2020, trường THCS Trịnh Phong tổ chức các khóa học bài mới trực tuyến trên VNPT E-Learning, các em HS theo dõi lịch và tham gia các khóa học cho đầy đủ.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (669.48 KB, 28 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

TiÕt 84

T×m hiĨu chung

vỊ phÐp lËp luËn

giải thích

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3></div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Tiết 84: tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
 I.Mục đích và ph ơng ư

ph¸p gi¶i thÝch

1. Mục đích giải thích

- Trong cuéc sèng:

- Ng ười ta cÇn đ ợc giải thích khi:
+ Gặp một hiện t ợng mới lạ

+ Gp mt vn rc ri

* Câu hỏi về nhu cầu giải thích hằng ngày

+ Hôm qua vì sao bạn A không đi học?
+ Vì sao l¹i cã nói?

+ Máy bay dùng để làm gì?

+ Sao muối lại cần thiết cho sinh vật?
+ Vì sao lại tỈng hoa cho nhau?

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Tiết 84: tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
 I.Mục đích và ph ơng pháp

gi¶i thÝch

1. Mục đích giải thích

- Trong cc sèng:

* C©u hỏi về nhu cầu giải thích hằng
ngày

Hiểu đ ợc nguyên nhân,
lí do, quy luật của hiện

t ợng hoặc nội dung, ý nghĩa

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Tiết 84: tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
I.Mục đích và ph ơng pháp

gi¶i thÝch

1. Mục ớch gii thớch

- Trong cuộc sống: làm hiểu
rõ những ®iÒu ch a biÕt

trong mäi lÜnh vùc.

- Trong văn nghị luận : nhằm
nâng cao nhận thức, trí
t, båi d ìng t t
ởng, tình cảm

2. Ph ơng pháp giải thích

- Vn gii thớch: lũng
khiờm tn

* Câu hỏi về nhu cầu giải thích hằng ngày
- làm hiểu rõ những điều ch a biết về hiện t

ỵng , sù vËt, ý nghÜa cđa sù vËt

ư …

* Những vấn đề cần giải thích trong văn
nghị luận th ờng gặp:

- Là t t ởng, đạo lý, phẩm chấtư ư … của
con ng i

Văn bản: Lòng khiêm tốn
(Lâm Ngữ Đ ờng)

+ Thế nào là hạnh phúc?
+ Uống n ớc nhớ

nguồn có nghĩa nh thế
nào?

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

* Văn bản : Lòng khiêm tốn (Lâm Ngữ Đ ờng)

- Nhng câu văn định nghĩa trong văn

b¶n:

+ “ Lịng khiêm tốn có thể đ ợc coi là một bản tính căn bản cho con ư
ng ời trong nghệ thuật xử thế và đối đãi với sự vật.”ư

+ “Điều quan trọng của khiêm tốn là chính nó đã tự nâng cao giá trị cá
nhân của con ng ời trong xã hội”ư

+ “Khiêm tốn là biểu hiện của con ng ời đứng đắn, biết sống theo thời ư
và biết nhìn xa.”

+ “Con ng ời khiêm tốn bao giờ cũng là ng ời th ờng thành công
trong lĩnh vùc giao tiÕp víi mäi ng êi.”ư

+ “Khiêm tốn là tính nhã nhặn, biết sống một cách nhún nh ờng, ln ư
ln h ớng về phía tiến bộ, tự khép mình vào những khn th ớc của ư ư
cuộc đời, bao giờ cũng không ngừng học hỏi.”

+ “Hoài bão lớn nhất của con ng ời là tiến mãi không ngừng, nh ng ư
không nhằm mục đích tự khoe khoang, tự đề cao cá nhân mình tr ớc ư
ng ời khác.”ư

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

* Văn bản : Lòng khiêm tốn (Lâm Ngữ Đ êng)

- Những câu văn định nghĩa trong văn

b¶n:

+ “ Lịng khiêm tốn có thể đ ợc coi ư là một bản tính căn bản cho con
ng ời trong nghệ thuật xử thế và đối đãi với sự vật.”ư

+ “Điều quan trọng của khiêm tốn là chính nó đã tự nâng cao giá trị cá
nhân của con ng ời trong xã hội”ư

+ “Khiêm tốn là biểu hiện của con ng ời đứng đắn, biết sống theo thời ư
và biết nhìn xa.”

