so¹n so¹n gi¶ng tiõt 126 v¨n b¶n m©y vµ sãng a môc tiªu cçn ®¹t 1 häc sinh c¶m nhën ®îc ý nghüa thiªng liªng cña t×nh méu tö thêy ®îc nðt ®æc s¾c nghö thuët trong viöc t¹o dùng nh÷ng cuéc ®èi tho¹i

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (64.14 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Soạn
Giảng :
Tiết 126

Văn bản :Mây và sóng
A.Mục tiêu cần đạt :

1.Học sinh cảm nhận đợc ý nghĩa thiêng liêng của tình mẫu tử .Thấy đợc nét
đặc sắc nghệ thuật trong việc tạo dựng những cuộc đối thoại tởng tởng tợng và
xâu dựng những hình ảnh thiên nhiên

2.Rèn kĩ năng phân tích thơ dịch

3Giỏo dc tỡnh mẫu tử thiêng liêng cao đẹp
B.Phơng tiện dạy học

SGK ,SGV,T liệu tham khảo
C.Cách thức tiến hành 
I.ổn định tổ chức

II.KiĨm tra bµi cị :

?Trình bày những nét đặc sắcvề nội dung và nghệ thuật trong bài thơ Nói với“
con của Y Phơng ”

-Bằng từ ngữ hình ảnh giàu sức gợi cảm ,bài thơ đã thể hịên tình cảm gia đình
ấm áp ,ca ngợi truyền thống cần cù sức sống mạnh mẽ của quê hơng dân tộc
mình

-Bài thơ giúp ta hiêut thêm về sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của ngời miềnnúi
,gợi nhắc tình cảm gắn bó với truyền thống với quê hơng và ý chí vơn lên trong

cuộc sống

III.Bµi míi :

GV:ë tiÕt häc tríc ,chóng ta d· häc bài thơ Con cò của Chế Lan Viên :“ ”
Con dï lín vÉn lµ con cđa mĐ

“

Đi ht i lũng m vn theo con

Đây là 2 trong số ngàn lời thơ ca ngợi trờng tồn thiêng liêng trong mỗi con 
ng-ời .Đó là tình mẫu tử

Trong chơng trình ngữ văn THCS chúng ta đã học nhiều tác phẩm viết về đề 
tài này ,không chỉ Văn học VNầm văn học nớc ngòi cũng đề cập đến .Nhà thơ 
ấn độ Ta –go qua bài thơ Mây và sóng cũng sẽ cho ta hiểu thờm v tỡnh 
cm sõu nng ú

?Dựa vào phần chó thÝch cđa SGK h·y giíi thiƯu
nh÷ng nÐt chÝnh về tác giả Ta-Go

-Ta-Go(1861-1941)

L nh th hin i ln nht ca n

-Đợc giả thởng Nô -Ben về văn học với tập thơ
Dâng )1913)

GV: ễng l nhà thơ châu á đầu tiên đợc nhận giả

Nô -ben về văn học

-Th¬ Ta –go thĨ hiƯn tinh thần dân tộc dân chủ 
sâu sắc ,tinh thần nhân văn cao cả chất trữ tình 
thắm thiết ,chất triết lí thâm trầm .

GV:Mây và sóng là một trong những bài thơ hay 
của ông

?Nêu xuất xứ của bài thơ

-Là bài thơ kiệt tác rút từ tập thơ Trăng non năm
1915

GV:Tp th l tng vt vụ giỏ Ta –go dành cho 
tuổi thơ ,đợc viết với tấm lòng yêu thơng con trẻ và 
cả nỗi đau buồn vì bị mất 2 đứa con than u 
.Trong vịng 5 năm ơng đã mất 5 ngời thân trong đó

I.Giíi thiệu tác giả tác 
phẩm

1.Tác giả :

-Ta-Go(1861-1941)
L nh th hin i ln
nht ca n

-Đợc giả thởng Nô -Ben
về văn học với tập thơ

Dâng )1913).

