Giáo án Mở rộng vốn từ 4

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010 Më réng vèn tõ: Nh©n hËu - §oµn kÕt (3 tiÕt) I. Môc tiªu: HS n¾m ch¾c c¸c tõ ng÷, tôc ng÷ thuéc chñ ®iÓm: Nh©n hËu - §oµn kÕt áp dụng để làm bài tập về tìm từ, dùng từ đặt câu. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1. Bµi 1/65 – TVNC Cho c¸c tõ chøa tiÕng nh©n: nh©n qu¶, nh©n ¸i, nguyªn nh©n, nh©n hËu, siªu nh©n, nh©n tõ, nh©n lo¹i, nh©n nghÜa, nh©n tµi, nh©n viªn, bÖnh nh©n. XÕp c¸c tõ trªn thµnh 3 nhãm: a, Tiếng “nhân” có nghĩa là “người”. b, Tiếng “nhân” có nghĩa là “lòng thương người”. c, TiÕng “nh©n” cã nghÜa lµ “c¸i sinh ra kÕt qu¶”. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x, ch÷a bµi. * §¸p ¸n: a) siªu nh©n, nh©n lo¹i, nh©n tµi, nh©n viªn, bÖnh nh©n. b) nh©n ¸i, nh©n hËu, nh©n tõ, nh©n nghÜa. c) nh©n qu¶, nguyªn nh©n. * GV cho HS t×m thªm nh÷ng tõ cã tiÕng “nh©n” ë ngoµi BT1 vµ còng cã nghÜa nh­ c¸c tõ ë 3 nhãm trªn. a) mĩ nhân, thương nhân, nhân dân, nhân công, công nhân, … b) nh©nvËt, nh©n quyÒn, nh©n khÈu, nh©n chøng, … c) nhân đạo, nhân tâm, … 2. Bµi 2/66 – TVNC Chọn từ thích hợp trong các từ sau để điền vào chỗ trống: nhân chứng, nhân tâm, nhân ¸i, nh©n lùc, nh©n tµi. a,Giµu lßng……nh©n ¸i……………………… b,Träng dông……………nh©n tµi……………. c,Thu phôc …………nh©n t©m…………………… d,Lêi khai cña ……nh©n chøng……………………. e,Nguån …nh©n lùc………………… dåi dµo. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. 3. Bµi 3/66 – TVNC * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Điền từ còn thiếu vào chỗ trống để hoàn chỉnh các câu tục ngữ nói về tinh thần đoàn kết dưới đây: a, ChÞ ng· em n©ng. b,. Anh em nh­ thÓ ch©n tay Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. c, Mét c©y lµm ch¼ng nªn non Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nó cao.. 4. Bµi 4/13 – BTTNTV4 Khoanh tròn vào chữ cái trước câu dùng sai từ có tiếng “nhân”. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a. Thời đại nào nước ta cũng có nhiều nhân tài. b. Nhân dân ta có truyền thống lao động cần cù c. Bà tôi là người nhân hậu, thấy ai gặp khó khăn, bà thường hết lòng giúp đỡ. d. C« gi¸o líp t«i rÊt nh©n tµi. TiÕt 2 5.Bµi 5/14-BTTN TV4 ViÕt 2 thµnh ng÷ hoÆc tôc ng÷: a.Nãi vÒ tinh thÇn ®oµn kÕt. b.Nãi vÒ lßng nh©n hËu. - HS suy nghÜ nªu tôc ng÷, thµnh ng÷ t×m ®­îc. - GV nhËn xÐt kÕt luËn. a, - Mét c©y ………nói cao - ThuËn vî thuËn chång t¸t biÓn §«ng còng c¹n. b, ChÞ ng· em n©ng Nhường cơm sẻ áo 6.Bµi 1/68-TVNC. T×m c¸c tõ cïng nghÜa, gÇn nghÜa vµ c¸c tõ tr¸i nghÜa víi tiÕng hiÒn. - HS suy nghÜ t×m tõ theo yªu cÇu. - HS tr¶ lêi,GV nhËn xÐt. +, Từ cùng nghĩa, gần nghĩa với từ hiền:hiền lành, hiền dịu, hiền đức, hiền hậu, hiền từ, hiÒn th¶o, hiÒn tµi, hiÒn mÉu, hiÒn hoµ, hiÒn sÜ….. (Còng cã thÓ hái: t×m tõ chøa tiÕng hiÒn) +, Từ trái nghĩa với từ hiền: (từ có tiếng ác) hung ác, bạo ngược, cay nghiệt, dã man, dữ tµn nhÉn, tµn tÖ,… 7.Bµi 2/68-TVNC + bµi 5/21MRNC KTTV4 Giải nghĩa và đặt câu với các từ ngữ sau:đoàn kết, câu kết, nhân hậu, đôn hậu, cưu mang, đùm bọc. - GV hướng dẫn HS làm bài: + Đoàn kết: Kết thành một khối thống nhất cùng hoạt động vì mục đích chung. §oµn kÕt lµ ch×a kho¸ cña thµnh c«ng. + Câu kết: Kết lại với nhau thành phe cánh để làm những việc xấu. Các lực lượng phản động câu kết với nhau để chống phá cách mạng. - GV nãi ®oµn kÕt >< c©u kÕt. + Nhân hậu: có lòng thương người và ăn ở có tình có nghĩa. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Những con người nhân hậu giàu tình thương bao la. + §«n hËu: hiÒn tõ vµ trung hËu. Mẹ em sống rất đôn hậu nên được mọi người quý trọng. + Cưu mang: đùm bọc, giúp đỡ, che chở trong khó khăn hoạn nạn Người nào giàu tình thương mới hết lòng cưu mang đồng loại. + Đùm bọc: giúp đỡ và che chở với tất cả tình thương. Trong thiên tai, địch hoạ, nhân dân ta đã thương yêu đùm bọc lẫn nhau. 8.Bµi 3/20-BTTN TV Khoanh vào chữ cái trước từ gần nghĩa vơi từ đoàn kết: c. giúp đỡ a. Hîp lùc b. đồng lòng d. đôn hậu - HS tự làm bài, nêu đáp án.GV nhận xét và kết luận.. TiÕt 3 9.Bµi 3/82-TVNC - HS đọc yêu cầu của bài. - HS tù lµm bµi vµ nªu kÕt qu¶. - GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn. Điền vào chỗ trống các từ còn thiếu để hoàn chỉnh thành ngữ nói về sự đoàn kết: a, Đồng sức đồng lòng b, §ång t©m nhÊt trÝ c, §ång cam céng khæ d, §ång t©m hiÖp lùc. 10.Bµi 6/30- Thùc hµnh TV Chọn những từ trong ngoặc đơn ứng với mỗi nghĩa sau: a, Yêu thương con người. -> nh©n ¸i b, Có lòng thương người và ăn ở có tình người. -> nh©n hËu c, Sự hoà thuận, đoàn kết nhất trí giữa mọi