tài liệu phần mềm siêu âm
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (11.29 MB, 85 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
11/1/2014 1
<b>HÌNH ẢNH SIÊU ÂM CẤU TRÚC CƠ BẢN</b>
<b>CỦA MƠ ĐẶC BÌNH THƯỜNG</b>
<b>VÀ MỘT SỐ BỆNH LÝ CHÍNH</b>
MƠ BÌNH THƯỜNG
Có hồi âm với những mật độ khác nhau:
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
11/1/2014 2
Khối đặc Khối dịch Khối viêm Khối hoại
tử
Đốm vơi
hóa
Bệnh lý U GAN NANG VIÊM TỤY
CẤP
ABSCESS SỎI
Hội chứng Choán chỗ Choán chỗ Choán chỗ Chốn chỗ Khơng
chốn chỗ
Độ hồi âm Echo dầy Echo trống Echo mỏng Echo hỗn
hợp
Echo dày
Sau khối u Khơng tăng
âm
Có tăng âm Tăng âm
nhẹ
Tăng âm
nhẹ
Có bóng
lưng
Bờ Viền rõ,
echo mỏng
Rõ trước
sau, mờ 2
bên
Mờ Mờ Bờ trước rõ
Hình ảnh
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
November 1, 2014 3
<b>SIÊU ÂM CHẨN ĐOÁN </b>
<b>BỆNH LÝ GAN-MẬT-THẬN</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
November 1, 2014 4
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
November 1, 2014 5
GIAÛI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
Gan là tạng lớn nhất trong cơ thể con
người,nằm trong khoang màng bụng
(intraperitoneal space).
Thể tích gan:Nam 1500-1600 cm3.
Nữ 1400-1500 cm3.
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
November 1, 2014 6
GIAÛI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
November 1, 2014 7
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
PHÂN CHIA CÁC PHÂN THÙY GAN
Gan được bao bọc bởi bao Glisson.
Ở rốn gan,bao Glisson bọc lấy 3 thành
phần (Portal triad: TM cửa,động mạch
gan,ống mật),để từ đó phân nhánh
khắp gan.
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
November 1, 2014 8
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
PHÂN CHIA CÁC PHÂN THÙY GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
November 1, 2014 9
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
Mặt trước gan có
rãnh của dây
chằng liềm
(falciform
ligament),rãnh
này chạy xuống
bờ dưới gan,nơi
mà dây chằng
tròn (ligamentum
teres) chạy từ
rốn lên và tiếp
tục đi vào nhu
mô gan đến tiếp
nối với nhánh (T)
của TM cửa.
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
November 1, 2014 10
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
November 1, 2014 11
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
TM gan: gồm có 3 TM gan (P),(T) và
giữa.Ba TM gan đổ về TMCD.
TM gan (T) và giữa thường hợp lưu
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
November 1, 2014 12
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
November 1, 2014 13
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
Tĩnh mạch MTTD
hợp dòng với TM
lách (TM lách nằm
ngang,chạy sau
thân và đi tụy) rồi
mới hợp dịng với
tĩnh mạch MMTT để
tạo thành TM cửa.
TM cửa chạy lên
trên và sang (P),tạo
1 góc 450 <sub>với </sub>
TMCD.
Khẩu kính TM cửa
thay đổi theo nhịp
thở.
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
November 1, 2014 14
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>
November 1, 2014 15
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
November 1, 2014 16
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
November 1, 2014 17
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
GAN
Gan nhận máu từ 2
nguồn TM cửa và động
mạch gan,trong đó
75% lưu lượng máu
đến từ TM cửa.
Do ưu thế trội của
dòng chảy khi hợp
dòng TMMTTT và TM
lách Gan (P) nhận
phần lớn máu đến từ
TMMTTT.
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
November 1, 2014 18
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
PHÂN BIỆT GIỮA TM CỬA VÀ TM GAN
TM cửa có vách echo dày do thành phần collagen trong vách tạo nên.