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

có 2 con ,1 trai 1 gái .Phải chăng đó cũng chính là 
ngun nhân khiến cho tình cảm gia đình trở thành 
đề tài quan trọng trong thơ Ta-go.

?Nên đọc văn bản với giọng nh thế nào

-Giọng đọc cần thay đổi :Phân biệt giữa lời kể của
em bé ,lới đối thoại của em bé với những ngời trên
mây trên sóng .

-Chú ý đọc câu văn xuôi nhịp nhàng mạch lạc .Hia
câu cuối Khổ 1 -2 cần đọc với giọng say sa ,trần trề
hạnh phúc

GV:§äc mÉu

-Gọi 3 học sinh đọc phân vai :Em bé ,mây ,sóng
?Nhận xét cách đọc

?Số chữ trong mỗi dịng thơ có gì đặc biệt

-Câu thơ dài ngắn khác nhau ,không vần nhng vẫn
có nhạc điệu do yếu tố lặp đi lặp lại và nhịp bên
trong của lời thơ

?T ú em hãy cho biết bài thơ làm theo thể thơ nào
- Thể loại :Thơ văn xuôi (Lối thơ hiện đại )

?Bài thơ là lời của ai ,nói với ai ?Lời đó đợc chia
làm mấy phần

-Lêi cđa em bÐ với mẹ
P1 :Đầu ->Xanh thẳm

P2 :Cũn li -Cỏc phần đó có gì giống nhau về dịng
thơ ,cách xây dựng hình ảnh ,cấu trúc khổ thơ )
-Giống :-Số dòng thơ ,từ ngữ lặp lại

CÊu tróc tõng phÇn :+Lêi mêi gäi
+Lêi chèi tõ
+Trò chơi

-Khỏc : Phần 2 là sự biến hoá ,phát triển của phần 1
?Tác dụng của việc giống và khác nhau ấy trong
việc thể hiện chủ đề bài thơ

-Lời tâm tình của em bé đặt trong 2 tình huống thử
thách ,lần sau gay go hơn ->Diễn tả tình cảm dạt
dào thiết tha của em bé .

GV:Bài thơ nh lời thủ thỉ tâm tình của em bé với mẹ
về một cuộc đối thoại tởng tợng

?H·y tëng tỵng lêi mêi gọi trên mây trên sóng là
của những ai

-Nhng chú tiên đồng cùng trang lứa .những ông
tiên ,nàng tiên trên trời xanh ,những nàng tiên cá

d-ới biển cả

GV:Sự tởng tợng ấy rất phù hợp với lứa tuổi .Nhìn
mây và sóng ,em bé tởng tợng ra trên đó có ngời
đang mời gọi

?Họ đã nói gì với em
-Họ rủ em đi chơi

?Thế giới của họ đợc giới thiệu nh thế nào
-Thời gian : Sáng ->tối : Vơ tận

-Kh«ng gian vị trơ :V« cùng
-Sắc màu :Vàng bạc rực rỡ
-Âm thanh :Du dơng .ca hát

3.Đọc hiểu chú thích

-Thể loại :Thơ văn xuôi
II.Phân tích :

1.Kết cấu :

2Phân tích

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

?Nhận xét cách sử dụng từ ngữ

?Qua những từ ngữ này ,em có nhận xét gì về thế
giới của Mây và sóng

=>Thế giới hấp dẫn ,diệu kì với vũ trụ bao la ,rực rỡ
sắc màu ,víi tiÕng ca du d¬ng bÊt tËn

?Khơng những mời gọi ,họ còn chỉ ra cách đến với
họ .Cách đến ấy nh thế nào

-Cách đến :Đa tay ....
Nhắm mắt ...

?Nhận xét cách đến này ->Đơn giản thơ mộng ,hoà
nhập chỉ trong khong khc

?Khái quát lời mời gọi của những ngời trên mây
trên sóng- Những lời mời gọi ấy cã ý nghÜa nh thÕ
nµo

-TiÕng mêi gäi cđa thÕ giíi diƯu k×

GV: Thiên nhiên rực rỡ ,bí ẩn với bao điều mới lạ
đặc biệt hấp dẫn với thế giới tuổi thơ .Dờng nh khó
có thể chối từ những lời mời gọi nh thế .Vậy em bé
có muốn đi khơng .