người. -> nhân hoà d, Có lòng thương người và hiền lành. -> nh©n tõ e, HiÒn lµnh vµ trung hËu. -> hiÒn hËu g, Phúc hậu hay thương người. -> hiền đức (nhân từ, hiền hậu, nhân hậu, hiền đức, nhân ái, nhân hoà) - HS đọc yêu cầu của bài. - HS tù lµm bµi vµ nªu kÕt qu¶. - GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn. 11.Bµi 7/30- Thùc hµnh TV Các câu tục ngữ, câu thơ dưới đây khuyên, chê ta điều gì? a. Chị ngã em nâng. -> Em yêu thương giúp đỡ chị khi khó khăn hoạn nạn. b. Tưởng rằng chị ngã em nâng Ai dè chị ngã em bưng miệng cười. -> Chê trách thái độ, hành động của em kh«ng biÕt gióp chÞ lóc khã kh¨n ho¹n n¹n. c. Lá lành đùm lá rách. -> Đoàn kết, chia sẻ, giúp đỡ nhau lúc khó khăn. d. Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết Thành công, thành công, đại thành công. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Theo Hå ChÝ Minh -> NÕu ®oµn kÕt th× sÏ thu ®­îc thµnh c«ng to lín. e. Núi cao bởi có đất bồi Núi chê đất thấp núi ngồi ở đâu Theo Tè H÷u -> Mọi vật đều có cội nguồn và có quan hệ gắn bó mật thiết với nhau, hỗ trợ làm tiền đề cho nhau. 12.Bµi 13/32- Thùc hµnh TV Ph©n lo¹i c¸c tõ sau theo nghÜa cña tiÒng kÕt: kÕt hîp, ®oµn kÕt, quy kÕt, s¬ kÕt, kÕt cÊu, kÕt duyªn, kÕt ®oµn, kÕt n¹p, kÕt thóc, b¸n kÕt, chung kÕt, kÕt thµnh, kÕt tinh, giao kÕt, hoµ kÕt, liªn kÕt, phèi kÕt, tËp kÕt, kÕt côc, kÕt ¸n, kÕt cuéc. a .Cã tõ chøa tiÕng kÕt cã nghÜa lµ “tËp hîp l¹i cho g¾n chÆt víi nhau thµnh mét khèi. -> kÕt hîp, ®oµn kÕt, kÕt cÊu, kÕt duyªn, kÕt ®oµn, kÕt n¹p, kÕt thµnh, kÕt tinh, giao kÕt, hoµ kÕt, liªn kÕt, phèi kÕt, tËp kÕt. b.Có từ chứa tiếng kết có nghĩa là “đến hết, tận cùng (được tóm lại)” -> kÕt côc, kÕt ¸n, kÕt cuéc, kÕt thóc, b¸n kÕt, chung kÕt, quy kÕt, s¬ kÕt.. Më réng vèn tõ: Trung thùc- tù träng (2 tiÕt) I. Môc tiªu: HS n¾m ch¾c c¸c tõ ng÷, tôc ng÷ thuéc chñ ®iÓm: Trung thùc – tù träng áp dụng để làm bài tập về tìm từ, dùng từ đặt câu. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1.Bµi 1/69- TVNC: Tìm các từ ngữ thuộc chủ đề : Trung thực- nhân hậu - HS đọc kĩ đề bài - HS tù lµm bµi råi ch÷a bµi. - GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn. a, Có tiếng “thật” đứng trước hoặc sau: thật thà, chân thật, thật lòng, thật tình, thật tâm, thËt bông, thµnh thËt, ngay thËt. b, Có tiếng “thẳng” đứng trước: thẳng thắn, thẳng tính, thẳng băng, thẳng như ruột ngựa. 2.Bµi 2/70-TVNC: Tìm từ ghép có tiếng “tự” nói về tính cách con người rồi chia làm hai nhóm. Hướng dẫn HS làm tương tự bài 1 a, Chỉ phẩm chất tốt đẹp: tù träng, tù tin, tù lËp, tù lùc, tù chñ. b, ChØ tÝnh xÊu: tù kiªu, tù phô, tù m·n, tù cao, tù ¸i, tù ti,…. 3.Bµi 3/70-TVNC: “Th¼ng nh­ ruét ngùa” nghÜa lµ tÝnh t×nh cã sao nãi vËy, kh«ng giÊu giÕm kiªng nÓ. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Em hãy đặt câu với thành ngữ trên. - HS tù suy nghÜ lµm bµi - GV nhËn xÐt ch÷a bµi. Vd: Anh Êy tÝnh t×nh cø th¼ng nh­ ruét ngùa. 4.Bµi 3,4/40 (MRNC KTTV) a) Xếp các từ ghép đã cho dưới đây thành hai nhóm dựa theo nghĩa của tiếng “trung”: trung b×nh, trung thµnh, trung nghÜa, trung thùc, trung thu, trung hËu, trung kiªn, trung t©m: Nhãm 1: Trung cã nghÜa lµ “ë gi÷a” -> trung b×nh, trung thu, trung t©m. Nhãm 2: Trung cã nghÜa lµ “mét lßng mét d¹” -> trung thµnh, trung nghÜa, trung thùc, trung hËu, kiªn trung. - HS tù lµm bµi råi ch÷a. b) §Æt c©u víi mçi tõ trªn. - HS đặt câu, nêu câu văn đã đặt được. - GV nhËn xÐt, ch÷a bµi: + Nhờ chăm chỉ học tập mà nhiều bạn lớp em từ học lực trung bình đã vươn lên trở thµnh häc sinh kh¸, häc sinh giái. + Lòng trung thành với Tổ quốc là phẩm chất cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ. + Anh Hoµng V¨n Thô lµ mét chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trung kiªn cña §¶ng. + Bác Hồ đã tặng cho phụ nữ Việt Nam 8 chữ vàng: anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang. + Người chiến sĩ trung nghĩa sẵn sàng xả thân vì độc lập, tự do của Tổ quốc. + Cã trung thùc trong häc tËp míi tiÕn bé. + Trăng trung thu là trăng đẹp nhấ, sáng nhất. * GV cho HS t×m thªm nh÷ng tõ cã tiÕng “trung” ë ngoµi BT vµ còng cã nghÜa nh­ c¸c tõ ë 2 nhãm trªn a. bËc trung, h¹ng trung, trung du, trung ®iÓm, trung hoµ, trung gian, trung niªn, trung lËp, trung tuÇn. b. trung dũng, trung hậu, trung với nước hiếu với dân, trung hiếu, trung kiên, trung nghÜa, trung trinh, trung trùc, kiªn trung. 