+ Con ng ời khiêm tốn bao giờ cũng là ng ời th ờng thành công
trong lÜnh vùc giao tiÕp víi mäi ng êi.”ư

+ “Hoài bão lớn nhất của con ng ời là tiến mãi không ngừng, nh ng ư
không nhằm mục đích tự khoe khoang, tự đề cao cá nhân mình tr ớc ư
ng ời khác.”ư

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

TiÕt 84: t×m hiĨu chung vỊ phÐp lËp ln giải thích
Văn bản: Lòng khiêm tốn

(Lâm Ngữ Đ ờng)

- Các biểu hiện của lòng

khiêm tốn:

+ hay tự cho mình là kém
+ không bao giờ chịu chấp

nhận sự thành công

- Dùng cách đối lập: ng ời ư
khiêm tốn và kẻ khơng
khiêm tốn

- T×m lÝ do : v× sao khiến con
ng ời phải khiêm tốn?

- Nhấn mạnh tầm quan trọng
của khiêm tốn và nguyên
nhân của thói không khiêm
tốn.

I.Mc ớch và ph ơng pháp giải
thích

1.Mục đích giải thích

2. Ph ¬ng pháp giải thích

* Văn bản: Lòng khiêm tốn (Lâm
Ngữ Đ ờng)

- Vn gii thớch: lũng khiờm tốn
- Nêu định nghĩa về lòng khiêm tốn
- Liệt kê các biểu hiện của lịng

khiªm tèn

- So sánh, đối chiếu với các hiện t ợng khácư

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Tiết 84: tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
I.Mục đích và ph ơng pháp

gi¶i thÝch

1.Mục đích giải thích

2. Ph ơng pháp giải thích

* Văn bản: Lòng khiêm tốn
(Lâm Ngữ Đ ờng)

- Vn gii thớch: lũng
khiờm tn

- Các ph ơng pháp:
- Bố cục: 3 phần

- Mối quan hệ giữa các phần:
mạch lạc, chặt chẽ, có lớp
lang

- Bố cục của bài văn :

+ Mở bài: Đoạn 1, 2

Giới thiệu và nêu cái lợi của lòng khiêm tốn

( a vấn đề và chỉ ra đặc điểm của vấn )

+ Thân bài: Đoạn 3, 4, 5
. Giải thích khiêm tốn

. Biểu hiện của lòng khiêm tốn
. Lí do con ng ời cần khiêm tốn

( nh ngha, biu hin, nguyờn nhõn ca vn
)

+ Kết bài: Đoạn 6, 7

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

TiÕt 84: t×m hiĨu chung vỊ phÐp lËp ln gi¶i thÝch

I.Mục đích và ph ơng ư
pháp giải thích

1.Mục đích giải thớch

2. Ph ơng pháp giải thích

* Văn bản: Lòng khiêm tốn

(Lâm Ngữ Đ êng)

- Vấn đề giải thích: lịng
khiêm tốn

- C¸c ph ơng pháp:
- Bố cục:3 phần

- Mối quan hệ giữa các phần:
mạch lạc, chặt chẽ, có lớp
lang

- Ngôn từ : trong sáng, dễ
hiểu

- Yêu cầu: có kiến thức , vận
dụng các thao tác

- ngôn từ : trong sáng, dễ hiểu
(không nên dùng những ®iỊu

khơng ai hiểu để giải thích những
điều ng ời ta ch a hiểu. )ư

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Tiết 84: tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
I.Mục đích v ph ng

pháp giải thích

1. Mc ớch gii thớch

2. Ph ơng pháp giải thích
3. Ghi nh : sgk/71ớ

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Tiết 84: tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
I.Mục đích và ph ơng Ư

ph¸p giải thích

1. Mc ớch gii thớch

2. Ph ơng pháp gi¶i thÝchư
3. Ghi nh : sgk/71ớ

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

TiÕt 84

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

HS cho biết các 
bước làm bài văn 
lập luận giải

thích.
I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

HS cho biết các

bước làm bài văn 
lập luận giải

thích.
I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Quy trình tạo lập văn bản nói chung

Bước 1 Bước 2 Bước 3 Bước4

Lập dàn bài

Viết

đoạn văn,

bài văn

Tìm

hiểu đề

và tìm ý

Đọc lại

và sửa

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Cho đề bài

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

TiÕt 84: CÁCH LÀM BÀI VĂN lËp ln gi¶i thÝch

1. Ví dụ

Đề bài : Nhân dân ta có câu TN : “ Đi 1 ngày 
đàng, học 1 sàng khơn ”. Hãy giải thích câu 
TN.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Đề bài thuộc
kiểu loại nào?

phạm vi, tính
chất của đề.