-HS đọc lại những lời đối đáp của em bé

?Trớc khi từ chối ,em bé đã có thái độ nh thế nào
-Háo hức bồn chồn qua tiếng gọi hối hả giục giã
lặp đi lặp lại “ Mẹ ơi ...con ”->nh gõ cửa tâm hồn
thích bay bổng mộng mơ của em ->Em muốn đi
,em bị lôi cuốn vào nên em hỏi “ Nhng mà ”

?Nếu em bé từ chối ngay lời rủ rê đó thì sẽ nh thế
nào

-Th× tình cảm sẽ thiếu chân thực vì trẻ em nào
chẳng ham chơi .Hơn nữa đây lại là tiếng gọi cđa
thÕ giíi diƯu k×

?Em đã bị lơi cuốn ,song cuối cùng em vẫ từ chối
.Lí do nào khiến em từ chối

-Lí do : Mẹ đợi
Mẹ muốn

Kh«ng thĨ rêi mĐ

->u thơng mẹ rất sâu sắc :Em biết mẹ rất u q
em ,ln muốn con ở bên và em cũng muốn nh vậy
=> Tình cảm 2 chiều vơ cùng thiết tha cảm động
?Câu hỏi tu từ “ Làm sao có thể rời mẹ mà đi đợc ”
ngoài ý nghĩa khẳng định còn thể hiện thái độ nh
thế nào của em bé

-Luyến tiếc cuộc vui chơi nhng tình yêu thơng mẹ
đã thắng

?Ta cã thĨ nãi g× vỊ nguên nhân lời chối từ của em
bé :- Sức níu giữ của tình mẫu tử

GV:Thỡ ra c m dù lãng mạn đến vô cùng vẫ chỉ là
ớc mơ của con ngời ,khong thể rời xa mảnh đất mà

con ngời đã gắn bó

-Hình ảnh của ngời mẹ là hình ảnh của quê hơng
bình dị mà thiêng liêng mà thiêng liêng dù cho con
ngời ta đi đến cùng trời cuối đất .Tinh thần nhân
văn sâu sắc của bài thơ thể hiện chính ở điều đấy

-TiÕng mêi gäi cđa thÕ
giíi diƯu k×

b.Lêi chối từ của em bé

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

?Trò chơi cđa em bÐ nh thÕ nµo ?H·y tëng tợng và
tái hiện lại trò chơi ấy

-Con Mây và sóng
-Mẹ Trăng ,bến bờ kì lạ

?Trũ chi ca em bé có ý nghĩa nh thế nào
=>Thể hiện tình mẫu tử đằm thắm thiết tha
GV:Con đợc ôm ấp ,đợc sà vào lòng mẹ ,mẹ con
quấn qt hồ làm một trong tình cảm hạnh phúc
?Trị chơi của em bé có gì đặc biệt so với cuc vui
chi ca mõy v súng

-Hay hơn và thú vị hơn

+ Vỡ em khụng ch cú mây-> Chính em là mây mà
cịn có ánh trăng , hiện thân của mẹ ,không phải để
vui đùa mà còn để sống dới một mái nhà hạnh phúc

cho em đợc ôm ấp tiếp nhận ánh sáng dịu hiền
-Em khơng chỉ có sóng –Chính vì em là sóng ,mà
cịn có bến bờ kì lạ -Hiện thân của ngời mẹ ,bờ biển
bao dung rộng mở ,bờ biển luôn bao dung rộng mở
luôn sẵng sàng ôm em vào lũng

?Phân tích ý nghĩa của câu thơ :

Con lăn lăn lăn mÃi rồi sẽ cời vang vỡ tan vào
lòng mẹ

-NT: Điệp khúc lặp lại Lăn ”
§éng tõ “ Cêi vang ,vì tan ”