5. Bµi 1/71 -TVNC: Chọn từ thích hợp trong các từ sau để diền vào chỗ trống: tự hào, tự kiêu, tự ái, tự lập, tù qu¶n. a. Tưởng mình giỏi nên sinh ra tự kiêu. b. Buổi lao động do học sinh tự quản. c. Lßng tù hµo d©n téc. d. Mới đùa một tí đã tự ái. e. Må c«i tõ nhá, hai anh em ph¶i sèng tù lËp. 6.Bµi 2/72 -TVNC: Chọn từ thích hợp trong các từ sau để diền vào chỗ trống: trung hiếu, trung hậu, trung kiªn, trung thµnh, trung thùc. a. Trung thµnh víi Tæ quèc. b. KhÝ tiÕt cña mét chiÕn sÜ trung kiªn. c. Họ là những người con trung hiếu của dân tộc. d. T«i xin b¸o c¸o trung thùc sù viÖc x¶y ra. e. Chị ấy là người phụ nữ trung hậu. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010 TiÕt 2 7.Bµi 3/72 -TVNC: Hoàn chỉnh các thành ngữ sau để nói về sự trung thực, thật thà rồi đặt câu với một thành ngữ đã hoàn chỉnh. a. Th¼ng nh­ ruét ngùa. (kÎ chØ) b. Thật như đếm. c. Ruột để ngoài da. d. Cây ngay không sợ chết đứng. *§Æt c©u: - Nó rất bộc tuệch “ruột để ngoài da” không phải là người nham hiểm. - Cô ấy rất thật thà, đúng là “thật như đếm”. - Anh Êy hay th¼ng th¾n nãi lªn sù thËt v× anh Êy nghÜ r»ng “c©y ngay kh«ng sî chÕt đứng”. 8.Bµi 1,2/29 – BTTN a) Nh÷ng tõ nµo cïng nghÜa víi tõ trung thùc? a. ngay th¼ng b. b×nh tÜnh c. thËt thµ d. ch©n thµnh e. thµnh thùc g. tù tin h. ch©n thùc i. nhân đức b)Nh÷ng tõ nµo tr¸i nghÜa víi tõ trung thùc? a. độc ác b. gian dèi c. lừa đảo d. th« b¹o e. tß mß g. nãng n¶y h. dèi tr¸ i. x¶o quyÖt *§¸p ¸n a) a, c, d, e, h b) b, c, h, i. 9.Bµi 4/29 – BTTN ViÕt c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷ sau vµo cét thÝch hîp. a.§ãi cho s¹ch, r¸ch cho th¬m b. cây ngay không sợ chết đứng c.ThËt thµ lµ cha quû qu¸i d. GiÊy r¸ch ph¶i gi÷ lÊy lÒ e.Th¼ng nh­ ruét ngùa g. ¡n ngay ë th¼ng h. Khom l­ng uèn gèi i. Vµo luån ra cói. A Thµnh ng÷, tôc ng÷ nãi vÒ tÝnh trung thùc ThËt thµ lµ cha quû qu¸i. B Thµnh ng÷, tôc ng÷ nãi vÒ lßng tù träng §ãi cho s¹ch, r¸ch cho th¬m. Cây ngay không sợ chết đứng Th¼ng nh­ ruét ngùa ¡n ngay ë th¼ng. GiÊy r¸ch ph¶i gi÷ lÊy lÒ Khom l­ng uèn gèi Vµo luån ra cói. 10.Bµi 2/23 – VBTTVC G¹ch bá tõ kh«ng cïng ngãm nghÜa víi c¸c tõ cßn l¹i trong nh÷ng d·y tõ sau. a) ch©n thËt, ch©n thµnh, ch©n t×nh, ch©n lÝ, ch©n chÊt. b) th¼ng th¾n, th¼ng tÝnh, ngay th¼ng, ngay ng¾n, ngay thËt. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. c) thËt thµ, thËt sù, thËt lßng, thµnh thËt, thËt t×nh, thËt t©m. d) bộc trực, chính trực, trực tính, trực ban, trung trực, cương trực. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) ch©n lÝ b) ngay ng¾n c) thËt sù d) trùc ban 11.Bµi 13/36 – THTV Ph©n lo¹i c¸c tõ ng÷ sau theo nghÜa cña tiÕng träng: tù träng, träng dông, träng thÓ, träng thÞ, träng väng, cÈn träng, chó träng, kÝnh träng, long träng, thËn träng, sang trọng, trang trọng, trân trọng, trịnh trọng, trọng đại, trọng điểm, trọng lượng, trọng trách, trọng yếu, hệ trọng, đối trọng, nghiêm trọng, quan trọng, trầm trọng. a) Trọng có nghĩa là: “coi trọng, chú ý, đánh giá cao”. b) Trọng có nghĩa là: “ở mức độ rất cao, rất nặng, không thể coi thường được”. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) tù träng, träng dông, träng thÓ, träng thÞ, träng väng, cÈn träng, chó träng, kÝnh träng, long träng, thËn träng, sang träng, trang träng, tr©n träng, trÞnh träng. b) trọng đại, trọng điểm, trọng lượng, trọng trách, trọng yếu, hệ trọng, đối trọng, nghiªm träng, quan träng, trÇm träng.. Më réng vèn tõ: ­íc m¬ (1 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: Ước mơ. áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: 1.Bµi 1/75 -TVNC: Chọn các từ: mơ ước, mơ mộng, mơ màng, ước để điền vào chỗ trống cho thích hợ. a) Ước gì có đôi cánh để bay ngay về nhà. b) Tuæi trÎ hay m¬ méng. c) Nam m¬ ­íc trë thµnh phi c«ng vò trô. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. d) Võa chîp m¾t, Lan bçng m¬ mµng nghe tiÕng h¸t. 2.Bµi 2/76 -TVNC: Ghép các tiếng: mơ, ước, mong, muốn, mộng, tưởng thành 11 từ cùng nghĩa với từ ước m¬. m¬ ­íc mơ tưởng ­íc mong mong ­íc m¬ méng ­íc m¬ ­íc muèn mong muèn méng ­íc méng m¬ mộng tưởng 3.Bµi 3/76 -TVNC: Đặt 1 – 2 câu trong đó có dùng thành ngữ “cầu được ước thấy” * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Vd: Em đang muốn có một con búp bê biết khóc, cười. Hôm qua cậu em đi công tác về đã mua cho em một con búp bê. Thật là “cầu được ước thấy”. 4.Bµi 3/49 – BTTN Nèi tõng thµnh ng÷ ë bªn tr¸i víi nghÜa cña nã ë bªn ph¶i. a) Được voi đòi tiên (1)¦íc väng cao xa, kh«ng thùc tÕ. b) CÇu ®­îc ­íc thÊy (2) Kh«ng yªn t©m víi ®iÒu m×nh ®ang cã mµ lu«n mong muốn điều người khác có. c) ¦íc sao ®­îc vËy (3) Tham lam, ®­îc c¸i nµy l¹i muèn c¸i kh¸c. d) ¦íc cña tr¸i mïa (4) Mong muèn ®iÒu hiÕm cã. e) Đứng núi này trông núi nọ (5) Mong muốn điều gì được đáp ứng ngay. g) N»m m¬ gi÷a ban ngµy (6) Mong ­íc ®iÒu g× còng ®­îc nh­ ý. => a – 3; b – 5; c – 6; d – 4; e – 2; g – 1. 