BỆNH CẦU TRÙNG TRÊN GÀ
Coccidiosis
Giới thiệu - Coccidiosis
Bệnh Cầu trùng là bệnh đường ruột, do một loại ký sinh trùng đơn bào gây ra. Loại cầu trùng gây bệnh trên gia
cầm thuộc giống Eimeria
Có 7 loại cầu trùng trên gà. Trong đó có 5 loại gây thiệt hại đáng kể.
+ E. tenella và E. brunetti: k/sinh ở manh tràng
+ E. necatrix, E. acervulina, E.maxima: ký sinh ở ruột non
Cầu trùng có sức đề kháng cao với các thuốc sát trùng thông thường và điều kiện ngoại cảnh. Do đó, rất khó để tiêu
diệt cầu trùng.
Cầu trùng làm yếu đàn gà, và dễ làm mẫn cảm nhiễm với các bệnh khác (IBD, ND).
Đời sống dài
Đời sống ngắn
(gà trống, gà giống và gà đẻ)
(gà thịt)
Gà
Lồi Eimeria
Gà Tây
Ở gà, có 7 lồi khác nhau, mỗi lồi có một đoạn ruột thích hợp để ký sinh và gây ra các bệnh tích khác nhau.
Các lồi quan trọng nhất trên gà thịt là E. acervulina, E. maxima, và E.tenella.
Trên gà có đời sống dài hơn như gà đẻ và gà giống, cũng có thể nhiễm thêm E. necatrix và E. brunetti.
Giới thiệu - Coccidiosis
•
•
Gà tất cả các lứa tuổi đều mắc bệnh, nhưng tuổi nhạy cảm nhất là 2 – 3 tuần tuổi.
Cầu trùng được nhận biết:
Dạng tiềm ẩn
Phá hủy lớp tế bào biểu mô đường ruột
Năng suất thấp
Giảm hấp thu dinh dưỡng. Tiêu tốn TA tăng 5 -10%
Giảm độ đồng đều
Tăng trưởng chậm 5 – 10%
Tiền yếu tố gây Clostridium perfrengens
Gây ảnh hưởng chất độn chuồng
Dạng biểu hiện
Tăng tỷ lệ chết 25 – 40%
Lây lan nhanh
Bệnh cấp tính: chết , mất máu, đi phân máu
Ảnh hưởng của Cầu Trùng
•
Tác động đến hiệu quả kinh tế của Cầu trùng
o
Là một trong những bệnh quan trọng bật nhất trên gà thịt
o
Biểu hiện lâm sàng có thể thấy một phần nhỏ của cả vấn đề lớn
Cầu trùng lâm sàng: tỷ lệ chết; manh tràng chứa máu, đi
phân ra máu…..
Cầu trùng cận lâm sàng: giảm tăng trọng, năng suất
thấp, FCR cao, thiếu sắc tố da chân…..
Cầu trùng
Ảnh hưởng của Cầu trùng
Phương thức truyền lây Cầu trùng
•Bệnh lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa do gà ăn phải nang của cầu trùng có trong thức ăn, nước
uống, đất và chất độn chuồng nhiễm mầm bệnh
•Mầm bệnh thường được bài thải trong phân của gà bệnh hoặc gà đã hết triệu chứng nhưng vẫn còn
đang trong giai đoạn bài trùng
Hình phương thức truyền lây
Sinh bệnh Cầu trùng
•
Cầu trùng là bạn đồng hành của ẩm độ. Vòng đời cầu trùng là 7 ngày nên thơng thường phịng từ ngày thứ 6
•
Và khi phịng và điều trị bệnh nên dung theo phác đồ 3 – 3- 2
•
Lồi Eimeria có vịng đời trực tiếp, vì vậy khơng cần có ký chủ trung gian để hồn thành vịng đời.
•
Vịng đời của Eimeria khoảng từ 4-7 ngày. Gà ăn phải noãn nang gây nhiễm trong chất độn chuồng sẽ bị nhiễm
bệnh.
Vịng đời Cầu trùng
•
Tùy thuộc vào lồi Eimeria , vịng đời Cầu trùng hoàn thành xấp xỉ từ 4 – 7 ngày .
Sinh bệnh Cầu trùng
Cầu trùng vào cơ thể gây thiệt hại qua 4 tác động chính
Chiếm đoạt chất dinh dưỡng trong đường ruột
Tiết độc tố làm cơ thể mệt mỏi, giảm sức đề kháng
Gây tổn thương niêm mạc ruột dẫn đến xuất huyết, viêm ruột
Mở đường cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh
Hồi tràng
Tá tràng
Không tràng
Manh tràng
Vị trí nhiễm Cầu trùng
Vị trí nhiễm Cầu trùng trên gà
E. tenella
Ceca (sometimes terminal ileum and
E. acervulina
Duodenum. Nếu nặng thì nhiễm lan
tới đoạn jejunum
E. maxima
Jejunum and ileum
large intestine); may develop
differently in the two ceca.
Vị trí nhiễm Cầu trùng trên gà
E. brunetti
Ileum and large intestine
E. necatrix
Schizogony in jejunum and ileum;
gamogony in the ceca.
Khả năng gây bệnh và khả năng mắc bệnh cầu trùng trong trại
* kén hợp tử hình thái khơng phân biệt với các E. tenella
Triệu chứng bệnh Cầu trùng
Gà con – thể cấp tính
•
•
Thường do E. tenella gây bệnh ở manh tràng, chết nhanh sau 2- 7 ngày
Lứa tuổi mắc bệnh: 2 - 4 tuần tuổi
Ủ rủ, ăn ít, uống nhiều nước, sệ cánh, xù lơng
Đi lại khó khăn, đầu rúc vào cánh, niêm mạc nhợt nhạt
Phân lỗng có bọt màu vàng hoặc hơi trắng, dần chuyển qua màu đỏ nâu lẫn máu. Khi nặng thì lẫn máu,
có khi tồn máu tươi
Tỷ lệ chết cao
Triệu chứng bệnh Cầu trùng
Gà 9 ngày tuổi đã bị nhiễm, tỷ lệ nhiễm cao ở 20 – 50 ngày tuổi, càng lớn càng
giảm dần
Gà 4 -6 tuần tuổi thường bị cầu trùng manh tràng
Cầu trùng ruột non thì tỷ lệ mắc ít hơn và thường chuyển qua thể mãn tính.
Tác động chủ yếu ở manh tràng và ruột non
Triệu chứng bệnh Cầu trùng
Gà lớn – thể mãn tính
Dấu hiệu bao gồm phân lỏng và/hoặc có máu
Xù lơng, gầy ốm, kém ăn
Tỷ lệ mắc bệnh (0 – 100%), tỷ lệ chết (0 – 50%).
Giảm sản lượng trứng (trên gà đẻ)
Triệu chứng bệnh Cầu trùng
Gà giò, gà lớn, gà đẻ (> 4 tuần tuổi)
Do cầu trùng ký sinh ở ruột non
• Ăn kém, gầy ốm, tử số thấp,
• Phân màu sôcôla hay phân sáp
• Tỷ lệ đẻ sụt giảm.
• Rất dễ bị thêm các bệnh đường ruột.
Bệnh tích Cầu trùng
Gà giò, gà lớn, gà đẻ (> 4 tuần tuổi)
Manh tràng sưng, màu đỏ sẫm hoặc tím đen.
Manh tràng chứa đầy máu( đã đông) hay dịch nhầy
màu đỏ nhợt.
Ruột non bị viêm, có các nốt sần sùi, xuất huyết.
Biểu hiện của Cầu trùng