TM cửa phân nhánh ngang và hội tụ về rốn gan.Trong khi TM gan phân
nhánh dọc và hội tụ về TMCD.
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
November 1, 2014 19
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
PHÂN CHIA CÁC HẠ PHÂN THÙY GAN
(COUINAUD)
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20></div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
November 1, 2014 21
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
KÍCH THƯỚC GAN
Gan được đo kích thước bằng các lát cắt
dọc:
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
November 1, 2014 22
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
November 1, 2014 23
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
11/1/2014 24
<b>MỘT SỐ BỆNH LÝ GAN TRÊN SIÊU ÂM</b>
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
11/1/2014 25
</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>
November 1, 2014 26
</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>
11/1/2014 27
Áp-xe gan
</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>
11/1/2014 28
Nấm Candida ở gan và lách
</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>
1 November 2014 29
Khối đồng hồi âm (isoecho), chèn ép
mạch máu, túi mật.
Mạch máu trung tâm với các
nhánh tỏa ra theo hình nan hoa.
TĂNG SINH CỦ NỐT
</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>
1 November 2014 30
Siêu âm 2D Thì ĐM
Thì TMC
BƯỚU MÁU Ở GAN
</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>
11/1/2014 31
</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>
1 November 2014 32
Khối u có viền hồi
âm kém ở gan (P).
Thì TMC
Wash-out HCC
Thì ĐM-MIP
</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>
1 November 2014 33
Huyết khối TM cửa.
Doppler cho thấy có phổ
động mạch U xâm lấn
TM cửa.
CT có chích thuốc cho
thấy mạch máu tân sinh
</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>
11/1/2014 34
</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>
11/1/2014 35
</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>
1 November 2014 36
Siêu âm 2D: chỉ thấy 1 nốt hồi
âm kém
</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>
November 1, 2014 37
</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>
November 1, 2014 38
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TÚI MẬT
Túi mật có hình quả lê,kích thước to ra lúc đói và co
nhỏ sau bữa ăn,do vậy ta chỉ khảo sát tốt túi mật khi
bệnh nhân đói.
Điều cần lưu ý là ta khơng được nói túi mật căng to
một cách chung chung,vì bình thường kích thước túi
mật cho phép < 5 x 10 cm.Vách TM dày < 3mm.
Khi nhịn đói mà kích thước túi mật < 3 x 4,5cm thì phải
nghĩ đến tình trạng co thắt trường diễn của Viêm túi
mật mạn tính.
</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>
November 1, 2014 39
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TÚI MẬT
TM được chia làm 3 phần: Đáy thân và cổ TM.Đáy TM là nơi phình nhất
sau đó thon nhỏ dần đến thân và cổ TM.Mất đi sự thon nhỏ này là dấu
hiệu giãn TM.
Ở cổ TM có một nếp gấp tạo thành túi Hartmann,khi sỏi bị kẹt vào đây dễ
làm bít tắc TM.
</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>
November 1, 2014 40
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TÚI MẬT
TM nằm ở giường TM,ngay rãnh liên thùy
chính (main lobar fissure) ở mặt dưới gan
(mặt cắt số III),chia gan ra làm thùy gan
(P) và(T).
</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>
November 1, 2014 41
MẶT CẮT SỐ III
</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>
November 1, 2014 42
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
ĐƯỜNG MẬT
</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>
November 1, 2014 43
</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44>
November 1, 2014 44
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
CÁCH ĐO KÍCH THƯỚC ỐNG MẬT CHỦ
Đường mật ngồi gan: Bình thường OMC có kích thước từ 4-8mm (tăng
dần theo tuổi-đối với người trên 60 tuổi,có thể chấp nhận ≤12mm).Ta
dùng đường cắt vai (P)-rốn để khảo sát OMC.
OMC sẽ tăng khẩu kính sau cắt bỏ túi mật.