5.Bµi 5/36 – VBTTVC: ViÕt ®o¹n v¨n 3 – 4 c©u tr¶ lêi cho c©u v¨n hái: “Lín lªn em mong ước làm nghề gì? Nghề đó đem lại lợi ích gì cho mọi người?” * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi.. Ôn tập các từ ngữ thuộc 3 chủ điểm đã học (1 TiÕt) I. Môc tiªu: HS ôn tập các từ ngữ thuộc các chủ điểm: Thương người như thể thương thân; Măng mọc thẳng; Trên đôi cánh ước mơ. Làm đúng các bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: 1.Bài 1/77 -TVNC: Xếp các từ ngữ, thành ngữ, tục ngữ dưới đây thành 3 nhóm tương ứng với 3 chủ điểm đã học. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Thương người như thể thương Trên đôi cánh ước M¨ng mäc th¼ng th©n m¬ Lòng thương người, lòng nhân Thẳng thắn, thẳng tính, ngay ước mơ, ước muốn, ái, tình thương mến, yêu quý, thẳng, ngay thật, chân thật, ước ao, ước mong, Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010 xót thương, độ lượng, bao dung, thật thà, thành thật, thật lòng, ước vọng; Cầu được thông cảm, đồng cảm, cứu giúp, thật tâm, bộc trực, chính trực; ước thấy; Ước sao cøu trî, bªnh vùc, che chë, nh©n Th¼ng nh­ ruét ngùa; C©y ®­îc vËy. hậu, nhân ái, nhân đức, nhân từ; ngay không sợ chết đứng; Đói ở hiền gặp lành; Nhường cơm cho sạch, rách cho thơm. sẻ áo, Lá lành đùm lá rách. 2.Bài 6/42 -THTV: Sắp xếp các thành ngữ, tục ngữ dưới đây theo ba chủ điểm em đã häc. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Thương người như thể thương M¨ng mäc th¼ng Trên đôi cánh ước mơ th©n Nhường cơm sẻ áo; Lá lành đùm Thẳng ruét ngùa; CÇu ®­îc ­íc thÊy; ¦íc l¸ r¸ch; Mét con ngùa ®au, c¶ Träng nghÜa khinh tµi; sao ®­îc vËy; §øng nói nµy tàu bỏ cỏ; Môi hở, răng lạnh; Chết vinh còn hơn sống trông núi nọ; Cầu an hưởng M¸u ch¶y ruét mÒm. nhôc. l¹c; ¦íc cña tr¸i mïa. 3.Bµi 1/9 – BDHSG: T×m tõ dïng sai trong c¸c c©u sau råi söa l¹i: a) B¹n Lan rÊt ch©n chÝnh, nghÜ sao nãi vËy. => Tõ dïng ch­a hîp lÝ: ch©n chÝnh. Söa: B¹n Lan rÊt thËt thµ (hoÆc: ch©n thËt), nghÜ sao nãi vËy. b) Người nào tự tin, người đó sẽ không tiến bộ được. => Tõ dïng ch­a hîp lÝ: tù tin. Sửa: Người nào tự kiêu, người đó sẽ không tiến bộ được. 4.Bµi 1/14 – BDHSG a) Ph©n biÖt nghÜa cña hai tõ: m¬ ­íc, m¬ méng. => Mơ ước: Mong muốn thiết tha điều tốt đẹp trong tương lai. Mơ mộng: say mê theo những hình ảnh tốt đẹp nhưng xa vời, thoát li thực tế. b) Đặt câu với mỗi từ trên. (HS tự đặt câu) Më réng vèn tõ: ý chÝ – nghÞ lùc (2 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: ý chí – Nghị lực. áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1.Bµi 1/79 -TVNC: Chọn từ thích hợp trong các từ sau để điền vào chỗ trống: ý chí, quyết chí, chí hướng, chÝ th©n. a) Nam là người bạn chí thân của tôi. b) Hai người thanh niên yêu nước ấy cùng theo đuổi một chí hướng. c) ý chÝ cña B¸c Hå còng lµ ý chÝ cña toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam. d) Kh«ng cã viÖc g× khã ChØ sî lßng kh«ng bÒn Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. §µo nói vµ lÊp biÓn QuyÕt chÝ ¾t lµm nªn. 2.Bài 2/79 -TVNC: Trong các câu tục ngữ dưới đây, câu nào nói về ý chí, nghị lực của con người? a) Cã chÝ th× nªn. b) Thua keo nµy, bµy keo kh¸c. c) Cã bét míi gét nªn hå. d) Cã c«ng mµi s¾t cã ngµy nªn kim. e) Có đi mới đến, có học mới hay. g) Th¾ng kh«ng kiªu, b¹i kh«ng n¶n. * §¸p ¸n: a, b, d, e, g. 3.Bµi 3/80 -TVNC: §Æt c©u víi tõ “nghÞ lùc” Vd: Nam lµ mét häc sinh cã nghÞ lùc trong häc tËp. 4.Bµi 1/74 – MRNCKTTV T×m c¸c tõ: a) Nói lên ý chí, nghị lực của con người. => quyÕt chÝ, quyÕt t©m, kiªn t©m, v÷ng t©m, bÒn chÝ, … b) Nêu lên những hiện tượng trái ngược với ý chí, nghị lực. => ng· lßng, n¶n lßng, n¶n chÝ, nhôt chÝ, tho¸i chÝ, bá cuéc, … c) Nêu lên những thử thách đối với ý chí, nghị lực của con người. => khã kh¨n, gian khæ, gian nan, gian tru©n, tr¾c trë, thö th¸ch, vÊt v¶, hiÓm nghÌo, hiÓm nguy, … 5.Bµi 1/80 -TVNC: T×m tõ tr¸i nghÜa víi mçi tõ: bÒn chÝ, bÒn lßng. §Æt c©u víi mét tõ tr¸i nghÜa t×m ®­îc. * §¸p ¸n: Từ đã cho bÒn chÝ bÒn lßng. Tõ tr¸i nghÜa n¶n chÝ, tho¸i chÝ, nhôt chÝ, … n¶n lßng, sên lßng, …. §Æt c©u ThÊt b¹i liªn tôc kh«ng lµm cho B¹ch Th¸i Bưởi nản chí. Anh Kí không nản lòng trước mọi khó khăn.. TiÕt 2 6.Bài 2/80 -TVNC: Điền một từ đơn chỉ “ý muốn bền bỉ theo đuổi một việc gì tốt đẹp” vµo nh÷ng chç trèng trong c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷ sau: a) Cã ……….. th× nªn. b) Cã ………. lµm quan, cã gan lµm