Em sẽ tìm ý cho đề bài trên bằng cách nào?
 ngoài cách tìm ý truyền thống, ta cịn có cách 
nào khác khơng?làm thế nào để giải thích được

tường tận vấn đề.

-Lập luận
giải thích.
-Làm rõ vấn đề

(nơi dung của
câu tục ngữ)

Tìm các từ
then chốt trong

đề và chỉ ra
các ý quan
trọng cần
được giải thích.

-Đặt câu hỏi:
Vấn đề có nghĩa

là gì? tại sao?
vì sao? Ý nghĩa

sâu xa của vấn
đề là gì? Liên hệ
với các câu ca dao

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

TiÕt 84: CÁCH LÀM BÀI VĂN lËp ln gi¶i thÝch

1. Ví dụ

Đề bài : Nhân dân ta có câu TN : “ Đi 1 ngày 
đàng, học 1 sàng khôn ”. Hãy giải thích câu 
TN.

a. Tìm hiểu đề – tìm ý

-Kiểu loại: Lập luận giải thích.

-Vấn đề cần giải thích:“ Đi một ngày đàng,

học một sàng khôn”

-Yêu cầu: Làm sáng tỏ câu tục ngữ.
-Giải thích nhiều mặt của vấn đề:
+ Nghĩa đen câu tuc ngữ là gì?

+Nghĩa bóng ( hàm ẩn) câu tục ngữ.
+ Nghĩa sâu xa của nó.

-Liên hệ với các câu ca dao, tục ngữ tương 
tự.

Với các ý đã
tìm được, em
sẽ đưa vào
dàn bài như
thế nào

?

Với các ý đã
tìm được, em
sẽ đưa vào
dàn bài như
thế nào

?

b. Lập dàn bài:

Một bài văn nghị luận
giải thích gồm mấy
phần ? Đó là những
phần nào? Có bạn cho

rằng: “ Chúng ta cần gì
phải tuân thủ theo quy
luật đó! Ý kiến của em?

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Cho đề văn: Nhân dân ta cĩ câu tục ngữ “ Đi một ngày đàng, học một sàng
khơn”.

Hãy giải thích câu tục ngữ đó.

a/ Tìm hiểu đề, tìm ý:
b/ Lập dàn bài:

a/ Mở bài: Giới thiệu câu tục ngữ với ý nghĩa
sâu xa là đúc kết kinh nghiệm thể hiện khát
vọng đi nhiều nơi để mở rộng hiểu biết.

b/ Thân bài: Tri n khai vi c gi i thíchể ệ ả

-Ngh a đen:ĩ

+ Đi một ngày đàng nghĩa là gì? Một sàng
khơn là gì?

-Nghĩa bóng:

+ Đi đây đó thì mở rộng tầm hiểu biết, khơn
ngoan từng trải.

-Nghĩa sâu: Khát vọng của người nông dân xưa
muốn mở rộng tầm hiểu biết

-Liên hệ:Đi một bữa chợ, học một mớ khôn,…
c/ Kết bài: Câu tục ngữ xưa vẫn cịn ý nghĩa cho

đến ngày hơm nay. .

Nêu vấn đề cần giải

thích.Giới thiệu câu trích.
-Giải nghĩa các khái niệm,
các từ ngữ khó trong câu
trích của vấn đề.

-Lần lượt giải thích từng
nội dung, từng khía cạnh
bằng cách dùng lí lẽ trả
lời các câu hỏi

Khẳng định ý nghĩa , tầm
quan trọng, tác dụng củavấn
đề-Nêu suy nghĩ,…

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích:

a/ Tìm hiểu đề và tìm ý:
b/ Lập dàn bài:SGK/86.
Mở bài:

Giới thiệu điều cần giải thích và gợi ra phương hướng
giải thích.

Thân bài:

Lần lượt trình bày các nội dung giải thích.Cần sử dụng
các cách lập luận giải thích phù hợp

Kết bài:

a/ Tìm hiểu đề và tìm ý:
b/ Lập dàn bài:SGK/86.
Mở bài:

Giới thiệu điều cần giải thích và gợi ra phương hướng
giải thích.

