Các bài giảng môn Vật lý lớp 11

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (830.36 KB, 25 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

CHƯƠNG 5

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2></div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

BÀI 23:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

NỘI DUNG

TỪ THƠNG

Từ thơng qua mặt

S

Bài tập ví dụ

CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

Hiện tượng cảm ứng điện từ

Cách xác định chiều của dòng

điện cảm ứng

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I. TỪ THƠNG

Từ thơng qua diện tích S đặt trong từ trường đều:

Trong đó:

• : vec tơ pháp tuyến của mặt phẳng vịng dây.

• B : độ lớn cảm ứng từ

(T)

• S: là diện tích của vịng dây kín.

()

• Φ: Từ thơng

( Wb)

• 1

Định nghĩa

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Ý NGHĨA VÀ CÁC CÁCH LÀM THAY ĐỔI TỪ THÔNG



Ý nghĩa

: Người ta dùng khái niệm từ thông để diễn tả số

đường sức từ xuyên qua một diện tích nào đó.



Từ thơng qua một khung dây có N vịng dây được tính bằng

biểu thức:



=NBScos



</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Bài 1

: Một vịng dây phẳng, kín

giới hạn bởi diện tích S = 4 đặt

trong từ trường đều có cảm ứng từ

B = 0,2T. Tính từ thơng qua vòng

dây, khi:

a. Vectơ cảm ứng từ vng góc

với mặt phẳng chứa vịng dây dẫn.

• 2

Bài tập ví dụ



=BScos





=BScos



Hướng dẫn

= BScos



= 0,2.4.cos

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Bài 2

: Một vòng dây phẳng, kín

giới hạn bởi diện tích S = 4 đặt

trong từ trường đều có cảm ứng từ

B = 0,2T. Tính từ thơng qua vịng

dây, khi:

b. Vectơ cảm ứng từ song song với

mặt phẳng chứa vịng dây dẫn.

• 2

Bài tập ví dụ

b.

= BScos



= 0,2.4.cos = 0

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Bài 3

: Một vịng dây phẳng, kín

giới hạn bởi diện tích S = 4 đặt

trong từ trường đều có cảm ứng

từ B = 0,2T. Tính từ thơng qua

vịng dây, khi:

c.Vectơ cảm ứng từ tạo với mặt

phẳng chứa vịng dây một góc .

• 2

Bài tập ví dụ

= BScos = 0,2.4.cos 3 = 0,4 (Wb)

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Bài 4: Một khung dây phẳng giới hạn diện tích S=
5 cm2 gồm 20 vòng dây đặt trong từ trường đều có

cảm ứng từ từ B = 0,1 T sao cho pháp tuyến của
khung dây hợp với véc tơ cảm ứng từ một góc 30°.
Tính từ thơng qua diện tích giới hạn bởi khung dây.

Tóm tắt:
S = 5 = 5.
N = 20
B = 0,1 T
α = 30°

Φ = ?

• 2

Bài tập ví dụ

Ta có:

= NBScos



= 20.0,1. 5.cos 3

= 5. (Wb)

= 8,7.

( Wb).

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

1. Trong khoảng thời gian

nam châm đang chuyển

động lại gần hoặc ra xa

vịng dây thì số đường sức

từ qua vòng dây tăng hay

giảm?

2. Khi đó từ thơng qua

vịng dây thay đổi thế nào?

3. Dịng điện i chỉ xuất hiện

trong khoảng thời gian nam

châm đang đứng yên hay

đang chuyển động?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

12
N S

9 4

2 0 2

0:6 mA
= 1 ┴

Số đường sức từ qua ống dây

Nam châm chuyển động lại gần ống dây

I

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Nam châm dịch ra xa ống dây

13
N S

9 4

2 0 2

0:6 mA
= 1 ┴

Số đường sức từ qua ống dây
Số đường sức từ qua ống dây

I

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Kết luận:

Đưa nam châm lại gần hoặc ra xa ống

dây:

số

đường sức từ

qua ống dây

tăng hoặc giảm

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ.

HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

1

Chỉ xuất tồn tại trong khoảng thời gian

từ thông qua mạch kín biên thiên

Chỉ xuất tồn tại trong khoảng thời gian

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

III. ĐỊNH LUẬT LEN –XƠ VỀ CHIỀU DỊNG ĐIỆN CẢM ỨNG

• Dịng điện cảm ứng xuất hiện trong mạch kín có chiều sao cho

từ trường cảm ứng có tác dụng chống lại sự biến thiên của từ

thơng ban đầu qua mạch kín.

• Khi từ thơng qua mạch kín (C) biến thiên do kết quả của một

chuyển động nào đó thì từ trường cảm ứng có tác dụng chống

lại chuyển động nói trên.

1

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

III. ĐỊNH LUẬT LEN –XƠ VỀ CHIỀU DÒNG

ĐIỆN CẢM ỨNG

III. ĐỊNH LUẬT LEN –XƠ VỀ CHIỀU DÒNG

ĐIỆN CẢM ỨNG

• Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

• Bước 2: Xác định từ thơng tăng hay giảm

• Nếu từ thơng tăng: từ trường cảm ứng ngược chiều với từ trường ban

đầu.