</div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>
11/1/2014 45
<b>MỘT VÀI BỆNH LÝ HỆ MẬT TRÊN SIÊU ÂM</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>
11/1/2014 46
KHÍ TRONG ĐƯỜNG MẬT (PNEUMOBILIA) VÀ TÚI MẬT
</div>
<span class='text_page_counter'>(47)</span><div class='page_container' data-page=47></div>
<span class='text_page_counter'>(48)</span><div class='page_container' data-page=48></div>
<span class='text_page_counter'>(49)</span><div class='page_container' data-page=49>
11/1/2014 49
SỎI TÚI MẬT + CẶN BÙN TÚI MẬT
</div>
<span class='text_page_counter'>(50)</span><div class='page_container' data-page=50>
11/1/2014 50
</div>
<span class='text_page_counter'>(51)</span><div class='page_container' data-page=51>
11/1/2014 <i>Frank J. Rybicki, MD, PhD.The WES Sign. (Radiology. 2000;214:881-882.)</i> 51
</div>
<span class='text_page_counter'>(52)</span><div class='page_container' data-page=52>
November 1, 2014 52
</div>
<span class='text_page_counter'>(53)</span><div class='page_container' data-page=53>
November 1, 2014 53
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
Thận là cơ quan nằm sau phúc mạc.
Trục dọc của hai thận gần như song
song với bờ trong của cơ thăn (psoas
muscle).Thận (P) nằm thấp hơn so với
thận (T).
</div>
<span class='text_page_counter'>(54)</span><div class='page_container' data-page=54>
November 1, 2014 54
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
</div>
<span class='text_page_counter'>(55)</span><div class='page_container' data-page=55>
November 1, 2014 55
</div>
<span class='text_page_counter'>(56)</span><div class='page_container' data-page=56>
November 1, 2014 56
</div>
<span class='text_page_counter'>(57)</span><div class='page_container' data-page=57>
November 1, 2014 57
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
Vùng nhu mô thận (parenchyma) có bề
rộng # 2cm.
Lưu ý rằng vùng nhu mô thận bao gồm
vỏ thận (cortex),tháp Malpighi (medulla)
và cột Bertin (renal column).
Tỷ lệ nhu mô / xoang thận (sinus):
</div>
<span class='text_page_counter'>(58)</span><div class='page_container' data-page=58>
<b>Phân tích các thành phần thận</b>
<b>Sự phân biệt tủy vỏ</b>
<b>Vỏ thận </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(59)</span><div class='page_container' data-page=59>
November 1, 2014 59
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
</div>
<span class='text_page_counter'>(60)</span><div class='page_container' data-page=60>
November 1, 2014 60
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
– Trụ BERTIN phì đại: Có cấu trúc giống vỏ thận,khơng làm
biến dạng đường viền ngồi thận.Thường thấy ở vị trí tiếp nối
1/3 trên và 1/3 giữa của thận.
</div>
<span class='text_page_counter'>(61)</span><div class='page_container' data-page=61>
November 1, 2014 61
GIAÛI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
</div>
<span class='text_page_counter'>(62)</span><div class='page_container' data-page=62>
November 1, 2014 62
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
THẬN
</div>
<span class='text_page_counter'>(63)</span><div class='page_container' data-page=63>
November 1, 2014 63
GIẢI PHẪU SIÊU AÂM
BAØNG QUANG
Bàng quang là 1 tạng rỗng chứa nước
tiểu có thể tích thay đổi tùy theo lúc mắc
tiểu hay sau khi đi tiểu.
Bình thường:
</div>
<span class='text_page_counter'>(64)</span><div class='page_container' data-page=64>
November 1, 2014 64
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
BÀNG QUANG
Vách BQ cũng thay đổi bề dày tùy theo
lượng nước tiểu,ta cần chú ý điều này khi
thăm khám:
–Lúc mắc tiểu < 4mm.
–Sau khi đi tiểu < 8mm.