giµu. c) Tuæi nhá ………. lín. d) BÒn gan v÷ng …………. e) V÷ng …………… bÒn lßng. * §¸p ¸n: Tõ cÇn ®iÒn: chÝ 7.Bµi 3/81 -TVNC: ViÕt mét ®o¹n v¨n nãi vÒ mét thiÕu niªn hoÆc thanh niªn cã chÝ lín. (Vd: Trần QuốcToản muốn ra trận giết giặc cứu nước; người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đi tìm đường cứu nước; … ) Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Do tuæi cßn nhá nªn TrÇn Quèc To¶n kh«ng ®­îc tham dù héi nghÞ B×nh Than bµn kÕ hoạch chống giặc Nguyên, ông đã bực mình bóp nát trái cam trên tay. Sau đó, ông tự lập một đạo quân hơn 1000 ngời lấy lá cờ thêu 6 chữ “Phá cường địch, báo hoàng ân” làm cờ hiệu. Đội quân của ngời anh hùng trẻ tuổi đã đánh cho quân Nguyên nhiều phen khốn đốn. Sau khi Trần Quốc Toản hi sinh, vua đã tự tay làm văn tế và truy tước vương cho «ng. 8.Bµi 3/74 – MRNCKTTV Nhắc lại một thành ngữ, tục ngữ nói về ý chí, nghị lực mà em biết. Nêu một trường hợp có thể sử dụng thành ngữ, tục ngữ ấy để nhận xét, khuyên răn. Tục ngữ có câu nói về ý chí, nghị lực của con người rất cô đọng mà em thấm thía: “Cã c«ng mµi s¾t, cã ngµy nªn kim.” N¨m häc líp 1, líp 2, ch÷ viÕt cña em rÊt xÊu. Em viÕt ngo¸y, viÕt véi vµng, tÈy xo¸ rÊt bừa bãi. Các bài chính tả em thường bị điểm kém nhất lớp. Mỗi lần kèm cặp ở nhà, mẹ rÊt kiªn nhÉn uèn n¾n cho em tõng li tõng tÝ. MÑ cø nh¾c l¹i c©u tôc ng÷: “Cã c«ng mµi sắt, có ngày nên kim” để khích lệ em. Cuối lớp Ba, em được chọn đi thi “Vở sạch chữ đẹp” trong toàn huyện và đạt giải Ba. 9.Bài 9: Viết đoạn văn nói về một người do có ý chí, nghị lực nên đã vượt qua nhiều thử thách, đạt được nhiều thành công. Mở đầu hoặc kết thúc đoạn văn ấy bằng một thành ng÷ hay tôc ng÷. Vd: Nguyễn Hiền là con của một gia đình nông dân nghèo. Chú bé rất thích chơi diều. Lên 6 tuổi đi học; học rất thông minh học đến đâu nhớ đến đó. Vì nhà nghèo phải nghỉ học, nhưng cậu xin thầy đứng ngoài lớp nghe giảng, vừa chăn trâu vừa học, bắt đom đóm bỏ vào vỏ trứng làm đèn để học, dùng lá chuối khô thaygiấy để tập viết, để làm bài. Ch÷ tèt, v¨n hay næi tiÕng. Năm 13 tuổi, Nguyễn Hiền đi thi đã đỗ Trạng nguyên - ông trạng trẻ nhất nước ta. ThËt lµ “Cã chÝ th× nªn”. Më réng vèn tõ: §å ch¬i – trß ch¬i (2 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: Đồ chơi – trò chơi. áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1.Bµi 1/83 -TVNC: XÕp c¸c tõ vµo hai nhãm. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Từ ngữ chỉ đồ chơi qu¶ cÇu, qu©n cê, que chuyÒn, viªn bi, bóp bê, đầu sư tử, đèn ông sao, bộ xếp hình, chong chãng, trèng Õch, ngùa gç, cÇu trượt. Lop4.com. Tõ ng÷ chØ trß ch¬i đu quay, đồ hàng, đá cầu, đá bóng, đấu kiếm, đấu vật, chơi chuyền, chơi bi, kéo co, xếp hình, thả diều, múa sư tử, rước đèn, nh¶y d©y..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. 2.Bài 2/83 -TVNC: Đặt câu với mỗi từ: đá cầu, nhảy dây, rước đèn. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. VD: - Em rất thích chơi đá cầu. - Trên sân trường, các bạn nữ đang nhảy dây. - Tết trung thu, chúng em thường rủ nhau rước đèn. 3.Bµi 3/83 -TVNC: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n t¶ l¹i c¶nh häc sinh ch¬i mét sè trß ch¬i trên sân trường vào giờ nghỉ giữa buổi học. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. VD: Sân trường giờ ra chơi thật náo nhiệt. Mấy tốp nam đá cầu nhanh chóng chiếm chỗ, dàn trận, chân thoăn thoắt đá, miệng í ới gọi nhau, quả cầu xanh đỏ bay qua bay l¹i, bay lªn bay xuèng. NhiÒu b¹n n÷ ch¬i trß nh¶y d©y nhÞp nhµng vµ khoÎ m¹nh, vun vút dây quay, nhấp nhô người nhảy với nụ cười trên môi, tóc bay trong gió. Quanh gốc bàng một số bạn chơi đuổi bắt, người đuổi xô đến, người trốn vụt chạy, mặt đỏ tía tai. Thầy cô đứng xa quan sát, hẳn cũng vui lây niềm vui của chúng em. TiÕt 2 4.Bài 1/84 -TVNC: Xếp các từ đã cho vào hai nhóm: Trò chơi học tập và trò chơi giải trÝ. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Trß ch¬i häc tËp §iÒn « ch÷; GhÐp lêi vµo tranh; GhÐp tiÕng t¹o tõ; §äc thơ truyền điện; Nghe đọc đoạn, đoán tên bài; Tìm nhanh, đọc đúng; Đoán từ; Hái hoa luyện đọc; Thả thơ.. Trß ch¬i gi¶i trÝ Bịt mắt bắt dê; Rước đèn ông sao; KÐo co; Nh¶y d©y; §¸ cÇu; Th¶ diÒu.. 5.Bài 3/84 -TVNC: Viết một đoạn văn ngắn tả lại một trò chơi mà em đã từng tham gia vµ rÊt yªu thÝch. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. VD: Em thích nhất là trò chơi kéo co. Mỗi đội gồm 6 người, người nọ ôm ngang lưng người kia. Khi có lệnh của trọng tài thì cả hai đội ra sức kéo. Đội nào cũng cố dành phần thắng. Tiếng cổ vũ “Cố lên!” không ngớt của các bạn đứng xung quanh làm cho cả hai đội thi đấu hăng say hơn. Bỗng bạn đứng đầu hàng tuột tay làm cho cả hai đội cùng ngã, tiếng cười, tiếng vỗ tay ròn rã nổi lên. 6.Bµi 3/89 - MRNCKTTV: Chọn thành ngữ, tục ngữ thích hợp để khuyên bạn. