trẻ biết sử dụng các loại câu phong phú và đa dạng từ đó trẻ có ngơn
ngữ giao tiếp mạch lạc, mạnh dạn hơn.
12/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Sau khi tiến hành các giải pháp kết quả thu được như sau:
ST
T
1
2

Nội dung thực nghiệm
Trẻ phát âm đúng ,to,rõ ràng,
mạch lạc
Trẻ sử dụng từ ngữ linh hoạt,
phong phú trong giao tiếp .
Trẻ biết thể hiện ngôn ngữ,

Trước khi
thực nghiệm

Số
Tỷ lệ
trẻ
%

Sau khi thực Tỷ lệ
nghiệm
tăng
Số
Tỷ lệ Tỷ lệ
trẻ
%
%

20

57

30

85,7

28,7

15

42,8

25

71

28,2

3

giọng trong việc kể lại

15

42,8

27

77,1

34,3

4

chuyện
Trẻ biết đọc thơ diễn cảm
Trẻ mạnh dạn trả lời câu hỏi

20

57

30

85,7

28,7

20

57

31

91,4

34,4

15

42,8

30

85,7

42,8

5
6

của giáo viên.
Trẻ tự tin trong giao tiếp với
mọi người xung quanh

Nhìn vào bảng trên ta thấy sau khi tiến hành các giải pháp trẻ đã có khả
năng ghi nhớ tên chuyện, trả lời câu hỏi đàm thoại với tỷ lệ cao. Ngôn ngữ của
trẻ đã rõ ràng, mạch lạc hơn. Đồng thời trẻ lớp tôi đã rất mạnh dạn, tự tin khi
giao tiếp. Được kết quả như vậy bản thân tơi rất mãn nguyện bởi vì tôi đầu tư
vào đề tài này rất công phu, mất nhiều cơng sức, nên tơi rất bằng lịng với kết
quả hơn.
2. Hiệu quả SKKN
Sáng kiến “ Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi” được
thực hiện tại lớp tôi phụ trách đã cho kết quả rất tốt. Tơi tin rằng nếu được áp
dụng trong tồn trường sẽ đạt hiệu quả cao trên trẻ.
Giáo viên biết áp dụng những biện pháp linh hoạt dựa vào tâm lý của trẻ
để dạy trẻ sẽ giúp cho ngôn ngữ của trẻ ngày một hoàn thiện và phát triển.
Sau khi thực nghiệm không những ngôn ngữ của trẻ lớp tôi rất tốt mà mơi
trường trong và và ngồi lớp rất phong phú và đa dạng dưới các loại hình.
13/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Sáng kiến được đồng nghiệp trong trường tham khảo và nhận được sự
hưởng ứng rất nhiệt tình từ phía phụ huynh.
3. Bài học kinh nghiệm
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện các giải pháp trên tôi nhận
thấy:
- Giáo viên phải nắm vững đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi 5-6 tuổi để có
biện pháp phù hợp. Vận dụng biện pháp giáo dục cho trẻ mọi lúc mọi nơi, quan
tâm đến trẻ cá biệt, luôn tạo ra niềm tin, sự hứng thú cho trẻ trong giờ học.
- Giáo viên phải đầu tư thời gian, tư duy vào bài tìm ra những yêu cầu
cần thiết để đáp ứng nhu cầu của tiết dạy, đáp ứng được mục đích yêu cầu đề ra,
kết hợp với nhiều hình thức để tạo cho trẻ khơng khí học mà chơi, chơi mà học.

Các trị chơi được đan xen giữa động và tĩnh để tránh sự nhàm chán trong tiết
học.
- Cần phát huy tích cực thu hút sự chú ý cho trẻ bằng các thủ thuật như:
Trò chơi, câu đố, thơ, ca, hò vè,…. Giáo viên cần hiểu rõ tầm quan trọng của
ngôn ngữ với việc hình thành và phát triển và phát triển nhân cách trẻ. Không
ngừng học tập và nâng cao để nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ, tự rèn
luyện ngơn ngữ cho mình để phát âm chuẩn tiếng Việt.
Để phát triển ngơn ngữ cho trẻ mộ cách tồn diện thì cô giáo phải thực
hiện các nhiệm vụ sau:
- Làm giàu vốn từ, củng cố kỹ năng ngôn ngữ cho trẻ thông qua việc
hướng dẫn trẻ quan sát đàm thoại, hỏi và trả lời một cách rõ ràng và lưu loát,
hướng dẫn trẻ vui chơi, kể chuyên và đọc truyện cho trẻ nghe. Tạo điều kiện cho
trẻ để lĩnh hội cho trẻ những điều mới lạ về thế giới xung quanh.
- Giáo viên ln tạo khơng khí vui tươi, thoải mái cho trẻ, động viên trẻ đi
học đều tạo điều kiện quan tâm đến những trẻ nhút nhát những trẻ nói ngọng,
dành nhiều thời gian gần gũi, hỏi han trò chuyện với trẻ để trẻ mạnh dạn tự tin.
- Động viên trẻ tham gia tích cực những hoạt động tập thể, giúp trẻ đọc
thơ, giao tiếp nhiều.
14/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
Để có được những điều này thì cần có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa gia
đình và nhà trường để giáo viên nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để từ đó
có kế hoạch phát triển ngơn ngữ cho trẻ.
- Tổ chức nhiều trị chơi, có sử dụng ngôn ngữ
- Cô giáo tạo điều kiện cho trẻ nghe nhiều nói chuyện nhiều với trẻ, tìm
tịi những câu hỏi gợi mở để trẻ trả lời thúc đẩy trẻ sử dụng ngơn ngữ.
- Tích cực cho trẻ tiếp cận và làm quen với thiên nhiên vầ phát triển khả
năng quan sát, giúp trẻ củng cố và tư duy hóa các biểu tượng bằng ngơn ngữ.

