CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG (KINH tế vĩ mô SLIDE)

CHƯƠNG 5 - CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG



Các tiêu thức phân loại:






Số lượng người bán và mua
Chủng loại sản phẩm
Sức mạnh thị trường
Các trở ngại xâm nhập thị trường
Hình thức cạnh tranh phi giá


Các loại thị trường





Cạnh tranh hồn hảo
Cạnh tranh khơng hồn hảo
- Cạnh tranh độc quyền
- Độc quyền tập đòan
Độc quyền

BNG PHN LOI TH TRNG
Ví dụ

Số lợng Chủng
ngời bánloại sp

Sức
mạnh
TT

Các loại
TT
Cạnh
sản phẩm
Vô số Đồng
Không
tranh nông
nhất
HH
nghiệp
Cạnh Dầu gội
Nhiều Phân biệtThấp
đầu, d/v
tran cắt tóc
h
Xăng dầu,Một số Đồng nhất,Cao
ĐQ
ĐQ
ô tô con
nhóm

Phân biệt

ĐQ

Điện,
nớc

Một

Trở ngạiCạnh
ra vào tranh
TT
phi giá

Không
Thấp Quảng
cáo
Cao

Quảng
cáo

Duy nhất Rất caoRất cao


THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN
HẢO







Nhiều người mua, người bán --> người chấp nhận giá
Sản phẩm đồng nhất
Gia nhập và rút lui tự do
Thơng tin hồn hảo
Huy động nguồn lực hồn hảo


ĐƯỜNG CẦU VÀ DOANH THU
CẬN BIÊN CỦA HÃNG CTHH
P

P
S

PE

E

D=MR

P*
D

QE
Thị trường CTHH
ngang tại mức
trường

Q

Q1

Q2

Q3

Q

Hãng CTHH
- Đường cầu D nằm
giá cân bằng của thị
- “người chấp nhận giá”
- MR=MC


TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN ĐỐI VỚI
HÃNG CTHH
Doanh nghiệp so sánh giữa P và
MC tại mỗi mức sản lượng
P>MC  Q sẽ  
PTại Q*: P = MC max

Qui tắc: hãng CTHH chấp
nhận giá thị trường và chọn
sản lượng Q* khi MC=P
nhằm thu được max

P

MC
E

P*

Q1

D=MR

Q

*

Q2

Q


LỢI NHUẬN CỰC ĐẠI CỦA HÃNG
CTHH
Ngắn hạn: hãng lựa chọn sản
lượng Q* theo nguyên tắc P =
MC
 max = TR-TC
= Q* (P - ATC*)


MC
AC
Pe

P=MR

Lợi nhuận
Q
e


QUYẾT ĐỊNH CUNG CẤP: ĐIỂM
HỊA VỐN VÀ ĐIỂM ĐĨNG
CỬA
P

MC

Tại P1> ATC min : max
Tại P2= ATC min: = 0,
PHV= ATCmin=MC
Tại AVCminHãng lỗ IK/đơn vị sản phẩm
Nên tiếp tục sản xuất vì tổng lỗ
IKP3PI < phần mất IHPHPIkhi
đóng cửa

Tại P4= AVCmin: Hãng
đóng cửa

P1
PI
P2
P3
PH
P4

ATC
MR1

I
K

H

AVC

MR2

MR3
MR4

Q4 Q3 Q2Q1

Đường cung ngắn hạn là đường
MC kể từ điểm AVC min trở lên

Q

THẶNG DƯ TIÊU DÙNG VÀ THẶNG
DƯ SẢN XUẤT TRONG NGẮN HẠN
-Đường cầu D phản ánh MU
- Tại miền MU>P người tiêu
dùng có lợi
- Người tiêu dùng thu được
thặng dư tiêu dùng từ tất cả các
đơn vị trừ đơn vị cuối cùng
- Thặng dư tiêu dùg là diện tích
dưới đường cầI D, trên mức giá
P
CS
PO
D=MU

Q

-Đường cung S phản ánh MC
- Tại miền MC

có lợi
- Người sản xuất thu được thặng
dư sản xuất từ tất cả các đơn vị
trừ đơn vị cuối cùng
- Thặng dư sản xuất là diện tích
trên đường cung, dưới mức giá
P
S=MC
PO
PS
Q

LỢI ÍCH RỊNG XÃ HỘI (NSB) VÀ ẢNH
HƯỞNG CỦA GIÁ TRẦN, GIÁ SÀN
P
A
Pf
PE
Pc
C

Giá cân bằng
I

Phần mất
không

CS=dt APEE
PS=dt CPEE
NSB= CS+PS=dt AEC

S

Giá trần (Pc)

E
K

D
QE

Q

Kiểm sốt giá thường làm giảm
tính hiệu quả của thị trường

CS=dt AIKPc
PS=dt PcKC
NSB=dt AIKC
Phần mất không(DWL)=dt IEK

Giá sàn (Pf)

CS=dt AIPf
PS=dt PfIKC
NSB=dt AIKC
Phần mất không(DWL)= dt IEK


CÂN BẰNG DÀI HẠN


Lợi nhuận dương dẫn tới:


các hãng mới gia nhập thị trường



Các hãng hiện có mở rộng sản xuất

=> Cung thị trường tăng => giá thị trường giảmtới P=LACmin, =0
MC
ATC

LMC

S1

LAC

P1

S2
P2

Hãng

Thị trường


ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG DÀI HẠN


Tất cả các hãng trong ngành đều chọn sản lượng theo
nguyên tắc tối đa hóa lợi nhuận