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) NÕu b¹n ch¬i víi mét sè thanh niªn h­ nªn häc kÐm h¼n ®i, cã lóc cßn bá häc. => Thói thường gần mực thì đen Anh em bạn hữu phải nên chọn người. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Tôc ng÷. b) NÕu b¹n em thØnh tho¶ng hót trém thuèc l¸ hoÆc cã lóc ch¬i bµi ¨n tiÒn. => Một phút buông thả, trả giá một đời! Tôc ng÷. c) Một bạn thích trèo lên một chỗ cao chênh vênh, rất nguy hiểm, để tỏ ra mình gan dạ. => Leo cao ng· ®au. Tôc ng÷. Më réng vèn tõ: Tµi n¨ng (1 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS củng cố và mở rộng vốn từ về chủ đề: Tài năng. áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: 1. Bµi 1/89 -TVNC: Những tiếng “tài” nào trong các từ dưới đây có nghĩa là “năng lực cao”? * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Tài liệu, tài giỏi, hiền tài, tài ba, tài đức, tài trí, tài nghệ, tài khoản, nhân tài, thiên tài, gia tài, tài hoa, tài tử, tài chính, tài sản, trọng tài, đề tài, tài nguyên. 2. Bµi 2/89 -TVNC: Chọn một từ thích hợp ở BT1 để điền vào chỗ trống trong câu sau: §äc v¨n cña NguyÔn Tu©n, ai còng ph¶i nhËn thÊy ngßi bót cña «ng thËt lµ tµi hoa. 3. Bµi 3/89 -TVNC: Đặt câu với 1 trong những thành ngữ sau: tài cao đức trọng, tài cao học rộng, tài hèn đức mọn, tài tử giai nhân. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Nguyễn Hiền là người tài cao học rộng. Không thể để những kẻ tài hèn đức mọn phạm tội tham nhũng mà vẫn sống ngang nhiªn. 4.Bµi 5/29 –THTV Ph©n lo¹i c¸c tõ sau theo nghÜa cña tiÕng n¨ng. N¨ng lùc, kh¶ n¨ng, tµi n¨ng, n¨ng khiÕu, n¨ng ®i l¹i, n¨ng nhÆt chÆt bÞ, kÜ n¨ng, vạn năng, năng nổ, năng động, năng ăn hay đói, năng nói hay nhầm, năng tắm năng m¸t, n¨ng h¸t n¨ng hay, tiÒm n¨ng, trÝ n¨ng. a) Năng có nghĩa là “có thể làm được việc gì đó”. b) Năng có nghĩa là “hay, thường”. 5.Bµi 7/29 –THTV T×m nh÷ng tõ cïng nghÜa víi tõ tµi giái trong c¸c tõ sau ®©y: anh hïng, anh tµi, kiÖt xuÊt, xuÊt chóng, thiªn tµi, th«ng minh, tµi n¨ng, tµi trÝ, tµi t×nh, giái giang, tµi ba, tài giỏi, mưu lược, gan dạ, kiên cường, nhẫn nại, can đảm, siêng năng. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi.. Më réng vèn tõ: Søc khoÎ (1 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: Sức khoẻ áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: 1.Bµi 1/90 -TVNC: Nghĩa của từ khoẻ trong các tập hợp từ dưới đây khác nhau như thế nào? a) Một người rất khoẻ. => Cơ thể có sức khoẻ trên mức bình thường. b) Uống cốc nước dừa thấy khoẻ cả người. => ë tr¹ng th¸i c¶m thÊy khoan kho¸i, dÔ chÞu. c) Chóc chÞ chãng khoÎ. => Tr¹ng th¸i khái bÖnh kh«ng cßn èm ®au. 2.Bµi 2/90 -TVNC: Tìm từ đồng nghĩa và trái nghĩa với từ khoẻ (trong tập hợp từ a ở BT1) + Từ đồng nghĩa: mạnh khoẻ, khoẻ mạnh, khoẻ khoắn, … + Tõ tr¸i nghÜa: yÕu. 3.Bµi 3/90 -TVNC: Tìm thành ngữ trái nghĩa với từng thành ngữ dưới đây: a) YÕu nh­ sªn  KhoÎ nh­ voi b) Ch©n yÕu tay mÒm  M¹nh ch©n khoÎ tay c) ChËm nh­ rïa  Nhanh nh­ sãc d) MÒm nh­ bón  Cøng nh­ s¾t 4.Bài 4 – TVC: Viết một đoạn văn ngắn tả một người khoẻ mạnh. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Diễm Hương là một cô bé phổng phao có dáng người chắc và khoẻ mạnh. Chân tay bé bô bÉm, khu«n mÆt bÇu bÜnh, hai m¸ trßn c¨ng. §«i m¾t bÐ long lanh, ®en nh­ h¹t nh·n. Tóc bé thưa nhưng mềm, màu đen óng mượt. Cổ tay bé hằn từng ngấn. Nhìn thấy bé, ai còng thÝch. 5.Bài 8/33 – THTV: Tìm 5 từ ngữ cho mỗi trường hợp sau: a) Có nghĩa “có sức lực cơ thể trên mức bình thường” => mạnh, khoẻ mạnh, mạnh khoÎ, khoÎ kho¾n, m¹nh mÏ. b) Có nghĩa “có sức lực dưới mức bình thường” => yếu ớt, ốm yếu, yếu nhớt, yếu xìu, yÕu hÌn. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. c) Chỉ các hoạt động có lợi cho sức khoẻ => bơi lội, tập thể dục, tập điền kinh, chơi bãng, cö t¹. d) Chỉ những việc cần tránh để giữ gìn sức khoẻ => hút thuốc, uống rượu bia, ăn uống thất thường, thức khuya, ăn quá nhiều chất béo, chất ngọt. Më réng vèn tõ: Cái đẹp (2 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: Cái đẹp. áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1.Bµi 1/92 -TVNC: Tìm các từ có tiếng đẹp đứng trước và đứng sau. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. => đẹp mắt, xinh đẹp, đẹp tươi, tươi đẹp, đẹp xinh, đẹp đẽ, đèm đẹp, đẹp lòng, … 2.Bµi 2/92 -TVNC: Chọn từ thích hợp trong các từ sau để điền vào chỗ trống: xinh xắn, thuỳ mị, huy hoµng, tr¸ng lÖ. