slide 1 phiên mã và dịch mã bài 2 kiểm tra bài cũ khái niệm gen mã di truyền đặc điểm chung của mã di truyền cơ chế tự nhân đôi của and i phiên mã thế nào gọi là quá trình phiên mã quá trình tổng h

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (627.46 KB, 19 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ

• Khái niệm gen, mã di truyền, đặc

điểm chung của mã di truyền.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

I. PHIÊN MÃ

Thế nào gọi là quá trình
phiên mã?

Quá trình tổng hợp ARN trên mạch khn ADN
được gọi là q trình phiên mã

1. Chức năng của các loại ARN

N/c mục 1 -sgk và kiến thức
đã học, hoàn thiện phiéu học

tập sau

PHIấN M V DCH M

Loại ARN Nhiệm vụ Đặc ®iĨm cÊu t¹o
mARN

tARN

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Lo¹i ARN Cấu trúc Chức năng

mARN

tARN

rARRN

Làm khn cho
dịch mã ở ribơxơm

Đầu 5’ có vị trí đặc hiệu
nằm gần cơdơn mở đầu
để ribôxôm nhận biết

Mang axit amin đến
rbx, tham gia dịch
mã

Có bộ ba đối mã đặc hiệu

(anticơđon), có thể nhận ra và
bắt đôi bổ sung với côdon

tương ứng trên mARN

Nơi tổng hợp
prơtêin

Gåm 2 tiĨu phÇn, khi tỉng

hợp Pr mới liên kết thành ribơ
hoạt động chức năng

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

2. Cơ chế phiên mã gồm 3 giai đoạn

Qs H 2.2 -sgk, trả lời các câu hỏi:
- Trong phiên mã, mạch AND nào được

dùng làm khuôn?
- Chiều tổng hợp mARN của enzim

ARN pôlimeza?
- Giữa mARN sơ khai và mARN chức
năng được phiên mã từ một gen ở sinh vật
nhân thực, loại ARN nào ngắn hơn? Giải
thích.

* Mở Đầu:Enzim ARN pơlmeraza bám vào vùng điều hoà là
gen tháo xoắn lộ ra mạch mã gốc có chiều 3' - 5' và bắt đầu

tổng hợp mARN tại vị trí đặc hiệu

* Kéo dài: ARN pôlimeraza trượt dọc theo mạch mã gốc trên
gen có chiều 3' - 5' để tổng hợp nên phân tử mARN theo

nguyên tắc bổ sung ( A-U, T-A, G-X và ngược lại) theo chiều
5' - 3'

* Kết thúc: Khi enzim chuyển tới cuối gen gặp tín hiệu kết

thúc thì dừng phiên mã và phân tử mARN vừa tổng hợp được
giải phóng.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Mở rộng

* Điểm khác nhâu giữa phiên mã ở sinh vật

nhân sơ và sinh vật nhân thực ?

_ Sinh vật nhân sơ: mA RN tạo thành trực

tiếp làm khuôn tng hp Prụtờin

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

1..Hoạt hoá ax.a:

- aa + ATP Enzim aa hoạt hoá

ATP Hot hoỏaa

- aa hoạt hoá + t ARN Enzim aa – t ARN

Arg
II. DỊCH MÃ

PHIÊN MÃ VÀ DỊCH MÃ

N/c tài liệu và quan sát
sơ đồ sau cho biết th

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

*.Tổng hợp chuổi pôlypép tít: gồm 3 b ớc

+ Kéo dài chuỗipolipeptit
+ M đầu:

- Hai tiểu đơn vị Rbx gắn vào m ARN ở côđon mở đầu
(AUG).

Cỏc tARN nh cú b ba đối mã đó mang các aa t ơng ứng đặt
đúng vị trí theo khn mARN để tổng hợp nên chuổi polipeptit
xác định

PHIÊN MÃ VÀ DỊCH MÃ

N/c H 2.3 và đoạn phim sau trình bày c
ác bước chính của q trình tổng hợp

chuổi pơlipeiptit?

Khi RBX tiÕp xóc víi m· kÕt thóc cđa m ARN (UAG, UAA,
UGA ), th× q trình dịch mã hồn tất

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

• Nhờ một loại enzin đặc hiệu, aa mở đầu

được cắt khỏi chuỗi pôlipeptit vừa tổng

hợp

• Trong q trình dịch mã mA RN thơng tin

thường gắn với một nhóm ribơxơm giúp

tăng hiệu suất tổng hợp Prôtêin

Kết luận: Cơ chế phân tử của hiện tượng di

truyền thể hiện qua sơ đồ sau:

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

S ơ đồ ho t ạ động c a ủ

polixom

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

NÕu 10 R tr ợt hết chiều dài của ARNm thì có bao nhiêu
ptử Prôtêin đ ợc hình thành? Chúng thuộc bao nhiêu loại?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Da vo kin thc ó học về q trình phiờn mó và dịch mó,
em hãy điền vào chỗ trống những thơng tin thích hợp.

mARN
( ……….)
tARN
( .)
Prôtêin
( ……….)