• Nếu từ thơng giảm: từ trường cảm ứng cùng chiều với từ trường ban

đầu.

• Bước 3: Xác định chiều của dịng điện cảm ứng. ( Xác định bằng quy tắc

nắm tay phải )

Xác định chiều của dòng điện cảm ứng

trong vịng dây kín

Xác định chiều của dịng điện cảm ứng

trong vịng dây kín

2

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Bài 1

: Xác định chiều của

dòng điện cảm ứng trong các

trường hợp sau:

Bài tập ví dụ

3

• Hướng dẫn

Các bước xác định chiều của dòng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Bài 1

: Xác định chiều của

dòng điện cảm ứng trong các

trường hợp sau:

Bài tập ví dụ

3

• Hướng dẫn

⃗

�

Các bước xác định chiều của dòng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Bài 2

: Hãy xác định cách di

chuyển của nam châm để

dòng điện cảm ứng xuất hiện

trong mạch có chiều như

hình vẽ:

Bài tập ví dụ

3

Hướng dẫn

⃗

�

⃗

�

�ư

Các bước xác định chiều của dòng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Bài 3

: Xác định các cực của

nam châm trong các hình vẽ

Bài tập ví dụ

3

Hướng dẫn

Các bước xác định chiều của dòng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

Bước 3: Xác định chiều của dòng điện cảm ứng.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Bài 3

: Xác định các cực của

nam châm trong các hình vẽ

Bài tập ví dụ

3

Hướng dẫn

⃗

�

Các bước xác định chiều của dịng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Bài

4

: Cho hệ thống như hình vẽ. Khi

nam châm đi lên thì dòng điện cảm

ứng trong vòng dây sẽ có chiều như

thế nào? Vòng dây sẽ chuyển động

như thế nào?

Bài tập ví dụ

3

Hướng dẫn

⃗

�

Các bước xác định chiều của dịng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Bài

4

: Cho hệ thống như hình vẽ. Khi

nam châm đi lên thì dòng điện cảm

ứng trong vòng dây sẽ có chiều như

thế nào? Vòng dây sẽ chuyển động

như thế nào?

Bài tập ví dụ

3

Hướng dẫn

⃗

�

Các bước xác định chiều của dịng điện cảm ứng:

Bước 1: Xác định từ trường ban đầu.

Bước 2: Xác định từ thông tăng hay giảm

Bước 3: Xác định chiều của dòng điện cảm ứng.

S

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Các bài giảng môn Vật lý lớp 11

<b>CHƯƠNG 5</b>

<b>BÀI 23:</b>

<b>NỘI DUNG </b>

TỪ THƠNG

TỪ THƠNG

Từ thơng qua mặt

S

Bài tập ví dụ

CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

Hiện tượng cảm ứng điện từ

Cách xác định chiều của dòng

điện cảm ứng

<b>I. TỪ THƠNG </b>

<b>I. TỪ THƠNG </b>

Từ thơng qua diện tích S đặt trong từ trường đều:

Trong đó:

•

<sub>: vec tơ pháp tuyến của mặt phẳng vịng dây.</sub>

•

<sub>B : độ lớn cảm ứng từ </sub>

<sub>(T)</sub>

•

S: là diện tích của vịng dây kín.

()

•

<sub> Φ: Từ thơng </sub>

<sub>( Wb)</sub>

•

<b>1</b>

<b>1</b>

<b>Định nghĩa</b>

<b>Định nghĩa</b>

<b>Ý NGHĨA VÀ CÁC CÁCH LÀM THAY ĐỔI TỪ THÔNG</b>



<b><sub>Ý nghĩa</sub></b>

<sub>: Người ta dùng khái niệm từ thông để diễn tả số </sub>

đường sức từ xuyên qua một diện tích nào đó.



<sub>Từ thơng qua một khung dây có N vịng dây được tính bằng </sub>

biểu thức:



=NBScos



<b>Bài 1</b>

: Một vịng dây phẳng, kín

giới hạn bởi diện tích S = 4 đặt

trong từ trường đều có cảm ứng từ

B = 0,2T. Tính từ thơng qua vòng

dây, khi:

a. Vectơ cảm ứng từ vng góc

với mặt phẳng chứa vịng dây dẫn.

•

<b>2</b>

<b>2</b>

<b>Bài tập ví dụ</b>

<b>Bài tập ví dụ</b>



<b> =BScos</b>





<b> =BScos</b>



<i><b>Hướng dẫn</b></i>

<i><b>Hướng dẫn</b></i>

= BScos



= 0,2.4.cos

<b>Bài 2</b>

: Một vòng dây phẳng, kín

giới hạn bởi diện tích S = 4 đặt

trong từ trường đều có cảm ứng từ

B = 0,2T. Tính từ thơng qua vịng

dây, khi:

b. Vectơ cảm ứng từ song song với

mặt phẳng chứa vịng dây dẫn.

•

<b>2</b>

<b>2</b>