Khơng có động cơ cho thay đổi mức sản lượng (SMC=MR=P)



Khơng có động cơ cho thay đổi quy mơ nhà máy (LMC=MR=P)

Tất cả các hãng đều thu được lợi nhuận kinh tế bằng 0




Khơng cịn động cơ gia nhập hoặc rút lui khỏi ngành

Giá sản phẩm được xác định bởi cân bằng cung-cầu thị
trường


ĐỘC QUYỀN BÁN


Một người bán



Khơng có hàng hóa thay thế gần gũi



Hãng có sức mạnh thị trường lớn.

Là người ấn định giá



Rào cản gia nhập hoặc rút lui


CÁC NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN
ĐỘC QUYỀN






Kiểm soát được các đầu vào
Bằng phát minh, sáng chế
Điều kiện tự nhiên ưu đãi
Quy định của Chính phủ
Hãng đạt lợi thế kinh tế của quy
mô lớn


ĐƯỜNG CẦU VÀ DOANH THU BIÊN
TRONG ĐỘC QUYỀN
P

• Đường cầu của nhà độc

P

MR
MR
Q1

D

Q

quyền chính là đường cầu
của thị trường, dốc xuống
dưới về bên phải
• Doanh thu cận biên MR
ln nằm dưới đường cầu
trừ điểm đầu tiên và MR

TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN TRONG
ĐỘC QUYỀN
P
max

MC
ATC

P*
ATC*
MC*

Q*: MR=MC
P*: phụ thuộc vào Q* và D

max= Q* (P* - ATC*)
Định giá P*:(quy tắc ngón tay
cái)

P* 

E
MR
Q*

D

MC
1 E1

d

Chỉ số Lerner đo sức mạnh độc
Q quyền

L

P  MC
P

0 L 1


TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN TRONG
ĐỘC QUYỀN








Hãng sản xuất theo nguyên
tắc MR=MC nhằm tối đa
hóa lợi nhuận
Giá bán lớn hơn MC
Sản lượng của hãng nhỏ hơn
so với cạnh tranh hoàn hảo
Gây phần mất khơng cho xã
hội

MC
ATC

Pe

MR

Lỵi
nhn

Q
e

D

=AR


MẤT KHƠNG TỪ SỨC MẠNH ĐỘC
QUYỀN (DWL)
P
P*
P1

MÊt kh«ng

Atõ CS
H

B
E

I

D

MÊt kh«ng tõ PS

MR
Q*

MC

Q1

Q


KHƠNG CĨ ĐƯỜNG CUNG
TRONG ĐỘC QUYỀN BÁN
P

P

P1
P2

MC

MC
P1=P2

D2

D1
D2

MR2
MR1

Q1= Q2

MR1

Q

Q1

Q2

MR2
D1
Q

Sự dịch chuyển của cầu chỉ dẫn đến sự thay đổi của giá
hoặc lượng chứ khơng phải cả hai (khơng có mối quan hệ
1:1 giữa giá và lượng)


PHÂN BIỆT ĐỐI XỬ BẰNG GIÁ




Là việc đặt các mức giá khác nhau cho những người mua khác nhau
hoặc cho những lượng mua khác nhau nhằm chiếm được một phần
thặng dư tiêu dùng

các loại phân biệt giá





Phân biệt giá cấp 1 (phân biệt giá hoàn hảo)

Phân biệt giá cấp 2 (phân biệt theo khối sản phẩm)
Phân biệt giá cấp 3 (phân biệt theo nhóm khách hàng)
phân biệt giá thời kỳ, giá cao điểm, giá 2 phần….


PHÂN BIỆT GIÁ HOÀN HẢO


Là việc đặt cho mỗi đơn vị sản phẩm một mức giá bằng
giá tối đa mà khách hàng sẵn sàng trả cho đơn vị hàng
hóa đó. Khi đó MR=P và hãng cung ứng tới sản lượng Q1
tại P=MC
P
MC
P*
P1
MR
Q* Q1

D

Q


PHÂN BIỆT GIÁ CẤP 2 VÀ CẤP 3
P

P
P1
P2

P3

Phần CS mà
người bán
chiếm thêm

Q1 Q2 Q3

P1
P2
Q

Mỗi khối sản phẩm
một mức giá

MC
MR1

Q1

D1

MR2

Q2

Mỗi nhóm khách hàng
một mức giá

D2

ĐỘC QUYỀN MUA

P

ME
S=AE

Phần mất
không

P1
P*

D
Q

*

Q1

Q


CẠNH TRANH ĐỘC QUYỀN







Nhiều người bán
Sản phẩm khác biệt, nhưng thay thế
ở mức độ cao
Cạnh tranh phi giá cả, sử dụng quảng
cáo và khác biệt hóa sản phẩm
Gia nhập và rút lui khỏi thị trường
rất dễ dàng


SỰ KHÁC BIỆT SẢN PHẨM


Chất lượng sản phẩm



Dịch vụ



Lợi thế địa điểm



Bao bì và xúc tiến bán hàng