</div>
<span class='text_page_counter'>(65)</span><div class='page_container' data-page=65>
November 1, 2014 65
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
CÁCH ĐO THỂ TÍCH NƯỚC TIỂU TỒN LƯU
Thể tích BQ được tính theo cơng thức:
V = ½ L<sub>(cm)</sub>xW<sub>(cm)</sub>xH<sub>(cm)</sub>
Bình thường khơng hoặc có rất ít nước
tiểu tồn lưu.
</div>
<span class='text_page_counter'>(66)</span><div class='page_container' data-page=66>
November 1, 2014 66
GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
CÁCH ĐO THỂ TÍCH TIỀN LIỆT TUYẾN
</div>
<span class='text_page_counter'>(67)</span><div class='page_container' data-page=67></div>
<span class='text_page_counter'>(68)</span><div class='page_container' data-page=68></div>
<span class='text_page_counter'>(69)</span><div class='page_container' data-page=69></div>
<span class='text_page_counter'>(70)</span><div class='page_container' data-page=70></div>
<span class='text_page_counter'>(71)</span><div class='page_container' data-page=71></div>
<span class='text_page_counter'>(72)</span><div class='page_container' data-page=72>
Thành tăng sinh mạch máu
</div>
<span class='text_page_counter'>(73)</span><div class='page_container' data-page=73>
Chọc dò dưới siêu âm một sang thương giảm âm.
Kim đặt tại vị trí đầu mũi tên, dẫn lưu ra dịch đục BK+
</div>
<span class='text_page_counter'>(74)</span><div class='page_container' data-page=74>
Sỏi niệu là một vấn đề của
sức khỏe cộng đồng
-Sỏi niệu: 5% -10% dân số tồn cầu
-Vị trí: đoạn nối bể thận- niệu quản:
90%
-Các yếu tố thuận lợi:
khí hậu (mất nước ), dinh dưỡng,
do dùng thuốc : triamtérène,
</div>
<span class='text_page_counter'>(75)</span><div class='page_container' data-page=75>
Thành phần hóa học của sỏi niệu
-oxalate de Calcium chiếm đa số (>75%)
-phosphate de Calcium
-acide urique (8%)
-cystine, xanthine(1%)
Tính chất vật lý của sỏi niệu
-Sỏi cản quang chiếm 91%:
oxalate, phosphate, struvite
-Sỏi thấu quang chiếm 9%:
</div>
<span class='text_page_counter'>(76)</span><div class='page_container' data-page=76>
Kỹ thuật Chẩn đốn hình ảnh
trong Sỏi niệu
Chụp bụng không sửa soạn (ASP)
Echographie (Echo)
Urographie intra-veineuse (UIV)
CT scanner
</div>
<span class='text_page_counter'>(77)</span><div class='page_container' data-page=77></div>
<span class='text_page_counter'>(78)</span><div class='page_container' data-page=78></div>
<span class='text_page_counter'>(79)</span><div class='page_container' data-page=79></div>
<span class='text_page_counter'>(80)</span><div class='page_container' data-page=80>
<b>Thận kích thước bình thường </b>
<b>Tăng âm tủy thận hai bên </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(81)</span><div class='page_container' data-page=81>
Các tính chất của khối u :
– Hình dạng khối u trịn như trái banh
(« balle »)
– Giới hạn khối u rõ.
Các hậu quả trên thận :
– Biến dạng bờ thận
– Mất dạng « hạt đậu »
– Ví dụ là khối u carcinome tế bào sáng
</div>
<span class='text_page_counter'>(82)</span><div class='page_container' data-page=82></div>
<span class='text_page_counter'>(83)</span><div class='page_container' data-page=83></div>
<span class='text_page_counter'>(84)</span><div class='page_container' data-page=84></div>
<span class='text_page_counter'>(85)</span><div class='page_container' data-page=85>
1 November 2014 85
</div>
<!--links-->