- Vận động phụ huynh đóng góp cây cảnh, hoa, cá cảnh để xây dựng góc
thiên nhiên phong phú. Thơng qua các tiết học cô kết hợp nội dung phát triển
ngôn ngữ cho trẻ phù hợp.
Cô giáo phải đi sâu nghiên cứu để tạo ra được môi trường tốt cho trẻ hoạt
động một cách tích cực nhất, biết tao cảm xúc cho trẻ khi kể chuyện sáng tạo.
Thường xuyên trò chuyện với trẻ, khơi gợi trẻ đặt tên cho nội dung vừa
trò chuyện hoặc tóm tắt ngắn gọn những điều vừa trị chuyện.
Khuyến khích trẻ nói những ý nghĩ của trẻ qua nội dung hay chủ điểm
nào đó nhằm giúp trẻ luyện cách trình bày, diễn đạt ý.
Cho trẻ tham quan, hướng dẫn từ quan sát sự vật, hiện tượng nhằm mở
rộng vốn hiểu biết cho trẻ; kết hợp đàm thoại để trẻ hiểu sâu bản chất của sự vật,
hiện tượng và nói lên nhận xét của mình.
Tóm Lại: Qua việc nâng cao phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi trong
trường mầm non có vai trị quan trọng. Vì nó có tác dụng làm phong phú thêm
vốn từ tạo tiềm năng để cho trẻ phát triển sau này, nó cịn góp phần giáo dục tình
cảm, đạo đức lao động thẩm mỹ và cịn góp phần phát triển trí tuệ.

15/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
4. Khuyến nghị
a. Với phòng giáo dục:
Phòng mở nhiều lớp chuyên đề đặc biệt là chuyên đề cho giáo viên tạo
cho giáo viên học hỏi nâng cao tay nghề đặc biệt là những chuyên đề về lĩnh vực
phát triên ngôn ngữ.
Cấp phát tài liệu tham khảo tranh ảnh để giáo viên có tư liệu phục vụ
giảng dạy về lĩnh vực này.
b. Về phía nhà trường : Tạo điều kiện cho chúng tôi về đồ dùng đồ chơi
tranh ảnh và môt số trang thiêt bị cần thiết khác để cho giáo viên thuận lợi trong

công tác giảng dạy để tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ trong năm học
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi năm học 2019 - 2020, dù sao
cũng còn nhiều hạn chế, rất mong được sự đóng góp ý kiến của cấp lãnh đạo để
tơi có thêm nhiều ý tưởng hay trong việc dạy trẻ.

Đỗ Động, ngày tháng năm 2020
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Tác giả

Nguyễn Thị Quyên

16/17


Một số giải pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi
TÀI LIỆU THAM KHẢO.
STT
TÊN TÀI LIỆU
NHÀ XUẤT BẢN
1
Tuyển tập trò chơi, bài hát, thơ
Nhà xuất bản Giáo
truyện, câu đố theo chủ đề ( trẻ 5-6
Dục
tuổi)
2
Tuyển tập trò chơi, câu đố, thơ ca
Nhà xuất bản Giáo
Dục

3
Tuyển chọn truyện, thơ, câu đố Mẫu Nhà xuất bản Giáo
giáo
Dục
4
Chương trình giáo dục Mầm non
Nhà xuất bản Giáo
mới
Dục Việt Nam
5
Tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non Nhà xuất bản đại
học sư phạm Hà Nội
6
Phương pháp hình thành ngơn ngữ
Nhà xuất bản đại
cho trẻ mầm non
học sư phạm
7
Tổ chức hoạt động phát triển ngôn
Nhà xuất bản giáo
ngữ cho trẻ mầm non theo hướng
giáo dục
tích hợp

17/17

GHI CHÚ