- – AXA XAA XXA TTT – – – –

–…... –……… –……… –…… –.
–…... –……… –……… –…… –.
–…... –……… –……… –…… –.
–…... –……… –……… –…… –.
ADN M ch 1 (m ch m· g c )ạ ạ ố

M ch 2ạ

( ……….)

Cho biÕt : Các aa đ ợc mÃ hoá bởi các bộ ba trªn mARN nh
sau: GUU : Valin , GGU : Glixin , AAA : Lizin , UGU : xistªin

M· sao

i m·
Đố

B n d chả ị

M ch bæ sungạ -TGT- GTT- GGT-

-UGU - GUU - GGU - AAA
-AXA - XAA - XXA - UUU

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

BÀ Ậ ÁI T P P DỤNG

Gi s m t o n mARN có trình tự các ribonuclêôtic nh sau: ử ộ đ ạ

3’ 5’

GAU-AAG-XUU-AUA-UAU-AGX-UAG-GUA-

Khi c d ch mÃ thì chuỗi polipeptic hoàn chỉnh g m bao 
nhiêu aa? Gi i thÝch ?ả

S S Đ S

A

5

B

8

C

6

D

7

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Chọn phương án đúng cho cho

câu trắc nghiệm sau

1. C

1. Các prôtêin được tổng hợp trong tế bào nhân thực đềuác prôtêin được tổng hợp trong tế bào nhân thực đều
A. b

A. bắt đầu bằng axit amin Metắt đầu bằng axit amin Met
B. b

B. bắt đầu bằng axit amin foocmin mêtiôninắt đầu bằng axit amin foocmin mêtiơnin
C. C

C. Có Met ở vị trí đầu tiên bị cắt bởi enzimó Met ở vị trí đầu tiên bị cắt bởi enzim
D. c

D. cả A và Cả A và C

10

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Chọn phương án đúng cho cho

câu trắc nghiệm sau

2. Lo

2. Loại ARN nào sau đây mang bộ ba đối mãại ARN nào sau đây mang bộ ba đối mã
A.

A. rARNrARN B. tB. tARNARN

C. m

C. mARNARN D. cD. cả ba loạiả ba loại

10

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Chọn phương án đúng cho cho

câu trắc nghiệm sau

3. Tr

3. Trình tự nào sau đây phù hợp với trình tự các nuclêơtit ình tự nào sau đây phù hợp với trình tự các nuclêơtit 
được phiên mã từ một gen có đoạn mạch bổ sung là

được phiên mã từ một gen có đoạn mạch bổ sung là

AGXTTAGXA?

A. AGXUU

A. AGXUUAGXAAGXA B. B. UXGAAUXGUUXGAAUXGU

C. TXG

C. TXGAATXGTAATXGT D. AGXTTAGXAD. AGXTTAGXA

10

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Chọn phương án đúng cho cho

câu trắc nghiệm sau

4. Qu

4. Quá trình giải mã kết thúc khiá trình giải mã kết thúc khi
A.

A. ribôxôm tiếp xúc với côđon AUG trên mARNribôxôm tiếp xúc với côđon AUG trên mARN
B.rib

B.ribôxôm ôxôm r rời khỏi mARN và trở về trạng thái tự doời khỏi mARN và trở về trạng thái tự do
C.

C. ribôxôm tiếp xúc với môt trong các bộ mã: UAA, ribôxôm tiếp xúc với môt trong các bộ mã: UAA, 
UAG, UGA.

UAG, UGA.

D.

D. Ribơxơm gắn axit amin Met vào vị trí cuối cùng của Ribôxôm gắn axit amin Met vào vị trí cuối cùng của

chuổi pơlipeptit

10

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Chọn phương án đúng cho cho

câu trắc nghiệm sau

5.

5. CCâu nào dưới đâyâu nào dưới đây không đúng ? không đúng ?

A. Ở tế bào nhân sơ, sau khi được tổng hợp foocmin Ở tế bào nhân sơ, sau khi được tổng hợp foocmin
mêtiônin được cắt khỏi chuổi pôlipeptit.

mêtiônin được cắt khỏi chuổi pôlipeptit.

B.Sau khi ho

B.Sau khi hồn tất q trình dịch mã, ribơxơm tách khỏi àn tất q trình dịch mã, ribơxơm tách khỏi

mARN và giử nguyên cấu trúc để chuẩn bị cho quá trình

dịch mã tiép theo

C. Trong d

C. Trong dịch mã ở tế bào nhân thực, tARN mang axit amin ịch mã ở tế bào nhân thực, tARN mang axit amin
mở đầu là Met đến ribôxôm để bắt đầu dịch mã.

mở đầu là Met đến ribôxôm để bắt đầu dịch mã.

D. T

D. Tất cả các prôtêin sau dịch mã đều được cắt bỏ axit amin ất cả các prôtêin sau dịch mã đều được cắt bỏ axit amin
mở đầu và tiếp tục hình thành các cấu trúc bậc cao hơn để

mở đầu và tiếp tục hình thành các cấu trúc bậc cao hơn để

trở thành prơtêin có hoạt tính sinh học