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) Nh÷ng cung ®iÖn nguy nga tr¸ng lÖ. b) Thủ đô được trang trí huy hoàng trong ngày lễ. c) Tính nết thuỳ mị, dễ thương. d) C« bÐ cµng lín cµng xinh x¾n. 3.Bµi 3/92 -TVNC: * Em hiÓu nh­ thÕ nµo nghÜa cña c¸c thµnh ng÷, tôc ng÷ sau ®©y? a) §Ñp nh­ tiªn => Vẻ đẹp lộng lẫy của người con gái. b) Đẹp như tranh => Người đẹp như hình vẽ trong bức tranh. Phong cảnh rất đẹp. c) Đẹp nết hơn đẹp người. => Nết na thuỳ mị hơn sắc đẹp. * Em hãy đặt câu với một trong ba thành ngữ, tục ngữ trên. 4.Bµi 1/93 – TVNC Chọn thành ngữ thích hợp trong các thành ngữ sau để điền vào chỗ trống: đẹp như tiên, đẹp như mộng, đẹp như tranh, đẹp như Tây Thi, đẹp người đẹp nết. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) Tấm (trong truyện cổ tích Tấm Cám) là một cô gái đẹp người đẹp nết. b) Nước non mình đâu cũng đẹp như tranh. TiÕt 2 5.Bµi 2/93 -TVNC: Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. Chọn từ thích hợp trong các từ sau để điền vào chỗ trống: đẹp đẽ, đẹp, đẹp lòng, đẹp trêi. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) Đó là một bàn thắng đẹp. b) Nhà cửa khang trang đẹp đẽ. c) Hôm nay là một ngày đẹp trời. d) §Ñp lßng vua ph¸n bÇy t«i Tìm đất kén thợ định nơi xây nhà. NguyÔn Bïi Vîi 6.Bµi 3/93 -TVNC: Viết đoạn văn tả vẻ đẹp của con người hoặc cảnh vật mà em yêu thích. Gạch dưới các từ ngữ chỉ vẻ đẹp của người, vật được tả trong đoạn văn. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. VD: Mẹ em năm nay khoảng 35 tuổi. Mẹ có khuôn mặt hình trái xoan với đôi mắt to và đen láy, cùng chiếc mũi thẳng rất đẹp. Mẹ cười rất có duyên, để lộ hàm răng trắng ngà và đều tăm tắp. Mái tóc của mẹ dài đến ngang lưng, mềm và mượt. Em rất thích nằm trong lòng mẹ để nghe mẹ kể chuyện. 7.Bµi 6/36 – THTV Điền vào chỗ trống để hoàn thành các thành ngữ, tục ngữ sau và phân loại chúng thµnh hai nhãm: a) Nhóm chỉ vẻ đẹp, đức tính, phẩm chất tốt đẹp của người, vật. b) Nhóm chỉ cái không đẹp, không tốt. Nhãm a tươi như hoa tr¾ng nh­ b«ng kính trên nhường dưới đẹp như tiên lá lành đùm lá rách nhường cơm sẻ áo thương người như thể thương thân gan vµng d¹ s¾t chÞ ng· em n©ng nhanh nh­ c¾t hiÒn nh­ bôt. Lop4.com. Nhãm b xÊu nh­ ma h«i nh­ có ®Çu bï tãc rèi nh­ tæ qu¹ chËm nh­ rïa c»n nh»n nh­ chã c¾n ma..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010 Më réng vèn tõ:. Dòng c¶m (2 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: Dũng cảm áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1.Bµi 1/96 -TVNC: Trong các từ dưới đây, từ nào không cùng nghĩa, gần nghĩa với từ dũng cảm: anh dũng, anh hùng, cần cù, yêu thương, thân thương, can đảm, can trường, đùm bọc, săn sãc, gan gãc, c­u mang, yªu quý, qu¶ c¶m, gan d¹, kÝnh mÕn, gi·i bµy, thæ lé, t©m t×nh. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. 2.Bµi 2/96 -TVNC: Chọn từ thích hợp trong các từ sau để điền vào chỗ trống: hùng dũng, dũng sĩ, gan d¹, gan l×. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. a) Anh Cï ChÝnh Lan lµ dòng sÜ diÖt xe t¨ng. b) C¸c chiÕn sÜ trinh s¸t rÊt gan d¹, th«ng minh. c) TÝnh nÕt gan l×. d) Đoàn quân duyệt binh bước đi hùng dũng. 3.Bµi 3/96 -TVNC: Gan góc có nghĩa là (chống chọi) kiên cường, không lùi bước. Em hãy đặt câu với tõ gan gãc. => Cả tiểu đội đã gan góc chiến đấu đến cùng. 4.Bµi 3/38 - THTV T×m 5 tõ cã tiÕng dòng cã nghÜa chØ “søc m¹nh thÓ chÊt vµ tinh thÇn trªn h¼n møc bình thường”. => dòng c¶m, dòng khÝ, anh dòng, dòng m·nh, hïng dòng. 5.Bµi 4/38 - THTV Tìm các từ trong ngoặc đơn phù hợp với các lời giải nghĩa dưới đây (bạo gan, táo b¹o, anh dòng, gan d¹, qu¶ c¶m). a) Có sức mạnh tinh thần khác thường để vượt qua những việc khó khăn nguy hiểm làm những việc cao đẹp. => anh dũng b) Có quyết tâm và có dũng khí, dám đương đầu với nguy hiểm để làm những viÖc nªn lµm. => qu¶ c¶m c) Tá ra bÊt chÊp mäi nguy hiÓm. => t¸o b¹o d) Kh«ng sî bÊt cø mét nguy hiÓm nµo. => gan d¹ e) Dám làm những việc mà người khác không dám làm. => bạo gan Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010 TiÕt 2 6.Bµi 1/98 - TVNC Trong các từ dưới đây, từ nào trái nghĩa với từ dũng cảm? Nhót nh¸t, nh¸t, hÌn nh¸t, hÌn m¹t, nh¸t gan, lÔ phÐp, cÇn cï, ch¨m chØ, véi vàng, cẩn thận, hèn hạ, tận tuỵ, ngăn nắp, hiếu thảo, bạc nhược, nhu nhược, khiếp nhược, hoà nhã, gắn bó, đoàn kết, trung hậu. 7.Bµi 2/98 -TVNC: Trong các thành ngữ, tục ngữ dưới đây, những thành ngữ, tục ngữ không nói về lßng dòng c¶m? * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Gan vàng dạ sắt; gan lì tướng quân; đồng sức đồng lòng; yêu nước thương nòi; thức khuya dậy sớm; một nắng hai sương; vào sinh ra tử; máu chảy ruột mềm; môi hë r¨ng l¹nh; ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y. 8.Bµi 3/98 -TVNC: Vào sinh ra tử nghĩa là “xông pha nơi nguy hiểm, nơi chiến trường ác liệt”. Em hãy đặt câu với thành ngữ vào sinh ra tử. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. => Ông nội em đã từng vào sinh ra tử ở chiến trường Điện Biên năm xưa. 9.Bµi 6/38 - THTV Phân loại các từ trong ngoặc đơn thành hai nhóm. (trí dũng, dũng cảm, vũ dũng, dũng mãnh, dũng sĩ, trí dũng song toàn, dũng tướng, trung dũng, kiên dũng, nghĩa dũng, h÷u dòng v« m­u. a) Nhãm cã tiÕng dòng cã nghÜa “Søc m¹nh thÓ chÊt vµ tinh thÇn trªn h¼n møc bình thường, tạo khả năng đương đầu với sức chống đối, với nguy hiểm để làm việc nên lµm”. => dũng cảm, dũng mãnh, dũng sĩ, dũng tướng, trung dũng, kiên dũng, nghĩa dòng. b) Nhãm cã tiÕng dòng cã nghÜa “Søc m¹nh tinh thÇn vµ vËt chÊt h¬n h¼n møc bình thường”. => trÝ dòng, h÷u dòng v« m­u, trÝ dòng song toµn, vò dòng.. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010. ¤n tËp c¸c tõ ng÷ thuéc 3 chñ ®iÓm Người ta là hoa đất; Vẻ đẹp muôn màu; Những người quả cảm.. (1 TiÕt) I. Môc tiªu: HS ôn tập các từ ngữ thuộc các chủ điểm: Người ta là hoa đất; Vẻ đẹp muôn màu; Những người quả cảm. Làm đúng các bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập 1.Bµi 1/99 - TVNC Xếp các từ dưới đây thành ba nhóm, tương ứng với 3 chủ điểm: Người ta là hoa đất; Vẻ đẹp muôn màu; Những người quả cảm. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. Vẻ đẹp muôn màu tài hoa, tài giỏi, tài đẹp, đẹp đẽ, xinh đẹp, xinh xắn, thướt nghÖ, tµi ba, tµi tha, léng lÉy, thuú mÞ, dÞu dµng, hiÒn đức, tài năng. hậu, tươi đẹp, huy hoàng, hùng vĩ, đôn hậu, thẳng thắn, ngay thẳng. Người ta là hoa đất. Những người quả cảm Gan d¹, anh hïng, anh dũng, can đảm, quả cảm, gan, gan gãc, b¹o gan, t¸o b¹o.. 2.Bµi 2/100 - TVNC Tiến hành tương tự bài 1. Người ta là hoa đất Người ta là hoa đất Häc réng tµi cao Tµi cao chÝ c¶. Vẻ đẹp muôn màu Đẹp người đẹp nết Cái nết đánh chết cái đẹp §Ñp nh­ tiªn §Ñp nh­ tranh Đẹp như tượng Non s«ng gÊm vãc Non xanh nước biếc Mu«n h×nh mu«n vÎ Trêi cao biÓn réng. Những người quả cảm Gan vµng d¹ s¾t Gan lì tướng quân Gan nh­ cãc tÝa. 3.Bµi 3: Với mỗi nhóm từ ngữ, thành ngữ ở BT1, BT2 hãy đặt câu có chứa từ hoặc thành ngữ đó. VD: - Bác Hồ là người tài đức. - Bộ đội ta rất anh dũng. - MÑ em rÊt dÞu dµng. - Cụ Phan Bội Châu là người tài cao học rộng, đã bôn ba hải ngoại để tìm đường cứu nước. - Lan thật là đẹp người đẹp nết. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ph¹m ThÞ Tho¹i – Gi¸o ¸n MRVT 4 – N¨m häc 2009/2010 Më réng vèn tõ:. Du lÞch - th¸m hiÓm (2 tiÕt) I. Môc tiªu: Giúp HS mở rộng vốn từ về chủ đề: Du lịch – Thám hiểm. áp dụng để làm bài tập. II. Hướng dẫn luyện tập: TiÕt 1 1.Bµi 1/100 -TVNC: Cho c¸c tõ sau: du lÞch, du häc, du kÝch, du canh, du c­, du kh¸ch, du kÝ, du ngo¹n, du môc, du xu©n. XÕp c¸c tõ thµnh 2 nhãm: a) Các từ trong đó có tiếng du có nghĩa là “đi chơi” => du lÞch, du kh¸ch, du kÝ, du ngo¹n, du xu©n. b) Các từ có tiếng du có nghĩa là “không cố định” => du c­, du häc, du kÝch, du canh, du môc. 2.Bµi 2/100 -TVNC: Du ngoạn có nghĩa là “đi chơi ngắm cảnh”. Em hãy đặt câu với từ du ngoạn. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. => Chóng t«i ®i du ngo¹n trªn biÓn. 3.Bµi 3/100 -TVNC: Th¸m hiÓm cã nghÜa lµ “th¨m dß, t×m hiÓu nh÷ng n¬i xa l¹, khã kh¨n, cã thÓ nguy hiểm”. Hãy đặt câu với từ thám hiểm. * HS đọc y/c của bài; suy nghĩ làm bài. HS nªu kÕt qu¶; GV cïng HS n/x ch÷a bµi. VD: + Cuộc thám hiểm của Ma-gien-lăng đã phát hiện ra Thái Bình Dương và nhiều vùng đất mới. + ChÞ Hång lµ ng­põi ViÖt Nam ®Çu tiªn tham gia ®oµn th¸m hiÓm Nam Cùc. TiÕt 2 4.Bµi 1/101 -TVNC: Nhà văn Tô Hoài đã tả chuyến đi du lịch trên sông đầy thú vị của Dế Mèn và Dế Tròi nh­ sau: Bè chúng tôi theo dòng trôi băng băng. Mùa thu mới chớm nhưng nước đã trong vắt. Trông thấy cả hòn cuội trắng tinh nằm dưới đáy. Nhìn hai bên ven sông, phong cảnh đổi thay đủ điều ngoạn mục. Cỏ cây và những làng gần núi xa luôn luôn mới. Những anh Gọng Vó đen sạm, gầy và cao, nghênh cặp chân gọng vó đứng trên bãi lầy nh×n theo hai t«i, ra lèi b¸i phôc. §µn S¨n S¾t vµ c¸ ThÇu DÇu tho¸ng gÆp ®©u còng l¨ng xăng cố bơi theo bè hai tôi, hoan nghênh váng cả mặt nước. Lop4.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>