-> Sự hồ hợp 2 mẹ con ->Tợng trng cho hình ảnh
đứa con chạy ra rồi lại chạy vào sà vào lịng mẹ cời
vang nh hình ảnh con sóng xơ bờ là sự hồ hợp giữa
2 mẹ con

GV:Trị chơi thông minh của em bé đã mang lại
hạnh phúc chho 2 mẹ con ,từ 2 thái cực tởng nh đối
lập ,bài thơ đã đem đến một sự hoà hợp hài hoà một
kết thúc viên mãn

-Tuyệt vời biết bao khi đứa con đợc hởng niềm hạnh
phúc trong lòng mẹ

-Nhà văn Nguyên Hồng đã diễn tả xúc động cảm
giác hạnh phúc đến ngất ngây tuyệt vời ấy “ Phải bé
lại ,lăn vào lòng một ngời mẹ áp mặt vào bầu sữa

nóng của ngời mẹ ,để bàn tay mẹ vuót ve từ trán
xuóng cằm và gãi rơm ở sống lng mới thấy ngời mẹ
có một ờm du vụ cựng

?Trong trò chơi của em bé còn có hình ảnh của
thiên nhiên .Cảm nhận của em về hình ảnh của
thiên nhiên

-Hình ảnh thiên nhiên :Chân thực ,sinh dọng ,lung
linh kì ảo

-Mang ý nghĩa tợng trng:Mây sóng :Con /TRăng
,bờ :Mẹ =>So sánh tình mẹ con gắn bó với mối
quan hệ Mây –Trăng ,Bờ –Biển –Tác giả đã
nâng tình cảm ấy lên tầm cỡ vũ trụ

?Qua sát và nêu cảm nhận của em về dòng thơ cuối
-Câu thơ nói lên tình cảm của em bé và mẹ ,có
nghĩa là :Mẹ con ta ở khắp mọi nơi ,không ai có thể
tác rời và chia cách đợc

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

?Vậy trò chơi của em bé có ý nghĩa nh thế nào
-Tình mẫu tử lung linh kì ảo ,vĩnh hằng và bất diệt
?Ngoài ý nghĩa ngợi ca tình mẹ con ,bài thơ còn gợi
cho ta suy ngẫm thêm điều gì

-Trong cuộc sống con ngời vẫn gặp những cám dỗ
và quyến rũ .Muúon khớc từ chúng ta cần có những
điểm tựa vững chắc mà tình mẫu tử là một trong
những điểm tựa ấy

-Bài thơ chắp cánh cho trí tởng tợngcủa tuổi thơ
song cũng nhắc nhở :Hạnh phúc không phải là điều
xa xôi bí ẩn do ai ban tặng mà ở ngay trên trần thế
do chính con ngời tạo dựng

-Bài thơ cho thấy mối quan hệ giữa thiên nhiên và
sự sáng tạo

?Qua bài thơ em hiểu gì về nhà thơ Ta-go
-Trí tởng tợng phong phú

-Tấm lòng yêu trẻ sâu sắc

?Nờu nột c sc v ni dung bài thơ
-Là bài ca về tình mẫu tử

-Trí tợng tợng diệu kì

Lòng yêu con trẻ yêu thơng con ngời sâu sắc của
TG

?Giá trị nghệ thuật làm nên thành công về nội dung
-Hình ảnh thơ giàu ý nghĩa tợng trng ,phép lặp lại
biến hoá ,ph¸t triÕn

-Lời kể đan xen đối thoại
HS đọc ghi nhớ

?Kể tên,đọc một số bài thơ về tình cảm gia đình

-T×nh mÉu tư lung linh
k× ¶o ,vÜnh h»ng vµ bÊt
diƯt

III.Tỉng kÕt
1.Néi dung :

2.NghƯ tht :
3Ghi nhí :SGK
IV .Lun tËp
IV .Củng cố :Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ 
V Hớng dẫn về nhà :Học thuộc lòng bài thơ ,phân tích

</div>