Thân bài:

Lần lượt trình bày các nội dung giải thích.Cần sử dụng
các cách lập luận giải thích phù hợp

Kết bài:

Nêu ý nghĩa điều cần giải thích với mọi người

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Có mấy cách mở bài ? 
Các cách ấy có đáp 
ứng được những yêu 
cầu cơ bản của phần 
MB không ?

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

TiÕt 84: CÁCH LÀM BÀI VĂN lËp ln gi¶i thÝch

1. Ví dụ

Đề bài : Nhân dân ta có câu TN : “ Đi 1 ngày 
đàng, học 1 sàng khôn ”. Hãy giải thích câu 
TN.

a. Tìm hiểu đề – tìm ý 
b. Lập dàn bài:

c. Viết bài 3 cách đều đáp ứng được yêu cầu của MB

trong văn giải thích.
B1 : Viết mở bài :

Có nhiều cách :

- Đi thẳng vào vấn đề.

- Đối lập hoàn cảnh với ý thức.
- Nhìn từ chung  riêng.

B2 : Viết thân bài.

Theo dàn bài đã nêu thì
thân bài cần viết mấy

đoạn văn ?

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Các đoạn trong bài

phải liên kết chặt chẽ qua
các hình thức chuyển tiếp
ý:Thật vậy; Quả đúng như
vậy; Có thể thấy rõ; Điều
đó chứng tỏ;...

? Làm thế nào để đoạn đầu 
tiên của phần thân bài liên 
kết được với mở bài?Cần 
làm gì để các đoạn sau của 
thân bài liên kết với đoạn 
trước đó? Ngồi những cách 
nói :“ Đúng như vậy”… hay 
“ Thật vậy”…, có cách nào 
khác nữa không?

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Có phải mỗi đề chỉ có
1 cách KB duy nhất
khơng ? Hãy viết 1 KB
theo cách của em ?

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

TiÕt 84: CÁCH LÀM BÀI VĂN lËp ln gi¶i thÝch

1. Ví dụ

Đề bài : Nhân dân ta có câu TN : “ Đi 1 ngày 
đàng, học 1 sàng khôn ”. Hãy giải thích câu 
TN.

a. Tìm hiểu đề – tìm ý 
b. Lập dàn bài:

c. Viết bài

B1 : Viết mở bài :
Có nhiều cách :

- Đi thẳng vào vấn đề.

- Đối lập hoàn cảnh với ý thức.
- Nhìn từ chung  riêng.

B2 : Viết thân bài.
B3: Viết KB.

- Có nhiều cách viết khác nhau  hô ứng

với MB.

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Bước cuối cùng 
chúng ta làm thế 
nào?

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích :

TiÕt 84: CÁCH LÀM BÀI VĂN lËp ln gi¶i thÝch

1. Ví dụ

Đề bài : Nhân dân ta có câu TN : “ Đi 1 ngày 
đàng, học 1 sàng khơn ”. Hãy giải thích câu 
TN.

a. Tìm hiểu đề – tìm ý 
b. Lập dàn bài:

c. Viết bài

d. Đọc lại và sửa chữa:

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

H íng dÉn häc bµi ë nhµ

- Nắm chắc nội dung ghi nhớ.

- Xác định vấn đề giải thích v

ph ơng pháp giải thích

trong hai vn bn c thờm

(SGK).

- Soạn bài

: c tớnh gin d

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28></div>

2020, trường THCS Trịnh Phong tổ chức các khóa học bài mới trực tuyến trên VNPT E-Learning, các em HS theo dõi lịch và tham gia các khóa học cho đầy đủ.

TiÕt 84

TiÕt 84

T×m hiĨu chung

vỊ phÐp lËp luËn

<b>giải thích</b>

TiÕt 84

TiÕt 84

Lập dàn bài

Viết

đoạn văn,

bài văn

Tìm

hiểu đề

và tìm ý

Đọc lại

và sửa

<b> Cho đề bài</b>

?

?

H íng dÉn häc bµi ë nhµ

- Nắm chắc nội dung ghi nhớ.

- Xác định vấn đề giải thích v

ph ơng pháp giải thích

trong hai vn bn c thờm

(SGK).

- Soạn bài

: c tớnh gin d

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về